A.Lêi më ®Çu:
§Êt níc ta ®ang trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH, cßn gÆp
nhiÒu khã kh¨n. §ã lµ khã kh¨n vÒ c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt,
gi¸o dôc, ®Æc biÖt lµ kinh tÕ.ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ theo c¬
chÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN trë thµnh vÊn ®Ò cÊp b¸ch.
Trong ®ã, kinh tÕ t nh©n gãp phÇn kh«ng nhá vµo c«ng cuéc
®æi míi nµy.
§èi víi chóng ta, kinh tÕ t nh©n vÉn cßn lµ mét kh¸i niÖm
m¬ hå, cha râ rµng. ChÝnh v× vËy, t×m hiÓu quan niÖm,
®Æc ®iÓm, tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña kinh tÕ t nh©n,
thµnh tùu, h¹n chÕ vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n lµ
viÖc rÊt cÇn thiÕt. Héi nghÞ lÇn thø n¨m ban chÊp hµnh Trung
¬ng §¶ng kho¸ IX ®· ra nghÞ quyÕt sè 14/NQ-TW ngµy
18/3/2002 vÒ tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn
khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n.Trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i, sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ
t nh©n thêi gian qua ®· kh¬i dËy mét bé phËn tiÒm n¨ng cña
®Êt níc cho ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Nguån tiÒm n¨ng nµy lµ
trÝ tuÖ, kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng kinh doanh, quan hÖ x· héi,
tiÒn vèn, søc lao ®éng cña con ngêi, tµi nguyªn, th«ng tin vµ
c¸c nguån lùc kh¸c.
Hi väng bµi viÕt “Kinh tÕ t nh©n trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë ViÖt Nam hiÖn nay” sÏ gãp
phÇn nµo vµo sù hiÓu biÕt vÒ vai trß cña kinh tÕ t nh©n vµ
nh÷ng u, khuyÕt ®iÓm cña nã.
1
Môc lôc:
A. Lêi më ®Çu
B. Néi dung
I.Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn vÒ kinh tÕ t nh©n
1.Quan niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t nh©n
1.1
.Quan niÖm vÒ kinh tÕ t nh©n
1.2
§Æc ®iÓm cña kinh tÕ t nh©n
2.TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
kinh tÕ t nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN
II.Thùc tr¹ng cña kinh tÕ t nh©n ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh
h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng
XHCN
1.TiÕn tr×nh ph¸t triÓn
1.1.Tríc ®æi míi
1.2.Thêi k× ®æi míi
2.§¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng kinh tÕ t nh©n ViÖt Nam
1.1.Thµnh tùu
1.2.Tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i
III.Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn
cña kinh tÕ t nh©n ViÖt Nam trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
®Þnh híng XHCN
C.KÕt luËn
2
B.Néi dung:
I.Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ kinh tÕ t nh©n:
1.Quan niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t nh©n
1.1.Quan niÖm vÒ kinh tÕ t nh©n:
Kh¸i niÖm kinh tÕ t nh©n hay khu vùc kinh tÕ t nh©n
hiÖn nay cßn cã nhiÒu ý kiÕn cha ®ång nhÊt, ë nhiÒu níc,
thuËt ng÷ “ Kinh tÕ t nh©n” ®îc sö dông ®Ó ph©n biÖt víi
kinh tÕ Nhµ níc.Theo nghÜa réng, nÒn kinh tÕ ®îc ph©n chia
thµnh hai khu vùc kinh tÕ chñ yÕu lµ: kinh tÕ Nhµ níc vµ kinh
tÕ t nh©n.
Kinh tÕ t nh©n lµ khu vùc kinh tÕ ®îc h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng chñ yÕu lµ së h÷u t nh©n vÒ t
liÖu s¶n xuÊt vµ lîi Ých c¸ nh©n.Trong lÞch sö ph¸t triÓn kinh
tÕ, kinh tÕ t nh©n ®· ra ®êi tõ rÊt sím, g¾n liÒn víi sù h×nh
thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng hãa vµ ngîc l¹i, sù h×nh
thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ lÖ thuéc vµo sù ph¸t
triÓn kinh tÕ t nh©n. Díi chÕ ®é c«ng x· nguyªn thñy,cha cã
së h÷u t nh©n vµ do ®ã cha cã kinh tÕ t nh©n. Së h÷u t
nh©n xuÊt hiÖn khi chÕ ®é c«ng x· nguyªn thñy tan r· vµ b¾t
®Çu h×nh thµnh kinh tÕ t nh©n.
Sù ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n trong lÞch sö ®· ®îc thÓ
hiÖn ë nhiÒu h×nh thøc vµ ph¬ng thøc kh¸c nhau. Trong thêi
®¹i kinh tÕ s¶n xuÊt hµng hãa nhá, hÖ thèng kinh tÕ vËn
®éng trong tr¹ng th¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, hÇu nh kh«ng cã gi¸
trÞ thÆng d, do ®ã kh«ng cã tÝch luü cho t¸i s¶n xuÊt më
réng. §ã lµ nÒn kinh tÕ tÊt yÕu, kinh tÕ sinh tån. Trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i, do ®Æc ®iÓm cña lùc lîng s¶n
xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, kinh tÕ c¸ thÓ vÉn tiÕp tôc tån t¹i
vµ ph¸t triÓn bªn c¹nh h×nh thøc doanh nghiÖp. Kinh tÕ c¸
thÓ vµ doanh nghiÖp khu vùc kinh tÕ t nh©n lµ hai h×nh thøc
biÓu hiÖn chñ yÕu cña kinh tÕ t nh©n.
Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
m¹nh mÏ g¾n liÒn víi sù nghiÖp ®æi míi, quan niÖm vÒ kinh
tÕ t nh©n còng tõng bíc thÓ hiÖn râ h¬n. §¹i héi IX cña ®¶ng
x¸c ®Þnh nÒn kinh tÕ níc ta cã s¸u thµnh phÇn kinh tÕ: kinh
tÕ nhµ níc, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ, kinh tÕ t
b¶n t nh©n, kinh tÕ t b¶n nhµ níc vµ kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc
ngoµi.Nh vËy, ë níc ta hiÖn nay, kinh tÕ t nh©n kh«ng ph¶i lµ
mét thµnh phÇn kinh tÕ mµ lµ mét khu vùc kinh tÕ gåm hai
thµnh phÇn kinh tÕ: thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ
thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n.
2.2.§Æc ®iÓm cña kinh tÕ t nh©n:
3
Kinh tÕ t nh©n cã mét sè ®Æc trng c¬ b¶n sau:
2.2.1.Mét lµ, kinh tÕ t nh©n g¾n liÒn víi lîi Ých c¸ nh©n ®éng lùc thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn.
Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi tõ xa ®Õn ®·
cho thÊy r»ng lîi Ých cña mçi c¸ nh©n lµ ®éng lùc tríc hÕt vµ
chñ yÕu thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. §iÒu cèt yÕu lµ ph¶i t¹o ra
vµ sö dông ®éng lùc ®ã phï hîp vµ phôc vô cho lîi Ých chung
cña toµn x· héi. NÒn kinh tÕ thÞ trêng tån t¹i mÊy tr¨m n¨m
vÉn chñ yÕu lµ dùa trªn lîi Ých c¸ nh©n. Do g¾n liÒn víi lîi Ých
c¸ nh©n nªn kinh tÕ t nh©n cã søc sèng m·nh liÖt. Kinh tÕ t
nh©n ë hÇu hÕt c¸c níc XHCN tríc ®©y ®· gÇn nh bÞ xãa bá
hoµn toµn nhng trong thêi k× chuyÓn ®æi tõ nh÷ng n¨m
1990, chØ cÇn níi láng mét vµi trãi buéc lµ ngay lËp tøc kinh tÕ
t nh©n l¹i xuÊt hiÖn “Nh nÊm sau ma”. Sù ph¸t triÓn nhanh
chãng cña c¸c doanh nghiÖp thuéc kinh tÕ t nh©n ë níc ta kÓ
tõ sau khi cã LuËt doanh nghiÖp (th¸ng 1/2000) còng ®· chøng
minh ®iÒu ®ã.
2.2.2.Hai lµ, kinh tÕ t nh©n mµ tiªu biÓu lµ doanh nghiÖp cña
t nh©n lµ m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña nÒn s¶n xuÊt hµng
hãa ë giai ®o¹n cao.
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt trao ®æi hµng hãa ra ®êi g¾n liÒn
víi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Cã thÓ nãi, qu¸ tr×nh ®ã
b¾t ®Çu tõ thêi k× tan r· cña chÕ ®é céng s¶n nguyªn thñy.
Tuy nhiªn, trong hµng ngh×n n¨m tån t¹i cho ®Õn tríc khi xuÊt
hiÖn nÒn s¶n xuÊt ®¹i c«ng nghiÖp, ®ã lµ mét nÒn s¶n xuÊt
hµng hãa gi¶n ®¬n, g¾n liÒn víi s¶n xuÊt nhá, tù cung, tù
cÊp.
Kinh tÕ thÞ trêng lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ
hµng hãa. Kinh tÕ hµng hãa ®· thùc sù thay ®æi vÒ chÊt,
g¾n liÒn víi s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i. Trong ®ã, c¬ cÊu cña kinh
tÕ thÞ trêng chñ yÕu lµ dùa trªn c¬ së cña m« h×nh tæ chøc
doanh nghiÖp cã môc tiªu cao nhÊt vµ cuèi cïng lµ t¹o ra gi¸
trÞ thÆng d. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi cho
®Õn nay, doanh nghiÖp t nh©n lµ m« h×nh tæ chøc kinh
doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt, cã vai trß tiÕn bé nhÊt ®Ó thóc ®Èy
sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. LÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ
cho thÊy r»ng, m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp ®·, ®ang vµ
cßn tiÕp tôc lµ mét m« h×nh tæ chøc kinh tÕ cã hiÖu qu¶, phï
hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i.
2.2.3.Ba lµ, kinh tÕ t nh©n lµ nÒn t¶ng cña kinh tÕ thÞ trêng.
Mäi ngêi ®Òu thõa nhËn r»ng c¬ chÕ thÞ trêng lµ c¸ch
thøc tèt nhÊt vµ duy nhÊt (Ýt nhÊt lµ cho ®Õn nay) ®Ó mét
4
nÒn kinh tÕ vËn hµnh cã hiÖu qu¶ cao. Kinh tÕ thÞ trêng lµ
ph¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®Õn mét nÒn s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i. Sù
sôp ®æ cña hÖ thèng XHCN cµng cho phÐp chóng ta kh¼ng
®Þnh r»ng c¸c quèc gia, dï víi chÕ ®é chÝnh trÞ kh¸c nhau
®Òu kh«ng thÓ kh«ng sö dông c¬ chÕ thÞ trêng. Ngîc l¹i, kinh
tÕ thÞ trêng khã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn nÕu kh«ng cã së
h÷u t nh©n vµ kinh tÕ t nh©n. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i chÝnh lµ d¹ng thøc sinh tån cña kinh tÕ t nh©n
mµ ®iÓn h×nh lµ m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp. H×nh thøc
tæ chøc s¶n xuÊt nµy lµ s¶n phÈm tù nhiªn cña c¬ chÕ thÞ trêng vµ tù nã lín lªn trong c¬ chÕ thÞ trêng.
BÊt k× mét nÒn kinh tÕ nµo ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ
trêng ®Òu ph¶i thõa nhËn vµ khuyÕn khÝch m« h×nh tæ chøc
doanh nghiÖp nµy. Ngîc l¹i, m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp tù
nã øng xö theo c¬ chÕ thÞ trêng vµ cã søc sèng m·nh liÖt
trong m«i trêng cña c¬ chÕ thÞ trêng.
T¹i ViÖt Nam, muèn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng th× ph¶i
ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n nãi chung vµ m« h×nh tæ chøc
doanh nghiÖp nãi riªng.
2.3. §Æc ®iÓm cña kinh tÕ t nh©n ë níc ta:
- 2.3.1.Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ®ang tån t¹i vµ ph¸t
triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn chñ yÕu sau ®©y:
- Kinh tÕ t nh©n míi ®îc phôc håi vµ ph¸t triÓn nhê c«ng
cuéc ®æi míi do §¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o.
- Kinh tÕ t nh©n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu
kiÖn cã nhµ níc XHCN díi sù l·nh ®¹o tuyÖt ®èi cña
§¶ng Céng s¶n.
- Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ra ®êi vµ ph¸t triÓn trong
®iÒu kiÖn quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ trong x· héi
kh«ng ph¶i lµ quan hÖ s¶n xuÊt TBCN.
- Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ra ®êi vµ ph¸t triÓn ë mét níc
qu¸ ®é lªn CNXH tõ mét nÒn kinh tÕ chËm ph¸t triÓn,
trong bèi c¶nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i
hãa, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, chñ ®éng héi nhËp kinh
tÕ quèc tÕ ®· trë thµnh vÊn ®Ò trung t©m.
2.3.2. Kinh tÕ t nh©n ë níc ta cã ®Æc ®iÓm kh¸c vÒ b¶n chÊt
so víi kinh tÕ t nh©n ë c¸c níc t b¶n chñ nghÜa hiÖn nay, thÓ
hiÖn ë chç:
- Kinh tÕ t nh©n ë níc ta lµ kÕt qu¶ cña chÝnh s¸ch ph¸t
triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, lµ bé phËn h÷u c¬ cña
nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN.Nh vËy, kinh tÕ
5
t nh©n ë níc ta ra ®êi vµ ph¸t triÓn v× b¶n th©n cña
c«ng cuéc ®æi míi vµ phôc vô cho sù nghiÖp ®æi míi.
- Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ph¸t triÓn theo ®Þnh híng mµ
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®Ò ra th«ng qua hÖ thèng
c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhµ níc Céng hoµ XHCN
ViÖt Nam. HÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt ®ã thÓ
hiÖn ý chÝ cña nh©n d©n, v× lîi Ých cña qu¶ng ®¹i
quÇn chóng nh©n d©n.
- Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ngay tõ khi míi ra ®êi ®· mang
trong m×nh nã nh÷ng yÕu tè cã tÝnh XHCN. §iÒu ®ã
thÓ hiÖn ë chç: kinh tÕ t nh©n mµ ®Æc biÖt lµ c¸c
doanh nghiÖp ®¹i diÖn cho mét lùc lîng s¶n xuÊt míi,
gãp phÇn quan träng vµo gi¶i phãng lùc lîng s¶n xuÊt,
thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ vµ trùc tiÕp gi¶i quyÕt
nhiÒu vÊn ®Ò x· héi gay g¾t.
.C¸c doanh ngiÖp cña kinh tÕ t nh©n th«ng qua c¸c
ho¹t ®éng cña m×nh còng gãp phÇn t¨ng cêng khèi ®¹i
®oµn kÕt d©n téc, g¾n kÕt c¸c giai tÇng x· héi.
.Mèi quan hÖ trùc tiÕp gi÷a chñ doanh nghiÖp cña kinh
tÕ t nh©n víi c«ng nh©n, ngêi lao ®éng trong tõng
doanh nghiÖp kh«ng cßn lµ quan hÖ ®èi kh¸ng mµ
mang tÝnh chÊt hîp t¸c.
.Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t nh©n gãp phÇn lµm t¨ng
tÝnh céng ®ång d©n téc trong céng ®ång quèc tÕ.
2.TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
kinh tÕ t nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN:
Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ngay tõ khi míi ra ®êi ®· mang
trong m×nh nã nh÷ng yÕu tè cã tÝnh XHCN. §iÒu ®ã thÓ hiÖn
ë chç: kinh tÕ t nh©n mµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ®¹i
diÖn cho mét lùc lîng s¶n xuÊt míi, gãp phÇn quan träng vµo
gi¶i phãng lùc lîng s¶n xuÊt, thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ vµ
trùc tiÕp gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò x· héi gay g¾t.
Trong ®iÒu kiÖn cã sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, quan
hÖ giai cÊp vµ bãc lét ®· thay ®æi, ®ßi hái ph¶i cã sù ®æi míi
t¬ng øng trong nhËn thøc.Còng tõ ®ã, kh¸i niÖm thµnh phÇn
giai cÊp còng ®· thay ®æi vÒ b¶n chÊt.V× vËy, chñ tÞch Hå
ChÝ Minh ®· sö dông kh¸i niÖm míi lµ lo¹i h×nh kinh tÕ thay
cho kh¸i niÖm thµnh phÇn kinh tÕ. Kh¸i niÖm thµnh phÇn kinh
tÕ theo ý nghÜa B¸c Hå ®· sö dông phï hîp víi ®iÒu kiÖn nay
khi mµ kh¸i niÖm thµnh phÇn kinh tÕ g¾n víi giai cÊp kh«ng
cßn mang ý nghÜa ®Çy ®ñ ban ®Çu cña nã. Trong ®iÒu kiÖn
®ã, ngoµi chÝnh s¸ch ®Çu t ban ®Çu, gi÷a së h÷u t nh©n vµ
6
së h÷u Nhµ níc cÇn ph©n ®Þnh theo qui m«. Víi quan niÖm
®ã, kinh tÕ t nh©n tån t¹i l©u dµi vµ tÊt yÕu víi sù hç trî
thÝch ®¸ng cña Nhµ níc.
Kinh tÕ t nh©n mµ tiªu biÓu lµ doanh nghiÖp t nh©n lµ
m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi
ngêi cho ®Õn nay, ®ã lµ m« h×nh kinh tÕ tæ chøc kinh doanh
cã hiÖu qu¶ nhÊt, cã vai trß tiÕn bé nhÊt ®Ó thóc sù ph¸t
triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. LÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ cho thÊy
r»ng, m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp ®·, ®ang vµ cßn tiÕp
tôc lµ mét m« h×nh tæ chøc kinh tÕ cã hiÖu qu¶, phï hîp víi c¬
chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i.
II.Thùc tr¹ng kinh tÕ t nh©n ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh h×nh
thµnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN:
1.TiÕn tr×nh ph¸t triÓn:
1.1.Tríc ®æi míi:
- Thêi k× 1945-1954:
Kinh tÕ, vÒ nguyªn t¾c c¨n b¶n lµ tù do kinh
doanh.Trong hoµn c¶nh hiÖn t¹i, nguyªn t¾c Êy l¹i cµng cÇn
®îc t«n träng vµ nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh t nh©n ®ang
gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu hoµ, ph©n phèi
gi÷a c¸c vïng. Nh vËy, trong thêi k× c¸ch m¹ng d©n téc d©n
chñ, §¶ng vµ Nhµ níc ta chñ tr¬ng tiÕp tôc duy tr× vµ ph¸t
triÓn kinh tÕ t nh©n, coi kinh tÕ t nh©n lµ mét bé phËn quan
träng ®Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ kh¸ng chiÕn.
- Thêi k× 1955-1986:
+Kinh rÕ t nh©n thêi k× phôc håi kinh tÕ 1955-1957:
Thêi k× nµy, lùc lîng kinh tÕ quèc doanh cßn nhá, kinh tÕ
hîp t¸c cha ph¸t triÓn, tham gia lîng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh
tÕ-x· héi chñ yÕu lµ kinh tÕ t nh©n, kinh tÕ c¸ thÓ. Nhê cã
nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n,sau 3 n¨m kh«i phôc vµ ph¸t
triÓn n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp nhÑ, ®ång thêi cñng cè vµ
kh«i phôc c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nÆng cÇn thiÕt,…c¸c ngµnh
vµ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ-x· héi miÒn B¾c ®Òu ®¹t ®îc nh÷ng
kÕt qu¶ quan träng.
+Kinh tÕ t nh©n thêi k× c¶i t¹o x· héi nÒn kinh tÕ 19581976:
Néi dung chñ yÕu cña c«ng cuéc c¶i t¹o XHCN ®Æt ra
trong thêi k× nµy lµ biÕn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn
thµnh nÒn kinh tÕ XHCN.NÒn kinh tÕ XHCN gåm hai h×nh thøc
së h÷u chñ yÕu lµ quèc doanh vµ tËp thÓ. Kinh tÕ c¸ thÓ vµ
7
kinh tÕ t b¶n kinh doanh lµ ®èi tîng trùc tiÕp cña c«ng cuéc c¶i
t¹o nµy.
+Kinh tÕ t nh©n thêi k× 1976-1985:
§Êt níc thèng nhÊt, c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµI c¶i
t¹o quan hÖ s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi c¶ níc. KÕ
ho¹ch 5 n¨m 1976-1980 cã nhiÖm vô kh¾c phôc hËu qu¶
chiÕn tranh, tiÕn hµnh c¶i t¹o kinh tÕ miÒn Nam theo m«
h×nh kinh tÕ miÒn B¾c, tiÕp tôc c¶i t¹o XHCN ®èi nh÷ng ngêi
s¶n xuÊt nhá ë miÒn B¾c, ®ång thêi triÓn khai m¹nh mÏ ë
miÒn Nam. ThÕ nhng, kinh tÕ t nh©n vÉn tån t¹i.Tõ c¸c giai
®o¹n trªn cho thÊy søc sèng cña kinh tÕ c¸ thÓ rÊt bÒn bØ, sù
hiÖn diÖn cña thµnh phÇn kinh tÕ nµy trong suèt thêi gian dµi
nh mét tÊt yÕu kh¸ch quan, cÇn ph¶i biÕt sö dông mÆt tÝch
cùc cña nã lµm cho d©n giµu níc m¹nh.
1.2.Thêi k× ®æi míi:
Nhê cã chÝnh s¸ch ®æi míi, kinh tÕ t nh©n ®îcc thõa
nhËn vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn, ®ãng gãp tÝch cùc vµo ph¸t
triÓn cña kinh tÕ ®Êt níc.Trong c«ng nghiÖp, t nh©n ®· ®Çu
t thªm tiÒn vèn ®Ó më réng c¸c c¬ së hiÖn cã, hoÆc x©y
dùng thªm c¬ së míi.Trong th¬ng nghiÖp, lao ®éng cña thµnh
phÇn kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn nhanh chãng.TØ träng doanh
sè b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cña t nh©n trong tæng møc b¸n lÎ
hµng ho¸ vµ dÞch vô tiªu dïng x· héi ngµy cµng lín.
2.§¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng kinh tÕ t nh©n ë ViÖt Nam:
2.1.Thµnh tùu:
2.1.1.Kh¬i dËy vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng cña mét bé phÇn lín
d©n c tham gia vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn ®Êt níc, thóc ®Èy
t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o viÖc lµm.
Huy ®éng mäi nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn: Kinh tÕ c¸
thÓ, tiÓu chñ tuy qui m« nhá nhng víi sè lîng c¬ së s¶n xu©t
kinh doanh lín nªn ®· ®éng viªn ®îc nhiÒu nguån vèn vµo s¶n
xuÊt kinh doanh rõ 14000 tØ ®ång n¨m 1992 ®· t¨ng lªn
26500 tØ ®ång vµo n¨m 1996, chiÕm tíi 8,5% tæng vèn ®Çu
t s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn x· héi. MÆc dï trong nh÷ng
n¨m ®æi míi võa qua víi chÝnh s¸ch më cöa, kªu gäi ®µu t níc ngoµi cña Nhµ níc ®· thu hót thªm nguån FDI ngµy mét t¨ng
nhng khu vùc kinh tÕ t nh©n trong níc vÉn ®ãng gãp lîng vèn
®Çu t ®¸ng kÓ cho nÒn kinh tÕ: 49% tæng lîng vèn ®Çu t
toµn x· héi n¨m 1990 vµ trªn 21% n¨m 1998, tøc lµ chiÕm
trªn 1/5 tæng lîng vèn ®Çu t toµn x· héi.
T¹o viÖc lµm, toµn dông lao ®éng x· héi: C¸c doanh
nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n lµ lùc lîng tham gia tÝch
8
cùc vµ cã hiÖu qu¶ ®èi víi vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm.TÝnh
®Õn n¨m 1996 ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho gÇn 5 triÖu lao
®éng, chiÕm gÇn 70% lùc lîng lao ®éng x· héi trong khu vùc
s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp.
§ãng gãp quan träng trong GDP vµ thóc ®Èy t¨ng trëng
nÒn kinh tÕ: Bªn c¹nh môc tiªu c¬ b¶n lµ huy ®éng tiÒm n¨ng
vÒ vèn vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho lao déng x· héi, khu vùc
kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n cßn ®ãng
gãp ®¸ng kÓ vµo tæng s¶n phÈm x· héi.N¨m 1995, khu vùc t
nh©n ®ãng gãp 43,5% GDP, trong ®ã, hé gia ®×nh vµ n«ng
d©n chiÕm 33,6% GDP,…Nhê vËy, khu vùc kinh tÕ t nh©n ®·
gãp phÇn quan träng cïng víi khu vùc kinh tÕ Nhµ níc vµ ®Çu
t níc ngoµi thóc ®Èy nÒn kinh tÕ níc ta ®¹t tèc ®é t¨ng trëng
cao trªn 8%/n¨m..Kh«ng chØ ®ãng gãp lín vµo tæng s¶n
phÈm quèc néi vµ thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ, khu vùc kinh
tÕ t nh©n cßn gãp phÇn quan träng t¨ng nguån thu cho ng©n
s¸ch Nhµ níc, gãp phÇn gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò kinh tÕ- x·
héi ®Æt ra.
2.1.2.Thóc ®Èy viÖc h×nh thµnh c¸c chñ thÓ kinh tÕ vµ ®æi
míi c¬ chÕ qu¶n lÝ theo híng thÞ trêng, t¹o sù c¹nh tranh trong
nÒn kinh tÕ:
HiÖn nay, trõ mét sè lÜnh vùc, ngµnh nghÒ mµ Nhµ níc
®éc quyÒn, kinh tÕ t nh©n kh«ng ®îc kinh doanh,cßn l¹i hÇu
hÕt c¸c ngµnh nghÒ, lÜnh vùc s¶n xuÊt,kinh doanh kh¸c khu
vùc kinh tÕ t nh©n ®Òu tham gia.Trong ®ã, nhiÒu lÜnh vùc,
ngµnh nghÒ, khu vùc kinh tÕ t nh©n chiÕm tØ träng ¸p ®¶o
nh: s¶n xuÊt thùc phÈm, nu«i trång thuû s¶n, l©m nghiÖp,
hµng ho¸,…Khu vùc kinh tÕ t nh©n ®· thóc ®Èy sù c¹nh tranh
gi÷a c¸c khu vùc kinh tÕ, lµm cho nÒn kinh tÕ trë nªn n¨ng
®éng. Sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t nh©n gãp phÇn
quan träng h×nh thµnh vµ x¸c lËp vai trß, vÞ trÝ cña c¸c chñ
thÓ s¶n xuÊt kinh doanh theo yªu cÇu cña chÕ thÞ trêng, ph¸t
triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, thóc ®Èy c¶i c¸ch doanh
nghiÖp Nhµ níc, c¶i c¸ch c¬ chÕ qu¶n lÝ theo híng thÞ trêng,
më cöa hîp t¸c víi bªn ngoµi.
2.1.3.H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c chñ doanh nghiÖp thuéc
khu vùc kinh tÕ t nh©n, gãp phÇn x©y dùng ®éi ngò c¸c nhµ
doanh nghiÖp ViÖt Nam, lµm ®Çu tµu thóc ®Èy nÒn kinh tÕ
bíc vµo giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, më cöa hîp
t¸c víi níc ngoµi.
Nhê ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n, chóng ta ®·
tõng bíc h×nh thµnh ®îc ®éi ngò c¸c nhµ doanh nghiÖp ho¹t
9
®éng trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc,c¸c ngµnh nghÒ cña nÒn
kinh tÕ quèc d©n víi sè lîng ngµy mét lín: kho¶ng trªn 40 000
chñ doanh nghiÖp vµ trªn 120 000 chñ trang tr¹i,… §©y thùc
sù lµ mét thµnh qu¶ cã ý nghÜa lín trong viÖc x©y dùng ®éi
ngò c¸c nhµ doanh nghiÖp vµ ph¸t huy nguån lùc con ngêi cho
®Êt níc thêi më cöa cña khu vùc kinh tÕ t nh©n.
2.1.4.Gãp phÇn x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi, phï hîp thóc
®Èy lùc lîng s¶n xuÊt míi ph¸t triÓn, thùc hiÖn c«ng b»ng x·
héi.
ChÝnh nhê ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n víi nhiÒu lo¹i h×nh
kinh tÕ kh¸c nhau gãp phÇn lµm cho quan hÖ s¶n xuÊt chuyÓn
biÕn phï hîp víi lùc lîng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi
nÒn kinh tÕ níc ta.
2.2.Tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i:
2.2.1.Khã kh¨n vÒ vèn, h¹n chÕ vÒ tÝn dông:
C¸c hé kinh doanh c¸ thÓ vµ doanh nghiÖp t nh©n nãi
chung ®Òu thiÕu vèn s¶n xuÊt.Theo b¸o c¸o cña c¸c ®Þa ph¬ng, khu vùc kinh tÕ t nh©n thiÕu vèn ph¶i vay ë thÞ trêng
kh«ng chÝnh thøc víi l·i xuÊt cao vµ thêi h¹n ng¾n, rÊt khã
tiÕp cËn c¸c nguån vèn tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng
m¹i, nhÊt lµ nguån vèn u ®·i cña Nhµ níc. Nguyªn nh©n chñ
yÕu lµ do c¸c doanh nghiÖp t nh©n cßn non trÎ nªn tµi s¶n
s½n cã cßn Ýt, kh«ng ®ñ thÕ chÊp cho c¸c kho¶n vay cÇn
thiÕt, mÆt kh¸c cha ®ñ uy tÝn ®Ó vay mµ kh«ng cÇn thÕ
chÊp; nhiÒu doanh nghiÖp t nh©n cha biÕt lËp dù ¸n ®Çu t.
H¬n n÷a thêng bÞ c¸c tæ chøc tÝn dông cho lµ c¸c kh¸ch hµng
nhá, víi kiÓu ho¹t ®éng t¹m thêi,…
2.2.2.Khã kh¨n vÒ ®Êt ®ai, mÆt b»ng s¶n xuÊt kinh doanh:
HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt t nh©n ®î thµnh lËp
vµ ph¸t triÓn tõ khi cã chñ tr¬ng ®æi míi vµ t¨ng nhanh sau
khi luËt doanh nghiÖp cã hiÖu lùc thi hµnh.
NhiÒu doanh nghiÖp t nh©n ph¶i sö dông nhµ ë, ®Êt ë cña gia
®×nh trong khu d©n c lµm n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh nªn chËt
hÑp, g©y « nhiÔm m«i trêng, ¶nh hëng tíi sinh ho¹t cña d©n
c trong khu vùc, g©y ra nh÷ng khiÕu kiÖn, khã më réng s¶n
xuÊt kinh doanh.
Ngoµi ra,doanh nghiÖp gÆp nhiÒu khã kh¨n, thiÖt thßi trong
viÖc chuyÓn môc ®Ých sö dông ®Êt hoÆc ph¶ tr¶ tiÒn thuª
®Êt cho chÝnh m¶nh ®Êt mµ m×nh ®· sö dông tríc ®ã cña
m×nh, ®· ph¶i bá tiÒn ra ®Òn bï hoÆc mua l¹i.
2.2.3.Khã kh¨n vÒ m«i trêng ph¸p lÝ, t©m lÝ x· héi:
10
VÒ m«i trêng ph¸p lÝ, trë ng¹i lín ®èi víi khu vùc kinh tÕ
t nh©n lµ m«i trêng ph¸p lÝ cha ®ång bé, cha hoµn thiÖn, cßn
nhiÒu qui ®Þnh cha ®Çy ®ñ, cha râ rµng, thiÕu nhÊt qu¸n,
thay ®æi phøc t¹p vµ chång chÐo, dÉn tíi t×nh tr¹ng c¸c c¬
quan thõa hµnh vµ c¸c doanh nghiÖp lóng tong trong viÖc chÊp
hµnh
ph¸p
luËt.
M«i trêng t©m lÝ x· héi cã ¶nh hëng r©t lín ®Õn ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc kinh tÕ t nh©n. Thùc tr¹ng
®ang næi lªn nhiÒu vÊn ®Ò bøc xóc.
Tuy m«i trêng ph¸p lÝ, m«i trêng t©m lÝ x· héi sau khi
luËt doanh nghiÖp ra ®êi ®· t¹o thuËn lîi h¬n tríc nhiÒu, song
trong ho¹t ®éng thùc tiÔn, khu vùc kinh tÕ t nh©n cßn gÆp
nhiÒu khã kh¨n h¬n c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c, khiÕn
nhiÒu ngêi e ng¹i kh«ng d¸m ®Çu t ph¸t triÓn, chØ ph¸t triÓn
ë møc ®é hoÆc cÇm cù ®Ó tån t¹i.
2.2.4.Khã kh¨n cña b¶n th©n khu vùc kinh tÕ t nh©n:
Nh×n chung khu vùc kinh tÕ t nh©n cßn gÆp nhiÒu khã
kh¨n trong duy tr× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh trong
kho¶ng thêi gian dµi vµ ®¶m b¶o søc c¹nh tranh cÇn thiÕt,
nhÊt lµ kh¶ n¨ng c¹nh tr¹nh trªn thÞ trêng quèc tÕ, do:
-Khu vùc kinh tÕ t nh©n cña ta míi cßn ë tr×nh ®é thÊp
cña sù ph¸t triÓn, tæ chøc theo h×nh thøc kinh tÕ hé gia
®×nh c¸ thÓ cßn chiÕm ®¹i ®a sè.
-Kh¶ n¨ng tÝch tô vèn còng nh huy ®éng nguån vèn x·
héi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cßn thÊp, tr×nh ®é
c«ng nghiÖp thÊp.
-B¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hÇu hÕt míi tho¸t
th©n tõ c¬ chÕ bao cÊp nªn cßn chÞu ¶nh hëng cña t tëng
mong chê sù gióp ®ì,che chë cña Nhµ níc…
2.2.5.NhiÒu qui ®Þnh cña Nhµ níc cha ®îc thùc hiÖn tèt trong
khu vùc kinh tÕ t nh©n:
ViÖc triÓn khai luËt doanh nghiÖp trong thêi gian qua ®·
t¹o m«i trêng kinh doanh th«ng tho¸ng cho c¸c nhµ ®Çu t. Tuy
nhiªn, trªn thùc tÕ cßn nhiÒu biÓu hiÖn vi ph¹m, thùc hiÖn
kh«ng ®óng qui ®Þnh cña ph¸p luËt trong khu vùc kinh tÕ t
nh©n:
-Mét sè doanh nghiÖp cña t nh©n lîi dông sù cëi më có
luËt doanh nghiÖp ®Ó khai man.
-VÉn cßn t×nh tr¹ng kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ nh©n
th©n bÞ cÊm thµnh lËp doanh nghiÖp còng xin ®¨ng kÝ kinh
doanh, thµnh lËp doanh nghiÖp…
11
III.Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña
kinh tÕ t nh©n ë ViÖt Nam trong nÒn kinh tÕ thÞ tr êng ®Þnh
híng XHCN:
ViÖt Nam ®ang ®Èy m¹nh qua tr×nh c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 c¬ b¶n trë thµnh níc
c«ng nghiÖp theo híng hiÖn ®¹i, cho nªn trong giai ®o¹n ®Çu
tõ nay ®Õn n¨m 2010, viÖc ®ßi hái ph¶i cã sù t¨ng ®ét biÕn
vÒ n¨ng suÊt lao ®éng x· héi lµ rÊt khã kh¨n. V× ®Ó cã ®îc
®iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc vÒ c«ng
nghÖ vµ tr×nh ®é lao ®éng, ®¹i thÓ lµ ph¶i cã bíc nh¶y vät
vÒ tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt.
Kh©u ®ét ph¸ trong thêi gian tíi lµ ph¶i thu hót thªm nhiÒu
nguån lùc cña t nh©n vµo ®Çu t ph¸t triÓn b»ng mét sè ph¬ng ph¸p c¬ b¶n sau:
1.Tríc hÕt, cÇn t¹o lËp m«i tr êng kinh doanh thuËn lîi cho kinh
tÕ t nh©n ph¸t triÓn.
Tuyªn truyÒn, phæ biÕn réng r·i quan ®iÓm, ® êng lèi,
chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n íc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ
t nh©n.
C¸ch lµm: CÇn c«ng bè c«ng khai qui ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Ó
toµn d©n biÕt vµ cã c¬ së ph¸p lÝ ch¾c ch¾n ®Ó tù lùa chän
híng ®Çu t kinh doanh cña m×nh. §©y lµ kh©u ®ang rÊt yÕu
tõ tríc ®Õn nay.Ngoµi ra, cÇn x©y dùng vµ hoµn thiÖn ®ång
bé luËt ph¸p, chÝnh s¸ch b¶o ®¶m tÝnh nhÊt qu¸n vµ æn
®Þnh.Thóc ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ trêng bÊt ®éng s¶n bao gåm c¶ quyÒn sö dông ®Êt ®Ó t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt, kinh
doanh cho khu vùc kinh tÕ t nh©n.
2.Thø hai, ph¶i t¹o lËp sù b×nh ®¼ng thËt sù gi÷a kinh tÕ t
nh©n víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó c¸c doanh nghiÖp
thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cã m«i tr êng c¹nh tranh lµnh
m¹nh.
CÇn sím söa ®æi mét sè nghÞ ®Þnh, qui ®Þnh vÒ thùc
hiÖn luËt doanh nghiÖp vµ c¸c ch¬ng tr×nh hç trî, khuyÕn
khÝch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa; tiÕp tôc rµ
so¸t ®Ó b·i bá nh÷ng giÊy phÐp cßn bÊt hîp lÝ, kh«ng cÇn
thiÕt; chuyÓn mét sè giÊy phÐp thµnh ®iÒu kiÖn kinh doanh,
thµnh lËp mét hÖ thèng däc c¸c c¬ quan ®¨ng kÝ kinh doanh
còng nh gi¶i thÓ doanh nghiÖp thèng nhÊt trªn toµn quèc.
3. Thø ba, thóc ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh c¸c lo¹i thÞ tr êng,
nhÊt lµ thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, thÞ trêng vèn, thÞ trêng lao
®éng, thÞ trêng khoa häc- c«ng nghÖ.
12
§i liÒn víi c¸c lo¹i thÞ trêng lµ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó c¸c
thÞ trêng ho¹t ®éng ®ång bé. X©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh
s¸ch tµi chÝnh, tÝn dông b×nh ®¼ng. N©ng cao quyÒn tù
chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc tÝn dông. §¬n gi¶n
ho¸ c¸c thñ tôc cho vay, ®i liÒn víi t¨ng cêng c¸c dÞch vô
thanh to¸n, b¶o l·nh, t vÊn cho kinh tÕ t nh©n. Söa ®æi qui
chÕ thµnh lËp, ho¹t ®éng cña quÜ b¶o l·nh tÝn dông cho c¸c
doanh nghiÖp nhá vµ võa ®Ó nh÷ng môc tiªu ®Ò ra trong
chÝnh s¸ch ®i vµo thùc tiÔn cuéc sèng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp t nh©n gÆp rñi ro, chÝnh phñ
nªn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p hç trî nh ®èi víi c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ kh¸c.
4.Thø t, cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî vÒ cung cÊp c¸c th«ng tin thÞ
trêng, xóc tiÕn th¬ng m¹i, ®¨ng kÝ th¬ng hiÖu hµng hãa,
®µo t¹o, båi dìng cho chñ doanh nghiÖp t nh©n cña ®Êt níc
cµng lín m¹nh c¶ vÒ kiÕn thøc ph¸p luËt lÉn kÜ n¨ng qu¶n lÝ
®Ó ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ
khu vùc.
Ngoµi ra,®èi víi kinh tÕ t nh©n trong lÜnh vùc n«ng
nghiÖp, Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî thÝch ®¸ng vµ hiÖu
qu¶ vÒ c©y gièng, khuyÕn n«ng, khuyÕn ng, híng dÉn c¸ch
nu«i trång vµ ch¨m sãc,… cã t¸c dông trî gióp khèi ®«ng c¸c
hé tho¸t khái nghÌo ®ãi mét c¸ch bÒn v÷ng.
§i liÒn víi c¸c chÝnh s¸ch trªn còng cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó
thu mua, b¶o qu¶n sau thu ho¹ch, chÕ biÕn vµ thÞ trêng tiªu
thô ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng n«ng d©n thÊy gi¸ lªn th× ®ua nhau
nu«i, trång g©y Õ thõa s¶n phÈm, khi gi¸ h¹ thÊp h¬n chi phÝ
s¶n xuÊt, thÊy rÎ th× ®ua nhau chÆt ph¸ nh trong mÊy n¨m
võa qua, lóc thÞ trêng ®îc gi¸ th× trë tay kh«ng kÞp, g©y tæn
thÊt lín cho ngêi s¶n xuÊt, l·ng phÝ cho c¶ nÒn kinh tÕ quèc
d©n.
5.Thø n¨m, cÇn thay ®æi c¸ch nghÜ, c¸ch nh×n, xo¸ bá mÆc
c¶m cña x· héi ®èi víi khu vùc kinh tÕ t nh©n, tríc hÕt lµ trong
nhËn thøc cña chÝnh ®éi ngò c«ng chøc Nhµ níc.
Tãm l¹i, c¸c gi¶i ph¸p, chÝnh s¸ch, c¬ chÕ, biÖn ph¸p
thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ
quan ®iÓm, ®êng lèi nhÊt qu¸n cña §¶ng lµ ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh
doanh theo ph¸p luËt ®Òu b×nh ®¼ng. X©y dùng tèt mèi
quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a chñ doanh nghiÖp víi ngêi lao ®éng phï
hîp víi bé luËt lao ®éng vµ truyÒn thèng v¨n hãa cña d©n téc.
13
14
C.KÕt luËn:
Trong lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ, kinh tÕ t nh©n ra ®êi tõ
rÊt sím, g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hµng ho¸,
ngîc l¹i sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸ lÖ
thuéc vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n. ChÝnh v× vËy, c¸c
nhµ kinh ®iÓn cña chñ nghÜa Mac-Lªnin ®· m« t¶ mét c¸ch
®Çy ®ñ vµ toµn diÖn vÒ sù xuÊt hÞªn cña së h÷u t nh©n vµ
kh¼ng ®Þnh r»ng: ChÕ ®é së h÷u t nh©n ra ®êi lµ kÕt qu¶
cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ
ph©n c«ng lao ®éng x· héi, vµ lµ c¬ së lµm n¶y sinh, tån t¹i
vµ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n.
Sù tån t¹i l©u dµi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña kinh tÕ t
nh©n trong lÞch sö ®· chøng tá kinh tÕ t nh©n mang trong
m×nh nã mét ®éng lùc m¹nh- ®éng lùc c¸ nh©n, thuéc tÝnh
tån t¹i l©u dµi cña con ngêi vµ c¶ x· h«i loµi ngêi.
Qua viÖc t×m hiÓu kinh tÕ t nh©n, chóng ta cã thÓ hiÓu
vµ n¾m b¾t ®îc kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, tÝnh tÊt yÕu kh¸ch
quan, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch
cùc, h¹n chÕ nh÷ng mÆt tiªu cùc cña kinh tÕ t nh©n. Tõ ®ã,
cã thÓ ®a ra nh÷ng chØ tiªu ph¸t triÓn c¬ b¶n, ®óng ®¾n
®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n ë níc ta theo sù ph¸t triÓn cña
kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN.
Bµi viÕt nµy cßn nhiÒu sai xãt vµ h¹n chÕ, em mong cè
chØ dÉn thªm ®Ó cã thÓ lµm tèt h¬n trong nh÷ng bµi sau
nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
15
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o:
- Niªn gi¸m thèng kª 1995. Tæng côc thèng kª.
- B¸o c¸o tæng hîp t×nh h×nh vµ ph¬ng híng, gi¶i ph¸p
ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n.Ban kinh tÕ Trung ¬ng.
- Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam.
- QuÜ tiÒn tÖ quèc tÕ.
- C«ng b¸o.
- Hå ChÝ Minh: toµn tËp, NXB ChÝnh trÞ quèc gia HN.
- V¨n kiÖn héi nghÞ lÇn thø n¨m ban chÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia HN.
16
- Xem thêm -