Tài liệu Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy tại các trung tâm giáo dục thường xuyên – kỹ thuật – hướng nghiệp tỉnh bình dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HỒ CHÍ MINH HOÀNG THỊ THANH THÚY THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN – KỸ THUẬT – HƯỚNG NGHIỆP TỈNH BÌNH DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh - 2011 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HỒ CHÍ MINH HOÀNG THỊ THANH THÚY THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN – KỸ THUẬT – HƯỚNG NGHIỆP TỈNH BÌNH DƯƠNG Chuyên ngành : Quản lý giáo dục Mã số : 60 14 05 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. VÕ THỊ BÍCH HẠNH Thành phố Hồ Chí Minh - 2011 LỜI CÁM ƠN Trước tiên, tác giả xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến Cô hướng dẫn – TS. Võ Thị Bích Hạnh, người đã tận tâm chỉ bảo, hướng dẫn và đồng hành cùng tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Tác giả xin chân thành cám ơn: - Quý Thầy, Cô khoa Tâm lý - Giáo dục đã tận tình hướng dẫn, giảng dạy lớp Quản lý giáo dục Khóa 19 trong suốt 3 năm qua. - Ban Giám đốc, các Phòng ban, Giáo viên và các đồng nghiệp trung tâm Giáo dục thường xuyên tỉnh Bình Dương đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn. - Quý Thầy, Cô cùng các Anh, Chị Phòng Sau đại học. - Các Anh Chị cùng lớp đã gắn bó, chia sẻ cùng tác giả trong quá trình học tập. Tác giả xin chân thành cám ơn gia đình và bạn bè của tác giả, những người luôn giúp đỡ, đồng hành cùng tác giả trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn. Tuy đã rất cố gắng, nhưng luận văn này chắc chắn còn thiếu sót. Tác giả kính mong tiếp tục nhận được sự giúp đỡ, góp ý của Quý Thầy, Cô, các Anh, Chị và các bạn đồng khóa, đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn. Thành phố Hồ Chí Minh, Tác giả Hoàng Thị Thanh Thúy tháng 8 năm 2011 MỤC LỤC LỜI CÁM ƠN .............................................................................................................................................. 3 4T T 4 MỤC LỤC .................................................................................................................................................... 4 4T T 4 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................................................ 7 4T 4T MỞ ĐẦU...................................................................................................................................................... 8 4T T 4 1.Lý do chọn đề tài ................................................................................................................................... 8 4T 4T 2.Mục đích nghiên cứu.............................................................................................................................. 9 4T 4T 3.Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................................................ 9 4T 4T 4.Giả thuyết khoa học ............................................................................................................................... 9 4T 4T 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................................................ 9 4T 4T 6. Giới hạn đề tài .................................................................................................................................... 10 4T 4T 7. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................................................... 10 4T 4T Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ...................................................................................................... 12 4T 4T 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................................................................ 12 4T 4T 1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài .............................................................................................. 14 4T 4T 1.2.1. Khái niệm quản lý giáo dục ....................................................................................................... 14 4T 4T 1.2.1.1. Khái niệm quản lý .............................................................................................................. 14 T 4 4T 1.2.1.2. Khái niệm quản lý giáo dục ................................................................................................ 16 T 4 4T 1.2.1.3. Các chức năng quản lý giáo dục cơ bản .............................................................................. 17 T 4 T 4 1.2.2. Khái niệm quản lý trường học ................................................................................................... 18 4T 4T 1.3. Giáo dục thường xuyên .................................................................................................................... 19 4T 4T 1.3.1. Trung tâm giáo dục thường xuyên ............................................................................................. 19 4T 4T 1.3.2. Vị trí của hệ giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông .................................................... 20 4T T 4 1.3.3. Mục tiêu, nhiệm vụ của hệ giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông .............................. 20 4T T 4 1.3.3.1. Mục tiêu ............................................................................................................................ 20 T 4 4T 1.3.3.2. Nhiệm vụ ............................................................................................................................ 20 T 4 4T 1.3.4. Nội dung chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông .................................... 21 4T T 4 1.3.5. Đặc điểm của học viên giáo dục thường xuyên .......................................................................... 21 4T T 4 1.3.6. Nhiệm vụ, quyền hạn của Giám đốc Trung tâm giáo dục thường xuyên ..................................... 22 4T T 4 1.4. Lý luận về hoạt động giảng dạy ........................................................................................................ 23 4T 4T 1.4.1. Khái niệm hoạt động giảng dạy ................................................................................................. 23 4T 4T 1.4.2. Bản chất hoạt động giảng dạy .................................................................................................... 23 4T 4T 1.4.3. Cấu trúc hoạt động giảng dạy .................................................................................................... 24 4T 4T 1.5. Lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy: .......................................................................................... 25 4T T 4 1.5.1. Khái niệm quản lý hoạt động giảng dạy ..................................................................................... 25 4T T 4 1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động giảng dạy....................................................................................... 26 4T T 4 1.5.2.1. Quản lý việc thực hiện chương trình, xây dựng kế hoạch giảng dạy .................................... 26 T 4 T 4 1.5.2.2. Quản lý việc chuẩn bị bài của giáo viên trước giờ lên lớp ................................................... 28 T 4 T 4 1.5.2.3. Quản lý hoạt động giảng dạy trên lớp của giáo viên ............................................................ 28 T 4 T 4 1.5.2.4. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn ................................................................................ 29 T 4 T 4 1.5.2.5.Quản lý việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học .......................................................... 30 T 4 T 4 1.5.2.6. Quản lý việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học viên ............................................... 31 T 4 T 4 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY TẠI CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN - KỸ THUẬT - HƯỚNG NGHIỆP TỈNH BÌNH DƯƠNG......................................... 33 4T T 4 2.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo tỉnh Bình Dương ..................... 33 4T T 4 2.1.1. Về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Dương ...................................................... 33 4T T 4 2.1.2. Tình hình giáo dục – đào tạo tỉnh Bình Dương .......................................................................... 33 4T T 4 2.1.3. Nhận xét chung về Trung tâm giáo dục thường xuyên – kỹ thuật – hướng nghiệp tỉnh Bình Dương................................................................................................................................................. 34 4T T 4 2.2. Thể thức nghiên cứu ......................................................................................................................... 35 4T 4T 2.2.1. Mô tả mẫu nghiên cứu ............................................................................................................... 35 4T 4T 2.2.2. Công cụ nghiên cứu ................................................................................................................... 36 4T 4T 2.3. Thực trạng về công tác quản lý hoạt động giảng dạy tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên - kỹ thuật hướng nghiệp tỉnh Bình Dương ............................................................................................................... 37 4T 4T 2.3.1. Mức độ nhận thức về tầm quan trọng của từng nội dung quản lý của Giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên - kỹ thuật - hướng nghiệp đối với hoạt động giảng dạy của giáo viên ...................... 37 4T T 4 2.3.2. Công tác quản lý chương trình, kế hoạch dạy học ...................................................................... 39 4T T 4 2.3.3. Công tác quản lý kế hoạch bài dạy............................................................................................. 43 4T 4T 2.3.4. Quản lý sinh hoạt chuyên môn của tổ chuyên môn..................................................................... 45 4T T 4 2.3.5. Công tác quản lý giờ lên lớp ...................................................................................................... 48 4T 4T 2.3.6. Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học viên..................................................... 51 4T T 4 2.3.7. Quản lý việc thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy............................................................. 52 4T T 4 2.3.8. Những yếu tố gây khó khăn trong công tác quản lý hoạt động giảng dạy của Ban Giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên- kỹ thuậthướng nghiệp ................................................................ 55 4T T 4 2.3.9. Nguyên nhân của những tồn tại ................................................................................................. 56 4T 4T Chương 3: ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIÁM ĐỐC CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN – KỸ THUẬT– HƯỚNG NGHIỆP TỈNH BÌNH DƯƠNG ................................................................................................................................................................... 58 4T T 4 3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp ................................................................................................................... 58 4T 4T 3.1.1. Cơ sở pháp lý ............................................................................................................................ 58 4T 4T 3.1.2. Cơ sở lý luận ............................................................................................................................. 58 4T 4T 3.1.3. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................................................... 58 4T 4T 3.2. Một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy của Giám đốc các Trung tâm Giáo dục thường xuyên – kỹ thuật – hướng nghiệp tỉnh Bình Dương:............................................... 58 4T T 4 3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng và sự cần thiết của việc thực hiện các quy định, điều lệ, quy chế hoạt động giảng dạy ........................................................... 58 4T T 4 3.2.1.1. Mục đích của biện pháp ...................................................................................................... 58 T 4 4T 3.2.1.2. Nội dung của biện pháp ...................................................................................................... 59 T 4 4T 3.2.1.3. Cách thực hiện của biện pháp ............................................................................................. 59 T 4 4T 3.2.2 Tập huấn, tổ chức hội thảo về xu thế dạy học trong giai đoạn hiện nay ...................................... 60 4T T 4 3.2.2.1. Mục đích của biện pháp ...................................................................................................... 60 T 4 4T 3.2.2.2. Nội dung của biện pháp ...................................................................................................... 60 T 4 4T 3.2.2.3. Cách thực hiện của biện pháp ............................................................................................. 60 T 4 4T 3.2.3. Xác lập quan điểm và triển khai có kế hoạch công tác quản lý hồ sơ chuyên môn, kế hoạch bài dạy và giờ lên lớp................................................................................................................................ 61 4T 4T 3.2.3.1. Mục đích của biện pháp ...................................................................................................... 61 T 4 4T 3.2.3.2. Nội dung của biện pháp ...................................................................................................... 61 T 4 4T 3.2.3.3. Cách thực hiện của biện pháp ............................................................................................. 62 T 4 4T 3.2.4. Tăng cường chỉ đạo và quản lý công tác sinh hoạt tổ chuyên môn ............................................. 63 4T T 4 3.2.4.1. Mục đích của biện pháp ...................................................................................................... 63 T 4 4T 3.2.4.3. Cách thực hiện của biện pháp ............................................................................................. 64 T 4 4T 3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học viên, chú trọng tính đặc thù của đối tượng ............................................................................................................................................ 64 4T T 4 3.2.5.1. Mục đích của biện pháp ...................................................................................................... 64 T 4 4T 3.2.5.2. Nội dung của biện pháp ...................................................................................................... 65 T 4 4T 3.2.5.3. Cách thực hiện của biện pháp ............................................................................................. 65 T 4 4T 3.3. Khảo sát tính cần thiết, khoa học, khả thi của các biện pháp ............................................................. 66 4T T 4 3.3.1. Tính cần thiết của các biện pháp đề xuất: ................................................................................... 66 4T T 4 3.3.2. Tính khoa học của các biện pháp đề xuất: .................................................................................. 67 4T T 4 3.3.3. Tính khả thi của các biện pháp đề xuất: ..................................................................................... 68 4T T 4 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................................................................... 70 4T 4T 1. KẾT LUẬN ........................................................................................................................................ 70 4T T 4 2. KIẾN NGHỊ........................................................................................................................................ 71 4T T 4 TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................................................... 73 4T 4T PHỤ LỤC ................................................................................................................................................... 75 4T T 4