Ch−¬ng VI
§¸nh gi¸ c¸c nguån n¨ng l−îng s¬ cÊp,
kh¶ n¨ng khai th¸c, xuÊt nhËp khÈu n¨ng
l−îng vµ dù b¸o gi¸ nhiªn liÖu
6.1
§¸nh gi¸ vÒ than
6.1.1
Tr÷ l−îng c¸c lo¹i than
Vïng Qu¶ng Ninh vµ néi ®Þa: Tæng tr÷ l−îng than cÊp A+B+C1+C2 vïng Quảng
Ninh và khu vực nội địa tÝnh đến độ s©u -300 cßn lại kho¶ng 3,86 tû tÊn, trong ®ã tr÷
l−îng ®· x¸c ®Þnh A+B+C1 cã kh¶ n¨ng ®−a vµo khai th¸c lµ 2,2 tû tÊn. NÕu tÝnh ®Õn
®¸y tÇng than ë ®é s©u ®Õn 1100m, tr÷ l−îng vµ tµi nguyªn than vïng Qu¶ng Ninh cã
thÓ lªn ®Õn 10 tû tÊn. Tr÷ l−îng than n©u ë Na D−¬ng (L¹ng S¬n) cßn l¹i 90 triÖu tÊn.
BÓ than §ång b»ng B¾c Bé vµ thÒm lôc ®Þa: Than ®ång b»ng s«ng Hång lµ lo¹i than
n©u (Sub bituminous) cã nhiÖt n¨ng cao, hµm l−îng l−u huúnh thÊp, tiÒm n¨ng tr÷
l−îng dù b¸o rÊt lín. Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam víi sù gióp ®ì cña ChÝnh phñ NhËt
B¶n ®· tiÕn hµnh t×m kiÕm th¨m dß than t¹i ®©y, riªng kho¸ng sµng B×nh Minh - Kho¸i
Ch©u (H−ng Yªn) ®· ®−îc th¨m dß ®Õn møc - 450 m cã tr÷ l−îng 158 triÖu tÊn.
Tµi nguyªn than khu vùc Kho¸i Ch©u tÝnh ®Õn ®é s©u –1000 mÐt (diÖn tÝch 80 km2) lµ
1.406 triÖu tÊn. Tµi nguyªn, tr÷ l−îng than dù b¸o cña khu vùc kh¶o s¸t tõ Kho¸i Ch©u
®Õn §«ng H−ng (Th¸i B×nh) vµ ®Õn ®é s©u –1.000 mÐt kho¶ng 28,7 tû tÊn.
Than bïn: C¸c má than bïn ph©n bè kh¸ réng vµ ®Òu kh¾p trong c¶ n−íc víi gÇn 200
®iÓm. ë miÒn B¾c, c¸c má th−êng lµ lo¹i má võa vµ nhá, c¸c má than bïn lín tËp trung
ë c¸c tØnh ®ång b»ng Nam Bé (U Minh). Tµi nguyªn dù b¸o than bïn kho¶ng 1 tû tÊn
nh−ng khai th¸c khã kh¨n. Tr÷ l−îng ®· t×m kiÕm th¨m dß (cÊp C1+C2) kho¶ng 348
triÖu tÊn.
Tæng hîp tr÷ l−îng than ®· ®−îc t×m kiÕm – kh¶o s¸t – th¨m dß ®¸nh gi¸ tr÷ l−îng tÝnh
®Õn 01/01/2005 xem b¶ng 6.1
VI-1
B¶ng: 6.1 Tr÷ l−îng than ViÖt Nam – ngh×n tÊn
Tr÷ l−îng than ®Þa chÊt
Tªn khu vùc
Tæng céng toµn quèc
Tæng
A+B+C
A+B
C1
C2
P
5882885
4918691
378648
2141991
2398051
964193
100.0%
7.70%
43.55%
48.75%
BÓ than Qu¶ng Ninh
3863947
3411185
323194
1386155
1701836
452762
Than bïn
235438
235438
0
128827
106611
0
Vïng néi ®Þa
165109
165109
55454
91901
17755
0
C¸c má than ®Þa ph−¬ng
37434
18478
0
10238
8240
18956
1088481
0
524871
563610
492475
4900213
378648
2131753
2389811
945237
3479975
335804
1424580
1719590
452762
1580956
1088481
0
524871
563610
492475
Than n©u
96319
96319
42844
53475
0
0
Than bïn
235438
235438
0
128827
106611
0
3863947
3411185
323194
1386155
1701836
452762
100.00%
9.47%
40.64%
49.89%
Vïng Kho¸i ch©u (diÖn tÝch
1580956
80 km2)
Céng c¸c chñng lo¹i than 5845451
Than antraxit
3932738
Than ¸bitum
Céng bÓ than Qu¶ng
Ninh (Than antraxit)
Vïng Hßn Gai
754926
723323
55686
232473
435164
31603
Vïng U«ng BÝ
1346279
1252578
17309
444107
791163
93701
Vïng CÈm Ph¶
1762742
1435284
250199
709575
475509
327458
Nguån: Trung t©m T− vÊn má vµ C«ng NghiÖp-TVN, 2005
Chi tiÕt tr÷ l−îng than ®· ®−îc t×m kiÕm th¨m dß cßn l¹i ®Õn 01/01/2005 ph©n chia
theo cÊp tr÷ l−îng, theo vïng vµ theo kho¸ng sµng xem trong Phô lôc 6.
6.1.2 Kh¶ n¨ng khai th¸c than
6.1.2.1 Kh¶ n¨ng khai th¸c than lé thiªn
HiÖn nay (N¨m 2005) ngµnh than cã 5 má lé thiªn lín s¶n xuÊt víi c«ng suÊt trªn d−íi
2 triÖu tÊn than nguyªn khai/n¨m (Cao S¬n, Cäc 6, §Ìo Nai, Hµ Tu, Nói BÐo), 15 má
lé thiªn võa vµ c«ng tr−êng lé thiªn (thuéc c¸c c«ng ty than hÇm lß qu¶n lý) s¶n xuÊt
víi c«ng suÊt tõ 100.000-700.000 tÊn than nguyªn khai/n¨m vµ mét sè ®iÓm khai th¸c
má nhá vµ lé vØa víi s¶n l−îng than khai th¸c nhá h¬n 100.000 tÊn than nguyªn
khai/n¨m.
§Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu than gia t¨ng ®ét biÕn trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn 2025, ®Þnh
h−íng chung ph¸t triÓn khai th¸c lé thiªn ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau :
- Duy tr× vµ më réng tèi ®a biªn giíi khai th¸c lé thiªn theo c¶ chiÒu s©u vµ chu vi
VI-2
ruéng má t¹i c¸c khu vùc cho phÐp, ®Æc biÖt lµ côm má lé thiªn vïng CÈm Ph¶ nh−
§Ìo Nai, Cäc S¸u, Cao S¬n, Khe Chµm II, Bµng N©u, v.v
- TiÕp tôc ®æi míi ®ång bé vµ hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn khai th¸c hiÖn nay
theo h−íng ®−a vµo sö dông c¸c lo¹i thiÕt bÞ c¬ ®éng cã c«ng suÊt lín, phï hîp víi
®iÒu kiÖn vµ quy m« cña tõng má, tõng khu vùc nh− m¸y khoan xoay ®Ëp thuû lùc
®−êng kÝnh lç khoan ®Õn 250-300 mm, m¸y xóc cã dung tÝch gÇu ®Õn 10-15 m3, « t« tù
®æ träng t¶i ®Õn 90-110 tÊn hoÆc lín h¬n ®Ó khoan næ, xóc bèc vµ vËn t¶i ®Êt ®¸; sö
dông m¸y xóc TL gÇu ng−îc cã dung tÝch gµu E = 2,5-4,5 m3, chiÒu s©u xóc tèi ®a hs ≥
8-9 m vµ « t« khung ®éng cã t¶i träng 30-40 tÊn ®Ó ®µo hµo khai th«ng, th¸o kh« ®¸y
má, khai th¸c chän läc vµ vËn chuyÓn than.
- ¸p dông thö nghiÖm c«ng nghÖ khai th¸c chän läc c¸c vØa (líp) than máng tõ 0,3÷<1
m b»ng m¸y xóc thuû lùc, trªn c¬ së ®ã ®Ó ®óc kÕt, hoµn thiÖn vµ ®−a vµo ¸p dông réng
r·i trªn c¸c má vµ c¸c khai tr−êng lé thiªn nh»m tËn thu tr÷ l−îng tµi nguyªn kh¸ lín
nµy (chiÕm trªn 17% tr÷ l−îng cña c¸c vØa (líp) than cã chiÒu dµy ≥ 1 m), gi¶m thiÓu «
nhiÔm m«i tr−êng, v.v...
- TiÕp tôc ¸p dông réng r·i HTKT khÊu theo líp ®øng ®Ó n©ng gãc bê c«ng t¸c lªn 2527 ®é víi môc ®Ých gi¶m hÖ sè bãc trong thêi kú ®Çu, chuyÓn mét khèi l−îng ®Êt ®¸
nhÊt ®Þnh sang c¸c giai ®o¹n sau.
- Nghiªn cøu kh¶ n¨ng ¸p dông c«ng nghÖ xóc bèc ®Êt ®¸ trùc tiÕp b»ng m¸y xóc cã
gµu tÝch cùc, hoµn thiÖn c«ng nghÖ ph¸ vì ®Êt ®¸ b»ng m¸y xíi vµ næ m×n trong m«i
tr−êng n−íc.
- §−a vµo ¸p dông c«ng nghÖ vËn t¶i liªn tôc (b¨ng t¶i) ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vËn t¶i gãp
phÇn h¹ gi¸ thµnh khai th¸c, gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng, v.v...
- T¨ng c−êng ®æ b·i th¶i trong vµ b·i th¶i t¹m tíi møc tèi ®a nh»m gi¶m thiÓu diÖn tÝch
chiÕm dông ®Êt ®ai, gi¶m cung ®é vËn t¶i ®Êt ®¸, gãp phÇm n©ng cao hiÖu qu¶ khai
th¸c vµ gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng.
- Nghiªn cøu gi¶i quyÕt døt ®iÓm vÊn ®Ò æn ®Þnh bê má lé thiªn theo h−íng tËp trung
gia cè c¸c bê má b»ng c¸c biÖn ph¸p tiªn tiÕn nh− sö dông c«ng nghÖ neo, khoan th¸o
n−íc, næ m×n t¹o biªn b»ng c¸c lç khoan nhá, v.v...
Tæng hîp tr÷ l−îng than thiÕt kÕ khai th¸c lé thiªn cßn l¹i tÝnh ®Õn 01/01/2005 vµ s¶n l−îng
than nguyªn khai c¸c má lé thiªn tõ 2005 ®Õn n¨m 2025 theo 2 ph−¬ng ¸n s¶n l−îng (Ph−¬ng
¸n I vµ ph−¬ng ¸n II) xem b¶ng: III-01 vµ b¶ng III-02.
6.1.2.2. Kh¶ n¨ng khai th¸c than hÇm lß
HiÖn nay (N¨m 2005) cã trªn 30 má hÇm lß ®ang ho¹t ®éng. Trong ®ã chØ cã 8 má cã
tr÷ l−îng huy ®éng lín, cã c«ng nghÖ vµ c¬ së h¹ tÇng t−¬ng ®èi hoµn chØnh, khai th¸c
víi s¶n l−îng hÇm lß t−¬ng ®èi lín: 900÷1300 ngµn tÊn/n¨m. C¸c má cßn l¹i s¶n l−îng
khai th¸c d−íi 500 ngµn tÊn/n¨m, d©y chuyÒn c«ng nghÖ vµ c¬ së h¹ tÇng kh«ng ®Çy
VI-3
®ñ vµ kÐm an toµn. Mét sè má cßn qu¸ nhá, diÖn tÝch khai tr−êng hÑp, tr÷ l−îng Ýt nªn
kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn s¶n l−îng vµ c¬ giíi ho¸ d©y chuyÒn c«ng nghÖ.
§Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu than gia t¨ng ®ét biÕn trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn 2025, ®Þnh
h−íng chung ph¸t triÓn khai th¸c hÇm lß ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau:
- Trong ®µo chèng lß:
Ap dông ®ång bé thiÕt bÞ khoan, xóc, vËn t¶i trong ®µo lß ®¸ theo ph−¬ng ch©m “khoan
s©u b¾n nÆng”
Sö dông m¸y liªn hîp ®µo lß ®¸ (AM – 75, AM – 100) víi d©y chuyÒn vËn t¶i ®ång bé
®Ó ®µo lß ®¸.
Sö dông m¸y ®µo lß liªn hîp (AM – 45, AM – 50) víi d©y chuyÒn vËn t¶i ®ång bé ®Ó
®µo lß than.
B¾t buéc sö dông v× neo bª t«ng phun trong c¸c ®−êng lß ®¸ vµ v× neo trong c¸c ®−êng
lß than mµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt vµ ®iÒu kiÖn má – kü thuËt cho phÐp.
- Trong c¸c lß khai th¸c:
Sö dông cét thuû lùc ®¬n ®i cïng khoan næ m×n hoÆc m¸y khÊu liªn hîp trong c¸c vØa
than dµy ®Õn 2,5m, ®é dèc ®Õn 350, c«ng suÊt lß chî 100 ÷ 150 ngµn tÊn/n¨m.
Sö dông gi¸ thuû lùc di ®éng trong c¸c vØa than dµy trªn 2,5m cã ®é dèc ®Õn 450 theo
c¸ch chia líp däc (cã thÓ chia hai líp khÊu trong vØa dµy ®Õn 15m) hoÆc chia líp ngang
nghiªng (ë c¸c vØa dµy vµ dèc), c«ng suÊt lß chî 150 ÷ 300 ngµn tÊn/ n¨m.
Sö dông hÖ thèng khai th¸c c¬ giíi ho¸ ®ång bé trong lß chî (dµn chèng tù hµnh, m¸y
khÊu liªn hîp, vËn t¶i liªn tôc) trong c¸c vØa dµy 1,5 ÷ 7,0m (cã thÓ dµy h¬n) víi c«ng
suÊt lß chî 300 ngµn tÊn/n¨m ®Õn 1 triÖu tÊn/n¨m.
Sö dông thuèc næ nhò t−¬ng an toµn ®èi víi má cã khÝ vµ bôi næ.
Sö dông hÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o khÝ næ Mªtan (M¹o Khª) vµ khoan th¨m dß ®i
tr−íc (th¸o khÝ, th¸o n−íc).
Tæng hîp tr÷ l−îng than thiÕt kÕ khai th¸c hÇm lß cßn l¹i tÝnh ®Õn 01/01/2005 vµ s¶n l−îng
than nguyªn khai c¸c má hÇm lß tõ 2005 ®Õn n¨m 2025 theo 2 ph−¬ng ¸n s¶n l−îng (Ph−¬ng
¸n I vµ ph−¬ng ¸n II) xem trong Phô Lôc 6
6.1.3 L−îng than trong n−íc cã thÓ cung cÊp cho ph¸t ®iÖn.
Theo qui ho¹ch ®iÒu chØnh ph¸t triÓn ngµnh than giai ®o¹n 2005 - 2010 vµ dù b¸o ®Õn n¨m
2020 do C«ng ty T− vÊn ®Çu t− má vµ c«ng nghiÖp lËp n¨m 2005 (®ang tr×nh Tæng c«ng ty
Than ViÖt Nam thÈm ®Þnh) ®· x¸c ®Þnh 2 ph−¬ng ¸n s¶n l−îng than nguyªn khai: Ph−¬ng ¸n I
(Ph−¬ng ¸n c¬ së) vµ Ph−¬ng ¸n II (Ph−¬ng ¸n cao). Trªn c¬ së 2 ph−¬ng ¸n trªn, dù b¸o tiÕp
s¶n l−îng than nguyªn khai giai ®o¹n 2021- 2025. Tæng hîp 2 ph−¬ng ¸n s¶n l−îng than
nguyªn khai toµn ngµnh than xem b¶ng 6.2.
VI-4
B¶ng: 6.2 - Tæng hîp s¶n l−îng than nguyªn khai toµn ngµnh than
1
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
Ph−¬ng ¸n I (PA c¬ së); 103 TÊn
Vïng
Vïng Néi
Tæng sè
Qu¶ng
®Þa
Ninh
2
3
4
31245
29000
2245
33235
30605
2630
34030
31300
2730
37135
34335
2800
38755
35890
2865
42440
39425
3015
43920
40805
3115
47365
44000
3365
49405
45640
3765
49850
45985
3865
50515
46550
3965
50475
46310
4165
51260
46895
4365
52665
47100
5565
54365
47600
6765
54385
46420
7965
54665
45600
9065
54280
44115
10165
53565
43300
10265
53410
43045
10365
52700
42300
10400
Ph−¬ng ¸n II (PA cao); 103 TÊn
Vïng
Vïng Néi
Tæng sè
Qu¶ng
®Þa
Ninh
5
6
7
31245
29000
2245
33535
30905
2630
34530
31800
2730
38985
36185
2800
42255
39390
2865
48440
45425
3015
49720
46605
3115
52765
49400
3365
54305
50540
3765
55450
51585
3865
57315
53350
3965
58475
53310
5165
59160
52795
6365
60700
53135
7565
62265
53500
8765
64150
54185
9965
62765
52700
10065
61925
51760
10165
59640
49375
10265
58765
48400
10365
58800
48400
10400
Nguån: TT T− vÊn Má vµ C«ng NghiÖp-TVN, 2005
Trªn c¬ së s¶n l−îng than khai th¸c theo 2 ph−¬ng ¸n trªn, t− vÊn ngµnh than ®· tÝnh to¸n x¸c
®Þnh s¶n phÈm than sau khi sµng tuyÓn chÕ biÕn. Tæng hîp s¶n l−îng than th−¬ng phÈm theo
2 ph−¬ng ¸n s¶n l−îng trªn vµ theo tõng vïng xem c¸c b¶ng trong Phô Lôc 6.
Trªn c¬ së than s¶n phÈm theo 2 ph−¬ng ¸n trªn vµ c©n ®èi cung cÇu than cña c¸c ngµnh kinh
tÕ quèc d©n theo c¸c ph−¬ng ¸n nhu cÇu c¬ së vµ cao, t− vÊn ngµnh than ®· x¸c ®Þnh l−îng
than trong n−íc cã thÓ cÊp cho nhiÖt ®iÖn than (Ph−¬ng ¸n I c©n ®èi cho nhu cÇu than theo
ph−¬ng ¸n nhu cÇu c¬ së vµ Ph−¬ng ¸n II c©n ®èi cho nhu cÇu than theo ph−¬ng ¸n nhu cÇu
cao). Cô thÓ xem c¸c b¶ng Phô lôc 6.
T− vÊn ngµnh than ®· −íc tÝnh l−îng than trong n−íc cã thÓ cÊp cho nhiÖt ®iÖn than theo 2
ph−¬ng ¸n s¶n l−îng I vµ II nh− trong b¶ng 6.3 d−íi ®©y
VI-5
B¶ng 6.3
P.¸n I (P.¸n c¬ së); 1000 tÊn
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
Nhu cÇu than
cho ®iÖn
4160
5052
5440
8780
11713
15652
18185
19975
20675
20675
21523
22721
23796
24521
25221
24521
25221
24521
25221
24521
25221
Kh¶ n¨ng
cÊp
4160
5052
5440
8780
11713
15652
16386
18201
19362
19497
19692
19478
19703
20648
21771
21911
22277
22408
21886
21756
21319
P.¸n II (P.¸n cao); 1000 tÊn
ThiÕu ph¶i
nhËp khÈu
0
0
0
0
0
0
-1799
-1774
-1313
-1178
-1831
-3243
-4093
-3873
-3450
-3310
-2944
-2813
-3335
-3465
-3902
Nhu cÇu
than cho ®iÖn
4160
5052
5440
8780
11713
15652
18185
19975
20675
20675
21523
22721
24146
27519
30417
31917
31917
31917
31917
31917
31917
Kh¶ n¨ng
cÊp
4160
5052
5440
8780
11713
15652
18185
19975
20675
20675
21523
22721
24146
25671
26738
27847
27082
26539
25219
24724
24666
ThiÕu ph¶i
nhËp khÈu
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-1848
-3679
-4070
-4835
-5378
-6698
-7193
-7251
Nguån: TT T− vÊn Má vµ C«ng NghiÖp-TVN, 2005
Qua b¶ng 6.3 cho thÊy giai ®o¹n sau 2010, l−îng than trong n−íc (C¸m 4b, c¸m 5, c¸m 6,
c¸m TCN, ..) cã thÓ cÊp cho nhiÖt ®iÖn than theo ph−¬ng ¸n I kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vµ
giai ®o¹n sau 2017, l−îng than trong n−íc (C¸m 4b, c¸m 5, c¸m 6, c¸m TCN, ..) cã thÓ cÊp
cho nhiÖt ®iÖn than theo ph−¬ng ¸n II kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu.
6.1.4 §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng nhËp khÈu than.
6.1.4.1.ThÞ tr−êng xuÊt khÈu than sang ViÖt Nam
HiÖn nay, In®«nªxia vµ Australia lµ hai trong nh÷ng n−íc ®øng ®Çu vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu
than trªn thÞ tr−êng than thÕ giíi vµ lµ ®èi t−îng c¹nh tranh chñ yÕu cña c¸c n−íc xuÊt khÈu
than trªn thÞ truêng thÕ giíi, trong ®ã cã ViÖt Nam. Trong t−¬ng lai hai n−íc nµy sÏ lµ nh÷ng
nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng ®¸ng quan t©m nÕu nh− ViÖt Nam thiÕu than, ph¶i nhËp khÈu, bëi v×
hä kh«ng chØ cã tiÒm n¨ng vÒ than xuÊt khÈu mµ cßn gÇn gòi víi ViÖt Nam vÒ mÆt ®Þa lý.
§iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng v× nhËp than cña c¸c n−íc nµy sÏ rÎ h¬n nhËp than cña c¸c n−íc
ch©u Mü,... do gi¶m chi phÝ vËn t¶i.
VI-6
1.
2.
Indonesia
Indonesia lµ mét n−íc giµu tµi nguyªn n¨ng l−îng s¬ cÊp bao gåm dÇu, khÝ, than, v.v. Riªng
vÒ tµi nguyªn than cã nhiÒu chñng lo¹i: than antraxit (0,36%), than Bituminous (14,38%),
than Subbituminous (26,63%) vµ than Lignit (58,7%) víi tæng tr÷ l−îng ®· ®−îc b¸o c¸o lµ
38,5 tØ tÊn, trong ®ã kho¶ng 69% tËp trung ë Sumatra, 30% ë Kalimantan vµ kho¶ng 1% ë c¸c
vïng kh¸c. NÕu ph©n theo møc ®é th¨m dß th× tr÷ l−îng cã thÓ khai th¸c lµ 5,6 tØ tÊn; tr÷ l−îng
®· ®−îc ®¸nh gi¸ lµ 11,3 tØ tÊn vµ tr÷ l−îng dù b¸o lµ 26,7 tØ tÊn.
Ngµnh khai th¸c than ë Indonesia ®· cã lÞch sö trªn 150 n¨m. Nh−ng cho ®Õn n¨m 1981 s¶n
l−îng than míi chØ ®¹t 0,5 triÖu tÊn. S¶n l−îng than thùc sù t¨ng nhanh tõ n¨m 1989, ®¹t gÇn
10 triÖu tÊn vµ ®Õn n¨m 2002 ®¹t 103,4 triÖu tÊn, trong ®ã xuÊt khÈu ®¹t trªn 74 triÖu tÊn (Chñ
yÕu xuÊt than n¨ng l−îng - Than Lignit cho thÞ tr−êng NhËt B¶n).
Nh− vËy, nÕu chØ tÝnh tõ n¨m 1981 (n¨m b¾t ®Çu cã sù ®æi míi trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
than) lµ n¨m s¶n l−îng than cña Indonesia chØ b»ng 1/30 s¶n l−îng than cña ViÖt Nam t¹i n¨m
®ã th× ®Õn n¨m 2002 s¶n l−îng than cña Indonesia ®· t¨ng lªn trªn 200 lÇn vµ gÊp trªn 7 lÇn
tæng s¶n l−îng than cña ViÖt Nam.
Theo th«ng tin cña C¬ quan N¨ng l−îng Quèc tÕ th× dù b¸o l−îng than xuÊt khÈu cña
Indonesia vµo n¨m 2020 sÏ ®¹t tíi 104,7 triÖu tÊn/n¨m, trong ®ã than n¨ng l−îng - Than
Lignit kho¶ng 99,3 triÖu tÊn/n¨m, than dïng cho luyÖn kim - than Bituminous, than
Subbituminous,... kho¶ng 5,4 triÖu tÊn/n¨m.
Australia
Australia lµ n−íc cã tr÷ l−îng than kho¶ng 70 tû tÊn, ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ l−îng than xuÊt
khÈu
Ngµnh c«ng nghiÖp than Australia ph¸t triÓn víi tèc ®é cao trong 4 thËp kû võa qua, t¨ng b×nh
qu©n 6,4%/n¨m tõ 22 triÖu tÊn vµo n¨m 1960 lªn 238 triÖu tÊn vµo n¨m 2000. Trong giai
®o¹n ®ã, tõ mét n−íc s¶n xuÊt nhá ngµnh than cña Australia ®· trë thµnh mét nhµ xuÊt khÈu
than sè 1 cña thÕ giíi. Tû lÖ than cña Australia bu«n b¸n trªn thÕ giíi t¨ng tõ 17% vµo n¨m
1980 lªn 34% vµo n¨m 2000. N¨m 2002 Australia xuÊt khÈu 203 triÖu tÊn than, trong ®ã 98,8
triÖu tÊn than n¨ng l−îng vµ 104,1 triÖu tÊn than cèc sang trªn 38 n−íc trªn thÕ giíi. PhÇn lín
than cña Australia ®−îc xuÊt khÈu sang c¸c n−íc Ch©u ¸ (Chñ yÕu xuÊt than cho thÞ tr−êng
NhËt B¶n) vµ cung cÊp 50% tæng l−îng than nhËp khÈu cña c¸c n−íc nµy. Theo th«ng tin cña
C¬ quan N¨ng l−îng Quèc tÕ th× dù b¸o l−îng than xuÊt khÈu ®Õn n¨m 2010 cña Australia sÏ
t¨ng ®Õn 274 triÖu tÊn/n¨m, trong ®ã than n¨ng l−îng - Than Lignit kho¶ng 136 triÖu tÊn/n¨m,
than dïng cho luyÖn kim - than Bituminous, than Subbituminous,... kho¶ng 138 triÖu tÊn/n¨m.
6.1.4.3. Lo¹i than sÏ nhËp cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn than
Theo ph©n tÝch ë c¸c môc trªn cho thÊy nguån nhËp khÈu than hîp lý nhÊt lµ tõ In®«nªxia vµ
Australia vµ lo¹i than sÏ nhËp cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn than lµ lo¹i than n¨ng l−îng - Than
Lignit.
VI-7
6.1.4.4.Gi¸ than nhËp khÈu
In®«nªxia vµ Australia hiÖn nay lµ nh÷ng n−íc cã s¶n l−îng than ®¸ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu
®øng hµng ®Çu trªn thÕ giíi. Trong t−¬ng lai In®«nªxia vµ Australia sÏ lµ nh÷ng nhµ cung cÊp
tiÒm n¨ng ®¸ng quan t©m nÕu nh− ViÖt Nam thiÕu than, ph¶i nhËp khÈu do hä kh«ng chØ cã
tiÒm n¨ng vÒ than xuÊt khÈu mµ cßn gÇn víi ViÖt Nam vÒ mÆt ®Þa lý.
HiÖn nay do gi¸ dÇu t¨ng nªn c−íc phÝ vËn chuyÓn than b»ng ®−êng biÓn còng t¨ng, tõ
In®«nªxia sang NhËt lµ 10-15 USD/t. Gi¶ sö sau nµy, khi ViÖt Nam ph¶i nhËp khÈu
than tõ In®«nªxia th× c−íc phÝ vËn t¶i ®−êng biÓn tõ n−íc nµy dù b¸o sÏ t−¬ng ®−¬ng
c−íc phÝ vËn t¶i tõ In®«nªxia sang NhËt B¶n hiÖn nay, kho¶ng 10-15 USD/t. Nh− vËy,
nÕu gi¸ xuÊt khÈu (FOB) than n¨ng l−îng cña In®«nªxia cã nhiÖt l−îng riªng kho¶ng
6450-6800 kcal/kg vÉn tiÕp tôc duy tr× nh− hiÖn nay kho¶ng 45 USD/t th× gi¸ CIF nhËp
khÈu sang ViÖt Nam tÝnh to¸n ®−îc lµ 55-60 USD/t. Theo mèi t−¬ng quan vÒ nhiÖt
l−îng riªng cã thÓ −íc tÝnh ®−îc gi¸ nhËp khÈu cña chñng lo¹i than cã nhiÖt l−îng
riªng t−¬ng ®−¬ng víi c¸m 5HG lµ 37,5 USD/t (FOB) vµ 47,5-52,5 USD/t (CIF).
6.2
§¸nh gi¸ vÒ khÝ
6.2.1 Tr÷ l−îng khÝ ph©n theo cÊp, l« th¨m dß
ThÒm lôc ®Þa VN cã diÖn tÝch kho¶ng 1 triÖu km2, bao gåm c¸c bÓ trÇm tÝch §Ö Tam: S«ng
Hång, Phó Kh¸nh, Cöu Long, Nam C«n S¬n, Malay - Thæ Chu vµ c¸c nhãm bÓ Tr−êng Sa vµ
Hoµng Sa, trong ®ã ®· ph©n ra kho¶ng 137 l« (khu vùc) t×m kiÕm th¨m dß (h×nh 6.1 vµ 6.2).
KÕt qu¶ c«ng t¸c t×m kiÕm th¨m dß ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay cho thÊy: Tæng tr÷ l−îng vµ tiÒm
n¨ng dÇu khÝ toµn thÒm lôc ®Þa kho¶ng 3,3 -4,4 tû m3 dÇu qui ®æi, trong ®ã khÝ chiÕm tû lÖ
55-60%.
ThÒm lôc ®Þa phÝa Nam lµ khu vùc tËp trung nhÊt c¸c ho¹t ®éng TD-KT dÇu khÝ cña ViÖt
Nam, bao gåm 3 bÓ trÇm tÝch lín lµ: Cöu Long, Nam C«n S¬n vµ Malay - Thæ Chu. Cho ®Õn
nay, khu vùc phÝa Nam vÉn ®ang lµ c¸c trung t©m cung cÊp dÇu khÝ chÝnh cña c¶ n−íc. Ngoµi
ra, bÓ S«ng Hång vµ Phó Kh¸nh còng ®ang ®−îc chó ý vµ t−¬ng lai còng cã thÓ sÏ lµ nh÷ng
khu vùc cã thÓ cÊp khÝ, tuy nhiªn sè l−îng kh«ng lín.
6.2.1.1 Khu vùc bÓ S«ng Hång
Tr÷ l−îng dÇu khÝ ®· ph¸t hiÖn kh¸ lín (®Õn 2004 vµo kho¶ng 250-270 triÖu m3 quy
dÇu, khÝ lµ chñ yÕu) vµ môc tiªu chiÕn l−îc ®Õn 2010 sÏ gia t¨ng kho¶ng 30-40 triÖu
m3 dÇu quy ®æi n÷a. C¸c má khÝ ®· ph¸t hiÖn t¹i bÓ S«ng Hång cã hµm l−îng CO2 rÊt
cao tËp trung t¹i phÝa Nam bÓ (víi c«ng nghÖ hiÖn t¹i ch−a thÓ khai th¸c hiÖu qu¶), c¸c
ph¸t hiÖn khÝ cßn l¹i (khu vùc phÝa B¾c bÓ) l¹i cã quy m« nhá. HiÖn t¹i míi cã má TiÒn
H¶i C ®ang ®−îc khai th¸c (®Õn giai ®o¹n vÐt – 20 triÖu m3/n¨m) phôc vô c«ng nghiÖp
®Þa ph−¬ng. T−¬ng lai gÇn, má khÝ D14 (hiÖn ®ang thÈm l−îng) cã thÓ sÏ ®−îc ph¸t
VI-8
triÓn nh−ng còng chØ ®ñ ®Ó cung cÊp cho c«ng nghiÖp ®Þa ph−¬ng t¹i Th¸i B×nh. Do
vËy, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhiÖt ®iÖn khÝ t¹i khu vùc phÝa B¾c lµ ch−a cã.
6.2.1.2 BÓ Phó Kh¸nh
§©y lµ bÓ n−íc s©u, hiÖn nay c«ng t¸c t×m kiÕm míi chØ dõng l¹i ë c«ng t¸c kh¶o s¸t
®Þa chÊn. HiÖn t¹i, TCT dÇu khÝ ®ang më thÇu cho 9 l« (122-130) vµ ®ang tiÕp tôc kªu
gäi ®Çu t− víi môc tiªu ®Õn 2010 sÏ ký ®−îc 2-3 hîp ®ång dÇu khÝ vµ cã thÓ gia t¨ng
®−îc 20-30 triÖu m3 quy dÇu (dù kiÕn nhiÒu kh¶ n¨ng sÏ lµ khÝ). Nh− vËy, nÕu TCT
dÇu khÝ ®¹t ®−îc môc tiªu chiÕn l−îc cña m×nh th× sau 2015 rÊt cã thÓ sÏ cã kho¶ng 1525 tû m3 khÝ s½n sµng ®−îc khai th¸c. Cïng víi viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c TD tõ sau
2010, BÓ Phó Kh¸nh cã thÓ sÏ cung cÊp cho thÞ tr−êng miÒn Trung ~1-1,5 tû m3
khÝ/n¨m cho giai ®o¹n 2017-2025.
B¶ng 6.4. Tr÷ l−îng vµ tiÒm n¨ng dÇu khÝ cña VN (tÝnh ®Õn cuèi 2004)
§¬n vÞ: TriÖu m3 dÇu qui ®æi
TiÒm n¨ng
Tr÷ l−îng
®· ph¸t hiÖn
§· khai
th¸c
Tr÷ l−îng
cßn l¹i
Ghi chó
S«ng Hång
560-700
250-270
0,5
250-270
KhÝ chñ yÕu, CO2:
60-90%
Phó Kh¸nh
Cöu Long
Nam C«n S¬n
Malay-Thæ Chu
T− ChÝnh - VM©y
Tæng
300-700
BÓ/khu vùc
N−íc s©u
800-900
500
203
297
600-800
180
5,5
174,5
300-400
170-180
5
165-175
750-900
DÇu th« chñ yÕu
N−íc s©u, xa bê
3310-4400
214
3100-2180
Nguån: ViÖn DÇu KhÝ - PV, 2005
H×nh 6.1 vµ 6.2 sau ®©y cho ta s¬ ®å c¸c bÓ trÇm tÝch vµ s¬ ®å ph©n bè c¸c l« thÒm lôc ®Þa
ViÖt Nam
VI-9
H×nh 6.1: S¬ ®å ph©n bè c¸c bÓ trÇm tÝch thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam
VI-10
H×nh 6.2. S¬ ®å ph©n bè c¸c l« thuéc thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam
VI-11
6.2.1.3. Nguån cung cÊp khÝ khu vùc phÝa Nam
1.
BÓ Cöu Long
BÓ Cöu Long cã diÖn tÝch 60.000km2 kÐo dµi tõ ch©u thæ s«ng Cöu Long ra biÓn. §©y lµ khu
vùc cã tiÒm n¨ng dÇu khÝ lín vµ ®· ®−îc th¨m dß nhiÒu nhÊt ë ViÖt Nam. TÝnh ®Õn cuèi
7/2005, cã 5 má ®ang ®−îc khai th¸c lµ B¹ch Hæ, Rång, R¹ng §«ng, Hång Ngäc (Ruby), S−
Tö §en vµ cã mét sè ph¸t hiÖn kh¸c ®ang ®−îc thÈm l−îng hoÆc chuÈn bÞ ph¸t triÓn nh− S−
Tö Vµng, S− Tö Tr¾ng, c¸ Ngõ Vµng, Voi Tr¾ng, Emerald… Ngoµi ra, cßn x¸c ®Þnh ®−îc
hµng lo¹t c¸c ph¸t hiÖn vµ cÊu t¹o triÓn väng kh¸c. Tr÷ l−îng vµ tiÒm n¨ng dÇu khÝ cña bÓ nµy
dù b¸o kho¶ng 800-900 triÖu m3 qui dÇu (kh«ng tÝnh l−îng ®· khai th¸c).
PhÇn lín c¸c má vµ ph¸t hiÖn t¹i bÓ Cöu Long ®Òu lµ dÇu, s¶n phÈm khÝ chñ yÕu chØ lµ khÝ
®ång hµnh. Tæng tr÷ l−îng khÝ ë cÊp thu håi c¬ b¶n (THCB) vµ tiÒm n¨ng thu håi (TNTH) vµo
kho¶ng 70,26 tû m3, trong ®ã chñ yÕu lµ tõ c¸c má: B¹ch Hæ, R¹ng §«ng, Emerald vµ S− Tö
Tr¾ng. Chi tiÕt xem B¶ng 6.4.
B¶ng 6.4. Dù tÝnh tr÷ l−îng mét sè nguån khÝ bÓ Cöu Long
TT
Má, ph¸t
hiÖn
Nhµ ®iÒu
hµnh
chÝnh
KhÝ
tù
nhiªn (tû
m3 )
KhÝ
®ång hµnh
(tû m3)
Condensate
(triÖu m3)
CÊp tr÷
l−îng
1
B¹ch Hæ
VSP
21,22
THCB
(Cßn l¹i)
2
Rång
VSP
1,54
THCB
3
R¹ng §«ng
JVPC
5,13
THCB
4
5
Topaz
Emerald
Petronas
Carigali
6
Hång Ngäc
Carigali
7
Diamond
8
Sö Tö §en
9
10
11
12
13
14
S− Tö Vµng
S− Tö Tr¾ng
Tam §¶o
Bµ §en
Ba V×
Ph−¬ng §«ng
0,03
13,02
C/Long
JOC
Tæng
13,02
10,55
TNTH
TNTH
0,92
TNTH
0,93
TNTH
1,55
THCB
0,42
18,4
2,26
1,86
1,40
1,58
TNTH
TNTH
TNTH
TNTH
TNTH
TNTH
57,24
Ghi chó
Khai th¸c tõ 1986,
Thu gom khÝ tõ 1995
Khai th¸c tõ 1994,
Ch−a thu gom khÝ
Khai th¸c tõ 1998,
Thu gom khÝ tõ 2002
Ch−a thÈm l−îng
Cã thÓ KT tõ 2008
Khai th¸c tõ 1998,
Kh«ng thu gom khÝ
Ch−a thÈm l−îng
Khai th¸c tõ cuèi
2003
§· thÈm l−îng
§ang thÈm l−îng
Ch−a thÈm l−îng
Ch−a thÈm l−îng
Ch−a thÈm l−îng
ChuÈn bÞ thÈm l−îng
10,55
Nguån: ViÖn DÇu KhÝ - PV, 2005
THCB: Thu håi c¬ b¶n
TNTH: TiÒm n¨ng thu håi
2.
BÓ Nam C«n S¬n
BÓ Nam C«n S¬n n»m phÝa §«ng Nam bÓ Cöu Long víi diÖn tÝch kho¶ng 160.000 km2. KhÝ
ë bÓ Nam C«n S¬n thuéc lo¹i khÝ kh«, thµnh phÇn khÝ chñ yÕu lµ mªtan, Ýt CO2 vµ hµm l−îng
sunfua rÊt thÊp. Mét sè má nh− H¶i Th¹ch, Méc Tinh, Rång §«i cã tû lÖ condensate cao (tíi
hµng tr¨m thïng cond./triÖu bé khèi khÝ).
VI-12
HiÖn t¹i ®· cã hai má ®ang ®−îc khai th¸c lµ Lan T©y vµ §¹i Hïng, mét sè má ®ang vµ sÏ s½n
sµng ®−îc ph¸t triÓn khai th¸c nh− Lan §á, Rång §«i - Rång §«i T©y (R§-R§T), H¶i Th¹ch.
Ngoµi ra, cßn mét sè cÊu t¹o triÓn väng nh− H¶i ¢u, Méc Tinh ®ang trong giai ®o¹n thÈm
l−îng vµ mét sè cÊu t¹o kh¸c cÇn ®−îc th¨m dß bæ sung ®Ó kh¼ng ®Þnh tr÷ l−îng nh− Rång VÜ
§¹i, Kim C−¬ng T©y…
Theo th«ng tin cËp nhËt ®Õn nay, tr÷ l−îng vµ tiÒm n¨ng dÇu khÝ cña bÓ nµy dù b¸o kho¶ng
600-800 triÖu m3 quy dÇu. Riªng ®èi víi khÝ, tr÷ l−îng khÝ cÊp THCB + TNTH bÓ Nam C«n
S¬n vµo kho¶ng 160 tû m3 (Xem B¶ng 6.5).
B¶ng 6.5. Dù tÝnh tr÷ l−îng mét sè nguån khÝ bÓ Nam C«n S¬n
CÊp tr÷
l−îng
Má/ph¸t hiÖn
Nhµ §H
chÝnh
1
2
3
Lan T©y
Lan §á
R§ - R§T
BP
BP
KNOC
4
H¶i Th¹ch
BP
17,47
5,35
TNTH
5
6
7
8
Méc Tinh
H¶i ¢u
§¹i Hïng
Rång VÜ §¹i
Kim
C−¬ng
T©y
C¸ Chã
Phi M·
12C
BP
Samedan
VSP
KNOC
18,5
8,5
5,14
5,46
1,64
17,968
0,37
TNTH
TNTH
THCB
TNTH
BP
2,2
8,93
TNTH
Ch−a thÈm l−îng
2,23
0,55
8,14
13,97
1,1
1,83
TNTH
TNTH
TNTH
Má nhá, NThÇu hoµn tr¶
Ch−a thÈm l−îng
Ch−a thÈm l−îng
151,3
56,1
9
10
11
12
Tæng
3.
Tr÷ l−îng
KhÝ
Cond
(tû m3)
(triÖu m3)
46,0
1,749
11,8
0,064
25,3
3,657
TT
THCB
THCB
THCB
Ghi chó
Khai th¸c cuèi 2002
S½n sµng ®i vµo kh/th¸c
Khai th¸c vµo 2006/07
§ang thÈm l−îng,
cã thÓ KT vµo 2009
§ang thÈm l−îng
Ch−a thÈm l−îng
§ang khai th¸c
Ch−a thÈm l−îng
BÓ Malay - Thæ Chu
BÓ trÇm tÝch M· Lai - Thæ Chu (thÒm lôc ®Þa T©y Nam) cã diÖn tÝch kho¶ng 40km2. C«ng t¸c
t×m kiÕm th¨m dß dÇu khÝ ®−îc b¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 90 vµ ®¹t ®−îc nhiÒu
kÕt qu¶ rÊt ®¸ng kÓ. H¬n 63% c¸c giÕng th¨m dß ®· ph¸t hiÖn thÊy dÇu, khÝ vµ ®Õn nay ®· ký
hîp ®ång ph©n chia s¶n phÈm (PSC) ë c¸c l« cã tiÒm n¨ng nh− PM3-CAA, B, 48/95, 52/97,
46-C¸i N−íc, 46/2. Tr÷ l−îng vµ tiÒm n¨ng dÇu khÝ ë bÓ Malay-Thæ Chu dù b¸o kho¶ng 300400 triÖu m3 qui dÇu.
C¸c ph¸t hiÖn t×m thÊy chñ yÕu lµ khÝ víi tr÷ l−îng cã thÓ thu håi vµo kho¶ng trªn 170 tû m3 ,
®−îc ph©n bè ë c¸c khu vùc chÝnh nh−:
-
Vïng tho¶ thuËn th−¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ Malaysia PM3-CAA, tr÷ l−îng
khÝ cã thÓ thu håi ®−îc ®¸nh gi¸ vµo kho¶ng 79,6 tû m3 vµ tiÒm n¨ng cã thÓ bæ
sung kho¶ng 30 tû m3, do nhµ thÇu Talisman Malaysia Ltd. ®iÒu hµnh. Khu vùc
nµy ®· b¾t ®Çu khai th¸c dÇu (pha 1) tõ n¨m 1997, pha 2 khai th¸c khÝ kÕt hîp
víi dÇu tõ 2003, trong ®ã phÇn cña ViÖt Nam lµ 50%.
-
C¸c l« B, 48/95, 52/97 do tæ hîp nhµ thÇu Unocal ®iÒu hµnh. §· t×m thÊy 5 ph¸t
hiÖn khÝ Kim Long, C¸ Voi, ¸c Quû, Vµng §en vµ Thiªn Hµ, tuy nhiªn hµm
VI-13
l−îng CO2 cao (~20%). Theo kÕt qu¶ thÈm l−îng b−íc ®Çu, tr÷ l−îng khÝ cã thÓ
thu håi c¬ b¶n kho¶ng 113 tû m3 vµ tiÒm n¨ng thu håi kho¶ng 1,24 tû m3.
-
C¸c ph¸t hiÖn ë L« 46/02 víi tr÷ l−îng 13-15 tû m3 ®−îc coi lµ nguån cung cÊp
bæ sung.
Chi tiÕt xem B¶ng 6.6
B¶ng 6.6. Dù tÝnh tr÷ l−îng mét sè nguån khÝ khu vùc thÒm lôc ®Þa T©y Nam
(BÓ Malay - Thæ Chu)
Tr÷ l−îng
TT
Má/ph¸t hiÖn
Nhµ §H
chÝnh
KhÝ
(tû m3)
Cond
(triÖu m3)
CÊp tr÷
l−îng
Ghi chó
1
C¸c má khu vùc
PM3_CAA
Talisman
39,8
4,25
THCB
ChØ tÝnh phÇn cña VN
(50%);
7,86%CO2
Pha 2 s¶n xuÊt dÇu vµ
khÝ tõ 2003
2
C¸i n−íc (l«46-C¸i N−íc)
Talisman
2,1
-
THCB
Hîp nhÊt víi má §«ng
Bunga-Kekwa
3
Hoa Mai (46-C¸i n−íc)
Talisman
1,84
-
TNTH
§ang thÈm l−îng
4
Kim Long, C¸ Voi, ¸c Quû
(l« B, 52/97)
Unocal
113
-
THCB
Trung b×nh 20% CO2
5
Vµng §en + Thiªn Hµ
(52/97)
Unocal
1,24
-
TNTH
Ch−a thÈm l−îng
6
L« 46/02
Tr−êng
S¬n JOC
13-15
-
TNTH
§ang th¨m dß
171-173
4,25
Tæng
6.2.2 Kh¶ n¨ng khai th¸c khÝ vµ l−îng khÝ cã thÓ cÊp cho SX ®iÖn
6.2.2.1 Kh¶ n¨ng khai th¸c khÝ bÓ Cöu Long
Trong nh÷ng n¨m qua, s¶n l−îng dÇu vµ khÝ cña ViÖt Nam chñ yÕu ®−îc khai th¸c tõ c¸c má
trong bÓ trÇm tÝch nµy. C¸c má dÇu B¹ch Hæ, Rång, R¹ng §«ng vµ Ruby ®ang ®¹t møc s¶n
l−îng ®Ønh. KhÝ ®ång hµnh ®· ®−îc thu gom tõ má B¹ch Hæ (tõ 1995) vµ má R¹ng §«ng (tõ
2002). S¶n l−îng thu gom vµo bê n¨m 2004 tõ hai má nµy kho¶ng 2 tû m3 khÝ Èm, trong c¸c
n¨m tíi khÝ ®ång hµnh vÉn ®−îc tiÕp tôc thu gom nh−ng víi l−u l−îng sÏ gi¶m dÇn.
Cuèi n¨m 2003, má dÇu S− Tö §en (l« 15.1) ®· ®−îc Cöu Long JOC ®−a vµo khai th¸c, tuy
nhiªn, tû suÊt khÝ dÇu cña c¸c ®èi t−îng thuéc má nµy kh«ng cao nªn giai ®o¹n ®Çu l−îng khÝ
®ång hµnh chØ ®ñ phôc vô cho c«ng nghÖ khai th¸c dÇu t¹i má. Trong giai ®o¹n tiÕp theo,
cïng víi viÖc ph¸t triÓn thªm má dÇu S− Tö Vµng, s¶n l−îng khai th¸c ®· ®ñ lín th× viÖc thu
gom khÝ ®ång hµnh tõ c¸c má nµy vÒ Rang §«ng sÏ cã thÓ thùc hiÖn ®−îc, dù kiÕn tõ 2007.
C«ng t¸c thÈm l−îng má khÝ S− Tö Tr¾ng (l« 15.1) hiÖn ®ang ®−îc Cuulong JOC ®Èy m¹nh,
dù kiÕn còng cã thÓ ®−a vµo khai th¸c tõ 2010 víi s¶n l−îng ban ®Çu 1 tû m3/n¨m vµ s¶n
l−îng ®Ønh dù kiÕn vµo kho¶ng 1,5 tû m3/n¨m kÐo dµi trong 12 n¨m. Tuy nhiªn, viÖc vËn
VI-14
chuyÓn l−îng khÝ nµy vµo bê th«ng qua hÖ thèng ®−êng èng nµo vÉn cßn ®ang trong giai ®o¹n
xem xÐt.
Má Emerald ®· ®−îc nhµ thÇu Petronas lËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn má tõ n¨m 1998 víi dù kiÕn sÏ
khai th¸c khÝ tõ 2004, tuy nhiªn thùc tÕ tiÕn ®é nµy ®· kh«ng thÓ ®¹t ®−îc. Theo t×nh tr¹ng
thùc tÕ, má cã thÓ khai th¸c tõ sau 2010 tuú thuéc thÞ tr−êng vµ møc ®é cung cÊp khÝ tõ c¸c
má kh¸c (B¹ch Hæ, R¹ng §«ng).
S¶n l−îng khÝ cã thÓ khai th¸c tõ bÓ Cöu Long ®−îc dù b¸o trong B¶ng 6.7, trong ®ã, s¶n
l−îng khÝ cña B¹ch Hæ, R¹ng §«ng lµ khÝ kh« cã thÓ cung cÊp ®Õn hé tiªu thô (kh«ng tÝnh
®Õn l−îng khÝ t¸ch cho LPG tõ Nhµ m¸y Dinh Cè).
6.2.2.2 Kh¶ n¨ng khai th¸c khÝ bÓ Nam C«n S¬n
1.
Côm má Lan T©y - Lan §á (LT-L§)
LT-L§ lµ côm má khÝ ®−îc ph¸t triÓn ®Çu tiªn ë bÓ NCS víi tr÷ l−îng khÝ thu håi vµo kho¶ng
gÇn 58 tû m3, thuéc l« 06.1 c¸ch Vòng Tµu kho¶ng 365km vµ chiÒu s©u mùc n−íc kho¶ng
130m. Tõ ®Çu n¨m 2003 má Lan T©y ®· ®−îc ®−a vµo khai th¸c víi s¶n l−îng ban ®Çu 0,8 tû
m3 n¨m 2003, ®Õn 2004 s¶n l−îng ®· t¨ng ®Õn 2,45 tû m3. n¨m 2005, s¶n l−îng dù kiÕn ®¹t
~3,3 tû m3.
§©y lµ côm má chøa khÝ kh¸ s¹ch víi hµm l−îng condensate thÊp (trung b×nh 2-5
bbls/MMscf). Theo kÕ ho¹ch ph¸t triÓn má cña BP, côm má nµy dù kiÕn sÏ ®−îc khai th¸c víi
s¶n l−îng trung b×nh lµ trªn 2,3 tû m3/n¨m, kÐo dµi 25 n¨m, trong ®ã 15 n¨m ®¹t s¶n l−îng
®Ønh (≈ 2,7 tû m3/n¨m).
Ngoµi ra, tuú thuéc vµo nhu cÇu thÞ tr−êng, LT-L§ cã thÓ cung cÊp bæ sung ~ 200 triÖu
m3/n¨m tõ 2004-2007.
2.
Côm má Rång §«i - Rång §«i T©y (R§-R§T)
C¸c má nµy ®−îc ph¸t hiÖn n¨m 1994 t¹i l« 11-2 thuéc bÓ NCS, c¸ch Vòng Tµu kho¶ng
350km, c¸ch ®iÓm ®Çu chê nèi víi ®−êng èng NCS kho¶ng 60km vÒ phÝa §«ng víi chiÒu s©u
mùc n−íc 120m. §©y lµ côm má khÝ cã thµnh phÇn CO2 tõ 2-8% vµ hµm l−îng condensate
trung b×nh 24bbls/MMscf.
C«ng viÖc thÈm l−îng má R§-R§T ®· ®−îc hoµn tÊt vµo n¨m 1998. B¸o c¸o tr÷ l−îng cuèi
cïng ®· ®−îc Héi ®ång tr÷ l−îng nhµ n−íc phª duyÖt vµo th¸ng 4 n¨m 2002 vµ Thñ t−íng ®·
phª duyÖt víi tr÷ l−îng ®Ó ph¸t triÓn má lµ gÇn 25,3 tû m3 khÝ vµ kho¶ng 23 triÖu thïng
condensate. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn má còng ®· ®−îc Héi ®ång cÊp Nhµ n−íc th«ng qua vµ Thñ
t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt ®Ó thùc hiÖn.
HiÖn nay Hîp ®ång mua b¸n khÝ, Hîp ®ång vËn chuyÓn khÝ... ®· ®−îc ký kÕt. Dù kiÕn má sÏ
b¾t ®Çu khai th¸c tõ ®Çu 2007 víi s¶n l−îng khÝ cam kÕt lµ 122 triÖu bé khèi/ngµy (~1,22 tû
m3/n¨m) vµ ®êi má kÐo dµi trong kho¶ng trªn 20 n¨m.
3.
Má H¶i Th¹ch (HT)
HT lµ má khÝ-condensate n»m trong l« 05.2 thuéc bÓ trÇm tÝch NCS víi chiÒu s©u mùc n−íc
tíi 130m. Kho¶ng c¸ch tõ má ®Õn ®Çu kÕt nèi víi ®−êng èng dÉn khÝ NCS kho¶ng 35km vÒ
phÝa T©y B¾c. Tr÷ l−îng khÝ cã thÓ thu håi kho¶ng trªn 17 tû m3 vµ 33,8 triÖu thïng
VI-15
condensate (5,5 triÖu m3). Má HT ®ang ®−îc BP tiÕn hµnh nghiªn cøu kh¶ thi vµ hoµn tÊt b¸o
c¸o.
C¸c c«ng t¸c kh¸c còng ®ang ®−îc BP ®Èy m¹nh nh»m ®¹t môc tiªu cã thÓ khai th¸c khÝ vµo
cuèi 2009 hoÆc dÇu 2010. Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña kÕ ho¹ch tæng quan ph¸t triÓn má
(outline field development plan), má cã thÓ khai th¸c kho¶ng 13 n¨m, s¶n l−îng ®Ønh ®¹t
kho¶ng 130-150 triÖu bé khèi/ngµy (1,3 ~1,5 tû m3/n¨m).
4.
C¸c má khÝ ®∙ ph¸t hiÖn trong bÓ NCS cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn
-
Má H¶i ¢u (l« 12W): má n»m phÝa T©y Nam ®−êng èng NCS c¸ch má R§-R§T
kho¶ng 50 km. H¶i ¢u cã tr÷ l−îng nhá (~ 0,3 TCF) vµ ®ang ®−îc nghiªn cøu ®Ó
®¸nh gi¸ l¹i. Nh×n chung, c¸c b¸o c¸o cho tíi thêi ®iÓm hiÖn nay ®Òu cho r»ng má
nµy kh«ng thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch ®éc lËp mµ chØ cã thÓ ph¸t triÓn nh− mét má vÖ
tinh. ViÖc ph¸t triÓn má R§-R§T sÏ lµ c¬ héi tèt cho ph¸t triÓn má H¶i ¢u.
-
Má Méc Tinh (05-3): n»m phÝa §«ng B¾c ®−êng èng chÝnh NSC, c¸ch má H¶i
Th¹ch kho¶ng 20 km víi chiÒu s©u mùc n−íc trªn 100m. Tr÷ l−îng cho tíi thêi
®iÓm hiÖn t¹i còng ®−îc ®¸nh gi¸ lµ nhá (~ 0,65TCF) vµ ®ang ®−îc nghiªn cøu ®Ó
®¸nh gi¸ l¹i. Dù kiÕn má nµy sÏ ®−îc ph¸t triÓn nh− mét vÖ tinh cña má HT nh»m
gi¶m chi phÝ vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ.
6.2.2.3 Kh¶ n¨ng khai th¸c khÝ tõ thÒm lôc ®Þa T©y Nam
1.
Côm má thuéc PM3-CAA & C¸i N−íc
PM3-CAA lµ khu vùc thÒm lôc ®Þa chång lÊn gi÷a ViÖt Nam & Malaysia, cßn má khÝ C¸i
N−íc thuéc l« 46-CN. Sè liÖu th¨m dß chi tiÕt cho thÊy, thuéc khu vùc nµy, c¸c tËp c¸t kÕt
chøa dÇu hoÆc khÝ ë ®Ønh cña c¸c cÊu t¹o cã hµm l−îng CO2 trong kho¶ng 4 - 5%. Theo chiÒu
s©u vØa chøa, hµm l−îng CO2 t¨ng lªn ®¸ng kÓ, trung b×nh vµo kho¶ng 40 - 42% thÓ tÝch (ë
nh÷ng vØa s©u nhÊt, cã vØa hµm l−îng CO2 lªn tíi 65% thÓ tÝch).
L−îng khÝ thu håi cña côm má PM3_CAA ®−îc ®¸nh gi¸ vµo kho¶ng 79,6 tû m3 víi s¶n
l−îng ®Ønh ®¹t 2,5 tû m3/n¨m trong vßng trªn 20 n¨m khai th¸c (ViÖt Nam ®−îc 50% cña s¶n
l−îng nµy). Cßn tr÷ l−îng khÝ khai th¸c cña má C¸i N−íc ®¹t 2,1 tû m3 (s¶n l−îng ®Ønh ®¹t 0,2
tû m3/n¨m cã thÓ kÐo dµi kho¶ng 10 n¨m) sÏ ®−îc ph¸t triÓn cïng PM3. Ngoµi ra, ph¸t hiÖn
khÝ Hoa Mai (tæng tr÷ l−îng ~1,8 tû m3) còng ®ang ®−îc xem xÐt ®Ó ph¸t triÓn cïng víi c¸c
côm má nµy.
Khu vùc §«ng Bunga Kekwa - C¸i N−íc ®· b¾t ®Çu khai th¸c khÝ tõ th¸ng 11 n¨m 2003 (tæng
s¶n l−îng khÝ n¨m 2004 ®· khai th¸c kho¶ng 1,6 tû m3). Tuy nhiªn, PetroVietnam cã thÓ sÏ
b¾t ®Çu nhËn khÝ tõ má C¸i N−íc, Hoa Mai vµ 50% s¶n l−îng khÝ tõ PM3_CAA tõ ®Çu 2007
(tuú thuéc tiÕn ®é hoµn thµnh vµ nhu cÇu tiªu thô khÝ c¸c nhµ m¸y ®iÖn, ®¹m t¹i Cµ Mau) vµ
sÏ dÇn dÇn lÊy bï l−îng khÝ mµ Petronas ®· mua tõ 2003-2006 (kho¶ng trªn 3 tû m3). Nh−
vËy, l−îng khÝ mµ ViÖt Nam cã thÓ nhËn hµng n¨m tõ c¸c nguån nµy vµo kho¶ng 1,47 tû m3
kÓ tõ 2007 ch−a kÓ tíi viÖc lÊy khÝ bï.
VI-16
2.
C¸c má/ph¸t hiÖn thuéc l« B, 48/95, 52/97
C«ng t¸c thÈm l−îng vÉn ®ang ®−îc c¸c nhµ thÇu tÝch cùc triÓn khai. C¸c ph¸t hiÖn Kim Long,
C¸ Voi, ¸c Quû ®ang lµ ®èi t−îng ®Ó ph¸t triÓn víi tæng tr÷ l−îng cã thÓ THCB vµo kho¶ng
113 tû m3 vµ lµ nguån cung cÊp khÝ chÝnh cho khu vùc ¤ M«n, Trµ Nãc. Nguån khÝ nµy cã
thÓ khai th¸c ®¹t s¶n l−îng ®Ønh kho¶ng 3,7 tû m3/n¨m vµ kÐo dµi trªn 20 n¨m. Ngoµi ra, c¸c
ph¸t hiÖn míi nh− Vµng §en, Thiªn Hµ còng ®ang ®−îc xem xÐt ®Ó ph¸t triÓn kÕt hîp.
Víi tiÕn ®é ph¸t triÓn c¸c NM§ t¹i khu vùc ¤ M«n, Trµ Nãc, dù b¸o ph¶i ®Õn n¨m 20102011 nguån khÝ nµy míi cã thÓ ph¸t triÓn ®−îc.
6.2.2.4 L−îng khÝ ®èt cã thÓ cung cÊp cho s¶n xuÊt ®iÖn.
Dù b¸o s¶n l−îng khÝ cã thÓ cung cÊp tõ thÒm lôc ®Þa phÝa Nam, ph©n theo c¸c bÓ khÝ
vµ má khÝ ®−îc tËp hîp trong B¶ng 6.7. S¬ ®å c¸c má khÝ ®−îc cho trong h×nh 6.3 vµ
s¬ ®å quy ho¹ch m¹ng l−íi ®−êng èng khÝ trong h×nh 6.4
Qua c©n ®èi, thÊy r»ng giíi h¹n cung cÊp khÝ phÝa §«ng Nam tèi ®a lµ 9,8 tû m3/n¨m
(trong ®ã khÝ bÓ Cöu Long cã s¶n l−îng tõ 1,5 - 2,84 tû m3/n¨m, bÓ Nam C«n S¬n tõ
5,4 – 6,9 tû m3/n¨m), giíi h¹n cung cÊp khÝ phÝa T©y Nam lµ 5,2 – 5,6 tûm3/n¨m (trong
®ã má PM3-CCA lµ 1,5 tû m3/n, l« B – 52/97 lµ 3,7 – 4,1 tû m3/n). NÕu tÝnh kh¶ n¨ng
t¨ng thªm tr÷ l−îng th× còng khã v−ît qua 16 tû m3/n¨m trong giai ®o¹n 2012 – 2025.
VI-17
B¶ng 6.7 . Dù b¸o kh¶ n¨ng cÊp khÝ vÒ mÆt kü thuËt cña c¸c má tõ thÒm lôc ®Þa phÝa Nam ®Õn 20201
(S¶n l−îng khÝ kh« cã thÓ ®−a vµo bê cung cÊp cho thÞ tr−êng - Ch−a tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn míi)
§¬n vÞ: tû m3
ML-Thæ chu
Nam C«n S¬n
Cöu Long
BÓ
TT
Nguån khÝ
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
KhÝ kh« BH-R§
Emerald
S. tö §en +Vµng
S. tö Tr¾ng
1.54
1.48
1.46
1.33
0.10
0.98
0.25
0.23
0.81
0.50
0.25
0.62
0.70
0.25
0.50
0.48
0.70
0.25
1.00
0.38
0.70
0.25
1.50
0.32
0.70
0.23
1.50
0.25
0.70
0.19
1.50
0.17
0.70
0.15
1.50
0.12
0.70
0.12
1.50
0.08
0.56
0.11
1.50
0.45
0.09
1.50
0.36
0.07
1.50
0.29
0.05
1.50
Tæng
1.54
1.48
1.46
1.43
1.46
1.56
2.07
2.43
2.84
2.75
2.64
2.52
2.44
2.25
2.04
1.93
1.84
LT-L§ (06.1)
R§-R§T (11.2)
H¶i Th¹ch (05.2)
Méc Tinh (05.3)
L« 12W
Tæng
PM3-CAA & C/N−íc
2.45
3.32
3.51
3.51
1.00
3.51
1.22
2.71
1.22
0.15
2.71
1.22
1.50
2.71
1.22
1.50
2.45
3.32
3.51
4.51
1.47
4.73
1.48
4.08
1.48
5.43
1.48
5.43
1.48
2.71
1.22
1.50
0.60
0.20
6.23
1.47
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.47
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.46
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.46
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.45
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.45
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.45
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.45
2.71
1.22
1.50
1.00
0.50
6.93
1.45
2.10
2.40
2.70
3.30
3.70
3.70
3.70
3.70
3.70
3.70
3.70
L« B&52/97 (Kim Long,
C¸ Voi, ¸c Quû, Vµng
§en, Thiªn Hµ)
Tæng
Tæng nguån §«ng NB
4.0
4.8
5.0
Tæng nguån T©y NB
Tæng céng
1
4.0
4.8
5.0
1.47
1.48
1.48
3.58
3.88
4.17
4.77
5.16
5.16
5.15
5.15
5.15
5.15
5.15
5.94
6.19
5.64
7.50
7.86
9.07
9.68
9.57
9.45
9.37
9.18
8.97
8.86
8.77
1.47
1.48
1.48
3.58
3.88
4.17
4.765
5.16
5.156
5.15
5.15
5.15
5.15
5.15
7.4
7.7
7.1
11.1
11.7
13.2
14.4
14.7
14.6
14.5
14.3
14.1
14.0
13.9
Nguån: ViÖn DÇu KhÝ, 5-2005
VI-18
H×nh 6.3. S¬ ®å vÞ trÝ c¸c má dÇu khÝ
VI-19
H×nh 6.4. VÞ trÝ c¸c nguån khÝ vµ m¹ng l−íi ®−êng èng khÝ
C¸c NM ®iÖn 4257 MW
NM ®¹m 800.000 tÊn/n¨m
70 km
22 inch
CARIGALI
PH
C«ng suÊt ®/è
2 tØ m3/n¨m
omon
C¸c NM§
1470-2220MW
105+5 km
117 km
16 inch
46km
CARIG
L« B, 52/97
2-3,7 TØ m3/n¨m
PETRO
50-60 km
270 km
24-26 inch
C«ng suÊt ®/è
6-7 tØ m3/n¨m
400km
26 inch
Nhµ m¸y ®iÖn 720 MW
NM ®¹m 800.000 tÊn/n¨m
289+43 km
18 inch
C«ng suÊt ®/è
2 tØ m3/n¨m
06-2
PM3_CAA, C¸i N−íc
(2,5/2 + 0,2) tØ m3/n¨m
Lan T©y - Lan §á
2,1- 2,7 tØ m3/n¨m
§−êng èng hiÖn cã
§−êng èng ®ang ®−îc XD hoÆc ®· cã FS
§−êng èng dù kiÕn tõ L« B
VI-20
Nhµ m¸y ®iÖn khÝ ®ang ho¹t ®éng
Nhµ m¸y ®iÖn khÝ ®ang x©y dùng
Nhµ m¸y ®¹m ®ang x©y dùng
- Xem thêm -