Ch−¬ng V
ChØ tiªu kinh tÕ – kü thuËt c¸c c«ng tr×nh
nguån vµ l−íi ®iÖn
5.1
C¸c chØ tiªu vÒ vèn ®Çu t−
5.1.1. Vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh nguån ®iÖn.
5.1.1.1 C¬ së x¸c ®Þnh vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh nguån ®iÖn
Vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh nguån ®iÖn ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c sè liÖu thèng kª tõ
c¸c ThiÕt kÕ kü thuËt - Tæng dù to¸n, c¸c b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, b¸o c¸o nghiªn
cøu tiÒn kh¶ thi, c¸c ®Ò ¸n quy ho¹ch...vv cho c¸c c«ng tr×nh ®· ®−îc lËp cho ®Õn nay.
Trong các đề án quy hoạch và báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, vốn đầu tư được xác
định trên cơ sở khái toán vốn đầu tư đối với từng hạng mục chính của công trình. Suất
đầu tư được tính toán thông qua các số liệu thực hiện của các công trình đã thi công có
xét đến các yếu tố về chế độ hiện hành, giá cả vật liệu và các đặc trưng của công trình.
Trong các Báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế kỹ thuật, tổng mức đầu tư hoặc tổng
dự toán được lập trên cơ sở đơn giá tổng hợp khối lượng xây lắp theo hồ sơ thiết kế
với các biện pháp thi công chủ yếu được đưa ra trong Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc
hồ sơ thiết kế kỹ thuật.
Đơn giá áp dụng: Giá vật liệu theo thông báo của địa phương vùng dự án tại thời điểm
lập Báo cáo nghiên cứu khả thi. Cự li vận chuyển được căn cứ vào các nguồn vật liệu
cấp cho công trình. Giá nhân công và các chế độ phụ cấp được áp dụng theo quy định
hiện hành tại thời điểm lập tổng mức đầu tư đối với vùng dự án. Các vật liệu đặc
chủng áp dụng theo quy định hiện hành. Giá thiết bị được tính toán với công nghệ
trung bình tiên tiến.
Từ các căn cứ trên, đơn giá tổng hợp được lập với mức chi phí chung và thu nhập chịu
thuế tính trước hiện hành cho các công trình ở từng giai đoạn là cơ sở để lập tổng mức
đầu tư, tổng dự toán.
Đối với dự án đã được phê duyệt Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo nghiên cứu
khả thi, Thiết kế kỹ thuật – Tổng dự toán thì VĐT cho dự án được cập nhật theo tổng
dự toán hoặc tổng mức đầu tư với trình tự ưu tiên chọn số liệu từ tổng dự toán đến
tæng møc ®Çu t− ë thêi ®iÓm míi nhÊt.
Đối với các dự án chưa có một thủ tục nào được phê duyệt thì dựa trên số liệu khái
toán được lập. Các dự án mới chưa có bất cứ một nghiên cứu nào được phê duyệt thì
V-1
được tính khái toán theo suất đầu tư như: đ/kW công suất lắp máy,…vv trên cơ sở
tham khảo các dự án tương tự đã triển khai trên cùng một địa bàn được qui về mặt
bằng giá tại cùng thời điểm (quý II năm 2005). Đối với một số dự án thuỷ điện mới bắt
đầu công tác lập báo cáo, sẽ sử dụng số liệu của Quy hoạch bậc thang cho các dự án
này
Tõ c¸c sè liÖu thèng kª c¸c c«ng tr×nh cã ®−îc (thêi ®iÓm lËp chñ yÕu n¨m 2004 vµ
2003, mét sè c«ng tr×nh lËp t¹i thêi ®iÓm tr−íc 2003), sÏ ph©n tÝch xö lý mét sè thµnh
phÇn chi phÝ ®−a vÒ cïng mÆt b»ng gi¸ ë thêi ®iÓm quÝ II n¨m 2005:
¾ Tû gi¸ quy ®æi trung b×nh 1 USD = 15800 ®ång.
5.1.1.2 X¸c ®Þnh chØ tiªu vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh
1.
Các dự án nhiệt điện:
C¸c lo¹i h×nh nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ®−îc tÝnh to¸n trong quy ho¹ch dµi h¹n bao gåm:
1. NhiÖt ®iÖn than (N§T).
2. NhiÖt ®iÖn dÇu – khÝ (N§D).
3. Tua bin khÝ chu tr×nh hçn hîp (TBKHH).
4. §iÖn h¹t nh©n (§HN).
Quy m« c«ng suÊt tæ m¸y hîp lý vÒ tÝnh kinh tÕ vµ phï hîp cho ®iÒu kiÖn x©y dùng,
qu¶n lý vµ vËn hµnh hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam t−¬ng lai (®Õn n¨m 2025) ®−îc chän xem
xÐt lµ:
+ 300 ÷ 600 MW (NhiÖt ®iÖn than, dÇu - khÝ). Vµo giai ®o¹n 2018 - 2020, cì tæ
m¸y N§ than chän 600 -:- 1000MW. Riªng víi N§ than lo¹i c«ng nghÖ tÇng s«i
tuÇn hoµn (CFB) ®Ó tËn dông c¸c lo¹i than xÊu (c¸m 6 Hßn Gai), chän cì tæ m¸y
lo¹i 500MW víi kiÓu 2 lß 250MW+1 tua bin 500MW.
+ 720 ÷ 1000 MW (TBKHH s¬ ®å 2+2+1 hoÆc 3+3+1).
+ 600 ÷ 1000MW víi tæ m¸y §HN.
Cô thÓ:
• Các dự án đã được phê duyệt (hoặc đã trình nhưng chưa được phê duyệt) thiết
kế kỹ thuật - tổng dự toán thì xác định theo tổng dự toán: Uông Bí mở rộng 1,
Quảng Ninh 1, Hải Phòng, Ô Môn 1; Ninh B×nh, S¬n §éng, ®u«i h¬i Phó Mü
2.1 MR.
• Các dự án đã có Báo cáo nghiên cứu khả thi thì xác định theo tổng mức đầu tư:
Uông Bí mở rộng 2, Nghi Sơn, Nh¬n Tr¹ch 1, M«ng D−¬ng.
• C¸c c«ng tr×nh ®· cã b¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi th× dùa theo tæng møc ®Çu
t− cña dù ¸n nh−: ¤ M«n 2, Qu¶ng Ninh 2...
V-2
• Riªng c«ng tr×nh ®iÖn h¹t nh©n, ®−îc dùa trªn tæng møc ®Çu t− cña b¸o c¸o
nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi cña ViÖn N¨ng L−îng lËp cuèi n¨m 2004 ®ang tr×nh
duyÖt. Do ®©y lµ c«ng tr×nh §HN ®Çu tiªn ë n−íc ta, nªn tæng møc ®Çu t− c«ng
tr×nh ®· so s¸nh víi mét sè n−íc ®· cã nhµ m¸y §HN ®−îc x©y dùng, tæng møc
®Çu t− c«ng tr×nh ®−îc xem xÐt theo c¸c th«ng sè chñ yÕu sau:
- Lo¹i c«ng suÊt tæ m¸y: 1000MW (PWR) vµ 825MW (BWR)
- C«ng nghÖ cña nhµ m¸y: Lß ¸p lùc (Pressurised Water Reactor -PWR), lß
n−íc s«i (Boiler water reactor -BWR)
XÐt vÒ chi phÝ gi÷a hai lo¹i lß PWR vµ BWR kh«ng kh¸c nhau nhiÒu nÕu ë cïng mét
mÆt b»ng so s¸nh (cïng mét n−íc, cïng mét gam c«ng suÊt, cïng mét c¬ cÊu thµnh
phÇn thiÕt bÞ...vv). VÒ gi¸ thiÕt bÞ kh«ng cã sù kh¸c nhau ®¸ng kÓ gi÷a 2 lo¹i lß PWR
vµ BWR (dao ®éng tõ 5-7%).
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ thiÕt bÞ ®iÖn nãi chung vµ §NT nãi riªng cã xu thÕ
gi¶m, suÊt ®Çu t− thiÕt bÞ chØ n»m ë møc 700-850 USD/kW. Do vËy, ®èi víi NM§
nguyªn tö ®Çu tiªn ë ViÖt Nam víi c«ng suÊt ®Æt lµ 2 x 1000 MW, phÇn mua s¾m toµn
bé thiÕt bÞ chÝnh trong nhµ m¸y chän t−¬ng ®−¬ng theo suÊt ®Çu t− cña NM§ nguyªn
tö cña Hµn Quèc trõ phÇn thiÕt bÞ x©y dùng. Tæng vèn ®Çu t− thiÕt bÞ kÓ c¶ phÇn dù
phßng cho vËn chuyÓn thiÕt bÞ lµ 1636 triÖu USD (kh«ng kÓ phÇn ®Êu nèi hÖ thèng) vµ
chiÕm kho¶ng 50% tæng vèn ®Çu t− c«ng tr×nh.
Tæng møc ®Çu t− c¶ l·i x©y dùng tr−íc thuÕ VAT cña c«ng tr×nh ®iÖn nguyªn tö ®−îc
tÝnh ë hai vÞ trÝ dù kiÕn ®Æt nhµ m¸y cho thÊy gi¸ trÞ tæng møc ®Çu t− kh«ng kh¸c nhau
nhiÒu. SuÊt ®Çu t− tr−íc thuÕ trung b×nh lµ 1670 USD/kW vµ suÊt ®Çu t− sau thuÕ trung
b×nh lµ 1700 USD/kW.
• Tæng vèn ®Çu t− cña c¸c c«ng tr×nh nhiÖt ®iÖn bao gåm vèn thiÕt bÞ, x©y l¾p vµ
c¸c thµnh phÇn chi phÝ kh¸c (bao gåm c¶ l·i vay x©y dùng vµ thuÕ VAT), trong
®ã phÇn vèn thiÕt bÞ cña c¸c c«ng tr×nh nhiÖt ®iÖn chiÕm tû träng lín nhÊt, tõ
50% - 70% tæng vèn ®Çu t− c«ng tr×nh.
Vèn ®Çu t− cña c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ®−îc ®−a ra trong phô lôc 5.1
• Trªn c¬ së vèn ®Çu t− cña c¸c c«ng tr×nh cô thÓ theo c¸c ®Ò ¸n ®· ®−îc lËp, ph©n
tÝch chØ tiªu suÊt vèn ®Çu t− cho c¸c c«ng tr×nh nhiÖt ®iÖn sö dông nhiªn liÖu
kh¸c nhau: than, dÇu, khÝ, tua bin khÝ hçn hîp, ®iÖn nguyªn tö theo c«ng suÊt
c¸c lo¹i tæ m¸y.
SuÊt vèn ®Çu t− cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn xem trong phô lôc 5..2
2.
Các dự án thủy điện
Vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c dù ¸n theo c¸c kho¶n môc:
X©y l¾p, thiÕt bÞ, chi phÝ kh¸c (Trong ®ã cã chi phÝ ®Òn bï t¸i ®Þnh c−, ®−êng ngoµi
c«ng tr×nh, chi phÝ phÇn ®−êng d©y vµ tr¹m ®Êu nèi, b¶o hiÓm...), thuÕ VAT, chi phÝ dù
V-3
phßng vµ chi phÝ tr¶ l·i vay trong qu¸ tr×nh x©y dùng.
a. Phần thiết bị
+ Các dự án đã đấu thầu thiết bị (Sê San 3 và Đại Ninh) lấy theo kết quả đấu thầu
thiết bị.
+ Các dự án còn lại, phần vốn đầu tư thiết bị lÊy nh− gi¸ trÞ vµ khèi l−îng trong
c¸c dù to¸n hay tæng møc ®Çu t− ®· ®−îc lËp.
Sau ®ã quy ®æi phÇn thiÕt bÞ cña c¸c c«ng tr×nh vÒ cïng mÆt b»ng tû gi¸ lµ 1 USD =
15800 ®ång.
b. Phần xây lắp
+ C¸c dù ¸n ®· ®−îc phª duyÖt (hoÆc ®· tr×nh nh−ng ch−a ®−îc phª duyÖt) thiÕt kÕ
kü thuËt - tæng dù to¸n th× x¸c ®Þnh theo tæng dù to¸n. C¸c c«ng tr×nh nµy gåm:
Tuyªn Quang, B¶n VÏ, Qu¶ng TrÞ, A V−¬ng, Sª San 3, Bu«n K−íp, §¹i Ninh,
S«ng Ba H¹, PleiKr«ng, Bu«n Tua Srah, B¾c B×nh, B¶n Cèc, B¾c Hµ, B¶o Léc.
Trong c¸c c«ng tr×nh trªn, cã nhiÒu c«ng tr×nh ®· ®−îc lËp thiÕt kÕ kü thuËt giai
®o¹n 2.
+ C¸c dù ¸n ë giai ®o¹n b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi th× x¸c ®Þnh trªn c¬ së tæng
møc ®Çu t− trong b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi. C¸c c«ng tr×nh nµy gåm: S«ng
Tranh 2, Sª San 4, §ång Nai 3, §ång Nai 4, Th¸c M¬ më réng, S¬n La, Huéi
Qu¶ng, B¶n Ch¸t, Sªrªpok 3, Hua Na, §aksr«ng, §aMbri, §akrtih, Cæ Bi,
Kr«ngHn¨ng.
+ C¸c dù ¸n ë giai ®o¹n b¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi hoÆc trong giai ®o¹n quy
ho¹ch dßng s«ng c¸c bËc thang ®−îc phª duyÖt th× x¸c ®Þnh trªn c¬ së tæng møc
®Çu t− s¬ bé trong c¸c b¸o c¸o nµy bao gåm : Lai Ch©u, B¶n U«n, S«ng Bung 2,
Th−îng Kon Tum, An Khª - Kanak, S«ng C«n 2, S«ng Bung 4, §ång Nai 2,
§ång Nai 5, §ång nai 8, §øc Xuyªn, Sªrªp«k 4, §akMi 4, Srok Phu Miªng,
§ak Dring 1...
c. C¸c thµnh phÇn chi phÝ kh¸c
C¸c thµnh phÇn chi phÝ nµy ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c dù to¸n hay tæng møc ®Çu t−, trong
®ã chi phÝ dù phßng hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh tÝnh theo tû lÖ 10% chi phÝ trùc tiÕp, l·i vay
trong qu¸ tr×nh x©y dùng ®−îc tÝnh tuú theo ®iÒu kiÖn dù kiÕn vay vµ sè n¨m chuÈn bÞ,
x©y dùng cô thÓ cña mçi c«ng tr×nh.
Tæng vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc thuÕ VAT vµ sau thuÕ
VAT cho ë phô lôc 5.3 vµ chi tiÕt c¸c kho¶n môc ë phô lôc 5.4.
V-4
5.1.2. ChØ tiªu vèn ®Çu t− c¸c c«ng tr×nh l−íi ®iÖn.
5.1.2.1 C¬ së x©y dùng chØ tiªu suÊt vèn ®Çu t− l−íi ®iÖn.
SuÊt vèn ®Çu t− ®−îc x©y dùng trªn c¬ së:
-
-
-
C¸c sè liÖu thu thËp tõ dù to¸n thiÕt kÕ kü thuËt- thi c«ng cña c¸c c«ng tr×nh
®−êng d©y vµ tr¹m biÕn ¸p cã tÝnh ®iÓn h×nh ë c¶ 3 miÒn B¾c- Trung- Nam
(kho¶ng tõ n¨m 2001 ®Õn nay).
§¬n gi¸ thiÕt bÞ, vËt liÖu chuyªn ngµnh ®iÖn hiÖu chØnh ¸p dông Q§ sè
70/2003/Q§-BCN ngµy 29/04/2003.
§¬n gi¸ XDCB chuyªn ngµnh x©y dùng ®−êng d©y t¶i ®iÖn ban hµnh kÌm
quyÕt ®Þnh sè 285/Q§-NLDK-BCN ngµy 23/02/2004.
§¬n gi¸ XDCB thÝ nghiÖm hiÖu chØnh ¸p dông Q§85/1999/Q§-BCN ngµy
24/12/1999.
§¬n gi¸ XDCB l¾p ®Æt tr¹m biÕn ¸p ban hµnh kÌm quyÕt ®Þnh sè 286/Q§NLDK-BCN ngµy 23/02/2004.
Chi phÝ x©y l¾p trong dù to¸n c¸c c«ng tr×nh lËp theo c¸c bé ®¬n gi¸ nªu trªn
®−îc ®iÒu chØnh theo c«ng v¨n cña Bé C«ng nghiÖp sè 5930/BCN-NLDK ngµy
1/11/2005 vµ sè 5715/CV-EVN-KTDT ngµy 2/11/2005 cña Tæng C«ng ty §iÖn
lùc ViÖt Nam, vÒ viÖc h−íng dÉn ®iÒu chØnh dù to¸n chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh
chuyªn ngµnh ®iÖn theo th«ng t− 16/2005/TT-BXD cho mÆt b»ng l−¬ng tèi
thiÓu 350.000 ®ång/ th¸ng.
Ph©n tÝch vµ xö lý d·y sè liÖu thu thËp ®−îc vÒ cïng mét mÆt b»ng gi¸.
Quy ®æi theo tû gi¸ b×nh qu©n hiÖn nay : 1 USD = 15800 ®ång.
Tõ ®ã x©y dùng bé ®¬n gi¸ l−íi ®iÖn theo c¸c tiªu chÝ kh¸c nhau.
5.1.2.2 X¸c ®Þnh suÊt vèn ®Çu t− ®−êng d©y.
Bé ®¬n gi¸ ®−êng d©y trong QH§-VI ®−îc x©y dùng theo c¸c nguyªn t¾c:
-
Ph©n vïng l·nh thæ theo ®Þa lý: Theo cÊp ®iÖn ¸p vµ theo tiÕt diÖn d©y.
Thèng kª c¸c ®−êng d©y ®· vµ sÏ x©y dùng theo c¸c vïng l·nh thæ ®Ó:
+ Lùa chän kho¶ng cét hîp lý.
+ X©y dùng mÉu cét ®¹i diÖn: kiÓu cét, sè l−îng cét...
+ X©y dùng mÉu mãng ®¹i diÖn: kiÓu mãng, sè l−îng mãng...
a. Lùa chän kho¶ng cét hîp lý.
V-5
Kho¶ng cét hîp lý ®−îc x¸c ®Þnh theo trÞ sè trung b×nh cña c¸c miÒn trªn c¬ së thèng
kª c¸c ®−êng d©y ®· vµ sÏ x©y dùng t¹i c¸c vïng cã tÝnh ®Õn ph©n vïng giã theo
TCVN-2737-1995 ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng sau:
B¶ng 5.1
Kho¶ng cét ë ®iÖn ¸p (m)
Vïng
MiÒn B¾c
MiÒn Trung
MiÒn Nam
500kV
410
430
450
220kV
360
370
380
110kV
210
190
220
Trung thÕ
100
120
140
b. Lùa chän kiÓu cét, xµ
Th«ng qua viÖc xö lý d·y sè liÖu thèng kª, ë tõng cÊp ®iÖn ¸p theo tõng vïng l·nh thæ,
lùa chän c¸c kiÓu cét, xµ sau:
+ §iÖn ¸p 500 kV
Dïng cét h×nh th¸p, m¹ kÏm nhóng nãng cho c¶ cét ®ì vµ cét nÐo, ChiÒu cao cét ®−îc
lùa chän phï hîp víi ®Þa h×nh thùc tÕ.
Cét ®ì thÐp dïng lo¹i: cã chiÒu cao tõ 26-48m
Cét nÐo thÐp dïng lo¹i cét nÐo 1 th©n vµ nÐo 3 th©n: cã chiÒu cao 26-48m.
+ §iÖn ¸p 220 kV
Dïng cét thÐp m¹ kÏm cho c¶ cét ®ì vµ cét nÐo, ChiÒu cao cét ®−îc lùa chän phï hîp
víi ®Þa h×nh thùc tÕ.
Cét ®ì thÐp dïng lo¹i cao 25-46 m: 2D2, 2D2+3, 2D2+6, 2D2+9...
Cét nÐo thÐp dïng lo¹i cao 25-46 m: 2NA2-3, 2NA2+3, 2NB2-3, 2NB2+6-DN…
Sè gãc nÐo phô thuéc vµo ®Þa h×nh tõng vïng. Theo sè liÖu tæng kÕt ®−îc, sè gãc nÐo
chiÕm kho¶ng 18%÷22%/1km ®−êng d©y.
+ §iÖn ¸p 110kV
Sö dông cét bª t«ng ly t©m (BTLT) kÕt hîp víi cét ®ì thÐp vµ nÐo thÐp m¹ kÏm. ChiÒu
cao cét ®−îc lùa chän phï hîp víi ®Þa h×nh thùc tÕ.
Cét BTLT dïng lo¹i cét cao: 20m
Cét ®ì thÐp dïng lo¹i cét cao: 22m, 26m, 30m, 34m, 42m, 47m
Cét nÐo thÐp dïng lo¹i cét cao: 14.2m, 20.7m, 24.7m, 27.5m, 29.7m, 36m, 41m.
C¬ cÊu cét cho 1km ®−êng d©y 110kV xem trong b¶ng sau :
V-6
B¶ng 5.2
Lo¹i cét
BTLT
§ì thÐp
NÐo thÐp
MiÒn B¾c
2.3
1.5
1.0
MiÒn Trung
MiÒn Nam
2.3
1.1
1.9
2.4
0.9
1.0
Vïng
Sö dông cét ®ì thÐp:
2,95 ÷ 5 tÊn
Sö dông cét nÐo thÐp:
4,97 ÷ 12 tÊn
+ Trung ¸p
Theo c¸c tµi liÖu thu thËp ®−îc, c¸c ®−êng trung thÕ ®· x©y dùng chñ yÕu sö dông cét
BTLT, ë mét sè thµnh phè lín ®−êng d©y trung thÕ dù kiÕn x©y dùng chñ yÕu lµ c¸p
ngÇm. Do ®ã chØ tiªu kinh tÕ cña ®−êng d©y trung thÕ sÏ bao gåm c¶ chØ tiªu ®−êng
d©y trªn kh«ng vµ c¸p ngÇm.
c. Mãng
KiÓu mãng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo yÕu tè ®Þa h×nh ®Þa chÊt. PhÇn lín c¸c ®−êng d©y ë
c¸c cÊp ®iÖn ¸p ®Òu ®i qua nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh ®Þa chÊt kh¸c nhau. Do ®ã viÖc
chän c¸c kiÓu mãng mÉu ®Ó ¸p dông cho Qui ho¹ch ®iÖn VI theo c¸c nguyªn t¾c sau:
-
Sè l−îng cña kiÓu mãng theo tõng lo¹i ®Þa h×nh.
-
TÝnh ®Æc tr−ng cña kiÓu mãng theo tõng lo¹i ®Þa h×nh.
Tõ c¸c sè liÖu thèng kª, c¸c lo¹i mãng ®−îc ¸p dông cho QH§-VI gåm c¸c lo¹i sau:
+ §iÖn ¸p 500kV
Dïng mãng bª t«ng cèt thÐp, chñ yÕu lµ mãng trô, mãng b¶n, mãng cäc ngoµi ra ë c¸c
vÞ trÝ trªn s−ên dèc lín cã dïng mãng giÕng hoÆc mãng b¨ng.
Mãng trô: sö dông ë ®Þa h×nh cã ®é dèc nhá, b»ng ph¼ng vµ vïng ®Êt tèt
Mãng trô neo: lµ lo¹i mãng trô kÕt hîp víi cäc neo phÝa d−íi ®óc b»ng bª t«ng cèt thÐp
®Ó chèng tr−ît côc bé, sö dông cho ®Þa h×nh nói cao cã ®é dèc lín.
Mãng b¶n: sö dông cho vïng ®Êt yÕu, hoÆc d−íi nÒn lµ líp bïn máng, nÒn ®Êt ®ång
nhÊt.
Mãng cäc: sö dông cho vïng ®Êt yÕu bïn sÐt dµy.
+ §iÖn ¸p 220kV
V-7
Dïng mãng BTCT ®óc t¹i chç cho tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ cét.
Mãng cét ®ì dïng lo¹i t−¬ng ®−¬ng víi mãng trô MDA, MDB, MD+3A, MD+3B,
MD+6, MD+9…
Mãng cét nÐo dïng lo¹i t−¬ng ®−¬ng víi MNA-3, MNA+3, MNC-3, MNB+6-DN…
+ §iÖn ¸p 110kV
Dïng mãng BTCT ®óc t¹i chç cho tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ cét.
Mãng cét BTLT chñ yÕu dïng lµ mãng trô
C¸c cét ®ì thÐp dïng lo¹i mãng t−¬ng ®−¬ng víi MB§23, MT§27, MT§19...
Cét nÐo dïng lo¹i mãng t−¬ng ®−¬ng víi lo¹i MNB, MNC2+5, MNC1+5
+ §iÖn ¸p trung thÕ
Dïng mãng cét vµ mãng nÐo
Dïng c¸c lo¹i mãng cét ®¬n li t©m: MT-10, MT-12, MT-14, MT-16… cho c¸c cét ®ì.
Dïng c¸c lo¹i mãng cét ®óp li t©m: MTK-16… cho c¸c cét ®ì.
Dïng c¸c lo¹i mãng nÐo MN20-5 ... cho c¸c cét nÐo gãc.
d. D©y dÉn, phô kiÖn
Bé ®¬n gi¸ ®−îc x©y dùng øng víi c¸c lo¹i d©y dÉn ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p.
Gi¸ d©y dÉn, phô kiÖn tÝnh theo bé ®¬n gi¸ XDCB ¸p dông Q§ sè 70/2003/Q§-BCN
ngµy 29/04/2003.
e. Bé ®¬n gi¸ ®−êng d©y
§−îc x©y dùng theo tõng cÊp ®iÖn ¸p vµ theo tiÕt diÖn d©y. Bé ®¬n gi¸ ®−îc x©y dùng
ë ®©y ch−a kÓ ®Õn nh÷ng yÕu tè ®Æc biÖt nh−:
-
Kho¶ng v−ît ®Æc biÖt (v−ît s«ng lín ...).
-
§iÒu kiÖn thi c«ng qu¸ khã kh¨n.
-
C¸c lo¹i ®Òn bï khi thi c«ng ®−êng d©y.
Trªn c¬ së c¸c sè liÖu thu thËp ®−îc tõ c¸c thiÕt kÕ kü thuËt- thi c«ng vµ tæng dù to¸n
cña c¸c c«ng tr×nh ®−êng d©y B¾c- Trung- Nam, tiÕn hµnh ph©n chia tæng dù to¸n
thµnh ba kho¶n môc chi phÝ: Chi phÝ x©y l¾p, chi phÝ kh¸c vµ chi phÝ dù phßng. Sau ®ã
tÝnh to¸n l¹i c¸c l¹i chi phÝ nµy theo c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn ®iÒu chØnh dù to¸n hiÖn
hµnh nh»m ®−a d·y sè liÖu thu thËp ®−îc vÒ cïng mét mÆt b»ng gi¸ hiÖn nay ®Ó x¸c
®Þnh chØ tiªu ®Çu t− trung b×nh cho c¸c lo¹i d©y dÉn theo c¸c cÊp ®iÖn ¸p.
i) Chi phÝ x©y l¾p
Chi phÝ x©y l¾p bao gåm: chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ vËt liÖu
vµ chi phÝ x©y l¾p kh¸c.
V-8
Tõ b¶ng kª khèi l−îng vËt liÖu ®iÖn tÝnh ra chi phÝ vËt liÖu ®iÖn theo b¶ng gi¸ thiÕt bÞ,
vËt liÖu chuyªn ngµnh ®iÖn hiÖu chØnh ¸p dông Q§ sè 70/2003/Q§-BCN ngµy
29/04/2003. Chi phÝ vËt liÖu nhËp ngo¹i ®−îc tÝnh l¹i víi tû gi¸ qui ®æi b×nh qu©n hiÖn
nay.
CP vËt liÖu ®iÖn hiÖu chØnh = CP vËt liÖu ®iÖn trong n−íc+ CP vËt liÖu ®iÖn ngo¹i nhËp
x hÖ sè (chªnh lÖch tû gi¸ qui ®æi hiÖn nay vµ tû gi¸ qui ®æi cña dù ¸n ).
Chi phÝ x©y dùng ®−êng d©y t¶i ®iÖn ®−îc ¸p dông theo ®¬n gi¸ 285/Q§-NLDK-BCN
ngµy 23/02/2004.
Chi phÝ thÝ nghiÖm hiÖu chØnh ¸p dông Q§85/1999/Q§-BCN ngµy 24/12/1999.
Chi phÝ nh©n c«ng vµ chi phÝ m¸y thi c«ng trong dù to¸n c«ng tr×nh lËp theo c¸c bé ®¬n
gi¸ nªu trªn ®−îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè ®iÒu chØnh Ki nh− sau: Knc=
1.65, Kmtc= 1.211 , Kvl=1.0.
§iÒu chØnh chi phÝ x©y l¾p cña dù ¸n :
X¸c ®Þnh tû träng cña c¸c thµnh phÇn chi phÝ theo chi phÝ x©y l¾p: Chi phÝ nh©n c«ng
chiÕm tû träng kho¶ng 20-30%, chi phÝ m¸y thi c«ng chiÕm kho¶ng 1-3%, chi phÝ phÇn
cßn l¹i chiÕm tû träng kho¶ng 73-79% cña chi phÝ x©y l¾p.
Chi phÝ x©y l¾p ®−îc ®iÒu chØnh nh− sau:
CPXL(®iÒu chØnh)=CPXL(Dù ¸n) x K
( K lµ hÖ sè hiÖu chØnh chi phÝ x©y l¾p)
K=Tû träng CPNC x Knc + Tû träng CPMTC x Kmtc + Tû träng CPVL ®iÖn hiÖu
chØnh x Kvl
ii) Chi phÝ kh¸c
Chi phÝ kh¸c chia thµnh: chi phÝ ®Òn bï gi¶i to¶ hµnh lang tuyÕn vµ chi phÝ kh¸c kh«ng
kÓ ®Òn bï. Chi phÝ ®Òn bï kh«ng tÝnh vµo suÊt vèn ®Çu t− ®−êng d©y v× ®¬n gi¸ ®Òn bï
gi÷a c¸c tØnh rÊt kh¸c nhau. V× vËy, suÊt vèn ®Çu t− ®−êng d©y sÏ ch−a bao gåm chi phÝ
®Òn bï. §èi víi tõng c«ng tr×nh cô thÓ ®¬n gi¸ ®Òn bï ph¶i lÊy theo ®¬n gi¸ ®Òn bï ¸p
dông cho tØnh cã c«ng tr×nh ®−êng d©y ®ã ®i qua.
iii) Chi phÝ dù phßng
Chi phÝ dù phßng = 10% (chi phÝ x©y l¾p hiÖu chØnh + chi phÝ kh¸c)
Tõ ®ã, tÝnh ®−îc suÊt vèn ®Çu t− 1km ®−êng d©y cña mçi c«ng tr×nh = tæng dù to¸n
®iÒu chØnh/ chiÒu dµi ®−êng d©y cña c«ng tr×nh ®ã.
Theo c¸c nguyªn t¾c ®· nªu ë trªn sÏ tÝnh ®−îc suÊt vèn ®Çu t− trung b×nh cho 1km
®−êng d©y øng víi c¸c cÊp ®iÖn ¸p vµ c¸c lo¹i tiÕt diÖn d©y dÉn. KÕt qu¶ cho thÊy, tïy
theo cì d©y vµ kÕt cÊu d©y: §−êng d©y 500kV dao ®éng tõ 5,4 – 5,8 tû VN§/km. §èi
víi ®−êng d©y 220 kV, suÊt vèn dao ®éng tõ 1,6 - 1,8 tû VN§/km. §èi víi ®−êng d©y
V-9
110 kV, suÊt vèn dao ®éng tõ 0,9-1,4 tû VN§/km. SuÊt vèn ®Çu t− ®−êng d©y 35,
22kV tõ 250-300 triÖu VN§/km. C¸p ngÇm tuú thuéc vµo tiÕt diÖn c¸p vµ c¸ch ®Æt
c¸p. KÕt qu¶ xem Phô lôc 5.5
5.1.2.3 X¸c ®Þnh suÊt ®Çu t− tr¹m biÕn ¸p:
Qua thùc tÕ x©y dùng c¸c tr¹m biÕn ¸p ë c¸c miÒn B¾c - Trung - Nam, thÊy r»ng:
- DiÖn tÝch tr¹m thay ®æi theo chiÒu h−íng gi¶m diÖn tÝch mÆt b»ng tr¹m.
- Khèi l−îng MBA nhÑ (kÕt cÊu mãng m¸y thay ®æi)
- Dµn trô ®ì thiÕt bÞ hÇu hÕt b»ng thÐp (tr−íc ®©y b»ng bª t«ng)
- C«ng t¸c ®Òn bï hiÖn nay phøc t¹p h¬n.
Kh¸c víi ®−êng d©y, vèn ®Çu t− cña tr¹m biÕn ¸p phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kÕt cÊu tr¹m
gåm: C«ng suÊt, sè MBA, sè lé vµo ra, s¬ ®å ®Êu nèi...
V× vËy bé ®¬n gi¸ tr¹m biÕn ¸p ph¶i tÝnh theo kÕt cÊu tr¹m biÕn ¸p : Ng¨n ®−êng d©y,
ng¨n thanh c¸i, ng¨n m¸y biÕn ¸p, chi phÝ thiÕt bÞ (mua m¸y biÕn ¸p) vµ phÇn chung
(phÇn chung gåm: CP x©y l¾p nhµ ®iÒu khiÓn ph©n phèi, nhµ trùc ca vËn hµnh, CP san
nÒn, hµng rµo, CP l¾p ®Æt hÖ thèng th«ng tin, tù dïng, chiÕu s¸ng…).
Trªn c¬ së c¸c sè liÖu thu thËp ®−îc tõ dù to¸n cña c¸c tr¹m biÕn ¸p theo tõng cÊp ®iÖn
¸p, nghiªn cøu bãc t¸ch vµ xö lý sè liÖu ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ theo kÕt cÊu mÉu theo
tõng ng¨n cña tr¹m biÕn ¸p.
SuÊt ®Çu t− mét ng¨n ®−êng d©y( ng¨n thanh c¸i, ng¨n m¸y biÕn ¸p)= chi phÝ thiÕt bÞ
®iÖn, vËt liÖu ®iÖn + chi phÝ x©y dùng ngoµi trêi + chi phÝ l¾p ®Æt, chi phÝ thÝ nghiÖm
hiÖu chØnh thiÕt bÞ ®iÖn.
HiÖu chØnh dù to¸n vÒ cïng mÆt b»ng gi¸ hiÖn nay nh− sau:
Chi phÝ thiÕt bÞ ®iÖn vµ vËt liÖu nhËp ngo¹i ®−îc tÝnh l¹i víi tû gi¸ qui ®æi b×nh qu©n
hiÖn nay.
+ Chi phÝ thiÕt bÞ ®iÖn vµ vËt liÖu ®iÖn hiÖu chØnh = CP thiÕt bÞ ®iÖn vµ vËt liÖu ®iÖn
trong n−íc+ CP thiÕt bÞ ®iÖn vµ vËt liÖu ®iÖn ngo¹i nhËp x hÖ sè (chªnh lÖch tû gi¸ qui
®æi hiÖn nay vµ tû gi¸ qui ®æi cña dù ¸n).
§iÒu chØnh chi phÝ x©y l¾p :
+ Chi phÝ nh©n c«ng vµ chi phÝ m¸y thi c«ng trong dù to¸n c«ng tr×nh lËp theo c¸c bé
®¬n gi¸ nªu trªn ®−îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè Ki nh− sau:
Knc= 1.67, Kmtc= 1.179 , Kvl=1.0.
CPXLTNHC(®iÒu chØnh)=CPXLTNHC(dù ¸n) x K
( K lµ hÖ sè hiÖu chØnh chi phÝ x©y l¾p)
V-10
K=Tû träng CPNC x Knc + Tû träng CPMTC x Kmtc + Tû träng CPVL ®iÖn hiÖu
chØnh x Kvl
Tõ c¸c nguyªn t¾c tÝnh to¸n nªu trªn, suÊt ®Çu t− tr¹m biÕn ¸p ®−îc x¸c ®Þnh theo kÕt
cÊu vµ dung l−îng tr¹m. Tuú theo kÕt cÊu tr¹m : s¬ ®å ®Êu nèi, cÊp ®iÖn ¸p, sè ng¨n lé
®−êng d©y, sè ng¨n lé m¸y biÕn ¸p, sè ng¨n m¸y c¾t…vv mµ ®Çu t− c¸c tr¹m biÕn ¸p
kh¸c nhau. KÕt qu¶ xem Phô lôc 5.6
5.2
C¸c chØ tiªu vÒ chi phÝ vËn hµnh (O&M)
5.2.1. ChØ tiªu O&M cña c¸c nhµ m¸y ®iÖn
ChØ tiªu O&M cña c¸c nhµ m¸y ®iÖn ®−îc x©y dùng trªn c¬ së ®¸nh gi¸ c¸c
thµnh phÇn chi phÝ O&M cña c¸c nhµ m¸y hiÖn cã trong thêi gian tõ n¨m 2001 ®Õn
n¨m 2004 vµ dù kiÕn n¨m 2005. ChØ tiªu nµy ®−îc ®¸nh gi¸ cho tÊt c¶ c¸c lo¹i nhµ
m¸y: NhiÖt ®iÖn than, dÇu, khÝ, thuû ®iÖn vµ bao gåm c¸c thµnh phÇn chi phÝ nh−: Chi
phÝ b¶o d−ìng, qu¶n lý vËn hµnh cña mçi lo¹i nhµ m¸y, c¸c chi phÝ vÒ vËt liÖu phô,
tiÒn l−¬ng vµ c¸c lo¹i b¶o hiÓm, trî cÊp, chi phÝ söa ch÷a th−êng xuyªn vµ söa ch÷a
lín, chi phÝ qu¶n lý kh¸c…TÊt c¶ c¸c lo¹i chi phÝ nµy ®· ®−îc tÝnh vµo gi¸ thµnh nhµ
m¸y vµ ®−îc tÝnh trªn gi¸ trÞ ®iÖn n¨ng s¶n xu¸t cña mçi nhµ m¸y, chi tiÕt xem trong
phô lôc 5.7
C¸c nhµ m¸y trong quy ho¹ch ®−îc x¸c ®Þnh chi phÝ O&M theo tû lÖ % gi¸ trÞ vèn ®Çu
t− nh− ®−îc ®−a ra trong phô lôc 5.8
Gi¸ trÞ chi phÝ O&M cho c¸c lo¹i h×nh nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn cßn ®−îc ph©n tÝch thµnh
chi phÝ O&M cè ®Þnh vµ biÕn ®æi, chi tiÕt xem trong phô lôc 5.9
a) Chi phÝ cè ®Þnh
+ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung gåm
- Söa ch÷a lín.
- VËt liÖu ph©n x−ëng.
- Dông cô s¶n xuÊt.
- Chi trùc tiÕp kh¸c.
+ Chi phÝ qu¶n lý gåm:
- Chi phÝ vËt liÖu v¨n phßng.
- Chi kh¸c.
b) Chi phÝ biÕn ®æi
V-11
+ VËt liÖu phô.
+ Söa ch÷a th−êng xuyªn.
§èi víi nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö ngoµi c¸c môc trªn cßn cã chi phÝ b¶o qu¶n vµ vËn
chuyÓn chÊt th¶i h¹t nh©n, chi phÝ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm vµ thanh tra h¹t nh©n.
Trªn c¬ së ph©n tÝch chi phÝ O&M thùc tÕ c¸c c«ng tr×nh tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2004,
tû lÖ O&M tÝnh to¸n cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn dù kiÕn nh− phô lôc 5.9
§èi víi c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn chØ cã thµnh phÇn O&M cè ®Þnh, kh«ng phô thuéc vµo
®iÖn n¨ng nªn cã thÓ xem xÐt chi phÝ O&M theo tû lÖ vèn ®Çu t− c«ng tr×nh.
5.1.2. ChØ tiªu O&M l−íi ®iÖn
C¸c thµnh phÇn chi phÝ O&M cña l−íi ®iÖn truyÒn t¶i vµ ph©n phèi trong giai ®o¹n
quy ho¹ch ®−îc tÝnh to¸n trªn c¬ së tû lÖ cña vèn ®Çu t− c«ng tr×nh. ChÕ ®é qu¶n lý vËn
hµnh trong giai ®o¹n quy ho¹ch t−¬ng lai sÏ trë nªn tèt h¬n do øng dông c¸c c«ng nghÖ
hiÖn ®¹i nªn tû lÖ chi phÝ O&M dù tÝnh nh− sau:
• L−íi 500 kV
1 - 1,5%
• L−íi 220 kV
1,5 - 2%
• L−íi 110 kV
2 - 3%
• L−íi trung thÕ 3
5.3
- 5%
C¸c chØ tiªu vÒ nhiªn liÖu
5.3.1. Nhiªn liÖu than
Nhiªn liÖu than cho s¶n xuÊt ®iÖn ë ViÖt Nam hiÖn nay vµ trong kho¶ng 10 n¨m tíi chñ
yÕu lµ lo¹i than antraxit Qu¶ng Ninh, tËp trung t¹i c¸c vïng Hßn Gai, CÈm Ph¶ vµ
U«ng BÝ. C¸c chØ sè chÊt l−îng than ®Þa chÊt bÓ than Qu¶ng Ninh cã gi¸ trÞ nh− sau :
• §é Èm ph©n tÝch (WPT) tõ 3 - 7%,
• §é tro kh« (AK) tõ 6 - 38,5%,
• ChÊt bèc ch¸y (Vch) tõ 5 - 9%,
• L−u huúnh (Sch) tõ 0,1 – 0.7%,
• NhiÖt l−îng ch¸y (Qch) tõ 6500 - 8500 kcal/kg.
Theo tÝnh to¸n cña Tæng Cty Than ViÖt Nam (TVN), giai ®o¹n tõ 2015 ®Õn 2018, cã
thÓ khai th¸c ®−îc than khu vùc B×nh Minh – Kho¸i Ch©u vµ ®ång b»ng B¾c bé. Than ë
®©y thuéc lo¹i Abitum, cã c¸c chØ sè chÊt l−îng nh− sau:
V-12
• §é Èm ph©n tÝch (WPT) tõ 16,52- 18,27%,
• §é tro kh« (AK) tõ 3,07 - 39,83%,
• ChÊt bèc ch¸y (Vch) tõ 42,34 - 46,79%,
• L−u huúnh (Sch) tõ 0,25 – 0.71%,
• NhiÖt l−îng ch¸y (Qch) tõ 5967 - 6240 kcal/kg.
5.3.2. Nhiªn liÖu khÝ ®èt
HiÖn nay khÝ ®èt ®−îc khai th¸c tõ 2 bÓ: bÓ Cöu Long víi khÝ ®ång hµnh trong qu¸
tr×nh khai th¸c dÇu th«; bÓ khÝ tù nhiªn Nam C«n S¬n (l« 06.1). KhÝ ë bÓ Nam C«n
S¬n thuéc lo¹i khÝ kh«, thµnh phÇn khÝ chñ yÕu lµ mªtan, Ýt CO2 vµ hµm l−îng sunfua
rÊt thÊp. Tõ n¨m 2007 - 2008, khÝ tù nhiªn tõ má PM3-CAA vµ C¸i N−íc ®−îc ®−a vµo
bê, cung cÊp cho NM§ khÝ Cµ Mau vµ nhµ m¸y ph©n §¹m Cµ Mau. KhÝ tù nhiªn tõ
má khÝ thuéc l« B vµ l« 52/97 sÏ ®−îc ®−a vµo bê n¨m 2009 – 2010 cung cÊp cho côm
N§ khÝ ¤ M«n, Trµ Nãc.
Do ®Æc ®iÓm ®Þa chÊt ë c¸c khu vùc rÊt kh¸c nhau nªn chÊt l−îng khÝ còng cã sù kh¸c
nhau theo tõng bÓ, ngoµi ra khÝ ®ång hµnh (khÝ thu gom tõ c¸c má dÇu) th−êng cã chÊt
l−îng cao h¬n c¸c nguån khÝ tù nhiªn. Mét sè ®Æc tr−ng c¬ b¶n vÒ chÊt l−îng khÝ c¸c
khu vùc nh− sau:
B¶ng 5.3 Hµm l−îng CO2 vµ nhiÖt trÞ mét sè nguån khÝ t¹i VN
Lo¹i khÝ
Hµm l−îng CO2
(Mol. %)
NhiÖt trÞ
(MJ/m3)
KhÝ ®ång hµnh
0,032
43,86
KhÝ tù nhiªn
1,5-2
41-42
PM3-CAA vµ C¸i N−íc
"
7-8
37
L« B, 52/97
"
16-18
32-33
Khu vùc/má
Cöu Long
Nam C«n S¬n
5.3.3. Nhiªn liÖu dÇu
HiÖn nay trong c¸c NM§ cã 2 NMN§ ch¹y dÇu lµ NM§ Trµ Nãc (150MW tua bin khÝ
ch¹y dÇu DO ; 35MW nhiÖt ®iÖn ng−ng h¬i ch¹y dÇu FO) vµ Thñ §øc (112MW tua
bin khÝ ch¹y dÇu DO vµ165MW nhiÖt ®iÖn ng−ng h¬i ch¹y dÇu FO).
Thø nhÊt, do ViÖt Nam s½n cã nguån khÝ tù nhiªn, thuËn tiÖn cho ph¸t triÓn N§ khÝ ;
Thø hai, do gi¸ s¶n phÈm dÇu dïng cho ph¸t ®iÖn (DO, FO) cã xu h−íng ngµy cµng
t¨ng cao, dÉn ®Õn gi¸ thµnh ®iÖn n¨ng cao, kÐm c¹nh tranh víi c¸c d¹ng nhiªn liÖu
V-13
kh¸c (than, khÝ ®èt), nªn trong quy ho¹ch ph¸t triÓn nguån kh«ng chó träng x©y dùng
c¸c nguån ®iÖn ch¹y dÇu. C¸c b−íc tÝnh to¸n sµng läc còng cho thÊy nhiÖt ®iÖn dÇu cã
gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®iÖn lu«n cao h¬n N§ than vµ khÝ tõ 1,4 ®Õn trªn 2 lÇn. Trong qu¸
tr×nh ph¸t triÓn nguån, mét vµi nhµ m¸y ®iÖn cã thÓ dïng dÇu FO trong khi chê cã
®−êng èng khÝ cung cÊp
5.4
C¸c chØ tiªu kü thuËt
5.4.1. ChØ tiªu kü thuËt ®èi víi c¸c nhµ m¸y ®iÖn
VÒ c¬ cÊu mguån ®iÖn hiÖn nay trªn thÕ giíi kh«ng cã nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vÒ tû lÖ
hîp lý gi÷a thuû ®iÖn vµ nhiÖt ®iÖn. ViÖc ph¸t triÓn thuû ®iÖn nhiÒu hay Ýt chñ yÕu phô
thuéc vµo tiÒm n¨ng cña tõng n−íc (t¹i Canada, Thuþ §iÓn, Na Uy c¬ cÊu thuû ®iÖn
lªn tíi 70-90%, trong khi ®ã nhiÒu n−íc nh− Ph¸p, Th¸i Lan, tû lÖ thuû ®iÖn chØ
kho¶ng 15%, riªng NhËt B¶n chØ d−íi 10%).
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn giai ®o¹n tíi, hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam sÏ cã thay ®æi ®¸ng kÓ
vÒ c¬ cÊu nguån ®iÖn trong ®ã tû träng thuû ®iÖn gi¶m dÇn, cßn tû träng nhiÖt ®iÖn víi
c¸c lo¹i h×nh kh¸c nhau (nhiÖt ®iÖn ng−ng h¬i ch¹y than, khÝ, TBKHH, ®iÖn nguyªn tö,
®iÖn giã, ®Þa nhiÖt...) t¨ng m¹nh.
Bµi to¸n vËn hµnh tèi −u kinh tÕ hÖ thèng ®iÖn cã nhµ m¸y thuû ®iÖn lu«n g¾n liÒn víi
viÖc ®iÒu tiÕt hå chøa cña c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn. Trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt Nam
vµ trªn thÕ giíi ®· cã rÊt nhiÒu nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò ®iÒu tiÕt tèi −u hå chøa. Trong
thêi gian tíi cÇn vËn dông nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu trªn ®Ó vËn hµnh hÖ thèng kinh tÕ
h¬n.
ViÖc c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn cã kh¶ n¨ng thay ®æi c«ng suÊt kh¸ lín trong mét kho¶ng
thêi gian ng¾n lu«n ®−îc ¸p dông trong vËn hµnh hÖ thèng ®iÖn (cô thÓ h¬n lµ tham gia
vµo c«ng viÖc ®iÒu tÇn). HiÖn nay ë ViÖt nam cã hai nhµ m¸y thuû ®iÖn tham gia vµo
viÖc ®iÒu tÇn lµ thuû ®iÖn Hoµ B×nh ë khu vùc miÒn B¾c, thuû ®iÖn TrÞ An ë khu vùc
miÒn Nam vµ cã thÓ c¶ thuû ®iÖn Yaly ë miÒn Trung. KiÕn nghÞ trong thêi gian tíi khi
x©y dùng c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn lín (c«ng suÊt tõ 250 MW trë lªn) ph¶i cã x©y dùng
hÖ thèng liªn l¹c vµ ®iÒu khiÓn tù ®éng ë møc cao cho phÐp trung t©m ®iÒu ®é quèc gia
sö dông nhµ m¸y vµo viÖc ®iÒu chØnh tÇn sè trong hÖ thèng.
§èi víi c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ch¹y than vµ dÇu x©y dùng míi th× mét trong nh÷ng
th«ng sè kü thuËt quan träng cÇn ®−îc quan t©m ®óng møc lµ chØ tiªu ph¸t th¶i c¸c chÊt
nh− SOx, NOx vµ bôi, ph¶i ®−îc h¹n chÕ tíi møc ®é cho phÐp. §èi víi nh÷ng nhµ m¸y
nhiÖt ®iÖn cò, cÇn l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc chèng « nhiÔm m«i tr−êng bæ sung.
V-14
Do hiÖn nay vµ c¶ trong t−¬ng lai, mçi côm c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn ch¹y khÝ ë ViÖt
Nam sÏ cã tæng c«ng suÊt tõ 3000 tíi trªn 4000MW (chØ tÝnh c¸c NM§ Phó Mü 1, Phó
Mü 2.2, Phó Mü 3 vµ Phó Mü 4 hiÖn dïng khÝ tõ ®−êng èng Nam C«n S¬n ®· cã tæng
c«ng suÊt 3048MW), nÕu sù cè ®−êng èng cÊp khÝ nµy sÏ g©y sù cè ngõng ph¸t ®iÖn
tíi 1/3 tæng c«ng suÊt yªu cÇu toµn quèc. §iÒu nµy ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn ®é tin
cËy cña hÖ thèng. MÆc dï kinh nghiÖm cho thÊy kh¶ n¨ng sù cè ®−êng èng khÝ rÊt thÊp
(Th¸i Lan ®· vËn hµnh c¸c côm nhiÖt ®iÖn khÝ lín cña hä víi trªn 20 n¨m ch−a cã sù
cè ngõng cÊp khÝ), trong thêi gian tíi cÇn xem xÐt c¸c ph−¬ng ¸n n©ng cao ®é an toµn
cung cÊp khÝ cho nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn nh− sö dông khÝ tõ nhiÒu nguån khÝ kh¸c nhau,
®−êng èng liªn kÕt c¸c côm má khÝ ë thÒm lôc ®Þa phÝa §«ng vµ PhÝa T©y...
HÖ thèng kÝch tõ vµ ®iÒu tèc trong c¸c m¸y ph¸t ®iÖn, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ m¸y ®iÖn lín
®ãng mét vai trß cùc kú quan träng trong ®¶m b¶o æn ®Þnh hÖ thèng. T¹i ViÖt Nam víi
®Æc ®iÓm lµ c¸c nhµ m¸y ®iÖn lín th−êng n»m xa trung t©m phô t¶i nªn vÊn ®Ò nµy l¹i
cµng ph¶i ®−îc chó träng. KiÕn nghÞ khi x©y dùng c¸c côm nhµ m¸y ®iÖn lín nh− côm
nhµ m¸y ®iÖn ¤ M«n, Nh¬n tr¹ch ë miÒn Nam, c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn khu vùc miÒn
Trung, c¸c nhµ m¸y ®iÖn than t¹i Qu¶ng Ninh hay thuû ®iÖn S¬n La vµ §iÖn Nguyªn
Tö... trong thêi gian xa h¬n c¸c m¸y ph¸t ®iÖn ph¶i ®−îc trang bÞ hÖ thèng tù ®éng
(®iÒu khiÓn, kÝch tõ, ®iÒu tèc...) ë møc ®é cao cho phÐp t¨ng ®é æn ®Þnh cña hÖ thèng
lªn møc tèt h¬n.
5.4.2. ChØ tiªu kü thuËt ®èi víi ph¸t triÓn l−íi ®iÖn
5.4.2.1 An toµn cung cÊp ®iÖn
§é tin cËy, an toµn cung cÊp ®iÖn lµ mét tiªu chÝ quan träng hµng ®Çu ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt
l−îng phôc vô cña l−íi ®iÖn. Møc ®é tin cËy an toµn cña l−íi ®iÖn ®−îc thÓ hiÖn qua
nhiÒu yÕu tè: cÊu tróc l−íi, ®é tin cËy cña thiÕt bÞ, c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ kü thuËt
®iÒu khiÓn, vËn hµnh... C¸c tiªu chÝ vÒ an toµn cung cÊp ®iÖn cÇn ¸p dông lµ :
- L−íi 220kV truyÒn t¶i quèc gia vµ khu vùc ph¶i ®−îc t¹o thµnh m¹ch vßng. C¸c
®−êng d©y 220kV truyÒn t¶i quèc gia cÇn thiÕt kÕ ®−êng d©y 2 m¹ch. C¸c tr¹m nót
220kV nhÊt thiÕt ph¶i ®−îc cÊp tõ Ýt nhÊt 2 nguån ( nguån lµ tr¹m 500kV hoÆc nhµ
m¸y ®iÖn). PhÇn lín c¸c ®−êng d©y 110kV cã gi÷ vai trß truyÒn t¶i khu vùc còng
ph¶i lµ c¸c ®−êng d©y 2 m¹ch.
- C¸c tiªu chuÈn vÒ an toµn tin cËy cung cÊp ®iÖn cÊp (N-1) cho l−íi 110, 220kV
toµn quèc .
- B¶o ®¶m c¸c tiªu chuÈn chÊt l−îng ®· quy ®Þnh vÒ tÇn sè vµ ®iÖn ¸p trong c¸c
ph−¬ng thøc vËn hµnh v.v...
V-15
- B¶o ®¶m l−îng dù phßng c«ng suÊt vµ dù phßng thiÕt bÞ cÇn thiÕt s½n sµng cho c¸c
ph−¬ng thøc vËn hµnh sau sù cè.
5.4.2.2 SuÊt sù cè
CÇn gi¶m thiÓu sù cè trong l−íi ®iÖn ®Æc biÖt lµ lµ c¸c sù cè vÜnh cöu trªn ®−êng d©y
truyÒn t¶i vµ c¸c ®−êng d©y cÊp ®iÖn cho c¸c phô t¶i quan träng. SuÊt sù cè ( vÜnh cöu
+ tho¸ng qua) cÇn ®¹t ®−îc :
- C¸c ®−êng d©y 220 kV < 1.5 - 2 lÇn/100km.n¨m
- C¸c ®−êng d©y 66-110kV < 2.5 – 3 lÇn/100km.n¨m
- C¸c ®−êng d©y 6-10-15-22-35 kV < 3 - 4 lÇn/100km.n¨m
5.4.2.3 Tæn thÊt
T¨ng c−êng l¾p ®Æt tô bï 110kV vµ 220kV, gi¶m c«ng suÊt v« c«ng ph¶i truyÒn t¶i
trªn l−íi ®iÖn b¶o ®¶m cos ϕ ≥ 0,9. L¾p míi vµ khai th¸c hÖ thèng tô bï ë l−íi trung
¸p ®Ó n©ng cao hÖ thèng Cos ϕ.
§Ó gi¶m thiÓu tæn thÊt m¸y biÕn ¸p, cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p vËn hµnh hîp lý c¸c tr¹m
biÕn ¸p, ho¸n ®æi c¸c m¸y biÕn ¸p ®Çy t¶i vµ non t¶i, sa th¶i c¸c m¸y biÕn ¸p kh«ng t¶i
trong qu¸ tr×nh vËn hµnh. Quan t©m lùa chän m¸y biÕn ¸p cã tæn thÊt thÊp trong mua
s¾m thiÕt bÞ.
Thùc hiÖn gi¶m tæn thÊt 2010 ®−a tØ lÖ tæn thÊt trªn toµn l−íi ®¹t 10.8%; ®Õn 2015 ®¹t
9,6%; n¨m 2020 – 8,5% vµ 2025 – 7,5%.
5.4.2.4 ChØ tiªu kü thuËt cho ®−êng d©y
C¸c ®−êng d©y t¶i ®iÖn bao gåm c¸c ®−êng d©y siªu cao ¸p, cao ¸p vµ c¸c ®−êng d©y
ph©n phèi. L−íi ®iÖn siªu cao ¸p ë ViÖt Nam sÏ chØ sö dông ë cÊp ®iÖn ¸p 500kV ®Ó
t¹o mèi liªn kÕt hÖ thèng vµ truyÒn t¶i hÕt c«ng suÊt tõ c¸c nhµ m¸y ®iÖn lín ®Õn c¸c
trung t©m phô t¶i.
§Ó cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng truyÒn t¶i, ®é tin cËy vµ tÝnh æn ®Þnh cña c¸c ®−êng d©y
®iÖn xoay chiÒu 500kV, trong hÖ thèng ®iÖn th−êng sö dông ph−¬ng ph¸p bï th«ng sè
trªn c¸c ®−êng d©y 500kV. Ngoµi ra cßn cã thÓ sö dông ph−¬ng ph¸p t¨ng sè d©y trong
mét pha ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng truyÒn t¶i cho ®−êng d©y (®èi víi ®−êng d©y 500kV sè d©y
trong mét pha cã thÓ chÊp nhËn tõ 4-6 d©y/pha).
Xu thÕ liªn kÕt hÖ thèng ®iÖn c¸c n−íc trong khu vùc ASEAN vµ tiÓu vïng Mª K«ng –
GMS ®ang ph¸t triÓn. ViÖt Nam ®· vµ ®ang cã nh÷ng nghiªn cøu chung víi c¸c n−íc
V-16
l¸ng giÒng vÒ liªn kÕt l−íi ®iÖn, mua b¸n ®iÖn qua c¸c ®−êng d©y cao ¸p vµ siªu cao ¸p.
§Æc biÖt, khi l−íi ®iÖn ViÖt Nam cßn nhá so víi l−íi ®iÖn khu vùc Nam Trung Quèc
hoÆc Th¸i Lan th× khi thùc hiÖn kÕt nèi hoµ ®ång bé 2 HT§ sÏ cÇn ph¶i xem xÐt cô thÓ
nhiÒu vÊn ®Ò kü thuËt nh−: kiÓm so¸t ®é dao ®éng ®iÖn ¸p vµ tÇn sè nh»m æn ®Þnh c¸c
HTD liªn kÕt trong c¸c tr−êng hîp b×nh th−êng vµ sù cè, kiÓm so¸t trµo l−u c«ng suÊt
tõ hÖ thèng nµy sang hÖ thèng kh¸c, t¸ch kÕt nèi ®Ó an toµn mçi HT§ trong c¸c tr−êng
hîp cÇn thiÕt. NÕu lùa chän liªn kÕt qua hÖ thèng biÕn ®æi xoay chiÒu - mét chiÒu –
xoay chiÒu sÏ gi¶m bít phøc t¹p trong vËn hµnh. V× vËy, cÇn nghiªn cøu c¸c ph−¬ng ¸n
kÕt nèi 2 HT§ qua ®−êng d©y 500kV mét chiÒu – DC hoÆc cã thÓ xem xÐt kÕt nèi
kh«ng ®ång bé qua m¸y biÕn ¸p biÕn tÇn (Variable Frequency Transformer) trong
nh÷ng tr−êng hîp liªn kÕt víi quy m« kh«ng lín.
§èi víi c¸c ®−êng d©y cao ¸p 220kV vµ 110kV, khi thiÕt kÕ cÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng t¶i
cho t−¬ng lai kho¶ng 10 – 15 n¨m sau víi nh÷ng lý do lµ tuæi thä cña c¸c ®−êng d©y
víi nh÷ng c«ng nghÖ míi ngµy cµng cao, viÖc chän tuyÕn ngµy cµng khã kh¨n (nhÊt lµ
c«ng viÖc ®Òn bï). V× vËy, ®èi víi khu vùc c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ tiÕt diÖn d©y trong
thiÕt kÕ vµ c¶i t¹o nªn sö dông 400-600 mm2 cho ®−êng d©y 220kV vµ nªn tÝnh to¸n sö
dông d©y ph©n pha, 240-300 mm2 ®èi víi 110kV vµ cÇn sö dông c«ng nghÖ compact
(cét treo nhiÒu m¹ch) ®Ó tiÕt kiÖm hµng lang tuyÕn. §èi víi khu vùc n«ng th«n miÒn
nói tiÕt diÖn kü thuËt cho l−íi 110kV cã thÓ chÊp nhËn gi¸ trÞ kho¶ng 185-240mm2.
§èi víi c¸c khu vùc thµnh phè lín trong t−¬ng lai sÏ thay thÕ dÇn c¸c tuyÕn d©y trªn
kh«ng b»ng c¸c c¸p ngÇm nh»m t¨ng mü quan cho thµnh phè vµ tiÕt kiÖm hµnh lang
tuyÕn. Tr−êng hîp ®Æc biÖt ( khu vùc ®«ng d©n c−, kho¶ng v−ît… ) sö dông d©y chÞu
nhiÖt hoÆc d©y hîp kim nh«m ®Ó gi¶m ®é vâng. C¸c lo¹i d©y nh«m t¨ng c−êng b»ng
sîi c¸c bon. Aluminium Conductor Carbon Fiber Reinforced (ACFR) ®−îc dïng nhiÒu
do khèi l−îng nhÑ chØ b»ng 1/5 vµ hÖ sè d·n në nhiÖt chØ b»ng 1/12 d©y nh«m lâi thÐp
th«ng th−êng, do ®ã ®é vâng gi¶m rÊt nhiÒu so víi d©y dÉn ACSR cïng tiÕt diÖn
Song song víi viÖc ph¸t triÓn l−íi ®iÖn cao ¸p, cÇn ph¸t triÓn l−íi ®iÖn trung ¸p theo tû
lÖ t−¬ng øng, tr¸nh t×nh tr¹ng kh«ng gi¶i phãng hÕt c«ng suÊt cña c¸c tr¹m 110kV do
l−íi ®iÖn ph¸t triÓn kh«ng ®ång bé. §èi víi l−íi trung thÕ, sÏ thay thÕ dÇn l−íi trung ¸p
6, 10, 15 vµ 35kV b»ng l−íi 22kV, tr−íc hÕt ë c¸c ®« thÞ. Riªng ®èi víi c¸c miÒn nói,
vïng s©u, vïng xa sÏ vÉn duy tr× l−íi 35kV nh»m gi¶m tæn thÊt vµ t¨ng chÊt l−îng ®iÖn
¸p cho phô t¶i cuèi ®−êng d©y.
VÒ s¬ ®å lo¹i cét ®−êng d©y, cÇn t¨ng c−êng sö dông cét nhiÒu m¹ch (2 – 4 m¹ch) kÓ
c¶ cho nhiÒu cÊp ®iÖn ¸p kh¸c nhau. Víi tr−êng hîp tuyÕn ph¶i ®i vµo khu vùc d©n c−
chËt hÑp hay cho c¸c tr−êng hîp ph¶i c¶i t¹o n©ng cÊp ®−êng d©y mµ hÕt hµnh lang
tuyÕn. ¸p dông s¬ ®å cét 3 pha th¼ng ®øng hoÆc cÇn sö dông s¬ ®å cét cã sö dông xµ
c¸ch ®iÖn ®Ó gi¶m hµnh lang tuyÕn.
V-17
5.3.2.2. ChØ tiªu kü thuËt c¸c tr¹m biÕn ¸p
T−¬ng tù nh− x©y dùng ®−êng d©y cao ¸p, viÖc x©y dùng c¸c tr¹m biÕn ¸p 220, 110kV
cÇn cã quy ho¹ch cho t−¬ng lai kho¶ng 10 – 15 n¨m. CÇn tÝnh to¸n dù kiÕn tr−íc mÆt
b»ng tr¹m cho ph¸t triÓn sau nµy. Ngoµi ra còng nªn tiªu chuÈn ho¸ c¸c gam m¸y biÕn
¸p sö dông trong hÖ thèng ®iÖn ViÖt Nam nh»m n©ng cao ®é tin cËy vµ t¨ng tÝnh dù
phßng cho hÖ thèng. C¸c tr¹m 220kV ë c¸c trung t©m c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ lín sÏ sö
dông c¸c lo¹i m¸y ba pha 250MVA hoÆc 3 m¸y mét pha 100MVA, c¸c khu vùc kh¸c
cã thÓ sö dông m¸y 125MVA. §èi víi c¸c tr¹m 110kV th× khu vùc c«ng nghiÖp ®« thÞ
sÏ sö dông MBA 63MVA, cßn khu vùc kh¸c sÏ sö dông lo¹i m¸y tõ 16-40MVA tuú
thuéc vµo nhu cÇu phô t¶i cña tõng khu vùc. §Ó n©ng cao ®é tin cËy, tÝnh linh ho¹t
trong vËn hµnh l−íi cao, trung ¸p vµ tiÕt kiÖm mÆt b»ng x©y dùng, c¸c tr¹m biÕn ¸p ®Òu
®−îc dù kiÕn cho qui m« hai m¸y biÕn ¸p. HÖ sè c«ng suÊt cos φ cña c¸c tr¹m biÕn ¸p
110kV tõ n¨m 2005 trë ®i sÏ ®−îc chÊp nhËn kho¶ng 0,9.
S¬ ®å tr¹m ph¶i tÝnh ®Õn t−¬ng lai 15 - 20 n¨m sau, giai ®o¹n ®Çu vËn hµnh theo s¬ ®å
®¬n gi¶n, c¸c giai ®o¹n tiÕp theo ph¶i më réng theo s¬ ®å chuÈn kh«ng ph¶i më réng
®Êt vµ kh«ng ph¶i thay ®æi quy m« c¸c kÕt cÊu x©y dùng ®· ®−îc x©y dùng. CÇn chuÈn
bÞ tr−íc hµnh lang tuyÕn cho c¸c xuÊt tuyÕn ®· ®−îc quy ho¹ch. S¬ ®å ®iÖn chÝnh cña
c¸c tr¹m 110kV, 220kV, 500kV th−êng dïng ë c¸c tr¹m hiÖn nay lµ S¬ ®å ch÷ H
(dïng cho c¸c tr¹m 110kV phô t¶i) vµ s¬ ®å 2 thanh c¸i cã ph©n ®o¹n.
Cïng víi viÖc hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh ®iÖn, c¸c tr¹m 220, 110kV míi x©y dùng vµ c¶i t¹o
còng ph¶i ®−îc tù ®éng ho¸ ®óng møc. C«ng viÖc nµy ®ßi hái x©y dùng vµ c¶i t¹o c¸c
tr¹m biÕn ¸p, l−íi ®iÖn víi c¸c c«ng nghÖ cao h¬n nh− sö dông c¸p quang th«ng tin
trong hÖ thèng l−íi ®iÖn cao ¸p, siªu cao ¸p chÝnh, sö dông c¸c hÖ thèng r¬ le vµ tù
®éng ho¸ hiÖn ®¹i h¬n, x©y dùng c¸c tr¹m GIS trong khu vùc thµnh phè vµ tiÕn tíi
computerline toµn bé c¸c thiÕt bÞ ho¹t ®éng trong tr¹m vµ hÖ thèng ®iÖn. Ngoµi ra cÇn
n¨ng cao n¨ng lùc vµ tr×nh ®é cña ®éi ngò kü s− qu¶n lý vËn hµnh nh»m t¨ng ®é an
toµn tin cËy cho hÖ thèng.
V-18
- Xem thêm -