Tài liệu Áp dụng quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, phòng và trị bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại lợn Công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh (Khóa luận tốt nghiệp)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM --------------------- PHẠM THỊ KIM LIÊN Tên chuyên đề: “ÁP DỤNG QUY TRÌNH CHĂM SÓC NUÔI DƯỠNG, PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH TRÊN ĐÀN LỢN CON GIAI ĐOẠN TỪ SƠ SINH ĐẾN 21 NGÀY TUỔI TẠI TRẠI LỢN CÔNG TY CP THIÊN THUẬN TƯỜNG - CẨM PHẢ - QUẢNG NINH” KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Chăn nuôi Thú y Khoa: Chăn nuôi Thú y Khóa học: 2014 - 2018 Thái Nguyên- 2018 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM --------------------- PHẠM THỊ KIM LIÊN Tên chuyên đề: “ÁP DỤNG QUY TRÌNH CHĂM SÓC NUÔI DƯỠNG, PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH TRÊN ĐÀN LỢN CON GIAI ĐOẠN TỪ SƠ SINH ĐẾN 21 NGÀY TUỔI TẠI TRẠI LỢN CÔNG TY CP THIÊN THUẬN TƯỜNG - CẨM PHẢ - QUẢNG NINH” KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chuyên ngành: Lớp: Khoa: Khóa học: Giảng viên hướng dẫn: Chính quy Chăn nuôi Thú y K46 - CNTY - N01 Chăn nuôi Thú y 2014 - 2018 TS. LA VĂN CÔNG Thái Nguyên- 2018 i LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập và rèn luyện tại trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, được sự dạy bảo tận tình của các thầy cô giáo, tôi đã nắm được những kiến thức cơ bản ngành học của mình. Kết hợp với 6 tháng thực tập tốt nghiệp tại trại của công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh đã giúp tôi củng cố lại kiến thức chuyên môn, cũng như đức tính của một người cán bộ nông nghiệp. Từ đó, đã giúp tôi có lòng tin vững bước trong cuộc sống cũng như trong công tác sau này. Để có sự thành công này, tôi xin tỏ lòng biết ơn chân thành tới: Ban Giám hiệu Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên. Ban chủ nhiệm khoa và tập thể các thầy, cô giáo trong Khoa Chăn nuôi Thú y, những người đã tận tụy dạy dỗ và dìu dắt tôi trong suốt quá trình học tập, cũng như trong thời gian thực tập. Tập thể lớp K46- CNTY - N01 - Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã luôn sát cánh bên tôi trong quá trình học tập và rèn luyện tại trường. Các bác, các cô chú và các anh chị trong trại của công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ trong thời gian thực tập để giúp tôi hoàn thành tốt khóa thực tập. Đặt biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới sự quan tâm, chỉ bảo tận tình của thầy giáo hướng dẫn TS. La Văn Công. Nhân dịp này, tôi cũng xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã tạo mọi điều kiện vật chất cũng như tinh thần, động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày tháng năm 2018 Sinh viên Phạm Thị Kim Liên ii LỜI NÓI ĐẦU Để hoàn thành chương trình đào tạo trong nhà trường, thực hiện phương châm “Học đi đôi với hành”, “Lý thuyết gắn liền với thực tiễn sản xuất”, thực tập tốt nghiệp là giai đoạn cuối cùng trong toàn bộ chương trình học tập của sinh viên. Giai đoạn thực tập là khoảng thời gian để sinh viên củng cố và hệ thống hóa toàn bộ kiến thức đã học, làm quen với thực tế sản xuất, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn, nắm được phương pháp tổ chức và tiến hành công việc nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất, tạo cho mình có tác phong làm việc đứng đắn, sáng tạo để khi ra trường trở thành một người cán bộ khoa học kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn góp phần xứng đáng vào sự nghiệp phát triển của đất nước. Xuất phát từ nguyện vọng của bản thân, theo sự phân công của Khoa Chăn nuôi - Thú y, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, được sự đồng ý của thầy giáo hướng dẫn và sự tiếp nhận của cơ sở, tôi đã về thực tập tại trại của công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh từ ngày 18/05/2017 đến ngày 25/11/2017. Nhờ sự nỗ lực của bản thân, sự quan tâm, giúp đỡ tận tình của lãnh đạo và cán bộ, nhân viên ở trại, sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo hướng dẫn, đến nay tôi đã hoàn thành nhiệm vụ thực tập tốt nghiệp và hoàn thành bản khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Áp dụng quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, phòng và trị bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại lợn công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh”. Do bước đầu làm quen với thực tiễn sản xuất và nghiên cứu khoa học nên bản khóa luận này không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Vậy, tôi kính mong nhận được sự đóng góp quý báu của các thầy, các cô, các bạn đồng nghiệp để bản khóa luận được hoàn chỉnh hơn. Thái nguyên, ngày… tháng…năm 2018 Người viết khóa luận Phạm Thị Kim Liên iii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Lịch sát trùng tại trại ............................................................................ 7 Bảng 2.2. Kết quả sản xuất của trại lợn công ty CP - Thiên Thuận Tường Cẩm Phả - Quảng Ninh .............................................................................. 9 Bảng 2.3. Lịch phòng bệnh của trại lợn nái....................................................... 28 Bảng 4.1. Cơ cấu đàn lợn của trại Công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh trong 3 năm qua ................................................................ 36 Bảng 4.2. Số lượng lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng tại trại qua 6 tháng thực tập................................. 38 Bảng 4.3: Kết quả thực hiện vệ sinh, sát trùng tại trại ...................................... 41 Bảng 4.4. Kết quả tiêm phòng vacxin cho lợn con theo mẹ ............................. 42 Bảng 4.5. Tỷ lệ mắc bệnh trên đàn lợn con từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại......................................................................................................... 43 Bảng 4.6: Kết quả kiểm tra triệu chứng điển hình của một số bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi ........................................ 46 Bảng 4.7. Kết quả điều trị bệnh cho đàn lợn giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại......................................................................................... 47 Bảng 4.8: Kết quả thực hiện những công việc khác trong thời gian thực tập...... 50 iv DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 4.1: Cơ cấu đàn lợn của trại Công ty CP Thiên Thuận Tường Cẩm Phả Quảng Ninh trong 3 năm qua ........................................................ 36 Hình 4.2: Số lượng lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng tại trại qua 6 tháng thực tập ......................... 38 Hình 4.3: Tỷ lệ mắc bệnh trên đàn lợn con từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại .................................................................................... 43 v DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT Cn : Chủ nhật CP : Cổ phần cs : Cộng sự KTKSTTT : Khai thác khoáng sản Thiên Thuận Tường Nxb : Nhà xuất bản Pr : Protein SS : Sơ sinh STT : Số thứ tự TB : Trung bình tr : Trang vi MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ................................................................................................. i LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................................... ii DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ iii DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................. iv DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT .............................................. iv MỤC LỤC .................................................................................................... vi Phần 1: MỞ ĐẦU ......................................................................................... 1 1.1. Đặt vấn đề ............................................................................................... 1 1.2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................... 2 1.3. Yêu cầu ................................................................................................... 2 Phần 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 3 2.1. Điều kiện cơ sở nơi thực tập .................................................................... 3 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, cơ sở vật chất của cơ sở thực tập............................ 3 2.1.1.1. Quá trình thành lập ............................................................................ 3 2.1.1.2. Cơ cấu tổ chức của trang trại ............................................................. 3 2.1.1.3. Cơ sở vật chất của trang trại .............................................................. 4 2.1.1.4. Tình hình sản xuất của trang trại ........................................................ 5 2.1.1.5. Đánh giá chung .................................................................................. 8 2.1.2. Kết quả sản xuất của cơ sở (từ 2015 - 2017) ......................................... 8 2.2. Mục tiêu cần đạt được khi kết thúc đề tài .............................................. 10 2.3. Tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước ..................................... 10 2.3.1. Cơ sở khoa học của đề tài ................................................................... 10 2.3.1.1. Một số hiểu biết về lợn con.............................................................. 10 2.3.1.2. Kỹ thuật chăm sóc lợn con theo mẹ ................................................. 14 2.3.1.3. Kỹ thuật nuôi dưỡng lợn con theo mẹ .............................................. 18 2.3.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của lợn con .......................... 25 2.3.1.5. Một số biện pháp phòng bệnh cho lợn con theo mẹ ......................... 27 vii 2.3.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước ......................................... 29 2.3.2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước ..................................................... 29 2.3.2.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ................................................... 31 Phần 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH33 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................... 33 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ............................................................. 33 3.3. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 33 3.4. Các chỉ tiêu theo dõi và phương pháp thực hiện .................................... 33 3.4.1. Các chỉ tiêu theo dõi ........................................................................... 33 3.4.2. Phương pháp thực hiện ....................................................................... 34 3.4.3. Công thức tính toán các chỉ tiêu theo dõi ............................................ 34 3.4.4. Phương pháp xử lý số liệu .................................................................. 35 Phần 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................ 36 4.1. Tình hình chăn lợn của trại Công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả Quảng Ninh trong 3 năm qua ....................................................................... 36 4.2. Kết quả áp dụng các quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng cho đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại Công ty Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh. ........................................................................................ 37 4.2.1. Số lượng lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng tại trại qua 6 tháng thực tập ................................................. 37 4.2.2. Công tác chăm sóc nuôi dưỡng đàn lợn con trong 6 tháng thực tập .... 39 4.3. Kết quả thực hiện các biện pháp phòng bệnh cho đàn lợn giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi trong thời gian thực tập tại trại. .................................. 40 4.3.1. Công tác vệ sinh phòng bệnh .............................................................. 40 4.3.2. Phòng bệnh bằng vacxin ..................................................................... 41 4.4. Kết quả chẩn đoán và điều trị cho đàn lợn con từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại Công ty Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh.............. 43 4.4.1. Tình hình mắc bệnh trên đàn lợn con từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại ........................................................................................................... 43 viii 4.4.2. Kiểm tra triệu chứng điển hình của một số bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi .................................................................. 45 4.4.3. Kết quả điều trị bệnh cho đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi nuôi tại trại ............................................................................................ 47 4.5. Kết quả thực hiện một số công việc khác trong thời gian thực tập ......... 48 Phần 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ........................................................... 51 5.1. Kết luận ................................................................................................. 51 5.2. Đề nghị .................................................................................................. 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 54 I. Tài liệu trong nước .................................................................................... 54 II. Tài liệu nước ngoài .................................................................................. 55 1 Phần 1 MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề Ngành chăn nuôi của nước ta đang ngày càng phát triển, nó không chỉ cung cấp một lượng lớn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao mà còn mang lại thu nhập cho người chăn nuôi, góp phần vào ổn định đời sống người dân. Chăn nuôi lợn là một nghề quan trọng gắn liền với đời sống của người nông dân từ lâu đời. Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Nhà nước cùng với xu hướng phát triển của xã hội thì chăn nuôi lợn cũng chuyển từ phương thức chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ dần sang tập trung trang trại. Giúp cho ngành chăn nuôi lợn đạt được bước phát triển không ngừng cả về số lượng cũng như chất lượng. Mặt khác, nước ta cũng có nhiều điều kiện thuận lợi cho phát triển chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi lợn như có nguồn nguyên liệu dùng trong chế biến thức ăn dồi dào, nhiều chương trình đầu tư của nhà nước… Bên cạnh những thuận lợi đó, thì ngành chăn nuôi lợn còn gặp không ít khó khăn như: phương thức chăn nuôi còn lạc hậu, dịch bệnh xảy ra nhiều gây tổn thất lớn cho người chăn nuôi. Trong những năm gần đây tình hình dịch bệnh diễn ra phức tạp xảy ra phổ biến trên đàn lợn, nhất là trong điều kiện nuôi với số lượng nhiều, mật độ nuôi cao như trong trại nuôi tập trung. Mặc dù tỷ lệ chết không cao nhưng gây thiệt hại lớn về kinh tế, do lợn sinh trưởng chậm, hiệu quả sử dụng thức ăn thấp, bệnh thường kéo dài và chi phí thuốc điều trị lớn, đặc biệt là những bệnh có sự lây lan mạnh dẫn đến giảm hiệu quả chăn nuôi. Xuất phát từ nhu cầu thực tế sản xuất, tôi tiến hành nghiên cứu chuyên đề: “Áp dụng quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, phòng và trị bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại lợn công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh”. 2 1.2. Mục đích nghiên cứu - Biết được quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng đàn lợn con từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại lợn công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh. - Nắm được tình hình mắc bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại. - Nắm được các biện pháp chẩn đoán, phòng và trị bệnh cho lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi. 1.3. Yêu cầu - Đánh giá được tình hình chăn nuôi tại trại lợn công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh. - Xác định được tình hình mắc bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi. - Áp dụng được quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, các biện pháp kỹ thuật để chẩn đoán, phòng và trị bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi. 3 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1. Điều kiện cơ sở nơi thực tập 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, cơ sở vật chất của cơ sở thực tập 2.1.1.1. Quá trình thành lập Trại lợn hướng nạc Thiên Thuận Tường là trại lợn của công ty CP khai thác khoáng sản Thiên Thuận Tường, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Là trại lợn gia công hoạt động theo phương thức chủ trại xây dựng cơ sở vật chất, thuê công nhân, công ty đầu tư giống lợn, thức ăn, thuốc thú y và cán bộ kỹ thuật. Hiện nay, trang trại do giám đốc Trần Hòa làm chủ, phó giám đốc Đinh Văn Ảnh phụ trách kỹ thuật và quản lý chuyên môn chịu trách nhiệm giám sát mọi hoạt động của trại. 2.1.1.2. Cơ cấu tổ chức của trang trại Cơ cấu tổ chức gồm 3 nhóm: + Nhóm quản lý: 1 trưởng trại, 1 phó trưởng trại phụ trách chung, 1 quản lý và 1 bảo vệ chịu trách nhiệm bảo vệ tài sản chung của trại. + Nhóm kỹ thuật: 2 kỹ sư chăn nuôi, 1 kỹ thuật điện, 1 kế toán phụ trách chuyên môn. + Nhóm công nhân: 15 công nhân, 7 sinh viên thực tập thực hiện công việc chuyên môn. Với đội ngũ nhân công trên, trại phân ra làm các tổ khác nhau như tổ chuồng đẻ, tổ chuồng bầu và tổ chuồng thịt. Các tổ có bảng chấm công riêng cho từng công nhân trong tổ, ngoài ra các tổ trưởng có nhiệm vụ đôn đốc, quản lý các thành viên trong tổ nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm và thúc đẩy sự phát triển của trang trại. 4 2.1.1.3. Cơ sở vật chất của trang trại Trại lợn của công ty CP Thiên Thuận Tường nằm trên địa phận tổ 2, khu 1 phường Cửa Ông - Cẩm Phả - Quảng Ninh. Hiện nay, trang trại do cán bộ kỹ thuật của Công ty Sunjin chịu trách nhiệm giám sát mọi hoạt động của trại, với đội ngũ công nhân và nhóm sinh viên thực hiện công việc chuyên môn. Trại phân ra làm các khu khác nhau như: khu chuồng đẻ, khu chuồng bầu, khu chuồng úm và khu chuồng thịt... Các khu có bảng chấm công riêng cho từng công nhân và sinh viên trong tổ, ngoài ra các trưởng khu có nhiệm vụ đôn đốc, quản lý các thành viên trong khu nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm và thúc đẩy sự phát triển của trang trại. Trang trại có tổng diện tích là 4,0 ha nằm trên địa bàn phường Cửa Ông, có địa hình chủ yếu là núi đá nhưng đường giao thông đã được nâng cấp, thuận tiện cho việc đi lại, vận chuyển thức ăn và xuất - nhập lợn. Để đảm bảo công tác phát triển sản xuất chăn nuôi và sinh hoạt của công nhân, trại được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất kỹ thuật gồm: + Khu nhà điều hành, khu nhà ở cho công nhân, bếp ăn tập thể, các công trình phục vụ cho công nhân và các hoạt động khác của trại. + Khu chăn nuôi có tường rào xây bao bọc xung quanh và có cổng vào riêng. Chuồng trại được quy hoạch bố trí xây dựng phù hợp với hướng chăn nuôi công nghiệp, hệ thống chuồng nuôi lồng, nền sàn bê tông cho lợn nái, lợn đực, sàn nhựa cho lợn con cùng với hệ thống vòi nước tự động và máng ăn. Chuồng nuôi được xây dựng đảm bảo đủ cho gần 500 nái cơ bản và được chia ra làm 3 khu: + Khu chuồng nái đẻ: Khu này được chia làm 3 chuồng A, B và chuồng C. Mỗi chuồng có 2 dãy, mỗi dãy có 44 ô chuồng được thiết kế sàn nhựa cho lợn con và sàn bê tông cho lợn mẹ. 5 + Khu chuồng nái chửa: Được chia làm 2 chuồng, mỗi chuồng có 2 dãy, mỗi dãy có 80 ô. + Khu nuôi lợn thương phẩm: Được chia nhỏ thành từng ô, mỗi ô nuôi được từ 20 - 25 lợn thương phẩm. Trong mỗi ô chuồng đều được trang bị hệ thống máng ăn, vòi nước tự động cho lợn uống và máng nước cho lợn tắm. Toàn bộ hệ thống mái của khu chăn nuôi được lợp tấm nhựa nhập khẩu từ Thái Lan… Ô chuồng đảm bảo tốc độ gió ổn định, nhiệt độ duy trì ở 270C, ở đầu các chuồng là hệ thống dàn mát cho mùa Hè và đèn sưởi cho mùa Đông. Mỗi chuồng được lắp đặt máy bơm nước để tắm cho lợn và vệ sinh chuồng trại hằng ngày, dưới sàn là hệ thống xử lý chất thải chảy xuống hố bioga. Bên cạnh chuồng đực có xây dựng phòng pha chế tinh dịch lợn, với đầy đủ tiện nghi như: kính hiển vi, nhiệt kế, đèn cồn, máy ép ống tinh, tủ lạnh bảo quản tinh, nồi hấp, panh, kéo… Trong khu chăn nuôi, đường đi lại giữa các ô chuồng, các khu chuồng đều được bê tông hóa và có các chậu nước sát trùng để trước cửa ra vào. Nhìn chung khu vực chuồng nuôi được xây dựng khá hợp lý, thuận lợi cho việc chăm sóc nuôi dưỡng, đi lại, đuổi lợn giữa các dãy chuồng. Cán bộ kỹ thuật có nhiệm vụ theo dõi, kiểm tra đàn lợn thường xuyên, các bệnh xảy ra ở lợn nuôi tại trại. 2.1.1.4. Tình hình sản xuất của trang trại * Công tác chăn nuôi Nhiệm vụ chính của trang trại là sản xuất con giống và chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật. Hiện nay, trung bình một lợn nái của trại sản xuất được 2,40 - 2,45 lứa/năm. Số con sơ sinh là 12,07 con/đàn, số con cai sữa là 10,45 con/đàn, lợn con theo mẹ được nuôi đến 21 ngày tuổi, chậm nhất là 26 ngày thì tiến hành cai sữa. Trong trại có 24 con lợn đực giống. Số lợn đực giống này được nuôi nhằm mục đích kích thích động dục cho lợn nái và khai thác tinh để thụ tinh 6 nhân tạo. Tinh lợn được khai thác từ 3 giống lợn là Landrace, Yorkshire và Duroc. Mỗi lợn nái được phối 3 lần trên một chu kỳ và được luân chuyển giống cũng như lợn đực. Thức ăn cho lợn nái là thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh có chất lượng cao, được Công ty Sunjin cấp cho từng đối tượng lợn của trại. * Công tác vệ sinh thú y của trại Quy trình phòng bệnh cho đàn lợn tại trang trại sản xuất lợn giống luôn thực hiện nghiêm ngặt, với sự giám sát chặt chẽ của kỹ thuật viên kỹ thuật của công ty Sunjin. - Công tác vệ sinh: Chuồng trại được xây dựng thoáng mát về mùa Hè, ấm áp về mùa Đông, xung quanh các chuồng nuôi được trồng cây xanh làm bóng mát và tạo môi trường thoáng mát tự nhiên. Hàng ngày luôn có công nhân quét dọn vệ sinh chuồng trại, thu gom phân, nước tiểu, khơi thông cống rãnh, đường đi trong trại được quét dọn, phun thuốc sát trùng, hành lang đi lại được quét dọn và rắc vôi theo quy định. Công nhân, kỹ sư, khách tham quan trước khi vào khu chăn nuôi đều phải sát trùng tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo bảo hộ lao động. - Công tác phòng bệnh: Trong khu vực chăn nuôi, hành lang giữa các chuồng và bên ngoài chuồng đều được rắc vôi bột, các phương tiện vào trại được sát trùng một cách nghiêm ngặt ngay tại cổng vào. Lịch sát trùng được trình bày qua bảng 2.1 7 Bảng 2.1: Lịch sát trùng tại trại Trong chuồng Thứ Chuồng nái chửa CN Phun sát trùng Quét Thứ 2 hoặc rắc vôi đường đi Thứ 3 Thứ 4 Thứ 5 Thứ 6 Thứ 7 Chuồng đẻ Chuồng cách ly Phun sát Phun sát trùng + rắc vôi Phun sát trùng Quét hoặc rắc trùng quét vôi đường đi vôi đường đi Phun ghẻ trùng toàn bộ khu vực Phun sát trùng + gầm Chuồng Ngoài khu vực chăn nuôi Phun sát trùng Phun sát Xả vôi xút Ngoài Phun sát trùng Phun sát trùng + Xả vôi, xút gầm Phun sát trùng toàn bộ khu vực Rắc vôi Rắc vôi Phun ghẻ Phun sát Phun sát trùng Phun sát Phun sát Phun sát trùng + Rắc vôi Trùng trùng trùng Vệ sinh Vệ sinh tổng Vệ sinh Vệ sinh tổng chuồng chuồng tổng chuồng tổng khu Quy trình phòng bệnh bằng vacxin luôn được trang trại thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và đúng kỹ thuật. Đối với từng loại lợn có quy trình tiêm riêng, từ lợn nái, lợn hậu bị, lợn đực giống, cho đến lợn con. Lợn được tiêm vacxin ở trạng thái khỏe mạnh, được chăm sóc nuôi dưỡng tốt, không mắc các bệnh truyền nhiễm và các bệnh mãn tính khác để tạo được trạng thái miễn dịch tốt nhất cho đàn lợn. Tỷ lệ tiêm phòng vacxin cho đàn lợn luôn đạt 100%. - Công tác trị bệnh: cán bộ kỹ thuật có nhiệm vụ theo dõi, kiểm tra đàn lợn thường xuyên, các bệnh xảy ra ở lợn nuôi tại trại luôn được kỹ thuật viên 8 phát hiện sớm, cách ly, điều trị ở ngay giai đoạn đầu, nên điều trị đạt hiệu quả cao quả từ 80 - 90% trong một thời gian ngắn. Vì vậy, không gây ảnh hưởng đến cơ cấu số lượng đàn gia súc. 2.1.1.5. Đánh giá chung • Thuận lợi Trại được xây dựng ở vị trí thuận lợi: xa khu dân cư, thuận tiện đường giao thông. Chuồng trại được trang thiết bị hiện đại, điện lưới và hệ thống nước sạch luôn cung cấp đầy đủ cho sinh hoạt và chăn nuôi. Chủ trại có năng lực, năng động, nắm bắt được tình hình xã hội, luôn quan tâm đến đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ kỹ thuật và công nhân. Kèm theo đó là đội ngũ kỹ thuật với chuyên môn vững vàng, công nhân nhiệt tình, năng động và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Do đó đã mang lại hiệu quả chăn nuôi cao cho trang trại. • Khó khăn Đội ngũ công nhân trong trại còn thiếu, do đó ảnh hưởng đến tiến độ công việc. Trang thiết bị vật tư, hệ thống chăn nuôi còn thiếu chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất. Trong những năm gần đây, thời tiết diễn biến phức tạp kèm theo dịch bệnh xảy ra khó kiểm soát gây khó khăn cho chăn nuôi. Do đó đòi hỏi phải đẩy mạnh công tác phòng chống dịch bệnh và nâng cao sức đề kháng cho đàn lợn tại trại. 2.1.2. Kết quả sản xuất của cơ sở (từ 2015 - 2017) Các chỉ tiêu và kết quả sản xuất của trang trại được trình bày chi tiết ở bảng 2.2: 9 Bảng 2.2. Kết quả sản xuất của trại lợn công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh STT Chỉ tiêu 1 Tổng số nái sinh sản TB (con) Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 449 462 433 1055 1099 1039 953 995 945 90,33 90,53 90,95 953 995 945 6 Tổng số lợn con sinh ra (con) 13075 13512 12560 7 TB số lợn con sinh ra/nái (con) 13,72 13,58 13,29 8 Tổng lợn con chết sơ sinh (con) 805 816 697 9 Tỷ lệ lợn con chết sơ sinh (%) 6,15 6,03 5,54 10 TB lợn con còn sống/nái (con) 12,85 12,75 12,55 11 Tổng số lợn con chết theo mẹ (con) 862 943 889 12 Tỷ lệ lợn con chết theo mẹ(%) 6,59 6,97 7,07 13 TB số con cai sữa/nái (con) 11,97 11,81 11,61 14 Số con cai sữa/nái/năm (con) 28,12 28,10 27,86 15 Số lứa/nái/năm (lứa) 2,35 2,38 2,4 16 Số lợn xuất TB/tháng (con) 958 1008 872 2 Tổng phối (con) 3 Tổng phối đạt (con) 4 Tỷ lệ phối đạt (%) 5 Tổng số nái xuống đẻ (con) Qua bảng trên chúng ta thấy rằng: Trại sản xuất với năng suất khá cao và tăng dần theo các năm từ năm 2015 đến năm 2016 và đến năm 2017 có dấu hiệu giảm. 10 Sở dĩ đạt được năng suất như vậy là do nhận được sự quan tâm đặc biệt của công ty Sunjin về cán bộ kỹ thuật cũng như công tác thú y được thực hiện triệt để hơn so với các trại khác. Bên cạnh đó là chủ trại đầu tư trang thiết bị hiện đại, bố trí đủ công nhân thực hiện tốt công tác vệ sinh chăn nuôi cũng như chăm sóc, nuôi dưỡng lợn. Đến năm 2017 do tình hình chăn nuôi gặp nhiều biến động và tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên năng suất trại giảm. 2.2. Mục tiêu cần đạt được khi kết thúc đề tài - Đánh giá được tình hình sản xuất của trại tại công ty CP Thiên Thuận Tường - Cẩm Phả - Quảng Ninh. - Đánh giá được hiệu quả áp dụng quy trình chăm sóc nuôi dưỡng, các biện pháp phòng và trị bệnh trên đàn lợn con giai đoạn từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi tại trại lợn của công ty. 2.3. Tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước 2.3.1. Cơ sở khoa học của đề tài 2.3.1.1. Một số hiểu biết về lợn con • Đặc điểm sinh lý tiêu hóa của lợn con Theo Trần Văn Phùng và cs (2004) [14]: cơ quan tiêu hóa của lợn con giai đoạn theo mẹ phát triển nhanh về cấu tạo và hoàn thiện dần về chức năng tiêu hóa, biểu hiện như sau: - Dung tích của dạ dày lợn con lúc 10 ngày tuổi có thể tăng gấp 3 lần lúc sơ sinh, lúc 20 ngày tuổi tăng gấp 8 lần và lúc 60 ngày tuổi tăng gấp 60 lần (dung tích lúc sơ sinh khoảng 0,03 lít). - Dung tích ruột non của lợn con lúc 10 ngày tuổi gấp 3 lần lúc sơ sinh, lúc 20 ngày tuổi gấp 6 lần và lúc 60 ngày tuổi gấp 50 lần (dung tích ruột non lúc sơ sinh khoảng 0,11 lít). - Dung tích ruột già của lợn con lúc 10 ngày tuổi gấp 1,5 lần lúc sơ sinh, lúc 20 ngày tuổi gấp 2,5 lần và lúc 60 ngày tuổi gấp 50 lần (dung tích ruột già lúc sơ sinh khoảng 0,04 lít).