Lêi Nãi §Çu
NÒn kinh tÕ cña níc ta hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng
cã sù qu¶n lý cña nhµ níc sù qu¶n lý cña nhµ níc ®ßi hái
ph¶i ®îc ®iÒu chØnh b»ng luËt kinh tÕ th× Nhµ níc míi cã
thÓ chñ ®éng kiÓm so¸t ®îc c¸c ho¹t ®éng ®a d¹ng cña
kinh doanh , ®ång thêi gãp phÇn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, c¶i
thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n , b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng
cña ngêi s¶n xuÊt , ngêi tiªu dïng vµ lîi Ých hîp ph¸p cña
th¬ng nh©n , gãp phÇn tÝch luü nh»m thóc ®Èy toµn bé
nÒn kinh tÕ t¨ng trëng nhanh vµ bÒn v÷ng theo híng c«ng
nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ , v× môc tiªu d©n giÇu , níc
m¹nh , x· héi c«ng b¨ng v¨n minh v× luËt Kinh tÕ lµ mét
c«ng cô quan träng trong qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc , lµ
biÓu hiÖn cô thÓ cña chÕ ®é vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ cña
quèc gia. V× vËy viÖc nghiªn cøu n¾m v÷ng c¸c ®iÒu luËt
cña LuËt kinh tÕ sÏ gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ ®Çu t linh ho¹t vµ ®óng híng ®¹t hiÖu qu¶ cao .
Nãi ®Õn nÒn kinh tÕ thÞ trêng la nãi ®Õn ph©n c«ng lao
®éng x· héi ®ßi hái tÊt yÕu ph¶i cã sù trao ®æi s¶n phÈm
, mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x·
héi . Trao ®æi s¶n phÈm hµng ho¸ dÉn tíi sù ra ®êi cña
hîp ®ång , v× vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng nh÷ng ®iÒu
kiÖn ra ®êi cña hîp ®ång . Hîp ®èng lµ h×nh thøc cña mèi
quan hÖ trao ®æi s¶n phÈm hµng ho¸
ë níc ta hiÖn nay nÒn kinh tÕ thÞ trêng thõa nhËn sù tån
t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn mét c¸ch b×nh
2
®¼ng , hîp ®ång kinh tÕ ph¶i ®îc ký kÕt gi÷a tÊt c¶ c¸c
®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ
®ã . Nãi c¸ch kh¸c , hîp ®ång kinh tÕ lµ quan hÖ trao ®æi
hîp ph¸p mµ tÊt c¶ c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu
ph¶i thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
chóng.
3
Néi dung
I.Nh÷ng nh©n tè dÉn ®Õn s thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
1.Nh÷ng nh©n tè bªn ngoµi.
a.M«i trêng vÜ m«:
Ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng chÞu ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè kh¸c
nhau.Tuú theo thêi gian,kh«ng gian vµ néi dung cña c¸c
nh©n tè mµ ¶nh hëng ®îc biÓu thÞ ë gãc ®é kh¸c
nhau.Môc tiªu c¬ b¶n cña ngêi lµm kinh doanh lµ nhËn biÕt
®îc c¸c nh©n tè nµy,nhËn biÕt ®îc diÔn biÕn vµ ¶nh hëng
cña chóng ®Õn doanh nghiÖp tríc m¾t vµ l©u dµi.
Nh÷ng nh©n tè vÜ m« dÉn ®Õn sù thay ®æi trong
lÜnh vùc kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp bao gåm
c¸c nh©n tè sau:
Nh©n tè vÒ c«ng nghÖ: §©y lµ mét nh©n tè rÊt n¨ng
®éng,chøa ®ùng nhiÒu c¬ héi vµ ®e do¹ ®èi víi c¸c
doanh nghiÖp.Ch¼ng h¹n sù thay ®æi vÒ c«ng nghÖ cã
thÓ dÉn ®Õn sù xôp ®æ rÊt nhanh chãng mét nghµnh
c«ng nghiÖp vµ h×nh thµnh mét ngµnh míi.Cho nªn khi
c«ng nghÖ thay ®æi th× nã sÏ dÉn ®Õn sù thay ®æi
trong kinh doanh vµ c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp.
Nh©n tè vÒ x· héi : Ngo¹i c¶nh x· héi còng ®em l¹i cho
doanh nghiÖp nh÷ng c¬ héi vµ c¶ nh÷ng th¸ch thøc. V×
vËy buéc c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i n¾m b¾t nhanh chãng
®îc c¸c th«ng tin tõ nh÷ng biÕn ®éng cña x· héi ¶nh h-
4
ëng ®Õn doanh nghiÖp cña m×nh trong t¬ng lai, ®Ó cã
nh÷ng chiÕn lù¬c kinh doanh va qu¶n lý cho phï hîp víi
®iÒu kiÖn thay ®æi ®ã.
Nh©n tè vÒ d©n c : Sù thay ®æi d©n c dÉn ®Õn sù
thay ®æi s©u s¾c vµ quan träng trong qu¸ tr×nh kinh
doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.VÝ dô:thay ®æi vÒ
d©n c sÏ dÉn ®Õn viÖc thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý cña doanh nghiÖp kinh doanh vµ s¶n xuÊt quÇn
¸o,®å ch¬i,thiÕt bÞ du lÞch,thÓ thao…
Nh©n tè vÒ chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt : Nh÷ng nh©n tè
chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt ¶nh hëng rÊt lín tíi viÖc h×nh
thµnh c¸c triÓn väng vµ mèi ®e do¹ ®èi víi doanh
nghiÖp.Sù thay ®æi ®êng lèi kinh tÕ th«ng qua viÖc
cÊu tróc l¹i c¬ cÊu,tû träng c¸c doanh nghiÖp trong
tæng thÓ nÒn kinh tÕ quèc d©n, còng sÏ dÉn ®Õn sù
thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh
nghiÖp.
Nh©n tè vÒ tù nhiªn :Sù thay ®æi ®iÒu kiÖn tù nhiªn
còng sÏ dÉn ®Õn sù thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n
lý cña doanh nghiÖp.
Nh©n tè vÒ quèc tÕ: Sù thay ®æi cña ngo¹i c¶nh quèc
tÕ cã thÓ dÉn ®Õn kh¼ n¨ng më réng hoÆc thu hÑp
thÞ trêng cña doanh nghiÖp, cho nªn khi cã thay ®æi
th× nã còng sÏ lµm cho doanh nghiÖp ph¶i thay ®æi
theo.
Nh vËy , ®Æc trng quan träng cña ngo¹i c¶nh vÜ m« lµ nã
¶nh hëng rÊt m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
5
nhng c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ thay ®æi ®îc c¸c ®iÒu
kiÖn nµy,vÝ dô nh lµ m«i trêng chÝnh trÞ bÊt æn ®iÒu ®ã
nã ¶nh hëng rÊt m¹nh ®Õn doanh nghiÖp nªn doanh
nghiÖp còng ph¶i cã sù thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý cña doanh nghiÖp sao cho phï hîp víi m«i trêng
chÝnh trÞ ®ã.
V× vËy vÒ phÇn m×nh c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nhËn
biÕt vµ dù ®o¸n ®îc nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng tõ m«i trêng vÜ m«, ®Ó biÕt nh÷ng triÓn väng còng nh c¸c mèi ®e
do¹ ®èi víi doanh nghiÖp m×nh vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p
lµm cho doanh nghiÖp thÝch nghi víi ngo¹i c¶nh ®ã.
b. M«i trêng vi m«:
NÕu tr¹ng th¸i m«i trêng kinh tÕ vÜ m« lµ yÕu tè
quyÕt ®Þnh chÝnh vµ trë thµnh søc m¹nh cña nÒn kinh
tÕ.§iÒu nµy cã ¶nh hëng ngîc trë l¹i tíi kh¼ n¨ng kinh
doanh va qu¶n lý cña doanh nghiÖp.Th× m«i trêng vi m«
(M«i trêng nµy) cã ph¹m vi nhá h¬n nhng l¹i cã ¶nh hëng
trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
M«i trêng vi m« bao gåm c¸c nh©n tè sau:
*Nh©n tè vÒ kh¸ch hµng:
*Nh©n tè vÒ nhµ cung cÊp
*Nh©n tè vÒ hµng ho¸ thay thÕ
*Nh©n tè vÒ ®èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp
*Nh©n tè vÒ ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn
Mét trong c¸c nh©n tè trªn thay ®æi th× sÏ dÉn ®Õn sù
thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh
nghiÖp.VÝ dô nh c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp thay ®æi
6
vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸ th× doanh nghiÖp còng ph¶i cã nh÷ng
chÝnh s¸ch kinh doanh vµ qu¶n lý sao cho phï hîp ®Ó ®¶m
b¶o viÖc kinh doanh cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶.
2.Nh÷ng nh©n tè bªn trong :
ViÖc c¸c nh©n tè bªn ngoµi thay ®æi dÉn ®Õn sù thay
®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp ®ãng
vai trß rÊt quan träng.Tuy nhiªn nh÷ng yÕu tè nµy cã t¸c
®éng gÇn nh nhau ®Õn c¸c doanh nghiÖp,th× yÕu tè
mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng lµ néi lùc cña
doanh nghiÖp.ThËt vËy,qu¸ tr×nh ph©n tÝch ,nhËn ®Þnh
s thay ®æi néi bé doanh nghiÖp sÏ gióp c¸c nhµ qu¶n lý
x¸c ®Þnh râ ®iÓm m¹nh-®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp
trong tõng lÜnh vùc cô thÓ.Dùa trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh
®îc cÇn ph¶i thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña
doanh nghiÖp sao cho phï hîp nh»m ®¹t ®îc lîi nhuËn tèi
®a,chi phÝ gi¶m tèi thiÓu.
Nh÷ng nh©n tè bªn trong dÉn ®ªn sù thay ®æi trong
kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c lÜnh
vùc nh: thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh,thay ®æi c¬ cÊu tæ
chøc,thay ®æi môc tiªu,thay ®æi tµi chÝnh,thay ®æi
nh©n sù…
Thay ®æi vÒ chiÕn lîc:nÕu trong mét doanh nghiÖp mµ
cã sù thay ®æi vÒ chiÕn lîc kinh doanh ,th× ®iÒu ®ã còng
dÉn ®Õn viÖc doanh nghiÖp ®ã cÇn ph¶i thay ®æi ph¬ng
thøc trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nhgiÖp.
Thay ®æi vÒ c¬ cÊu tæ chøc trong néi bé doanh nghiÖp
th× ®iÒu tÊt yÕu ®ßi hái doanh nghiÖp còng ph¶i thay
7
®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.Gi¶ dô
nh tríc ®©y doanh nghiÖp tæ chøc qu¶n lý theo c¬ cÊu
trùc tuyÕn nhng b©y giê doanh nghiÖp l¹i tæ chøc theo c¬
cÊu kÕt hîp gi÷a trùc tuyÕn vµ chøc n¨ng th× ®iÒu ®ã
buéc doanh nghiÖp ph¶i thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý ®Ó cho phï hîp víi c¬ cÊu tæ chøc míi .
Thay ®æi vÒ môc tiªu:thay ®æi môc tiªu ¶nh hëng rÊt lín
®Õn viÖc kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.V× mét
doanh nghiÖp
mµ thay ®æi môc tiªu th× ®iÒu ®ã ®ßi
hái doanh nghiÖp Êy ph¶i thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh
®Ó phï hîp víi môc tiªu míi mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra.
Thay ®æi tµi chÝnh vµ nh©n sù trong néi bé doanh
nghiÖp:sù t¸c ®éng vÒ nh©n sù vµ tai chÝnh dÉn ®Õn
viÖc doanh nghiÖp ph¶i thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý lµ rÊt lín.V× mét doanh nghiÖp cã sù thay ®æi vÒ
tµi chÝnh th× ®ßi hái doanh nghiÖp Êy ph¶i bè trÝ l¹i c¸ch
thøc kinh doanh ®Ó cho phï hîp víi sù thay ®æi tµi chÝnh
®ã.VÝ dô nh tríc ®©y doanh nghiÖp ®îc nhµ níc hç trî vÒ
vèn nhng b©y giê th× ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét
chiÕn lîc kinh doanh lµm sao cho hîp lý.Hay kinh doanh cã
sù thay ®æi vÒ c«ng nh©n viªn chøc th× ®iÒu tÊt yÕu
doanh nghiÖp còng ph¶i thay ®æi trong qu¶n lý vµ tæ
chøc l¹i bé m¸y nh©n sù trong c«ng ty.
Tãm l¹i nh÷ng nh©n tè néi bé trong doanh nghiÖp ®ãng
vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý
kinh doanh cña doanh nghiÖp.Doanh nghiÖp muèn ph¸t
triÓn vµ tån t¹i lµm ¨n cã hiÖu qu¶ th× ®ßi hái ngêi lµm
8
c«ng t¸c qu¶n lý ph¶i biÕt lµm sao cho doanh nghiÖp lu«n
thÝch nghi víi viÖc thay ®æi trong néi bé doanh nghiÖp.
Cã nh vËy th× doanh nghiÖp míi ph¸t huy cao ®é
nh÷ng ®iÓm m¹nh còng nh lµ g¹t bá ®îc nh÷ng ®iÓm
yÕu cña m×nh.
II. Sù thay ®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh lµ nh©n tè
quan träng dÉn ®Õn sù thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý
cña doanh nghiÖp.
1. TÝnh tÊt yÕu cña sù thay ®æi:
NÒn kinh tÕ cña níc ta hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ
më.ChÝnh v× tÝnh chÊt më cho nªn ®ßi hái c¸c doanh
nghiÖp ph¶i quan hÖ víi nhau ®Ó cïng tån t¹i vµ cïng ph¸t
triÓn.Mèi quan hÖ ë ®©y lµ mèi quan hÖ nhiÒu chiÒu ®ã
lµ:
_Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi nhµ cung cÊp.
_Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp san xuÊt víi kh¸ch hµng.
_Quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh víi nhau…
Còng chÝnh v× nÒn kinh tÕ hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ më
cho nªn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n cã sù
thay ®æi,v× nÕu cã thay ®æi th× míi cã ph¸t triÓn.Bëi
v× trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nÕu doanh nghiÖp nµo
kh«ng ph¸t triÓn,cø dËm ch©n t¹i chç th× doanh nghiÖp
®ã sÏ kh«ng tån t¹i ®îc.V× lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng cho
nªn lu«n cã sù canh tranh gay g¾t,chÝnh v× thÕ nªn c¸c
doanh nghiÖp lu«n t×m c¸ch thay ®æi c¸ch thøc kinh
doanh vµ c¬ cÊu tæ chøc ®Ó lµm sao ®a l¹i lîi nhuËn lín
nhÊt nhng chi phÝ l¹i rÎ nhÊt.Cã thÓ nãi sù thay ®æi cña
9
®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn sù thay
®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.V×
nÕu ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh ®· thay ®æi mµ doanh
nghiÖp kh«ng thay ®æi theo th× doanh nghiÖp sÏ bÞ tôt
hËu vµ cã thÓ bÞ thua lç hoÆc ph¸ s¶n.VÝ nh khi ®èi t¸c
thay ®æi céng nghÖ s¶n xuÊt hµng ho¸ ®Ó cung cÊp ®Çu
vµo cho nhµ s¶n xuÊt ,th× nhµ s¶n xuÊt còng ph¶i thay
®æi chiÕn lîc kinh doanh vµ c¬ cÊu tæ chøc ®Ó lµm sao
cho phï hîp víi sù thay ®æi
cña ®èi t¸c vµ cña thêi ®¹i.Sù thay ®æi trong kinh doanh
cña doanh nghiÖp ë ®©y lµ ®Çu t thªm vèn ®Ó thay ®æi
c«ng nghÖ hiÖn ®¹i,vµ khi ®· thay ®æi c«ng nghÖ hiÖn
®¹i råi th× doanh nghiÖp còng ph¶i thay ®æi c¬ cÊu tæ
chøc ®Ó phï hîp víi c«ng nghÖ mµ doanh nghiÖp ®· ®Çu
t vµo ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh.
Tãm l¹i sù thay ®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh
dÉn ®Õn sù thay dæi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña
doanh nghiÖp lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.
2. Sù thay ®æi cña ®èi t¸c lµ mét trong nhng nh©n
tè dÉn ®Õn sù thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý
cña doanh nghiÖp.
§èi t¸c cña doanh nghiÖp bao gåm 2 nh©n tè ®ã lµ
kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp.
a. Sù thay ®æi cña kh¸ch hµng:
Kh¸ch hµng co thÓ t¹o søc Ðp lªn doanh nghiÖp b»ng
sù thay ®æi vÒ gi¸ c¶ hay ®ßi hái vÒ chÊt lîng hµng ho¸
cao h¬n víi ch©t lîng dÞch vô tèt h¬n,®iÒu nµy dÉn ®Õn
10
viÖc thay ®æi trong chiÕn lîc kinh doanh vµ qu¶n lý cña
doanh nghiÖp.
VÝ dô:mét doanh nghiÖp kinh doanh INTERNET,tríc
®©y kh¸ch hµng sö dông dÞch vô INTERNET lµ 5000-6000
®ång/1 giê th× b©y giê kh¸ch hµng ®ßi gi¶ gi¸ xuèng cßn
2500-3000 ®ång/giê,tríc ®©y tèc ®é cña m¸y chËm th×
b©y giê kh¸ch hµng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i thay thÕ
m¸y kh¸c víi tèc ®é nhanh h¬n nhiÒu so víi tríc ®©y,vµ
®ßi hái ph¶i phôc vô nhiÖt t×nh h¬n.
ChÝnh v× sù thay ®æi cña kh¸ch hµng nh vËy cho nªn
®· dÉn ®Õn doanh nghiÖp kinh doanh INTERNET còng
ph¶i cã chiÕn lîc kinh doanh vµ c¬ cÊu tæ chøc sao cho phï
hîp víi sù thay ®æi cña kh¸ch hµng.Trong trêng hîp nµy
doanh nghiÖp ®· ph¶i ®Çu t thªm vèn ®Ó mua c«ng nghÖ
tèt h¬n,®ång thêi doanh nghiÖp còng ph¶i thay ®æi c¬
cÊu tæ chøc ®Ó phôc vô tèt h¬n cho kh¸ch hµng.Ngîc l¹i
nh÷ng kh¸ch hµng dÔ tÝnh sÏ t¹o ra c¬ héi cho doanh
nghiÖp t¨ng gi¸ vµ cã doanh thu cao h¬n.
b. Sù thay ®æi cña nhµ cung cÊp:
Søc Ðp tõ gi¸ kh¸ch hµng ®îc coi nh mèi ®e do¹
hoÆc c¬ héi tiÒm tµng ®èi víi ®Çu ra cña doanh
nghiÖp.§èi víi ®iÒu nµy lµ søc Ðp tõ gi¸ nhµ cung cÊp ®èi
víi ®Çu vµo cña doanh nghiÖp.
Nhµ cung cÊp cã thÓ t¹o ra mèi ®e däa ®èi víi c«ng ty khi
hä cã kh¶ n¨ng thay ®æi vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸(t¨ng gi¸),
hoÆc gi¶m chÊt lîng hµng ho¸ cung cÊp,hoÆc thay ®æi
11
nghµnh nghÒ,c¸c viÖc kh¸c…th× sÏ dÉn ®Õn sù thay ®æi
trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
VÝ dô: Mét doanh nghiÖp kinh doanh cµ phª trªn thÞ
trêng ViÖt Nam,n¨m 2000 gi¸ cµ phª tren thÞ trêng
gi¶m,nh÷ng ngêi trång cµ phª cung cÊp ®Çu vµo cho
doanh nghiÖp tríc ®©y,b©y giê hä kh«ng trång cµ phª
n÷a mµ nhæ ®i vµ trång vµo ®ã lo¹i c©y kh¸c.Th× lóc
nµy doanh nghiÖp ph¶i thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh b»ng
c¸ch lµ ®Çu t vèn cho tõng hé gia ®×nh trång cµ phª tríc
®©y ®Ó hä cã ®iÒu kiÖn quay l¹i trång cµ phª ®Ó cung
cÊp ®Çu vµo cho doanh nghiÖp.§ång thêi doanh nghiÖp
còng ph¶i thay ®æi c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý cho phï hîp
víi viÖc thay ®æi chiÕn lîc trong kinh doanh cña doanh
nghiÖp,v× doanh nghiÖp ®· ®Çu t vèn cho nh÷ng hé gia
®×nh ®ã råi th× ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó qu¶n lý,®Ó lµm
sao cho viÖc ®Çu t ®a l¹i cã hiÖu qu¶ cao.
Hay trong trêng hîp nhµ cung cÊp thÊy sù phô thuéc vÒ
chÊt lîng cña s¶n phÈm cuèi cïng vµo chÊt lîng s¶n phÈm
®îc hä cung cÊp cho, th× hä sÏ tËn dông c¬ héi nµy ®Ó
®µm ph¸n c¸c ®iÒu kiÖn cung cÊp nh t¨ng gi¸ hoÆc thay
®æi ®iÒu kiÖn giao hµng ,vÝ nh tríc ®©y hä trë hµng
®Õn ®Ó cung cÊp cho doanh nghiÖp,th× b©y giê doanh
nghiÖp ph¶i tù ®Õn ®ã ®Î mua hµng m¨ dÉu gi¸ c¶ vÉn
nh cò .
Ngîc l¹i ®èi víi nhµ cung cÊp Ýt cã kh¶ n¨ng th×
doanh nghiÖp sÏ cã c¬ héi gi¶m gi¸,hoÆc ®ßi hái chÊt lîng
12
tèt h¬n.§iÒu nµy còng dÉn ®Õn viÖc thay ®æi chiÕn lîc
kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
VÝ dô : Quay trë l¹i vÝ dô doanh nghiÖp kinh doanh
cµ phª trªn thÞ trêng ViÖt Nam,khi mµ gi¸ cµ phª trªn thÕ
giíi gi¶m th× doanh nghiÑp kinh doanh cµ phª ë thÞ trêng
ViÖt Nam Ðp ngêi cung cÊp cµ phª ph¶i b¸n cho hä víi gi¸
rÎ h¬n,hoÆc lµ ®µm ph¸n víi ngêi cung cÊp ®Ó lµm sao
cho doanh nghiÖp cã lîi h¬n tríc ®©y.
Tãm l¹i søc Ðp tõ phÝa ®èi t¸c hoµn toµn cã thÓ x¶y
ra .Tuy nhiªn chÝnh v× søc Ðp ®ã ®«i khi nã ®· t¹o ®éng
c¬ cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn ,®ång thêi lµm t¨ng lîi
nhuËn nÕu biÕt khai th¸c tèt mèi quan hÖ gi÷a doanh
nghiÖp víi ®èi t¸c cña doanh nghiÖp.
3.
Sù thay ®æi cña ®èi thñ c¹nh tranh lµ trong
nh÷ng nh©n tè trùc tiÕp ®Én ®Õn sù thay ®æi trong
kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
*Sù thay ®æi cña ®èi thñ c¹nh tranh trù tiÕp:
§èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp cña doanh nghiÖp lµ
nh÷ng ®èi thñ trong cïng mét ngµnh hay( lµ nh÷ng ®èi
thñ trong cïng mét nhãm chiÕn lîc cña hä).
Trong nÒn kinh tÕ më , c¸c doanh nghiÖp trong cïng
mét ngµnh lu«n t×m c¸ch thay ®æi , ®Ó t¹o sù kh¸c biÖt
®èi víi cac doanh nghiÖp kh¸c trong cïng ngµnh víi hä.Sù
thay ®æi ë ®©y cã thÓ lµ thay ®æi vÒ gi¸ c¶,vÒ sù kh¸c
biÖt s¶n phÈm hay lµ vÒ lùa chän chiÕn lîc träng t©m cho
doanh nghiÖp.Nhng sù thay ®æi nµo cña c¸c ®èi thñ c¹nh
13
tranh trong ngµnh còng sÏ dÉn ®Õn viÖc thay ®æi trong
kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp:
VÝ dô: mét doanh nghiÖp kinh doanh xe m¸y
“SuperDream” trªn thÞ trêng VN,khi mµ ®èi thñ c¹nh tranh
cïng ngµnh cña doanh nghiÖp gi¶m gi¸ th× hä còng ph¶i
gi¶m gi¸ theo.Ch¼ng h¹n lóc ®Çu xe m¸y Trung Quèc lµ
10.000.000 § th× xe m¸y “SuperDream” lµ 24.000.000
§,vµ khi xe m¸y Trung Quèc gi¶m gi¸ xuèng cßn 6.500.000
§ th× doanh nghiÖp kinh doanh xe m¸y “SuperDream”
còng gi¶m gi¸ xuèng cßn 20.000.000 §.§iÒu ®ã chøng tá
doanh nghiÖp kinh doanh xe m¸y “SuperDream” ®· ph¶i
thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh b»ng c¸ch thay ®æi gi¸
c¶.Khi ®· thay ®æi gi¸ c¶ th× doanh nghiÖp còng ph¶i
thay ®æi c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý ®Ó lµm sao gi¶m gi¸
nhng doanh nghiÖp vÉn lµm ¨n cã l·i.
Hay khi ®èi thñ c¹nh tranh cã sù thay ®æi b»ng viÖc
kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm th× nã còng dÉn ®Õn viÖc thay
®æi cña doanh nghiÖp trong kinh doanh vµ qu¶n lý.
Vi dô:mét doanh nghiÖp kinh doanh b¸nh kÑo t¹i thÞ
trêng ViÖt Nam,khi mµ ®èi thñ c¹nh tranh cña hä thay
®æi vÒ s¶n phÈm th× hä còng ph¶i cã sù thay ®æi vÒ
chiÕn läc kinh doanh vµ c¬ cÊu qu¶n lý ,vÝ nh ë ®©y
doanh nghiÖp kinh doanh b¸nh kÑo Kinh §« ®a ra s¶n
phÈm kh¸c biÖt víi b¸nh kÑ H¶i Hµ,®è lµ Kinh §« tËp trung
chñ yÕu vµo s¶n xuÊt b¸nh ngät,b¸nh dÎo víi chÊt lîng tèt
h¬n,víi mÉu m· ®Ñp h¬n,c¸ch phôc vô tèt h¬n mÆc dï gi¸
c¶ kh«ng cã g× thay ®æi so víi b¸nh kÑo H¶i Hµ nhng ngêi
14
tiªu dïng vÉn muèn mua b¸nh kÑo Kinh §« h¬n bëi v× hä
thÊy gi¸ trÞ cña b¸nh phï hîp víi gi¸ c¶.
Ngoµi sù thay ®æi vÒ gi¸ vµ sù kh¸c biÖt ho¸ s¶n
phÈm th× ®èi thñ c¹nh tranh cßn cã thÓ thay ®æi b»ng
c¸ch tËp trung vµo mét tiªu chÝ mµ ®èi thñ c¹nh tranh cã
thÓ ®a ra,®ã lµ chiÕn lîc träng t©m.Vµ nã còng dÉn ®Õn
sù thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh
nghiÖp
VÝ dô:khi mét doanh nghiÖp kinh doanh cïng ngµnh
xe m¸y víi doanh nghiÖp cña chóng ta nhng hä l¹i cã sù
thay ®æi trong kinh doanh, ®ã lµ hä ®a ra chiÕn lîc träng
t©m,nghÜa lµ chØ chó träng kinh doanh mét lo¹i s¶n phÈm
trong xe m¸y mµ th«i.Ch¼ng h¹n ë ®©y hä tËp trung vµo
kinh doanh xe m¸y Trung Quèc v× hä cho r»ng xe m¸y
Trung Quèc rÊt phï hîp víi thu nhËp cña ngêi d©n ViÖt
Nam.®iÒu ®ã còng lµm cho doanh nghiÖp cña chóng ta
ph¶i thay ®æi chiÕn lîc trong kinh doanh.ë ®©y chóng ta
cã thÓ thay ®æi chiÕn lîc kinh doanh b»ng c¸ch dÉn ®Çu
vÒ chi phÝ nÕu doanh nghiÖp cña chóng ta lµ doanh
nghiÖp lín,v× mét ®èi thñ c¹nh tranh chó träng vµo mét
tiªu chÝ nhÊt ®Þnh lµ tiªu chÝ”träng t©m” th× cã nghÜa lµ
®èi thñ c¹nh tranh chØ lµ doanh nghiÖp nhá.Cßn nÕu
doanh nghiÖp chóng ta lµ doanh nghiÖp nhá th× ta cã thÓ
hîp t¸c víi ®èi thñ c¹nh tranh ®ã.Khi ®· thay ®æi vÒ
chiÕn lîc kinh doanh th× ®iÒu tÊt yÕu lµ doanh nghiÖp cña
chóng ta ph¶i thay ®æi c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý ®Ó cho
15
phï hîp víi môc tiªu mµ chiÕn lîc kinh doanh cña doanh
nghiÖp ®· ®Ò ra.
Khi nãi ®Õn sù thay ®æi cña ®èi thñ c¹nh tranh lµ
mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng dÉn ®Õn sù thay ®æi
trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp.Th× ngoµi
nh©n tè ®èi thñ c¹nh tranh trùc tiÕp doanh nghiÖp cña
chóng ta cßn ph¶i chó träng ®Õn sù thay ®æi cña c¸c ®èi
thñ c¹h tranh tiÒm Èn.V× ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn lµ
nh÷ng doanh nghiÖp(c«ng ty) hiÖn t¹i th× cha tham gia
vµo trong ngµnh nhng hä cã kh¶ n¨ng lµm nh vËy.Cµng
nhiÒu h·ng míi gia nhËp ngµnh,c¸c doanh nghiÖp sÏ gÆp
nhiÌu khã kh¨n trong viÖc n¾m gi÷ thÞ phÇn vµ t¹o ra lîi
nhuËn.Do ®ã khi møc ®é nguy hiÓm tõ sù gia nhËp cña
®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn cµng cao, mèi ®e do¹ tíi lîi Ých
cña doanh nghiÖp cµng lín vµ ngîc l¹i.ChÝnh v× vËy th«ng
tin vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn ®Æc biÖt quan
träng khi doanh nghiÖp biÕt ®îc ®Ó cã nh÷ng chÝnh s¸ch
thay ®ái viÖc kinh doanh vµ qu¶n lý ®Ó lu«n gi÷ v÷ng ®îc thÞ phÇn cña m×nh, ®ång thêi ®¹t ®îc møc lîi nhuËn
cao.
Tãm l¹i,sù thay ®æi cña ®èi thñ c¹nh tranh lu«n lu«n
dÉn ®Õn sù thay ®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cña
doanh nghiÖp cho dï doanh nghiÖp ë bÊt cø ngµnh nµo.V×
nÕu doanh nghiÖp kh«ng thay ®æi th× sÏ kh«ng ph¸t
triÓn mµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng mét doanh nghiÖp
kh«ng ph¸t triÓn th× cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®ã sÏ bÞ
16
r¬i vµo t×nh tr¹ng tôt hËu vµ cã thÓ cßn dÉn ®Õn sù ®æ
vì trong kinh doanh.
III. Nh÷ng nhËn ®Þnh vÒ vÊn ®Ò trªn vµ ®a ra kÕt luËn:
Trong nÒn kinh tÕ më(hay nÒn kinh tÕ thÞ trêng)sù
thay ®æi cña nh÷ng nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi dÉn
®Õn viÖc thay ®æi trong tæ chøc vµ kinh doanh cña
doanh nghiÖp lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.V× nÕu nh mét
doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay mµ kh«ng cã sù
thay ®æi ®Ó cho phï hîp víi sù thay ®æi cña c¸c nh©n tè
kh¸c t¸c ®éng nªn m×nh th× doanh nghiÖp ®ã sÏ cã nguy
c¬ bÞ ®æ vì vµ cã thÓ ®Én ®Õn ph¸ s¶n.Do vËy ®ßi hái
c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n s½n sµng ®Ó khi cã sù thay
®æi th× thÝch øng ngay,cã nh vËy th× doanh nghiÖp míi
cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng vµ kinh doanh míi cã
hiÖu qu¶
17
KÕt luËn
Nãi tãm l¹i sù thay ®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh
tranh lµ nh©n tè quan träng dÉn ®Õn viÖc thay ®æi trong
kinh doanh vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp lµ tÊt yÕu kh¸ch
quan.V× trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nÕu mét doanh
nghiÖp mµ kh«ng cã sù thay ®æi ®Ó phï hîp víi sù thay
®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh th× doanh nghiÖp
®ã sÏ ®Én ®Õn viÖc kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶, thËm
chÝ cßn dÉn ®Õn nguy c¬ bÞ ®æ vì mÆc dï cã nh÷ng
thuËn lîi kh¸c.
Trong ®iÒu kiÖn mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu
thµnh phÇn ,c¸c quan hÖ víi ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh
mang mét tÇm quan träng míi,th× viÖc doanh nghiÖp thay
®æi trong kinh doanh vµ qu¶n lý cho phï hîp víi m«i trêng
thay ®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh lµ ®iÒu hÕt
søc cÇn thiÕt.V× nÒn kinh tÕ hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ më
cöa cã nhiÒu c¹nh tranh cho nªn c¸c doanh nghiÖp lu«n
lu«n cã sù thay ®æi,v× cã thay ®æi th× míi cã ph¸t triÓn
mµ doanh nghiÖp cã ph¸t triÓn th× doanh nghiÖp míi tån
t¹i ®îc ,míi c¹nh tranh ®îc.
§Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi mµ
®ang trong qu¸ tr×nh lµm quen víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng
th× viÖc thay ®æi cña ®èi t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh sÏ cã
t¸c ®éng rÊt lín v× gÇn nh c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam
18
cßn ®ang ë thÕ bÞ ®éng trong viÖc thay ®æi ®ã.Cho nªn
®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i cã nhËn thøc l¹i
c¶ lý luËn vµ ph¬ng ph¸p khoa häc vÒ qu¶n lý kinh tÕ thÞ
trêng.Cã nh vËy th× viÖc thay ®æi trong kinh doanh vµ
qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp míi cã hiÖu qu¶ khi mµ ®èi
t¸c vµ ®èi thñ c¹nh tranh cã sù thay ®æi.
19
- Xem thêm -