Lêi më ®Çu
ë níc ta trong suèt thêi gian dµi nÒn kinh tÕ níc ta ®îc qu¶n lý nÆng vÒ hiÖn vËt. Ph¬ng thøc trao ®æi, ph¬ng
ph¸p chñ yÕu dùa trªn c¬ së hiÖn vËt. ChÝnh sù trao ®æi,
ph¬ng ph¸p cøng nh¾c ®ã lµm mÊt ®i tÝnh n¨ng ®éng
cña nÒn kinh tÕ. HiÖn nay, Nhµ níc chñ tr¬ng ph¸t triÓn
nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x·
héi chñ nghÜa. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c ®¬n vÞ
thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ lµ ngêi s¶n xuÊt hµng hãa,
s¶n xuÊt kinh doanh víi môc ®Ých trao ®æi trªn thÞ trêng
th«ng qua gi¸ trÞ ®Ó thu lêi. ChÝnh thÞ trêng sÏ lµ n¬i
thõa nhËn, ®Þnh gi¸ kÕt qu¶ lao ®éng c¸c doanh nghiÖp
chø kh«ng ngoµi ai kh¸c.
Bëi vËy, quan hÖ thÞ trêng ®Ých thùc lµ quan hÖ
trong ®ã lµ ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng muèn ®¹t c¸i lîi
vÒ phÝa m×nh, cho nªn cÇn lÊy sù ngang gi¸ lµm tiªu
chuÈn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng thÓ thiÕu ®îc
vai trß cña hîp ®ång kinh tÕ. Hîp ®ång kinh tÕ lµ c¬ së,
c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu, x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch, ®iÒu
nµy cã thÓ nãi hîp ®ång kinh tÕ lµ c«ng cô mµ Nhµ níc
ph¶i sö dông tèt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh tÕ.
Víi c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ nh hiÖn nay còng
nh ®æi míi ph¸p luËt vÒ hîp ®ång kinh tÕ, em ®· chän
®Ò tµi: "So¹n th¶o mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ, ph©n
tÝch nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång kinh
tÕ. Tr×nh bµy mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ ë mét
Doanh nghiÖp Nhµ níc".
Trong khu«n khæ mét bµi viÕt ng¾n, vµ nh÷ng h¹n
chÕ hiÓu biÕt, ch¾c ch¾n bµi tiÓu luËn kh«ng khái m¾c
ph¶i nh÷ng sai sãt. KÝnh mong c¸c thÇy c« vµ b¹n bÌ gãp
ý ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn chØnh h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
PhÇn I
So¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ
C¬ cÊu chung cña mét b¶n hîp ®ång th«ng thêng
gåm 4 phÇn chÝnh, em xin ®îc ph©n tÝch nh sau:
1. PhÇn më ®Çu
PhÇn më ®Çu lµ mét phÇn cña hîp ®ång. Tïy thuéc
vµo lo¹i hîp ®ång mµ c¸c bªn so¹n th¶o hîp ®ång cho phï
hîp. Cã hai lo¹i më ®Çu kh¸c nhau cho hai chñng lo¹i hîp
®ång ®ã lµ:
- Hîp ®ång ký kÕt gi÷a c¸c c¬ quan, tæ chøc, ®¬n
vÞ cña ViÖt Nam
- Hîp ®ång ký kÕt gi÷a mét bªn lµ tæ chøc cña ViÖt
Nam vµ mét bªn lµ tæ chøc níc ngoµi
PhÇn më ®Çu bao gåm:
- Quèc hiÖu: Lµ tªn níc, chÕ ®é chÝnh trÞ cña Nhµ
níc. Quèc hiÖu lµ tiªu ®Ò cÇn thiÕt cho nh÷ng v¨n b¶n mµ
néi dung cña nã mang tÝnh ph¸p lý. Quèc hiÖu ®îc viÕt
chÝnh gi÷a 2/3 bªn ph¶i trang ®Çu tiªn cña hîp ®ång.
- Sè vµ ký hiÖu hîp ®ång: Thêng ghi díi tªn v¨n b¶n
hîp ®ång hoÆc ë gãc tr¸i cña v¨n b¶n hîp ®ång. Sè cña
hîp ®ång ®îc ®¸nh cho tõng n¨m, b¾t ®Çu tõ ngµy 1-1
cña n¨m ®ã. PhÇn ký hiÖu hîp ®ång thêng lµ ch÷ viÕt t¾t
cña tªn chñng lo¹i hîp ®ång.
- Tªn hîp ®ång: Thêng lÊy theo chñng lo¹i cô thÓ
kÌm theo ®èi tîng cña hîp ®ång, ®îc ghi ch÷ to ®Ëm ë
chÝnh gi÷a phÝa díi quèc hiÖu.
- Nh÷ng c¨n cø x¸c lËp hîp ®ång: Ph¶i nªu nh÷ng
v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ níc ®iÒu chØnh lÜnh vùc hîp
®ång. Ph¶i nªu c¶ c¸c v¨n b¶n híng dÉn cña c¸c ngµnh,
®Þa ph¬ng ®iÒu chØnh lÜnh vùc hîp ®ång ®ã hoÆc ®èi
tîng hîp ®ång.
- Thêi gian, ®Þa ®iÓm ký kÕt hîp ®ång: Trong hîp
®ång ph¶i ghi râ vÊn ®Ò nµy v× nã lµ mèc quan träng
®¸nh dÊu thêi ®iÓm hîp ®ång ®îc h×nh thµnh trong thêi
gian, kh«ng gian cô thÓ nµo, lµ b»ng chøng chøng minh sù
giao dÞch gi÷a c¸c bªn. §Þa ®iÓm ký kÕt hîp ®ång lµ ®Þa
danh n¬i c¸c bªn ®µm ph¸n, so¹n th¶o, ký kÕt hîp ®ång,
®Þa danh cÇn ghi cô thÓ theo sù ph©n chia ranh giíi hµnh
chÝnh hiÖn hµnh.
PhÇn më ®Çu cña hîp ®ång ký kÕt gi÷a mét bªn lµ
tæ chøc cña ViÖt Nam víi mét bªn lµ tæ chøc cña níc ngoµi
th«ng thêng còng gièng nh phÇn më ®Çu cña hîp ®ång
gi÷a c¸c tæ chøc cña ViÖt Nam, tuy nhiªn cã mét sè ®Æc
®iÓm k¸c nh: kh«ng cã quèc hiÖu, trong phÇn c¨n cø x¸c
lËp hîp ®ång lµ phÇn c¸c bªn chän luËt ¸p dông cho hîp
®ång.
2. PhÇn th«ng tin vÒ chñ thÓ hîp ®ång
- Tªn chñ thÓ ký kÕt hîp ®ång (cã thÓ lµ c¬ quan,
®¬n vÞ, tæ chøc hoÆc c¸ nh©n). CÇn ghi ®óng tªn trong
giÊy phÐp thµnh lËp hîp ph¸p cña chñ thÓ.
- §Þa chØ cña chñ thÓ hîp ®ång: Lµ ®Þa chØ cña trô
së chÝnh cña ph¸p nh©n. Yªu cÇu ghi râ sè nhµ, ®êng
phè, xãm Êp, phêng x·, quËn, huyÖn, tØnh, thµnh phè.
- §iÖn tho¹i, Telex, Fax: ViÖc ghi sè ®iÖn tho¹i,
Telex, fax gióp c¸c bªn trao ®æi th«ng tinh nhanh chãng
h¬n, gi¶m bít chi phÝ ®i l¹i...
- Sè tµi kho¶n vµ tªn Ng©n hµng giao dÞch: §©y lµ
nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt gióp viÖc thanh to¸n hîp ®ång,
®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c bªn kiÓm tra kh¶ n¨ng
tµi chÝnh cña nhau.
- Ngêi ®¹i diÖn ký kÕt hîp ®ång: Ph¸p luËt hiÖn
hµnh qui ®Þnh, mçi bªn chØ cÇn 1 ngêi ®¹i diÖn hîp ph¸p
ký kÕt hîp ®ång, ®ã cã thÓ lµ ngêi ®¹i diÖn theo ph¸p
luËt hoÆc ®¹i diÖn theo ñy quyÒn.
3. PhÇn néi dung cña v¨n b¶n hîp ®ång
Néi dung cña v¨n b¶n hîp ®ång lµ tæng hîp c¸c
quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn chñ thÓ hîp ®ång:
a. §iÒu kho¶n thêng lÖ: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n mµ
néi dung cña nã ®· ®îc qui ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n quy
ph¹m ph¸p luËt. Nh÷ng néi dung nµy c¸c bªn cã thÓ ®a
vµo hîp ®ång nh»m kh¼ng ®Þnh l¹i hoÆc ®Ó lµm t¨ng
tÇm quan träng cña nã hoÆc cô thÓ hãa, nhng kh«ng ®îc
tr¸i víi qui ®Þnh cña ph¸p luËt.
b. §iÒu kho¶n chñ yÕu: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n c¨n
b¶n nhÊt cña hîp ®ång, nªn b¾t buéc c¸c bªn ph¶i tháa
thuËn ghi vµo v¨n b¶n cña hîp ®ång. NÕu thiÕu nh÷ng
®iÒu kho¶n nµy th× coi nh hîp ®ång kinh tÕ cha ®îc ký
kÕt, gåm:
- §èi tîng cña hîp ®ång;
- ChÊt lîng, chñng lo¹i, quy c¸ch, tÝnh ®ång bé cña
s¶n phÈm, hµng hãa hoÆc yªu cÇu kü thuËt cña c«ng viÖc;
- Gi¸ c¶;
- B¶o hµnh;
- §iÒu kiÖn nghiÖm thu, giao nhËn;
- Ph¬ng thøc thanh to¸n;
- Tr¸ch nhiÖm do vi ph¹m hîp ®ång;
- ChuyÓn nhîng hîp ®ång;
- Gi¶i quyÕt tranh chÊp;
- C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång;
C¸c ®iÒu kho¶n kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®Æc
®iÓm cña tõng lo¹i hîp ®ång kinh tÕ cã thÓ lµ ®iÒu kho¶n
chñ yÕu cña lo¹i hîp ®ång ®ã.
c. §iÒu kho¶n tïy nghi: Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n do c¸c
bªn tù tháa thuËn víi nhau khi cha cã qui ®Þnh cña Nhµ níc
hoÆc ®· cã qui ®Þnh cña Nhµ níc nhng c¸c been ®îc phÐp
vËn dông linh ho¹t vµo hoµn c¶nh thùc tÕ cña c¸c bªn mµ
kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt.
4. PhÇn ký kÕt hîp ®ång
PhÇn nµy bao gåm c¸c vÊn ®Ò chÝnh sau ®©y:
- Sè lîng b¶n hîp ®ång cÇn ký kÕt: Quan träng lµ c¸c
b¶n hîp ®ång ph¶i ®¶m b¶o néi dung gièng nhau vµ cã gi¸
trÞ ph¸p lý nh nhau.
- Ch÷ ký cña c¸c bªn: Mçi bªn chØ cÇn ký vµo v¨n
b¶n hîp ®ång, ngêi ®ã chÝnh lµ ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c¸c
bªn.
- §ãng dÊu cña c¸c bªn: Th«ng thêng hîp ®ång ký
kÕt gi÷a c¸c ®¬n vÞ cña ViÖt Nam víi nhau th× cã dÊu
®ãng lªn trªn ch÷ ký cña ®¹i diÖn ký kÕt hîp ®ång.
5. Phô lôc hîp ®ång vµ c¸c v¨n b¶n bæ sung hîp
®ång
a. Phô lôc hîp ®ång: ViÖc lËp v¨n b¶n phô lôc hîp
®ång ®îc ¸p dông trong trêng hîp c¸c bªn chñ thÓ hîp
®ång cÇn chi tiÕt vµ cô thÓ hãa c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp
®ång mµ trong hîp ®ång kh«ng thÓ hoÆc kh«ng nªn ghi
chi tiÕt, cô thÓ trong hîp ®ång v× cã thÓ nã lµm phøc t¹p
hoÆc lo·ng néi dung cña hîp ®ång.
Nguyªn t¾c chung lµ phô lôc hîp ®ång ®îc ký kÕt
cïng thêi ®iÓm víi hîp ®ång vµ néi dung cña phô lôc kh«ng
®îc tr¸i víi hîp ®ång.
b. V¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång: Lµ mét bé phËn
cña hîp ®ång vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý nh hîp ®ång. V¨n b¶n
®iÒu chØnh cã c¬ cÊu nh v¨n b¶n hîp ®ång kinh tÕ, cô
thÓ nh sau:
- Quèc hiÖu;
- Tªn v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång;
- Sè v¨n b¶n (nÕu cÇn);
- Thêi gian ®Þa ®iÓm lËp v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp
®ång;
- Nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ c¸c chñ thÓ hîp
®ång;
- Lý do lËp v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång;
- Néi dung cña v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång;
- Cam kÕt cña c¸c bªn;
- Ph¹m vi ®iÒu chØnh vµ thêi h¹n cã hiÖu lùc cña
v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång.
- Ký vµ ®ãng dÊu v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång.
c. Sù kh¸c nhau gi÷a phô lôc hîp ®ång vµ v¨n b¶n
®iÒu chØnh hîp ®ång: Phô lôc hîp ®ång ®îc so¹n th¶o
cïng thêi ®iÓm víi hîp ®ång chÝnh cßn v¨n b¶n hîp ®ång
®îc so¹n th¶o trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. C¬ cÊu
cña v¨n b¶n ®iÒu chØnh hîp ®ång t¬ng tù nh c¬ cÊu cña
hîp ®ång, cßn c¬ cÊu cña v¨n b¶n phô lôc hîp ®ång ®¬n
gi¶n h¬n, chØ ghi c¨n cø vµo ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång
chÝnh viÖn dÉn dÉn ®Õn phô lôc.
PhÇn II
Ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kho¶n chñ yÕu
cña hîp ®ång
1. C¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn sè lîng, chÊt lîng cña ®èi tîng hîp ®ång
- Tïy thuéc vµo ®èi tîng cña hîp ®ång mµ ngêi so¹n
th¶o cã thÓ dïng ®¬n vÞ ®o lêng hîp ph¸p cña Nhµ níc nh:
kg, t¹, tÊn, c¸i, chiÕc, KW, KV, A, m, m 2, m3, tÊn/km, giê,
ngµy, th¸ng, v.v.. ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng cña ®èi tîng hîp
®ång. Trong trêng hîp dïng ph¬ng ph¸p tÝnh träng lîng
th× ph¶i ghi c¶ träng lîng tÞnh vµ träng lîng c¶ b×. §Ó t¹o
®iÒu kiÖn thuËn tiÖn cho c¸c bªn thùc hiÖn hîp ®ång cã
thÓ tháa thuËn tû lÖ dung sai vÒ sè lîng, trong trêng hîp
cÇn thiÕt cã thÓ qui ®Þnh Bªn b¸n hoÆc Bªn mua ®îc sö
dông tû lÖ dung sai ®ã.
- Khi so¹n th¶o ®iÒu kho¶n vÒ sè lîng hµng hãa ta
còng cÇn lu ý ®Õn tû lÖ hao hôt, tuy nhiªn kh«ng ph¶i
hµng hãa nµo còng bÞ hao hôt, vµ kh«ng ph¶i trong bÊt kú
hîp ®ång nµo còng ph¶i qui ®Þnh ®iÒu kho¶n vÒ tû lÖ
hao hôt cña hµng hãa. Thªm n÷a, ta còng cÇn chó ý ®Õn
®iÒu kho¶n vÒ gi¶m träng lîng do r¬i v·i khi hµng hãa thêng hay r¬i v·i nh hµng h¹t, hµng thÓ láng, hãa chÊt r¾n
dÔ nãng ch¶y khi gÆp nhiÖt ®é cao v.v..
- Khi so¹n th¶o ®iÒu kho¶n vÒ chÊt lîng cña ®èi tîng
hîp ®ång ta lu ý ®Õn ®èi tîng hîp ®ång lµ hµng hãa hay
dÞch vô. Tïy thuéc vµo tÝnh chÊt cña tõng lo¹i hµng hãa
hay dÞch vô mµ ta qui ®Þnh trong hîp ®ång cho phï hîp.
2. C¸c ®iÒu kho¶n liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tµi
chÝnh
Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, so¹n th¶o hîp ®ång ta
ph¶i lu«n suy nghÜ xem m×nh cã ®ang lµm chñ t×nh
h×nh kh«ng? §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy ta ph¶i xem xÐt
toµn bé hîp ®ång, bëi v× c¸c ®iÒu kho¶n vÒ gi¸ c¶ vµ
thanh to¸n rÊt hiÕm khi ®îc gi¶i quyÕt mét c¸ch hoµn h¶o,
®¬n gi¶n trong c¸c ®iÒu kho¶n tµi chÝnh nµy.
a. Nh÷ng nghÜa vô bæ sung liªn quan ®Õn vÊn ®Ò
tµi chÝnh lµ nh÷ng nghÜa vô cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn
gi¸ c¶ gåm:
- NghÜa vô giao hµng t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh
cã thÓ liªn quan trùc tiÕp ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh.
- C¸c ®iÒu kiÖn vÒ chøng tõ, thñ tôc ®Ó thanh
to¸n. §©y lµ vÊn ®Ò lu«n lu«n ®îc ®Ò cËp ®Õn hîp
®ång. Ta thêng thÊy c¸c yªu cÇu thanh to¸n sÏ chØ cã gi¸
trÞ khi ®· cã ®ñ nh÷ng chøng tõ nhÊt ®Þnh, ph¶i ch¾c
ch¾n lµ sÏ cã nh÷ng chøng tõ cÇn thiÕt cho viÖc thanh
to¸n vµo thêi ®iÓm kÕt thóc hîp ®ång.
- ViÖc qui ®Þnh trong hîp ®ång kh«ng râ rµng,
chÝnh x¸c, nghiªm ngÆt, cô thÓ sÏ lµm lu mê ®i tr¸ch
nhiÖm cña bªn kia, còng cã thÓ ph¸t sinh thªm nh÷ng khã
kh¨n kh«ng mong muèn trong thanh to¸n.
- Gi¸ c¶ vµ viÖc thanh to¸n cã phô thuéc vµ viÖc ®o
®Õm s¶n phÈm vµ cã cÇn ph¶i ®îc chøng nhËn cña c¬
quan gi¸m ®Þnh hay c¸ nh©n nµo kh¸c kh«ng? NÕu cã,
ph¬ng ph¸p - ®¬n vÞ ®o lêng, c¬ quan gi¸m ®Þnh vµ
c¸ch thøc tiÕn hµnh cã ®îc ghi nhËn râ rµng trong hîp
®ång hay kh«ng?
- NÕu hîp ®ång ®îc chia giai ®o¹n ®Ó thanh to¸n
th× ta cÇn ph¶i biÕt c¸c ®iÒu kiÖn hÕt h¹n nghÜa vô
thanh to¸n mçi giai ®o¹n lµ g×?
b. Gi¸ c¶ lµ bao nhiªu?
- Gi¸ c¶ tháa thuËn trong hîp ®ång cã ph¶i lµ cè
®Þnh cho tÊt c¶ mäi trêng hîp kh«ng?
- LiÖu ta cã yªu cÇu thay ®æi thªm hoÆc cao h¬n
tiªu chuÈn kü thuËt qui ®Þnh trong hîp ®ång kh«ng? Ta cã
ph¬ng ph¸p ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng tiªu chuÈn kü thuËt
®ã kh«ng?
- §iÒu cÇn thiÕt lµ ph¶i x¸c ®Þnh ngay t¹i thêi ®iÓm
b¾t ®Çu ký kÕt hîp ®ång xem cã thÓ gÆp nh÷ng t×nh
huèng cÇn thay ®æi hay kh«ng?
c. VÊn ®Ò gi¸ c¶ khi nµo ®îc thanh to¸n vµ thanh
to¸n nh thÕ nµo?
- Ta ph¶i tháa thuËn mét c¸ch chÝnh x¸c khi nµo gi¸
c¶ ®îc thanh to¸n, c¸c giai ®o¹n thanh to¸n, c¸c ®iÒu
kiÖn thñ tôc ®îc thanh to¸n, vµ viÖc kiÓm tra toµn bé qu¸
tr×nh thùc hiÖn nh÷ng yÕu tè ®ã.
- CÇn chó ý gi¶i quyÕt vÊn ®Ò b¶o toµn gi¸ trÞ ®èi
víi dao ®éng cña ®ång tiÒn, ta ph¶i qui ®Þnh mét ®iÒu
kho¶n ngang gi¸ trong hîp ®ång.
- CÇn tháa thuËn mét l·i suÊt cho sè tiÒn vèn gèc cña
ta khi cha ®îc thanh to¸n, còng nªn kÕt hîp c¶ phÇn l·i
suÊt víi phÇn vèn gèc cha thanh to¸n ®Ó tr¶ theo lÞch
tr×nh cô thÓ.
d. §Þa ®iÓm thanh to¸n vµ gi¸ trÞ thùc sù sau khi
thanh to¸n
- Trong hîp ®ång nªn qui ®Þnh cô thÓ ®Þa ®iÓm
thanh to¸n còng nh ng©n hµng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn
viÖc thanh to¸n. BÊt kú nh÷ng tháa thuËn nµo cÇn thiÕt
cho viÖc chuyÓn giao vèn vµ mäi thñ tôc cÇn thiÕt nªn ®îc
s½n sµng vµ t×m hiÓu mét c¸ch ch¾c ch¾n.
- Khi ®· suy nghÜ vÒ gi¸ c¶ lµ bao nhiªu, bao giê nã
®îc thanh to¸n, vµ ®îc thanh to¸n nh thÕ nµo, thanh to¸n
ë ®©u th× ta còng kh«ng nªn quªn suy nghÜ vÒ gi¸ trÞ
thùc sù sau khi thanh to¸n.
e. Ph¬ng thøc thanh to¸n
Tïy thuéc vµo ®èi tîng hîp ®ång, ta cã thÓ ¸p dông
c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n sau:
- B»ng tiÒn mÆt;
- B»ng c¸ch rót tõ tµi kho¶n ng©n hµng;
- ChuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn tÝn;
- B»ng hèi phiÕu;
- B»ng sÐc;
- B»ng mét sè h×nh thøc trao ®æi trùc tiÕp kh¸c...
- Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ
f. Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ
Ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét trong nh÷ng
ph¬ng thøc thanh to¸n rÊt th«ng dông trong thanh to¸n th¬ng m¹i quèc tÕ. Th tÝn dông (L/C) lµ mét ph¬ng tiÖn
quan träng cña ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, kh«ng cã
L/C tÊt yÕu sÏ kh«ng cã viÖc giao hµng vµ ph¬ng thøc
thanh to¸n nµy kh«ng ®îc x¸c lËp.
Th tÝn dông lµ mét sù tháa thuËn gi÷a hai bªn, trong
®ã bªn ng©n hµng (ng©n hµng më th tÝn dông) theo yªu
cÇu cña bªn kh¸ch hµng (ngêi xin më th tÝn dông) sÏ tr¶
tiÒn cho ngêi thø ba hoÆc tr¶ cho bÊt kú ngêi nµo theo
lÖnh cña ngêi thø ba ®ã.
Trong L/C x¸c nhËn cã hai ng©n hµng ®øng ra cam
kÕt tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n, v× vËy, tÝnh ®¶m b¶o thanh
to¸n cña nã rÊt cao. Tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng x¸c nhËn
trong L/C nµy kh«ng kh¸c tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng më
L/C. V× thÕ ngoµi viÖc tr¶ thñ tôc phÝ rÊt cao cho ng©n
hµng x¸c nhËn, ng©n hµng më L/C cßn ph¶i ký quü, tû lÖ
ký quü nµy cã khi b»ng 100% trÞ gi¸ cña L/C, do ®ã hai
bªn ph¶i tháa thuËn xem bªn nµo sÏ ph¶i tr¶ kho¶n tiÒn
hoa hång cho ng©n hµng x¸c nhËn.
g. ChuyÓn nhîng quyÒn së h÷u vµ rñi ro
Th«ng thêng quyÒn së h÷u hµng hãa vµ rñi ro ®îc
chuyÓn giao cïng mét thêi ®iÓm.
- Tríc hÕt lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò quyÒn së h÷u. Trong
c¸c dù th¶o ®iÒu kho¶n b¶o toµn vµ chuyÓn giao quyÒn
së h÷u th«ng thêng lµ qui ®Þnh quyÒn së h÷u ®îc b¶o
toµn ®Õn tËn khi toµn bé sè tiÒn trong hîp ®ång cha ®îc
thanh to¸n hÕt.
- Khi so¹n th¶o vÊn ®Ò b¶o hiÓm trong hîp ®ång,
còng nªn nhí r»ng nh÷ng hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng thêng
chØ b¶o hiÓm nh÷ng hµng hãa do chÝnh ngêi chñ hîp
®ång b¶o hiÓm ®ã lµm chñ, vµ sÏ chØ båi thêng nh÷ng
rñi ro cña chÝnh ngêi chñ ký hîp ®ång b¶o hiÓm. Ngêi b¸n
cÇn ph¶i ch¾c ch¾n r»ng, b¶o hiÓm hîp ®ång cña ngêi
mua ®· ®îc kiÓm tra xem xÐt kü vµ sÏ cã gi¸ trÞ, hoÆc
ngêi b¸n sÏ tháa thuËn viÖc më réng hîp ®ång b¶o hiÓm
cña m×nh.
h. C¸c kho¶n båi thêng tiÒn ph¹t
Tríc tiªn ph¶i thèng nhÊt xem cã cÇn thiÕt ph¶i gi¶i
quyÕt vÊn ®Ò båi thêng trong trêng hîp vi ph¹m nghÜa vô
hay kh«ng? Nh÷ng kho¶n nµo ph¶i båi thêng? Båi thêng
toµn bé hay giíi h¹n? ViÖc båi thêng toµn bé hay giíi h¹n cã
thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt hîp ®ång kh«ng?
Cã nªn qui ®Þnh ®ång thêi c¶ båi thêng vµ ph¹t ®èi víi
mét vi ph¹m kh«ng? §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã cßn
phô thuéc vµo ph¸p luËt cña níc mµ c¸c bªn chän ®Ó ®iÒu
chØnh hîp ®ång.
4. C¸c ®iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng vµ hoµn c¶nh
khã kh¨n
a. TÝnh chÊt cña sù kiÖn ®îc coi lµ bÊt kh¶ kh¸ng
§iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng ®îc so¹n th¶o theo c¸c
yªu cÇu sau ®©y:
- Mét biÕn cè lµm cho ngêi vi ph¹m kh«ng thùc hiÖn
®îc nghÜa vô hîp ®ång cña m×nh ph¶i lµ sù kiÖn kh¸ch
quan bÊt ngê ®Õn tõ bªn ngoµi, vît ra sù kiÓm so¸t cña
bªn vi ph¹m vµ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc thùc hiÖn
nghÜa vô hîp ®ång.
- TÝnh thuyÕt phôc cña sù kiÖn: Nh÷ng sù kiÖn mµ
cã thÓ dù ®o¸n tríc hay thÊy tríc ®îc ë thêi ®iÓm ký kÕt
hîp ®ång kh«ng thÓ ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm nÕu chóng
g©y ¶nh hëng ®Õn viÖc kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô hîp
®ång.
- TÝnh kh«ng thÓ lêng tríc vµ ®· thi hµnh mäi biÖn
ph¸p cÇn thiÕt ®Ó kh¾c phôc: C¸c bªn chØ ®îc quyÒn
viÖn dÉn hoµn c¶nh bÊt kh¶ kh¸ng nÕu c¸c sù kiÖn ®a ra
chøng tá r»ng c¸c bªn kh«ng thÓ lêng tríc ®îc c¸c sù kiÖn
vµ b¶n th©n bªn vi ph¹m ®· thi hµnh mäi biÖn ph¸p ®Ó
kh¾c phôc.
b. HËu qu¶ cña c¸c sù kiÖn kh«ng thÓ thùc hiÖn hîp
®ång
C¸c sù kiÖn ®îc dù tÝnh bëi ®iÒu kho¶n bÊt kh¶
kh¸ng ph¶i lµ nh÷ng sù kiÖn lµm cho hîp ®ång trë nªn
kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc. Kh«ng cã hoµn c¶nh bÊt kh¶
kh¸ng, nÕu viÖc thùc hiÖn chØ trë nªn khã kh¨n, nÆng nÒ
h¬n.
c. Mèi liªn hÖ gi÷a sù kiÖn vµ viÖc kh«ng thùc hiÖn
hîp ®ång
Ph¶i cã mét sîi d©y liªn kÕt liªn hÖ gi÷a sù kiÖn, ®Ò
cËp trong ®iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng vµ viÖc kh«ng thùc
hiÖn hîp ®ång cña bªn vi ph¹m. Hay nãi c¸ch kh¸c, ph¶i cã
mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a sù kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng vµ
hµnh vi vi ph¹m hîp ®ång, nÕu kh«ng bªn vi ph¹m sÏ
kh«ng ®îc miÔn tr¸ch nhiÖm.
d. §iÒu kho¶n hoµn c¶nh khã kh¨n cô thÓ
T¸c ®éng cña sù kiÖn dÉn ®Õn hoµn c¶nh khã kh¨n
lµ t×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng vÒ nghÜa vô t¬ng øng gi÷a
c¸c bªn lµm cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång trë nªn v« cïng
khã kh¨n ®èi víi mét bªn. C¸c t×nh huèng dÉn ®Õn hoµn
c¶nh khã kh¨n cã thÓ lµ do kh¸ch quan, chñ quan hoÆc c¶
hai t¹o nªn.
Trong ®iÒu kho¶n hoµn c¶nh khã kh¨n cÇn qui
®Þnh nghÜa vô th«ng b¸o cña bªn gÆp khã kh¨n cho bªn
kia biÕt ®Ó bµn biÖn ph¸p gi¶i quyÕt, còng nh c¸c bªn cã
nghÜa vô th¬ng lîng l¹i hîp ®ång víi thiÖn ý lÊy l¹i c©n
b»ng trong hîp ®ång. Trong trêng hîp cÇn thiÕt ph¶i cã sù
can thiÖp cña bªn thø ba nµo ®ã.
5. KÕt thóc hîp ®ång vµ ®iÒu kho¶n kÕt thóc
hîp ®ång
Môc ®Ých cña viÖc so¹n ®iÒu kho¶n kÕt thóc hîp
®ång lµ lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i phãng khái c¸c quan hÖ hîp
®ång còng nh lµm sao ng¨n c¶n bªn ®èi t¸c tho¸t khái hîp
®ång khi hä cha hoµn thµnh nghÜa vô.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn, tríc tiªn chóng ta ph¶i
gi¶i quyÕt c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång còng nh
tÝnh ph¸p lý vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c bªn tríc khi
ký kÕt hîp ®ång. TÊt c¶ c¸c hîp ®ång ®Òu ph¶i kÕt thóc
vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã, cã thÓ kÕt thóc cña hîp ®ång
khi tÊt c¶ c¸c nghÜa vô ®· ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ.
§Ó gi¶i quyÕt yªu cÇu võa nªu trªn, cÇn cùc kú cÈn
thËn trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña viÖc so¹n th¶o hîp
®ång. Ph¶i ghi nhí r»ng mét ngµy nµo ®ã nã cã thÓ trë
nªn v« cïng quan träng ®Ó cã thÓ gi¶i phãng ®îc khái hîp
®ång, hoÆc nã sÏ cã t¸c dông lµm gi¶m nhÑ bít nh÷ng
hËu qu¶ do viÖc kh«ng thùc hiÖn cña bªn kia.
***********************
Tr×nh bµy mét b¶n hîp ®ång kinh tÕ t¹i mét Doanh
nghiÖp Nhµ níc
Bªn A:
c«ng ty xnk tæng hîp I
46, Ng« QuyÒn Hµ Néi, ViÖt Nam
Sau ®©y ®îc gäi lµ "Bªn A"
Bªn B:
c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n Ellen
1508-1510 Star House
§êng Salisbury, Kowloon, Hongkong
Sau ®©y ®îc gäi lµ "Bªn B".
A. VÒ hîp ®ång
1. Bªn A ®¶m nhËn s¶n xuÊt nh÷ng quÇn ¸o ®ñ ®îc
qui ®Þnh trong hîp ®ång ®îc ký kÕt gi÷a 2 bªn phï hîp víi
nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ®iÒu kiÖn chung nµy, thêi gian giao
hµng còng ®îc x¸c ®Þnh trong hîp ®ång ®· nãi ë trªn.
2. Bªn A chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ thêi gian giao hµng víi
®iÒu kiÖn bªn B cung cÊp tÊt c¶ nguyªn liÖu vµ phô liÖu
®ång bé cïng mét lóc ®Õn c¶ng H¶i Phßng trong thêi gian
hîp lý tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt mÆt hµng míi.
3. Mäi nhµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña bªn A sÏ
ph¶i ®îc kü thuËt viªn cña c«ng ty Steilmann ®ång ý/chÊp
thuËn.
B. Cung cÊp nguyªn liÖu
1. Bªn B vµ Steilmann sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp
®Çy ®ñ v¶i nguyªn liÖu (V¶i mÆt ngoµi/v¶i dùng/l«ng
Acrylic/v¶i lãt tói) vµ c¸c phô liÖu ®óng h¹n ®Ó b¾t ®Çu
s¶n xuÊt víi nh÷ng mÆt hµng phô nh sau:
- V¶i
2%
- Phecmotuya, ®Öm vai vµ nh·n ®Æc biÖt
- MÕch dÝnh
2%
1%
- Cóc, ®inh « dª, nót chÆn vµ ®Öm vai
- Nh·n cì, mãc treo, chØ may
3%
5%
- Nh÷ng nguyªn liÖu, phô liÖu kh«ng nãi ë trªn vµ møc
hao hôt sÏ x¸c nhËn sau
Mäi møc hao hôt vÒ nguyªn liÖu nãi ë trªn chØ ®Ó
thay thÕ cho nh÷ng mÆt hµng cã sai sãt. Sau khi nhµ m¸y
®· hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c ®¬n ®Æt hµng vµ sè lîng, sè
phÇn tr¨m hao hôt ®ã cã thÓ thuéc vÒ nhµ m¸y.
2. Bªn B chÞu tr¸ch nhiÖm göi c¸c chøng tõ nhËp khÈu
3 ngµy tríc ngµy tµu dù kiÕn ®Õn. Ngay sau khi nguyªn
liÖu vµ phô liÖu ®Õn c¶ng bªn A ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm
xin giÊy phÐp nhËp khÈu, giÊy miÔn thuÕ vµ nhËn hµng
hãa qua h¶i quan ®Õn nhµ m¸y trong vßng 10 ngµy.
3. Trong vßng 1 tuÇn sau khi nguyªn liÖu ®Õn nhµ
m¸y cña bªn A, nh÷ng nhµ m¸y nµy ph¶i th«ng b¸o cho
bªn B biÕt vµ c¶ 2 bªn sÏ cïng kiÓm tra néi dung cña tõng
hßm carton, tõng kiÖn vµ sÏ th«ng b¸o biªn b¶n kiÓm tra
®îc kÝ kÕt gi÷a 2 bªn vµ göi cho bªn B ngay lËp tøc.
4. Bªn A chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ v¶i vµ phô liÖu tõ ngµy
nhËn hµng ®Õn ngµy giao hµng vµ ph¶i ®Òn bï cho bªn B
toµn bé gi¸ trÞ hãa ®¬n víi mäi mÊt m¸t h háng (lo¹i trõ
bÊt kh¶ kh¸ng).
C. Híng dÉn vµ kiÓm tra may
1. Bªn B sÏ cung cÊp mÉu gèc, s¬ ®å (b¶n vÏ), híng
dÉn may vµ mÉu trªn giÊy cho c¸c nhµ m¸y cña bªn A, tõ 5
®Õn 7 ngµy tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt mçi mÆt
hµng/®¬n ®Æt hµng ®Ó c¸c nhµ m¸y lµm mÉu thö.
2. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i lµm 3 mÉu ®èi trªn c¬
së híng dÉn vµ mÉu trªn giÊy vµ göi cho nh©n viªn kü
thuËt cña bªn B ®¸nh gi¸ kü thuËt.
3. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i xuÊt tr×nh cho kü
thuËt viªn cña bªn B xem mÉu cña mçi mÆt hµng vµ ph¶i
®îc kü thuËt viªn ®ång ý tríc khi c¾t.
4. Trong trêng hîp sö dông v¶i ngoµi hoÆc v¶i lãt, phô
kiÖn nhiÒu hay Ýt h¬n ph¶i cã sù ®ång ý b»ng v¨n b¶n
cña kü thuËt viªn tríc khi tiÕn hµnh c¾t may. NÕu kh«ng
bªn B sÏ tÝnh tr¶ l¹i trong trêng hîp kh«ng cã ch÷ ký cña
kü thuËt viªn.
5. Mäi ph¸t sinh vÒ mÉu trªn giÊy vµ may sÏ ph¶i
th«ng b¸o ngay cho kü thuËt viªn cña bªn B biÕt tríc khi
tiÕp tôc s¶n xuÊt.
6. §¹i diÖn tïy quyÒn cña bªn B sÏ ®Õn kiÓm tra hµng
hãa trong lóc s¶n xuÊt vµ tríc khi giao hµng.
7. C¸c nhµ m¸y cña bªn A ph¶i th«ng b¸o cho bªn B vµ
kü thuËt viªn cña hä kiÓm tra hµng lÇn cuèi cïng 2 ngµy tríc khi giao hµng. NÕu sau khi kÕt thóc kiÓm tra, mét phÇn
bÞ tõ chèi, c¸c nhµ m¸y vÉn cã thêi gian ®Ó söa ch÷a vµ
®¶m b¶o giao hµng.
8. Sau khi giao thµnh phÇn c¸c nhµ m¸y cña bªn A sÏ
göi 2 mÉu cì nhá cña mçi mÆt hµng giao cho bªn B lµm
mÉu giao hµng.
9. Trong trêng hîp bªn A s¶n xuÊt hµng kh«ng phï hîp
chÊt lîng chuÈn hoÆc lµm háng v¶i do Steilmann giao th×
c¶ hai bªn tháa thuËn r»ng bªn A ph¶i tr¶ tiÒn v¶i vµ phô
liÖu theo trÞ gi¸ hãa ®¬n. ChÊt lîng chuÈn ®îc dùa trªn c¬
së c¸c mÉu ®· th«ng qua vµ ®îc bªn B hoÆc kü thuËt viªn
cña Steilmann x¸c nhËn (trêng hîp nµy kü thuËt viªn sÏ híng dÉn kü thuËt).
D. Giao hµng
1. Thêi gian giao hµng cho tõng mÆt hµng trong vßng
30-45 ngµy (phô thuéc vµo sè lîng mçi mÉu/®¬n ®Æt
hµng gia c«ng) sau khi c¸c nhµ m¸y cña bªn A nhËn ®îc
nguyªn phô liÖu ®ång bé.
2. Bªn A cã tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o thêi gian dù kiÕn
hµng thµnh phÈm s½n sµng giao cho bªn B tríc 7 ngµy.
3. "ChØ ®Þnh ngêi giao nhËn hµng kh«ng" Schenker.
TÊt c¶ chøng tõ giao hµng gèc bao gåm vËn ®¬n hµng
kh«ng gèc, giÊy chøng nhËn xuÊt xø gèc, hãa ®¬n gèc vµ
phiÕu ®ãng gãi gèc sÏ ®îc göi ®Õn c«ng Trung y häc
Schenker ®ång thêi khi hµng hãa ®i.
4. ChØ ®Þnh ngêi göi hµng ®êng biÓn: EAC-Saigon
Shipping Service Ltd.
TÊt c¶ c¸c chøng tõ giao hµng gåm c¶ giÊy chøng nhËn
kiÓm tra hµng hãa do kü thuËt viªn cña Steilmann cÊp.
E. Thanh to¸n
Mét thanh to¸n ®îc thùc hiÖn b»ng L/C kh«ng hñy
ngang, thanh to¸n ngay. L/C ph¶i ®îc më 30 ngµy tríc khi
giao hµng.
F. Träng tµi
1. Hai bªn sÏ th¬ng lîng gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp x¶y
ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký. NÕu hai bªn
kh«ng tháa thuËn ®îc c¸ch gi¶i quyÕt tranh chÊp hoÆc bÊt
®ång ý kiÕn th× c¸c ý kiÕn hoÆc c¸c bÊt ®ång sÏ ®îc gi¶i
quyÕt theo ®iÒu lÖ träng tµi cña tæ chøc Träng tµi Ngo¹i
cña níc thø ba theo tháa thuËn cña c¶ hai bªn.
2. QuyÕt ®Þnh cña träng tµi lµ chung thÈm vµ rµng
buéc ®èi víi 2 bªn vµ §iÒu kiÖn chung nµy trªn c¬ së CMP
®îc lËp thµnh 09 v¨n b¶n b»ng tiÕng Anh. Mçi bª gi÷ 03
b¶n cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng, cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy ký kÕt.
Bªn A sÏ göi 1 b¶n cho c¸c nhµ m¸y tham kh¶o.
Hîp ®ång nµy lµm t¹i Hµ Néi, ngµy 5 th¸ng 8 n¨m
2002.
®¹i diÖn bªn b
A
§¹i diÖn bªn
KÕt luËn
ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång lµ mét chu tr×nh rÊt ®a
d¹ng, phøc t¹p, ®«i khi nã biÕn ®æi rÊt kh¸c víi dù tÝnh
ban ®Çu cña c¸c bªn ë thêi ®iÓm so¹n th¶o, ®µm ph¸n
vµ ký kÕt hîp ®ång. Do ®ã, vÊn ®Ò n©ng cao hiÓu biÕt
vÒ c¸c nghiÖp vô so¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ cã ý nghÜa
v« cïng quan träng kh«ng nh÷ng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay mµ cßn rÊt cÇn thiÕt ph¶i trang bÞ nh÷ng
kiÕn thøc nµy cho nh÷ng sinh viªn khèi kinh tÕ chóng em.
NhËn thÊy viÖc nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý vµ
nghÖ thuËt so¹n th¶o, ®Æc biÖt lµ viÖc ký kÕt vµ tæ chøc
thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ, ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã kiÕn
thøc ph¸p lý v÷ng vµng khi tham gia vµo th¬ng m¹i trong
níc vµ quèc tÕ, b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña b¶n
th©n doanh nghiÖp nãi riªng vµ quèc gia nãi chung, ®Ó tõ
®ã rót ra nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u gãp phÇn t¨ng hiÖu
qu¶ to lín vµo nÒn kinh tÕ níc nhµ.
Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù ®ãng
gãp cña c¸c thÇy, c¸c c« gi¸o trong khoa LuËt ®· tËn t×nh
híng dÉn em hoµn thiÖn tèt bµi tiÓu luËn nµy.
- Xem thêm -