Tài liệu Skkn nâng cao nhận thức và hành động góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực

NÂNG CAO NHẬN THỨC VÀ HÀNH ĐỘNG Góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua: “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” Phần mở đầu I. Bối cảnh của đề tài: Sau hơn ba năm tổ chức và thực hiện Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22 tháng 7 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về phong trào thi đua: “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” (XDTHTH, HSTC) trong các trường phổ thông giai đoạn 2008-2013. Đây là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước và của Ngành Giáo dục và Đào tạo vì nó đáp ứng đúng tâm tư nguyện vọng chính đáng của toàn xã hội, với hệ thống văn bản chỉ đạo và hướng dẫn xuyên suốt từ trung ương đến địa phương, trong đó có sự phối hợp liên ngành và công tác thông tin tuyên truyền rộng rãi đã tác động tích cực đến toàn xã hội. Đặc biệt là hiệu quả đạt được sau 4 năm thực hiện Chỉ thị 06-CT/TW ngày 7 tháng 11 năm 2006 của Bộ Chính trị về cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và cuộc vận động: “Hai không” với bốn nội dung của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã mang lại những thành quả tích cực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, tạo được niềm tin trong nhân dân. Trong ba năm tổ chức và thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC Trường trung học cơ sở Châu Hưng đều xếp loại xuất sắc. Tuy nhiên, qua thực tế tham gia công tác ở các trường học trong và ngoài huyện tôi nhận thấy rằng nhận thức và hành động của một số cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh trong quá trình thực hiện phong trào vẫn còn nhiều thiếu xót và tồn tại mà chúng ta cần quan tâm: - Công tác quản lý và chỉ đạo thực hiện phong trào thi đua của lãnh đạo nhà trường chưa được quan tâm, còn một bộ phận cán bộ, giáo viên biểu hiện gây mất đoàn kết nội bộ, mâu thuẫn khiếu nại thưa kiện vượt cấp, còn vi phạm 1 về tư cách đạo đức nhà giáo, ít quan tâm, gần gũi, chăm sóc và chia sẻ đối với hoàn cảnh khó khăn của học sinh…do vậy sự thân thiện ở đâu? - Còn không ít học sinh sa sút về đạo đức truyền thống, tình hình bạo lực học đường còn xảy ra, thiếu rèn luyện kỹ năng sống, chưa có thái độ học tập đúng đắn, thiếu trung thực, học yếu, ham thích đua đòi và thực dụng trong lối sống…do vậy sự tích cực ở đâu? Để tiếp tục tổ chức và thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC đạt kết quả tốt đẹp; nhất là chúng ta đang quán triệt và triển khai thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW ngày 14 tháng 5 năm 2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và cuộc vận động : “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, thì việc nâng cao nhận thức và hành động trong mỗi cán bộ, giáo viên và học sinh mang tính quyết định để thực hiện phong trào thi đua được thắng lợi và mang lại hiệu quả thiết thực góp phần xây dựng nhà trường phát triển toàn diện và bền vững. II. Lý do chọn đề tài: Qua ba năm triển khai và tổ chức thực hiện phong trào thi đua, chất lượng và hiệu quả giáo dục được nâng cao, các phong trào hoạt động ngoại khóa được tổ chức đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung đã tác động tích cực đến toàn xã hội cùng chăm lo cho sự nghiệp giáo dục; góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn và thân thiện. Trường tiếp tục được công nhận đạt chuẩn quốc gia giai đọan 2011 – 2016 và giữ vững thương hiệu truyền thống nhà trường: quản lý giỏi - dạy giỏi - học giỏi. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận sự thật về những tồn tại và khó khăn để có nhận thức đúng đắn về mục đích, ý nghĩa của phong trào thi đua; từ đó xây dựng những giải pháp cụ thể, khoa học và hành động sáng tạo, đa dạng, phong phú để phong trào thi đua đạt hiệu quả thiết thực cần tập trung giải quyết những vấn đề sau đây: - Nhận thức của một bộ phận lãnh đạo nhà trường và cán bộ, giáo viên chưa cao, xem nhẹ giá trị nhân văn, giá trị tinh thần và hiệu quả của phong trào. Chưa thể hiện tốt vai trò và trách nhiệm của mình trong phong trào thi đua, còn 2 mâu thuẫn gây mất đoàn kết nội bộ, mất dân chủ, thiếu minh bạch, thưa kiện khiếu nại kéo dài và vượt cấp, sa sút về đạo đức nhà giáo, thiếu quan tâm chăm sóc và giáo dục học sinh, vô cảm trước hoàn cảnh học sinh neo đơn bất hạnh, … - Nhiều học sinh chưa được giáo dục tốt dẫn đến sa sút về đạo đức truyền thống, đua đòi thực dụng trong lối sống, bạo lực học đường còn xảy ra, chất lượng học tập giảm sút, thiếu rèn luyện về kỹ năng sống nhất là tính liêm chính, trung thực và minh bạch trong lứa tuổi học sinh. - Công tác phối hợp với các ngành đoàn thể chưa được nhịp nhàng, thiếu tính nhất quán trong tổ chức, xây dựng kế hoạch điều hành và triển khai thực hiện còn lúng túng trong cách nghĩ, cách làm. Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiển vận dụng tôi nhận thấy rằng: tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, tiếp tục nâng cao nhận thức và hành động về dân chủ, minh bạch và giáo dục liêm chính, trung thực thông qua giáo dục kỹ năng sống là những vấn đề quan trọng, thiết thực là một nhu cầu cấp thiết để tiếp tục thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC đạt kết quả thắng lợi. III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu: Phong trào thi đua triển khai áp dụng cho tất cả các trường phổ thông trong toàn quốc từ năm học 2008-2009 đã đạt được những kết quả tốt đẹp. Do vậy, đề tài này được nghiên cứu và vận dụng tại Trường trung học cơ sở Châu Hưng; đồng thời có sự tiếp cận thông tin, tương tác và rút kết từ thực tiễn của nhiều trường phổ thông trong và ngoài huyện. Đối tượng nghiên cứu là lãnh đạo nhà trường, cán bộ, giáo viên, học sinh và các ngành đoàn thể địa phương. Thông qua đề tài góp phần giúp cán bộ, giáo viên và học sinh trong nhà trường cùng với các ngành đoàn thể, cha mẹ học sinh và cộng đồng tiếp tục nâng cao nhận thức về mục đích, yêu cầu, ý nghĩa và hiệu quả của phong trào thi đua. Đặc biệt là phát huy dân chủ, công khai minh bạch nhằm góp phần xây dựng nội bộ đoàn kết; giáo dục liêm chính, sự trung thực cho các em từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, là cơ sở đạo đức nền tảng trong việc đấu tranh phòng chống tham nhũng sau này. 3 Thông qua đề tài này là cơ hội để giới thiệu những giải pháp từ thực tiễn đã vận dụng, đang thực hiện và sẽ áp dụng tiếp tục trong phong trào thi đua để được chia sẻ và đón nhận sự hợp tác của đồng nghiệp trong và ngoài huyện nhằm góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn và thân thiện. IV. Mục đích nghiên cứu: Vấn đề cơ bản là kiểm chứng và đánh giá những thành quả đạt được sau ba năm thực hiện; thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế tồn tại, những khó khăn cần khắc phục và đề xuất bổ sung những giải pháp phù hợp, đa dạng và phong phú nhằm thực hiện thắng lợi phong trào thi đua. Trước nhất mỗi cán bộ, giáo viên, học sinh tiếp tục tuyên truyền, quán triệt và nâng cao nhận thức đầy đủ về phong trào thi đua để có sự nhất quán, với những giải pháp đa dạng, sáng tạo bằng những hành động để thực hiện tốt phong trào thi đua. Trong đó tập trung nghiên cứu vận dụng tính dân chủ, công khai minh bạch để xây dựng nội bộ đoàn kết là nhân tố quyết định sự thành công. Mặt khác còn giới thiệu và cập nhật thêm nội dung về giáo dục tính liêm chính, minh bạch trong rèn luyện kỹ năng sống nhằm hình thành nhân cách và sự tiếp cận một cách khoa học trong nhận thức và hành động về lối sống và đạo đức của học sinh trong quá trình thực hiện phong trào thi đua. Tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ, tham gia nhiệt tình, đầy trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể địa phương trong công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức và hành động thực tiễn của mỗi cá nhân và tổ chức để thực hiện tốt trách nhiệm của mình trong quá trình tổ chức, thực hiện phong trào thi đua. V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu: Giới thiệu những nguyên nhân và giải pháp giúp cho lãnh đạo nhà trường cán bộ, giáo viên có nhận thức đúng đắn, hành động thật sự bằng lương tâm đạo đức nhà giáo; thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa: cán bộ lãnh đạo với giáo viên và học sinh; giữa giáo viên với giáo viên, giữa giáo viên với học sinh nhằm khắc phục ngay sự mất dân chủ, thiếu minh bạch, vi phạm đạo đức nhà giáo, mâu thuẫn thưa kiện vượt cấp làm tổn thương đến danh dự, uy tín, đạo đức nhà 4 giáo và ảnh hưởng đến mục đích, ý nghĩa và trách nhiệm của mình đối với phong trào thi đua. Giới thiệu nội dung về giáo dục liêm chính, trung thực và tính minh bạch trong nội dung giáo dục kỹ năng sống cho các em, nhằm hình thành nhân cách, bản lĩnh trong giao tiếp ứng xử, tính năng động, trung thực, thật thà, sáng tạo trong học tập rèn luyện, thẳng thắn đấu tranh bảo vệ cái đúng, phê phán cái sai. Đây là nội dung mới, là nhu cầu cấp thiết trong công tác giáo dục đạo đức, giáo dục toàn diện cho học sinh mà Đảng và Nhà nước rất quan tâm nhằm đào tạo nguồn nhân lực quan trọng trong tương lai để thực hiện tốt việc phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tăng cường công tác phối hợp trong hệ thống chính trị và cộng đồng, tiếp tục nâng cao nhận thức và hành động thiết thực, biết khai thác tốt tìm lực của địa phương để giúp đỡ và tạo điều kiện tốt nhất để thực hiện tốt phong trào thi đua cũng là vấn đề rất quan trọng cần nghiên cứu và vận dụng. Phần nội dung I. Cơ sở lý luận: Thực hiện Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22 tháng 7 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua: “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Thực hiện kế hoạch số 7575/KHLN/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN ngày 19 tháng 8 năm 2008 về việc triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn 2008 – 2013 giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Căn cứ Chương trình phối hợp số 250/CTr/BGDĐT-HLHPNVNHKHVN ngày 22 tháng 4 năm 2009 về thực hiện phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn 2009- 2013 giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội khuyến học Việt Nam. 5 Thực hiện Kế hoạch số 533/KH/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN-HLHPNVNHKHVN ngày 01 tháng 9 năm 2010 về phối hợp thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” năm học 2010-2011. Căn cứ Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 12 tháng 5 năm 2009 của Chính phủ về Chiến lược Quốc gia phòng, chống tham nhũng đến năm 2020, và việc phê chuẩn Công ước Phòng, chống tham nhũng của Liên hợp Quốc (uncac) tháng 6 năm 2009 cùa Nhà nước Việt Nam. Sau hơn ba năm tổ chức thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC Trường trung học cơ sở Châu Hưng được phát triển toàn diện và bền vững; nhưng vẫn còn một vài đơn vị có sự mất đoàn kết trong nội bộ, mâu thuẫn kéo dài, thưa kiện, khiếu nại vượt cấp; một bộ phận học sinh sa sút đạo đức, lối sống, bạo lực học đường, thiếu trung thực, học tập yếu kém. Do vậy, căn cứ vào các văn bản chỉ đạo trên tôi thực hiện đề tài nâng cao nhận thức và hành động, thực hiện tốt quy chế dân chủ, công khai minh bạch là; tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho các em thông qua nội dung giáo dục liêm chính, sự minh bạch; tiếp tục tăng cường công tác phối hợp hành động là nhu cầu rất cần thiết và rất quan trọng. II. Thực trạng của vấn đề: Hơn ba năm triển khai thực hiện phong trào thi đua, nhà trường đã phát huy những điều kiện thuận lợi và thế mạnh của mình đồng thời nổ lực phấn đấu khắc phục những tồn tại để vượt qua những khó khăn và thách thức xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan như sau: 2.1. Thuận lợi và thế mạnh: Phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC có đầy đủ hệ thống văn bản mang tính pháp lý từ trung ương cho đến địa phương. Trường trung học cơ sở Châu Hưng được Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Bình Đại chọn làm đơn vị thực hiện điểm cấp trung học cơ sở nên sự nhận thức về tinh thần trách nhiệm và vị trí tiên phong đã thôi thúc nhà trường và địa phương nổ lực phấn đấu và thực hiện tốt phong trào. 6 Đảng, chính quyền, ban ngành, đoàn thể và nhân dân rất quan tâm đến công tác giáo dục, luôn đoàn kết và hợp tác với nhà trường. Đội ngũ thầy cô giáo năng động, nhiệt tình, có năng lực chuyên môn tốt, thương yêu và thân thiện với học sinh, tha thiết với nghề. Các em học sinh hiền, chăm ngoan, học giỏi, thích làm việc thiện và tham gia tốt các phong trào hoạt động ngoại khóa; công tác xã hội hóa giáo dục duy trì, củng cố và phát triển tốt. Thành tích và kết quả đạt được trong ba năm qua của phong trào thi đua là vốn kinh nghiệm quý báu được tích luỹ từ thực tiễn, đây cũng là nền tảng để suy nghĩ và đề xuất những nội dung, giải pháp được đúc kết từ thực tế để tiếp tục vận dụng, triển khai thực hiện nhằm đạt thắng lợi phong trào thi đua. 2.2. Khó khăn và thách thức: Là đơn vị điểm của huyện trong việc tổ chức thực hiện phong trào thi đua nên không khỏi áp lực và những khó khăn, thách thức nhất định vì đây là hình thức thi đua có sự phối hợp của toàn xã hội. Phong trào thi đua là hoạt động quản lý, giáo dục, ngoại khoá đa dạng và phong phú trong và ngoài nhà trường, đòi hỏi có sự hợp tác của cả hệ thống chính trị và cộng đồng nhằm nêu cao tinh thần trách nhiệm, nâng cao nhận thức và hành động thực sự quyết định đến sự thành công của phong trào thi đua. Thực tế vẫn còn không ít cán bộ, giáo viên và học sinh nhận thức chưa đầy đủ về phong trào thi đua nên tinh thần thái độ tham gia chưa hiệu quả, còn mang nặng tư tưởng an phận, thiếu hợp tác, làm lấy có, chiếu lệ, đôi khi còn gây mâu thuẫn mất đoàn kết. Nhiều học sinh sa sút đạo đức lối sống, ham thích đua đòi thực dụng, chưa có tinh thần thái độ học tập nghiêm túc. Do vậy việc tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức sâu sắc và hành động hiệu quả phong trào thi đua cũng gặp không ít khó khăn, thách thức đòi hỏi kinh nghiệm, bản lĩnh, uy tín và sáng tạo của người quản lý. Việc giao lưu học tập, tham quan mô hình, đánh giá rút kinh nghiệm, nhân rộng điển hình tiên tiến xuất sắc và sơ kết đánh giá rút kinh nghiệm chưa được triển khai thực hiện cũng là vấn đề mà rất nhiều các trường phổ thông đang quan tâm, trăn trở và mong muốn. 7 2.3. Biện pháp thúc đẩy: Từ những kết quả đạt được, với những thuận lợi và thế mạnh, trên cơ sở những nguyên nhân chủ quan và khách quan cần tập trung khắc phục những khó khăn thách thức; đề tài còn giới thiệu các giải pháp để triển khai vận dụng và thực hiện trong phong trào thi đua: - Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, về quan điểm chỉ đạo, tinh thần tự giác, nổ lực phấn đấu trong mỗi cán bộ, giáo viên, học sinh để có nhận thức và hành động đúng. - Xây dựng giải pháp đa dạng trong công tác giáo dục và rèn luyện về đạo đức đối với học sinh đẩy mạnh các hình thức giáo dục rèn luyện kỹ năng sống cho các em. Trong đề tài này tôi giới thiệu nội dung và giải pháp giáo dục liêm chính, tính minh bạch, trung thực nhằm trang bị cho các em có bản lĩnh và rèn luyện đức tính trung thực, liêm chính, thẳng thắn đấu tranh những sai trái, bất công , chống tham nhũng, lãng phí và thực hành tiết kiệm. - Tiếp tục đề xuất những giải pháp tuyên truyền giáo dục và nâng cao nhận thức trách nhiệm của từng thành viên trong nhà trường như: Thực hiện nghiêm túc quy chế dân chủ, thực hiện tốt tính công khai minh bạch, thẳng thắn đấu tranh các hình thức dân chủ quá trớn, cá nhân chủ nghĩa gây mất đoàn kết, thưa kiện khiếu nại vượt cấp làm mất uy tín, niềm tin, đạo đức và nhân cách. - Tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của cộng đồng trong đó giải pháp tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện phong trào thi đua là cở sở quan trọng. Để thực hiện tốt các biện pháp trên người lãnh đạo phải biết khai thác tốt mọi tìm năng của địa phương, trân trọng sự hợp tác giúp đỡ của cộng đồng; phát huy thật tốt năng lực của từng thành viên trong nhà trường; biết khơi dậy truyền thống hiếu học trong học sinh. Đây là những nhân tố quan trọng góp phần thực hiện thắng lợi phong trào thi đua và quyết định hiệu quả chất lượng giáo dục toàn diện nhà trường. 8 III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 3.1. Thực hiện nghiêm túc quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai minh bạch, nâng cao năng lực lãnh đạo, xây dựng nội bộ đoàn kết là nhân tố quyết định thành công của phong trào thi đua. Phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC thực hiện trong một thời gian dài, nội dung phong phú, thiết thực. Do vậy, hơn ai hết người Hiệu trưởng phải có nhận thức sâu sắc về mục đích, ý nghĩa, nội dung của phong trào thi đua; xây dựng kế hoạch, lộ trình, giải pháp hành động và việc làm cụ thể, khoa học, thiết thực và hiệu quả là nhân tố quyết định trong công tác xây dựng và chỉ đạo thực hiện phong trào thi đua này. Thực tế đa số cán bộ giáo viên có nhận thức tốt và hành động hiệu quả nhưng vẫn còn một số cán bộ quản lý, giáo viên, ở các trường phổ thông trong và ngoài huyện việc tổ chức thực hiện phong trào thi đua hiệu quả chưa cao. Vậy nguyên nhân vì sao? những giải pháp để khắc phục như thế nào? - Nguyên nhân thứ nhất là do người lãnh đạo có tư tưởng chủ quan, tổ chức thực hiện thi đua mang tính phong trào, kế hoạch và lộ trình không rõ ràng, giải pháp thiếu tính khả thi, trong tổ chức thực hiện thiếu kiểm tra đôn đốc, không kịp thời đánh giá sơ kết rút kinh nghiệm, không rõ ràng minh bạch. Dẫn đến chất lượng giáo dục giảm sút, nội bộ mất đoàn kết mà nguyên nhân là do thực hiện chưa tốt quy chế dân chủ; thiếu công khai minh bạch, nội bộ mất đoàn kết, vai trò của người lãnh đạo bị lu mờ. - Nguyên nhân thứ hai là thiếu dân chủ trong công tác kế hoạch, tổ chức phân công phân việc thiếu công tâm, công tác xét thi đua khen thưởng không đúng quy trình, công tác tự phê bình và phê bình không tốt… dẫn đến mâu thuẫn đối kháng giữa lãnh đạo với giáo viên và giữa giáo viên với giáo viên, sẵn sàng bôi nhọ danh dự, uy tín đồng nghiệp; không thực hiện nghiêm túc công khai hóa nhất là về quản lý tài chính tài sản, hợp đồng lao động, thiếu minh bạch trong thu chi tài chính, dẫn đến nghi ngờ, đố kỵ. - Nguyên nhân thứ ba là quản lý chuyên môn lỏng lẽo, mang nặng tính hình thức phô trương, giáo viên tự hiềm khích, phê phán và đả kích lẫn nhau, 9 còn nhiều sai sót trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập học sinh, gây tâm lý không tốt và mất niềm tin trong cha mẹ học sinh. Những nhóm giải pháp thực hiện sẽ góp phần làm chuyển biến tích cực các hoạt động giáo dục nhất là hiệu quả đạt được trong phong trào thi đua XDTHTH, HSTC: - Hiệu trưởng nhà trường phải là người có năng lực và tầm nhìn chiến lược về sự phát triển của nhà trường, có nhận thức sâu sắc về các chủ trương, kế hoạch, các phong trào hành động, phải có bản lĩnh, năng động sáng tạo trong cách nghĩ cách làm. - Trong lãnh đạo và điều hành phải thật sự dân chủ và phát huy thật tốt tính dân chủ hóa- công khai hóa mọi vấn đề cần thiết, quan trọng đều phải được bàn bạc góp ý và đồng thuận của tập thể; biết lắng nghe và trân trọng ý kiến của đồng nghiệp; phải thật sự công tâm, công bằng; biết khai thác và phát huy năng lực của từng thành viên để trở thành sức mạnh của tập thể. - Trong điều hành công việc phải thực hiện nghiêm túc công khai hoá nhất là công tác thu chi tài chính phải minh bạch, chế độ chính sách của giáo viên và học sinh phải rõ ràng, công tác tuyển dụng đúng quy trình, công tác thi đua khen thưởng kỷ luật thực hiện nghiêm túc. - Phải thực hiện tốt công tác kiểm tra, theo dõi, uốn nắn, giúp đỡ kịp thời; tạo bầu không khí vui vẻ, thân thiện, hợp tác, biết lắng nghe, chia sẻ; phải thẳng thắn tự phê bình và phê bình; phát huy tốt hệ thống chính trị trong nhà trường. - Đối với giáo viên phải thật sự yêu nghề tha thiết với nghề, phải thể hiện năng lực, tư cách và bản lĩnh của mình, biết thẳng thắn đấu tranh vì lẽ phải, biết tôn trọng, lắng nghe và chia sẻ, biết thông cảm, hợp tác đoàn kết. Mạnh dạn đấu tranh các hình thức dân chủ quá trớn, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, bè phái gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng uy tín, đạo đức nhà giáo. - Đặc biệt là phải quán triệt và tuyên truyền giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức trong cán bộ, giáo viên về các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và của ngành tiếp tục đẩy mạnh việc: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đúc Hồ Chí Minh” và cuộc vận động: “Mỗi thầy cô 10 giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” đây là bài học vô giá, là giải pháp quan trọng trong lãnh đạo, tổ chức và điều hành. Công khai hóa, dân chủ hóa không phải là vấn đề mới nhưng nếu nhận thức chưa thông, duy ý chí thì dẫn đến những kết quả không tốt cho nhà trường. Do vậy vấn đề mà tôi muốn đặt ra trong đề tài này là với tổ chức nhà trường như vậy thì sự thân thiện ở đâu? không có sự thân thiện thì làm gì có sự tích cực? Cho nên muốn thực hiện tốt phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC trước hết phải nâng cao nhận thức và hành động trong mỗi chúng ta. 3.2. Giải pháp giáo dục liêm chính, trung thực, minh bạch nhằm tăng cường giáo dục kỹ năng sống, giáo dục đạo đức cho học sinh góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua: Trong đề tài này tôi giới thiệu nội dung giáo dục liêm chính và sự minh bạch nhằm góp phần bổ sung thêm vào nội dung rèn luyện kỹ năng sống và giáo dục đạo đức, tính trung thực cho học sinh là một vấn đề cần thiết trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay đây cũng là giải pháp quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, sự trung thực, thật thà góp phần rèn luyện nhân cách học sinh là vấn đề mà xã hội rất quan tâm. Mục đích việc đưa nội dung giáo dục về sự liêm chính, minh bạch, phòng chống tham nhũng ngay từ ghế nhà trường là một việc làm rất cần thiết góp phần giáo dục cho các em thể hiện các đức tính về sự trung thực, liêm khiết, thật thà, sự trong sáng và minh bạch; giáo dục ý thức đấu tranh chống lại cái xấu, bảo vệ lẻ phải bằng chính bản lĩnh và năng lực của bản thân; dám nhìn nhận sự thật, phân biệt cái đúng để bảo vệ, ngăn chặn và phát hiện cái sai để phê phán. Đây cũng là những yếu tố và phẩm chất quan trọng của người cán bộ tương lai trong thực hiện Luật phòng chống tham nhũng, lãng phí. Những nhóm giải pháp thực hiện giáo dục liêm chính, minh bạch trong học sinh đã được thực hiện tại Trường trung học cơ sở Châu Hưng trong năm học qua được đúc kết từ thực tiễn trong quá trình tổ chức và giáo dục các em thông qua nội dung lồng ghép, tích hợp qua các hình thức sau: 11 - Lãnh đạo nhà trường cần đưa nội dung giáo dục liêm chính, minh bạch được đưa vào giảng dạy, bằng hình thức lồng ghép và tích hợp những nội dung, hình ảnh, tư liệu về sự liêm chính, tính minh bạch ngay trong các bài học, môn học trong nhà trường như môn Giáo dục công dân, Ngữ văn, Giáo dục đạo đức, Sinh hoạt Đội, sinh hoạt dưới cờ, hoạt động ngoài giờ lên lớp… - Trong quá trình thực hiện phong trào thi đua các tổ chức Đoàn, Đội cần phải lồng ghép nội dung giáo dục liêm khiết, minh bạch, tính trung thực, tính thẳng thẳn vào các hoạt động giáo dục ngoại khoá, chuyên đề, toạ đàm, câu lạc bộ, thuyết trình thể hiện qua các trò chơi, kịch, sắm vai, chuyện kể …các em học sinh rất thích thú và đạt hiệu quả cao. Vì các em được nêu lên những suy nghĩ, được trình bày những chính kiến của bản thân mình và đề xuất phương án giải quyết cụ thể và được thầy cô tư vấn, giúp đỡ. - Nhà trường cần tổ chức các hình thức sinh hoạt, câu lạc bộ, tọa đàm về giáo dục kỹ năng sống cho các em trong đó có nội dung về tính liêm khiết, trung thực, minh bạch, phòng chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm để học sinh bày tỏ những suy nghĩ và những nhận xét của mình về các vấn đề trên. Đây là sân chơi lành mạnh bổ ích vì qua đó ta tư vấn giới thiệu và hiểu được cá tính của từng em mà giáo dục, điều chỉnh, hướng nghiệp và phát hiện năng khiếu để có thể giới thiệu và định hướng nghề cho các em. - Từng cán bộ giáo viên nhận thức sâu sắc vấn đề này không những chúng ta góp phần xây dựng nhà trường tiến bộ nhất là thực hiện tốt phong trào thi đua mà qua đó chúng ta còn có trách nhiệm tuyên truyền, hướng dẫn các em sưu tầm, giới thiệu các tư liệu hình ảnh thực tế về giáo dục liêm chính, sự trung thực, tính sáng tạo, hồn nhiên, thật thà và khiêm tốn cho học sinh bằng các hình thức phong phú: Sưu tầm, tọa đàm, biên soạn kịch bản, kể chuyện, sắm vai… Qua đó nhằm giúp các em nhận thức rằng ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường mà được làm quen với các khái niệm như: chống tham nhũng, hối lộ, chống lãng phí, thực hành tiết kiệm, trách nhiệm phải giải trình, giải thích sự minh bạch về quyền và nhiệm vụ của học sinh, của công dân…thì tôi tin tưởng rằng những giá trị về sự trung thực, thật thà, minh bạch, trong sáng, hồn nhiên, 12 công tâm, nghiêm túc trong kiểm tra thi cử; không mâu thuẫn gây gỗ đánh nhau; không bạo lực học đường, thẳng thắn góp ý xây dựng bạn cùng tiến bộ…sẽ được các em hiểu nhận thức và thể hiện qua các hành vi ứng xử văn hóa tồn tại suốt trên con đường học vấn và thành đạt trong tương lai. Mặt khác, tôi cũng tin tưởng rằng những giá trị xã hội về sự trung thực, liêm chính, minh bạch, công khai sẽ được các em tiếp thu một cách trân trọng và được khắc sâu vào trong tâm khảm các em; đây là biện pháp hữu hiệu trong giáo dục hình thành nhân cách, đạo đức của người học sinh. Đưa nội dung giáo dục liêm chính, sự minh bạch vào giáo dục kỹ năng sống cho các em trong phong trào thi đua cũng nhằm nuôi dưỡng một thế hệ mới có được nhận thức đúng đắn, ứng xử lành lành mạnh, có bản lĩnh trong cuộc sống, tạo niềm tin và sự trưởng thành của các em trong tương lai. Do vậy Hiệu trưởng, cán bộ giáo viên, các tổ chức chính trị trong nhà trường phải xác định rằng công tác giáo dục đạo đức, rèn luyện nhân cách, lối sống cho học sinh để có ước mơ và hoài bảo là bài học vô giá nên việc lồng ghép, tích hợp các nội dung về giáo dục liêm chính, minh bạch trong giảng dạy, học tập, sinh hoạt ngoại khoá cũng là bài học quý và có giá trị nhân văn sâu sắc. 3.3. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tham mưu và phối hợp trong tổ chức và thực hiện phong trào thi đua: Qua ba năm tổ chức và thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC tôi nhân thức rằng, nơi nào có sự quan tâm của cấp uỷ đảng, chính quyền địa phương, sự phối hợp đầy trách nhiệm của các ban ngành đoàn thể, sự hỗ trợ tích cực của ban đại diện cha mẹ học sinh, hội khuyến học thì phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC ở nơi đó đạt kết quả tốt đẹp. Do vậy, trong đề tài này một lần nữa khẳng định vai trò quan trọng của nhà trường trong công tác tham mưu, phối hợp để thực hiện thắng lợi phong trào thi đua mà tôi đã vận dụng thực hiện trong ba năm qua; được đúc kết từ thực tiễn đã làm và đạt được hiệu quả rất tốt, đồng thời đang và sẽ tiếp tục thực hiện trong thời gian tới nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức và hành động thiết thực trong phong trào thi đua: 13 - Nhà trường tiếp tục chủ động trong việc cụ thể hoá kế hoạch liên ngành trên cơ sở đánh giá kết quả những việc đã làm và xây dựng chương trình công tác cụ thể trong giai đoạn tiếp theo của phong trào thi đua này. Tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền địa phương nâng cao hiệu quả hoạt động của ban chỉ đạo, thống nhất nội dung chương trình, kế hoạch, giải pháp và tổ chức thực hiện từ nay đến hết năm 2013 và những năm tiếp theo. - Phối hợp với xã Đoàn tập trung giáo dục đạo đức truyền thống cho học sinh, tôn tạo, giữ gìn và chăm sóc đền thờ liệt sĩ xã, duy trì tốt việc học sinh chào cờ đầu tuần tại đền thờ liệt sĩ. Phối hợp tổ chức các phong trào hoạt động ngoại khóa, an toàn giao thông, giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống có nội dung về giáo dục liêm chính, trung thực cho các em. - Phối hợp với ban văn hóa thông tin và đài truyền thanh xã xây dựng kế hoạch, giới thiệu gương người tốt việc tốt, tổ chức các lễ hội, trò chơi dân gian, thể dục thể thao, hướng dẫn học sinh những bài hát, múa dân ca, hò vè. - Phối hợp với ban chấp hành Cựu chiến binh tuyên truyền kỷ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt nam, truyền thống cách mạng tại địa phương, hướng dẫn học sinh sưu tầm tiểu sử các anh hùng liệt sĩ, thăm viếng và tặng quà gia đình liệt sĩ, bà mẹ Việt nam anh hùng,… mang tính nhân văn sâu sắc. - Phối hợp với ban chấp hành hội Liên hiệp phụ nữ xã trong việc quản lý, giáo dục hướng dẫn các em kỹ năng sống, ngăn ngừa các nguy cơ bạo hành gia đình, nguy cơ bỏ học, tình yêu thương cộng đồng, sống có nghĩa có tình,… - Phối hợp với ban chấp hành hội Nông dân tập trung quan tâm giúp đỡ các em ổn định đời sống kinh tế gia đình, dành thời gian chăm sóc và giáo dục con em, giảm thiểu tỷ lệ bỏ học và lưu ban, tư vấn hướng nghiệp cho các em. - Phối hợp với Ban công an xã về giáo dục kiến thức pháp luật, giáo dục đạo đức, tổ chức diễn đàn về an toàn giao thông, giáo dục pháp luật, ngăn chặn các biểu hiện vi phạm các tệ nạn xã hội, không có bạo hành. - Phối hợp tốt với Ban đại diện cha mẹ học sinh, hội khuyến học tiếp tục duy trì và phát huy thành quả công tác xã hội hóa giáo dục, tuân thủ các nguồn 14 lực về vật chất lẫn tinh thần để góp phần chỉnh trang trường xanh sạch đẹp, an toàn; vừa khen thưởng khích lệ, vừa giúp đỡ học sinh nghèo bất hạnh. IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: - Qua hơn ba năm thực hiện phong trào thi đua, trên cơ sở vận dụng giải pháp cụ thể của đề tài về nội dung thực hiện tốt quy chế dân chủ, công khai minh bạch, giáo dục liêm chính và tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp đã xây dựng nhà trường phát triển toàn diện và bền vững: + Trường tiếp tục công nhận đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2011-2016; + Trường tiên tiến xuất sắc, Uỷ ban nhân dân tỉnh tặng cờ xuất sắc. + Trường được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen năm 2011 + Bộ Giáo dục và Đào tạo, Công đoàn Giáo dục Việt Nam tặng bằng khen + Hội đồng giáo dục xã và Trung tâm học tập cộng đồng, phổ cập giáo dục trung học được Uỷ ban nhân dân tỉnh tặng Bằng khen. + Phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC xếp loại xuất sắc trong ba năm học được Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và Đào tạo khen thưởng. + Có sáng kiến kinh nghiệm về công tác phối hợp thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC được xếp loại A cấp huyện và loại A cấp tỉnh. - Chất lượng giảng dạy và học tập được nâng cao rõ rệt, số lượng và chất lượng giáo viên dạy giỏi cấp huyện và tỉnh; học sinh giỏi cấp huyện và tỉnh rất cao; chất lượng giáo dục hạnh kiểm về đạo đức của học sinh chuyển biến rất tốt, tỷ lệ bỏ học và lưu ban giảm. Thống kê chất lượng giáo dục như sau: Năm học Giáo viên giỏi Học sinh giỏi Hạnh kiểm Học sinh Ghi khá tốt bỏ học chú Huyện Tỉnh Huyện Tỉnh 2008-2009 16 3 23 11 100% 0,7% 2009-2010 18 3 31 17 100% 0,6% 2010-2011 12 2 35 22 100% 0,7% 2011-2012 12 2 47 10 100% 0,3% - Phong trào xã hội hóa giáo dục duy trì và phát triển tốt, các nguồn lực từ sự đóng góp giúp đở của cộng đồng ngày càng nhiều hàng năm trên 50.000.000 đồng và nhiều học phẩm khác kịp thời khen thưởng và giúp đỡ học sinh. 15 - Trường trung học cơ sở Châu Hưng và các trường nghiên cứu vận dụng đề tài trong thực tế đã có sự chuyển biến toàn diện nhà trường, nội bộ đoàn kết, chất lượng giáo dục nâng cao, công tác quản lý đã tạo được niềm tin và uy tín. Các phong trào giáo dục nhất là giáo dục đạo đức lối sống, tính trung thực, sự liêm chính về đạo đức học sinh, bạo lực học đường, tỷ lệ bỏ học và lưu ban giảm hẳn, các em học sinh có tinh thần tự tin năng động, có bản lĩnh, sáng tạo, thể hiện ước mơ, hoài bão và khát vọng thành đạt trong tương lai. Phần kết luận I. Những bài học kinh nghiệm: Trong công tác quản lý và lãnh đạo phải thực hiện nghiêm túc quy chế dân chủ và công khai minh bạch mọi hoạt động của nhà trường, biết khai thác tìm năng và thế mạnh của từng cán bộ giáo viên; phải tạo được sự nhất quán và đồng thuận trong công tác tổ chức, kế hoạch, biện pháp thực hiện để mọi người cùng biết, mọi người cùng bàn, mọi người cùng làm, mọi người cùng kiểm tra và mọi người cùng thụ hưởng. Đây là cơ sở quan trọng của sự thân thiện và đoàn kết; thân thiện và đoàn kết tốt thì sẽ thành công. Việc cập nhật, lồng nghép, tích hợp nội dung giáo dục liêm chính, minh bạch trong giáo dục kỹ năng sống, trong giảng dạy và sinh hoạt ngoại khoá cho học sinh là những vấn đề rất cần thiết; Do vậy hơn ai hết mỗi cán bộ giáo viên phải nhận thức sâu sắc về vấn đề này, phải là tấm gương cho học sinh về sự công tâm, công bằng, trung thực trong công tác và cuộc sống. Đây là vấn đề mới, cấp thiết và quan trọng trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống, hình thành nhân cách về đức tính trung thực, liêm khiết, minh bạch, biết bảo vệ cái đúng, phê phán cái sai, có bản lĩnh và sáng tạo, biết thương yêu, thông cảm, chia sẻ, thật thà và nhân ái; Đây là những bài học quý giá là hành trang quan trọng trong suốt cuộc đời của các em. Để tiếp tục thực hiện thắng lợi phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC phải quán triệt sâu sắc về quan điểm, nội dung, giải pháp thực hiện ngay từ trong nội 16 bộ nhà trường để từng tổ chức, cá nhân xác định rõ nội dung phải làm, trách nhiệm được giao, phương pháp thực hiện đạt hiệu quả, để từ đó tạo sự nhất trí và đồng thuận cao. Nhà trường phải làm thật tốt công tác tham mưu cho ban chỉ đạo trong việc xây dựng kế hoạch, quy chế làm việc, chế độ hội họp định kỳ, thường xuyên theo dõi, kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm. Tăng cường công tác giao lưu, học tập trao đổi rút kinh nghiệm, nhân rộng các mô hình hay những điển hình tiên tiến tổ chức thực hiện phong trào thi đua. II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm: Thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC là góp phần đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng nhà trường phát triển toàn diện và bền vững góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn và thân thiện. Do vậy đề tài này không những xác định vai trò chủ thể, đó là những người làm công tác quản lý, là cán bộ giáo viên và học sinh mà còn giúp cho chủ thể này xác định đúng đắn vai trò, vị trí và trách nhiệm của mình để có nhận thức sâu sắc và xây dựng các giải pháp thực hiện bằng những hành động cụ thể và thiết thực. Khẳng định rằng việc phát huy tinh thần tập thể, thực hiện tốt dân chủ hoá và công khai hoá, thực hiện tốt công khai minh bạch, sẵn sàng đấu tranh phê phán những cá nhân và tập thể lợi dụng dân chủ mà thể hiện các hình thức dân chủ quá trớn vì mục đích và động cơ cá nhân dẫn đến gây mất đoàn kết nội bộ, mâu thuẫn, thưa kiện khiếu nại vượt cấp làm ảnh hưởng đến danh dự và uy tín đạo đức nhà giáo mà sự thân thiện trong phong trào thi đua này là vấn đề căn cơ mà mỗi cán bộ giáo viên nhận thức và hành động cho đúng. Đồng thời cũng khẳng định rằng muốn thực hiện tốt phong trào thi đua, giáo dục đạo đức học sinh thì việc lồng ghép, tích hợp các nội dung về dân chủ, công khai minh bạch, giáo dục liêm chính, sự trung thực là vấn đề quan trọng trong quản lý, giảng dạy, sinh hoạt ngoại khoá trong học sinh là vấn đề mới và quan trọng trong công tác giáo dục toàn diện nhà trường. 17 Biết khai thác tốt tìm lực của địa phương về vật chất lẫn tinh thần, củng cố và phát huy phong trào xã hội hóa giáo dục, mở rộng giao lưu học tập kinh nghiệm và nhân rộng mô hình để tạo sự lan tỏa lớn về hiệu quả của phong trào thi đua; để toàn xã hội quan tâm và chăm lo cho công tác giáo dục, thông qua các giải pháp thực hiện phong trào này góp phần chấn hưng sự phát triển của giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho quê hương đất nước và vì tương lai tươi sáng của các em. III. Khả năng ứng dụng triển khai: Sau hơn ba năm vận dụng, triển khai và tổ chức thực hiện tại Trường trung học cơ sở Châu Hưng đã mang lại hiệu quả tốt đẹp; đề tài được vinh dự báo cáo kinh nghiệm đạt được trong ngày tổng kết năm học 2008-2009, 20092010 của ngành Giáo dục và Đào tạo huyện Bình Đại; có một sáng kiến kinh nghiệm xếp loại A cấp huyện và loại A cấp tỉnh về thực hiện phối hợp thực hiện phong trài thi đua XDTHTT,HSTC được đồng nghiệp đón nhận và hợp tác tổ chức thực hiện đạt hiệu quả. Kết quả trường được công nhận đơn vị xuất sắc cấp huyện và cấp tỉnh trong ba năm tổ chức thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC năm học 2008-2009, 2009-2010 và 2010 -2011 là minh chứng cho khả năng và hiệu quả ứng dụng vào thực tiễn của đề tài. Mỗi nhà trường, mỗi cán bộ quản lý giáo dục, mỗi giáo viên, mỗi học sinh đều có thể tiếp cận một cách dễ dàng những nội dung và giải pháp thực hiện của đề tài; bởi vì nó được đúc kết từ thực tiễn, được kiểm chứng bằng hiệu quả đạt được và sẽ còn tiếp tục vận dụng một cách linh hoạt, khoa học, sáng tạo trong phong trào thi đua nói riêng và công tác giáo dục và đào tạo nói chung. Mặt khác, bằng những công việc đã, đang và sẽ làm mà đặc biệt là công tác tham mưu, phối hợp đã được thống nhất cao về quan điểm, chủ trương trong đảng, chính quyền, ban ngành đoàn thể và nhà trường. Đây cũng là giải pháp căn cơ, thực tiễn và quan trọng trong quá trình thực hiện phong trào thi đua; có thể giới thiệu cho từng trường, từng địa phương có thể áp dụng và triển khai thực hiện đạt hiệu quả. 18 IV. Những kiến nghị đề xuất: Ban chỉ đạo tỉnh, huyện cần tổ chức hội nghị sơ kết đánh giá tổ chức thực hiện phong trào thi đua và giới thiệu những đơn vị, tổ chức, cá nhân có sáng kiến kinh nghiệm từ thực tiễn đạt hiệu quả để nhân rộng. Đồng thời tổ chức giao lưu học tập, rút kinh nghiệm đối với những đơn vị điển hình tiên tiến và tư vấn, giúp đỡ, chia sẻ cách làm hay đối với những đơn vị còn khó khăn để góp phần đưa phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC đạt kết quả. Nâng cao nhận thức và hành động để tiếp tục thực hiện phong trào thi đua: XDTHTH, HSTC là vấn đề quan trọng và cần thiết của các cơ sở giáo dục; bằng những việc đã làm và được kiểm chứng và đúc kết từ thực tiễn đã góp phần xây dựng nhà trường phát triển toàn diện, bền vững. Rất mong được sự góp ý, cộng tác và chia sẻ của đồng nghiệp để đề tài ứng dụng đạt kết quả tốt đẹp. 19