Tài liệu Skkn một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người

SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. PHẦN 1. THỰC TRẠNG ĐỀ TÀI: Là mồ ̣t giáo viano trực tiaếp giaảog dạy trno lớp, tồia ohâp ̣o thấy rằog ćc em ŕt ogạia hâoc phâpo mồo Tp ̣p làm văo, ohất là khâia làm bàia văo viaết. Vì ky oăog làm bàia của ćc em c̀o hâạo châế, chất lượog bàia làm châươa cao. Nhhâiàu em c̀o châươa hâiau u au ao śt là gì? Mă ̣t khấc do vốo từ của ćc em châươa phâoog phấ ono ćc em dùog từ châươa châíohâ x́c, lủog củog, lồ ̣o xồ ̣o,…n Hâu hâết ćc em châươa biaết ćchâ sư duog ćc bian ̣o phấp oghân ̣ thâu p ̣t ohâươ ohâpo hâoa, so śohâ, đian ̣p từ, đian ̣p ogữ, từ ĺy,…n ono bàia văo của ćc em tu y đủ y ohâươog ŕt khâồ khâao. Nhăm hâoc 2017 – 2018, tồia châủ ohâiaệm lớp 5/5 vớia 30 hâoc siaohâ, lớp co vàia em tiaếp thâu châậm v̀ văo mianu tả. Khâia dạy đếo dạog bàia văo mianu tả tồia châo ćc em làm bàia viaết đu oắm bắt tìohâ hâìohâ viaết bàia văo mianu tả của hâoc siaohâ lớp mìohâ. Đề bài: Tả mồ ̣t ogươờiia bạo mà em ynu thâíchâ. Kết au ả làm bàia của ćc em thâu được ohâươ sau : Tổog số hâoc siaohâ 30 hâoc siaohâ Hoào thâàohâ tốt Hoào thâàohâ Châươa hâoào thâàohâ 0 em 20 em = 66,6% 10 em = 33,3 % Ćc em hâoc siaohâ hâoào thâàohâ thâì bàia viaết đủ ba phââo, ćc phââo co đủ y ohâươog ono bàia văo ogắo châỉ từ 15 đếo 20 cpu . C̀o hâoc siaohâ châươa hâoào thâàohâ thâì bàia văo của ćc em ít y, khâồ khâao,... Co em làm lạc đ̀ bàia. Qu a kết au ả trno, tồia ohâậo thấy là do ohâữog ogu yno ohâpo: Hoc siaohâ châươa biaết x́c địohâ kĩ đ̀ bàia. Khâả oăog au ao śt của ćc em châươa thấu đ́o. Ćc em khâồog co ky oăog lập dào y bàia trươớc khâia viaết bàia văo. Vốo từ mianu tả của ćc em c̀o ít, sơ sàia. Vì vậy tồia châoo đ̀ tàia: “ Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Áp duog châo hâoc siaohâ lớp 5/5 trươờiog Tiau u hâoc Hu ỳohâ Văo Đảohâ. PHẦN 2. NỘI DUNG CẦN GIẢI QUYẾT: - Giáp hâoc siaohâ oắm châắc ynu câu của đ̀ bàia. - Hươớog dẫo hâoc siaohâ au ao śt và t́ia hâiaệo au ao śt đu tìm y, lập dào bàia châia tiaết. - Hươớog dẫo hâoc siaohâ ghâia lạia ćc ohâậo xét au a au ́ trìohâ au ao śt được. Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 1 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. - Hươớog dẫo hâoc siaohâ tíchâ lũy vốo từ ogữ khâia mianu tả ogươờiia và lựa châoo từ ogữ khâia mianu tả. - Diaễo đạt co oghâệ thâu ật khâia mianu tả ogươờiia. - Viaết văo co cảm x́c của mìohâ au a bàia viaết. PHẦN 3. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT: Dựa thâeo phâươơog phấp châu og của thâu loạia văo mianu tả, tồia lâo lượt thâực hâiaệo ćc biaệo phấp sau : 1. Giúp học sinh nắm chắc yêu cầu của đề bài. Đpy là mồ ̣t vian ̣c làm ŕt au ao troog, bởia oo giáp hâoc siaohâ địohâ hâươớog được cồog vian ̣c mìohâ se làm: Đo là x́c địohâ được bàia văo thâu ồ ̣c thâu loạia bàia văo gì? Kiau u bàia gì? Đốia tượog mianu tả là gì?... Từ đo giáp ćc em khâồog đia lạc ynu câu của đ̀. Sau khâia onu xoog đ̀ bàia, tồia ghâia lno bảog rôia ynu câu 2 hâoc siaohâ đoc lạia. Ví du: Troog lớp em co ŕt ohâiàu bạo. Em hâay tả lạia một bạo mà em ynu au y. Tồia hâươớog dẫo ćc em ohâươ sau : + Thâảo lu p ̣o ohâom đồia trả lờiia cpu hâoia: Đ̀ bàia thâu ồ ̣c thâu loạia văo gì? mianu tả̉). Kiau u bàia oào? tả ogươờiiả). Đốia tượog mianu tả là gì? bạo troog lớp̉). + Goia hâoc siaohâ trìohâ bày kết au ả thâảo lu p ̣o. Cả lớp ohâp ̣o xét. Sau khâia hâoc siaohâ trả lờiia xoog, tồia châốt lạia ynu câu và dùog phấo màu gạchâ châpo ćc từ ogữ au ao troog. * Ví du: Tả một ogươờiia thâpo mà em ynu au y. Tóm lại: Thâeo tồia giáo viano cũog làm ro ynu câu ohâươ vp ̣y thâì châắc châắo se khâồog co mồ ̣t bàia văo oào của hâoc siaohâ bị lạc đ̀. 2. Hướng dẫn học sinh quan sát và tái hiện quan sát để tìm ý, lập dàn bài chi tiết. - Lươu y khâia hâươớog dẫo hâoc siaohâ au ao śt: Ở lớp 5, au ao śt tìm y khâồog t́châ thâàohâ một tiaết được ghâép châu og vớia tiaết tập làm văo miaệog ono bươớc đâu hâoc siaohâ và giáo viano gặp ohâiàu khâo khâăo. Nhếu giáo viano bo au a hâoặc t́ia hâiaệo au ́ sơ lược se gpy ảohâ hâươởog khâồog ohâo đếo oộia du og bàia văo của hâoc siaohâ.Vì vậy tồia vẫo chấ troog bươớc oày. Đpy là mặt mạohâ cũog là mặt yếu của hâoc siaohâ. Do đo khâia hâoc siaohâ Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 2 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. au ao śt và t́ia hâiaệo au ao śt, tồia lu ồo ohâắc ohâở hâoc siaohâ sư duog ohâiàu giác au ao đu au ao śt ohâươ mắt ohâìo, taia oghâe,…n - Mắt: Châo ta cảm giác v̀ màu sắc ohâươ: Màu trắog của toc bạc, màu mu ốia tianu của toc hâoa rpm, đồia mắt śog loog laohâ. - Mắt c̀o châo ta cảm giác v̀ hâìohâ d́og ohâươ: D́og ogươờiia mập mạp, cao lớo, gây g̀, mảohâ khâảohâ, mảohâ maia,…n. - Taia: Giáp ta cảm ohâậo v̀ pm thâaohâ ohâươ: giaoog ooia trâm bổog, troog trẻo, giaoog cươờiia giào giaa, giaoog đoc tru ỳo cảm,…ntiaếog bươớc châpo lẹp xẹp. - Ví du 1: Bài ôn tập về tả người ( tuần 33 - tiết 65) Lập dào y châia tiaết châo đ̀ bàia sau : Tả cồ giáo thâây giáỏ) đa từog dạy dỗ em và đu lạia châo em ohâiàu ́o tượog và tìohâ cảm tốt đẹp. 2.1.Tìm ý cho bài văn: a) Mở bài: - Nhgươờiia được tả tno là gì? Em au eo biaết từ khâia oào? - Nhgươờiia được tả đa đu lạia châo em ohâữog ́o tượog và tìohâ cảm gì? b) Thân bài: - Tả ogoạia hâìohâ: Đặc điau m thâứ ohất, thâứ hâaia, thâứ ba,…n. Chú ý khi tìm ý: Mỗia đặc điau m thâươờiog gắo vớia một bộ phâậo của ogoạia hâìohâ ohâươ: - Khâu ồo mặt: ví du khâu ồo mặt châữ điào,... - Ḿia toc: ví du ḿia toc cắt ogắo. - Đồia mắt: ví du đồia mắt tr̀o xoe śog loog laohâ,...Ćc đặc điau m được tả co thâu là đươờiog oét, màu sắc, oét hấp dẫo ohất của bộ phâậo ogoạia hâìohâ được tả. Nhhâiàu khâia đặc điau m ogoạia hâìohâ g̣ia ra tíohâ tìohâ của ogươờiia được tả. - Tả hoạt động: Hoạt độog thâứ ohất, thâứ hâaia, hâoạt độog thâứ ba,…n * Lưu ý : Co thâu tả ćc hâoạt độog cu thâu của ogươờiia được tả. - Ví du: Thâây cồ dạy hâoc hâoặc châăm soc hâoc siaohâ, khâu yno bảo hâoc siaohâ từ đo ooia lno tíohâ tìohâ của ogươờiia được tả. Nhno châoo bàia văo mianu tả sao châo thâu hâiaệo tìohâ cảm, cảm x́c của em. c) Kết bài: Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 3 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. - Nhnu ảohâ hâươởog tốt của ogươờiia được tả đốia vớia em ohâươ: Cồ hâoặc thâây là t́m gươơog v̀ l̀og ohâpo hâậu hâoặc t́m gươơog v̀ tiaohâ thââo hâoc tập và làm viaệc tíchâ cực em ooia thâeo. - Tìohâ cảm của em đốia vớia ogươờiia được tả. - Ví du: em moog mu ốo sau oày se trở thâàohâ ogươờiia ohâươ thâây cồ moog đ̣ia, hâoặc moog ươớc thâây cồ se co ohâiàu hâoc tr̀ ogoao,…n 2.2. Tập nói theo dàn ý đã lập. Sau khâia tìm ra đặc điau m của từog ogươờiia, ćc em co thâu châoo đặc điau m rianog biaệt bo au a đặc điau m châu og khâồog gpy ́o tượog ohâươ: khâia tả cồ giáo của mìohâ ćc em châoo tả đặc điau m toc, da, khâu ồo mặt, mắt,... Tóm lại: Châo dù làm bàia tạia lớp hâay v̀ ohâà, tồia lu ồo ohâắc ohâở ćc em phâảia lập ohâaohâ một dào bàia. 3. Hướng dẫn học sinh ghi nhận các nhận xét do quan sát mang lại. Khâia trìohâ bày kết au ả au ao śt đu xpy dựog dào bàia, tồia hâươớog dẫo hâoc siaohâ trả lờiia bằog ohâiàu châia tiaết đu giáp oộia du og bàia văo của hâoc siaohâ vừa đủ y châíohâ vừa phâoog phấ. * Ví du: Bài tả người (tiết 39 - tuần 20) Đề: Tả hình dáng và những nết tốt của một bạn trong lớp em và được nhiều người quý mến. Tồia tổ châức châo ćc em au ao śt bạo trno lớp tồia treo một số traohâ ảohâ bạo khấc ohâau đu ćc em tiaệo ohâớ lạia. Sau đo tổ châức châo ćc em trìohâ bày dào y thâeo phâươơog phấp toa xe lưa. Mở bàia Bạo Lao Thâpo bàia Hìohâ d́og Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ Thâpo bàia Lào da Thâpo bàia Ḿia toc, khâu ồo mặt,…n Thâpo bàia Tíohâ tìohâ Thâpo bàia Mốia au ao hâệ vớia moia ogươờiia Kết bàia Cảm oghâĩ của em trang 4 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Mở bài: Em địohâ tả bạo oào troog lớp mìohâ? Bạo tno gì? Nham hâay oữ? Vì sao được cả lớp au y mếo? Thân bài: Tả hâìohâ d́og tả bao au ́t, tả châia tiaết̉) - Bạo đo co gì oổia bật, v̀ hâìohâ d́og làm em chấ y và gpy ́o tượog ohất vớia em ? - Em thâíchâ đặc điau m oào v̀ hâìohâ d́og của bạo? Cùog tả một bạo ohâươog mỗia em đ̀u co sự lựa châoo đu tả một số đặc điau m khấc ohâau . Co em tả oươớc da, d́og ogươờiia, mắt, mũia, tŕo,…nco em tả ćchâ ăo mặc, tu ổia t́c, gươơog mặt, toc, mắt, giaoog ooia,…ncủa bạo. Vậy mỗia em thấy đặc điau m khấc ohâau đu tả khấc ohâau . - Tồia goia ohâữog em châoo tả cùog một đặc điau m của đốia tượog trìohâ bày. Kết au ả au ao śt: Một em trả lờiia: “đồia mắt bạo Phâươơog Qu ỳohâ đeo và śog”. - Tồia ohâậo xét:“ đo châỉ là ohâậo xét sơ lược. Em oào co ohâậo xét khấc?” Một em khấc trả lờiia:“ Bạo Phâươơog Qu ỳohâ co đồia mắt đeo hâu ỳo, tr̀o xoe và śog loog laohâ”. - Tồia ohâậo xét:“ Đpy là ohâậo xét châia tiaết hâơo và g̣ia hâìohâ ảohâ hâơo”. - Ở mức độ cao hâơo, co thâu ynu câu hâoc siaohâ trìohâ bày ohâậo xét tiaohâ tế hâơo đu thấy được ohâữog đặc điau m rianog mà ogươờiia khấc châươa phất hâiaệo ra. - Một em khấc:“ Đồia mắt bạo Phâươơog Qu ỳohâ tr̀o xoe và śog loog laohâ cứ châớp liaa châớp lịa khâia đứog trươớc lớp trả bàia”. - Một em khấc bổ su og thânm:“ Phâía trno đồia mắt bạo ́y c̀o co đồia hâàog mia coog v́t”. - Tả nết tốt: Thâươờiog ćc em châỉ thấy ohâữog biau u hâiaệo troog hâoc tập ohâươ châăm hâoc, hâoc giaoia ono tồia g̣ia thânm: “Nhgoàia biau u hâiaệo troog hâoc tập c̀o co ohâữog biau u hâiaệo troog lao độog, au ao hâệ vớia thâây cồ, bạo bè, ohâữog ogươờiia xu og au aohâ”…n Nhhâiàu hâoc siaohâ khâia làm bàia hâay liaệt kn, ku lu ohâậo xét v̀ tíohâ oết của ogươờiia được tả, viaệc làm cu thâu , tồia g̣ia hâoia : Vì sao em biaết bạo lễ phâép? Khâia gặp ogươờiia lớo bạo lu ồo châào hâoia. Khâia ooia châu yệo vớia ogươờiia lớo bạo lu ồo “vpog”, “dạ”,…n̉). Nhhâươ vậy phâảia onu biau u hâiaệo cu thâu của từog oết tốt thâì mớia thâu yết phâuc ogươờiia đoc, số bàia văo co oộia du og đây đủ phâoog phấ tăog lno. Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 5 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. - Kết bài: Tìohâ cảm của em đốia vớia bạo. 4. Hướng dẫn học sinh tích lũy vốn từ ngữ khi miêu tả người và lựa chọn từ ngữ khi miêu tả: a) Tạo điều kiện để học sinh tích lũy vốn từ ngữ khi miêu tả người: Qu a tiaết tập làm văo tìm hâiau u đ̀, làm dào bàia châia tiaết̉) đâu tiano của kiau u bàia tả ogươờiia tồia ohâậo thấy đa số hâoc siaohâ c̀o thâiaếu vốo từ ogữ mianu tả ogươờiia. Đạia khấia hâoc siaohâ châỉ tìm được ohâữog từ đơo ohâươ: Cao, lùo, ốm, mập,…n đu tả d́og ogươờiia hâay ćc từ tr̀o, dàia,…n đu tả khâu ồo mặt. Do đo tồia châo ćc em ghâia vào tập châu ẩo bị bàia ở ohâà đu ghâia lạia một số từ ogữ dùog đu mianu tả ogươờiia ohâằm gop phââo tăog thânm vốo từ châo ćc em, cu thâu : - Thâồog au a ćc bàia tập đoc, tồia châỉ ra ohâữog từ ogữ hâay co thâu ́p duog tả ogươờiia. - Tồia ynu câu hâoc siaohâ đ́ohâ d́u rôia v̀ ohâà ghâia vào tập châu ẩo bị bàia, sau đo tồia ynu câu hâoc siaohâ oộp lạia tập đu tồia kiau m tra lạia. - Ví du: Bài “ Thư gửi các học sinh” tồia châỉ ra ćc từ: “ vu ia vẻ, su og sươớog, may mắo, sianog oăog hâoc tập, ogoao ogoao, oghâe thâây, ynu bạo”. - Ví du: Bài “ Lời khuyên của bố” thâì co từ “ hâăog say, phấo khâởia”. - Ví du: Bài “ Bài học quý” thâì co từ “ cẩo thâậo, xiaohâ xắo”. - Thâồog au a dạy lu yệo từ và cpu tồia mở rộog từ mianu tả ogươờiia. - Ví du: Bài “ Từ đơn, từ ghép, từ láy” thâồog au a bàia tập 2 tìm 3 từ ghâép hâoặc 3 từ ĺy ooia v̀ đức tíohâ của ogươờiia hâoc siaohâ giaoia. Hoc siaohâ tìm từ “ thâồog miaohâ” tồia mở rộog thânm “ śog dạ”. Hoc siaohâ tìm từ “ sianog oăog” tồia mở rộog thânm “châăm châỉ”. Hoc siaohâ tìm từ “ vu ia tíohâ” tồia mở rộog thânm “ cởia mở”. Mặt khấc, tồia ynu câu hâoc siaohâ v̀ ohâà tự tìm từ ogữ tả hâìohâ d́og, tíohâ tìohâ sự hâoạt độog của ogươờiia ghâia ra ohấp. Troog bu ổia phâu đạo hâoc siaohâ hâàog tu âo, tồia châoo một bu ổia châo cả lớp tổog hập ćc từ đa tìm. Tồia bổ su og và châốt lạia châo hâoc siaohâ ghâia vào tập. - Những từ ngữ tả hình dáng: Tả hâìohâ d́og, d́og ogươờiia: Cao, thấp, gây g̀, ốm yếu , ohâo bé, mảohâ khâảohâ, doog doog, thâoo thâả, lực lươỡog, vạm vỡ, trẻ tru og, cươờiog tŕog, bu bẫm, sổ sữa,…n Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 6 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Tả khâu ồo mặt, diaệo mạo: Bâu bĩohâ hâôog hâào, ŕm oắog, xaohâ xao, khâồog c̀o chất ḿu , tŕia xoao, śog sủa, khâồia ogồ, x́u xí, tươơia tỉohâ, oiàm oở, hâớo hâở, ủ rũ, thâơ ogpy, ohâăo ohâeo, đăm châianu , hâiào hâậu , dễ thâươơog,…n Tả lào da: Trắog ooo, trắog trẻo, ooo oà, mịo màog, đo thâắm, đeo sạm, ogăm ogăm, ogăm đeo,…n Tả mắt: Đeo hâu ỳo, đeo ĺy, troog śog, u bu ôo, thâpm au âog, đo ogâu , một mí, bô cpu , tia hâí,…n. Nhhâữog từ ogữ tả tíohâ tìohâ: Diaễo tả tíohâ ćchâ: ooog oảy, khâóc ĺc, hấp t́p, ít ooia, ohâa ohâặo, thâật thâà, ohất ohất, sianog oăog, ogoao ogoao,…n Diaễo tả thấia độ: Vu ia sươớog, hâớo hâở, khâóia châí, vu ia thâíchâ, vu ia mừog,…n Hằog ogày vào giaời tru y bàia, tồia co phâpo cồog từog đồia hâoc siaohâ kiau m tra bàia lẫo ohâau . - Tồia kết hập kiau m tra ohâữog từ ogữ trno troog v̀og một tu âo. mianu tả thâươờiog châỉ co 1- 2 từ ogữ, hâìohâ ảohâ thâíchâ hập, co t́c duog g̣ia hâìohâ. - Nhhâời vậy mà hâoc siaohâ ohâớ lpu và tíchâ lũy vốo từ ogày càog ohâiàu . Khâia au no co thâu xem lạia, củog cố lạia vốo từ ogữ mianu tả ogươờiia. b) Lựa chọn từ ngữ khi miêu tả người: Co vốo từ ohâươog phâảia biaết dùog đ́og ĺc, đ́og châỗ. Mỗia châia tiaết mianu tả thâươờiog châỉ co 1- 2 từ ogữ, hâìohâ ảohâ thâíchâ hập, co t́c duog g̣ia hâìohâ g̣ia cảm ohất. Điàu oày khâồog phâảia dễ, co khâia hâoc siaohâ x́c địohâ được ogay ohâươog co khâia phâảia trảia au a au ́ trìohâ tìm t̀ia châoo loc. Ví du: Ôn tập tả người ( tuần 33 tiết 65̉) Tả hình dáng và nết tốt của của một bạn trong lớp em được nhiều người quý mến. - Em tả bạo oào troog lớp? Thâaohâ Nhgoc, Phâươơog Qu ỳohâ,…n̉) - Em oào tả cùog đốia tượog vớia bạo? Mờiia bạo Thâaohâ Nhgoc lno đứog trươớc lớp châo ćc bạo au ao śt. Tồia hâoia voc d́og bạo Nhgoc ohâươ thâế oào? - Hoc siaohâ tìm: mập mạp, cao cao,…n Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 7 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Tồia châốt lạia: Châỉ co ohâữog từ trno là phâù hập voc d́og bạo Nhgoc. - Hoc siaohâ tìm: cao lớo, thâoo thâả,…n Tồia châốt lạia: Châỉ co ohâữog từ trno là phâù hập voc d́og của bạo Qu ỳohâ. Châoo từ ogữ mianu tả câo phâù hập v̀ lứa tu ổia, giaớia tíohâ, phâù hập v̀ đặc điau m của đốia tượog mớia phâảo ́ohâ đ́og đốia tượog và co thâu lột tả được ohâữog ćia rianog, ćia đặc sắc, dễ phâpo biaệt được vớia đốia tượog khấc. Sau khâia thâực hâiaệo giaảia phấp oày, đa số hâoc siaohâ đa biaết sư duog ohâữog từ ogữ mianu tả ogươờiia đ́og đốia tượog và phâảo ́ohâ châpo thâật đốia tượog. 5. Diễn đạt có nghệ thuật khi miêu tả người: Nhếu bàia văo diaễo đạt khâồog co hâìohâ ảohâ và khâồog co sư duog biaệo phấp tu từ so śohâ, ohâpo hâoa thâì bàia văo đo thâiaếu siaohâ độog. Do đo troog tiaết tập làm văo miaệog tồia g̣ia châo hâoc siaohâ liano tươởog khâia mianu tả kết hập g̣ia hâìohâ ảohâ mianu tả. Đốia vớia kiau u bàia tả ogươờiia châủ yếu là dùog biaệo phấp so śohâ. Ví du: Bài luyện tập tiết 8 (tuần 35̉) Đề bài: Em hãy tả cô giáo (hoặc thầy giáo) của em trong một giờ học mà em nhớ nhất. Tồia hâoia: ḿia toc, hâàm răog, oươớc da,…ntíohâ oết của cồ co thâu mianu tả bằog cpu văo co dùog biaệo phấp so śohâ ohâươ thâế oào? Hoc siaohâ trả lờiia, tồia sưa lạia ohâươ sau : Ḿia toc dàia mượt mà bu ồog thâả ohâươ d̀og su ốia. Nhươớc da trắog hâôog. Hàm răog trắog đ̀u ohâươ hâạt bắp. Cồ hâiào ohâươ cồ tiano. Giaoog ooia cồ nm dịu ohâươ lờiia mẹ hất. Co thâu dùog biaệo phấp oghâệ thâu ật xeo mianu tả hâoặc lôog cảm x́c khâia mianu tả cũog tăog chất lượog bàia văo. Tóm lại: Thâồog au a mồo hâoc oày, ogươờiia giáo viano co thâu khâéo léo khâaia thấc đu làm giaàu vốo từ ogữ châo hâoc siaohâ từ ogữ mianu tả̉) và giáp hâoc siaohâ biaết ćchâ sư duog chấog một ćchâ hập lí. 6. Viết văn có cảm xúc và cảm xúc chân thật. Bàia văo hâay khâồog thâu thâiaếu cảm x́c ogươờiia viaết. Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 8 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Thâồog thâươờiog hâoc siaohâ khâồog biaết biau u lộ cảm x́c khâia mianu tả mà châỉ co cảm x́c ở kết lu ậo và cảm x́c đo thâươờiog hâay thâiaếu tự ohâiano. Co le điàu đo ćc em châươa au eo khâia hâoc ở ohâữog lớp dươớia. Chấog ta câo giáp hâoc siaohâ oắm ro. Cảm x́c thâươờiog thâu hâiaệo ở từog cpu , đoạo của bàia văo.Tồia g̣ia y châo hâoc siaohâ biau u lộ cảm x́c cu thâu troog từog đ̀ bàia. Ví du: Đề bài tả người thân của em. Tồia g̣ia y: Nhếu tả ồog bà̉), lpu lpu gặp lạia ồog bà̉) em co cảm giác gì? Sốog vớia ồog bà̉) em thấy thâế oào? Bà gâo gũia ynu thâươơog, châăm soc em ŕt châu đ́o, …n̉). Được bà châăm soc hâằog ogày em oghâĩ gì? Em thâíchâ điau m oào ở bà ohất? Đồia mắt hâiào từ ohâìo em trào đây tìohâ thâươơog mếỏ). Mu ốo đạt được cảm x́c châpo thâật, tự ohâiano phâảia ou ồia dươỡog ở hâoc siaohâ tpm hâôo troog śog, ćia ohâìo hâôo ohâiano hâơo. Rèn kỹ năng tự kiểm tra đánh giá khả năng của mình và của bạn: Đặc điau m ohâậo thâức của hâoc siaohâ tiau u hâoc là tươ du y cu thâu . Do đo troog giaảog dạy, giáo viano câo đươa ra ohâữog ví du cu thâu đu hâoc siaohâ hâìohâ du og, hâiau u ro ćchâ làm. Vì vậy troog ćc giaời trả bàia viaết, sau khâia ohâậo xét và hâươớog dẫo hâoc siaohâ châữa lỗia, tồia châoo ohâữog bàia văo hâay, đoc châo cả lớp cùog oghâe. Đoc xoog, tồia đặt ra một số cpu hâoia đu ćc em trả lờiia. Ví du: Bàia làm của bạo hâay ở châỗ oào? Śog tạo ở châỗ oào? Em hâoc tập được ohâữog gì từ bàia làm của bạo?...Trả lờiia đ́og ćc cpu hâoia của giáo viano đặt ra là hâoc siaohâ đa hâoc tập được châíohâ bạo của mìohâ. Nhgoàia ra troog au ́ trìohâ dạy hâoc, tồia tíchâ lũy được ŕt ohâiàu ohâữog bàia văo hâay của hâoc siaohâ troog ćc oăm hâoc trươớc, tồia đoc châo ćc em oghâe rôia cùog ćc em phâpo tíchâ ćia hâay, ćia câo hâoc tập troog từog bàia văo. Nhgoàia ćc biaệo phấp trno, tồia khâu yếo khâíchâ ćc em lập sổ tay văo hâoc và hâươớog dẫo ćc em ćchâ sư duog. Sổ tay văo hâoc đu ghâia ohâữog cpu văo hâay, giaàu hâìohâ ảohâ, ćc cpu văo sư duog ćc biaệo phấp oghâệ thâu ật đặc sắc…n mà ćc em đoc được troog śchâ b́o, śchâ thâam khâảo, troog cu ộc sốog hâàog ogày và trno ćc Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 9 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. phâươơog tiaệo thâồog tiao đạia chấog. Cứ ohâươ vậy vốo từ ogữ của ćc em se ogày càog giaàu lno. Tóm lại: Viaệc giáp ćc em tự đ́ohâ giá ćc bàia văo của mìohâ của bạo và khâồog ogừog tíchâ lũy vốo từ se giáp ćc em hâoc tốt hâơo phâpo mồo Tập làm văo ooia châu og và kiau u bàia mianu tả ogươờiia ooia rianog. - Sử dụng các hình thức hoạt động của học sinh trong giờ học: Phâpo mồo Tập làm văo là phâpo mồo co tíohâ tổog hập, đ̀ia hâoia hâoc siaohâ phâảia bộc lộ cả oăog lực trí tu ệ lẫo khâả oăog cảm thâu, thấia độ cảm x́c của mìohâ. Vì thâế đốia vớia phâpo mồo oày ynu câu phất hâu y tíohâ tíchâ cực, châủ độog, śog tạo được đặt lno hâàog đâu . Do đo, tồia vậo duog triaệt đu hâìohâ thâức hâoc tập “Toa xe lửa” tạo bâu khâồog khâí hâoc tập sồia oổia ohâằm kíchâ thâíchâ tiaohâ thââo hâoc tập, hâươớog dẫo ćchâ đặt cpu , đoạo văo của ćc em, đặc biaệt là ohâữog em tiaếp thâu châậm. Bno cạohâ đo, tồia khâồog au no ohâậo xét khâu yếo khâíchâ hâoc siaohâ thâeo thâồog tươ 22 của Bộ giáo duc đu độog viano tiaohâ thââo, tạo độog lực, say mn, hâứog thấ hâoc tập châo hâoc siaohâ. PHẦN 4. KẾT QUẢ: Sau một thâờiia giaao oghâiano cứu đ̀ tàia, ́p duog trực tiaếp vào lớp 5/5 do tồia châủ ohâiaệm ở Trươờiog Tiau u hâoc Hu ỳohâ Văo Đảohâ , tồia ohâậo thấy ćc em bắt đâu co hâứog thấ và đam mn vớia phâpo mồo Tập làm văo. Giaời hâoc diaễo ra ohâẹ ohâàog và siaohâ độog hâơo. Ćc em đa châủ độog, tự giác troog viaệc hâìohâ thâàohâ kiaếo thâức. Vốo từ ogữ mianu tả của ćc em ogày càog phâoog phấ hâơo cả v̀ số lượog lẫo chất lượog. Ćchâ sư duog từ của ćc em châíohâ x́c hâơo. Troog khâia viaết văo ćc em đa biaết ćchâ sư duog ćc biaệo phấp oghâệ thâu ật ohâươ so śohâ, ohâpo hâoa, ćc từ ĺy, ćc điaệp từ…n Điàu oày đa được châứog miaohâ au a bàia kiau m tra viaết ogày một opog cao v̀ chất lượog. Kết au ả thâu được ở ćc tiaết củog cố kiaếo thâức, au a ćc giaaia đoạo ohâươ sau : Giaữa hâoc kì 1; và tiaết dạy châíohâ khâoa Hoc kì 1; Hoc kì 2. Số hâoc siaohâ Giaaia đoạo Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ Hoào thâàohâ tốt Hoào thâàohâ Châươa hâoào thâàohâ trang 10 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. 30 Giaữa hâoc kì 1 0 = 0% 20 em = 66.6 % 10 em = 33.3 % 30 Hoc kì 1 8 em = 26,6 % 22 em = 73.3 % 0 em = 0 % 30 Hoc kì 2 10 em = 33.3 % 20 em = 66.6 % 0 em = 0 % Kết au ả trno châo thấy ohâữog biaệo phấp t́c độog giáo duc mà đ̀ tàia onu đa giáp bàia làm của hâoc siaohâ đây đủ hâơo v̀ oộia du og. Hơo oữa ćc em biaết lược bo bớt ohâữog châia tiaết khâồog câo thâiaết, khâồog đặc sắc. Cu thâu ohâươ sau : + Số hâoc siaohâ hâoào thâàohâ tốt, ćc em viaết bàia y mạchâ lạc, co dùog ohâiàu biaệo phấp oghâệ thâu ật ono cpu văo mianu tả giaàu hâìohâ ảohâ. Vốo từ mianu tả của ćc em phâoog phấ hâơo, dùog từ châíohâ x́c hâơo. Vì vậy giaaia đoạo giaữa hâoc kì 1 khâồog co hâoc siaohâ hâoào thâàohâ tốt, cu ốia hâoc kì 1 đạt được 8 em, đếo giaữa hâoc kì 2 đạt 10 em. + Số hâoc siaohâ hâoào thâàohâ, ćc em viaết bàia hâay hâơo trươớc, diaễo đạt y ro ràog hâơo, co sư duog biaệo phấp so śohâ khâia mianu tả. + Số hâoc siaohâ châươa hâoào thâàohâ giaữa hâoc kì 1 co 10 em, đếo giaaia đoạo giaữa hâoc kì 2 khâồog co hâoc siaohâ châươa hâoào thâàohâ. Bàia viaết của ćc em khâồog c̀o lạc đ̀, khâồog c̀o mắc lỗia châíohâ tả oữa. Mặc dù ohâữog em oày viaết văo y châươa phâoog phấ ohâươog đa co ohâiàu tiaếo bộ hâơo, biaết đặt d́u chấm, phâẩy đ́og ono cpu văo troo y oghâĩa hâơo, biaết sắp xếp ćc y mianu tả ro ràog hâơo, bàia viaết thâu hâiaệo đủ ba phââo. Đặc biaệt ćc em co một vốo từ ogữ mianu tả, biaết dùog từ đu so śohâ, ohâpo hâoa làm châo bàia văo thânm siaohâ độog hâơo. Nhhâữog biaệo phấp trno đa giáp bàia làm của hâoc siaohâ đây đủ hâơo v̀ oộia du og. Hoc siaohâ biaết lược bo ohâữog châia tiaết khâồog câo thâiaết, khâồog đặc sắc. Biaết dùog từ tượog hâìohâ đu châo bàia văo thânm siaohâ độog. Tom lạia, ćc biaệo phấp trno đa hâìohâ thâàohâ ở hâoc siaohâ ohâữog kĩ oăog câo thâiaết khâia làm văo tả ogươờiia: Biaết làm bàia đảm bảo oộia du og, oghâệ thâu ật, giaàu cảm x́c. PHẦN 5. KẾT LUẬN: I. TÓM LƯỢC GIẢI PHÁP: Qu a viaệc thâực hâiaệo đ̀ tàia: “ Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người” tồia ohâậo thấy rằog kết au ả thâu được khâồog phâảia co ogay troog một sớm một châiàu mà oo là cả một au ́ trìohâ. Đu co hâiaệu au ả cao thâì cả giáo viano và hâoc siaohâ đ̀u phâảia oỗ lực phấo đ́u ćc ynu câu sau : Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 11 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. - Nhgươờiia giáo viano phâảia tổ châức châo hâoc siaohâ oắm châắc ynu câu đ̀ bàia, đươa ohâữog tìohâ hâu ốog co v́o đ̀ một ćchâ ohâẹ ohâàog, khâơia dậy và kíchâ thâíchâ đu hâoc siaohâ châủ độog một ćchâ tíchâ cực thâam giaa vào ćc hâoạt độog, hâoc siaohâ tự tìm t̀ia, khấm phấ đu lĩohâ hâộia tria thâức. - Khâia tổ châức ćc hâoạt độog giáo viano phâảia tạo điàu kiaệo châo t́t cả hâoc siaohâ thâam giaa au ao śt, tìm y, lập dào bàia châia tiaết, giáp đỡ hâoc siaohâ sưa châữa kịp thâờiia ohâữog saia sot. - Giáo viano phâảia thâươờiog xu yno hâươớog dẫo hâoc siaohâ ghâia lạia ćc ohâậo xét au a au ́ trìohâ au ao śt. Đôog thâờiia dự giaời ŕt kiaohâ oghâiaệm đu tự đ́ohâ giá ươu - khâu yết điau m của mìohâ troog giaảog dạy và hâoc tập kiaohâ oghâiaệm của đôog oghâiaệp đu dạy tốt hâơo. - Đu hâươớog dẫo hâoc siaohâ tíchâ lũy vốo từ ogữ và châoo từ ogữ khâia mianu tả. Giáo viano tự oghâiano cứu , tự hâoc đu opog cao châu yno mồo oghâiaệp vu sươ phâạm. - Lu ồo kiau m tra đ́ohâ giá kiaếo thâức đạt được của hâoc siaohâ. Nhhâậo xét đ́ohâ giá thâươờiog xu yno vào ćc tiaết củog cố bu ổia châiàu . Nhhâữog bàia viaết co sư duog oghâệ thâu ật khâia mianu tả. Cũog ohâươ cảm x́c của hâoc siaohâ khâia viaết bàia. - Giáo viano câo au ao tpm đếo moia đốia tượog hâoc siaohâ troog giaời hâoc. Vớia hâoc siaohâ tiaếp thâu châậm thâì châỉ ynu câu ćc em viaết đ́og, đủ. Vớia hâoc siaohâ oăog khâiaếu thâì khâu yếo khâíchâ và hâươớog ćc em viaết cpu văo hâay, bàia văo siaohâ độog. Nhgoàia ra, hâoc siaohâ co thâu tìm thânm śchâ thâam khâảo, b́o, tru yệo đu đoc, điàu đo ŕt bổ íchâ châo viaệc hâoc văo của ćc em. II. PHẠM VI ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG: Tồia đa thâươờiog xu yno ́p duog ćc biaệo phấp trno khâia giaảog dạy châo hâoc siaohâ lớp mìohâ, đặc biaệt au ao tpm ohâiàu đếo ćc em tiaếp thâu châậm đu giáp ćc em thâeo kịp ćc bạo troog lớp đôog thâờiia giáp ćc em viaết được moia bàia văo mianu tả và cu ốia oăm đa đạt hâiaệu au ả cao. Tồia oghâĩ rằog vớia ohâữog biaệo phấp oày co thâu ́p duog châo hâoc siaohâ lớp 5 trươờiog Tiau u hâoc Hu ỳohâ Văo Đảohâ, ćc trươờiog khấc troog hâu yệo ohâà. Trno đpy là một số kiaohâ oghâiaệm mà tồia đa oghâiano cứu và vậo duog troog au ́ trìohâ giaảog dạy thâực tế của lớp 5 mìohâ châủ ohâiaệm. Nhgươờiia viaết Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 12 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 13 SKKN:“Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 5 học tốt kiểu bài tập làm văn tả người”. PHỤ LỤC Phââo 1: Thâực trạog đ̀ tàia Traog 1 Phââo 2: Nhộia du og câo giaảia au yết Traog 1- 2 Phââo 3: Biaệo phấp giaảia au yết Traog 2- 8 Phââo 4: Kết au ả Traog 8 - 9 Phââo 5: Kết lu ậo Traog 9 - 10 Bùia Thâị Thâủ Lĩohâ trang 14