PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Văn hóa học đường là hệ thống các chuẩn mực, giá trị giúp các thành
viên trong nhà trường có nhận thức, suy nghĩ, tình cảm và hành động tốt đẹp.
Nói đến văn hóa học đường là nói đến một phạm trù rất rộng, trong đó có ba
vấn đề lớn cần quan tâm nhất là: khung cảnh sư phạm, môi trường sư phạm và
ứng xử học đường.
Thực tế thì nội dung của văn hóa học đường đã được ngành GD&ĐT thực
hiện từ nhiều năm nay gắn với phong trào “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực”, nhằm xây dựng môi trường sư phạm trật tự- kỷ cương- tình
thương- trách nhiệm, an toàn, thân thiện, hiệu quả, mà ở đó người học được tạo
điều kiện tốt nhất để ươm mầm nhân cách văn hóa.
Tuy nhiên vẫn còn đâu đó các hiện tượng thiếu văn hóa trong trường mầm
non. Việc giao tiếp chưa chuẩn mực giữa những người lớn, việc phụ huynh tát
một đứa trẻ 2 tuổi học cùng con mình, việc cô giáo mầm non dọa đứa trẻ uống
nước bồn cầu hay việc đánh nhau giữa phụ huynh và nhân viên bảo vệ chỉ vì bị
nhắc nhở khi đỗ xe trước cổng trường…..
Nhằm tạo môi trường văn hóa lành mạnh, các mối quan hệ thân thiện để
ươm mầm hình thành nhân cách, đạo đức và kỹ năng sống cho học sinh lứa tuổi
mầm non, lứa tuổi cần sự quan tâm, sự gương mẫu của người lớn xung quanh
các cháu. Tôi nhận thấy trách nhiệm của mình cần thiết phải đưa ra các giải
pháp nhằm xây dựng môi trường văn hóa trong trường mầm non
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở khoa học
1.1. Cơ sở lý luận việc xây dựng môi trường văn hóa trong trường mầm non
Văn hóa cũng là một hiện tượng riêng có của xã hội loài người. Văn hóa sẽ
tồn tại mãi mãi cùng với sự tồn tại của xã hội loài người, là toàn bộ giá trị vật
chất và tinh thần do con người sáng tạo ra để làm cho cuộc sống ngày một đẹp
hơn, tốt hơn, đó là cách người ta sống, người ta suy nghĩ.
1
Văn hóa học đường là những giá trị, những kinh nghiệm lịch sử của xã hội
loài người đã tích lũy trong quá trình xây dựng hệ thống giáo dục và quá trình
hình thành nhân cách.
Theo Giáo sư Viện sĩ Phạm Minh Hạc thì: “Văn hóa học đường là hệ các
chuẩn mực, giá trị giúp cán bộ quản lý nhà trường, thầy cô giáo, các vị phụ
huynh và các em học sinh, sinh viên có các cách thức suy nghĩ, tình cảm, hành
động tốt đẹp”
1.2. Cơ sở thực tiễn việc xây dựng môi trường văn hóa trong trường mầm non
Ngày nay, khi văn hoá đã trở thành một trong những lĩnh vực quan trọng
nhất của đời sống xã hội, vấn đề xây dựng môi trường văn hoá nói chung và
môi trường văn hóa trong các nhà trường nói riêng là việc làm vô cùng quan
trọng và bức thiết. Và hơn bất cứ tổ chức nào hết trong xã hội, nhà trường phải
là tổ chức có “hàm lượng” văn hoá cao nhất; là nơi hội tụ, kết tinh văn hoá để
đào tạo ra những chuẩn mực văn hoá cho xã hội. Vì vậy, xây dựng môi trường
văn hóa lành mạnh, tích cực trong các cơ sở giáo dục nói chung và cơ sở giáo
dục mầm non nói riêng là sứ mệnh, mục tiêu định hướng của mỗi nhà trường, là
trách nhiệm, quyền lợi của mỗi cá nhân, tổ chức trong nhà trường, là yêu cầu
của xã hội. Việc xây dựng văn hóa nhà trường lành mạnh, tích cực cần phải có
những bước đi và những biện pháp phù hợp mới có thể kế thừa, gìn giữ và phát
triển những giá trị văn hóa tích cực phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của nhà
trường, đồng thời loại bỏ được những giá trị tiêu cực, không phù hợp hoặc cản
trở sự phát triển của nhà trường.
2. Tổ chức khảo sát
2.1. Một vài nét về đối tượng khảo sát:
Trường Mầm non Hoa Sen với tổng diện tích 5100m2 đóng trên đại bàn
phường Hưng Bình, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, là đơn vị trực thuộc Sở GD
& ĐT Nghệ An.
Bảng 1. Quy mô nhóm/lớp và CBGV và học sinh hiện nay
STT
Nhóm, lớp
Số nhóm
Số trẻ
Số GV
1
24-36 tháng
3
90
7
2
3-4 tuổi
4
164
7
2
3
4-5 tuổi
4
134
7
4
5-6 tuổi
4
166
8
Tổng
15
564
29
Bảng 2. Trình độ CBVGVNV
STT
Nhóm, lớp
Số nhóm
Độ tuổi trung bình
Trình độ CM
1
Hiệu trưởng
1
46
Thạc sỹ
2
Phó hiệu trưởng 2
47
01 Thạc sỹ, 01 Đại học
3
Giáo viên
29
03 Thạc sỹ, 26
Đại học
4
Nhân viên
3
2 Đại học, 01 trung cấp
Tổng
35
513
Bảng 3. Cơ sở vật chất
STT
Nội dung
Số lượng
Bình quân
1
Phòng học kiên cố
IV
Tổng diện tích đất toàn trường (m2)
V
Tổng diện tích sân chơi (m2)
1
Diện tích phòng sinh hoạt chung (m2)
50
1.18
2
Diện tích phòng ngủ (m2)
35
0.83
3
Diện tích phòng vệ sinh (m2)
14.42
0.34
4
Diện tích hiên chơi (m2)
17.52
5
Diện tích phòng giáo dục thể chất (m2)
129
6
Diện tích phòng giáo dục nghệ thuật hoặc phòng đa
chức năng (m2)
51
7
Diện tích nhà bếp và kho (m2)
100
1
Số thiết bị, đồ dùng, đồ chơi tối thiểu hiện có theo
quy định
15
Tổng số đồ chơi ngoài trời
20
VIII
IX
1
15
5.164.4 m2
1.720
Tổng số thiết bị điện tử-tin học đang được sử dụng
phục vụ học tập (máy vi tính, máy chiếu, máy ảnh
kỷ thuật số vv…)
15
Đồ chơi do cô tự làm
15
0.17
Số bộ/sân
(trường)
3
- Thực trạng nhận thức của các lực lượng trong nhà trường về xây dựng môi
trường văn hóa trong trường mầm non
Phần lớn cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường hiện nay có kiến
thức, nhanh nhạy trong nắm bắt thông tin, có sức khoẻ tốt, tinh thần cầu thị
trong công việc, có ý thức xây dựng nội bộ đoàn kết, sống có kỷ cương, không
ngừng phấn đấu vươn lên trong sự nghiệp nhà giáo của mình, mong muốn xây
dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, bên cạnh đó cũng còn một giáo viên,
nhân viên chưa thấy rõ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng môi
trường văn hóa trong trường mầm non, từ việc xây dựng môi trường cảnh quan
trong nhóm, lớp trong trường đến việc ứng xử văn minh trong nhà trường, việc
chấp hành quy chế nhà trường từ việc đơn giản nhất là mặc đồng phục làm việc
đến việc chuẩn bị hồ sơ giáo án khi lên lớp, chuẩn bị đồ dùng dạy học….có khi
chưa đáp ứng yêu cầu.
- Khảo sát thực trạng về xây dựng môi trường văn hóa trong trường mầm non
Xây dựng môi trường văn hóa trong trường mầm non có ba vấn đề lớn cần
quan tâm nhất là: khung cảnh sư phạm, môi trường sư phạm và ứng xử học
đường.
Thực tế, hiện nay trong các trường mầm non khung cảnh sư phạm rất
được các nhà lãnh đạo quan tâm, đầu tư tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch,
đẹp, phù hợp với các cháu học sinh lứa tuổi màm non. Tuy nhiên vẫn còn một
số giáo viên trang trí nhóm, lớp không đẹp, chưa phù hợp với trẻ với chủ đề
đang học, còn luộm thuộm. Kỹ năng giao tiếp còn hạn chế, chưa chú trọng tạo
mối quan hệ mật thiết với đồng nghiệp, với phụ huynh…. Chưa mẫu mực về
cách ăn mặc, đi đứng, nói năng... mẫu mực về đạo đức, lòng nhân ái bao dung,
yêu thương con trẻ, công bằng, tận tụy với nghề. Một số lãnh đạo nhà trường
còn xem nhẹ vai trò của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường. Chỉ chăm lo
hoạt động chuyên môn mà chưa chú trọng phát huy các thế mạnh khác như thể
dục thể thao, văn hóa văn nghệ…..
3. Các giải pháp thực hiện
4
3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên và nhân viên trong toàn trường
về vai trò, tầm quan trọng của môi trường văn hóa học đường trong trường
mầm non
Văn hóa nhà trường không phải tự nhiên mà có, mà là những giá trị được
tích lũy theo thời gian, qua quá trình hoạt động và tương tác lẫn nhau giữa các
thành viên trong nhà trường. Việc xây dựng và phát triển môi trường văn hóa
lành mạnh, tích cực trong trường học là một quá trình lâu dài, kiên trì và bền bỉ,
đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các thành viên trong nhà trường, trong đó lãnh đạo,
quản lí đóng vai trò then chốt. Toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên cần phải có
nhận thức đầy đủ, đúng đắn, rõ nét về nó; phải thấy rõ về ý nghĩa, tầm quan
trọng, nội dung và phương thức, con đường xây dựng văn hóa nhà trường; về
mối quan hệ giữa các thành viên trong nhà trường; về tình hình thực trạng cũng
như mục tiêu, nhu cầu mong muốn của cá nhân, tổ chức trong việc xây dựng,
phát triển văn hóa nhà trường của trường mình.
Để giúp tất cả các thành viên trong nhà trường thấy được vai trò, tầm quan
trọng, ý nghĩa và sức tác động của môi trường văn hóa trong việc nâng cao chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ, tạo uy tín và thương hiệu của trường mầm non,
Nhà trường đã tổ chức các hội thảo, sinh hoạt chuyên đề bàn luận về vấn đề xây
dựng văn hóa nhà trường lành mạnh, tích cực. Qua các hội thảo đó, các thành
viên trong nhà trường sẽ nhận thức được việc xây dựng văn hóa nhà trường
lành mạnh, tích cực là sứ mệnh, mục tiêu, là trách nhiệm, quyền lợi của mỗi cá
nhân, tổ chức trong nhà trường, là yêu cầu của xã hội. Để từ đó, mỗi cá nhân
trong nhà trường đều ý thức được trách nhiệm của mình trong việc xây dựng
môi trường văn hóa nhà trường lành mạnh, tích cực - một môi trường ngay nơi
mình đang công tác và học tập. Tất cả mọi thành viên trong nhà trường đều hiểu
rõ các nội dung sau:
* Những biểu hiện của văn hóa nhà trường tích cực, lành mạnh:
+ Nuôi dưỡng bầu không khí cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn trọng
lẫn nhau;
+ Mỗi cán bộ, giáo viên đều biết rõ công việc mình phải làm, hiểu rõ trách
nhiệm, luôn có ý thức chia sẻ trách nhiệm, tích cực tham gia vào việc ra các
quyết định dạy và học;
5
+ Coi trọng con người, cổ vũ sự nỗ lực hoàn thành công việc và công nhận
sự thành công của mỗi người;
+ Nhà trường có những chuẩn mực để luôn luôn cải tiến, vươn tới;
+ Sáng tạo và đổi mới;
+ Khuyến khích giáo viên cải tiến phương pháp nâng cao chất lượng dạy và
học; Giáo viên được khuyến khích tham gia đóng góp ý kiến trong mọi hoạt
động của nhà trường;
+ Khuyến khích đối thoại và hợp tác, làm việc nhóm;
+ Chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi chuyên môn;
+ Chia sẻ quyền lực, trao quyền, khuyến khích tính tự chịu trách nhiệm;
+ Chia sẻ tầm nhìn;
+ Nhà trường thể hiện sự quan tâm, có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ, lôi kéo
cộng đồng cùng tham gia giải quyết những vấn đề của giáo dục.
* Những biểu hiện tiêu cực, không lành mạnh (phi văn hoá) trong nhà
trường: + Sự buộc tội, đổ lỗi cho nhau;
+ Sự kiểm soát quá chặt chẽ đánh mất quyền tự do và tự chủ của cá
nhân; + Quan liêu, nguyên tắc một cách máy móc;
+ Trách mắng học sinh vì các em không có sự tiến
bộ; + Thiếu sự động viên khuyến khích;
+ Thiếu sự cởi mở, thiếu sự tin cậy;
+ Thiếu sự hợp tác, thiếu sự chia sẻ học hỏi lẫn nhau;
+ Mâu thuẫn xung đột nội bộ không được giải quyết kịp thời.
- Đánh giá về bản thân đã đóng góp những gì để xây dựng văn hóa nhà
trường?
Qua hoạt động tự đánh giá này để mỗi người thấy được bản thân mình
cũng như đồng nghiệp đã đóng góp những gì để xây dựng văn hóa nhà trường
từ việc chấp hành nội quy, quy chế nhà trường; đi làm, hội họp…đúng giờ,
trang phục phù hợp, hồ sơ bài soạn đầy đủ, chất lượng; chuẩn bị và tổ chức các
hoạt động trong ngày cho trẻ đảm bảo, yêu thương, chăm sóc trẻ chu đáo, giao
tiếp với cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh đúng mực, thân thiện,
cởi mở, luôn có ý thức xây dựng khối đoàn kết trong nhà trường….; bên cạnh
đó cũng tự nhìn nhận những hạn chế của mình và có biện pháp khắc phục để
hướng tới mục đích chung là xây dựng văn hóa nhà trường ngày một tốt đẹp
hơn.
6
Nhà trường tổ chức tập huấn, chia sẻ và trao đổi chuyên môn cho CB, GV, NV
3.2. Xây dựng môi trường cảnh quan xanh - sạch - đẹp và an toàn cho việc
dạy và học.
Việc xây dựng môi trường cảnh quan xanh - sạch - đẹp và an toàn cho việc
dạy và học luôn luôn được chú trọng. Ngay từ đầu năm học, bản thân tôi đã chỉ
đạo công việc này một cách cụ thể từ việc trang trí trong nhóm, lớp đến ngoài
sân chơi, từ ngoài cổng trường đến hết khuôn viên nhà trường. Cụ thể:
Sân chơi luôn có bóng cây che mát, có những khoảng vườn sinh vật cảnh,
vui chơi trải nghiệm cát, nước cho trẻ, các loại hoa vừa phục vụ học tập, vui
chơi vừa tạo không khí trong lành. Cổng trường khang trang có biển đề tên
trường đẹp mắt, chữ chân phương, dễ đọc, Lối ra vào thoáng đãng, phòng bảo
vệ ngăn nắp, có đủ đồ dùng phục vụ công tác an ninh trật tự trường học, có chỗ
để xe cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, chỗ để xe cho cha mẹ đến đưa đón con
..... không làm ảnh hưởng đến trật tự giao thông đô thị. Việc trồng cây xanh,
cây
lâu năm, cây ngắn ngày, cây cho hoa, cây cho quả, cây cho bóng mát… được bố
trí xen kẽ, đẹp mắt, được chăm sóc chu đáo nên mùa nào cây đó, sân trường
luôn rợp bóng mát. Có khu vườn cổ tích với các nhân vật trong các câu chuyện
mà trẻ đã được nghe cô giáo kể như Thành Gióng; Tấm Cám; Nàng Bạch Tuyết
và bảy chú lùn…..
7
Sân trường luôn rợp bóng mát, xanh, sạch, đẹp.
Các biểu bảng, áp phích, khẩu hiệu, thẻ cán bộ, giáo viên, nhân viên…..nội
dung, hình thức, vị trí đặt…đều được chỉ đạo chọn lựa phù hợp, hấp dẫn …
Biển chức danh tại phòng làm việc
Thẻ cán bộ, giáo viên, nhân viên
8
Lô gô, áp phích, khẩu hiệu và các biểu bảng trong nhà trường
9
Trong tháng 8 hàng năm, ngoài việc tập trung bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ chuẩn bị cho năm học mới thì việc phát động trang trí nhóm, lớp, làm
đồ dùng, đồ chơi dạy học luôn được chú trọng. Tôi đã chỉ đạo 2 đồng chí phó
hiệu trưởng định hướng cho giáo viên cách trang trí nhóm, lớp, bố trí các góc
chơi trong nhóm, lớp trước hết là phải sạch, đẹp, phù hợp với độ tuổi, phát huy
được tính chủ động, tích cực hoạt động và sáng tạo của trẻ trong môi trường
nhóm, lớp đó. Tuyệt đối không trang trí chỉ với mục đích hình thức, màu mè,
đẹp mắt mà phải biết tận dụng không gian cho trẻ được trải nghiệm, các vật
trang trí có thể được tháo ra lắp vào, nhiều trẻ được chơi và chơi theo nhiều
cách khác nhau...
Cảnh của các góc chơi trong lớp mẫu giáo nhỡ D
10
Đối với trẻ mầm non, việc dựng môi trường cảnh quan xanh - sạch - đẹp
là rất cần thiết song yếu tố đảm bảo an toàn cho trẻ luôn đặt lên hàng đầu vì độ
tuổi còn non nớt về mặt thể chất rất dễ ảnh hưởng đến thể lực, sức khỏe và có
khi là cả tính mạng trẻ nếu môi trường không đảm bảo. Đầu năm học, trường
chúng tôi xây dựng ban an toàn trường học, bao gồm đầy đủ các thành viên:
lãnh đạo, giáo viên, y tế, ban đại diện cha mẹ học sinh….; rà soát toàn bộ
trường học, đồ dùng đồ chơi, những đồ dùng đồ chơi nào hỏng, đang còn khắc
phục được thì cần cải tạo, sửa chữa ngay trước khi trẻ đến trường, những thứ
nào hỏng không khắc phục được cần thanh lý cho ra khỏi khuc vực nhà trường.
3.3. Xác định vai trò của người lãnh đạo trong việc xây dựng văn hóa nhà
trường, xây dựng các mối quan hệ trong nhà trường, làm cho những mối
quan hệ ấy trở nên tốt đẹp
Xây dựng văn hóa nhà trường phải bắt đầu từ cấp cán bộ quản lí, mà
người đứng đầu là hiệu trưởng. Trong nhà trường, Hiệu trưởng, các đồng chí
phó hiệu trưởng, trưởng các tổ chức đoàn thể…. luôn là tấm gương cho giáo
viên, nhân viên, học sinh noi theo. Nói đi đôi với làm, có ý thức tự học tập, trau
dồi năng lực lãnh đạo. Thông qua hàng trăm hoạt động tương tác hàng ngày với
cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh, các bậc phụ huynh và cộng đồng; Luôn
thể hiện vai trò tiên phong từ năng lực cá nhân, tác phong, lề lối làm việc, trang
phục, cách nói năng, giao tiếp với mọi người….đặc biệt là khả năng biết lắng
nghe của hiệu trưởng sẽ nuôi dưỡng bầu không khí tâm lý cởi mở, tin cậy, tôn
trọng lẫn nhau ở nơi làm việc; Công việc đặc thù của người gáo viên, nhân viên
trong trường mầm non nhiều vất vả, không chỉ là việc tổ chức các hoạt động
dạy học mà công tác chăm sóc, nuôi dưỡng chiếm nhiều thời gian và công sức,
cường độ làm việc nhiều khi cả sự mệt mỏi, nản chí trong đó…do vậy, nếu lãnh
đạo còn tạo những áp lực, làm cho người lao động không tìm thấy niềm vui,
phấn chấn trong công việc hàng ngày sẽ làm cho hiệu quả, chất lượng giáo dục
không tốt như mong muốn. Ngoài ra cần thực hiện cơ chế đánh giá, thi đua
khen thưởng luôn kịp thời nhằm khích lệ tinh thần hăng hái làm việc của các cá
nhân. Tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường trong việc học
11
tập, nghiên cứu và có cơ chế khuyến khích phù hợp trong việc thực hiện văn
hóa nhà trường.
Thể hiện ở tổng hợp ý kiến của CB, GV, NV nhà trường đối với đồng chí hiệu
trưởng 18/18 tiêu chí được 100% CB, GV, NV đánh giá ở mức tốt ( phụ lục 1)
Nhân dịp Kỷ niệm Ngày nhà giáo Việt Năm 20/21/2020, trao hoa chức mừng 2 cô
giáo được nhận Bằng khen của Bộ GD&ĐT; chủ tịch UBND tỉnh và 3 giáo viên
đạt giải cao Hội thi GVDG cấp trường, năm học 2020-2021
Trường mầm non là nơi hình thành nhiều mối quan hệ đan chéo như: Giáo
viên và giáo viên, Ban giám hiệu và giáo viên, giáo viên và học sinh, học sinh
và học sinh, cán bộ, giáo viên, nhân viên với phụ huynh học sinh…. Để những
mối quan hệ đó trở nên tốt đẹp, chúng tôi luôn chú ý xây dựng bầu không khí
dân chủ: cởi mở, hợp tác, cùng chia sẻ hỗ trợ lẫn nhau; mọi người đều được tôn
trọng, luôn được coi trọng và có cơ hội thể hiện, phát triển các khả năng của
mình; Xác định việc xây dựng các quy tắc ứng xử giữa các thành viên trong nhà
trường và giữa các thành viên của nhà trường với môi trường xung quanh là
điều cần thiết nên ngay sau khi Sở GD & ĐT Nghệ An ra công văn số
629/SGD&ĐT-CTTT ngày 18 tháng 4 năm 2019 của Sở GD & ĐT Nghệ An về
việc hướng dẫn thực hiện Thông tư số 06/2019/TT-BGDĐT ngày 12/4/2019
của Bộ GD&ĐT; Nhà trường đã phổ biến nội dung Thông tư 06/2019/TTBGDĐT đến tận cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh học sinh; để biết và
thực hiện. Căn cứ các quy định tại Thông tư, Tôi đã chỉ đạo xây dựng Quy tắc
ứng xử trong Trường Mầm non Hoa Sen
Đó là những chuẩn mực, giá trị và hành vi ứng xử văn hoá thông qua các
hoạt động giao tiếp, sinh hoạt, làm việc, học tập. Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị
số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với phong trào thi
đua “dạy tốt, học tốt”,. đưa các nội dung của cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô
giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” và phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực“.
12
Vào đầu năm học, tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên ký cam kết
chấp hành nghiêm túc các quy định về Quy tắc ứng xử của đơn vị. Thực hiện
công tác khen thưởng, kỷ luật đối với các cá nhân, tập thể trong triển khai Bộ
Quy tắc ứng xử theo quy định. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở cán
bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện tốt Bộ Quy tắc.
Thông qua việc thực hiện bộ Quy tắc của nhà trường nhằm điều chỉnh
cách thức ứng xử của cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong nhà trường
theo thuần phong mỹ tục; tạo môi trường thân thiện gần gũi đối với trẻ. Có nếp
sống cởi mở văn minh, trách nhiệm, trung thực, dân chủ trong nhà trường, trong
giao tiếp với các bậc phụ huynh, đồng nghiệp, khách…. (Phụ lục đính kèm Bộ
Quy tắc ứng xử trong Trường Mầm non Hoa Sen)
3.4. Phát huy vai trò của các đoàn thể trong việc xây dựng văn hóa nhà
trường
Nhà trường và công đoàn, đoàn thanh niên cùng phối hợp để tăng cường
tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ bằng nhiều nội dung, hình thức phong
phú phù hợp với tình hình chính trị, văn hoá, xã hội và điều kiện thực tế của
đơn vị: như giao lưu văn nghệ các ngày lễ lớn trong năm học, tham gia ủng hộ
bão lụt; ủng hộ trẻ em vùng khó khăn, tham quan các di tích lịch sử tại địa
phương như: Ngã ba Đồng Lộc; Đền vua Quang Trung…Qua các hoạt động
nhằm xây dựng khối đoàn kết nội bộ tốt hơn, mỗi người đều có ý thực xây dựng
tập thể ngày càng vững mạnh, chị em có điều kiện hiểu nhau hơn, cùng hỗ trợ
nhau trong công tác cũng như trong đời sống hàng ngày. Đoàn thanh niên với
thế mạnh là tuổi trẻ, giàu nhiệt huyết và sức sáng tạo, Cấp ủy, ban giám hiệu tạo
mọi điều kiện để chi đoàn tham gia các hoạt động Thành đoàn Vinh, tham gia
các hoạt động thiện nguyện khác như: Biểu diễn văn nghệ tại Bệnh viện Đa
khoa Nghệ An trong Chương trình “Vì bệnh nhân nghèo năm 2020”; Công
đoàn cùng với đoàn Thanh niên phát động quyên góp ủng hộ gia đình các cháu
mồ côi cha mẹ có hoàn cảnh khó khăn nhân dịp tết nguyên đán Canh Tý: Gia
đình em Hoàng Viết Nam tại xóm 2, xã nam Trung, Nam Đàn mồ côi, có em
gái bị bệnh ung thư vừa mất và gia đình 3 trẻ mồ côi tại xã Hưng long, Hưng
Nguyên.
13
Mời cán bộ hội PN thành phố về nói
chuyện
nhân dịp 20/10/2020
Công đoànTổ chức hoạt động tham quan
du lịch hè 2020
Chi đoàn gặp mặt các thế hệ CB Đoàn kỷ
niệm 90 năm thành lập Đoàn
TNCSHCM
Công đoàn phát động ủng hộ mưa lũ
Miền
trung năm 2020
Công đoàn trườngtham gia hiến máu nhân đạo
Công đoàn, Đoàn TN thi giao lưu bóng chuyền hơi
Ngày chủ nhật xanh của Đoàn TN, trồng bồn
hoa trước cổng trường
Công đoàn phát động mua cam ủng hộ nông dân
14
3.5. Phối hợp giữa gia đình, nhà trường trong việc xây dựng môi trường văn
hóa trong trường mầm non
Xây dựng văn hóa học đường còn cần phải có sự đóng góp của Ban đại
diện cha mẹ học sinh, cầu nối giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục
học sinh, chăm lo đến đời sống nhà giáo khi gặp khó khăn, góp sức cho việc
xây dựng nhà trường khi cần thiết, tổ chức cho các em đi tham quan các bảo
tàng, di tích, danh thắng cảnh ở địa phương và các hoạt động hội lễ khác..
Để việc phối kết hợp này đạt hiệu quả, Ngày vào đầu năm học, tổ chức
họp phụ huynh lần thứ nhất, Ban giám hiệu đã mới toàn thể giáo viên chủ
nhiệm và đại diện cha mẹ học sinh của các lớp lên hội ý bàn về công tác phối
kết hợp giữa cha mẹ học sinh và nhà trường.
Nhà trường đã đưa nội dung nhữmg nội quy cha mẹ trẻ cần biết, trong đó
có quy định về trang phục của phụ huynh khi đến trường học đưa, đón trẻ; cách
giao tiếp ứng xử với giáo viên.....; Việc chăm sóc, giáo dục trẻ một ngày tại
trường mầm non không thể tránh khỏi các sự việc xảy ra ngoài ý muốn: Xung
đột giữa trẻ em với nhau: cào cấu, cắn nhau; xung đột giữa phụ huynh và cô
giáo; giữa các phụ huynh với nhau vì lý do liên quan đến trẻ...; Tuy nhiên qua
việc triển khai xây dựng văn hóa nhà trường; công tác tuyên truyền dến với các
bậc phụ huynh được chú trọng, tất cả các bậc phụ huynh đều nắm bắt được bộ
quy tắc ửng xử văn hóa trong nhà trường; những quy định phụ huynh cần
biết....kể cả trong trường hợp xảy ra xung đột; cách giải quyết văn hóa của mỗi
người cũng góp phần hòa giải rất hiệu quả. Trong năm học 2020-2021 này,
không để xảy ra bất kỳ sự việc thiếu văn minh trong nhà trường.
Khuyến khích phụ huynh học sinh tham gia vào các hoạt động giáo dục
của trường. Phụ huynh cần nắm bắt được kế hoạch phối hợp giữa phụ huynh và
nhóm, lớp là gì? Một ngày của con mình ở trên lớp gồm những họat động nào?
Ngày hôm nay con ăn gì ở lớp?.....Từ đó phụ huynh sẽ hiểu hơn về công việc
của cô giáo, của nhà trường, hiểu hơn về con em mình và các trẻ, các phụ
huynh khác trong nhóm, lớp của con em mình; hạn chế tối đa các xung đột có
thể xảy ra tại nhà trường.
15
Phụ huynh cùng nhà trường tổ chức thành công
Ngày hội đến trường của bé
Phụ huynh cùng nhà trường tổ chức
vui tết trung thu cho các con
Phụ huynh tham dự cùng con trong hoạt động
vẽ quà tặng chú bộ đội
Phụ huynh cùng cô giáo chuẩn bị
lễ hội chào xuân 2021
Phụ huynh hướng dẫn các con gói bánh
chưng lễ hội chào xuân 2021
Phụ huynh hỗ trợ cho các con đi trải
nghiệm làm bánh tại Trường Việt
hàn
16
4. Kết quả trước và sau khi thực hiện đề tài
Năm học 2019-2020
TT
Tốt
1
Năm học 2020-2021
Nội dung
Việc chấp hành
nội 32/35
quy,
nhà
quy
chế
%
Khá
%
91.4
3/35
8.6
Tốt
%
Khá
%
34/34
100
0
0
34/34
100
0
0
13/15
86.7
2/15
13.3
13/13
100
0
0
trường
2
34/35
97.1
1/35
2.9
thiết kế 10/15
66,7
5/15
33,3
Thực hiện Quy tắc ứng
xử văn hóa
3
Kết quả thi
góc chơi, trang trí
nhóm lớp
4
Kết quả thi giáo
viên 22/23
dạy giỏi, nhân
viên
95.7
1/23
4.3
nấu ăn giỏi
5
đồ 20/25
Kết quả thi làm
5/25
25/28
3/28
dùng đồ chơi dạy học
6
Phối
kết
huynh tham
hợp
gia
phụ 14/15
các
93,3
1/15
6,7
15/15
100
0
0
hoạt động của lớp
5. Bài học kinh nghiệm
Như vậy, việc xây dựng văn hóa nhà trường là vô cùng cần thiết trong bối
cảnh hiện nay. Nó đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp quản lý và đặc biệt là sự chủ
động, quyết tâm và cầu thị của các Trường. Môi trường văn hóa nhà trường
lành mạnh, tích cực là một môi trường chứa đựng trong đó nhiều điều tốt đẹp và
những chuẩn mực để nhà trường luôn luôn cải tiến, vươn tới. Đó không chỉ là
một môi trường có không gian xanh, sạch, đẹp, tiện nghi,… mà ở đó còn chứa
đựng một bầu không khí hết sức cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn trọng
lẫn nhau giữa các thành viên trong nhà trường. Ở đó, con người được coi trọng,
được cổ vũ hoàn thành công việc và công nhận sự thành công của mỗi người.
Trong môi trường văn hóa lành mạnh, tích cực, mỗi cán bộ, giảng viên đều biết
rõ công việc mình phải làm, hiểu rõ trách nhiệm, luôn có ý thức chia sẻ trách
17
nhiệm, tích cực tham gia vào các hoạt động của nhà trường; được khuyến khích
tham gia đóng góp ý kiến trong mọi hoạt động của nhà trường; được khuyến
khích đổi mới, sáng tạo, cải tiến phương pháp nâng cao chất lượng dạy và học;
được chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi chuyên môn; được chia sẻ tầm nhìn,
quyền lực và khuyến khích tính tự chịu trách nhiệm. Môi trường văn hóa nhà
trường lành mạnh, tích cực không phải là một môi trường khép kín trong không
gian trường học, mà đó còn là một môi trường mở, nhà trường luôn thể hiện sự
quan tâm, có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với cộng đồng cùng tham gia giải
quyết những vấn đề của giáo dục.
PHẦN III. PHẦN KẾT LUẬN
1. Ý nghĩa của đề tài
Đề tài: “Một số biện pháp xây dựng môi trường văn hóa học đường trong
trường mầm non” đề cập đến nội dung không mới mẻ nhưng còn những bất cập,
hạn chế hiện nay trong nhà trường, bản thân tác giả nghiêm túc tham khảo các
tài liệu, tìm hiểu về thực trạng văn hóa trường mầm non, từ đó đề xuất được các
giải pháp hữu hiệu và đạt được những kết quả ban đầu góp phần xây dựng môi
trường văn hóa lành mạnh, tích cực trong trường học, tạo nên sự vận hành tổng
hợp, toàn diện cả về chính trị, tâm lý, cảnh quan và đời sống, tác động tích cực
vào nhận thức, tình cảm của mỗi cá nhân cán bộ, giáo viên, nhân viên, nhằm
góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ:
- Cán bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện nghiêm túc Bộ quy tắc ứng xử
trong Trường Mầm non Hoa Sen. Xây dựng khối đoàn kết tương thân tương ái
trong nhà trường, luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
- Trẻ mạnh dạn, tự tin và biết tích cực chủ động tham gia vào các hoạt động,
thích khám phá, tìm hiểu sự vật hiện trượng xung quanh, biết tự giác tực hiện các
công việc tự phục vụ bản thân và giúp đỡ người khác khi cần thiết, có kỹ năng
giao tiếp lịch sự, có ý thức giữ gìn vệ sinh ...theo khả năng của từng độ tuổi.
- Phụ huynh quan tâm đến các hoạt động của lớp, của trường nhiều hơn,
phối hợp tốt hơn với cô giáo, với nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ
nói chung và đặc biệt trong thực hiện Bộ quy tắc ứng xử trong trường mầm non
Hoa Sen.
Xây dựng được một môi trường văn hóa lành mạnh, tích cực trong trường
mầm non sẽ đưa lại những cơ hội thuận lợi cho người dạy và người học được
hoàn thiện, phát triển và sáng tạo. Từ đó tạo nên sự phát triển bền vững, mang
lại uy tín và thương hiệu riêng cho nhà trường.
2. Những kiến nghị, đề xuất
2.1. Kiến nghị với Bộ Giáo dục và Đào tạo
18
- Xây dựng bộ tiêu chí về văn hóa trường học để mỗi cơ sở giáo dục căn cứ
làm mục tiêu phấn đấu đạt được.
2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An
- Tổ chức cho đội ngũ cốt cán được giao lưu, tham quan học tập tại các
đơn vị thực hiện tốt nội dung văn hóa nhà trường.
2.3. Đối với Ban Giám hiệu nhà trường
- Xây dựng kế hoạch xây dựng môi trường văn hóa trong nhà trường phù
hợp từng năm học, bổ sung, điều chỉnh các nội dung kịp thời phù hợp với yêu
cầu thực tế.
- Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở cán bộ, giáo viên, nhân viên
nhà trường thực hiện quy tắc ửng xử phù hợp. Thực hiện công tác thi đua khen
thưởng kịp thời nhằm khích lệ các cá nhân có nhiều đóng góp xây dựng văn hóa
nhà trường.
- Tổ chức bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, ứng xử cho đội ngũ cán bộ, giáo
viên, nhân viên trong nhà trường (Mời cán bộ chuyên trách kỹ năng giao tiếp về
nói chuyện; các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên tạo sân chơi sân khấu hóa
về chủ đề văn hóa nhà trường….)
2.4. Đối với giáo viên
- Thực hiện tốt nhiệm vụ của giáo viên được quy định trong Luật Giáo
dục, Điều lệ Trường Mầm non, Pháp lệnh cán bộ công chức và các quy định,
nội quy của nhà trường, quy tắc ứng xử văn hóa trong trường mầm non. Đặc
biệt luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo, luôn gương mẫu, yêu thương, tôn
trọng và đối xử công bằng với trẻ, tạo điều kiện tốt nhất để trẻ được vui chơi,
học tập với môi trường an toàn, thân thiện.
- Không ngừng học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị cũng như
chuyên môn, nghiệp vụ. Bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, ứng xử. Tích cực tham
gia vào các hoạt động của đoàn thể chính trị trong nhà trường và ngoài xã hội./.
Thành phố Vinh, ngày 20 tháng 3 năm 2021
19
- Xem thêm -
.DOC 
21 
1 
50 
