Tài liệu Skkn một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5 6 tuổi trong trường mầm non sao mai

Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai I. Phần mở đầu: 1. Lý do chọn đề tài: Mỗi người chúng ta điều mang cho mình một cá tính, sở thích riêng biệt không ai giống ai, có những người từ bé đã phát triển tốt về mọi mặt trí tuệ cũng như thể chất. Bên cạnh đó, không thiếu những người có được mặt này và thiếu sót những mặt kia, khiến cho những người có trách nhiệm như thầy cô, cha mẹ không khỏi những ngày tháng băn khoăn. Vì thế, để tìm ra những biện pháp giáo dục đúng đắn cho trẻ có phần yếu kém này là một điều hết sức quan trọng. Hơn nữa, nếu là con vật, thì nó chỉ sống theo bản năng nhưng đối với con người là một cá thể độc đáo, riêng biệt nó hoàn toàn khác nhau. Do đó cần tìm hiểu từng đặc điểm riêng của từng trẻ, để biết cách giáo dục trẻ sao cho nhân cách trẻ được phát triển một cách toàn diện. Từ đó “ Phải giáo dục cho trẻ em biết yêu cái đẹp từ tuổi bé nhất vì nó là cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách con người". Vì vậy tạo hình là một trong những hoạt động quan trọng trong bậc học mầm non. Nó có tác dụng to lớn trong việc giáo dục phát triển toàn diện hình thành nhân cách cho trẻ về trí tuệ, đạo đức, lao động, thẩm mỹ. Đặc biệt giúp cho trẻ có một trí óc tưởng tượng, sáng tạo, trên cơ sở đó nhằm phát triển tư duy trừu tượng cho trẻ. Ở trường mầm non, hoạt động tạo hình bao gồm có vẽ, nặn, cắt, xé dán. Nhưng trên trang viết này tôi chỉ đề cập đến vấn đề đi sâu vào việc những biện pháp rèn kỹ năng tạo hình vẽ cho những trẻ yếu ở lứa tuổi 5-6. Trong trường Mầm non hoạt động tạo hình “ Vẽ” giúp trẻ thể hiện những cảm xúc ấn tượng về vẻ đẹp thiên nhiên, đồ vật, cuộc sống xung quanh bằng đường nét hình dáng màu sắc trên mặt phẳng của tờ giấy. Qua vẽ phát triển ở trẻ khả năng độc lập sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú góp phần bồi dưỡng thị hiếu thẩm mỹ, hình thành những tình yêu đối với cái đẹp, với vẻ đẹp thiên nhiên, với cuộc sống con người và với nghệ thuật. Ở lúa tuổi này, trẻ bắt đầu hiểu được chức năng thẩm mĩ của các đường nét, hình dạng. Trẻ có khả năng phân biệt và học điều chỉnh đường nét để vẽ nhiều loại hình học có quan hệ gần gũi với nhau. Từ cơ sở thực tiễn, tôi thấy rằng các biện pháp dạy chưa phong phú, chưa đa dạng, giáo viên nắm bắt các biện pháp chưa có hiệu quả dẫn đến kết quả đạt được ở trẻ không cao. Trong quá trình dạy và học của giáo viên và học sinh xảy ra nhiều mâu thuẩn: Như mâu thuẩn giữa yêu cầu với kết quả thực tế của trẻ. Có nghĩa là kết quả đạt được không như yêu cầu mong muốn hoặc yêu cầu quá cao so với kết quả mà trẻ thực hiện được. Vì vậy để giải quyết mâu thuẩn đó đòi hỏi người giáo viên phải có những Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 1 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai biện pháp linh hoạt thích hợp để rèn kỹ năng vẽ cho trẻ đặc biệt ở những trẻ còn yếu trong bộ môn này. Đó cũng là lý do mà tôi chọn đề tài nghiên kứu này. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: Vẽ chính là sự thể hiện những biểu tượng, ấn tượng và suy nghĩ tình cảm của trẻ và là con đường nhận thức nhằm: - Thông qua vẽ phát triển sự nhạy cảm, những cảm xúc, tình cảm thẩm mĩ, có nhu cầu làm ra cái đẹp là những điều rất cần thiết cho cuộc sống của trẻ trong xã hội. - Giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức và kỹ năng vẽ ở cơ sở ban đầu tạo nền tảng cho sự tiếp thu nền giáo dục ở bậc học tiếp theo. - Phát triển và tiếp tục duy trì ở trẻ và lòng tự tin và khả năng cảm nhận về giá trị của mình. - Tiếp thu tri thức và hình thành thái độ, tình cảm để trẻ tích cực gia nhập vào cộng đồng xã hội. Từ đó cho cho ta những kết quả: Trẻ có khả năng cảm nhận, cảm thụ cái đẹp trong cuộc sống, trong nghệ thuật. Hình thành ở trẻ lòng mong muốn và khả nưng thể hiện vẻ đẹp của các sự vạt hiện tượng trong cuộc sống xung quanh, để qua đó mà biểu lộ thái độ, tình cảm của mình qua tác phẩm nghệ thuật, và ở đây là chính là trong bài vẽ của mình. Trẻ em như “tờ giấy trắng”, do đó muốn cho trẻ phát triển một cách toàn diện, vững chắc thì trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ đòi hỏi người giáo viên phải chú ý phát triển đồng bộ về: Đức – Trí – Nhân – Thể - Mỹ. Vì vậy để thực hiện tốt nhiêm vụ của mình thì người giáo viên nói chung và bản thân tôi nói riêng phải tích cực chủ động, sáng tạo, tìm ra những phương pháp, biện pháp phù hợp để dìu dắt học sinh có hiệu quả. Tạo nền tảng tốt cho các cháu sau này. Và từ đó tôi đã rút ra những nhiệm vụ cơ bản của đề tài như sau: - Hình thành khả năng nhận thức thẩm mĩ, thái độ thẩm mĩ trước vẻ đẹp của thế giới xung quanh. - Giúp trẻ có điều kiện, cơ hội biểu lộ thái độ , cảm xúc, tình cảm của mình đối với những gì được trẻ thể hiện trong quá trình vẽ. - Hình thành và phát triển ở trẻ tính tích cực sáng tạo, biểu cảm theo ý đồ, sáng kiến theo bản thân, biết giải quyết các vấn đề trong hoạt động vẽ một cách độc lập. 3. Đối tượng nghiên cứu:  Tôi tiến hành nghiên cứu đề  tài này với mong muốn đưa ra biện pháp tổ chức   phương pháp giảng dạy trẻ  5­6 tuổi tại trường Mầm non Sao Mai làm quen với những kĩ năng vẽ, tạo hình một cách tốt hơn, dễ dàng hơn khi tổ chức Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 2 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai “Xây dựng một tiết dạy tạo hình cho trẻ 5­6 tuổi. 4 . Giới hạn phạm vi nghiên cứu : - Đưa ra một số biện pháp rèn luyện kỹ năng tạo hình ở những trẻ 5-6 tuổi trong trường Mầm Non Sao Mai. 5. Phương pháp nghiên cứu : a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận: Môn dạy trẻ  hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình học tập của trẻ, cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một giáo viên mầm non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời góp một phần nhỏ  bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ  phát triển toàn diện. Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục tạo hình là một bộ  phận của văn hoá tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đêm đến cho trẻ  ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người. b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Đọc sách báo tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu. - Dự giờ quan sát hoạt động của cô, xem tretreen tiết học vẽ, ghi chép lại các hoạt độngcủa cô và trẻ. - Đọc kế hoạch, đọc giáo án của người dạy. - Trao đổi với giáo viên, với ban giám hiệu nhà trường. - Khảo sát mức độ nắm bắt của trẻ. - Tiến hành thực nghiệm sư phạm các biện pháp hình thành kỷ năng vẽ ở trẻ. - Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý kết quả nghiên cứu... II.Phần nội dung: 1 . Cơ sở lí luận : Quan điểm của Đảng ta ngày càng quan tâm hơn đến sự nghiệp giáo dục. Đổi mới mạnh mẽ giáo dục Mầm non và giáo dục phổ thông. Khẩn trương điều chỉnh, khắc phục tình trạng quá tải và thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục và sách giáo khoa đảm bảo tính khoa học, cơ  bản, phù hợp với tâm lý lứa tuổi và điều kiện cụ  thể. Thực hiện nghiêm túc chương trình phổ  cập giáo dục Mầm non. Như  Nghị  Quyết hội nghị  lần thứ  hai Ban chấp hành trung  ương Đảng Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 3 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai (Khoá VIII) đã nêu: “Giáo viên mầm non là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh, giáo viên phải có đủ đức, đủ tài”. Là một giáo viên mầm non tôi đã trải qua một quá trình nghiên cứu tìm tòi, tích cực học hỏi và vận dụng một số biện pháp để giúp trẻ học tốt môn tạo hình, lứa tuổi mẫu giáo 5 – 6 tuổi. Theo quan điểm của tâm lý học duy vật biện chứng: Sự phát triển con người thông qua quá trình kế thừa mang tính xã hội, các tính chất tâm lý, các năng lực tâm lý đặc trưng cho con người, qua quá trình lĩnh hội của cá thể nền văn hóa vật chất, tinh thần được đúc kết trong lịch sử xã hội loài người... Như vậy hoạt động tạo hình của trẻ là một hoạt động mang tính xã hội, mang bản chất xã hội rõ riệt. Hoạt động tạo hình là một hoạt động nhận thức đặc biệt mang tính sáng tạo. Cách tổ chức dạy hoạt động tạo hình cho trẻ tích hợp thêm các hoạt động phù hợp với nội dung bài dạy và gây hứng thú cho trẻ tích cực tham gia học tập. Đồng thời hình thành ở trẻ những kỹ năng kỹ xảo như kỹ năng cầm bút vẽ, kỹ năng vẽ những đường nét cơ bản, kỹ năng sử dụng màu sắc và vẽ. Qua đó trẻ vẽ được những sản phẩm phản ánh hiện thực cuộc sống bằng những hình tượng nghệ thuật, trẻ thấy mình được tự thể hiện và là một hoạ sĩ tý hon. Và mục đích của đề tài là nghiên cứu vấn đề để tìm cách vận dụng phương pháp giáo dục áp dụng vào bài dạy, hướng dẫn trẻ  làm quen với hoạt động tạo hình đạt kết quả cao. 2. Thực trạng : * Thuận lợi : Qua việc nghiên cứu và thực hiện đề  tài thì tôi có được những thuận lợi sau: - Đã năm năm liền tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn. Tôi đã đúc rút được một số  kinh nghiệm từ  việc từ việc dạy trẻ môn tạo hình và đây cũng chính là môn dạy mà tôi yêu thích.  ­ Trường nằm ngay  ở trục chính của con đường giao thông trong phường, thuận lợi cho việc đưa đón, trả trẻ của phụ huynh.  ­ Được sự quan tâm của ban giám hiệu, phòng giáo dục. 100% giáo viên có trình độ  trung cấp trở  lên, luôn giúp đỡ  lẫn nhau tạo điều kiện cho việc học hỏi kinh nghiệm.  ­ Về  cơ  sở  vật chất tương đối đầy đủ  để  phục vụ  cho việc dạy và học. Cảnh quan nhà trường thoáng mát, có cây che bóng mát, cây cảnh góp phần rất lớn cho trẻ  quan sát, từ đó cung cấp cho trẻ  những biểu tượng thể hiện sự hiểu biết của mình về thế giới xung quanh.  Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 4 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai - Trường luôn cập nhật thông tin nhanh với những thông tin đổi mới qua các lớp tập huấn, chuyên đề, mạng lưới công nghệ thông tin. - Lớp học rộng, thoáng mát dễ tạo góc mở. - Trẻ đi học tương đối đều. *Khó khăn. - Bên cạnh những thuận lợi thì cung cũng gặp những khó khăn sau: ­ Trang thiết bị đồ dùng dạy học chưa phong phú, chưa hấp dẫn trẻ. Nhận thức của một số phụ huynh học sinh còn chưa đồng đều, còn cho rằng việc cho trẻ đến trường chỉ là chơi chứ học vẫn chỉ là thứ yếu.  ­ Về  chất lượng trẻ  trong lớp vẫn chưa đồng đều, trong khi thể  hiện ý tưởng của mình một số cháu còn nhút nhát  - Phụ huynh chưa thực sự quan tâm tới việc học của trẻ, xem nhẹ việc học của bậc mầm non.      3 .Nội dung và cách thực hiện biện pháp, giải pháp : a . Mục tiêu của biện pháp, giải pháp: Sử dụng các giải pháp, biện pháp nhằm giúp trẻ : - Hình thành cho trẻ kiến thức trình tự các thao tác trong quá trình hoạt động, khả năng nhận thức thẩm mĩ, thái độ thẩm mĩ trước vẻ đẹp của thế giới xung quang. - Kích thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, trẻ sáng tạo hơn. Giúp trẻ có điều kiện, cơ hội biểu lộ thái độ, cảm xúc, tình cảm của mình đối với những gì được trẻ thể hiện trong quá trình vẽ. - Hình thành và phát triển ở trẻ tính tích cực sáng tạo, biểu cảm theo ý đồ, sáng kiến theo bản thân, biết giải quyết các vấn đề trong hoạt động vẽ một cách độc lập. Khi vận dụng những giải pháp biện pháp này nhằm mang lại hiệu quả: Về khả năng hoạt động tạo hình của trẻ nói chung và hoạt động vẽ nói riêng. Trẻ tiến bộ một cách vượt bậc, trẻ sáng tạo hơn, vẽ chi tiết cụ thể hơn, cách trưng bay bố cục hợp lý, tô màu đúng phù hợp.Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp. b.Nội dung và cách thực hiện giải pháp. * Biện pháp 1: Tạo môi trường lớp học. Môi trường lớp học đẹp sẽ tạo gây hứng thú cho trẻ trong mọi hoạt động tại lớp. Tôi tạo môi trường lớp học với các góc mở, trưng bày các sản phẩm của Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 5 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai trẻ chủ yếu là sản phẩm tạo hình. Trong góc tạo hình, tôi nhận thấy tạo hình là một môn nghệ thuật luôn được trẻ ưa thích, tạo cơ hội cho trẻ khám phá, thích thú, sáng tạo, tiếp nhận cảm xúc.Trong góc tạo hình tôi chia thành các góc nhỏ như: Góc nặn, góc vẽ, góc xé dán, góc trang trí… Cung cấp cho trẻ những vật liệu và tạo cho trẻ các cơ hội hoạt động khác nhau như vẽ bằng ngón tay, vẽ bằng bút màu, bút dạ, tô màu, nặn, cắt dán, in... Hàng ngày tôi cho trẻ lựa chọn các phương tiện để thể hiện tuỳ theo ý muốn, qua đó trẻ được học và phát triển những kỹ năng cơ bản.Trẻ được vẽ cắt dán bằng trí tưởng tượng của chính mình, nặn những đồ vật bằng đất nặn. Qua đó trẻ thấy tự hào với sản phẩm của chính mình tạo ra và tự hào về sản phẩm đó. Thông qua các hoạt động tạo hình trẻ có những kỹ năng như: Nhận thức, giao tiếp, xã hội, vận động tinh, vận động thô. Đối với những trẻ còn yếu về bộ môn tạo hình và đặc biệt là các kỹ năng vẽ, trong các hoạt động như hoạt động góc tôi thường xuyên để ý và bồi dưỡng trẻ , tôi thường chú ý hướng trẻ vào các chủ điểm đang học . Ví dụ: khi dạy chủ điểm “ Tết và mùa xuân” tôi tạo quang cảnh của ngày tết như có hoa, có bánh, có nhiều tranh ảnh phong phú..... tôi gợi hỏi để trẻ phát huy tư duy đồng thời tôi hướng dẫn mẫu cho trẻ quan sát. Tập cho trẻ vẽ từ từ, vẽ từ nét cơ bản đến nét phức tạp, vẽ từ dể đến khó. Ngày hôm nay tôi cho trẻ chơi tại góc này, ngày mai tôi cho trẻ chơi tại các góc khác nhau, đồng thời tôi gây hứng thú kích thích tư duy của trẻ nhằm giúp trẻ phát huy về năng khiếu . Không những chỉ cho trẻ hoạt động tại các góc mở mà để tránh nhàm chán cho trẻ. Tôi còn sử dụng các nguyên vật liệu khác nhau, ví dụ như khi trẻ chưa biết cầm bút vẽ được bông hoa , tôi cho trẻ dùng bột màu vẽ bằng các ngón tay.Tôi kích thích động viên trẻ “ Con vẽ đẹp quá” ,trẻ thấy tin tưởng và ngày càng cố gắng để vẽ cho đẹp hơn. Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 6 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai *Biện pháp 2: Dạy trẻ mọi lúc mọi nơi. Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động mang tính sáng tạo nghệ thuật.Trong các hoạt động cho trẻ tại trường mầm non, người giáo viên thấy luôn cần phải kết hợp giữa các bộ môn với nhau, nhất là đối với bộ môn tạo hình. Nhận thấy việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi có một tầm quan trọng đặc biệt đối với trẻ yếu về bộ môn tạo hình và ở đây là kỹ năng vẽ, tôi đặt ra kế hoạch và thường xuyên kết hợp với các hoạt động khác như hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều và kết hợp với các bộ môn học trong các hoạt động nối tiếp... Ví dụ khi dạy trẻ giờ làm quen với văn học bài thơ “ Cô dạy con” hoạt động nối tiếp tôi cho trẻ vẽ về các phương tiện giao thông, với những trẻ yếu tôi hướng dẫn kỹ và qua tâm tới trẻ nhiều hơn. Hay trong giờ tìm hiểu môi trường xung quanh “về luật lệ giao thông” ,tôi cho trẻ vẽ về đèn giao thông.Trẻ còn yếu tôi gợi hỏi cho trẻ biết “Đèn giao thông có dạng hình gì con nhỉ? có màu gì ? khi cầm bút vẽ con làm như thế nào?”..... Từ sự quan tâm của giáo viên và việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi đã giúp cho trẻ tự tin hơn trong học tập . *Biện pháp 3: Tuyên truyền với phụ huynh. Nắm được tình hình học tập của trẻ thông qua các hoạt động học tập tại trường, tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh học sinh về tình hình học tập của trẻ. Đối với những trẻ yếu tôi gợi ý cho phụ huynh cách thực hiện hướng dẫn trẻ tại nhà như không nên gò ép trẻ, mà thường xuyên cho trẻ được làm Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 7 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai quen với các dụng cụ học tạo hình như đất nặn, bút màu , giấy vẽ....Khuyến khích động viên trẻ để giúp trẻ hưng phấn và tạo ra nhiều sản phẩm đẹp.Tôn trọng ý chí của trẻ. Để tuyên truyền sâu rộng tôi tạo góc tuyên truyền sản phẩm của trẻ ngoài cửa và trao đổi để phụ huynh nắm được tình hình học tập của con em họ mà có biện pháp kết hợp cùng cô giáo. Từ những trao đổi thường xuyên giữa cô giáo và phụ huynh học sinh mà có sự kết hợp dạy trẻ cùng tiến bộ. * Biện pháp 4: Sử dụng loại tiết trong hoạt động tạo hình.      * Đối với tiết mẫu: Đây là một hình thức hoạt động rất quan trọng không thể  thiếu được, bởi lẽ nó có vai trò là nền tảng, là môi trường bồi dưỡng ở trẻ óc  quan sát, khả năng phân tích, nhận biết các đặc điểm đa dạng về hình thái, khả  năng cảm thụ tính thẩm mĩ và nét độc đáo của các sự vật, hiện tượng xung  quanh. Vì vậy việc làm của cô phải chính xác, hình mẫu phải đảm bảo cần cho  trẻ tìm hiểu và phân tích các đặc điểm cơ bản của hình mẫu, vừa làm vừa giải  thích rõ ràng, kết hợp giữa lời nói và động tác tuy nhiên tránh việc làm mẫu quá  lâu sẽ làm mất hứng thú tạo hình của trẻ.      * Hoạt động tạo hình theo đề tài cho sẵn: Đây là hình thức tạo hình mang tính  tự do ít phụ thuộc vào mẫu. Ở hình thức này cô trao đổi với trẻ về nội dung đề  tài, giúp trẻ phát triển trí nhớ hình tượng. Dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng thể  hiện phù hợp với đề tài đã cho, và tạo sản phẩm theo ấn tượng của trẻ, củng cố  những kiến thức kĩ năng đã học. Dạy trẻ những phương thức tạo hình riêng biệt  để tạo ra một đề tài có kết cấu chặt chẽ mạch lạc. Thông qua đó nó sẽ phát trển  về năng lực thể hiện màu sắc đường nét. Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của  trẻ là chủ yếu vì thế tôi chỉ là người gợi ý và định hướng cho trẻ, khuyến khích  trẻ nói lên ý tưởng của mình là chính.    * Hoạt động tự chọn: Dưới hình thức hoạt động này, trẻ được chủ động tích  cực, tự lựa chọn và thể hiện nội dung miêu tả ( đề tài cụ thể ) mà mình thích theo dự định tạo hình của cá nhân. Đối với trẻ nhỏ đôi lúc sự định hình chưa được rõ  ràng mơ hồ và dễ mất đi nhanh chóng. Hiểu được những hạn chế đó trên trẻ, tôi  luôn có những phương pháp để định hướng các đề tài tự chọn trong phạm vi  những kinh nghiệm, những xúc cảm, tình cảm mà trẻ đã được trãi nghiệm. Từ  đó phát huy những khả năng thế mạnh ở trẻ một cách tự nhiên.       Bên cạnh những định hướng, những phương pháp giúp trẻ  học tốt môn tạo hình, thì có một điều không thể thiếu được, đó chính là sự khích lệ động viên kịp thời của cô giáo đối với những sản phẩm mà trẻ  làm ra, hay đối với những trẻ chưa làm tốt hay chưa hoàn thành xong sản phẩm của mình thì một lời khích lệ sẽ làm cho trẻ cố gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau. Việc nhận xét sản Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 8 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai phẩm của giáo viên đối với sản phẩm của trẻ  cũng rất quan trọng, nó giúp cho trẻ rút được những kinh nghiệm để làm tốt hơn vào lần sau, cũng như bước đầu hình thành khả  năng nhận xét đánh giá tác phẩm nghệ  thuật trên bản thân trẻ. Biết rõ điều đó trong các giờ  tạo hình tôi luôn biết cách động viên khích lệ  trẻ đúng lúc và cũng khéo léo nêu ra những hạn chế còn trên trẻ để không làm trẻ tự thấy thoả  mãn ở khả năng bản thân của mình để  tiếp tục cố gắng hơn nữa. Bên cạnh đó, trong các giờ  hoạt động tôi luôn đặt những câu hỏi như  " Con thấy thích sản phẩm nào nhất? Vì sao con lại thích sản phẩm đó nhất? Để làm nên sản phẩm này thì con phải làm như thế nào?" để hình thành ở trẻ những tiền đề đánh giá, nhận xét sản phẩm. Tuy nhiên, việc đánh giá sản phẩm của trẻ  cũng cần phải chính xác, phù hợp với cách nhìn, cách nghĩ cũng như cách cảm nhận của trẻ  đối với tác phẩm nghệ  thuật của mình. Khi đánh giá sản phẩm tạo hình của trẻ tôi luôn căn cứ vào các điểm sau: + Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi:  Ở  mỗi lứa tuổi đều có một mức độ  khả năng tạo hình khác nhau, vì thế để đánh giá được khả năng của trẻ thì chúng ta phải nhìn vào khả năng của trẻ từng độ tuổi làm được gì. + Bên cạnh đặc điểm tâm sinh lý thì cần phải dựa vào mục tiêu đặt ra trong giờ hoạt động cũng rất quan trọng. Không nên quá ôm đồm quá nhiều mục tiêu trong 1 giờ hoạt động quá mà cần đưa ra những mục tiêu phù hợp và từ đó dựa vào những mục tiêu đó để đánh giá cái gì trẻ đã đạt được và chưa đạt được.           + Dựa vào nội dung của hoạt động tạo hình để đánh giá năng lực của trẻ, cũng như sự tiến bộ dần của quá trình từ đầu năm học cho đến cuối năm để thấy được sự chuyển biến rõ rệt ở khả năng tạo hình trên trẻ. Khi nhận xét việc khen chê cũng phải khéo léo, lời lẽ nhận xét sản phẩm phải gây cho trẻ niềm vui sướng vì những gì chúng đã tạo nên, phải nhấn mạnh những thành công sáng tạo, những ý định tạo tình thú vị của trẻ, phải chỉ cho trẻ thấy sự  gống nhau giữa sự  vật với hình  ảnh được miêu tả  và giúp cho trẻ  thể hiện tình cảm, thái độ  trước kết quả  hoạt động. Bằng lời nói của mình tôi rèn luyện cho trẻ khả năng nhận xét kết quả hoạt động của trẻ, nhận ra những thiếu sót và có hướng sửa chữa những thiếu sót ấy. Cùng với những hoạt động chung hằng ngày hay hoạt động mọi lúc mọi nơi, thì ngoài ra trong trường cũng tổ chức các hoạtt động phong trào vui chơi, đón lễ hội, thông qua đó trẻ được quan sát cách trang trí, vẽ đẹp của các ngày lễ hội, hay cuộc thi vẽ  tranh trong trường để  từ  đó tôi tìm hiểu được năng khiếu của mỗi trẻ từ đó có hướng bồi dưỡng kịp thời. Ngoài ra, hằng ngày tôi cũng có 1 cuốn sỗ nhật ký hằng ngày để theo dõi trẻ từ đó phát hiện ra năng khiếu ở mỗi trẻ để bồi dưỡng thêm. VD: Cháu Bảo Ngân có khả  năng vẽ  và tô màu, tuy nhiên cháu vẽ  và tô Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 9 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai cẩn thận cho nên sản phẩm của cháu hoàn thành chậm. Từ đó tôi có hướng giúp cháu nâng dần mức độ  tiến hành nhanh hơn bằng những mẹo nhỏ  như  khi tô màu nếu trên bức tranh có nhiều chỗ cần tô mãng màu đó thì sẽ tô cho hết màu đó xong đổi lấy màu kác và tiếp tục tô như thế.  Bên cạnh sự tác động hỗ  trợ  của nhà trường, cô giáo, thì một thành phần không thể thiếu đó chính là các bậc phụ huynh. Muốn cho con em phát triển một cách hài hoà và toàn diện thì sự  kết hợp hài hoà giữa nhà trường và gia đình cũng rất quan trọng, nó giúp cho trẻ  ngày càng được tiến bộ  hơn và phát triển năng lực hơn khi được rèn luyện thường xuyên và đồng bộ. Ở các buổi họp phụ huynh cũng như  những lần đón­ trả  trẻ  tôi cũng đã trao đỗi với phụ  huynh về tình hình học tập cũng như khả  năng của trẻ và tầm quan trọng của bộ môn tạo hình đối với trẻ  cho phụ  huynh thấy rõ, để  từ  đó có hướng phối hợp cùng nhà trường giúp trẻ  học tốt hơn bằng cách mua sắm các sách tô màu, vẽ, bút màu, đất nặn... để luyện tập thêm cho trẻ trong thời gian ở nhà. * Biện pháp 5: Dạy tạo hình thông qua các môn học khác:  Ví dụ: ­ Môn làm quen với toán: Cho trẻ  vẽ  tô màu trang trí hình vuông và hình chữ nhật. ­ Môn làm quen với môi trường xung quanh: Ví dụ cho trẻ vẽ các con vật, các loại quả  hay các phương tiện giao thông, và người thân trong gia đình,… ­ Môn văn học: Ví dụ sau khi học xong bài thơ “cây dừa” cho trẻ vẽ cây dừa. ­ Môn làm quen với chữ cái. Ví dụ: trẻ tô màu vào chữ in rỗng, vào vở tập tô. ­ Học tạo hình mọi lúc, mọi nơi Trẻ được làm quen với môi trường xung quanh khi đi dạo chơi trẻ được ngắm nhìn vật thật, đựơc sờ nắm, khi cho trẻ họat động ngoài trời cô có thể  phát phấn để  trẻ  có thể  vẽ  lên nền. Ví dụ: trẻ  dùng phấn để  vẽ cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ  thích. Khi hoạt động ngoài trời tôi yêu cầu trẻ  lượm lá khô, cành khô để  làm vật liệu cho trẻ  hoạt động tạo hình. + Giờ sinh hoạt chiều: Ví dụ: tôi cho trẻ kể về những con vật mà trẻ thích và cho trẻ vẽ những con vật đó. + ở các hoạt động góc: Góc học tập trẻ có thể chơi dậy vẽ, nặn, xé, dán. Góc nghệ thuật trẻ: Ví dụ: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán “ Ngôi nhà của bé”. Bên cạnh dạy tạo hình ở  lớp tôi thường gợi ý cho trẻ  tạo hình  ở  nhà bằng cách trao đổi với phụ  huynh để cùng nhắc nhở, động viên trẻ, hướng dẫn trẻ thực hiện một vài bài tập ở nhà như vẽ tranh theo đề tài, nặn theo mẫu, vẽ theo ý thích, hay xé dán một hình ảnh nào đó, theo các đề tài mà trẻ đã được làm quen ở lớp. Đi sâu bồi dưỡng các đối tượng yếu kém và có năng khiếu tạo hình: Ngoài việc giảng dạy  trong giờ hoạt động tạo hình, tôi còn thường xuyên chia  nhóm các đối tượng giỏi, khá, trung bình, yếu để tập luyện ở mọi lúc, mọi nơi.  Ví dụ 1: Những trẻ yếu tôi thường hướng dẫn cho trẻ xem tranh và gợi ý cho trẻ vẽ những bức tranh từ đơn giản đến phức tạp.  Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 10 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai Ví du 2: Đối với trẻ nhút nhát, tôi thường phối hợp với gia đình động viên trẻ vẽ về những bức tranh mà trẻ yêu thích để tặng ông bà, cha mẹ. Những trẻ khá, giỏi tôi gợi, yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy  tính sáng tạo. Ví du: Trẻ đang vẽ ô tô gợi hỏi “Con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu?” Đường đồng bằng hay miền núi, các ngã tư đường có gì, trên bầu trời có gì?  để trẻ có thể tưởng tượng một cách sáng tạo trong khi thực hiện vẽ. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp: - Các giải pháp, biện pháp này nó có mối quan hệ biện chứng cho nhau, không thể thiếu được trong quá trình hình thành kỹ năng vẽ ở trẻ, biện pháp này hổ trợ cho biện pháp kia thúc đẩy nhau tạo nên kết quả của trẻ. d. Kết quả khảo nghiệm , giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu : Nhóm khảo sát Số trẻ Nhóm chưa 30 thực hiện đề tài Nội dung khảo sát Giỏi Khá Trung bình Yếu -Khả năng quan sát, phân tích mẫu. 2 8 10 10 - Kỹ năng cầm bút vẽ và tô màu. - Cách sắp xếp bố cục tranh phù hợp. Nhóm đã 30 thực hiện -Khả năng quan sát, phân tích mẫu. Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 11 (6.6%) 5 (16,6%) 2 (6.6%) (26,6%) (33.3%) (33.3%) 8 10 7 (26,6%) (33,3%) (23,3%) 7 11 10 (23,3%) (36,6%) (33.3%) 6 14 9 1 (20%) (46,6%) (30%) (3.3%) Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai đề tài - Kỹ năng cầm bút vẽ và tô màu. - Cách sắp xếp bố cục tranh phù hợp. 15 (50 %) 10 0 (33,3%) (16,6%) 15 (50 %) 5 10 5 0 (33,3%) (16,6%) Nhìn vào bảng kết quả đạt cho chúng ta thấy kết quả lúc chưa thực hiện đề tài và lúc đã thực hiện đề tài rồi. Giữa hai kết quả đó có sự khác biệt rỏ riệt. Điều đó chứng minh rằng : áp dụng các biện pháp phù hợp đúng lúc sẽ cho ta kết quả vượt bậc. Từ những biện pháp rèn trẻ học còn yếu về bộ môn tạo hình và ở đây là vẽ tại lớp học, đã mang lại nhiều giá trị cho việc dạy và học của cô và trò. Cô thì nắm vững phưong pháp bộ môn và hình thức mới trong việc cung cấp kiến thức cho học sinh. Biết vận dụng biện pháp phù hợp và xử lý tình huốnglinh hoạt hơn. Học sinh thì hứng thú tập trung hơn, kết quả khảo nghiệm cao hơn. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu: Qua thời gian thực hiện tôi thấy các cháu có sự tiến bộ rõ rệt. Những cháu khi chuyển từ trường khác về còn chưa biết về vẽ hiện nay đã biết vẽ và đặt tên cho sản phẩm của mình, những cháu chưa biết bố cục bức tranh, tô màu cho phù hợp hiện nay đã có sự tiến bộ rõ rệt. Kết quả đạt được như sau: Số trẻ Trẻ đạt yêu cầu Trẻ không đạt yêu cầu Đầu năm 16 trẻ = 53.33 % 14 trẻ = 46,66 % Cuối học kỳ I 29 trẻ = 96,7 % 1 trẻ = 3.3% * Giá trị khoa học mang lại khi thực hiện đề tài: Sau những biện pháp mà tôi đã đầu tư nghiên cứu và đã áp dụng thực hiện từ đầu năm học cho tới nay về các kỹ năng vẽ cho trẻ mẫu giáo lớn, kết quả tăng lên rõ riệt. Đó là điều làm cho bản thân tôi thấy phấn khởi, yêu nghề, mến trẻ nhiều hơn, giúp cho tôi có nhiều nghị lực trong công tác, đó là những giá trị khoa học mà khi tôi thục hiện đề tài đã mang lại, trẻ hứng thú hơn, biết sáng tạo trong thể hiện tác phẩm của mình. Các bậc phụ huynh có tầm nhìn khác hẳn, biết quan tâm đến việc học của con em mình, và xem việc học của bậc mần non cũng không kém phần quan trọng như các bậc học khác. Từ đây quan niệm “người Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 12 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai giáo viên mần non” trong ánh mắt của những người cha, người mẹ có phần kính trọng và thân thiện hơn. III. Kết luận, kiến nghị 1. Kết luận: Với những biện pháp và nội dung mà tôi đề ra đã giúp cho tôi xác định được mục tiêu và tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng vẽ cho những trẻ ở lứa tuổi 56. Nó giúp trẻ thấy mạnh dạn, tự tin rất nhiều khi các sản phẩm tạo ra được cô giáo và người lớn đánh giá. Qua đó trẻ thấy yêu thích khi tới lớp học. Cô giáo thấy tự tin nhiệt tình say mê và yêu nghề hơn. 2. Kiến nghị : Nhà trường có kế hoạch cụ thể tham mưu với các cấp lãnh đạo, các ban ngành đoàn thể đầu tư về cơ sở vật chất, kinh phí xây dựng lớp học, sân chơi phù hợp với hoạt động tạo hình nói chung và hoạt động vẽ nói riêng cho trẻ với quy mô mở. Trang bị đồ dùng dạy học phục vụ đầy đủ cho cô và trẻ. Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi trong việc thực hiện chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày tại trường mẫu giáo, rất mong có sự tham gia đóng góp của các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp để tôi ngày càng thực hiện được tốt hơn . Xin trân thành cảm ơn. Người viết sáng kiến Hồ Thị Thục Oanh Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 13 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN                                                                                 HIỆU TRƯỞNG                                                                                                      (Đã ký)                                                                                              Nguyễn Văn Nhẫn NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN                                                                                  Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 14 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai TÀI LIỆU THAM KHẢO TT Tên tài liệu Tác giả   Nhà xuất bản 1 1.Bộ giáo dục & đào tạo­  Chương trình giáo dục mầm  non hướng dẫn kĩ năng tạo  hình­ TPHCM ­2009 Sưu tầm Nhà xuất bản Giáo  dục. 2 Những bài SKKN hay bậc  học Mầm non Sưu tầm Trong các bài  giảng. 3 Các kĩ năng vẽ gấp, xé.  dán,nặn.  Sưu tầm  Trên Itetner. 4 Tâm lý học trẻ em lứa tuổi  mầm non Sưu tầm NXBĐHQG­Hà  Nội ­1997                     Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 15 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai MỤC LỤC I. Phần mở đầu:......................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài:..............................................................................................1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:..........................................................................2 3. Đối tượng nghiên cứu: ......................................................................................2 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:...........................................................................2 5. Phương pháp nghiên cứu :.................................................................................3 II.Phần nội dung:...................................................................................................3 1. Cơ sở lí luận :....................................................................................................3 2. Thực trạng :.......................................................................................................4 3.Nội dung và cách thực hiện biện pháp, giải pháp :............................................5 III. Kết luận, kiến nghị........................................................................................11 1.Kết luận:...........................................................................................................11 2.Kiến nghị :........................................................................................................11 Tài liệu tham khảo...............................................................................................13                     Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 16 Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng vẽ cho trẻ 5­6 tuổi trong trường Mầm non Sao Mai Giáo viên : Hồ Thị Thục Oanh 17