Tên sáng kiến:
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ đạo
Khi tham gia hoạt động ngoài trời cho trẻ 5 – 6 tuổi
Lớp A2 – Trường Mầm Non Thanh Thùy
Lĩnh vực: Khác
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thùy
Lớp A2 – Trường Mầm Non Thanh Thùy
Năm học: 2014 - 2015
1/27
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
********
Sáng kiến kinh nghiệm
Sơ yếu lý lịch
Họ và tên: Nguyễn Thị Thùy
Ngày sinh: 24.11.1991
Năm vào ngành: 2011
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mần Non Thanh Thùy
Trình độ chuyên môn: Trung cấp
Hệ đào tạo: Chính quy
“ Trẻ em hôm nay
2/27
Thế giới ngày mai ”
Chắc hẳn các bạn cũng đồng ý với tôi một điều: “ Trẻ em dễ thương
như những thiên thiên thần bé nhỏ, những thiên thần ấy sẽ lớn lên hàng ngày
nhờ có sự quan tâm, chăm sóc, dạy dỗ của bố mẹ và cô giáo để sau này trở thành
những chủ nhân tương lai của đất nước” Mçi chóng ta, ai còng muèn dµnh cho
c¸c bÐ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp nhÊt ®Ó c¸c bÐ cã thÓ ph¸t triÓn tèt. Để trẻ lĩnh hội
được kiến thức từ thế giới xung quanh một cách nhanh nhất, thoải mái và không
bị gò bó thì cách tốt nhất là thông qua hoạt động vui chơi trong đó hoạt động
ngoài trời cũng là một hình thức hấp dẫn và gây hứng thú với trẻ rất hiệu quả.
Hoạt động ngoài trời cho trẻ không gian thoáng mát, rộng rãi đồng thời bên
ngoài cũng là kho kiến thức rộng lớn kích thích sự tò mò khám phá của trẻ.
Vì vậy, năm học: 2014 – 2015 tôi mạnh dạn lựa chọn “ Một số biện pháp
nhằm phát huy tính tích cực chủ động khi tham gia hoạt động ngoài trời của
trẻ 5 -6 tuổi Lớp A2 – Trường Mầm Non Thanh Thùy ” làm đề tài sáng kiến
kinh nghiệm.
Qua ®©y, t«i xin göi lêi c¶m ¬n tíi Phßng gi¸o dôc huyÖn Thanh Oai, Ban
gi¸m hiÖu trêng MÇm non Thanh Thuú, c¸c ®ång nghiÖp, ®Æc biÖt lµ tËp thÓ líp
MÉu gi¸o 5 tuæi A2 ®· gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ ®· gãp phÇn
kh«ng nhá t¹o nªn sù thµnh c«ng cho ®Ò tµi cña t«i.
Đề tài đã hoàn thành, tuy nhiên không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Vì
vậy, tôi rất mong nhận được sự đóng góp của các cấp lãnh đạo, của các bạn
đồng nghiệp để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Mục lục
Trang bìa phụ………………..…………………………………………………1
Sơ yếu lý lịch …………………………………………………………………...2
Lời cảm ơn ..……………………………………………………………………3
3/27
Mục lục………………………………………………………………………….4
Chương 1: Đặt vấn đề ………………………………………………………....5
Chương 2: Cơ sở lý luận ……………………………………………………....7
Chương 3: Các biện pháp giải quyết vấn đề ………………………………....9
3.1: Biện pháp 1: Tạo môi trường hợp lý và có tính phát triển cho trẻ hoạt
động ngoài trời ………………………………………………………...……….9
3.2: Biện pháp 2: Đa dạng các trò chơi ngoài trời cho trẻ …………………14
3.3: Biện pháp 3: Cách tổ chức trong các hoạt động liên ý để tạo hứng thú
cho trẻ, trẻ có thể trải ngiệm qua hoạt động được học trong lớp ……….....20
3.4: Biện pháp 4: Vai trò của giáo viên tong định hướng tổ chức cho trẻ .. 22
Chương 4: Thực nghiệm khoa học – kết quả thực nghiệm ………………..23
Kết luận và khuyến nghị ……………………………………………………..24
Tài liệu tham khảo ……………………………………………………………26
Đánh giá nhận xét …………………………………………………………….27
Chương 1: Đặt vấn đề
Trẻ mầm non “Học mà chơi – chơi mà học”. Hoạt động vui chơi là hoạt
động chủ đạo của lứa tuổi mầm non, mà trong đó hoạt động vui chơi ngoài trời
là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở không khí trong lành ,
được quan sát thế giới xung quanh, khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên
giúp trẻ tăng thêm vốn sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động.
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng
thú nhất, mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung
4/27
quanh chúng. Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc , tìm hiểu,
khám phá và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Hoạt
động vui chơi ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường
tự nhiên đồng thời giúp trẻ mạnh dạn và tự tin hơn trong cuộc sống.
Là một giáo viên được phân công dạy lớp Mẫu giáo 5 - 6 tuổi ( Lớp Mẫu
giáo A2 ), tôi luôn suy nghĩ trăn trỏ và tìm cách để mình có thể vận dụng kỹ
năng và khả năng của mình vào việc giảng dạy, lồng ghép các nội dung giáo dục
trẻ một cách hấp dẫn, hứng thú với trẻ nhất nhằm đạt hiệu quả giáo dục cao nhất.
Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi
cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và vận dụng tất cả những yếu tố sẵn có trong
thiên nhiên, tác động vào chúng thông qua các trò chơi, sự quan sát tìn hiểu sự
vật xung quanh trẻ trong các tình huống. Những câu hỏi như: vì sao?, làm thế
nào?,… và từ sự tò mò ham hiểu biết ở trẻ ta giáo dục cho trẻ, hình thành cho trẻ
những hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách trẻ. Chính vì
nhu cầu nhận thức của trẻ muốn khám phá thế giới xung quanh nên năm học
2014 - 2015 tôi mạnh dạn chọn đề tài: “ Một số biện pháp nhằm phát huy tính
tích cực chủ động khi tham gia hoạt động ngoài trời của trẻ 5 -6 tuổi Lớp A2
– Trường Mầm Non Thanh Thùy ” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm trong
năm học này.
Mục đích của đề tài nghiên cứu : Hoạt động ngoài trời bao gồm các
hoạt động có chủ đích nhằm rèn luyện cho trẻ một số kiến thức , kỹ năng một
cách khoa học theo đúng mục tiêu của chương trình, các hoạt động giúp trẻ nhận
biết và làm quen với môi trường và cuộc sống xung quanh…. Thông qua hoạt
động ngoài trời sẽ giúp trẻ được khám phá thiên nhiên, được tự mình trải
nghiệm, tìm tòi khám phá nhiều điều kỳ thú, qua đó trẻ tích lũy được nhiều kinh
nghiệm cảm tính, trẻ được trực tiếp nhìn thấy hiện tượng tự nhiên trong môi
trường sống thực với tất cả những mối quan hệ và sự phụ thuộc lẫn nhau. Trẻ
được dạo chơi thoải mái tạo ra sự sung sướng, thỏa mãn khi được tiếp xúc với
môi trường xung quanh. Vì vậy, tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp nhằm phát
huy tính tích cực chủ động khi tham gia hoạt động ngoài trời của trẻ 5 -6 tuổi
Lớp A2 – Trường Mầm Non Thanh Thùy ” làm đề tài nghiên cứu với mục đích
giúp trẻ phát huy tính tích cực chủ động khám phá thiên nhiên, hiểu biết về thế
giới muôn loài xung quanh trẻ, giúp trẻ phát triển về mặt thể chất, vận động;
tăng cường kỹ năng giao tiếp của trẻ, trẻ tiếp xúc, làm quen, nói chuyện với các
bạn trong lớp từ đó giúp trẻ mạnh dạn và tự tin hơn trong giao tiếp; giúp giáo
viên đứng lớp có những biện pháp tổ chức hướng dẫn trẻ hoạt động ngoài trời
đạt hiệu quả cao.
5/27
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài: Căn cứ vào yêu cầu của
đề tài, tôi chọn đối tượng khảo sát thực nghiệm trẻ mầm non 5 – 6 tuổi thuộc lớp
mẫu giáo lớn A2 - Trường Mầm Non Thanh Thùy. Năm học 2014 – 2015.
Các phương pháp lựa chon để nghiên cứu đề tài: Trước hết bản thân tôi
nhận định được tình hình chung của đối tượng nghiên cứu, sau đó đọc, phân
tích, tổng hợp tài liệu tham khảo, để xây dựng đề cương sáng kiến, áp dụng và
hoàn thành sáng kiến. Tôi áp dụng trên trẻ thông qua các phương pháp: phương
pháp quan sát, phương pháp so sánh – phân loại, phương pháp giao tiếp, phương
pháp học tập trải nghiệm.
Sau đây là nội dung nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp nhằm
phát huy tính tích cực chủ động khi tham gia hoạt động ngoài trời của trẻ 5
-6 tuổi Lớp A2 – Trường Mầm Non Thanh Thùy ” của tôi. Rất mong được
nhận sự ủng hộ, góp ý chân thành của các đồng chí lãnh đạo, các nhà nghiên cứu
và các bạn động nghiệp gần xa để tôi có thể tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động
ngoài trời ngày càng tốt, có chiều sâu và tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tiếp cận
với thế giới rộng lớn và đầy mới lạ.
Chương 2: Cơ sở lý luận
1.C¬ së lý luËn
Ho¹t ®éng vui ch¬i cã ý nghÜa ®Æc biÖt víi trÎ mÉu gi¸o. Ho¹t ®éng vui
ch¬i lµ con ®êng tiÕp xóc ®éc ®¸o cña trÎ mÉu gi¸o víi cuéc sèng ngêi lín, nhê
ho¹t ®éng nµy trÎ bíc vµo giai ®o¹n ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n
c¸ch . Ho¹t ®éng vui ch¬i cã t¸c ®éng gióp trÎ ph¸t triÓn ®Çy ®ñ toµn diÖn vÒ
nhËn thøc t×nh c¶m, ý trÝ, còng nh c¸c nÐt tÝnh c¸ch vµ n¨ng lùc x· héi. ChÝnh
trong khi trÎ ch¬i trÎ lµm quen víi x· héi ngêi lín, häc hái c¸ch øng xö vµ giao
tiÕp trong x· héi ngêi lín, ®ång thêi còng chÝnh ë ®©y c¸i “t«i” cña trÎ ®îc h×nh
thµnh, trÎ ph©n biÖt ®îc m×nh víi ngêi kh¸c. TrÎ lín lªn cïng b¹n bÌ, cã tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm tríc nhãm ch¬i, ®«i khi biÕt hy sinh ý muèn c¸ nh©n v× lîi Ých
chung cña c¶ nhãm ch¬i vµ còng ë nhãm ch¬i cña m×nh trÎ biÕt nhËn xÐt ®¸nh
6/27
gi¸ b¹n bÌ vµ ngay c¶ ngêi th©n m×nh. NÕu kh«ng cã ho¹t ®éng vui ch¬i viÖc
häc lµm ngêi cña trÎ sÏ rÊt khã kh¨n.
MÆt kh¸c trong khi trÎ ch¬i trÎ b¾t chíc lao ®éng cña ngêi lín trÎ dÇn dÇn
n¾m b¾t ®îc mét sè kü n¨ng lao ®éng ®¬n gi¶n vµ cã t×nh c¶m víi nghÒ nghiÖp
cña hä, tõ ®ã gióp trÎ thªm kÝnh träng ngêi lao ®éng.
Nh vËy ho¹t ®éng ngoµi trêi còng gãp mét phÇn quan träng ®èi víi cuéc
sèng cña trÎ gióp trÎ hoµ nhËp víi thÕ giíi ngêi lín ®ång thêi gióp trÎ h×nh thµnh
vµ ph¸t triÓn c¸c qu¸ tr×nh t©m lý vµ tÝnh môc ®Ých, tÝnh kû luËt, tÝnh ®ång ®éi.
§ã chÝnh lµ giai ®o¹n ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n c¸ch, chuÈn bÞ cho
nh÷ng bíc ph¸t triÓn sau nµy.
2. C¬ së thùc tiÔn
N¨m häc 2014 -2015, t«i ®îc ph©n c«ng d¹y líp mÉu gi¸o lớn A2. Lớp có
tất cả 36 cháu, trong đó:
+ Cã 16 ch¸u nam vµ 20 ch¸u n÷.
+ Đa số phụ huynh làm nông nghiệp và làm nghề của địa phương.
Từ thực tế trên tôi nhận thấy một số thuận lợi và khó khăn sau.
a) ThuËn lîi:
Ban giám hiệu nhà trường đã trang bị cho chúng tôi rất nhiều đồ dùng đồ
chơi ngoài trời đa dang và phong phú.
Được phụ huynh ủng hộ cho nhiều nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi
cho các hoạt động. Và đặc biệt trẻ rất hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt
động chơi ở ngoài trời.
Bản thân tôi luôn yêu nghề, mến trẻ, luôn có tinh thần cầu thị, ham học
hỏi chuyên môn. Thường xuyên học hỏi các đồng nghiệp qua các buổi dự giờ
hoạt động và tìm hiểu qua sách báo, tạp chí, các phương tiện thông tin đại
chúng…. Đồng thời có kế hoạch sắp xếp hoạt động vui chơi theo từng chủ đề cụ
thể, theo sự hứng thú của trẻ.
Có tinh thầm trách nhiệm hoàn thành mọi nhiệm vụ được phân công.
Luôn chủ động tìm tòi và sáng tạo trong việc làm đồ dùng đồ chơi, tìm trò chơi
phục vụ cho hoạt động học và vui chơi của trẻ….
b) Khã kh¨n:
Trường có diện tích sân rộng nhưng ít những cây to nên khu vực sân trường còn
ít bóng mát cho trẻ chơi cũng như quan sát…
Đa số phụ huynh của lớp đều là lao động nông nghiệp cha nhËn thøc ®óng ®¾n
vai trß cña ho¹t ®éng vui ch¬i ®èi víi trÎ, về nhà lại tập trung làm nghề của địa
phương nên việc trò chuyện với trẻ về thế giới xung quang còn hạn chế, đa phần
là cô cung cấp kiến thức cho trẻ.
Bảng thống kê số liệu kết quả phân loại sự hứng thú tích cực tham gia vào
các hoạt động: Quan sát, vận động của trẻ đầu & đầu học 2014 - 2015
( Tổng số trẻ: 36 trẻ )
7/27
STT
Hoạt động
quan sát
1
Kết quả
Số
lượng
Tỷ lệ %
Hoạt động
vận động
Loại tốt
3
8,4%
2
Loại khá
8
3
Loại TB
4
Loại yếu
Kết quả
Số
lượng
Tỷ lệ %
Loại tốt
5
13,9%
22,2%
Loại khá
15
41,7%
18
50%
Loại TB
12
33,3%
7
19,4%
Loại yếu
4
11,1%
Chương 3: Các biện pháp giải quyết vấn đề
3.1: Biện pháp 1. Tạo môi trường hợp lý và có tính phát triển cho trẻ hoạt
động ngoài trời.
Môi trường chơi hợp lý có ảnh hưởng rất quan trọng trong việc tổ chức
giờ chơi cho trẻ. Môi trường cho trẻ hoạt động chính là nơi cung cấp nguồn
thông tin về thế giới tự nhiên xung quanh trẻ, là nơi khuyến khích tính độc lập
và tích cực hoạt động của trẻ. Vì vậy tạo môi hợp lý sẽ giúp trẻ tìm tòi, khám
phá và phát hiện những điều mới lạ hấp dẫn trẻ, từ đó giúp tôi củng cố và bổ
xung cho trẻ các kiến thức, kỹ năng mà trẻ cần. Tạo ra môi trường phù hợp, đa
dạng phong phú giúp gây hứng thú cho trẻ và cả chính giáo viên chúng ta, đồng
thời còn góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên
với trẻ, giữa trẻ với các bạn... tạo cho trẻ sự mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp.
a) Tæ chøc cho trÎ quan s¸t:
8/27
Một trong những hình thức cho trẻ làm quen với kiến thức tự nhiên và xã
hội xung quanh trẻ đạt hiệu quả cao đó là tổ chức cho trẻ quan sát.
Đây là một hình thức kích thích óc tìm tòi khám phá của trẻ rất tốt. Nôi
dung quan sát thường dựa vào khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ
thấp yêu cầu cho từng trường hợp quan sát.
Nhằm giúp trẻ quan sát một cách hiệu quả nhất, tôi hướng trẻ cùng tham
gia chuẩn bị nội dung trước khi quan sát. VD: Ở chủ đề Thực vật – Tết và mùa
xuân, tôi vận động phụ huynh dành nhiều thời gian trò chuyện với trẻ, cho trẻ đi
chơi vườn bách thảo, công viên… đồng thời yêu cầu trẻ về nhà tìm và mang đến
lớp một số loại cây & hoa để cả lóp cùng quan sát….. Ngoài ra tôi cũng chuẩn bị
các câu hỏi gợi ý nhằm phát triển tư duy của trẻ....... Với cách làm này tôi thấy
trẻ rất hứng thú và tích cực thực hiện, về phía phụ huynh tôi cũng nhận được sự
đồng tình và họ đã tham gia rất nhiệt tình.
Ảnh 2: Trẻ quan sát sự phát triển của cây
9/27
Ảnh 3: Trẻ tham quan khu trồng rau xanh của lớp mình và lớp A3
10/27
Ảnh4: Trẻ quan sát cây ở góc thiên nhiên khám phá sự phát triển của cây
Trong quá trình quan sát, tôi luôn lấy trẻ làm trung tâm ( trẻ được tự nhận
xét đánh giá, được trực tiếp sờ, nắn, cầm vào vật thật…. và trẻ tự nói nên suy
nghĩ, ý kiến của mình về những gì quan sát thấy, những gì trẻ được trực tiếp
hoạt động…) Vì vậy đòi hỏi giáo viên cần có kiến thức sâu, rộng về thế giới
xung quang để cung cấp cho trẻ.
Trong quá trình tổ chức cho trẻ quan sát,tôi luôn quan tâm, phát huy tính
tích cực của trẻ bằng cách khai thác kinh nghiệm thực tế của trẻ, tận dụng môi
trường sẵn có và luôn tạo điều kiện cho trẻ được thực hành nhiều nhất. Tôi luôn
có gắng tạo ra nhiều tình huống cho trẻ phải suy nghĩ, tìm cách giải quyết tình
huống đó, đồng thời sáng tạo thêm nhiều nội dung và chủ đề chơi phong phú
hơn cho trẻ. Tôi luôn cố gắng hướng trẻ chơi theo chủ đề thích hợp, mở rộng kỹ
năng chơi và kỹ năng giao tiếp cho trẻ. Vì vậy trẻ được hoạt động một cách tích
cực nhất, từ đó tạo được nhiều hứng thú cho trẻ khi chơi.
Ngoài ra tôi luôn chú ý tạo cho trẻ cảm giác thoải mái khi quan sát. Tạo
bầu không khi vui vẻ giữa cô và cháu để buổi chơi đạt được kết quả cao nhất.
b, Chuẩn bị các nguyên vật liệu sẵn có trong tự nhiên và trong sinh hoạt.
Để tạo hứng thú cho trẻ chơi với thiên nhiên , tôi gợi ý cho trẻ mang đến
nhiều nguyên vật liệu như: các loại hạt, các loại cây & hoa, vỏ chai nhựa, vỏ
hến, đá, sỏi, bìa các tông ….
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ quan sát vật chìm nổi, Tôi cho trẻ cùng chuẩn
bị các nguyên liệu: sỏi, đá, các miếng xốp, đồ chơi bằng nhựa….
Khi tổ chức cho trẻ chơi với cát nước, tôi cùng trẻ sưu tầm chuẩn bị các
vỏ chai nước bằng nhựa ( vỏ C2, trà xanh …..) Để khi tham gia chơi trẻ có thể
dùng chính các vỏ chai đó để chơi: Đong nước, chơi đồng hồ cát……
Tôi còn tận dụng các sự vật, hiện tượng xung quanh để tổ chức cho trẻ
quan sát đạt hiệu quả cao.
Ví dụ: Trẻ xuống sấn trường thấy nhiều lá vàng rụng trên sân thi cô cho
trẻ thi nhau nhặt lá vàng và cùng nhau trò chuyện về những chiếc lá đó.
Đố bạn đó là lá của cây gì? Tại sao bạn biết?
Tại sao lá rụng? Quan sát trên cây xem lúc này như thế nào?
Cây cần gì để sống? người ta trồng cây để làm gì?
Theo bạn mình bảo vệ cây bằng cách nào?
Quan sát xem trên sân trường có bao nhiêu cây giống với cây này?
11/27
Đồng thời để tạo hứng thú cho trẻ chơi với thiên nhiên cô gợi ý cho trẻ
đem nhiều nguyên vật liệu mở như các loại hạt đã luộc sẵn, cộng rau muống, cổ
và thay đổi nhiều hình thức cho phong phú.
Cô gợi ý cho trẻ chơi, giúp trẻ sáng tạo trong sản phẩm của mình.
Ví dụ : Tạo bức tranh bằng lá cây
Đi nhặt nhiều loại lá cây khác nhau ( lá tròn , dài, răng cưa, to,
nhỏ….), phân loại lá theo đặc điểm.
Sau đó tô màu một mặt với nhiều màu sắc khác nhau, rồi dán lên tờ
giấy A3 hoặc A4 tạo thành bức tranh đẹp.
Xâu hạt bằng hạt đậu đã luộc sơ qua.
Sỏ vòng bằng cộng rau muống.
Xếp hình các con vặt bằng lá cây…
Ảnh 5: Tranh cá ngựa làm bằng lá cây khô
12/27
Ảnh 6: Tranh cá làm bằng lá cây khô
3.2: Biện pháp 2: Đa dạng các trò chơi ngoài trời cho trẻ. ( Tăng cường nhóm
trò chơi vận động, nhóm trò chơi phát triển nhận thức và phát triển giác quan
cho trẻ, sưu tầm một số trò chơi dân gian cho trẻ hoạt động…)
Trường tôi có diện tích sân chơi khá rộng, nên việc tổ chức cho các cháu
vui chơi hoạt động ngoài trời theo lịch cụ thể của từng nhóm được đảm bảo diễn
ra thường xuyên và rất thuận tiện. Riêng với lớp tôi ngoài việc tách nhóm cho
cháu hoạt động, tôi còn chủ động tìm tòi những nội dung hoạt động ngoài trời,
những trò chơi vận động, trò chơi phát triển các giác quan cho trẻ, trò chõi phát
triển nhận thức, trò chõi dân gian gắn với chủ ðiểm và những mốc thời gian một
cách hợp lý
a, Nhóm trò chơi vận động giúp phát triển thể lực cho trẻ: ( Trẻ chơi với các
đồ chơi sẵn có trong sân trường )
Tận dụng những đồ chơi và dụng cụ vận động sẵn có trong sân trường như:
Đu quay, cầu trượt, bập bênh…. Là những trò chơi có sức hấp dẫn trẻ rất lớn.
Tôi tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động: Leo trèo trên các thiết bị dụng
cụ vận động ngoài trời: cầu trượt, các vận động bò trườn, tung, ném, chuyền và
bắt bóng, leo cầu thang, leo bậc thềm các gốc cây, nhảy lò cò…… Từ đó rèn cho
trẻ sự khéo léo nhanh nhẹn của đôi bàn tay, bàn chân, và sức dẻo dai của cơ thể.
Đồng thời kết hơp lồng ghép giáo dục trẻ không leo trèo, chạy nhảy ở những nơi
nguy hiểm
13/27
Bên cạnh đó tôi cũng tổ chức cho cháu chơi một số trò chơi sinh hoạt tập
thể đơn giản, trò chơi sinh hoạt cộng đồng cũng rất thu hút trẻ như : Trời nắng
trời mưa, Bịt mắt bắt dê; Chìm nổi; Đổi chỗ cho bạn; Cá sấu lên bờ…
Để cho các trò chơi phù hợp theo chủ đề, chủ điểm và vẫn gây hứng thú
cho trẻ, hấp dẫn trẻ tham gia chơi mà không bị nhàm chán, tôi đã linh hoạt thay
đổi luật chơi, thay đổi tên trò chơi.
Ví dụ: Trò chơi “ Đổi chỗ” tôi thaythành tên mới là “Bão thổi, gió thổi,
tìm bạn…”
- Trò chơi Kéo co có thể thay đổi tên là Kéo pháo.
- Tôi cũng khuyến khích để trẻ cùng tham gia làm những đồ chơi ngoài trời
với cô như: Làm quả cầu từ dây nilon và nắp nhựa, hay nhặt những chiếc lá khô
rồi cùng đếm và so sánh với nhau xem đó là lá của loại cây nào…
Tôi cũng tận dụng tối đa những dụng cụ cho trẻ học trong giờ thể dục để
cho trẻ hoạt động ngoài trời đây cũng là một hình thức ôn luyện kỹ năng vận
động cho trẻ đạt hiệu quả cao và rất hứng thú đối với trẻ.
b, Nhóm trò chơi tăng cường nhận thức cho trẻ:
Ở nhóm trò chơi này tôi tổ chức cho trẻ được tham gia trồng cây và chăm
sóc vườn cây xung quanh khu vực trường nhằm phát triển óc tò mò ở trẻ: quan
sát sự thay đổi hàng ngày của cây xanh trong trường và phân loại chúng theo
nhóm: Nhóm cây có hoa, nhóm không có hoa, nhóm ăn quả, nhóm cây cho bóng
mát nhóm cây lấy gỗ….
Khi tham gia hoạt động ngoài trời, trẻ được chơi với cát, nước, sỏi, phấn
vẽ, đất đá…. như: Trẻ chơi đong nước, vật chìm vật nổi, chơi đồ hình bằng cát,
xây lâu đài cát,….. qua đó trẻ biết được tính chất của chúng. Lá cây cũng là
phương tiện chơi rất hấp dẫn trẻ. Trẻ dùng lá cây để xếp thành những hình dạng
khác nhau theo trí tưởng tượng của trẻ như hình bông hoa, căn nhà, con bướm,
con cá, ….
14/27
Ảnh 7: Trẻ tham gia chơi với cát nước
Thông qua những trò chơi này cũng giúp trẻ mở rộng hơn mối quan hệ với
thế giới xung quanh, trẻ biết cách chăm sóc cây xanh và bảo vệ cây xanh, đồng
thời rèn cho trẻ cách giao tiếp lịch sự với mọi người.
c, Nhóm trò chơi phát triển giác quan:
Bên cạnh việc củng cố các biểu tượng về thế giới tự nhiên xung quanh trẻ,
rèn cho trẻ những kỹ năng trong giao tiếp, trong vận động và rèn luyện cho trẻ
có một thể lực tốt. Tôi còn chú trọng tìm tòi thêm các trò chơi giúp phát triển
các giác quan cho trẻ như: Cho trẻ lắng nghe các tiếng động, tiếng kêu ở đâu,
lắng nghe tiếng gió thổi, lá rụng, chim hót, cho trẻ ngửi mùi hoa, mùi cỏ, mùi
của lá cây, và cảm nhận ánh nắng mặt trời….. qua các trò chơi như: “ Tai ai
tinh ”; “ Ngửi hoa ”; “ Ai tinh mắt ”; “ Nhìn lá đoán cây ”; “ Đoán vật bằng
tay”; “ Đoán xem tiếng động gì”; “ Âm thanh phát ra từ đâu? ” ……
d, Sưu tầm một số trò chơi dân gian và trò chơi theo chương trình mới cho trẻ
hoạt động ngoài trời:
15/27
Kho tàng trò chơi dành cho lứa tuổi Mầm Non rất phong phú và đa dạng.
Tuy nhiên lựa chọn trò chơi sao cho phù hợp với khả năng của trẻ, phù hợp với
đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là không giống nhau. Cùng một trò chơi nhưng
cách tổ chức ở mỗi một độ tuổi lại phải tổ chức ở một mức độ khác nhau. Nhận
thức được điều đó, tôi đã tìm tòi và sưu tầm được một số trò chơi cho trẻ ở lớp
mình thông qua các phương tiện: tạp chí, sách báo, mạng internet… Cụ thể đó là
những trò chơi sau:
Ở chủ đề gia đình tôi sưu tầm và tổ chức cho trẻ một số trò chơi như: Dung
dăng dung dẻ; Lộn cầu vồng; Kéo co; Đôi bạn; Tìm đúng nhà; Chim mẹ chim
con….
Ảnh 8: Trẻ chơi “ Lộn cầu vồng”
Ở các chủ đề về môi trường tự nhiên tôi sưu tầm và tổ chức cho trẻ một số
trò chơi như: Mèo đuổi chuột; Đua ngựa; Bẫy chuột; Thả đỉa ba ba; Trời
nắng trời mưa; Mưa to mưa nhỏ; Câu ếch; Gà con tìm mồi, Cáo ơi cáo ngủ
à? Trồng nụ trồng hoa;……
16/27
Ảnh 9 : Trẻ chơi “ Mèo đuổi chuột”
Ở các chủ đề về môi trường xã hội tôi sưu tầm và tổ chức cho trẻ một số trò
chơi: Đá bóng vào gôn; Tung bóng; Gia đình nhà gấu; Về đúng bến;…
Ví dụ : Trò chơi : “ Tung bóng ” – chơi tập thể theo nhóm 5-7 trẻ
* Luật chơi: Trẻ ném và bắt bóng bằng 2 tay. Ai bị rơi bóng 2 lần thì phải
ra ngoài 1 lần chơi.
* Cách chơi: 1 nhóm 5-7 trẻ đứng thành vòng tròn cùng chơi chung 1 quả
bóng. 1 trẻ cầm bóng tung cho bạn, bạn bắt bóng xong lại tung cho bạn khác
trong nhóm trẻ được tung bóng cho phải chú ý bắt bóng, nếu để bóng rơi sẽ bị ra
ngoài 1 lượt chơi. Trong quá trình chơi, cho trẻ kết hợp đọc đồng dao:
Quả bóng con con
Quả bóng tròn tròn
Em tung bạn đỡ
Tung cao cao nữa
Bạn bắt rất tài
Cô bảo cả hai
Quả bóng con con
Quả bóng tròn tròn
Bạn tung em đỡ
Tung cao cao nữa
Em bắt rất tài.
17/27
Chúng em đều giỏi
Hay khi tổ chức trò chơi: Dung dăng dung dẻ; Thả đỉa ba ba; Rồng rắn
lên mây; lộn cầu vồng….. đều có thêm lời đồng dao tạo hứng thú cho trẻ tham
gia chơi rất hiệu quả.
Ảnh 10: Trẻ chơi “Rồng rắn lên mây”
Sưu tầm một số trò chơi vận động và trò chơi dân gian cho trẻ hoạt động
ngoài trời phù hợp với từng chủ đề:
B¶ng mét sè trß ch¬i ph¸t triÓn vËn ®éng
Chñ ®Ò
Trß ch¬i vËn ®éng
Trß ch¬i d©n gian
B¶n th©n
§uæi b¾t bãng.
Dung d¨ng dung dÎ.
§uæi b¾t.
Lén cÇu vång.
§i ®i nhÑ h¬n.
KÐo co.
Qu¶ bãng trßn.
Ch¬i u.
§«i b¹n.
Gia ®×nh
Gµ t×m mÑ.
Th¶ ®Øa ba ba
18/27
Chim mÑ chim con
NhÈy bíc
T×m ®óng nhµ.
C©u c¸ (C©u Õch)
Ai nÐm xa h¬n.
M«i trêng x· héi
L¸i m¸y bay.
§¸ bßng tróng lç
Lµm ®oµn tµu.
§Èy gËy
Phi c«ng.
Ch¬i ®å
¤ t« vµ chim sÎ.
Thi v¸c cñi ch¹y
B¸c n«ng d©n vµ ®µn bß.
M«i trêng tù nhiªn
Gµ con t×m måi.
TËp tÇm v«ng
N¾ng vµ ma.
Th¶ ®Øa ba ba
Thá con d¹o ch¬i.
MÌo ®uæi chuét
C¸o vµ thá.
Cíp l¸
GÊu vµ ong.
Tìm tòi, sưu tầm và sáng tạo thêm một số bài vè, đồng dao….. và ứng dụng
vào trò chơi nhằm phát triển 5 mục tiêu giáo dục.
Tôi sưu tầm những bài vè như: “ Vè tưới cây ” cho trẻ vừa đọc vè vừa
tưới cây tạo cho trẻ sự hứng thú, vui vẻ và thoải mái và yêu thích muốn tham gia
lao động tưới nước cho cây. Đồng thời qua đó giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ
rất hiệu quả, trẻ phát âm chuẩn hơn, giảm bớt ngọng…
Ve vẻ vè ve
Tôi vè tôi kể
Thi đua tập thể
Tưới nước cho cây
Cho cây đó mà cho cây !
Tuổi nhỏ hăng say
Chăm cho cây lớn
Cây xanh tươi tốt
Bóng mát hoa thơm
Quả ngon mát ngọt
Mát ngọt thơm ngon
Thơm ngon cái mà thơm
ngon!
19/27
Ảnh 11: Trẻ chăm sóc, tưới nước cho cây
Ví dụ: Thi v¸c cñi ch¹y:
* ChuÈn bÞ: sè lîng ngêi ch¬i kh«ng h¹n chÕ
* LuËt ch¬i:
Khi v¸c cñi ch¹y ngêi ch¬i kh«ng ®îc ®Ó cñi r¬i hay ch¹m ®Êt nÕu kh«ng
sÏ bÞ thua cuéc.
* C¸ch ch¬i:
§©y lµ trß ch¬i gièng nh ch¹y tiÕp søc, chØ kh¸c lµ ngêi ch¬i võa ch¹y võa
ph¶i v¸c thªm mét bã cñi. Nh÷ng ngêi v¸c cñi ch¹y ®Õn mét qu·ng nµo ®ã, sau
®ã cã ngêi chê s½n ë ®Êy nhËn cñi cña b¹n ch¬i nhêng cho råi tiÕp tôc ch¹y, cø
nh thÕ cho ®Õn khi v¸c cñi ®îc vÒ ®Ých th× trß ch¬i kÕt thóc. §éi ch¬i nµo ®Õn
®Ých sím nhÊt mµ kh«ng bÞ r¬i cñi sÏ giµnh chiÕn th¾ng.
3.3: Biện pháp 3: Cách tổ chức trong các hoạt động liên ý đê tạo hứng thú
cho trẻ, trẻ có thể trải nghiệm qua hoạt động trẻ được học trong lớp.
Đây là một hình thức cho trẻ làm quen với những kiến thức tự nhiên, xã
hội xung quanh trẻ, kích thích óc tìm tòi khám phá của trẻ. Nội dung quan sát
thường dựa vào khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ thấp yêu cầu
tùy từng trường hợp quan sát. Để cho trẻ quan sát được tốt hơn, tôi đã hướng trẻ
cùng chuẩn bị trước khi quan sát với tôi, chẳng hạn với chủ điểm thế giới thực
vật thì yêu cầu trẻ thực hiện ở nhà như tìm hiểu một số loại hoa và mang hoa
20/27
- Xem thêm -