Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Sáng kiến kinh nghiệm Skkn một số biện pháp chỉ đạo việc sử dụng đồ dùng dạy học môn khoa học lớp 4 nh...

Tài liệu Skkn một số biện pháp chỉ đạo việc sử dụng đồ dùng dạy học môn khoa học lớp 4 nhằm nâng cao chất lượng dạy học

.DOC
36
1120
117

Mô tả:

PhÇn I: ®Æt vÊn ®Ò Mçi m«n häc ë TiÓu häc ®Òu gãp phÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¬ së ban ®Çu rÊt quan träng cña nh©n c¸ch con ngêi ViÖt Nam. Cïng víi c¸c m«n häc kh¸c, m«n Khoa häc cã vÞ trÝ quan träng v×: - Khoa häc cã kh¶ n¨ng øng dông réng r·i trong cuéc sèng vµ gÇn gòi víi thùc tÕ con ngêi chóng ta. Nã gióp cho mçi c¸ nh©n cã nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ con ngêi, thùc vËt, ®éng vËt vµ hiÖn tîng tù nhiªn ®¬n gi¶n xung quanh. - M«n Khoa häc líp 4 bíc ®Çu h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cho häc sinh nh÷ng øng xö thÝch hîp trong c¸c t×nh huèng cã liªn quan ®Õn vËn ®éng, søc kháe cña b¶n th©n, gia ®×nh vµ céng ®ång, häc sinh ®îc ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tù quan s¸t, nªu th¾c m¾c ®Æt c©u hái, hay ph©n tÝch so s¸nh rót ra nh÷ng dÊu hiÖu chung vµ riªng cña mét sè sù vËt, hiÖn tîng ®¬n gi¶n trong tù nhiªn. - H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng th¸i ®é, hµnh vi tù gi¸c thùc hiÖn c¸c quy t¾c vÖ sinh, an toµn cho b¶n th©n, gia ®×nh vµ céng ®ång. C¸c em ham hiÓu biÕt khoa häc, cã ý thøc vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo ®êi sèng, cã ý thøc vµ hµnh ®éng b¶o vÖ m«i trêng xung quanh. - §©y lµ giai ®o¹n ®Çu h×nh thµnh kiÕn thøc kü n¨ng c¬ b¶n t¹o nÒn mãng v÷ng ch¾c cho häc sinh tÕp thu kiÕn thøc líp trªn. V× vËy, ch¬ng tr×nh TiÓu häc míi ®îc x©y dùng víi ®Þnh híng theo kÞp vµ ®ãn ®Çu sù ph¸t triÓn cña x· héi phï hîp víi giai ®o¹n ph¸t triÓn hiÖn nay. Nh»m ®¸p øng yªu cÇu míi cña viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn chung cña ®Êt níc. §Ó thùc hiÖn môc tiªu nãi trªn, ch¬ng tr×nh m«n Tù nhiªn vµ x· héi (líp 1,2,3) vµ Khoa häc (líp 4,5) cô thÓ lµ líp 4 ®· cã nh÷ng thay ®æi vÒ néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng t duy ®éc lËp, kh¶ n¨ng tù kiÓm tra ®¸nh gi¸ cña häc sinh vµ viÖc thay ®æi néi dung, ph¬ng ph¸p còng kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých n©ng cao kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh. §Ó gióp cho c¸c em cã kiÕn thøc v÷ng ch¾c lµm hµnh trang vµo ®êi th× nhµ gi¸o dôc nãi chung vµ gi¸o viªn TiÓu häc nãi riªng cÇn cã nh÷ng ph¬ng ph¸p còng nh gi¶i ph¸p sao cho phï hîp ®Ó häc sinh tiÕp thu tri thøc ®¹t hiÖu qu¶ cao ë tÊt c¶ c¸c m«n häc. - ViÖc häc sinh tiÕp thu bµi mét c¸ch thô ®éng kh«ng cßn n÷a, thay vµo ®ã c¸c em ph¶i ®îc chñ ®éng tiÕp thu kiÕn thøc. §Æc biÖt lµ m«n Khoa häc c¸c em ph¶i ®îc tham gia, ph¸t hiÖn vµ ph¸t minh c¸i míi, t¹o ra tri thøc cho riªng m×nh. V× thÕ, khi gi¶ng d¹y m«n Khoa häc, gi¸o viªn ph¶i ®Æc biÖt coi träng ph¬ng ph¸p trùc quan - nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña ph¬ng ph¸p nµy lµ ®å dïng d¹y häc. ThiÕu c¸c thiÕt bÞ d¹y häc, giê häc trë nªn buån tÎ, kh«ng ®¹t ®îc môc tªu bµi d¹y, lµm thui chét kh¶ n¨ng t duy cña häc sinh. Tuy nhiªn viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc (§DDH) trong c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n Khoa häc nãi riªng cßn nhiÒu bÊt cËp. Sè lîng ®å dïng Ýt, cã mét sè ®å dïng cha phï hîp, ph¬ng ph¸p sö dông ®å dïng cha s¸ng t¹o, nhiÒu gi¸o viªn cßn lóng tóng khi sö dông §DDH vµo tõng tiÕt Khoa häc nªn dÉn ®Õn chÊt lîng d¹y häc m«n nµy cha hiÖu qu¶. VËy lµm thÕ nµo ®Ó gi¸o viªn cã ph¬ng ph¸p sö dông §DDH trong gi¶ng d¹y m«n Khoa häc ®îc hiÖu qu¶, häc sinh cã chÊt lîng cao? §ã lµ ®iÒu mµ kh«ng chØ riªng t«i mµ ch¾c ch¾n r»ng c¸c b¹n ®ång nghiÖp cña chóng t«i lu«n tr¨n trë. ChÝnh v× lÏ ®ã, t«i ®· chän nghiªn cøu “Mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o viÖc sö dông §DDH m«n Khoa häc líp 4 nh»m n©ng cao chÊt lîng d¹y häc trêng TiÓu häc Kh¬ng §×nh.” PhÇn II: gi¶i quyÕt vÊn ®Ò Ch¬ng I C¬ së lÝ luËn cña BiÖn ph¸p chØ ®¹o nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc sö dông §DDH m«n Khoa häc líp 4 ë trêng tiÓu häc kh¬ng ®×nh 1/ C¬ së lÝ luËn 1.1. “§æi míi gi¸o dôc” lµ ®æi míi chØ ®¹o chuyªn m«n trong c¸c nhµ trêng nh»m n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc. Mçi gi¸o viªn ®øng líp ph¶i n¾m v÷ng quy tr×nh, néi dung vµ nh÷ng ®iÓm míi cña SGK; ph¶i biÕt vËn dông linh ho¹t c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y thÝch hîp cho tõng bµi, tõng ho¹t ®éng. C¸c kÜ n¨ng giao tiÕp kh«ng thÓ ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn b»ng con ®êng truyÒn gi¶ng thô ®éng. C¸c kiÕn thøc vÒ ng«n ng÷, v¨n häc, v¨n ho¸, tù nhiªn vµ x· héi…cã thÓ tiÕp thu qua bµi gi¶ng nh ng häc sinh chØ lµm chñ ®îc nh÷ng kiÕn thøc nµy khi c¸c em chiÕm lÜnh chóng b»ng ho¹t ®éng cã ý thøc cña m×nh. Còng nh vËy, nh÷ng t tëng t×nh c¶m vµ nh©n c¸ch tèt ®Ñp chØ cã thÓ h×nh thµnh ch¾c ch¾n th«ng qua sù rÌn luyÖn trong thùc tÕ. §ã lµ nh÷ng lÝ do cÇn thiÕt cho sù ra ®êi cña ph¬ng ph¸p d¹y häc míi – ph¬ng ph¸p tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng cña ngêi häc – lÊy häc sinh lµm trung t©m trong ®ã thÇy c« ®ãng 1 vai trß tæ chøc c¸c ho¹t ®éng. §Ó ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu nh trªn, ngêi qu¶n lÝ cÇn cã biÖn ph¸p chØ ®¹o cô thÓ b¸m s¸t theo v¨n b¶n híng dÉn chuyªn m«n cña ngµnh vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ trêng m×nh. 1.2. Môc tiªu cña m«n Khoa häc líp 4: - Cã mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu thiÕt thùc vÒ: + Sù trao ®æi chÊt, nhu cÇu dinh dìng vµ sù lín lªn cña c¬ thÓ ngêi. C¸ch phßng chèng mét sè bÖnh th«ng thêng vµ bÖnh truyÒn nhiÔm. Sù trao ®æi chÊt, sù sinh s¶n cña thùc vËt, ®éng vËt. §Æc ®iÓm vµ øng dông cña mét sè chÊt, mét sè vËt liÖu vµ d¹ng n¨ng lîng thêng gÆp. + Bíc ®Çu h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng kü n¨ng øng dông thÝch hîp trong c¸c t×nh huèng cã liªn quan ®Õn søc khoÎ cña b¶n th©n, gia ®×nh vµ céng ®ång. - Quan s¸t vµ lµm mét sè thÝ nghiÖm thùc hµnh khoa häc ®¬n gi¶n. Ph©n tÝch so s¸nh, rót ra nh÷ng dÊu hiÖu chung. + H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng th¸i ®é hµnh vi. Tù gi¸c thùc hiÖn c¸c quy t¾c vÖ sinh an toµn cho b¶n th©n, gia ®×nh vµ céng ®ång. Ham hiÓu biÕt khoa häc cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo ®êi sèng. Yªu con ngêi thiªn nhiªn ®Êt níc, yªu c¸i ®Ñp. 2/ C¬ së thùc tiÔn: 2.1. Häc sinh: Häc sinh TiÓu häc cßn ng©y th¬, hån nhiªn. C¸c em cha cã kh¶ n¨ng tù ®Æt ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cho m×nh, cha cã kh¶ n¨ng tù ®Æt môc ®Ých xa vµ phøc t¹p cho hµnh ®éng ®ã. ChÝnh v× vËy ®Ó gióp c¸c em n¾m ®îc bµi häc mét c¸ch nhanh vµ cÆn kÏ th× ph¶i ®i tõ trùc quan cô thÓ ®Õn t duy trõu tîng. Th«ng qua viÖc sö dông §DDH sÏ gióp c¸c em hiÓu bµi tèt h¬n, høng thó häc tËp h¬n. Sù ph¸t triÓn t©m lý vµ vÞ trÝ cña häc sinh cña häc sinh TiÓu häc phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ph¬ng ph¸p gi¸o dôc cña nhµ trêng trong ®ã viÖc sö dông §DDH ë c¸c tiÕt d¹y ®ãng mét vai trß kh«ng nhá. 2.2. Gi¸o viªn: Tõ nh÷ng n¨m thay s¸ch ®Çu tiªn viÖc sö dông §DDH ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn song sè lîng §DDH cßn cha nhiÒu. Gi¸o viªn cã sö dông nhng viÖc khai th¸c, sö dông §DDH trong c¸c tiÕt häc cßn cha triÖt ®Ó, lóng tóng nªn kÕt qu¶ cha cao. 2 Ch¬ng II Thùc tr¹ng cña biÖn ph¸p chØ ®¹o sö dông §å dïng d¹y häc m«n Khoa häc líp 4 Trêng TiÓu häc Kh¬ng §×nh 1/ §Æc ®iÓm t×nh h×nh cña trêng. Trêng TiÓu häc Kh¬ng §×nh lµ mét ng«i trêng nhá ®ãng trªn ®Þa bµn phêng Kh¬ng §×nh, QuËn Thanh Xu©n, Hµ Néi víi diÖn tÝch 7200m 2. Lµ mét ng«i trêng nhá ®îc thµnh lËp gÇn 20 n¨m tuæi song n¨m häc 2011 – 2012 thÇy vµ trß cïng phÊn khëi tríc nh÷ng khëi s¾c vÒ sè häc sinh ®îc t¨ng thªm. Tõ 720 häc sinh/ 18 líp cña n¨m häc tríc nay ®· cã 854 häc sinh/ 18 líp, trong ®ã gåm 4 líp 1; 04 líp 2; 04 líp 3; 03 líp 4; 03 líp 5. §èi tîng häc sinh cña trêng ®a sè häc sinh lµ con cña gia ®×nh cã hoµn c¶nh khã kh¨n, d©n trÝ kh«ng cao. Mét sè cha mÑ cha thùc sù quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em m×nh. Trêng ®ang ®îc UBND QuËn ®Çu t hoµn thiÖn dÇn vÒ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ §DDH. 1.1. ThuËn lîi: - 100% gi¸o viªn ®¹t tr×nh ®é chuÈn vµ trªn chuÈn. - NhiÒu gi¸o viªn trÎ, cã ý thøc häc hái chuyªn m«n, yªu nghÒ mÕn trÎ, cã nhiÒu cè g¾ng trong gi¶ng d¹y. - Cã 13/ 18 ®ång chÝ gi¸o viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, ®¹t gi¸o viªn d¹y giái cÊp QuËn, Thµnh phè nhiÒu n¨m liÒn. - Ban gi¸m hiÖu nhiÖt t×nh, cã tr¸ch nhiÖm, lu«n quan t©m ®Õn chÊt lîng d¹y vµ häc luôn x¸c ®Þnh d¹y vµ häc lµ nhiÖm vô hµng ®Çu, lµ con ®êng ph¸t triÓn ®i lªn cña nhµ trêng. 1.2. Khã kh¨n: - NhiÒu häc sinh cã hoµn c¶nh, thiÕu sù quan t©m d¹y dç s¸t sao tõ phÝa gia ®×nh. D©n trÝ kh«ng cao nªn mÆt b»ng tr×nh ®é cña häc sinh kh«ng ®ång ®Òu. - Tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cña mét sè Ýt gi¸o viªn cßn chËm ®æi míi ph¬ng ph¸p. 2/ Thùc tr¹ng §DDH vµ sö dông §DDH ë trêng TiÓu häc 3 HÖ thèng §DDH ë trêng TiÓu häc kh¸ ®a d¹ng, bao gåm nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau, nh×n chung hÖ thèng §DDH ®· thùc sù gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc ë trêng TiÓu häc. - BGH cã quan t©m ®Õn viÖc sö dông §DDH trong c¸c tiÕt d¹y häc. - Gi¸o viªn cã kÕ ho¹ch sö dông §DDH theo tuÇn th«ng qua buæi sinh ho¹t chuyªn m«n. Bªn c¹nh §DDH ®îc cÊp, nhiÒu gi¸o viªn vµ häc sinh ®· tÝch cùc su tÇm vµ tù lµm §DDH ….Tuy vËy so víi yªu cÇu ®æi míi th× hÖ thèng §DDH vµ viÖc khai th¸c sö dông §DDH cßn cã mét sè tån t¹i sau: - §DDH ®îc trang bÞ cha ®ång bé gi÷a c¸c m«n. - §DDH lµm ®é chÝnh x¸c cha cao. - Sè lîng §DDH thùc hµnh cßn Ýt so víi ®å dïng minh ho¹ cña gi¸o viªn. - §DDH hiÖn ®¹i cha ®îc quan t©m ®óng møc. - ViÖc sö dông §DDH cßn h¹n chÕ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. - V× thêi gian eo hÑp nªn viÖc chuÈn bÞ sö dông §DDH mang tÝnh h×nh thøc mÆc dï cã chuÈn bÞ tríc, ®óng víi yªu cÇu cña tiÕt d¹y nhng cha kü cha s©u, cha ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng, khai th¸c triÖt ®Ó ®óng lóc ®óng chç trong tiÕt d¹y. - Mét sè gi¸o viªn cha cã ý thøc ph©n lo¹i §DDH ®Ó ®óng víi néi dung tõng bµi häc. - Mét sè gi¸o viªn cha thÊy hÕt vÞ trÝ vai trß quan träng cña §DDH trong viÖc n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc ë bËc TiÓu häc. - ý thøc tù lµm ®å dïng cha cao. Ch¬ng III Mét sè biÖn ph¸p chØ ®¹o viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc m«n khoa häc líp 4 nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ chÊt lîng d¹y häc trêng TiÓu häc Kh¬ng §×nh. 1/ LËp kÕ ho¹ch C¨n cø vµo yªu cÇu néi dung ch¬ng tr×nh, thùc tr¹ng trang bÞ §DDH, trong nhµ trêng. C¨n cø vµo nhu cÇu, kh¶ n¨ng cña gi¸o viªn trong khèi 4 ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch. 1.1. §èi víi hiÖu trëng: 4 - Cã kÕ ho¹ch tæ chøc båi dìng cho gi¸o viªn ph¬ng ph¸p sö dông §DDH theo ®Æc ®iÓm cña tõng bé m«n. - Cã kÕ ho¹ch mua s¾m tu bæ §DDH. - Hç trî kinh phÝ cho gi¸o viªn tù lµm §DDH. - Tæ chøc thi triÓn l·m §DDH tù lµm cÊp trêng vµ chän §DDH ®i triÓn l·m §DDH cÊp QuËn. 1.2. Phô tr¸ch phßng §DDH: - XÕp lÞch ®i 2 buæi/ ngµy t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn mîn tr¶ mét c¸ch thuËn lîi. - ChuÈn bÞ §DDH cho gi¸o viªn theo kÕ ho¹ch gi¸o viªn ®· ®¨ng kÝ. - B¶o qu¶n §DDH mçi th¸ng 1 lÇn. - KÕt hîp víi gi¸o viªn l¾p ®Æt §DDH tríc khi tiÕn hµnh sö dông. - B¸o c¸o theo ®Þnh kú cho Ban gi¸m hiÖu vÒ t×nh h×nh sö dông §DDH cña tõng gi¸o viªn ®èi víi tõng m«n. - Thèng kª viÖc tù lµm §DDH cña gi¸o viªn. 1.3. §èi víi gi¸o viªn tæ 4: - X©y dùng kÕ ho¹ch khai th¸c vµ sö dông §DDH theo tõng tuÇn. - Ngoµi bé §DDH ®îc cÊp gi¸o viªn ph¶i nghiªn cøu lµm thªm §DDH phôc vô cho bµi d¹y. - Ngoµi viÖc su tÇm tranh, ¶nh….mçi gi¸o viªn Ýt nhÊt mét häc kú ph¶i tù lµm ®îc 2 §DDH cã gi¸ trÞ sö dông cao. - Sinh ho¹t tæ nhãm chuyªn m«n ®Ó lµm ph¬ng ph¸p sö dông §DDH. - T¨ng cêng sö dông §DDH hiÖn ®¹i trong c¸c tiÕt, thi gi¸o viªn giái vµ chuyªn ®Ò. 2/ Tæ chøc thùc hiÖn - Tæ chøc híng dÉn gi¸o viªn khai th¸c vµ sö dông §DDH cã hiÖu qu¶ th«ng qua tËp huÊn sö dông ®å dïng t¹i trêng. - T¹o ra sù g¾n bã, gióp ®ì nhau s¸ng t¹o vµ sö dông §DDH nh»m ®¹t ®îc môc tiªu mong muèn trong c«ng t¸c khai th¸c vµ sö dông §DDH mµ trêng ®· ®Ò ra. - Tæ chøc trao ®æi vÒ §DDH vµ ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. - Tæ chøc chuyªn ®Ò vÒ sö dông §DDH råi rót kinh nghiÖm viÖc sö dông nh÷ng §DDH ®ã. 2.1 Nghiªn cøu ch¬ng tr×nh, néi dung tõng m¹ch kiÕn thøc ®Ó x¸c ®Þnh §DDH cho c¸c chñ ®Ò nh sau: a. Chñ ®Ò: Con ngêi vµ søc kháe 5 PhiÕu häc tËp, giÊy A4 - A0, bé ®å ch¬i ghÐp ch÷, tranh vÏ c¸c h×nh trong s¸ch gi¸o khoa, bót ch× vÏ, phÊn ®ñ mµu, b¶ng phô, ®å ch¬i b»ng nhùa vÒ c¸c con vËt, tranh ¶nh qu¶ng c¸o vÒ thùc phÈm, hoa qu¶, ®å hép…muèi g¹o, n íc, b¸t, chÐn… b. Chñ ®Ò: VËt chÊt vµ n¨ng lîng VÏ h×nh trong s¸ch gi¸o khoa, cèc thñy tinh, chai, lä b»ng thñy tinh hoÆc b»ng nhùa, tÊm kÝnh, v¶i, b«ng, giÊy thÊm, bät biÓn, tói ni lon, th×a, ®êng, muèi, c¸t, nÕn, bÕp dÇu, ®Ìn cån, Êm ®un níc, èng nghiÖm, níc ®¸, giÊy A4, bót ch×, bót mµu, s¬ ®å vßng tuÇn hoµn cña níc trong tù nhiªn ®îc phãng to, b¨ng keo, bót d¹, giÊy A0, phiÕu häc tËp, tranh ¶nh vµ t liÖu vÒ vai trß cña níc, phÔu läc níc, b«ng läc níc, kÝnh lóp, m« h×nh dông cô läc níc ®¬n gi¶n, d©y chun, kim kh©u, viªn g¹ch, côc ®Êt kh«, chËu, bãng bay, b¬m tiªm, b¬m xe ®¹p, níc v«i trong, chong chãng ®ñ mµu, hép ®èi lu, nÕn, diªm, vµi nÐn h¬ng, su tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c cÊp giã nh÷ng thiÖt h¹i do gi«ng b·o g©y ra, ghi l¹i nh÷ng b¶n tin thêi tiÕt liªn quan ®Õn giã b·o, su tÇm nh÷ng h×nh ¶nh thÓ hiÖn bÇu kh«ng khÝ trong s¹ch vµ bÇu kh«ng khÝ bÞ « nhiÔm, su tÇm nh÷ng tranh ¶nh c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng kh«ng khÝ, èng b¬, thíc, vµi hßn sái, trèng nhá, Ýt giÊy vôn, kÐo, lîc, ®µi, b¨ng c¸t-xÐt ghi ©m thanh mét sè loµi vËt, sÊm sÐt, ®µn ghi ta, ®ång hå, hép kÝn, nhùa trong, tÊm kÝnh mê, tÊm v¸n, ®Ìn bµn, ®Ìn pin, kh¨n tay s¹ch, nhiÖt kÕ, phÝch níc s«i, níc ®¸, xoong, nåi, giá, Êm, th×a kim lo¹i, th×a nhùa, th×a gç, nhiÖt kÕ, hép diªm, bµn lµ, kÝnh lóp, miÕng xèp, xi-lanh, ®Ìn….. c. Chñ ®Ò: Thùc vËt vµ ®éng vËt H×nh vÏ trong s¸ch gi¸o khoa, phiÕu häc tËp, lon s÷a bß, c©y ®Ëu xanh, lä níc ®¸nh mãng tay, keo trong suèt, su tÇm c©y sèng trªn c¹n vµ díi níc, bao b× qu¶ng c¸o cho c¸c lo¹i ph©n bãn, giÊy A0, bót ®ñ mµu, su tÇm nh÷ng con vËt ¨n c¸c lo¹i thøc ¨n kh¸c nhau… 2.2. KiÓm kª x¸c ®Þnh nh÷ng ®å dïng ®· cã vµ nh÷ng ®å dïng lµm thªm: * §å dïng ®· cã: 86 * §å dïng tù lµm vµ su tÇm: 45 2.3. Tæ chøc c¸c chuyªn ®Ò sö dông §DDH ®Ó ®æi míi ph¬ng ph¸p, n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc: a. Mét sè chuyªn ®Ò trêng: §/c §ç ThÞ BÝch Ngäc líp 4A1- Khèi trëng D¹y bµi 2: Trao ®æi chÊt ë ngêi §/c NguyÔn ThÞ H¹nh líp 4A2 6 D¹y bµi 35: Kh«ng khÝ cÇn cho sù ch¸y §/c TrÇn ThÞ Kim Dung líp 4A3 D¹y bµi 61: Trao ®æi chÊt ë thùc vËt VÝ dô cô thÓ mét tiÕt chuyªn ®Ò trêng cña ®/c NguyÔn ThÞ H¹nh líp 4A2. Bµi 35: “Kh«ng khÝ cÇn cho sù ch¸y” I. Môc tiªu: Sau bµi häc häc sinh biÕt: - Lµm thÝ nghiÖm chøng minh: + Cµng cã nhiÒu kh«ng khÝ cµng cã nhiÒu « xi ®Ó duy tr× sù ch¸y ®îc l©u dµi h¬n. + Muèn sù ch¸y diÔn ra liªn tôc, kh«ng khÝ ph¶i ®îc lu th«ng. - Nãi vÒ vai trß cña khÝ ni- t¬ ®èi víi sù ch¸y diÔn ra trong kh«ng khÝ. Tuy kh«ng duy tr× sù ch¸y nhng nã gi÷ cho sù ch¸y x¶y ra kh«ng qu¸ m¹nh, qu¸ nhanh. - Nªu øng dông thùc tÕ liªn quan ®Õn vai trß cña kh«ng khÝ ®èi víi sù ch¸y. II. §å dïng d¹y häc: - H×nh trang 70,71 SGK. - ChuÈn bÞ c¸c đồ dùng thí nghiệm theo nhóm: + Hai lọ thủy tinh( một lọ to, một lọ nhỏ), hai cây nến bằng nhau. + Một lọ thủy tinh không có đáy( hoặc ống thủy tinh), nến, đế kê( như hình vẽ). III. Hoạt động dạy và học: Hoạt động dạy 1. Kiểm tra bài cũ: Hoạt động học - Không khí có ở đâu? Không khí có - SGK trang 63, 65 những tính chất gì? - Không khí có vai trò như thế nào - Không khí có chứa khí ô xi duy trì sự cháy đối với đời sống? - Không khí dùng làm căng bánh xe ô tô, xe máy, xe đạp… - Không khí dùng để làm căng bong bay, phao bơi… 7 2. Bài mới: - Lắng nghe * Giới thiệu bài: * Hoạt động 1: Vai trò của ô xi đối với sự cháy Bước 1: - Nhóm trưởng báo cáo - Học sinh đọc(1 em) - Chia lớp làm 4 nhóm - Báo cáo đồ dùng chuẩn bị thí nghiệm. - Đọc mục thực hành (trang 70-SGK) ( Giáo viên kê 1 bàn giữa lớp để làm thí nghiệm cho cả lớp quan sát, dự đoán hiện tượng và kết quả của thí nghiệm). Thí nghiệm 1: - Lắng nghe và phát biểu ý kiến Dùng 2 cây nến như nhau và 2 chiếc + Cả 2 cây nến cùng tắt. + Cả 2 cây nến vẫn cháy bình thường. lọ thủy tinh không bằng nhau. Khi đốt + Cây nến trong lọ to sẽ cháy lâu hơn cháy 2 cây nến và úp lọ thủy tinh lên. cây nến trong lọ nhỏ. Kích thước Thời Giải thích Các em dự đoán hiện tường gì xảy ra? lọ thủy tinh gian cháy 1. Lọ TT to 2. Lọ TT nhỏ Bước 2: Các nhóm thực hành làm. - Thí nghiệm và ghi kết quả vào phiếu theo mẫu. d¸n thí nghiệm 1 lên bảng. - Đốt cháy 2 cây nến và úp lọ thủy tinh - Chú ý: Cẩn thận dễ vỡ lọ thủy tinh vào. - Cả 2 cây nến cùng tắt nhưng cây nến và cháy khi sử dụng diêm, bật lửa. trong lọ to cháy lâu hơn cây nến trong lọ Bước 3: Thực hành trước lớp. nhỏ. - Một nhóm lên trình bày lại thí nghiệm - Đại diện các nhóm báo cáo kết quả của nhóm mình. và kết quả của nhóm mình. Học sinh làm thí nghiệm, giáo viên - Vì lọ thủy tinh có chứa nhiều không 8 - Theo em tại sao cây nến trong lọ thủy khí hơn lọ thủy tinh nhỏ. Mà trong không khí chứa khí ô xi duy trì sự cháy. tinh to lai cháy lâu hơn cây nến trong lọ thủy tinh nhỏ? - Ô xi duy trì sự cháy lâu hơn càng có nhiều không khí thì càng càng có nhiều ô xi và sự cháy sẽ diễn ra lâu hơn. - Qua thí nghiệm này chung ta đã chứng minh được ô xi có vai trò gì? Kết luận: Càng có nhiều không khí thì càng có nhiều ô xi để duy trì sự cháy lâu hơn. * Hoạt động 2: Cách duy trì sự cháy Bước 1: Chia lớp thành 4 nhóm - Báo cáo đồ dùng thí nghiệm - Đọc mục thực hành trang 70, 71 SGK - Giáo viên làm mẫu - Dùng lọ thủy tinh không đáy, úp vào - Nhóm trưởng báo cáo cây nến gắn trên đế kín rồi hỏi: - Các em dự đoán xem hiện tượng - Cây nến vẫn cháy bình thường. - Cây nến sẽ tắt. gì xảy ra? - Các nhóm thực hành thí nghiệm, ghi kết quả vào phiếu. Bước 2: Học sinh làm thí nghiệm - Đại diện các nhóm báo cáo kết quả - Cây nến tắt sau mấy phút. + Do lượng ô xi trong lọ đã cháy hết mà không được cung cấp tiếp. - Giáo viên treo tranh thí nghiệm 2 lên bảng. Bước 3: Thực hành trước lớp - Một số học sinh nêu dự đoán của mình. - Một nhóm lên bảng thực hành và báo cáo kết quả. - Theo em, vì sao cây nến lại chỉ cháy 9 được trong thời gian ngăn như vậy? Giáo viên phổ biến thí nghiệm: - Cô thay thế ngắn nến bằng một đế không kín (cho học sinh quan sát vật - Các nhóm thực hành thí nhiệm 3 thật). Hãy dự đoán xem hiện tượng gì xảy ra? - Đại diện nhóm báo cáo kết quả - Giáo viên phát cho 4 nhóm, mỗi nhóm 1 đế gắn nến không kín. - Giáo viên dán thí nghiệm 3 lên bảng. Do được cung cấp ô xy liên tục đế gắn nến không kín nên không khí liên tục thí nghiệm và kết quả? tràn vào lọ cung cấp ô xy nến cháy liên tục - Vì sao cây nến có thể cháy bình - Học sinh lắng nghe và quan sát thí thường. nghiệm giáo viên mô tả + Đại diện một nhóm lên bảng trình bày - Quan sát từ hiện tượng chúng ta thấy: Khi sự cháy xảy ra, khí ni-tơ và khí các- - Học sinh trả lời bô-níc nóng lên và bay lên cao. Do có chỗ lưu thông với bên ngoài nên không khí ở bên ngoài tràn vào trong lọ, tiếp tục cung cấp ô xy để duy trì sự cháy. Cứ như vậy sự cháy diễn ra liên tục. - Để duy trì sự cháy cần phải làm gì? Học sinh thảo luận và trả lời. - Giáo viên kết luận: Để duy trì sự cháy, - Ni-tơ trong không khí giữ cho sự cháy cần liên tục cung cấp không khí. Nói diễn ra không quá mạnh, quá nhanh. cách khác không khí cần được lưu thông. - Không khí rất cần cho sự cháy, vậy khí ni-tơ có vai trò như thế nào với sự cháy diễn ra trong không khí. 10 Kết luận: Ni-tơ trong không khí không duy trì sự cháy nhưng nó giữ cho sự cháy không diễn ra quá mạnh, quá nhanh. * Hoạt động 3: Ứng dụng liên quan đến sự cháy. Bước 1: Chia lớp thành 4 nhóm. - Giáo viên treo tranh minh họa hinh 5 lên bảng. + Bức tranh vẽ gì? + Bạn nhỏ đang làm gì? - Một bạn nhỏ người dân tộc đang thổi lửa - Dùng ống nứa thổi vào bếp củi - Không khí trong bếp được cung cấp liên tục để lửa không bị tắt - Học sinh trả lời + Bạn làm như vậy để làm gì? + Ở lớp mình nhà những bạn nào nấu bếp củi, bếp than? - Khơi bếp rỗng, để không khí lưu thông - Nhóm bếp than, xách bếp ra đầu hướng gió + Em làm thế nào để khi đun nấu cho lửa cháy được to - Dội nước vào củi, vùi củi vào đống tro bếp + Khi nấu xong em dập tắt ngọn lửa bằng cách nào? - Đậy kín nắp cửa lò - Khi đun bếp và nhóm bếp lửa hay bếp than, các em lưu ý làm như các bạn…. - Vậy khi muốn dập tắt bếp than em làm như thế nào? * Hoạt động 4: Trò chơi - Giáo viên đưa ra tình huống: Mẹ dặn Hải hôm nay chủ nhật ở nhà học bài xong nấu cơm giúp mẹ. Nhưng Hải loay hoay mãi không nhóm được bếp củi. 11 Duy sang chơi thấy vậy đã giúp Hải nhóm bếp và phổ biến kinh nghiệm nhóm bếp cho bạn. + Giáo viên chia lớp thành 6 nhóm. - Học sinh thảo luận trong nhóm - Các nhóm có thể đưa ra các câu hỏi để thảo luận khi xem xong vở diễn + Các nhóm cử đại diện lên trình diễn trước lớp. + Tuyên dương bằng một tràng pháo tay 3. Củng cố - dặn dò - Khí ô xi và khí ni-tơ có vai trò gì đối với sự cháy? - Làm cách nào để có thể duy trì sự cháy HS lắng nghe và trả lời - Bài sau: Không khí cần cho sự sống b. Nhận xét sau chuyên đề: Qua các chuyên đề trên ban giám hiệu và toàn thể các đồng chí tổ trưởng chuyên môn, giáo viên trong trường trao đổi, đóng góp ý kiến xây dựng và đi đến thống nhất một hướng chung cách sử dụng đồ dùng dạy học cho các tiết dạy sau. Không những của riêng khối 4, khối 5 và cả những khối khác nữa, không chỉ dừng lại ở môn khoa học mà có thể áp dụng ở một số môn khác cách sử dụng đồ dùng dạy học để tiết dạy của chúng ta sẽ đạt hiệu quả cao. c. Đánh giá kết quả qua đợt chuyên đề: Qua các chuyên đề của nhà trường và tất cả các đồng chí giáo viên trong tổ 4 và trong trường cũng thấy được môn khoa học là một trong những môn phải sử dụng đồ dùng dạy học có trong bộ đồ dùng, tranh ảnh sưu tầm thêm, đồ dùng tự làm, đồ dùng cá nhân mang đến thêm của học sinh làm thực hành, làm thí nghiệm nhiều…. rất phong phú, đa dạng và sinh động. Các đồng chí giáo viên trong khối 4 và các đồng chí giáo viên trong trường rất nhiệt tình, chịu khó ham học hỏi, ý thức trách nhiệm, linh hoạt, sáng tạo trong việc sử dụng đồ dùng dạy học trong tiết học. Giáo viên trình bày nội dung bài sâu sắc hơn, thuận lợi hơn, nhẹ nhàng và hiệu quả, 12 giáo viên phát huy được tính tích cực, tự giác chủ động, sáng tạo của học sinh. Học sinh được thực hành nhiều gây hứng thú học tập, lôi cuốn các em trong học tập đạt được kết quả cao trong tiết dạy. * Khen thưởng: Giáo viên xếp loại giờ tốt Học sinh: BGH khen trước lớp, trước cờ Một tiết chuyên đề môn khoa học lớp 4 3/ BiÖn ph¸p thùc hiÖn 3.1. Tæ chøc khai th¸c sö dông §DDH ë trêng TiÓu häc Kh¬ng §×nh. * Tæ chøc x©y dùng vµ bæ sung §DDH: - Nghiªn cøu kü néi dung ch¬ng tr×nh xem xÐt xem bµi nµo §DDH trong bé ®å dïng cha cã th× gi¸o viªn tù lµm ®Ó phôc vô bµi d¹y tèt h¬n. 13 - §éng viªn gi¸o viªn trong tæ tù lµm §DDH b»ng c¸c vËt liÖu ®¬n gi¶n, s½n cã, dÔ t×m ë ®Þa ph¬ng. Tù lµm §DDH lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô mµ ngêi gi¸o viªn ®Æt ra trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm con ®êng n©ng cao chÊt lîng d¹y häc. VD: D¹y bµi “Kh«ng khÝ cÇn cho sù ch¸y”, ®Ó lµm ®îc c¸c ThÝ nghiÖm cÇn cã c¸c lä cã ®¸y vµ lä kh«ng ®¸y th× gi¸o viªn ®· ph¶i tù lÊy chai vµ ca ®i phÇn ®¸y ®Ó lµm ThÝ nghiÖm. - Ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua tù lµm ®å dïng d¹y häc ®îc gi¸o viªn trong trêng hëng øng tÝch cùc. §DDH tù lµm ph¶i phôc vô thiÕt thùc cho néi dung bµi d¹y vµ ®¶m b¶o theo yªu cÇu: + VÒ khoa häc vµ s ph¹m: ThiÕt bÞ ph¶i phôc vô néi dung, ch¬ng tr×nh gi¸o dôc, ph¶i thµnh c«ng trong thêi gian hîp lý cña bµi gi¶ng ph¶i cã t×nh trùc quan cao. + VÒ kü thuËt: §DDH ph¶i cã cÊu tróc hîp lÝ, gän nhÑ, ch¾c ch¾n, dÔ l¾p r¸p, dÔ th¸o, cã ®é bÒn cao, chÊt lîng chÕ t¹o kh«ng g©y ®éc h¹i vµ ph¶i an toµn cho ngêi sö dông. + VÒ thÈm mü: §DDH tù lµm ph¶i ®Ñp, mµu s¾c m« t¶ vËt …cã søc hÊp dÉn víi ngêi sö dông. + VÒ kinh tÕ: §DDH tù lµm ph¶i cã gi¸ thµnh hîp lÝ ®Ó gi¸o viªn cã thÓ lµm ®îc vµ t¨ng cêng sè lîng cho nhµ trêng. - Ph¸t ®éng gi¸o viªn vµ häc sinh su tÇm c¸c mÉu vËt cã s½n trong tù nhiªn, vËt liÖu ®å dïng phÕ th¶i nhng cßn cã Ých trong gi¶ng d¹y. - Su tÇm mÉu vËt.  Su tÇm vËt thËt cßn t¬i khi gi¶ng d¹y bµi. Vai trß cña vitamin, chÊt kho¸ng vµ chÊt s¬. VÝ dô: qu¶ chuèi, thanh long, nho, cµ chua, rau c¶i, b¾p c¶i, g¹o, cam, cµ rèt.  Su tÇm sè liÖu nh÷ng n¬i cã nguån níc bÞ « nhiÔm vµ t×m hiÓu nguyªn nh©n khi d¹y bµi “Nguyªn nh©n lµm níc bÞ « nhiÔm”.  Su tÇm tranh, ¶nh, su tÇm trªn b¸o trÝ, lÞch cò, bu ¶nh. 3.2. Tæ chøc sö dông ®å dïng d¹y häc cã hiÖu qu¶: 3.2.1. X©y dùng ý thøc sö dông §DDH trong c¸c tiÕt d¹y cho gi¸o viªn: Thùc tÕ gi¸o viªn chØ cã ý thøc sö dông §DDH trong c¸c tiÕt héi gi¶ng, chuyªn ®Ò. Th«ng thêng viÖc gãp ý giê d¹y t«i ph©n tÝch ®Ó gi¸o viªn thÊy ®îc nÕu chóng ta sö dông tèt §DDH trong tiÕt d¹y th× viÖc häc sinh n¾m ch¾c bµi h¬n, t¹o nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó gi¸o viªn tr×nh bµy néi dung bµi häc mét c¸c s©u s¾c, thuËn lîi h¬n. Tõ ®ã h×nh 14 thµnh ®îc ë häc sinh nh÷ng ph¬ng ph¸p häc tËp tÝch cùc chñ ®éng, chÊt lîng bµi d¹y ®îc n©ng cao, gi¸o viªn thÊy ®îc vai trß quan träng cña viÖc sö dông §DDH trong c¸c tiÕt d¹y. Qua ®ã gi¸o viªn cã nhËn thøc th¸i ®é nghiªn cøu sö dông §DDH mét c¸ch ®óng ®¾n. - Thêng xuyªn dù sinh ho¹t chuyªn m«n cña c¸c khèi líp, ®Æc biÖt lµ khèi 4 ®Ó ®Þnh híng gi¸o viªn bµn b¹c thèng nhÊt viÖc sö dông §DDH ë c¸c m«n theo: + Bµi nµo khã d¹y. + Sö dông ®å dïng nµo. + Sö dông vµo lóc nµo trong tiÕt d¹y. + Khai th¸c tõ ®å dïng tù lµm. VD: Trong buæi SHCM ë tuÇn 18, tæ 4 ®· trao ®æi rÊt kÜ vÒ viÖc sö dông §DDH ®Ó lµm thÝ nghiÖm thø nhÊt cña bµi “Kh«ng khÝ cÇn cho sù ch¸y” sao cho hiÖu qu¶. §Ó lµm ®îc thÝ nghiÖm nµy cÇn cã mét lä thuû tinh kh«ng cã ®¸y, óp vµo c©y nÕn ®ang ch¸y. Ngän nÕn ch¸y ®îc bao l©u ? + Lµm thö thÝ nghiÖm lÇn đầu kh«ng thµnh c«ng, sau khi kiÓm tra l¹i chóng t«i thÊy r»ng phÇn tiÕp gi¸p gi÷a lä thuû tinh vµ tÊm ®Õ cha khÝt nªn vÉn cã kh«ng khÝ lïa vµo bªn trong ®iÒu ®ã lµm cho ThÝ nghiÖm kh«ng thµnh c«ng. + Trong tæ ®· thèng nhÊt dïng dao v¹ch mét vßng trßn b»ng ®¸y lä thuû tinh vµo tÊm ®Õ ®Ó kh«ng khÝ kh«ng lu th«ng ®îc hoÆc khi ®Æt lä thuû tinh lªn tÊm ®Õ Ên m¹nh tay mét chót ®Ó kh«ng khÝ kh«ng lïa vµo ®îc. Sau khi trao ®æi chóng t«i ®· lµm l¹i thÝ nghiÖm vµ khi ®ã thÝ nghiÖm ®· thµnh c«ng. + Thèng nhÊt thÝ nghiÖm nµy khã nªn gi¸o viªn cã thÓ lµm mÉu trªn líp ®Ó tÊt c¶ häc sinh quan s¸t vµ ®a ra ý kiÕn chø kh«ng ®Ó häc sinh tù lµm thÝ nghiÖm. - Dù giê th¨m líp thêng xuyªn ®Ó gióp gi¸o viªn cã ý thøc sö dông §DDH. - §éng viªn toµn thÓ gi¸o viªn tÝch cùc tham gia lµm §DDH. - Tæ chøc thi triÓn l·m §DDH ë cÊp trêng. - Thùc hiÖn chuyªn ®Ò vÒ viÖc sö dông §DDH cã hiÖu qu¶ cña m«n Khoa häc 4. 15 3.2.2. Nghiªn cøu n¾m ch¾c néi dung ch¬ng tr×nh m«n Khoa häc 4: Ngay tõ ®Çu n¨m häc, chóng t«i ®· yªu cÇu gi¸o viªn nghiªn cøu kÜ néi dung cña s¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn. Một buổi sinh hoạt chuyên môn khối 4 có Ban giám hiệu dự. M«n Khoa häc líp 4 ®îc viÕt theo ch¬ng tr×nh m«n Khoa häc 4 do Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ban hµnh th¸ng 11 n¨m 2003 gåm 3 chñ ®Ò víi 70 bµi øng víi 70 tiÕt cña 35 tuÇn häc. Trong ®ã cã 60 bµi häc míi vµ 10 bµi «n tËp kiÓm tra. Cô thÓ lµ: Gåm 3 chñ ®Ò: - Chñ ®Ò: Con ngêi vµ søc khoÎ. Sù trao ®æi chÊt ë ngêi Dinh dìng Phßng bÖnh An toµn cuéc sèng. - Chñ ®Ò: VËt chÊt n¨ng lîng Níc Kh«ng khÝ ¸nh s¸ng NhiÖt ®é. - Chñ ®Ò: Thùc vËt - ®éng vËt Trao ®æi chÊt ë thùc vËt Trao ®æi chÊt ë ®éng vËt Chuçi thøc ¨n trong tù nhiªn. 3.2.3.Nghiªn cøu kü bµi d¹y: - Ph¶i ®äc kü, thiÕt kÕ bµi tríc 2 tuÇn ®Ó n¾m ®îc yªu cÇu, träng t©m cña tiÕt d¹y. Cã nh vËy, khi sö dông §DDH míi cã hiÖu qu¶. ViÖc chän lùa thiÕt bÞ d¹y häc ph¶i ®îc tiÕn hµnh ngay khi gi¸o viªn lªn kÕ ho¹ch cho c¸c néi dung d¹y häc, phï hîp víi tiÕn tr×nh bµi d¹y. VÝ dô: Bµi ¸nh s¸ng cÇn cho sù sèng ThiÕt kÕ bµi “¸nh s¸ng cÇn cho sù sèng” ngoµi tranh ¶nh minh häa cã trong s¸ch gi¸o khoa gi¸o viªn cã thêi gian chuÈn bÞ mét chËu hoa nhá gieo 10 h¹t ®ç sau ®ã óp lªn trªn mét c¸i hép b»ng b×a cã khoÐt mét lç phÝa sau, buéc cè ®Þnh vµ ®Ó ë 16 n¬i cã ¸nh s¸ng, hµng ngµy tíi níc. TiÕn hµnh lµm tríc 10 ngµy vµ cã sù chøng kiÕn tham gia cña c¸c em. ViÖc lµm ®¬n gi¶n nhng t¹o nªn kh«ng khÝ rÊt hµo høng cho c¸c em, kÝch thÝch sù t×m tßi, tÝnh kiªn nhÉn ë häc sinh vµ mang ®Õn cho buæi häc hiÖu qu¶ cao. 3.2.3. Nghiªn cøu ph¬ng ph¸p d¹y m«n Khoa häc 4: - Gi¸o viªn ph¶i n¾m ch¾c d¹y m«n Khoa häc cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p sau: Tr×nh bµy, hái ®¸p, th¶o luËn, trß ch¬i, ®ãng vai, ®éng n·o, quan s¸t, thÝ nghiÖm, thùc hµnh… - Trong mçi tiÕt häc cÇn phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau mét c¸ch linh ho¹t s¸ng t¹o gi¶m sù quyÕt ®Þnh vµ can thiÖp cña gi¸o viªn. T¨ng cêng sù tham gia cña häc sinh vµo c¸c ho¹t ®éng t×m tßi, ph¸t hiÖn ra kiÕn thøc míi. - Gi¸o viªn ph¶i n¾m ch¾c kh¸i niÖm cña tõng ph¬ng ph¸p. 3.2.4. Híng dÉn gi¸o viªn lËp kÕ ho¹ch sö dông ®å dïng d¹y häc theo tõng tuÇn: - Gi¸o viªn ph¶i ®¨ng ký viÖc sö dông §DDH tríc 1 tuÇn theo tõng m«n häc tõng ngµy. - Gi¸m hiÖu thêng xuyªn kiÓm tra viÖc ®¨ng ký sö dông §DDH cña gi¸o viªn th«ng qua sæ ®¨ng ký sö dông §DDH cña khối. - Th¨m líp kiÓm tra viÖc sö dông §DDH cña gi¸o viªn. Gi¸o viªn s¾p xÕp ®å dïng d¹y häc cña m×nh trong tuÇn theo tõng ngµy cña thêi kho¸ biÓu ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi kiÓm tra cña c¸n bé ®å dïng vµ cña Ban gi¸m hiÖu. 3.2.5. Híng dÉn ph©n lo¹i §DDH: §DDH bao gåm nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau: Tranh ¶nh, b¶n ®å, biÓu ®å, m« h×nh, mÉu vËt, dông cô thÝ nghiÖm, b¨ng ghi ©m, b¨ng ghi h×nh, ®Ìn chiÕu, ®Üa vi tÝnh…. Mçi lo¹i ®å dïng nµy nã ph¸t huy tÝnh n¨ng, t¸c dông kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh d¹y häc nãi chung vµ tõng m«n häc nãi riªng. V× vËy gi¸o viªn ph¶i ph©n lo¹i ®å dïng ®Ó ®óng víi néi dung tõng bµi häc. §èi víi bé m«n Khoa häc ë bËc TiÓu häc gåm c¸c lo¹i h×nh c¬ b¶n sau: Tranh, ¶nh, biÓu b¶ng, m« h×nh, mÉu vËt, thÝ nghiÖm, b¨ng ®Üa. X¸c ®Þnh néi dung cña bµi häc cÇn sö dông §DDH nµo. 17 Một góc đồ dùng dạy học 3.2.6. Híng dÉn sö dông §DDH cã hiÖu qu¶ phï hîp víi bé m«n Khoa häc * Làm thử trước khi lên lớp Đây là khâu hết sức quan trọng, giáo viên nhất thiết phải thực hiện bởi nó quyết định rất lớn sự thành công của bài dạy. Giáo viên thực hiện chính xác, nói lưu loát không chỉ giảm bớt thời gian, học sinh hiểu bài ngay mà còn kích thích sự hứng thú trong học tập của các em, có sức thuyết phục lớn. Bởi thế giáo viên cần được thực hiện nhiều lần trước khi lên lớp (với loại đồ dùng thí nghiệm) xem nó diễn ra như thế nào, thời gian xảy ra bao lâu, khả năng thành công ở mức nào? Từ đó có những phương án khắc phục những rủi ro để có kết quả tốt nhất. 18 Ví dụ 1: Làm thí nghiệm về tính cách nhiệt của không khí. Giáo viên hướng dẫn học sinh quấn giấy trước khi rót nước. Với cốc quấn chặt học sinh dùng dây chun buộc tờ báo lại cho chặt. Với cốc quấn lỏng thì vo tờ giấy thật nhăn và quấn lỏng, sao cho không khí có thể tràn vào các khe hở mà vẫn đảm bảo các lớp giấy sát vào nhau. Đo nhiệt độ của cốc 2 lần, mỗi lần cách nhau 5 phút (Thời gian đợi kết quả là 10 phút). Để đảm bảo tiến độ thời gian lên lớp, trong khi đợi đủ thời gian để đo kết quả, giáo viên có thể dạy cho học sinh tiến hành trò chơi ở hoạt động 3. Ví dụ: Bài 32, trang 66: Không khí gồm những thành phần nào? Để có kết quả tốt nhất khi tiến hành thí nghiệm phải lưu ý: Lượng nước trong chậu chỉ từ 1/4 đến 1/3 chậu là đủ. Hoặc ta canh chừng bằng 2 lần độ cao của bàn để. Nếu nước ít thì khi bị rút vào trong ống trụ để chiếm chỗ oxy bị cháy, sẽ tạo khoảng không ở chân ống trụ và lại chảy ngay ra chậu, ta không thể quan sát được, đổ quá nhiều sẽ khó thao tác. Kết quả: Trong thời gian qua tôi nhận thấy, tất cả những đồ dùng dạy học nếu đem làm thử trước khi dạy trên lớp đều cho kết quả tốt, khả năng thành công cao hơn nhiều so với đến giờ dạy mới làm. * Sử dụng đồ dùng dạy trên lớp a) Một số kinh nghiệm giúp cho tôi thành công trong khi sử dụng đồ dùng dạy học đó là: + Kê các dụng cụ thí nghiệm, mô hình, mẫu vật lên cao; + Nhuộm màu dung dịch; + Đặt thêm gương phẳng vuông góc với mặt bàn, để học sinh quan sát các hiện tượng xảy ra trên mặt bàn gương; + Dùng đèn chiếu sáng sự vật (hoặc hiện tượng) đang quan sát; 19
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng