Tài liệu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại nhno&ptnt huyện lấp vò

Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò Luận văn Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn của Ngân hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Lấp Vò tỉnh Đồng Tháp GVHD: TS. Mai Văn Nam 1 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1 Sự cần thiết nghiên cứu: Ngày nay cùng với sự phát triển của xã hội, hình ảnh của ngân hàng tuy có sự biến đổi - hiện đại, sang trọng, nhiều dịch vụ hơn - nhưng chức năng trung gian tài chính vẫn đóng vai trò nền tảng, có ý nghĩa đến sự sống còn của một ngân hàng. Năm vừa qua, nước ta trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới WTO, bắt đầu thực hiện các cam kết quốc tế thông qua việc ký các hiệp định tự do thương mại. Theo đó, ngân hàng là lĩnh vực chịu nhiều sức ép cạnh tranh nhất, đòi hỏi các ngân hàng trong nước phải tăng cường hiệu quả hoạt động của mình để có thể tồn tại, đứng vững và phát triển. Hệ thống Ngân hàng trong nước nói chung và ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Lấp Vò nói riêng đã có những chuyển biến mạnh mẽ, nhất là trong lĩnh vực huy động và cho vay. Hoạt động huy động và cho vay có mối quan hệ mật thiết với nhau để đảm bảo hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Để có thể huy động vốn và cho vay vốn có hiệu quả, các ngân hàng cần nhận thức đúng đắn, sâu sắc các quan điểm có tính định hướng cho việc huy động vốn ở các đơn vị kinh tế, trong dân cư nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước trong thời đại hiện nay. Xuất phát từ vấn đề đó, với bản thân muốn hiểu rõ hơn tầm quan trọng của ngân hàng nhất là trong nghiệp vụ huy động vốn và cho vay vốn nên em chọn chuyên đề “Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn của Ngân hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Lấp Vò tỉnh Đồng Tháp” với mong muốn tích lũy thêm kiến thức cho bản thân, tìm ra điểm mạnh, điểm yếu cũng như những thành công của ngân hàng. Hy vọng qua việc nghiên cứu có thể đóng góp một phần nhỏ bé vào việc định hướng phát triển cho Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Lấp Vò trong thời gian tới. 1.1.2 Căn cứ khoa học và thực tiễn GVHD: TS. Mai Văn Nam 2 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò Trong nền kinh tế hiện đại nhất là nền kinh tế thị trường sự tồn tại và phát triển của ngân hàng là hết sức cần thiết, điều này xuất phát từ sự tồn tại của nền kinh tế sản xuất hàng hóa theo cơ chế thị trường, các nhà sản xuất kinh doanh phải bám sát thị trường để chuẩn bị đầy đủ các yếu tố, sẵn sàng đáp ứng theo yêu cầu của thị trường. Đặc biệt vốn là yếu tố quan trọng, đòi hỏi các nhà sản xuất kinh doanh phải có đầy đủ và biết sử dụng vốn một cách hiệu quả. Điều này phụ thuộc vào đặc điểm chu chuyển tuần hoàn vốn của đơn vị riêng lẻ, cũng như toàn xã hội nói chung. Như vậy có lúc đơn vị thừa vốn, trong khi đơn vị khác thiếu vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, do đó ngân hàng là cầu nối tốt nhất giúp cho các doanh nghiệp sử dụng vốn một cách có hiệu quả nhất. Đặc biệt là trong nghiệp vụ huy động vốn và cho vay vốn của ngân hàng. Huy động vốn là vấn đề quan trọng đối với ngân hàng vì ngân hàng không thể dựa vào nguồn vốn điều lệ để cho vay mà phải huy động thêm từ các doanh nghiệp, từ các tổ chức kinh tế, cá nhân…với nhiều hình thức như tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi không kỳ hạn….Bên cạnh đó ngân hàng cũng có các hình thức cho vay bao gồm cho vay ngắn hạn, cho vay trung và dài hạn, cho vay sản xuất kinh doanh, cho vay nhu cầu đời sống… Đó cũng chính là những vấn được nhiều người quan tâm nghiên cứu, vì nó ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của ngân hàng cho nên cần phải được phân tích để có những thông tin chi tiết, chính xác giúp cho ngân hàng hoạt động ngày càng hiệu quả. Đó vừa là khoa học, vừa là thực tiễn của việc phân tích tình hình huy động vốn và cho vay vốn của NHNo & PTNT Huyện Lấp Vò. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU: 1.2.1 Mục tiêu chung: Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn ( NHNo & PTNT ) huyện Lấp Vò 1.2.2 Mục tiêu cụ thể: - Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo & PTNT huyện Lấp Vò - Đánh giá hiệu quả hoạt động huy động vốn và cho vay - Đề xuất giải pháp thu hút vốn huy động và tăng trưởng tín dụng GVHD: TS. Mai Văn Nam 3 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU: 1.3.1 Không gian: Tại NHNo & PTNT Lấp Vò, QL 80, thị trấn Lấp Vò, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp. 1.3.2 Thời gian: Thu thập số liệu 3 năm từ 2005 đến 2007 và tiến hành phân tích trong khoảng thời gian thực tập từ 11/02/2008 đến 25/04/2008 1.3.3 Đối tượng nghiên cứu: - Tình hình huy động vốn trong 3 năm từ 2005 đến 2007 - Tình hình cho vay ngắn, trung hạn, vì đây là đối tượng cho vay chủ yếu của ngân hàng - Các giải pháp thu hút vốn huy động và nâng cao hiệu quả hoạt đông tín dụng. GVHD: TS. Mai Văn Nam 4 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1 Nguồn vốn huy động: 2.1.1.1 Vốn tiền gửi - Tiền gửi của các tổ chức kinh tế: là số tiền tạm thời nhàn rỗi phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh của họ được gửi tại ngân hàng. Bao gồm: + Tiền gửi không kỳ hạn (tiền gửi thanh toán): khi gửi tiền vào khách hàng có thể rút ra bất cứ lúc nào mà không cần phải báo trước cho ngân hàng. + Tiền gửi có kỳ hạn: khi gửi tiền vào có sự thỏa thuận về thời gian rút ra giữa ngân hàng và khách hàng. - Tiền gửi dân cư: + Tiền gửi tiết kiệm: là khoản tiền của cá nhân được gửi vào tài khoản tiền gửi tiết kiệm, được xác nhận trên thẻ tiết kiệm, được hưởng lãi theo qui định của tổ chức nhận tiền gửi tiết kiệm và được bảo hiểm theo qui định của luật pháp về bảo hiểm tiền gửi. + Tài khoản tiền gửi cá nhân: cá nhân mở tài khoản tiền gửi tại ngân hàng và thực hiện các giao dịch thanh toán qua ngân hàng. + Tiền gửi khác: tiền gửi vốn chuyên dùng, tiền gửi của các tổ chức tín dụng khác, tiền gửi của kho bạc nhà nước, …. 2.1.1.2 Vốn huy động thông qua các chứng từ có giá Giấy tờ có giá là chứng nhận của tổ chức tín dụng phát hành để huy động vốn, trong đó xác nhận nghĩa vụ trả nợ một khoản tiền trong một khoản thời gian nhất định, điều kiện trả lãi và các điều khoản cam kết khác giữa tổ chức tín dụng và người mua. Đây chính là việc các ngân hàng thương mại phát hành các chứng từ như: kỳ phiếu ngân hàng có mục đích, trái phiếu ngân hàng và chứng chỉ tiền gửi để huy động vốn ngắn hạn và dài hạn vào ngân hàng. - Kỳ phiếu có mục đích Đây là công cụ thu hút được vốn nhàn rỗi trong dân chúng nhanh nhất và đang được áp dụng phổ biến trong toàn hệ thống ngân hàng. Công cụ này nhằm GVHD: TS. Mai Văn Nam 5 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò mục đích phục vụ kinh doanh trong từng thời kỳ. Do đó, lãi suất huy động có phần hấp dẫn so với tiền gửi tiết kiệm và đã thay thế dần hình thức gửi tiết kiệm này. Trên kỳ phiếu ngân hàng cũng như trên tín phiếu kho bạc đều ghi mệnh giá, thời hạn, lãi suất. Về phía ngân hàng, kỳ phiếu là nguốn vốn ổn định đã có thời hạn rõ ràng nên ngân hàng yên tâm sử dụng nguồn vốn này mà khách hàng sẽ không đến rút trước hạn. Về phía khách hàng, chấp nhận mua kỳ phiếu coi như một khoản đầu tư ngắn hạn để thu lợi nhuận trên số tiền nhàn rỗi của mình vì nếu có nhu cầu cấp bách có thể bán lại được. - Trái phiếu ngân hàng: Là loại chứng từ có giá và là công cụ quan trọng để huy động vốn dài hạn vào ngân hàng. Khi ngân hàng phát hành trái phiếu thì ngân hàng đang cần số vốn đó để đầu tư cho các dự án mang tính chất dài hạn như: đầu tư vào xây dựng các công trình khách sạn, kinh doanh bất động sản, góp vốn liên doanh… + Về phía khách hàng: Trái phiếu ngân hàng là khoản đầu tư mang lại thu nhập cố định và ít rủi ro hơn cổ phiếu của các doanh nghiệp. + Về phía ngân hàng: đây là công cụ mang lại nguồn vốn dài hạn cho ngân hàng để đáp ứng ngân hàng cần kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ của mình. 2.1.1.3. Những rủi ro thường gặp trong huy động vốn: - Rủi ro thanh khoản: Những tác động bất ngờ có thể làm giảm đáng kể nguồn vốn của ngân hàng, khi đó ngân hàng phải đương đầu với sự sụt giảm ngân quỹ to lớn và buộc phải tìm vay nguồn khác với chi phí cao. - Rủi ro lãi suất: Qui mô và chi phí trả lãi của mỗi nguồn vốn tiềm năng tỏ ra nhạy cảm như thế nào đối với những thay đổi của lãi suất thị trường? Nói cách khác, nhu cầu của khách hàng trong mỗi loại nguồn vốn có độ co giãn đối với thay đổi lãi suất ra sao? Và mức chênh lệch lãi suất của ngân hàng tương quan giữa tỷ suất sinh lợi bình quân của tài sản sinh lợi và chi phí bình quân của nguồn vốn huy động trả lãi sẽ chịu tác động ra sao trước bất kỳ sự thay đổi lãi suất thị trường nào? - Rủi ro vốn chủ sở hữu: hỗn hợp các nguồn vốn như thế nào để có thể đóng góp nhiều nhất vào việc đạt được mức và sự ổn định của lợi nhuận thuần mà các GVHD: TS. Mai Văn Nam 6 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò cổ đông của ngân hàng mong muốn, cũng như hạn chế rủi ro kinh doanh của nó? Bởi vì nguồn vốn đi vay làm tăng rủi ro tín dụng và kinh doanh của ngân hàng nên cần phải phân bổ kết cấu nguồn vốn đi vay và vốn chủ sở hữu? Khi tỉ lệ vốn đi vay so với vốn chủ sở hữu tăng lên thì liệu ngân hàng có bị những người gởi tiền và các nhà đầu tư xem lại rủi ro cao hơn hay không? Nếu có liệu định chế có bị ép phải huy động vốn với chi phí lãi phải đắt hơn hay không? 2.1.2 Tín dụng ngân hàng 2.1.2.1 Khái niệm, phân loại: a) Khái niệm: “Danh từ tín dụng (crédit) dùng để chỉ một số hành vi kinh tế rất phức tạp, như: bán chịu hàng hoá (vente à crédit), cho vay, chiết khấu (escompte), bảo lãnh (acceptation), ký thác (dépôt), phát hành giấy bạc. Trong mỗi một hành vi tín dụng vừa nói, chúng ta thấy hai bên cam kết với nhau như sau: - Một bên thì trao ngay một số tài hoá hay tiền bạc; - Còn bên kia cam kết sẽ hoàn lại những đối khoản của số tài hoá đó trong một thời gian nhất định và theo một số điều kiện nhất định nào đó. Nhà kinh tế Pháp, Ông Louis Baundin, đã định nghĩa tín dụng như là “một sự trao đổi tài hoá hiện tại lấy một tài hoá tương lai”.” Tín dụng có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Nhưng nội dung cơ bản của những định nghĩa này là thống nhất: Đều phản ánh một bên là người cho vay, còn bên kia là người đi vay. Quan hệ giữa hai bên được ràng buộc bởi cơ chế tín dụng và pháp luật hiện tại. b) Phân loại:  Căn cứ vào thời hạn tín dụng: - Tín dụng ngắn hạn: Là loại tín dụng có thời hạn đến 12 tháng được xác định phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh và khả năng trả nợ của khách hàng, loại tín dụng này chiếm chủ yếu trong các ngân hàng thương mại. Tín dụng ngắn hạn thường được dùng để cho vay bổ sung thiếu hụt tạm thời vốn lưu động và cho vay phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân. GVHD: TS. Mai Văn Nam 7 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò - Tín dụng trung hạn: Là loại tín dụng có thời hạn từ 12 tháng đến 60 tháng. Dùng để cho vay vốn mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi mới kỹ thuật, mở rộng và xây dựng các công trình nhỏ có thời hạn thu hồi vốn nhanh. - Tín dụng dài hạn: Là loại tín dụng có thời hạn trên 60 tháng được sử dụng để cấp vốn cho xây dựng cơ bản, cải tiến và mở rộng sản xuất có quy mô lớn.  Căn cứ vào đối tượng tín dụng: - Tín dụng vốn lưu động: Là loại tín dụng cung cấp nhằm hình thành vốn lưu động như cho vay để dự trữ hàng hóa, mua nguyên vật liệu cho sản xuất. - Tín dụng vốn cố định: Là loại tín dụng cung cấp nhằm hình thành vốn cố định, loại tín dụng này được thực hiện dưới hình thức cho vay trung và dài hạn. Tín dụng vốn cố định thường được cấp phát phục vụ cho việc đầu tư mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi mới kỹ thuật, mở rộng sản xuất, xây dựng các xí nghiệp và công trình mới.  Căn cứ vào mục đích sử dụng vốn tín dụng: - Tín dụng sản xuất và lưu thông hàng hóa: Là loại tín dụng cung cấp cho các doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân để tiến hành sản xuất kinh doanh. - Tín dụng tiêu dùng: Là hình thức tín dụng cấp phát cho cá nhân để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng. 2.1.2.2 Chức năng của tín dụng:  Chức năng phân phối lại tài nguyên Tín dụng là sự chuyển nhượng vốn từ chủ thể này sang chủ thể khác, thông qua sự chuyển nhượng này tín dụng góp phần phân phối lại tài nguyên, thể hiện ở chỗ: - Người cho vay có một số tài nguyên tạm thời chưa dùng đến, thông qua tín dụng, số tài nguyên đó được phân phối lại cho người đi vay. - Ngược lại, người đi vay cũng thông qua quan hệ tín dụng nhận được phần tài nguyên phân phối lại.  Chức năng thúc đẩy lưu thông hàng hóa và phát triển sản xuất Nhờ tín dụng mà quá trình chu chuyển tuần hoàn vốn trong từng đơn vị nói riêng và trong toàn bộ nền kinh tế nói chung được thể hiện một cách bình thường và liên tục. 2.1.2.3 Khái quát về tín dụng ngắn, trung, dài hạn: GVHD: TS. Mai Văn Nam 8 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò  Nguyên tắc cho vay - Nguyên tắc 1: vốn vay được sử dụng đúng mục đích đã thoả thuận: Theo nguyên tắc này, tiền vay phải được sử dụng đúng cho các nhu cầu đã được bên vay trình bày với ngân hàng và được ngân hàng cho vay chấp thuận. Đó là các khoản chi phí, những đối tượng phù hợp với nội dung sản xuất của bên vay. Ngân hàng có quyền từ chối và huỷ bỏ mọi yêu cầu vay vốn không được sử dụng đúng mục đích đã thoả thuận. Việc sử dụng vốn vay sai mục đích thể hiện sự bất tín của bên vay và hứa hẹn những rủi ro cho tiền vay. Do đó, tuân thủ những nguyên tắc này, khi cho vay ngân hàng có quyền yêu cầu buộc bên vay phải sử dụng tiền vay đúng mục đích đã cam kết và thường xuyên giám sát hành động của bên vay về phương diện này. Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của bên vay gắn liền với hiệu quả cho vay của ngân hàng. Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng vay vốn là cơ sở cho sự an toàn của khoản vay. Thiếu yêu cầu này không thể nói đến sự tồn tại và phát triển của các quan hệ vay vốn. - Nguyên tắc 2: vốn vay phải được hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn đã thoả thuận trên hợp đồng tín dụng. Đây là nguyên tắc quan trọng hàng đầu vì đại bộ phận vốn của ngân hàng là nguồn vốn huy động của khách hàng. Đó là một bộ phận tài sản của các chủ sở hữu mà ngân hàng tạm thời quản lý và sử dụng, ngân hàng cũng có nghĩa vụ đáp ứng nhu cầu rút vốn của khách hàng khi họ yêu cầu. Nếu các khoản tín dụng không được hoàn trả đúng hạn, thì nhất định sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoàn trả của ngân hàng. Để thực hiện nguyên tắc này, mỗi lần cho vay ngân hàng phải định kỳ hạn nợ phù hợp. Khi đến kỳ hạn nợ, người đi vay phải lập giấy trả nợ cho ngân hàng, nếu không ngân hàng sẽ tự động trích tài khoản tiền gửi của người đi vay để thu nợ. Nếu tài khoản tiền gửi không đủ số dư thì chuyển nợ quá hạn. Sau một thời gian khách hàng vẫn không trả nợ, ngân hàng sẽ phát mãi tài sản đảm bảo. Nguyên tắc này hạn chế rủi ro về thanh khoản. - Nguyên tắc 3: Vốn vay phải có tài sản tương đương làm đảm bảo Trong quá trình cung ứng vốn tín dụng của ngân hàng thương mại đối với nền kinh tế, không kể được thực hiện dưới hình thức nào, đều làm tăng sức mua GVHD: TS. Mai Văn Nam 9 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò của xã hội, làm tăng khối lượng tiền tệ của nền kinh tế, làm tăng lượng hàng hoá trên thị trường. Ngoài ra tính chất vận động của vốn tín dụng là gắn liền với sự vận động của vật tư hàng hoá, gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị. Do đó cần thực hiện nguyên tắc đảm bảo bằng giá trị vật tư hàng hoá tương đương cho những khoản tín dụng đang thực hiện. Đảm bảo tín dụng là một phương tiện cho người chủ ngân hàng có thêm một nguồn vốn khác để thu hồi nợ nếu mục đích cho vay bị phá sản. Đảm bảo tín dụng được coi là tiêu chuẩn xét duyệt cho vay, nhưng phải thấy rằng đây không phải là tiêu chuẩn quan trọng nhất hay nói cách khác nó không phải mang tính nguyên tắc. Tuy vậy, đảm bảo tín dụng là một tiêu chuẩn bổ sung những mặt hạn chế của nhà quản trị tín dụng cũng như phòng ngừa những diễn biến không thuận lợi của môi trường kinh doanh. Các loại đảm bảo tín dụng: + Đảm bảo đối vật: có 2 hình thức:  Thế chấp tài sản: Là việc bên vay vốn dùng tài sản là bất động sản thuộc sở hữu của mình để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ đối với bên cho vay. Bên đi vay vẫn tiếp tục sử dụng tài sản thế chấp và chỉ giao cho bên cho vay giấy chủ quyền của tài sản đó.  Cầm cố tài sản: Là việc bên đi vay có nghĩa vụ giao tài sản là động sản thuộc quyền của mình cho bên cho vay để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ. + Đảm bảo đối nhân: Là sự cam kết của một hay nhiều người về việc phải trả nợ cho ngân hàng thay cho một khách hàng vay khi khách hàng này không hoàn trả được nợ cho ngân hàng. Người đứng ra bảo lãnh phải thoả mãn các điều kiện sau:  Có đủ năng lực pháp lý  Phải có đủ năng lực tài chính lành mạnh, có khả năng trả nợ cho khách hàng vay vốn  Phải có tài sản thế chấp, cầm cố.  Điều kiện cho vay: Ngân hàng xem xét và quyết định cho vay khi có đủ các điều kiện sau: - Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách nhiệm dân sự theo qui định của pháp luật. GVHD: TS. Mai Văn Nam 10 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò - Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp - Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời gian cam kết. - Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi và phù hợp với qui định của pháp luật. - Thực hiện qui định về bảo đảm tiền vay theo qui định của chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và hướng dẫn của NHNo & PTNT Việt Nam.  Đối tượng cho vay: Đối tượng cho vay của ngân hàng là phần thiếu hụt trong tổng giá trị cấu thành tài sản cố định, tài sản lưu động và các khoản chi phí cho quá trình sản xuất kinh doanh của khách hàng trong một thời kỳ nhất định. Ngân hàng cho vay các đối tượng sau: + Giá trị vật tư, hàng hoá, máy móc, thiết bị và các khoản chi phí để khách hàng thực hiện các dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đời sống và đầu tư phát triển. + Số tiền vay trả cho các tổ chức tín dụng trong thời gian thi công chưa bàn giao và đưa tài sản cố định vào sử dụng đối với cho vay trung hạn và dài hạn để đầu tư tài sản cố định mà khoản lãi được tính trong giá trị tài sản cố định đó. Ngân hàng không cho vay các đối tượng sau: + Số tiền thuế phải nộp (trừ số tiền thuế xuất khẩu, nhập khẩu) + Số tiền để trả nợ gốc và lãi vay cho các tổ chức tín dụng khác + Số tiền vay trả cho chính tổ chức tín dụng cho vay vốn.  Thời hạn cho vay Thời hạn cho vay là khoảng thời gian mà bên vay được quyền sử dụng vốn vay. Thời hạn cho vay được tính từ khi ngân hàng cho rút khoản tiền vay đầu tiên đến khi thu hồi hết nợ.  Lãi suất cho vay: - Là tỉ lệ phần trăm giữa số lợi tức thu được trong kỳ so với số vốn cho vay phát ra trong một thời kỳ nhất định. Thông thường lãi suất tính cho năm, quý, tháng. - Mức lãi suất cho vay do tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận phù hợp với ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Ngân hàng có trách nhiệm công bố công khai các mức lãi suất cho vay cho khách hàng biết. GVHD: TS. Mai Văn Nam 11 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò - Mức lãi suất áp dụng đối với khoản nợ gốc quá hạn do tổ chức tín dụng ấn định và thỏa thuận với khách hàng trong hợp đồng tín dụng nhưng không vượt quá 150% lãi suất cho vay áp dụng trong thời hạn cho vay đã được ký kết hoặc điều chỉnh trong hợp đồng tín dụng.  Các phương thức cho vay - Cho vay từng lần: là phương thức cho vay mà mỗi lần vay vốn, khách hàng và tổ chức tín dụng thực hiện thủ tục vay vốn cần thiết và ký kết hợp đồng tín dụng. - Cho vay theo hạn mức tín dụng: ngân hàng và khách hàng sẽ xác định và thoả thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong thời hạn nhất định hoặc theo chu kỳ sản xuất kinh doanh. - Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng: đây là phương thức cho vay theo hạn mức tín dụng, nhưng ngân hàng sẽ cam kết dành cho khách hàng số hạn mức tín dụng đã định, không vì tình hình thiếu vốn để từ chối cho vay. Ngân hàng và khách hàng sẽ thoả thuận thời hạn hiệu lực của hạn mức tín dụng dự phòng và mức phí phải trả cho hạn mức tín dụng dự phòng. - Cho vay theo dự án: đây là phương thức cho vay trung và dài hạn, ngân hàng phải thẩm định dự án trước khi cho vay. Tuy nhiên, trong ngắn hạn ngân hàng vận dụng bổ sung phương thức cho vay theo dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các dự án phục vụ đời sống. - Cho vay trả góp: khi vay vốn thì ngân hàng và khách hàng sẽ xác định và thoả thuận số lãi vốn vay phải trả cộng với vốn gốc được chia ra để trả theo nhiều kỳ hạn trong thời hạn cho vay. - Cho vay thông qua phát hành và sử dụng thẻ tín dụng: tổ chức tín dụng chấp thuận cho khách hàng được sử dụng số vốn vay trong phạm vi hạn mức tín dụng để thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ và rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động hoặc đại lý của tổ chức tín dụng. Khi cho vay phát hành và sử dụng thẻ tín dụng, tổ chức tín dụng và khách hàng phải tuân theo các quy định của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về phát hành và sử dụng thẻ tín dụng. - Cho vay theo hạn mức thấu chi: là việc cho vay mà tổ chức tín dụng thỏa thuận bằng văn bản chấp thuận cho khách hàng chi vượt số tiền có trên tài khoản thanh toán của khách hàng phù hợp với quy định của Chính phủ và Ngân hàng GVHD: TS. Mai Văn Nam 12 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò Nhà nước Việt Nam về hoạt động thanh toán qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. - Cho vay hợp vốn: một nhóm tổ chức tín dụng cùng cho vay đối với một dự án vay vốn hoặc phương án vay vốn của khách hàng, trong đó, có một tổ chức tín dụng làm đầu mối dàn xếp, phối hợp các tổ chức tín dụng khác.Việc cho vay hợp vốn thực hiện theo quy định của quy chế cho vay và quy chế đồng tài trợ của tổ chức tín dụng do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành.  Qui trình cho vay  Sơ đồ qui trình Quy trình xét duyệt cho vay đối với một khách hàng tại NHNo & PTNT huyện Lấp Vò như sau: Khách hàng Tiếp nhận hồ sơ Phòng tín dụng Thẩm định Hướng dẫn KH xác nhận TSTC Đề xuất duyệt cho vay Thanh lý khế ước Theo dõi khế ước Lập và lưu giữ hồ sơ Giải ngân Duyệt hồ sơ cho vay Hình 1: SƠ ĐỒ QUY TRÌNH CHO VAY TẠI NHNo & PTNT HUYỆN LẤP VÒ Ghi chú: - KH: khách hàng - TSTC: tài sản thế chấp  Giải thích quy trình (1) Nếu khách hàng có nhu cầu về vốn sản xuất, kinh doanh đến trực tiếp gặp cán bộ tín dụng tại phòng Tín dụng, mua hồ sơ và được cán bộ tín dụng hướng dẫn làm hồ sơ vay vốn. (2) Cán bộ tín dụng trực tiếp nhận hồ sơ vay vốn của khách hàng, có trách nhiệm đối chiếu danh mục hồ sơ theo quy định, kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ, trình trưởng phòng Tín dụng. GVHD: TS. Mai Văn Nam 13 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò (3) Trưởng phòng Tín dụng cử cán bộ thẩm định các điều kiện vay vốn Các vấn đề trọng tâm mà cán bộ thẩm định cần tập trung phân tích : - Năng lực pháp lý của khách hàng - Tính cách và uy tín của khách hàng - Năng lực tài chính của khách hàng - Phương án vay vốn và năng lực trả nợ của khách hàng - Phân tích dự báo ảnh hưởng của môi trường kinh doanh đến phương án vay vốn và khả năng trả nợ của khách hàng (4) Sau khi thẩm định xong đề nghị khách hàng xác nhận tài sản thế chấp, hoặc cầm cố có liên quan đến hợp đồng tín dụng. (5) Khách hàng làm xong thủ tục vay vốn, trưởng phòng Tín dụng có trách nhiệm kiểm tra, đối chiếu hồ sơ vay vốn, xem xét báo cáo thẩm định. (6) Hồ sơ vay vốn hoàn tất sẽ trình lên Ban Giám Đốc xét duyệt mức cho vay và ký hợp đồng tín dụng, nếu từ chối cho vay thì trả lời cho khách hàng biết lý do bằng văn bản. (7) Hồ sơ sau khi được xét duyệt được bộ phận tín dụng chuyển cho bộ phận kế toán lưu giữ và mở tài khoản, đăng ký giải ngân cho khách hàng (8) Bộ phận ngân quỹ thuộc phòng kế toán tiến hành giải ngân cho khách hàng. (9) Sau khi giải ngân cán bộ tín dụng phải theo dõi tình hình sử dụng vốn vay của khách hàng, dự báo những rủi ro có thể phát sinh để có giải pháp xử lý kịp thời (10) Hết thời hạn hợp đồng khách hàng trả nợ gốc và lãi, bộ phận kế toán làm thủ tục thanh lý hợp đồng tín dụng và giao trả tài sản mà khách hàng đã cầm cố, thế chấp. Trên đây là các bước cần thiết để ngân hàng xét duyệt cho vay, tùy trường hợp cho vay sẽ có trình tự xét duyệt cụ thể nhưng vẫn đảm bảo tính thống nhất trong quy trình chung xét duyệt cho vay theo quy định. 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập số liệu từ bảng cân đối tài khoản, bảng báo cáo năm, báo cáo nhanh hàng tháng, bảng thuyết minh báo cáo tại phòng kế toán và phòng tín dụng GVHD: TS. Mai Văn Nam 14 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò 2.2.2 Phương pháp phân tích: - Sử dụng các chỉ tiêu phân tích: + Các chỉ tiêu phân tích nguồn vốn huy động:  Tỷ trọng % từng loại tiền gửi Tỷ trọng % từng = loại tiền gửi Số dư từng loại tiền gửi x 100% Tổng vốn huy động Chỉ số này xác định cơ cấu vốn huy động của ngân hàng, giúp ngân hàng hạn chế những rủi ro có thể gặp phải và tối thiểu hóa chi phí đầu vào cho ngân hàng.  Vốn huy động trên tổng nguồn vốn: Vốn huy động / tổng nguồn vốn Vốn huy động = Tổng nguồn vốn Chỉ số này giúp ta biết được cơ cấu nguồn vốn của ngân hàng; trong tổng nguồn vốn của ngân hàng thì nguồn vốn huy động chiếm tỷ lệ bao nhiêu. Bởi mỗi một khoản nguồn vốn đều có những yêu cầu khác nhau về chi phí, tính thanh khoản, thời hạn hoàn trả khác nhau, ...Do đó ngân hàng cần phải quan sát, đánh giá chính xác từng loại nguồn vốn để kịp thời có những chiến lược huy động vốn tốt nhất trong từng thời kỳ nhất định. + Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng  Tổng dư nợ / Tổng nguồn vốn huy động Tỷ lệ dư nợ trên tổng = vốn huy động (%) Tổng dư nợ x 100(%) Tổng vốn huy động Chỉ số này xác định hiệu quả đầu tư của một đồng vốn huy động, giúp xác định khả năng cho vay của ngân hàng với nguồn vốn huy động.  Nợ quá hạn / tổng dư nợ: Tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ (%) Nợ quá hạn x 100 = Tổng dư nợ Đo lường chất lượng nghiệp vụ tín dụng theo thời hạn, giúp đánh giá cơ cấu đầu tư như vậy có hợp lý hay chưa để có giải pháp điều chỉnh kịp thời. GVHD: TS. Mai Văn Nam 15 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò  Vòng quay vốn tín dụng: Doanh số thu nợ Vòng quay vốn tín dụng (vòng) = Dư nợ bình quân Trong đó dư nợ bình quân được tính theo công thức sau: Dư nợ bình quân = Dư nợ đầu kỳ + Dư nợ cuối kỳ 2 Đo lường tốc độ luân chuyển vốn tín dụng, thời hạn thu hồi nợ nhanh hay chậm.  Hệ số thu nợ Doanh số thu nợ Hệ số thu hồi nợ (lần) = Doanh số cho vay Chỉ số này nói lên hiệu quả thu hồi nợ của ngân hàng cao hay thấp. ngân hàng có hệ số thu nợ gần bằng 1 tức là công tác thu hồi nợ của ngân hàng khá chất lượng. - So sánh số liệu qua 3 năm để tìm hiểu sự biến động và tăng trưởng. - Tổng hợp các vấn đề đã phân tích để đưa ra kết luận và đề xuất giải pháp GVHD: TS. Mai Văn Nam 16 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò CHƯƠNG 3 GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN LẤP VÒ 3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH 3.1.1 Đôi nét về huyện Lấp Vò: Lấp vò là một huyện phía Nam của tỉnh Đồng Tháp, nằm giữa Sông Tiền và Sông Hậu rất thuận lợi cho việc giao thương với các tỉnh lân cận về cả đường sông lẫn đường bộ. Dân số khoảng 219.464 người, trong đó hơn 78% sống bằng nghề nông được phân bố trên 12 xã và 1 thị trấn. Là một huyện nông nghiệp, diện tích gieo trồng 34.483 ha, có khả năng sản xuất được nhiều lương thực, cây ăn quả các loại, nông sản phục vụ cho tiêu dùng và xuất khẩu. Tuy cơ sở hạ tầng, thiết bị phục vụ sản xuất còn hạn chế nhưng nền kinh tế Lấp Vò những năm gần đây phát triển không ngừng và đã đạt được một số thành tựu đáng kể. Đời sống người dân được cải thiện, nhu cầu phát triển sản xuất ngày một nâng cao, các doanh nghiệp kinh doanh ngày càng hiệu quả đòi hỏi phải có một lượng vốn nhất định. 3.1.2 Sự ra đời của NHNo & PTNT huyện LấpVò: Xuất phát từ nhu cầu cấp bách nói trên, chi nhánh Ngân hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Lấp Vò đã ra đời với tên gọi ngân hàng nông nghiệp huyện Thạnh Hưng – là một trong những chi nhánh của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp. Thành lập theo quyết định 400/CP ngày 14 tháng 11 năm 1990 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng ( nay là Chính phủ). Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Huyện Lấp Vò đặt tại trung tâm thị trấn Lấp Vò, dọc theo Quốc lộ 80 là địa điểm giao thông thuận lợi để người dân đến giao dịch. Trong thời gian qua ngân hàng vừa là người bạn, vừa là người đồng hành thân thiết của bà con nông dân. Qua nhiều năm hoạt động tại địa phương, ngân hàng luôn ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình, kịp thời tháo gở những khó khăn, vướng mắc về nhu cầu vốn trong sản xuất kinh doanh, làm giảm đáng kể việc cho vay nặng lãi. Bộ mặt nông thôn thay đổi từng ngày, đời sống nhân dân GVHD: TS. Mai Văn Nam 17 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò không ngừng được nâng cao, góp phần đáng kể trong công cuộc phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn ở huyện nhà. 3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ NHNo & PTNT chi nhánh huyện Lấp Vò chịu sự quản lý trực tiếp về chuyên môn nghiệp vụ của NHNo & PTNT tỉnh Đồng Tháp, đồng thời chịu sự lãnh đạo của Huyện uỷ, UBND huyện về mục tiêu và phương hướng phát triển kinh tế địa phương. Với lực lượng cán bộ nhân viên gồm 32 người: - Ban Giám Đốc gồm 2 người. - Phòng Tín dụng 10 người. - Phòng Kế toán – ngân quỹ 11 ngưòi. - Phòng tổ chức hành chánh 2 người. - Phòng giao dịch Tân Mỹ 7 người Giám đốc Phó Giám đốc Phòng Tổ chức hành chánh Phòng Kế toán – Ngân quỹ Phòng Tín dụng Phòng GD Tân Mỹ Hình 2: CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA NGÂN HÀNG * Giám đốc: Lãnh đạo trực tiếp mọi hoạt động của ngân hàng, đề ra các chiến lược phát triển kinh doanh và xét duyệt mọi hoạt động của đơn vị. Là người đại diện cho ngân hàng trong mọi giao dịch với ngân hàng cấp trên cũng như các quan hệ đối ngoại. Có thể nói, Giám đốc là người quản lý mọi hoạt động của ngân hàng, đồng thời chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động của đơn vị. * Phó giám đốc: - Thay mặt Giám đốc điều hành công việc khi Giám đốc vắng mặt (theo ủy quyền của Giám đốc) và báo cáo lại kết quả khi Giám đốc có mặt tại đơn vị. GVHD: TS. Mai Văn Nam 18 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò - Bàn bạc và tham gia ý kiến với Giám đốc trong công việc thực hiện các nghiệp vụ và kế hoạch kinh doanh của ngân hàng - Giám sát tình hình hoạt động của các bộ phận trực thuộc, đôn đốc thực hiện đúng quy chế đã đề ra. * Phòng tổ chức hành chánh: Thực hiện quản lý đầy đủ lực lượng cán bộ công nhân viên trong biên chế tham gia các kỳ hoạt động của đơn vị, có trách nhiệm bảo quản tài sản của đơn vị, giám sát trong ngoài, tiếp nhận các thông tin, tin tức có liên quan trình lên Ban Giám Đốc. Thực hiện chức năng hướng dẫn kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện các chính sách chế độ của nhà nước, quy chế về sử dụng quỹ bảo hiểm lao động, quỹ bảo hộ và các quỹ lương khác. Hỗ trợ cùng Giám Đốc tuyển chọn nhân viên và chỉ đạo tổ chức công tác hành chính quản trị, tổ chức thi đua, đào tạo bồi dưỡng cho cán bộ. * Phòng Tín dụng: - Nắm bắt định hướng phát triển kinh tế khu vực, phương hướng phát triển kinh tế trên địa bàn huyện để đáp ứng nhu cầu vay vốn của khách hàng. - Có trách nhiệm giao dịch trực tiếp với khách hàng, đánh giá khả năng của khách hàng, hướng dẫn khách hàng làm hồ sơ vay vốn, kiểm tra hồ sơ, trình Ban Giám Đốc ký các hợp đồng tín dụng. - Kiểm tra tài sản đảm bảo tiền vay, giám sát quá trình sử dụng vốn vay, nhắc nhở khách hàng trả nợ đúng hạn. * Phòng Kế toán – Ngân quỹ: - Bộ phận Kế toán: + Theo dõi nghiệp vụ huy động tiền gửi, hướng dẫn khách hàng mở tài khoản tiền gửi, thực hiện dịch vụ chuyển tiền nhanh và các dịch vụ thanh toán tài khoản khác. + Hạch toán kế toán, quản lý hồ sơ khách hàng, hạch toán các nghiệp vụ cho vay, thu nợ, chuyển nợ quá hạn, giao các chỉ tiêu tài chính, thực hiện các khoản giao nộp ngân sách Nhà nước và quyết toán các tiền lương đối với cán bộ ngân hàng. + Trực tiếp xử lý các nghiệp vụ tin học phát sinh trong quá trình công tác. - Bộ phận ngân quỹ: GVHD: TS. Mai Văn Nam 19 SVTH: Phan Thị Âu Châu Phân tích tình hình huy động vốn và sử dụng vốn tại NHNo&PTNT huyện Lấp Vò + Trực tiếp thu hay giải ngân khi có phát sinh trong ngày, kiểm tra lượng tiền mặt và ngân phiếu trong kho hàng ngày + Cuối mỗi ngày có nhiệm vụ khóa sổ ngân quỹ, kết hợp với kế toán theo dõi ngân quỹ phát sinh trong ngày để kịp thời điều chỉnh hợp lý khi có sai sót, giúp bộ phận kế toán cân đối nghiệp vụ huy động và sử dụng vốn. 3.3 CÁC SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ - Cho vay các thành phần kinh tế - Huy động vốn và cung cấp các dịch vụ: + Nhận tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn, không kỳ hạn + Phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, trái phiếu + Thực hiện mở tài khoản thanh toán cho các tổ chức kinh tế, cá nhân. + Mua bán, trao đổi các loại ngoại tệ + Dịch vụ chuyển tiền nhanh Western Union. 3.4 TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TRONG 3 NĂM TỪ 2005 ĐẾN 2007 Trong những năm qua, tình hình kinh tế - xã hội ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và tỉnh Đồng Tháp nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn, áp lực cạnh tranh từ những ngân hàng trong và ngoài địa bàn ngày càng gay gắt. Song với định hướng chiến lược của Ban Giám Đốc, và sự nỗ lực cố gắng của toàn thể cán bộ nhân viên, chi nhánh vẫn đạt được những kết quả khả quan góp phần tích cực vào thành quả chung của toàn hệ thống và sự phát triển kinh tế - xã hội ở huyện nhà. Cụ thể, được thể hiện qua bảng kết quả kinh doanh trong 3 năm của ngân hàng dưới đây: Bảng 1: KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG ĐVT: triệu đồng So sánh chênh lệch 2006/2005 2007/2006 2005 2006 2007 Số tiền % Số tiền % 32.294 31.229 43.448 -1.065 - 3,29 12.219 39,13 23.419 25.192 35.505 1.773 7,57 10.313 40,94 8.875 6.037 7.943 -2.838 - 31,98 1.906 31,57 Năm Chỉ tiêu Doanh thu Chi phí Lợi nhuận (Nguồn Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong 3 năm 2005 đến 2007) GVHD: TS. Mai Văn Nam 20 SVTH: Phan Thị Âu Châu