Më ®Çu
HiÖn nay cïng víi xu híng toµn cÇu ho¸ , c¸c níc ®Òu ®· vµ
®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp víi thÕ giíi ®Ó ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi vµ ®· cã nhiÒu mèi quan hÖ ®îc kÕt nèi gi÷a c¸c níc
nh kinh tÕ chÝnh trÞ , v¨n ho¸ , x· héi .... Thanh to¸n quèc tÕ
còng ph¸t sinh trªn c¬ së c¸c mèi quan hÖ trªn vµ gãp phÇn
hoµn thµnh trän vÑn c¸c mèi quan hÖ Êy . §Æc biÖt trong
quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a c¸c níc , khèi lîng hµng ho¸ giao th¬ng lu«n lu«n ®a d¹ng phong phó vÒ chñng lo¹i mÆt hµng vµ
vÊn ®Ò dÆt ra lµ chän ph¬ng thøc thanh to¸n nh thÕ nµo cho
hîp lý . Cã nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n
trong nghiÖp vô
thanh to¸n quèc tÕ , ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu vµ tÝn
dông chøng tõ lµ hai trong sè c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n nµy
vµ ®©y còng lµ hai ph¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn nhÊt
hiÖn nay trong quan hÖ th¬ng m¹i quèc tÕ . V× vËy em ®·
chän ®Ò tµi : "§Æc ®iÓm , néi dung vµ trêng hîp ¸p dông
cña hai ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu vµ tÝn dông
chøng tõ trong thanh to¸n quèc tÕ " ®Ó nªu lªn mét phÇn
hiÓu biÕt cña m×nh trong qu¸ tr×nh häc tËp vÒ hai ph¬ng
thøc thanh to¸n nµy.
Néi dung tiÓu luËn gåm cã :
I
- §Æc ®iÓm , néi dung vµ trêng hîp ¸p dông ph¬ng
thøc thanh
to¸n nhê thu
1
II - §Æc ®iÓm , néi dung vµ trêng hîp ¸p dông ph¬ng
thøc thanh to¸n
tÝn dông chøng tõ
III - Liªn hÖ thùc tÕ ViÖt Nam
Do khèi l¬ng kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn trong bµi viÕt
cña em kh«ng
tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt . Em rÊt mong c¸c thÇy c« gi¸o
®¸nh gi¸, nhËn xÐt
vµ chØ gióp em hoµn thiÖn vµ cñng cè thªm vèn kiÕn thøc
cña m×nh .
2
Néi dung
I - §Æc ®iÓm , néi dung vµ trêng hîp ¸p dông ph¬ng
thøc thanh to¸n nhê thu
1 . §Æc ®iÓm
Gi÷a hai bªn thanh to¸n ph¶i cã tµi kho¶n ë ng©n hµng
(NH): §©y lµ
®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ¸p dông ph¬ng
thøc thanh to¸n nµy v× khi kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i NH
vµ kÝ th¸c vèn cña m×nh vµo ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho NH
kiÓm so¸t ®îc t×nh h×nh tµi chÝnh vµ t×nh h×nh kinh doanh
cña kh¸ch hµng . Vµ nhê ®ã NH sÏ thùc hiÖn thanh to¸n cho
kh¸ch hµng cña m×nh
Kh«ng cÇn sö dông tiÒn mÆt ®Ó thanh to¸n : Gi÷a hai
bªn thanh to¸n ®Òu cã tµi kho¶n ë NH nªn sè tiÒn cÇn thanh
to¸n sÏ ®îc chuyÓn kho¶n tõ tµi kho¶n cña ngêi thanh to¸n
sang tµi kho¶n cña ngêi ®îc thanh to¸n mµ kh«ng cÇn ph¶i sö
dông tiÒn mÆt
Qu¸ tr×nh thanh to¸n ph¶i thùc hiÖn t¹i NH : Th«ng
qua hiÖp ®Þnh thanh to¸n, quan hÖ thanh to¸n sÏ ®îc NH thùc
hiÖn th«ng qua c¸c nghiÖp vô cña m×nh vµ qóa tr×nh nµy
hoµn toµn ®îc thùc hiÖn t¹i NH
Thanh to¸n víi sè tiÒn lín : Th«ng thêng trong quan hÖ
th¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c hîp ®ång mua b¸n gi÷a c¸c bªn víi
khèi lîng hµng ho¸ rÊt lín cho nªn sè tiÒn hµng thanh to¸n còng
lµ sè tiÒn rÊt lín
NH tham gia híng dÉn , kiÓm so¸t toµn bé qu¸ tr×nh
thanh to¸n : Qu¸ tr×nh thanh to¸n ®îc thùc hiÖn t¹i NH vµ
thanh to¸n víi sè tiÒn lín cho nªn NH ph¶i tham gia híng dÉn
c¸c bªn thanh to¸n ®ång thêi ph¶i kiÓm so¸t toµn bé qu¸
tr×nh thanh to¸n nµy
2 . Néi dung
a . Kh¸i niÖm ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu
3
Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu lµ mét ph¬ng thøc
thanh to¸n mµ ngêi b¸n sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao
hµng sÏ ký ph¸t hèi phiÕu ®ßi tiÒn ngêi mua nhê NH thu hé sè
tiÒn ghi trªn tê hèi phiÕu ®ã . Ngêi mua khi nhËn ®îc giÊy b¸o
nhê thu cña NH ph¶i tr¶ tiÒn ngay vµ nhËn chøng tõ hµng ho¸
®Ó ®i lÊy hµng
Trong ph¬ng thøc thanh to¸n nµy cã bèn bªn liªn quan
+ Ngêi b¸n hµng ( ngêi xuÊt khÈu ) lµ ngêi göi giÊy nhê thu
+ NH chuyÓn chøng tõ lµ NH phôc vô ngêi b¸n
+ NH thu tiÒn lµ NH phôc vô ngêi mua
+ Ngêi mua hµng ( ngêi nhËp khÈu ) lµ ngêi tr¶ tiÒn
b . C¸c giai ®o¹n chñ yÕu cña ph¬ng thøc thanh to¸n
nhê thu
Giai ®o¹n 1 : Sau khi giao hµng theo hîp ®ång , bªn
mua tËp hîp bé chøng tõ , ghi râ nh÷ng kho¶n môc nhê thu vµo
trong hîp ®ång
Giai ®o¹n 2 : Ph¸t hµnh nhê thu vµ chuyÓn chøng tõ
Trªn c¬ së giÊy yªu cÇu nhê thu vµ c¸c chøng tõ ngêi b¸n
göi ®Õn NH phôc vô bªn ngêi b¸n ph¸t hµnh nhê thu, chuyÓn
c¸c chøng tõ vµ nh÷ng chØ thÞ cô thÓ tíi NH phôc vô bªn ngêi
mua ®Ó thu tiÒn
Giai ®o¹n 3 : XuÊt tr×nh chøng tõ vµ thanh to¸n
NH bªn mua th«ng b¸o cho ngêi mua vÒ viÖc chøng tõ ®·
tíi vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cña nã . Ngêi mua tr¶ tiÒn hoÆc chÊp
nhËn hèi phiÕu vµ nhËn chøng tõ. Sau ®ã NH phôc vô ngêi
mua chuyÓn sè tiÒn ®· thu ®îc cho NH bªn ngêi b¸n . §Õn lît
NH nµy tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n b»ng c¸ch ghi cã sè tiÒn vµo tµi
kho¶n cña ngêi b¸n göi t¹i NH nµy
c . Ph©n lo¹i uû th¸c nhê thu
C¨n cø vµo ph¬ng thøc thùc hiÖn ph©n biÖt hai lo¹i uû
th¸c lµ uû th¸c thu b»ng th vµ ñy th¸c thu b»ng ®iÖn
C¨n cø vµo thêi gian tr¶ tiÒn, ph©n biÖt hai lo¹i uû
th¸c thu lµ nhê thu tr¶ tiÒn trao chøng tõ vµ nhê thu chÊp
nhËn tr¶ tiÒn trao chøng tõ
4
d . Tr×nh tù thùc hiÖn c¸c lo¹i uû th¸c thu
ñy th¸c thu b»ng th : Ngêi b¸n ( xuÊt khÈu ) sau khi
giao hµng theo hîp ®ång cho ngêi mua ( nhËp khÈu ), lËp bé
chøng tõ hµng ho¸ vµ hèi phiÕu , uû th¸c cho NH phôc vô
m×nh ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu th«ng qua NH níc nhËp khÈu
b»ng ñy th¸c mua ( giÊy nhê thu ). Ngêi nhËp khÈu sÏ thanh
to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n ngay khi NH phôc vô m×nh
(NH bªn nhËp khÈu ) trao chøng tõ
ñy th¸c thu b»ng ®iÖn : Ngêi xuÊt khÈu ñy th¸c cho
NH níc m×nh th«ng qua NH níc ngêi nhËp khÈu ®Ó ®ßi tiÒn
ngêi nhËp khÈu b»ng c¸ch ®iÖn b¸o thu tiÒn . C¨n cø vµo
®iÖn b¸o ®ã , ngêi nhËp khÈu sÏ tr¶ tiÒn ngay hoÆc chÊp
nhËn khi ®îc NH phôc vô m×nh b¸o tin mµ kh«ng c¨n cø vµo
chøng tõ hµng ho¸ ( chøng tõ hµng ho¸ ®îc göi ®Õn sau b»ng
®êng bu ®iÖn hoÆc th«ng qua NH hoÆc do ngêi xuÊt khÈu
göi trùc tiÕp cho ngêi nhËp khÈu ) .
Nhê thu phiÕu tr¬n : Lµ ph¬ng thøc mµ ngêi xuÊt khÈu
chØ ®a hèi phiÕu hoÆc ho¸ ®¬n nhê NH thu hé tiÒn hµng ,
cßn c¸c chøng tõ hµng ho¸ th× ngêi xuÊt khÈu göi th¼ng cho
ngêi nhËp khÈu ®Ó hä ®i nhËn hµng
Nhê thu kÌm chøng tõ : Lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n
mµ ngêi xuÊt khÈu khi hoµn thµnh viÖc giao hµng lËp bé chøng
tõ thanh to¸n nhê thu ( gåm chøng tõ hµng ho¸ vµ hèi phiÕu )
nhê NH thu hé sè tiÒn ghi trªn tê hèi phiÕu ®ã víi ®iÒu kiÖn
ngêi nhËp khÈu tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn th× NH trao chøng tõ
®Ó ngêi nhËp khÈu ®i nhËn hµng .
3 . Trêng hîp ¸p dông
§©y lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ ®îc ¸p dông
t¬ng ®èi phæ biÕn trong quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a c¸c níc .
Ph¬ng thøc nµy ®îc ¸p dông nÕu :
+ Ngêi xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu ®· tõng cã c¸c mèi liªn
hÖ ®¸ng tin cËy
+ ý muèn thanh to¸n tiÒn hµng vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh
cña ngêi mua ph¶i ch¾c ch¾n
5
+ T×nh h×nh chÝnh trÞ , ph¸p luËt vµ kinh tÕ ë níc ngêi
nhËp khÈu ph¶i æn ®Þnh
+ ViÖc chuyÓn tr¶ trong thanh to¸n quèc tÕ cña níc ngêi
nhËp khÈu
kh«ng bÞ ®e do¹ do viÖc kiÓm so¸t hèi ®o¸i
còng nh c¸c h¹n chÕ t¬ng tù
- Ngoµi ra trong ph¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ th× :
+ Nhê thu tr¶ tiÒn trao chøng tõ ®îc thùc hiÖn trong trêng hîp mua b¸n tr¶ tiÒn ngay
+ Nhê thu chÊp nhËn tr¶ tiÒn trao chøng tõ ®îc ¸p dông
trong hîp ®ång mua b¸n chÞu ( b»ng hèi phiÕu cã k× h¹n )
4 . ¦u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm :
a . ¦u ®iÓm :
Cã sù tÝn nhiÖm gi÷a hai bªn mua vµ b¸n : Ngêi b¸n vµ
ngêi mua tin cËy lÉn nhau , hai bªn quen biÕt nhau nhiÒu vµ
®· tõng giao dÞch l©u n¨m .
Cã kØ luËt thanh to¸n : Bªn b¸n lËp chøng tõ thanh
to¸n nhê NH khèng chÕ bé chøng tõ hµng ho¸ ®èi víi ngêi mua
, NH phôc vô bªn b¸n chØ trao chøng tõ hµng khi ngêi mua tr¶
tiÒn hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu nªn quyÒn lîi thanh to¸n tiÒn
hµng cña ngêi b¸n ®îc b¶o ®¶m h¬n .
Ph¹m vi ¸p dông réng r·i : Trong quan hÖ th¬ng m¹i
quèc tÕ , c«ng viÖc giao th¬ng hµng ho¸ kh«ng chØ bã hÑp
trong ph¹m vi quèc gia mµ xuyªn suèt kh¾p c¸c quèc gia vµ
trªn c¶ thÞ trêng tµi chÝnh víi khèi lîng hµng ho¸ lín , ®a d¹ng
vµ phong phó .
Gi¶m khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng : V× ®©y lµ
ph¬ng thøc ¸p dông thanh to¸n chuyÓn kho¶n nªn gi¶m mét
khèi lîng lín tiÒn
mÆt trong lu th«ng , tiÕt kiÖm chi phÝ lu th«ng tiÒn mÆt
vµ mét sè
chi phÝ kh¸c nh vËn chuyÓn , b¶o qu¶n , kiÓm ®Õm ...
cña tiÒn mÆt .
b . Nhîc ®iÓm :
Gi÷a hai bªn ph¶i cã tµi kho¶n trong NH
6
Ngêi b¸n th«ng qua NH míi chØ khèng chÕ ®îc quyÒn
quyÕt ®Þnh vÒ hµng ho¸ cña ngêi mua chø kh«ng khèng chÕ
®îc viÖc thanh to¸n tiÒn hµng cña ngêi mua
ViÖc tr¶ cßn chËm kÓ tõ lóc göi hµng ®Õn lóc nhËn ®îc
tiÒn . Ngêi mua trong thùc tÕ cã thÓ kÐo dµi viÖc tr¶ tiÒn v×
mét lÝ do nµo ®ã b»ng c¸ch cha chÞu nhËn chøng tõ hµng ho¸
hoÆc cã thÓ lµ kh«ng tr¶ tiÒn hµng nªn cßn bÊt lîi cho ngêi
b¸n
Ng©n hµng chØ lµ ngêi trung gian thu tiÒn hé kh«ng
ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm g× ®Õn viÖc tr¶ tiÒn cña ngêi mua,
vÊn ®Ò nµy gi¶i quyÕt gi÷a hai bªn kh«ng cã sù tham gia cña
NH
NÕu thanh to¸n gi÷a hai NH kh¸c nhau th× thñ tôc
thanh to¸n cßn nhiÒu phøc t¹p lµm cho tèc ®é thanh to¸n
chËm vµ bÊt lîi cho ngêi b¸n
II - §Æc ®iÓm , néi dung vµ trêng hîp ¸p dông ph¬ng
thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ .
1 . §Æc ®iÓm :
Ph¬ng thøc thanh to¸n nµy cã mét sè ®Æc ®iÓm gièng
nh ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu . Tuy nhiªn nã cßn cã ®Æc
®iÓm kh¸c ®Ó ph©n biÖt víi ph¬ng thøc nhê thu ®ã lµ :
Kh©u thanh to¸n hoµn toµn ®éc lËp víi hîp ®ång mua b¸n .
Tríc hÕt xÐt vÒ chñ thÓ , hîp ®ång mua b¸n lµ cam kÕt gi÷a
ngêi b¸n vµ ngêi mua cßn trong th tÝn dông ( L/C ) ®ã lµ cam
kÕt cña NH më L/C ®èi víi ngêi thô hëng ( th«ng thêng lµ ngêi
b¸n hµng ) . Thø hai, xÐt vÒ ®èi tîng, trong hîp ®ång mua b¸n
®ã lµ hµng vµ tiÒn cßn trong L/C ®ã lµ tiÒn vµ chøng tõ vÒ
hµng ho¸ . V× vËy NH chØ c¨n cø vµo L/C ®Ó quyÕt ®Þnh
thanh to¸n tiÒn hµng .
2 . Néi dung .
a . C¬ së lý luËn - nh÷ng nÐt chung vÒ tÝn dông
chøng tõ .
Ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ lµ : " Mét sù
tho¶ thuËn trong ®ã mét NH( NH më tÝn dông chøng tõ - th
7
tÝn dông ) theo yªu cÇu cña mét kh¸ch hµng ( ngêi xin më th
tÝn dông - L/C ) sÏ tr¶ tiÒn cho ngêi thø ba hoÆc tr¶ cho bÊt
kú ngêi nµo theo lÖnh cña ngêi thø ba ®ã ( ngêi hëng lîi )
hoÆc sÏ tr¶, chÊp nhËn mua hèi phiÕu do ngêi hëng lîi ph¸t
hµnh hoÆc cho phÐp mét NH kh¸c tr¶ tiÒn , chÊp nhËn hay
mua hèi phiÕu khi xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ ®· quy
®Þnh vµ mäi ®iÒu kiÖn ®Æt ra ®Òu ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ .
Tõ ®Þnh nghÜa trªn ta thÊy tÝn dông chøng tõ ®· quy
®Þnh cam kÕt thanh to¸n cã ®iÒu kiÖn cña NH. Trong th¬ng
m¹i quèc tÕ , khi thùc hiÖn thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc tÝn
dông chøng tõ ph¶i cã ®ñ bèn bªn tham gia ®ã lµ :
+ Ngêi yªu cÇu më th tÝn dông (lµ ngêi nhËp khÈu ) .
+ Ngêi hëng lîi ( lµ ngêi xuÊt khÈu ) .
+ Ng©n hµng më L/C lµ NH ®¹i diÖn cho ngêi nhËp khÈu ë
níc ngêi nhËp khÈu .
+ NH th«ng b¸o lµ NH ë níc ngêi hëng lîi, NH nµy th«ng
b¸o cho ngêi b¸n biÕt L/C ®· më .
- Ngoµi hai NH trªn th× trong quy t¾c vÒ tÝn dông chøng
tõ cßn quy ®Þnh thªm :
+ Ng©n hµng x¸c nhËn
+ Ng©n hµng thanh to¸n
b . §Þnh nghÜa th tÝn dông ( L/C ) .
L/C lµ mét v¨n b¶n cam kÕt dïng trong thanh to¸n th¬ng
m¹i quèc tÕ, trong ®ã NH bªn ngêi nhËp khÈu theo yªu cÇu
cña ngêi nhËp khÈu më L/C ñy nhiÖm chi nh¸nh hay ®¹i lý
cña m×nh ë níc ngoµi (NH bªn ngêi xuÊt khÈu) tr¶ tiÒn cho
ngêi xuÊt khÈu , ghi râ trong L/C mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong
ph¹m vi thêi gian quy ®Þnh víi ®iÒu kiÖn lµ ngêi xuÊt khÈu
ph¶i xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn
quy ®Þnh trong L/C .
c . C«ng cô cña tÝn dông
Hèi phiÕu :
- Kh¸i niÖm : Hèi phiÕu lµ mét tê lÖnh tr¶ tiÒn kh«ng ®iÒu
kiÖn do mét ngêi ký ph¸t cho ngêi kh¸c , yªu cÇu ngêi nµy khi
8
nh×n thÊy phiÕu , ®Õn mét ngµy nhÊt ®Þnh hoÆc ®Õn mét
ngµy cô thÓ x¸c ®Þnh trong t¬ng lai ph¶i tr¶ mét sè tiÒn nhÊt
®Þnh cho mét ngêi nµo ®ã hoÆc theo lÖnh cña ngêi nµy tr¶
cho mét ngêi kh¸c hoÆc tr¶ cho ngêi cÇm phiÕu .
- Chøc n¨ng cña hèi phiÕu :
+ Lµ c«ng cô tÝn dông .
+ Lµ ph¬ng tiÖn ®¶m b¶o .
+ Lµ c«ng cô ®Çu t vèn .
+ Lµ c«ng cô thanh to¸n .
- C¸c lo¹i hèi phiÕu : Hèi phiÕu tr¶ tiÒn ngay, hèi phiÕu cã
kú h¹n, hèi phiÕu tr¬n, hèi phiÕu kÌm chøng tõ, hèi phiÕu
®Ých danh, hèi
phiÕu v« danh, hèi phiÕu theo lÖnh, hèi phiÕu th¬ng m¹i,
hèi phiÕu NH
SÐc :
- Kh¸i niÖm : SÐc lµ mét tê lÖnh tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn do
mét kh¸ch hµng cña NH ký ph¸t cho NH ®ã , yªu cÇu trÝch tõ
tµi kho¶n cña m×nh mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó tr¶ cho ngêi
cÇm sÐc hoÆc cho ngêi ®îc chØ ®Þnh trªn sÐc .
- §Æc trng cña sÐc so víi hèi phiÕu lµ viÖc ph¸t hµnh sÐc
do NH lµm . NH theo sù ñy nhiÖm cña kh¸ch hµng ký ph¸t sÐc
ra lÖnh cho ng©n hµng ®¹i lý cña m×nh ë níc ngoµi tr¶ tiÒn
cho ngêi së h÷u sÐc .
- C¸c lo¹i sÐc :
+ C¨n cø vµo tÝnh chÊt lu chuyÓn cã ba lo¹i sÐc : sÐc
®Ých danh, sÐc v« danh, sÐc theo lÖnh .
+ C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm sö dông sÐc : sÐc tiÒn mÆt, sÐc
chuyÓn kho¶n, sÐc g¹ch chÐo, sÐc x¸c nhËn, sÐc du lÞch .
d . Tr×nh tù thùc hiÖn ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn
dông chøng tõ
- Bªn ngêi mua lµm ®¬n xin më L/C vµ göi ®Õn NH phôc
vô m×nh , NH ph¸t hµnh L/C th«ng qua NH th«ng b¸o ( x¸c
nhËn ) .
9
- NH th«ng b¸o ( x¸c nhËn ) th«ng b¸o néi dung L/C cho
bªn b¸n .
- Bªn b¸n giao hµng cho bªn mua ( nÕu chÊp nhËn L/C ),
bªn b¸n lËp bé chøng tõ thanh to¸n vµ xuÊt tr×nh cho NH chØ
®Þnh .
- NH kiÓm tra c¸c chøng tõ , nÐu ®¸p øng yªu cÇu cña L/C
th× NH thanh to¸n ( hoÆc chÊp nhËn ) chiÕt khÊu theo c¸c
®iÒu kho¶n L/C, NH göi bé chøng tõ thanh to¸n cho NH ph¸t
hµnh L/C
- Ng©n hµng ph¸t hµnh L/C kiÓm tra chøng tõ , nÕu ®¸p
øng c¸c yªu cÇu cña L/C th× hoµn l¹i tiÒn cho NH ®· thanh
to¸n
- Ng©n hµng ph¸t hµnh chuyÓn bé chøng tõ thanh to¸n cho
bªn mua víi yªu cÇu hoµn l¹i tiÒn cho m×nh, bªn mua ®îc
nhËn chøng tõ ®Ó ®i nhËn hµng
e . C¸c h×nh thøc c¬ b¶n cña th tÝn dông
Th tÝn dông cã thÓ huû ngang , th tÝn dông kh«ng thÓ
huû ngang, th tÝn dông tuÇn hoµn , th tÝn dông øng tríc, th tÝn
dông gi¸p lng, th tÝn dông chuyÓn nhîng, th tÝn dông ®èi
xøng, th tÝn dông thanh to¸n dÇn
3 . Trêng hîp ¸p dông
¸p dông cho viÖc thanh to¸n tõng lÇn : quan hÖ gi÷a
ngêi mua vµ ngêi b¸n kh«ng thêng xuyªn, cha cã dñ tin cËy
hoÆc thêng xuyªn nhng ngêi mua mua b¸n chËm trÔ g©y khã
kh¨n cho ngêi b¸n cho nªn ngêi b¸n kh«ng chÞu thanh to¸n
theo ph¬ng thøc nhê thu .
TÝn dông chøng tõ lµ ph¬ng ph¸p thanh to¸n th¬ng
m¹i quèc tÕ phæ biÕn nhÊt hiªn nay , nã thêng xuyªn ®îc ¸p
dông trong th¬ng m¹i quèc tÕ . Gi÷a hai bªn mua vµ b¸n th×
ph¬ng thøc nµy
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bªn b¸n v× vÒ b¶n chÊt nã lµ
nh÷ng giao dÞch riªng biÖt víi c¸c hîp ®ång mua b¸n hoÆc c¸c
hîp ®ång kh¸c mµ c¸c hîp ®ång nµy cã thÓ lµm c¬ së cña tÝn
dông .
10
Ngoµi ra ph¬ng thøc nµy cßn ®îc ¸p dông trªn thÞ trêng tµi chÝnh nh h×nh thøc tÝn dông th du kh¸ch . §©y lµ
h×nh thøc tÝn dông th mµ kh¸ch hµng sÏ dïng ®Ó mua hµng
ho¸ ë níc ngoµi hay cho mét kh¸ch hµng du lÞch ®Ó sö dông
trong cuéc hµnh tr×nh
4 . u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm .
a . u ®iÓm :
Xóc tiÕn qu¸ tr×nh giao hµng vµ nhËn hµng gi÷a hai
bªn mua-b¸n : Ngêi b¸n sau khi thùc hiÖn ®óng c¸c nghÜa vô
giao hµng th× cã thÓ yªn t©m nhËn tiÒn ®óng thêi h¹n, ngêi
mua yªn t©m lµ sÏ nhËn ®îc hµng .
KÕt nèi c¸c mèi quan hÖ : Th«ng qua ho¹t ®éng bu«n
b¸n thµnh c«ng gi÷a hai bªn mµ nhiÒu mèi quan hÖ ®îc h×nh
thµnh vµ cã sù tÝn nhiÖm , tin cËy lÉn nhau gi÷a c¸c ®èi t¸c .
Gi¶m khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng : Gièng nh ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng
gi¶m xuèng h¹n chÕ nhiÒu rñi ro vµ khã kh¨n trong viÖc thanh
to¸n khi dïng tiÒn mÆt .
b . Nhîc ®iÓm :
Cha cã sù tÝn nhiÖm gi÷a hai bªn mua vµ b¸n: Trong
ph¬ng thøc thanh to¸n nµy do mèi quan hÖ giao th¬ng gi÷a
hai bªn mua vµ b¸n kh«ng thêng xuyªn cho nªn cha cã sù tÝn
nhiÖm , tin cËy . §Ó ®¶m b¶o cho viÖc thanh to¸n th× ngêi
mua ph¶i ký cîc tríc mét sè tiÒn ®Ó më L/C lµm c¬ së cho viÖc
thanh to¸n ®îc hoµn thµnh .
Cßn nhiÒu rñi ro trong thanh to¸n gi÷a hai bªn :
+ ViÖc thanh to¸n cã thÓ bÞ ho·n hay tõ chèi chØ v× c¸c
chõng tõ kh«ng phï hîp theo yªu cÇu cña L/C .
+ L/C cã thÓ bÞ mÊt gi¸ trÞ th¬ng m¹i cña nã khi ngêi b¸n
kh«ng tu©n theo bÊt cø ®iÒu kho¶n nµo cña L/C .
+ Trong qóa tr×nh thanh to¸n chØ cÇn mét sai sãt nhá cña
NH lµ cã thÓ lµm thÊt tho¸t mét sè lîng tiÒn lín cña kh¸ch hµng
.
11
L/C ®ßi hái NH ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn m«n vµ kinh
nghiÖm trong viÖc ®iÒu hµnh L/C
III - Liªn hÖ thùc tÕ ViÖt Nam .
1 . Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu .
HiÖn nay ph¬ng thøc thanh to¸n nµy ®îc ¸p dông réng r·i
trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë níc ta . Nhê u ®iÓm cña
ph¬ng thøc thanh to¸n nµy mµ nhiªu hîp ®ång kinh doanh
trong níc vµ quèc tÕ ®îc ký kÕt thµnh c«ng ®¸nh dÊu nh÷ng
bíc chuyÓn biÕn tèt ®Ñp trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt cña ViÖt
Nam . §©y còng lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng cho sù nghiÖp ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc nh÷ng n¨m gÇn ®©y .
2 . Ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ .
TÝn dông chøng tõ lµ ph¬ng thøc thanh to¸n th«ng dông
nhÊt hiÖn nay víi khèi lîng thanh to¸n ngµy cµng réng lín . Trªn
thÞ trêng tµi chÝnh ph¬ng thøc nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn
nhÊt , réng r·i nhÊt trong quan hÖ th¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ quan
hÖ xuÊt nhËp khÈu gi÷a níc ta víi c¸c níc kh¸c . Hµng n¨m NH
më L/C hµng tr¨m triÖu USD ®Ó nhËp khÈu mét sè mÆt hµng
phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc nh : d©y chuyÒn
c«ng nghÖ , s¾t , thÐp , ...
Nh×n chung ph¬ng thøc thanh to¸n nµy phï hîp víi ®iÒu
kiÖn níc ta khi ®ang dÇn dÇn hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi
.
3 . ý kiÕn cña b¶n th©n .
Qua t×m hiÓu hai ph¬ng thøc thanh to¸n trªn em thÊy
hai ph¬ng thøc thanh to¸n nµy phï hîp víi m«i trêng kinh tÕ níc
ta hiÖn nay . Tuy nhiªn nã ®ßi hái ë NH nh÷ng kiÕn thøc
chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm ®iÒu hµnh th«ng th¹o . ë níc ta ,
nh×n chung lµ c¸c thiÕt bÞ , m¸y mãc ®Òu ®¬c trang bÞ vµ
c¶i tiÕn nhng vÉn cßn thiÕu c¸n bé v÷ng chuyªn m«n, cã
nhiÒu ngêi cßn nhÇm lÉn gi÷a hai ph¬ng thøc thanh to¸n nµy (
thËm chÝ c¶ ngêi ®· qua ®µo t¹o nghiÖp vô xuÊt nhËp
khÈu ) . HÇu nh hai ph¬ng thøc nµy míi chØ ®îc ¸p dông ë c¸c
NH thuéc thµnh phè lín vµ sè ngêi th«ng th¹o luËt ph¸p vµ tËp
12
qu¸n th¬ng m¹i quèc tÕ cßn thiÕu , v× vËy cÇn ph¶i ®µo t¹o
thªm nh÷ng c¸n bé cã nghiÖp vô v÷ng ch¾c ®Ó ®iÒu hµnh
ho¹t ®éng cña hai ph¬ng thøc nµy hiÖu qu¶ h¬n . XÐt vÒ
tæng thÓ th× sù ph¸t triÓn cña thanh to¸n quèc tÕ mµ tiªu
biÓu lµ hai ph¬ng thøc thanh to¸n nµy lµ bíc ngoÆt lín trong
quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ thÕ giíi , thóc ®Èy qu¸
tr×nh ph¸t triÓn ®Êt níc trong c¬ chÕ thÞ trêng míi .
KÕt luËn
Ngµy nay më réng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ ®iÒu
cùc k× quan träng ®Ó thóc ®Èy sù nghiÖp ®æi míi vµ còng lµ
con ®êng duy nhÊt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu t¨ng trëng nÒn
kinh tÕ , ph¸t huy lîi thÕ cña ®Êt níc , ®a ®Êt níc vµo mét
thêi kú ph¸t triÓn nhanh h¬n , toµn diÖn h¬n . Khi ®ã nÒn
13
kinh tÕ cña ®Êt níc ®îc giao th¬ng víi thÕ giíi th× vÊn ®Ò
thanh to¸n quèc tÕ ®îc ®Æt ra ®Ó lµm sao thuËn tiÖn nhÊt
cho viÖc mua b¸n gi÷a c¸c bªn . Do nhËn thøc ®îc tÇm quan
träng ®ã em ®· m¹nh d¹n t×m hiÓu vÒ ph¬ng thøc thanh
to¸n nhê thu vµ tÝn dông chøng tõ trong thanh to¸n quèc tÕ
®Ó nªu lªn t¸c dông cña nã trong quan hÖ th¬ng m¹i quèc
tÕ . Mèi quan hÖ quèc tÕ nµy cã thÓ ph¸t sinh gi÷a hai hay
nhiÒu chÝnh phñ v¬i nhau, gi÷a hai hay nhiÒu t nh©n nhiÒu
níc víi nhau, gi÷a chÝnh phñ , c¬ quan chÝnh phñ níc nµy víi t
nh©n , tæ chøc x· hé níc kh¸c hoÆc víi tæ chøc tµi chÝnh quèc
tÕ . BÊt kÓ nh÷ng ngêi tham gia lµ ai th× mäi quan hÖ thanh
to¸n ®Òu thùc hiÖn th«ng qua nghiÖp vô cña c¸c NH th¬ng
m¹i quèc gia vµ quèc tÕ . ChÝnh v× thÕ mµ ngoµi hai bªn mua
vµ b¸n th× cßn mét chñ thÓ thø ba kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸
tr×nh thanh to¸n ®ã lµ NH. C¶ ba chñ thÓ nµy lu«n t¸c ®éng
qua l¹i víi nhau theo c¸c tr×nh tù nhÊt ®Þnh ®Ó qu¸ tr×nh
thanh to¸n nhanh chãng ®îc hoµn thµnh . Trªn thùc tÕ ®©y lµ
vÊn ®Ò rÊt réng cÇn ph¶i t×m hiÓu nhiÒu h¬n n÷a nhng
trong ph¹m vi cña bµi tiÓu luËn nªn em chØ nªu lªn nh÷ng lý
thuyÕt c¬ b¶n ®Ó t×m hiÓu vÒ vÊn ®Ò nµy vµ víi vèn kiÕn
thøc vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ trong quy m« ®µo t¹o cña nhµ trêng cha ®îc ®i thùc tÕ cô thÓ nªn cßn nhiÒu thiÕu sãt . Em
kÝnh mong c¸c thÇy c« gi¸o xem xÐt vµ chØ b¶o gióp em , ®Ó
em hoµn thiÖn bµi viÕt vµ cñng cè thªm vèn kiÕn thøc cña
m×nh .
14
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh trêng §¹i häc Qu¶n lý vµ Kinh
doanh - Hµ néi
2. C¸c nghiÖp vô ng©n hµng th¬ng m¹i - NXB Thèng
Kª
3. Thanh to¸n Quèc tÕ
- NXB Tµi ChÝnh
4. T¹p chÝ Ng©n hµng
5. Thêi b¸o Ng©n hµng
15
- Xem thêm -