Bé c«ng an
Häc viÖn c¶nh s¸t nh©n d©n
Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®iÒu
tra téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ
chøc trªn ®Þa bµn tØnh cña lùc lîng C¶nh s¸t
®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi C«ng an tØnh
Thanh Ho¸
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Chuyªn ngµnh: c¶nh s¸t ®iÒu tra
Ngêi thùc hiÖn:
§inh ViÖt TiÕn
Ngêi híng dÉn: Th.S. Phan Huy Th¸i
Hµ Néi
0
Më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
Lµ mét tØnh n»m ë khu vùc B¾c Trung bé víi diÖn tÝch
11.186,3km2, cã nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ rõng vµ biÓn, vÞ trÝ ®Þa
lÝ hÕt søc thuËn lîi, cã tuyÕn quèc lé 1A ch¹y qua dµi gÇn
100km nªn Thanh Ho¸ rÊt cã ®iÒu kiÖn giao lu ph¸t triÓn kinh
tÕ. Trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù ph¸t triÓn v¨n ho¸, kinh
tÕ, x· héi cña ®Êt níc nãi chung vµ cña tØnh nãi riªng th×
t×nh h×nh an ninh trËt tù trªn ®Þa bµn tØnh cã nhiÒu diÔn
biÕn phøc t¹p mµ ®Æc biÖt lµ t×nh h×nh téi ph¹m h×nh sù.
C«ng an tØnh Thanh Ho¸ ®· ph¸t hiÖn, ®Êu tranh lµm râ mét
sè b¨ng æ, nhãm téi ph¹m cã tæ chøc, ho¹t ®éng liªn tuyÕn
trong vµ ngoµi tØnh g©y ra nhiÒu vô ¸n nghiªm träng nh: giÕt
ngêi, cíp tµi s¶n, hiÕp d©m, trém c¾p tµi s¶n, cè ý g©y th¬ng
tÝch…. Thùc tÕ cho thÊy,téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n chiÕm mét
tØ lÖ rÊt cao trong c¬ cÊu téi ph¹m h×nh sù (46,7%) vµ ®ang
cã xu híng ngµy cµng t¨ng. MÆt kh¸c,trong thêi gian gÇn ®©y
xuÊt hiÖn míi mét sè b¨ng æ nhãm téi ph¹m víi tÝnh chÊt
chuyªn nghiÖp, liÒu lÜnh,tÝnh chÊt lu ®éng cao g©y thiÖt h¹i
lín vÒ tµi s¶n cña c«ng d©n, tæ chøc,c¬ quan Nhµ níc vµ toµn
x· héi, g©y t©m lý hoang mang, d luËn xÊu trong quÇn chóng
nh©n d©n. §èi tîng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n cã xu híng g©y
¸n t¹i c¬ quan tæ chøc v× n¬i ®©y tËp trung nhiÒu tµi s¶n
cña x· héi, c«ng t¸c b¶o vÖ, canh g¸c cßn láng lÎo, chñ quan.
Bän chóng thêng ph¹m téi cã tæ chøc, ph©n c«ng nhiÖm vô cô
thÓ râ rµng, ho¹t ®éng mau lÑ, tÈu tho¸t nhanh chãng, g©y
khã kh¨n cho c«ng t¸c ph¸t hiÖn vµ truy ®uæi.
Tríc t×nh h×nh ®ã ®ßi hái c¸c c¬ quan chøc n¨ng, ban
ngµnh, tæ chøc x· héi trong tØnh mµ nßng cèt lµ lùc lîng C¶nh
1
s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi ph¶i tËp trung tinh thÇn
vµ lùc lîng ®iÒu tra kh¸m ph¸, ng¨n chÆn lo¹i téi ph¹m nµy,
®a kÎ ph¹m téi ra xö lý tríc ph¸p luËt, mang l¹i cuéc sèng yªn
b×nh cho nh©n d©n, ®¶m b¶o trËt tù an toµn x· héi.
ChÝnh v× vËy, lùc lîng C«ng an tØnh Thanh Ho¸ nãi
chung vµ lùc lîng c¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi
nãi riªng ®· x©y dùng nhiÒu v¨n b¶n, kÕ ho¹ch,sö dông ®ång
bé nhiÒu biÖn ph¸p, ph¬ng tiÖn, phèi hîp lùc lîng ®Ó n©ng
cao hiÖu qu¶ ®Êu tranh phßng chèng lo¹i téi ph¹m nµy vµ ®·
®¹t ®ù¬c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh.
Tuy nhiªn, do tÝnh chÊt ®Æc thï cña lo¹i téi ph¹m trém
c¾p tµi s¶n nªn ho¹t ®éng ®iÒu tra kh¸m ph¸ lu«n gÆp
nh÷ng khã kh¨n, do ®ã tû lÖ ®iÒu tra kh¸m ph¸ cha cao
(40,1%). Bªn c¹nh ®ã, cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nÒn
kinh tÕ, c¸c lo¹i téi ph¹m nµy ngµy cµng tinh vi x¶o quyÖt
h¬n. Nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn trªn lµm ph¸t sinh téi
ph¹m vÉn cßn nhiÒu ®ßi hái mçi c¸n bé chiÕn sü cña lùc lîng
C¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi ph¶i lu«n n©ng
cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tËn tuþ víi c«ng viÖc, kiªn quyÕt,
dòng c¶m ®Êu tranh m¹nh mÏ víi lo¹i téi ph¹m nµy.
ChÝnh v× nh÷ng lÏ trªn, viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi: “Nh÷ng
gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®iÒu tra téi ph¹m
trém c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ chøc trªn ®Þa bµn
tØnh cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù
x· héi C«ng an tØnh Thanh Ho¸” lµ hÕt søc cÇn thiÕt, cã ý
nghÜa s©u s¾c c¶ vÒ mÆt lý luËn còng nh thùc tiÔn, cã tÝnh
cÊp b¸ch trong giai ®o¹n hiÖn nay.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò
vÒ c¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng ®iÒu tra, kh¸m ph¸ c¸c vô
trém c¾p tµi s¶n, kh¶o s¸t ph©n tÝch t×nh h×nh téi ph¹m.
2
Tæng hîp ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®iÒu tra kh¸m ph¸
c¸c vô trém c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ chøc trªn ®Þa bµn
tØnh Thanh Ho¸. Trªn c¬ së ®ã cã nh÷ng nhËn xÐt vÒ nguyªn
nh©n, ®iÒu kiÖn lµm ph¸t sinh téi ph¹m, nh÷ng u ®iÓm vµ
nhîc ®iÓm còng nh c¸c vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong c«ng t¸c
®iÒu tra kh¸m ph¸.Tõ ®ã x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p gãp phÇn
n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®iÒu tra kh¸m ph¸ lo¹i téi
ph¹m nµy trong giai ®o¹n hiÖn nay.
3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu.
- §èi tîng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ:
+ HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt quy ®Þnh vÒ chøc
n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña nghµnh C«ng an cã liªn quan
®Õn ho¹t ®éng ®iÒu tra c¸c vô trém c¾p tµi s¶n.
+ T×nh h×nh téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n t¹i c¸c c¬ quan
tæ chøc trªn ®Þa bµn tØnh vµ thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®iÒu tra,
kh¸m ph¸ lo¹i téi ph¹m nµy cña lùc lîng c¶nh s¸t ®iÒu tra téi
ph¹m vÒ trËt tù x· héi C«ng an tØnh Thanh Ho¸.
- Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi : tËp trung lµm râ thùc
tr¹ng téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ chøc vµ c«ng
t¸c ®iÒu tra lo¹i téi ph¹m nµy cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu tra
téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi C«ng an tØnh Thanh Ho¸ trong
kho¶ng thêi gian tõ n¨m 2003 ®Õn 2007.
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
§Ò tµi ®îc nghiªn cøu trªn c¬ së ph¬ng ph¸p luËn cña Chñ
nghÜa M¸c - Lª nin, t tëng Hå ChÝ Minh, lý luËn cña khoa häc
®iÒu tra h×nh sù, téi ph¹m häc….
Qu¸ tr×nh nghiªn cøu cña ®Ò tµi sö dông tæng hîp c¸c
ph¬ng ph¸p: nghiªn cøu tµi liÖu, tæng kÕt thùc tiÔn, so s¸nh,
ph©n tÝch, tham kh¶o ý kiÕn cña c¸n bé thùc tiÔn cã kinh
3
nghiÖm trong ®iÒu tra kh¸m ph¸ c¸c vô trém c¾p tµi s¶n nãi
chung vµ trém c¾p tµi s¶n t¹i c¸c c¬ quan, tæ chøc nãi riªng.
5. ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi.
- ý nghÜa lý luËn:
§Ò tµi gãp phÇn lµm phong phó thªm hÖ thèng lý luËn
cña ho¹t ®éng ®iÒu tra téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n, phôc vô
c«ng t¸c nghiªn cøu gi¶ng d¹y trong c¸c trêng C«ng an nh©n
d©n.
- ý nghÜa thùc tiÔn:
§Ò tµi ®i s©u lµm râ thùc tr¹ng téi ph¹m trém c¾p tµi
s¶n t¹i c¬ quan, tæ chøc còng nh ho¹t ®éng ®iÒu tra, kh¸m
ph¸ lo¹i téi ph¹m nµy cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m
vÒ trËt tù x· héi C«ng an tØnh Thanh Ho¸. Trªn c¬ së ®ã ®Ò
xuÊt c¸c gi¶i ph¸p cã tÝnh kh¶ thi nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
®iÒu tra, kh¸m ph¸ lo¹i téi ph¹m nµy trong thêi gian tíi;lµ
nguån tµi liÖu tham kh¶o, nghiªn cøu cho sinh viªn, gióp c¸n
bé vËn dông vµo thùc tiÔn chiÕn ®Êu cã hiÖu qu¶.
6. Bè côc cña ®Ò tµi.
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, môc lôc, danh môc tµi liÖu
tham kh¶o phÇn néi dung cña ®Ò tµi ®îc chia lµm 3 phÇn.
Ch¬ng I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ ®iÒu tra téi ph¹m
trém c¾p tµi s¶n.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®iÒu tra c¸c vô trém
c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ chøc trªn ®Þa b¶n tØnh cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi C«ng an tØnh
Thanh Ho¸.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
ho¹t ®éng ®iÒu tra téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n t¹i c¬ quan, tæ
4
chøc cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi
C«ng an tØnh Thanh Ho¸.
5
Ch¬ng I
Nh÷ng lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng ®iÒu tra
téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n
1.1. Téi trém c¾p trong Bé luËt h×nh sù
1.1. Kh¸i niÖm téi trém c¾p.
Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 ®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù níc
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1999, téi trém c¾p
tµi s¶n ®îc quy ®Þnh nh sau:
“1. Ngêi nµo trém c¾p tµi s¶n cña ngêi kh¸c cã gi¸ trÞ tõ
500.000 ®ång ®Õn díi 50.000.000 ®ång hoÆc díi 500.000
®ång nhng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ®· bÞ xö ph¹t
hµnh chÝnh vÒ hµnh vi chiÕm ®o¹t tµi s¶n hoÆc ®· bÞ kÕt ¸n
vÒ téi chiÕm ®o¹t tµi s¶n cha ®îc xo¸ ¸n tÝch mµ cßn vi ph¹m
th× bÞ ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®Õn ba n¨m hoÆc ph¹t tï
tõ s¸u th¸ng ®Õn ba n¨m”.
Gi¸o tr×nh “Tæ chøc ho¹t ®éng phßng ngõa, ph¸t hiÖn,
®iÒu tra téi ph¹m cô thÓ thuéc chøc n¨ng cña lùc lîng C¶nh
s¸t h×nh sù” - Häc viÖn C¶nh s¸t Nh©n d©n n¨m 2001 - th×
trém c¾p ®ù¬c ®Þnh nghÜa nh sau: “Téi ph¹m trém c¾p tµi
s¶n lµ lo¹i téi ph¹m h×nh sù mµ ngêi ph¹m téi ®· cã hµnh vi
lÐn lót, bÝ mËt ®Ó chiÕm ®o¹t tµi s¶n”.
Nh vËy, cã thÓ thÊy r»ng trong quy ®Þnh Bé luËt h×nh sù
n¨m 1999, téi trém c¾p tµi s¶n cha m« t¶ cô thÓ hµnh vi “lÐn
lót, bÝ mËt chiÕm ®o¹t tµi s¶n” míi chØ x¸c ®Þnh møc tµi s¶n
bÞ chiÕm ®o¹t ®Ó cÊu thµnh hay kh«ng cÊu thµnh téi ph¹m, ë
gi¸o tr×nh trªn ®· ph©n tÝch cô thÓ h¬n r»ng téi ph¹m trém
c¾p tµi s¶n lµ hµnh vi nguy hiÓm cho x· héi ®îc quy ®Þnh
trong Bé luËt h×nh sù, do ngêi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh
sù thùc hiÖn mét c¸ch cè ý b»ng hµnh vi lÐn lót, bÝ mËt chiÕm
6
®o¹t tµi s¶n cña ngêi kh¸c mµ lîng tµi s¶n chiÕm ®o¹t cã gi¸
trÞ tõ 500.000 ®ång trë lªn hoÆc díi 500.000 ®ång nhng g©y
hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ®· bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh hoÆc
®· bÞ kÕt ¸n vÒ hµnh vi chiÕm ®o¹t tµi s¶n nhng cha ®îc xo¸
¸n tÝch mµ cßn vi ph¹m.
1.1.2. §Æc ®iÓm ph¸p lý.
Téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n cã nh÷ng dÊu hiÖu ph¸p lý
®Æc trng sau ®©y:
- Kh¸ch thÓ cña téi ph¹m:
Téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n x©m ph¹m quyÒn së h÷u cña
ngêi kh¸c vÒ tµi s¶n. Kh¸ch thÓ cña trém c¾p tµi s¶n còng t¬ng tù nh téi ph¹m cã tÝnh chÊt chiÕm ®o¹t kh¸c nhng téi
trém c¾p tµi s¶n kh«ng x©m ph¹m ®Õn quan hÖ nh©n th©n
mµ chØ x©m ph¹m ®Õn quan hÖ së h÷u. §©y còng lµ mét
®iÓm kh¸c biÖt víi c¸c téi cíp tµi s¶n, t«i cíp giËt tµi s¶n, téi
b¾t cãc nh»m chiÕm ®o¹t tµi s¶n...
- MÆt kh¸ch quan cña téi ph¹m:
Do ®Æc ®iÓm cña téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n nªn ngêi
ph¹m téi chØ cã mét hµnh vi kh¸ch quan duy nhÊt lµ “chiÕm
®o¹t”, nhng chiÕm ®o¹t díi h×nh thøc lÐn lót, bÝ mËt víi thñ
®o¹n lîi dông s¬ hë mÊt c¶nh gi¸c cña ngêi qu¶n lý tµi s¶n,
kh«ng tr«ng gi÷ cÈn thËn hoÆc lîi dông vµo hoµn c¶nh kh¸ch
quan kh¸c nh: chen lÊn, x« ®Èy... nh»m tiÕp cËn tµi s¶n ®Ó
thùc hiÖn hµnh vi chiÕm ®o¹t mµ ngêi qu¶n lý tµi s¶n kh«ng
biÕt. LÐn lót, bÝ mËt ®Ó chiÕm ®o¹t tµi s¶n lµ dÊu hiÖu ph¸p
lý ®Æc trng cña téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n.
Tuy nhiªn, ngêi ph¹m téi chØ che giÊu hµnh vi chiÕm ®o¹t
®èi víi ngêi cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tµi s¶n mµ th«i, cßn ®èi víi
nh÷ng ngêi kh¸c toµn bé hµnh vi kh«ng ph¶i che giÊu hoµn
toµn, chØ che giÊu tÝnh chÊt phi ph¸p cña hµnh vi.
7
Ngêi ph¹m téi chØ bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù khi
tµi s¶n bÞ chiÕm ®o¹t cã gi¸ trÞ tõ 500.000 ®ång trë lªn. Trêng hîp tµi s¶n bÞ chiÕm ®o¹t cã gi¸ trÞ díi 500.000 ®ång th×
ph¶i tho¶ m·n mét trong c¸c yÕu tè sau:
+ G©y hËu qu¶ nghiªm träng
+ §· bÞ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ hµnh vi chiÕm
®o¹t tµi s¶n.
+ §· bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t tµi s¶n, cha ®îc xo¸ ¸n
tÝch mµ cßn vi ph¹m.
Téi ph¹m hoµn thµnh khi ngêi ph¹m téi chuyÓn dÞch ®îc
tµi s¶n ra khái vÞ trÝ cÊt gi÷, qu¶n lý tµi s¶n. §èi víi nh÷ng tµi
s¶n nhá gän dÔ cÊt gi÷ nh: vµng, tiÒn, ®iÖn tho¹i di ®éng,téi
ph¹m hoµn thµnh khi cÊt giÊu tµi s¶n trªn ngêi, trong hµnh lý,
ph¬ng tiÖn,cßn nh÷ng tµi s¶n cång kÒnh hoÆc cã khèi lîng lín
khã cÊt gi÷ th× téi ph¹m ®ù¬c coi lµ hoµn thµnh khi ngêi
ph¹m téi mang ®îc tµi s¶n ra khái khu vùc b¶o vÖ.
- MÆt chñ quan cña téi ph¹m
Téi ph¹m ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc lçi, cè ý trùc tiÕp víi
môc ®Ých vô lîi. Môc ®Ých chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña ngêi ph¹m
téi bao giê còng cã tríc khi thùc hiÖn hµnh vi chiÕm ®o¹t tµi
s¶n. V× vËy, cã thÓ nãi môc ®Ých chiÕm ®o¹t tµi s¶n lµ dÊu
hiÖu b¾t buéc trong cÊu thµnh téi trém c¾p tµi s¶n.
- Chñ thÓ cña téi ph¹m.
Téi ph¹m ®îc thùc hiÖn bëi ngêi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm
h×nh sù,®¹t ®é tuæi theo luËt ®Þnh. Ngêi ph¹m téi tõ ®ñ 14
tuæi ®Õn díi 16 tuæi kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù
vÒ téi trém c¾p tµi s¶n thuéc trêng hîp ®îc quy ®Þnh t¹i
kho¶n 1 vµ kho¶n 2 ®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù v× kho¶n 1
®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù lµ téi ph¹m Ýt nghiªm träng vµ
kho¶n 2 ®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù lµ téi ph¹m nghiªm träng
8
mµ theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 ®iÒu 12 Bé luËt h×nh sù th×
ngêi tõ 14 tuæi trë lªn nhng cha ®ñ 16 tuæi chØ ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ téi ph¹m rÊt nghiªm träng do cè ý vµ
téi ph¹m ®Æc biÖt nghiªm träng.
- H×nh ph¹t cña téi trém c¾p tµi s¶n:
§iÒu 138 Bé luËt h×nh sù - 1999, quy ®Þnh 4 khung
h×nh ph¹t.
* Khung c¬ b¶n cã møc bÞ ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷
®Õn 3 n¨m hoÆc bÞ ph¹t tï tõ 6 th¸ng ®Õn 3 n¨m.
* Khung t¨ng nÆng thø nhÊt cã møc h×nh ph¹t tï tõ 2
n¨m ®Õn 7 n¨m khung nµy ¸p dông cho trêng hîp ph¹m téi cã
mét trong nh÷ng t×nh tiÕt ®Þnh khung t¨ng nÆng sau:
+ Cã tæ chøc: lµ trêng hîp c¸c ®èi tîng tham gia trém
c¾p tµi s¶n cã sù bµn b¹c, thèng nhÊt vÒ vai trß, vÞ trÝ vµ
nhiÖm vô cña tõng ®èi tîng tríc, trong vµ sau khi thùc hiÖn téi
ph¹m.
+ Cã tÝnh chÊt chuyªn nghiÖp: cã nghÜa lµ ngêi ph¹m téi
liªn tôc ph¹m téi x©m ph¹m së h÷u vµ coi viÖc ph¹m ph¸p nh
nguån thu nhËp chÝnh cña b¶n th©n.
+ T¸i ph¹m nguy hiÓm
+ Dïng thñ ®o¹n x¶o quyÖt, nguy hiÓm.
+ Hµnh hung ®Ó tÈu tho¸t.
+ ChiÕm ®o¹t tµi s¶n cã gi¸ trÞ tõ 50.000.000® ®Õn díi
200.000.000®
+ G©y hËu qu¶ nghiªm träng.
* Khung t¨ng nÆng thø hai cã møc ph¹t tï tõ 7 n¨m ®Õn
15 n¨m. Khung nµy ®îc ¸p dông cho trêng hîp cã mét trong
c¸c t×nh tiÕt ®Þnh khung t¨ng nÆng sau:
9
+ ChiÕm ®o¹t tµi s¶n cã gi¸ trÞ tõ 200.000.000® ®Õn díi
500.000.000®
+ G©y hËu qu¶ rÊt nghiªm träng.
* Khung t¨ng nÆng thø ba cã møc ph¹t tï tõ 12 n¨m ®Õn
20 n¨m hoÆc tï chung th©n. Khung nµy ®îc ¸p dông cho trêng
hîp ph¹m téi cã mét trong c¸c t×nh tiÕt ®Þnh khung t¨ng
nÆng sau:
+ ChiÕm ®o¹t tµi s¶n cã gi¸ trÞ tõ 500.000.000® trë lªn.
+ G©y hËu qu¶ ®Æc biÖt nghiªm träng.
H×nh ph¹t bæ sung ®îc quy ®Þnh cho téi trém c¾p tµi
s¶n lµ ng¬× ph¹m téi cßn cã thÓ bÞ ph¹t tiÒn tõ 5.000.000®
®Õn 50.000.000®.
Trªn ®©y lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm ph¸p lý c¬ b¶n cña téi
trém c¾p tµi s¶n. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy lµ c¬ së ®Ó nhËn
biÕt téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n trong c¸c téi x©m ph¹m quyÒn
së h÷u tµi s¶n ®îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù.
1.2. §Æc ®iÓm h×nh sù vµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®îc
chøng minh trong ®iÒu tra vô ¸n trém c¾p tµi s¶n.
1.2.1. §Æc ®iÓm h×nh sù
1.2.1.1. Thñ ®o¹n g©y ¸n.
Tríc khi g©y ¸n ®èi tîng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n thêng
chuÈn bÞ rÊt kü lìng tõ viÖc lùa chän môc tiªu, ®Þa ®iÓm trém
c¾p, th¨m dß n¾m t×nh h×nh ph¸t hiÖn nh÷ng s¬ hë thiÕu
sãt trong c«ng t¸c b¶o vÖ, canh g¸c cña c¸c c¬ quan, cöa
hµng, nhµ nghØ, kh¸ch s¹n, nhµ d©n… t×m hiÓu quy luËt sinh
ho¹t ®i l¹i cña chñ sì h÷u, ngêi qu¶n lý tµi s¶n. Bªn c¹nh ®ã,
chóng cßn t¹o ra nh÷ng s¬ hë thiÕu sãt ®Ó dÔ dµng ho¹t
®éng nh mãc nèi víi c¸c phÇn tö xÊu,rñ rª, l«i kÐo ngêi qu¶n lý
tµi s¶n ®i ®Õn mét n¬i kh¸c (liªn hoan, sinh nhËt…) ®Ó t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chóng ho¹t ®éng. MÆt kh¸c,chóng thêng chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c«ng cô c¹y ph¸, ph¬ng tiÖn vËn
chuyÓn tµi s¶n ®Ó nhanh chãng rót lui. Tríc khi g©y ¸n chóng
10
thêng bµn b¹c cô thÓ vÒ thêi gian g©y ¸n, c¸ch thøc tiÕn
hµnh, ph©n c«ng nhiÖm vô tõng tªn, xö lý tµi s¶n sau khi
chiÕm ®o¹t ®îc.
Trong giai ®o¹n g©y ¸n, ®èi tîng ®ét nhËp vµo môc tiªu
®· ®Þnh s½n b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p: C¹y ph¸ kho¸ cöa,
dïng k×m céng lùc, xµ beng, ®Ìn khß… ®Ó v« hiÖu ho¸ dông
cô b¶o vÖ hoÆc ®ét nhËp tõ trªn nãc nhµ, cöa sæ, lç th«ng
giã. Trong nhiÒu trêng hîp ®èi tîng lîi dông s¬ hë cña ngêi
qu¶n lý tµi s¶n ®Ó lÎn vµo môc tiªu g©y ¸n, lÈn trèn vµo chç
kÝn vµ chê ®îi khi ngêi qu¶n lý tµi s¶n kho¸ cöa th× míi ho¹t
®éng. Sau khi ®· tiÕp cËn ®îc môc tiªu thñ ph¹m tiÕn hµnh
lôc so¸t, t×m kiÕm nh÷ng tµi s¶n cã gi¸ trÞ, dÔ vËn chuyÓn
tiªu thô tríc vµ do ®ã hiÖn trêng ®Ó l¹i nhiÒu dÊu vÕt quan
träng nh v©n tay, dÊu vÕt ch©n,dµy dÐp, dÊu vÕt c¹y ph¸ cöa
tñ, hßm gi¬ng, kÐt b¹c, ®å ®¹c bÞ di chuyÓn… Sau khi chiÕm
®o¹t ®îc tµi s¶n chóng nhanh chãng tÈu tho¸t vµ mang ®i tiªu
thô.
1.2.1.2. Thñ ®o¹n che giÊu téi ph¹m.
§©y lµ thñ ®o¹n mµ bän téi ph¹m ®· sö dông trong
nhiÒu vô ¸n h×nh sù nh»m g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng
®iÒu tra ph¸ ¸n. Víi ®èi tîng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n chóng
thêng ®Ó l¹i nh÷ng dÊu vÕt gi¶ t¹o t¹i hiÖn trêng nh: lôc so¸t
giÊy tê, dïng kÐo c¾t ¶nh, ®èt giÊy tê ®Ó nguþ trang…
Nh÷ng vô ¸n trém c¾p tµi s¶n hiÖn nay, ®èi tîng ph¹m
téi ®· cã ý thøc tr¸nh ®Ó l¹i dÊu vÕt nh ®eo g¨ng tay, dïng
giÎ ®Ó cÇm n¾m hoÆc cè t×nh ®i tr¸i quy luËt nh ®i giËt
lu×, ®i bíc thÊp bíc cao, dïng giÇy, dÐp kh¸c kÝch cì… trªn ®êng tÈu tho¸t chóng xo¸ dÊu vÕt hoÆc t¹o ra nhiÒu ®êng ®i
dÊu vÕt kh¸c nhau ®Ó ®¸nh l¹c híng c¬ quan ®iÒu tra. Sau
khi g©y ¸n chóng mãc ngoÆc víi ®êng d©y tiªu thô tµi s¶n
trém c¾p ®Ó dÔ dµng tiªu thô trong trêng hîp nµy bän chóng
11
thêng thay ®æi h×nh d¸ng, mµu s¾c cña tµi s¶n ®· chiÕm
®o¹t.
1.2.1.3. §èi tîng g©y ¸n.
§èi tîng ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n thêng lµ nh÷ng tªn
kh«ng cã nghÒ nghiÖp, hoÆc nghÒ nghiÖp kh«ng æn ®Þnh,
kh«ng cã nguån thu nhËp chÝnh ®¸ng, nh÷ng tªn cã tiÒn ¸n,
tiÒn sù vÒ téi chiÕm ®o¹t tµi s¶n, nh÷ng tªn nghiÖn hót, cê
b¹c sèng lang thang, kh«ng cã n¬i ë æn ®Þnh. §èi tîng ph¹m
téi nµy tËp trung nhiÒu ë løa tuæi thanh niªn h háng, häc
sinh ,sinh viªn c¸ biÖt vµ chñ yÕu lµ nam giíi, chóng thêng cÊu
kÕt tõ 2 - 3 tªn ®Ó dÔ dµng ho¹t ®éng vµ t¬ng trî nhau lóc
g©y ¸n.
1.2.1.4. §Þa bµn g©y ¸n.
§Þa bµn g©y ¸n mµ bän trém c¾p thêng chó ý lµ nh÷ng
n¬i tËp trung nhiÒu tiÒn b¹c, vËt chÊt hµng ho¸ cña Nhµ níc,
tËp thÓ vµ nh©n d©n nh: c¸c kho hµng, cöa hµng, c«ng trêng,
trêng ®¹i häc, trung häc, nhµ nghØ, kh¸ch s¹n, nh÷ng nhµ
giµu cã…mµ cã sù së hë trong c«ng t¸c b¶o vÖ, canh g¸c. §èi
tîng ph¹m téi còng thêng lîi dông sù ®«ng ®óc, chen lÊn t¹i
c¸c n¬i c«ng céng nh nhµ xe, bÕn xe, chî, siªu thÞ ®Ó mãc tói,
r¹ch tói hoÆc trém c¾p tµi s¶n kh¸c nh xe m¸y, hµnh lý cña
ngêi d©n.
1.2.1.5. Thêi gian g©y ¸n.
Th«ng thêng c¸c vô ph¹m téi trém c¾p tµi s¶n thêng x¶y
ra vµo ban ®ªm tõ 23h ®Õn 5h s¸ng v× ®©y lµ kho¶ng thêi
gian v¾ng vÎ, mäi ngêi ®Òu ®i ngñ. Ngoµi ra, chóng cßn lîi
dông ®Æc ®iÓm thêi tiÕt nh nh÷ng ngµy ma giã, nãng nùc,
hay gi¸ l¹nh, ngµy lÔ tÕt ®Ó lîi dông s¬ hë ho¹t ®éng. Nh÷ng
vô ph¹m téi vµo ban ®ªm tËp trung nhiÒu ë ®i¹ bµn c«ng
céng, mang tÝnh chÊt t¸o b¹o, liÒu lÜnh.
1.2.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn chøng minh trong ®iÒu tra vô
¸n trém c¾p tµi s¶n.
12
C¨n cø vµo ®iÒu 63 Bé luËt tè tông h×nh sù n¨m 2003 vµ
®iÒu 138 Bé luËt h×nh sù n¨m 1999. Qu¸ tr×nh ®iÒu tra téi
ph¹m trém c¾p tµi s¶n cÇn ph¶i chøng minh lµm râ:
- Cã vô trém c¾p x¶y ra hay kh«ng? Chøng minh vô trém
x¶y ra lµ cã thËt, ngêi bÞ mÊt trém lµ ai? C¸ nh©n hay tæ
chøc, c¬ quan, ®¬n vÞ nµo?
- Tµi s¶n bÞ mÊt trém lµ nh÷ng g×? Sè lîng, chñng lo¹i,
c«ng dông,gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®ã? Thêi gian, ®Þa ®iÓm bÞ
mÊt trém? X¸c ®Þnh sù viÖc ph¹m téi ®ã cã ngêi lµm chøng
hay kh«ng?
- Ai lµ thñ ph¹m g©y ra vô ¸n ®ã, thñ ph¹m gåm mét hay
nhiÒu tªn, cã ®ång ph¹m hay kh«ng? Vai trß, vÞ trÝ cña tõng
tªn nh thÕ nµo?
- Thñ ph¹m ®· dïng ph¬ng thøc thñ ®o¹n g×? Ph¬ng
ph¸p, ph¬ng tiÖn, c«ng cô nµo ®Ó thùc hiÖn? §éng c¬, môc
®Ých ph¹m téi?
- HËu qu¶ t¸c h¹i cña hµnh vi trém c¾p tµi s¶n g©y ra
nh thÕ nµo? NÕu tµi s¶n cña ngêi ph¹m téi chiÕm ®o¹t díi
500.000 ®ång th× ph¶i chøng minh ®îc vô trém ®· g©y ra
hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ngêi ph¹m téi ®· bÞ xö ph¹t hµnh
chÝnh vÒ hµnh vi chiÕm ®o¹t hoÆc ®· bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm
®o¹t tµi s¶n nhng cha ®îc xo¸ ¸n tÝch.
- Nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn ph¹m téi, ý thøc chñ quan
cña ngêi ph¹m téi nh thÕ nµo? Nh©n th©n cña hä ra lµm sao?
Ngêi thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi cã ®ñ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm
h×nh sù hay kh«ng?
- Nh÷ng t×nh tiÕt t¨ng nÆng, gi¶m nhÑ tr¸ch nhiÖm cña
ngêi ph¹m téi vµ ®Æc ®iÓm cña nh©n th©n cña bÞ can nh:
13
ph¹m téi lÇn ®Çu, ph¹m téi do bÞ xói giôc, l«i kÐo, tiÒn ¸n,
tiÒn sù, c¬ héi hay chuyªn nghiÖp, t¸i ph¹m, t¸i ph¹m nguy
hiÓm...
X¸c ®Þnh ®îc nh÷ng vÊn ®Ò cÇn chøng minh kh«ng
nh÷ng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Ó khëi tè hay kh«ng khëi tè
vô ¸n trém c¾p ®Ó më cuéc ®iÒu tra hay kh«ng mµ cßn cã ý
nghÜa gióp c¬ quan ®iÒu tra, ®iÒu tra viªn gióp x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c ph¬ng híng ho¹t ®éng ®iÒu tra thu thËp tµi liÖu,
chøng cø mét c¸ch ®Çy ®ñ toµn diÖn mäi vÊn ®Ò theo yªu
cÇu cña ph¸p luËt, gi¶i quyÕt môc ®Ých cuèi cïng cña häat
®éng ®iÒu tra.
1.3. Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng ®iÒu tra téi
ph¹m trém c¾p tµi s¶n.
Theo gi¸o tr×nh: “Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra c¸c lo¹i téi ph¹m
cô thÓ - tËp 1 - HVCSND n¨m 2002” th× ®iÒu tra vô ¸n h×nh
sù lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra cña c¬ quan ®iÒu tra vµ nh÷ng c¬
quan ®îc giao nhiÖm vô tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng ®iÒu tra
theo luËt ®Þnh, ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù tè tông h×nh sù,
nh»m chøng minh sù thËt cña vô ¸n theo yªu cÇu cña ph¸p
luËt.
Gi¸o tr×nh: “LuËt tè tông h×nh sù ViÖt Nam - HVCSND
n¨m 2005” cã ®Þnh nghÜa “§iÒu tra vô ¸n h×nh sù lµ mét giai
®o¹n cña qu¸ tr×nh tè tông h×nh sù, trong ®ã c¬ quan ®iÒu
tra ¸p dông c¸c biÖn ph¸p do luËt tè tông h×nh quy ®Þnh ®Ó
x¸c ®Þnh téi ph¹m, ngêi thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi vµ c¸c
t×nh tiÕt kh¸c cã ý nghÜa ®èi víi viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n, t×m
ra nh÷ng nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn ph¹m téi ®Ó yªu cÇu c¸c
14
c¬ quan chøc n¨ng, tæ chøc vµ c¸ nh©n h÷u quan ¸p dông
c¸c biÖn ph¸p ng¨n ngõa”.
Nh vËy, ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù cã nh÷ng ®Æc trng c¬
b¶n sau:
- §iÒu tra vô ¸n h×nh sù lµ mét giai ®o¹n ®éc lËp cña
qu¸ tr×nh tè tông h×nh sù phôc vô cho viÖc thùc hiÖn môc
®Ých chung cña qu¸ tr×nh tè tông h×nh sù, ph¸t hiÖn chÝnh
x¸c, nhanh chãng vµ xö lý c«ng minh kÞp thêi mäi hµnh vi
ph¹m téi, kh«ng thÓ lät téi ph¹m, kh«ng lµm oan ngêi v« téi.
- §iÒu tra vô ¸n h×nh sù lµ mét d¹ng ho¹t ®éng nhËn
thøc. §èi tîng nhËn thøc cña ho¹t ®éng ®iÒu tra lµ nh÷ng vô
¸n h×nh sù ®· x¶y ra, chñ thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®iÒu tra
lµ ®iÒu tra viªn cña c¬ quan ®iÒu tra, viÖn kiÓm s¸t nh©n
d©n tèi cao vµ nh÷ng c¬ quan kh¸c ®îc giao nhiÖm vô tiÕn
hµnh mét sè ho¹t ®éng ®iÒu tra theo luËt ®Þnh.
- §iÒu tra vô ¸n h×nh sù ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù tè
tông h×nh sù. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù, c¸c
c¬ quan ®iÒu tra ®îc ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p, ph¬ng tiÖn
kü thuËt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kh«ng tr¸i ph¸p luËt.
KÕt qu¶ tiÕn hµnh ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù ®îc ph¶n ¸nh trong
c¸c v¨n b¶n tè tông vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý.
Nh vËy, qua nghiªn cøu vÒ téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n,
ho¹t ®éng ®iÒu tra vô ¸n h×nh sù ta cã thÓ hiÓu: Ho¹t ®éng
®iÒu tra téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n cña lùc lîng C¶nh s¸t ®iÒu
tra téi ph¹m vÒ trËt tù x· héi lµ viÖc sö dông ®ång bé c¸c biÖn
ph¸p nghiÖp vô trinh s¸t vµ c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra theo tè
tông h×nh sù ®Ó ph¸t hiÖn, thu thËp, xö lý nh÷ng th«ng tin
tµi liÖu ph¶n ¸nh vÒ ho¹t ®éng cña téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n
15
nh»m chøng minh téi ph¹m vµ ngêi ph¹m téi ®¶m b¶o cho
viÖc xö lý ®óng ngêi, ®óng téi, ®óng víi ph¸p luËt.
* C¬ së ph¸p lý cña ho¹t ®éng ®iÒu tra téi ph¹m
trém c¾p tµi s¶n.
C¬ së ph¸p lý cña ho¹t ®éng ®iÒu tra téi ph¹m trém c¾p
tµi s¶n lµ toµn bé hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cña Nhµ níc, c¸c
quy ®Þnh cña Ngµnh C«ng an vÒ ho¹t ®éng ®iÒu tra
téi
ph¹m. Ho¹t ®éng nµy ®îc tiÕn hµnh dùa trªn c¸c c¬ së ph¸p lý
sau:
- Bé luËt tè tông h×nh sù níc CHXHCN ViÖt Nam n¨m
2003 cô thÓ lµ c¸c ®iÒu 33, 34, 35, 110 quy ®Þnh vÒ:
+ C¬ quan tiÕn hµnh tè tông vµ ngêi tiÕn hµnh tè tông.
+ NhiÖm vô,quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña Thñ trëng,
phã thñ trëng c¬ quan ®iÒu tra.
+ NhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña ®iÒu tra
viªn.
+ C¬ quan ®iÒu tra trong C«ng an nh©n d©n ®iÒu tra
tÊt c¶ c¸c téi ph¹m trõ nh÷ng téi ph¹m thuéc thÈm quyÒn
®iÒu tra cña c¬ quan ®iÒu tra trong qu©n ®éi nh©n d©n vµ
c¬ quan ®iÒu tra cña ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao.
- Ph¸p lÖnh tæ chøc ®iÒu tra h×nh sù n¨m 2004
Cô thÓ lµ t¹i c¸c ®iÒu 1, 3, 9, 11 quy ®Þnh vÒ:
+ HÖ thèng c¬ quan ®iÒu tra.
+ NhiÖm vô cña c¬ quan ®iÒu tra: TiÕn hµnh ®iÒu tra
tÊt c¶ c¸c téi ph¹m, ¸p dông mäi biÖn ph¸p do Bé luËt tè tông
h×nh sù quy ®Þnh ®Ó x¸c ®Þnh téi ph¹m, ngêi thùc hiÖn
hµnh vi ph¹m téi,lËp hå s¬ ®Ò nghÞ truy tè...
+ Tæ chøc cña c¬ quan c¶nh s¸t ®iÒu tra trong C«ng an
nh©n d©n gåm: c¬ quan c¶nh s¸t ®iÒu tra - Bé C«ng An, c¬
16
quan c¶nh s¸t ®iÒu tra C«ng an cÊp tØnh, C¬ quan c¶nh s¸t
®iÒu tra C«ng an cÊp huyÖn. Tuú theo thÈm quyÒn ®iÒu tra
cña tõng cÊp th× c¬ quan c¶nh s¸t ®iÒu tra trong C«ng an
nh©n d©n ®iÒu tra tÊt c¶ c¸c téi ph¹m x©m ph¹m trËt tù an
toµn x· héi ®îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù n¨m 1999.
- Th«ng t sè 12/2004 /TT- BCA (V19) cña Bé trëng Bé
C«ng An ngµy 23 th¸ng 09 n¨m 2004 híng dÉn thi hµnh mét sè
quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh tæ chøc ®iÒu tra h×nh sù n¨m 2004
quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña lùc lîng CS§TTP vÒ TTXH.
Theo ®ã, lùc lîng CS§TTP vÒ TTXH tiÕn hµnh ®iÒu tra c¸c vô
¸n h×nh sù thuéc c¸c ch¬ng XII, XIII, XIV, XV, XIX, XX, XXII
cña Bé luËt h×nh sù 1999.
- QuyÕt ®Þnh sè 188/2005/Q§ - BCA (X13) cña Bé trëng
Bé C«ng An quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô quyÒn h¹n, tæ
chøc cña côc CS§TTP vÒ TTXH.
- QuyÕt ®Þnh sè 1163/2005/Q§ - X11 (X13) cña Tæng
côc trëng Tæng côc x©y dùng lùc lîng C«ng an nh©n d©n quy
®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc cña phßng
CS§TTP vÒ TTXH...
Ho¹t ®éng ®iÒu tra téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n ®îc chia
thµnh c¸c giai ®o¹n:
1.3.1. Giai ®o¹n ®iÒu tra ban ®Çu nh»m x¸c ®Þnh
téi ph¹m vµ ngêi thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi.
- TiÕp nhËn vµ xö lý tÝn b¸o tè gi¸c vÒ téi ph¹m.
Nguån tin vÒ c¸c vô ¸n trém c¾p tµi s¶n thêng do ngêi bÞ
h¹i, ngêi lµm chøng cung cÊp,c«ng an cÊp c¬ së hoÆc c¸c lùc
lîng kh¸c chuyÓn ®Õn, do khai th¸c më réng vô ¸n kh¸c hoÆc
do ngêi ph¹m téi tù thó. Khi tiÕp nhËn tin b¸o tè gi¸c vô trém
c¾p x¶y ra, trong mäi trêng hîp c¸n bé ®iÒu tra ph¶i tiÕn
17
hµnh lËp biªn b¶n theo ®óng quy ®Þnh t¹i ®iÒu 84, 95 vµ 125
cña Bé luËt tè tông h×nh sù 2003. Ph¶i ghi râ thêi gian, ®Þa
®iÓm,hä tªn, cÊp bËc, chøc vô, ®¬n vÞ c«ng t¸c cña ngêi
nhËn tin;hä tªn, chøc vô, ®Þa chØ, sè chøng minh nh©n d©n,
sè ®iÖn tho¹i cña ngêi b¸o tin. §èi víi ngêi ®Õn tr×nh b¸o vÒ
sù viÖc trém c¾p tµi s¶n x¶y ra th× c¸n bé ®iÒu tra ph¶i tiÕn
hµnh lÊy lêi khai cña ngêi ®Õn tr×nh b¸o. §èi víi vô trém c¾p
tµi s¶n x¶y ra do lùc lîng C«ng an x·, phêng, thÞ trÊn chuyÓn
®Õn th× c¸n bé ®iÒu tra, ®iÒu tra viªn ph¶i lËp biªn b¶n tiÕp
nhËn hå s¬ ban ®Çu vµ lËp biªn b¶n ghi nhËn t×nh tr¹ng søc
khoÎ cña ngêi bÞ b¾t (nÕu cã). Khi tiÕp nhËn tin b¸o tè gi¸c
téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n thêng x¶y ra c¸c t×nh huèng:
+ T×nh huèng 1: Téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n x¶y ra mµ
ngêi ph¹m téi bÞ b¾t qu¶ tang hoÆc tù thó.
Trong t×nh huèng nµy c¸n bé tiÕp nhËn tin b¸o ph¶i lËp
biªn b¶n ph¹m téi qu¶ tang. Trong biªn b¶n ph¶i ghi râ trêng
hîp b¾t gi÷, lý do b¾t gi÷ ®ång thêi tiÕn hµnh lËp biªn b¶n
thu gi÷ vËt chøng, biªn b¶n ghi lêi khai cña ngêi bÞ h¹i hoÆc
ngêi cã tr¸ch nhiÖm tr«ng coi, qu¶n lý tµi s¶n bÞ mÊt, biªn b¶n
ghi lêi khai cña ngêi lµm chøng, biªn b¶n ghi lêi khai cña ngêi
bÞ h¹i hoÆc ngêi cã tr¸ch nhiÖm tr«ng coi, qu¶n lý tµi s¶n bÞ
mÊt, biªn b¶n ghi lêi khai cña ngêi lµm chøng, biªn b¶n s¬ vÊn
lêi khai cña ngêi bÞ b¾t...
+ T×nh huèng 2: Téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n x¶y ra ®·
x¸c ®Þnh ®îc thñ ph¹m nhng ®èi tîng bá trèn.
C¸n bé tiÕp nhËn tin b¸o theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
C¬ quan ®iÒu tra ph¶i tËp trung lùc lîng, khÈn tr¬ng lËp kÕ
ho¹ch vµ cã biÖn ph¸p truy b¾t ®èi tîng vµ tiÕn hµnh theo thñ
18
tôc tè tông h×nh sù nhanh chãng ®a téi ph¹m ra xö lý tríc
ph¸p luËt.
+ T×nh huèng 3: Téi ph¹m trém c¾p tµi s¶n x¶y ra mµ
cha râ thñ ph¹m.
Trong t×nh huèng nµy c¸n bé tiÕp nhËn tin b¸o cÇn ghi
vµo sæ tiÕp nhËn th«ng tin, lµm râ c¸c néi dung nh: ®Þa
®iÓm x¶y ra vô trém? thêi gian x¶y ra vµ thêi gian ph¸t hiÖn?
nh÷ng tµi s¶n bÞ mÊt trém? dÊu vÕt thu ®îc t¹i hiÖn trêng?
hiÖn trêng cßn nguyªn vÑn hay ®· bÞ x¸o trén? lùc lîng b¶o vÖ
cã hay cha?...
Trong bÊt kú trêng hîp nµo, viÖc tiÕp nhËn tin b¸o tè gi¸c
téi ph¹m còng cÇn ®îc tiÕn hµnh khÈn tr¬ng, nhanh chãng,
khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng tin tøc tµi liÖu cã ý nghÜa cho ho¹t
®éng ®iÒu tra. §ång thêi ph¶i tiÕn hµnh nghiªm chØnh nh÷ng
yªu cÇu ph¸p luËt vÒ thñ tôc vµ thêi gian tiÕp nhËn tin b¸o, tè
gi¸c, ®¶m b¶o quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ngêi b¸o tin.
Sau khi tiÕp nhËn tin b¸o tè gi¸c c¸n bé ®iÒu tra cÇn
tiÕn hµnh ngay c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra, x¸c minh ®é chÝnh
x¸c cña tin b¸o, tè gi¸c nh: kiÓm tra, x¸c minh th«ng qua lêi
tr×nh b¸o, trùc tiÕp xuèng hiÖn trêng ®Ó kiÓm tra hoÆc phèi
hîp víi c¸c lùc lîng C«ng an t¹i khu vùc x¶y ra vô trém ®Ó x¸c
minh, ®iÒu tra viªn tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thu thËp tµi liÖu,
chøng cø, ®Ó chøng minh téi ph¹m vµ ngêi ph¹m téi.
- Kh¸m nghiÖm hiÖn trêng.
Kh¸m nghiÖm hiÖn trêng lµ biÖn ph¸p ®iÒu tra do ®iÒu
tra viªn tiÕn hµnh t¹i n¬i x¶y ra téi ph¹m hoÆc t¹i n¬i ph¸t
hiÖn téi ph¹m ®Ó thu thËp dÊu vÕt, vËt chøng cña téi ph¹m,
®Ó lµm s¸ng tá nh÷ng t×nh tiÕt cã ý nghÜa ®èi víi viÖc gi¶i
19
- Xem thêm -