Tài liệu Một số giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh nhno&ptnt huyện đoan hùng.

LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi më ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng rñi ro trong kinh doanh lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, mµ ®Æc biÖt lµ rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng cã ph¶n øng d©y chuyÒn, l©y lan vµ ngµy cµng cã biÓu hiÖn phøc t¹p. Trªn thÕ giíi ng−êi ta thèng kª ®−îc rÊt nhiÒu lo¹i rñi ro cè h÷u trong ho¹t ®éng Ng©n hµng. Song ®−îc quan t©m nhÊt lµ rñi ro tÝn dông bëi v× trªn thùc tÕ, phÇn lín thu nhËp cña c¸c NHTM lµ tõ ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông, h¬n n÷a ®©y l¹i lµ lÜnh vùc kinh doanh tiÒm Èn nhiÒu rñi ro nhÊt trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng em nhËn thÊy thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh ®¹t kÕt qu¶ tèt, tû lÖ nî qu¸ h¹n kh«ng cao, song ®Ó ph¸t triÓn h¬n n÷a th× cÇn ph¶i nghiªn cøu ®Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. NhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®K chän ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng” ®Ó lµm luËn v¨n tèt nghiÖp. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®−îc kÕt cÊu thµnh 3 ch−¬ng. Ch−¬ng I: Ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ rñi ro tÝn dông trong ho¹t ®éng cña NHTM. Ch−¬ng II. Thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng- TØnh Phó Thä. Ch−¬ng III. Gi¶i ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng. 1 LuËn v¨n tèt nghiÖp ch−¬ng I ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ rñi ro tÝn dông trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng th−¬ng m¹i I. Ng©n hµng thu¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. 1. Ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ vai trß cña Ng©n hµng th−¬ng m¹i . 1.1 Kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng th−¬ng m¹i. NHTM lµ mét tæ chøc tÝn dông kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th−êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn göi ®ã ®Ó cho vay ®Çu t−, thùc hiÖn nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm c¸c ph−¬ng tiÖn thanh to¸n. Ngµy nay, ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc m«i giíi trªn thÞ tr−êng tµi chÝnh ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ sè l−îng, quy m«, ho¹t ®éng ®a d¹ng phong phó vµ ®an xen lÉn nhau. §iÓm kh¸c biÖt gi÷a NHTM vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c lµ NHTM lµ Ng©n hµng kinh doanh tiÒn tÖ, chñ yÕu lµ tiÒn göi kh«ng kú h¹n, cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n cßn c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c kh«ng thùc hiÖn chøc n¨ng ®ã. 1.2 Vai trß cña Ng©n hµng th−¬ng m¹i. Cïng víi sù nghiÖp ®æi míi vµ ®i lªn cña ®Êt n−íc th× kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß ®ãng gãp to lín cña ngµnh Ng©n hµng. Thø nhÊt: NHTM lµ n¬i cung cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ, lµ c«ng cô quan träng thóc ®Èy ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt. Thø hai: NHTM lµ cÇu nèi gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi thÞ tr−êng th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Thø ba: NHTM lµ c«ng cô ®Ó Nhµ n−íc ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. Th«ng qua ho¹t ®éng cña NHTM, NHTW thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ phôc vô c¸c môc tiªu ng¾n h¹n hoÆc dµi h¹n cña chÝnh phñ b»ng c¸c c«ng cô nh−: Ên 2 LuËn v¨n tèt nghiÖp ®Þnh h¹n møc tÝn dông, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, lKi suÊt t¸i chiÕt khÊu, nghiÖp vô thÞ tr−êng më ®Ó t¸c ®éng tíi l−îng tiÒn cung øng trong l−u th«ng. Thø t−: Lµ cÇu nèi nÒn tµi chÝnh quèc gia víi nÒn tµi chÝnh quèc tÕ. 2. Ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng th−¬ng m¹i . 2.1 Ho¹t ®éng huy ®éng vèn. §©y lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n cña NHTM vµ th«ng qua nghiÖp vô nµy NHTM thùc hiÖn chøc n¨ng t¹o tiÒn. NHTM ®K “ gãp nhÆt “ toµn bé nguån vèn nhµn rçi trong xK héi d−íi c¸c h×nh thøc nh− : nhËn tiÒn göi tiÕt kiÖm, tiÒn göi thanh to¸n... trong ®ã tiÒn göi bao gåm: TiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n. Ngoµi ra NHTM cßn ph¸t hµnh thªm chøng chØ tiÒn göi, c¸c tr¸i kho¸n Ng©n hµng hay ®i vay tõ c¸c Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. 2.2 Ho¹t ®éng sö dông vèn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, NHTM thùc chÊt còng lµ mét doanh nghiÖp v× vËy khi kinh doanh ph¶i coi lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu vµ cuèi cïng. §Ó t¹o ra lîi nhuËn vµ thu nhËp cho Ng©n hµng th× c¸c NHTM ph¶i biÕt sö dông vµ khai th¸c nguån vèn mét c¸ch triÖt ®Ó vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n ®em l¹i phÇn lín lîi nhuËn cho c¸c NHTM. C¸c NHTM dïng nguån vèn ®K huy ®éng ®−îc ®Ó cho vay tõ ®ã thu lîi nhuËn trªn c¬ së chªnh lÖch phÝ ®Çu vµo vµ phÝ ®Çu ra. Thùc hiÖn nghiÖp vô nµy c¸c NHTM kh«ng nh÷ng ®K thùc hiÖn ®−îc chøc n¨ng xK héi cña m×nh th«ng qua viÖc më réng vèn ®Çu t−, gia t¨ng s¶n phÈm xK héi, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n mµ cßn cã ý nghÜa rÊt lín ®Õn toµn bé ®êi sèng kü thuËt th«ng qua c¸c ho¹t ®éng tµi trî cho c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. Ngoµi ho¹t ®éng cho vay lµ chñ yÕu, c¸c NHTM cßn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t− hïn vèn liªn doanh liªn kÕt, kinh doanh chøng kho¸n trªn thÞ tr−êng tµi chÝnh. Ho¹t ®éng nµy võa mang l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng võa gãp phÇn ®iÒu hoµ l−u th«ng tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ. 3 LuËn v¨n tèt nghiÖp 2.3 Ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n. Ng©n hµng lµm trung gian thanh to¸n thùc hiÖn thanh to¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng b»ng c¸ch cung cÊp c¸c c«ng cô thanh to¸n thuËn lîi nh−: sÐc, uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi, thÎ thanh to¸n, thÎ tÝn dông... Ho¹t ®éng nµy gãp phÇn lµm t¨ng lîi nhuËn th«ng qua viÖc thu phÝ dÞch vô thanh to¸n vµ ®ång thêi lµm t¨ng nguån vèn cho vay cña Ng©n hµng thÓ hiÖn trªn sè d− cã tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng. Ngoµi c¸c ho¹t ®éng trªn, NHTM cßn cung cÊp cho kh¸ch hµng nhiÒu lo¹i dÞch vô nh−: DÞch vô uû th¸c, ®¹i lý tµi s¶n vèn cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n theo hîp ®ång, dÞch vô mua b¸n ngo¹i tÖ, dÞch vô t− vÊn ®Çu t− chøng kho¸n cho kh¸ch hµng, tham gia b¶o lKnh ph¸t hµnh chøng kho¸n... 3. C¸c lo¹i rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. Rñi ro lµ nh÷ng biÕn cè x¶y ra ngoµi ý muèn kh«ng dù tÝnh tr−íc ®−îc g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i cho mét c«ng viÖc cô thÓ nµo ®ã. Trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng th−êng x¶y ra nh÷ng lo¹i rñi ro sau: Rñi ro tÝn dông: Lµ nh÷ng tæn thÊt mµ Ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ hoÆc kh«ng tr¶ ®óng h¹n tiÒn gèc vµ tiÒn lKi. Rñi ro l·i suÊt: Lµ nh÷ng tæn thÊt cho Ng©n hµng khi lKi xuÊt thÞ tr−êng cã sù biÕn ®æi. Rñi ro hèi ®o¸i: Lµ lo¹i rñi ro do sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ tr−êng. Rñi ro nµy xuÊt hiÖn khi Ng©n hµng kh«ng cã sù c©n b»ng vÒ tr¹ng th¸i ngo¹i hèi t¹i thêi ®iÓm tû gi¸ biÕn ®æi Rñi ro thanh kho¶n: Rñi ro thanh kho¶n ph¸t sinh khi ng−êi göi tiÒn ®ång thêi cã nhu cÇu rót tiÒn göi ë Ng©n hµng ngay lËp tøc. Khi gÆp ph¶i tr−êng hîp nµy c¸c Ng©n hµng ph¶i b¸n c¸c tµi s¶n cã tÝnh láng thÊp víi gi¸ rÎ hay vay tõ NHTW. Rñi ro vÒ nguån vèn: Th−êng x¶y ra mét trong hai tr−êng hîp sau . - Tr−êng hîp thõa vèn tøc lµ vèn bÞ ø ®äng kh«ng cho vay vµ ®Çu t− ®−îc, v× vËy kh«ng sinh lKi trong khi ®ã Ng©n hµng vÉn ph¶i tr¶ lKi hµng ngµy cho ng−êi cã tiÒn göi vµo Ng©n hµng. 4 LuËn v¨n tèt nghiÖp - Tr−êng hîp thiÕu vèn: X¶y ra khi Ng©n hµng kh«ng ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cho vay vµ ®Çu t− hoÆc kh«ng ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra cßn cã c¸c lo¹i rñi ro kh¸c nh−: rñi ro c«ng nghÖ, rñi ro quèc gia g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng ®Çu t−. II. Rñi ro tÝn dông cña NHTM. 1. Kh¸i niÖm rñi ro tÝn dông. Lµ rñi ro do mét kh¸ch hµng hay mét nhãm kh¸ch hµng vay vèn kh«ng tr¶ ®−îc nî cho Ng©n hµng. Trong kinh doanh Ng©n hµng rñi ro tÝn dông lµ lo¹i rñi ro lín nhÊt, th−êng xuyªn x¶y ra vµ g©y hËu qu¶ nÆng nÒ cã khi dÉn ®Õn ph¸ s¶n Ng©n hµng. Ngµy nay, nhu cÇu vÒ vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh, c¶i tiÕn trang thiÕt bÞ kü thuËt, n©ng cao c«ng nghÖ vµ c¸c nhu cÇu phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh lu«n t¨ng lªn. §Ó ®¸p øng nhu cÇu nµy, c¸c NHTM còng ph¶i lu«n më réng quy m« ho¹t ®éng tÝn dông, ®iªu ®ã cã nghÜa lµ rñi ro tÝn dông còng ph¸t sinh nhiÒu h¬n. Rñi ro tÝn dông lµ lo¹i rñi ro phøc t¹p nhÊt, viÖc qu¶n lý vµ phßng ngõa nã rÊt khã kh¨n, nã cã thÓ x¶y ra ë bÊt cø ®©u, bÊt cø lóc nµo... Rñi ro tÝn dông nÕu kh«ng ®−îc ph¸t hiÖn vµ sö lý kÞp thêi sÏ n¶y sinh c¸c rñi ro kh¸c. 2. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông. 2.1 Nguyªn nh©n tõ phÝa Ng©n hµng. Thùc tÕ kinh doanh cña Ng©n hµng trong thêi gian qua cho thÊy rñi ro tÝn dông x¶y ra lµ do nh÷ng nguyªn nh©n sau: - Ngay hµng ®−a ra chÝnh s¸ch tÝn dông kh«ng phï hîp víi nÒn kinh tÕ vµ thÓ lÖ cho vay cßn s¬ hë ®Ó kh¸ch hµng lîi dông chiÕm ®o¹t vèn cña Ng©n hµng. - Do c¸n bé Ng©n hµng ch−a chÊp hµnh ®óng quy tr×nh cho vay nh−: kh«ng ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ chÝnh x¸c kh¸ch hµng tr−íc khi cho vay, cho vay khèng, thiÕu tµi s¶n ®¶m b¶o, cho vay v−ît tû lÖ an toµn. §ång thêi c¸n bé 5 LuËn v¨n tèt nghiÖp Ng©n hµng kh«ng kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ vÒ t×nh h×nh sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng. - Do tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé tÝn dông cßn nªn viÖc ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n, hå s¬ xin vay cßn ch−a tèt, cßn x¶y ra t×nh tr¹ng dù ¸n thiÕu tÝnh kh¶ thi mµ vÉn cho vay. - C¸n bé Ng©n hµng cßn thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, vi ph¹m ®¹o ®øc kinh doanh nh−: th«ng ®ång víi kh¸ch hµng lËp hå s¬ gi¶ ®Ó vay vèn, x©m tiªu khi gi¶i ng©n hay thu nî, ®«i khi cßn nÓ nang trong quan hÖ kh¸ch hµng. - Ng©n hµng ®«i khi qu¸ chó träng vÒ lîi nhuËn, ®Æt nh÷ng kho¶n vay cã lîi nhu©n cao h¬n nh÷ng kho¶n vay lµnh m¹nh. - Do ¸p lùc c¹nh tranh víi c¸c Ng©n hµng kh¸c. - Do t×nh tr¹ng tham nhòng, tiªu cùc diÔn ra trong néi bé Ng©n hµng 2.2 Nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng. - Ng−êi vay vèn sö dông vèn vay sai môc ®Ých, sö dông vµo c¸c ho¹t ®éng cã rñi ro cao dÉn ®Õn thua lç kh«ng tr¶ ®−îc nî cho Ng©n hµng. - Do tr×nh ®é kinh doanh yÕu kÕm, kh¶ n¨ng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cña lKnh ®¹o cßn h¹n chÕ. - Doanh nghiÖp vay ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t− vµo tµi s¶n l−u ®éng vµ cè ®Þnh. - Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh thiÕu sù linh ho¹t, kh«ng c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, kh«ng trang bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, kh«ng thay ®æi mÉu mK hoÆc nghiªn cøu n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm...dÉn tíi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra thiÕu sù c¹nh tranh, bÞ ø ®äng trªn thÞ tr−êng khiÕn cho doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn tr¶ nî cho Ng©n hµng. - Do b¶n th©n doanh nghiÖp cã chñ ý lõa g¹t, chiÕm dông vèn cña Ng©n hµng, dïng mét lo¹i tµi s¶n thÕ chÊp ®i vay nhiÒu n¬i, kh«ng ®ñ n¨ng lùc ph¸p nh©n. 2.3 Nguyªn nh©n kh¸c. - Do sù thay ®æi bÊt th−êng cña c¸c chÝnh s¸ch, do thiªn tai bKo lò, do nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh.... khiÕn cho c¶ Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng kh«ng thÓ øng phã kÞp. 6 LuËn v¨n tèt nghiÖp - Do m«i tr−êng ph¸p lý láng lÎo, thiÕu ®ång bé, cßn nhiÒu s¬ hë dÉn tíi kh«ng kiÓm so¸t ®−îc c¸c hiÖn t−îng lõa ®¶o trong viÖc sö dông vèn cña kh¸ch hµng. - Do sù biÕn ®éng vÒ chÝnh trÞ - xK héi trong vµ ngoµi n−íc g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp dÉn tíi rñi ro cho Ng©n hµng. - Ng©n hµng kh«ng theo kÞp ®µ ph¸t triÓn cña xK héi, nhÊt lµ sù bÊt cËp trong tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh− c«ng nghÖ Ng©n hµng. - Do sù biÕn ®éng cña kinh tÕ nh− suy tho¸i kinh tÕ, biÕn ®éng tû gi¸, l¹m ph¸t gia t¨ng ¶nh h−ëng tíi doanh nghiÖp còng nh− Ng©n hµng. - Sù bÊt b×nh ®¼ng trong ®èi sö cña Nhµ n−íc dµnh cho c¸c NHTM kh¸c nhau. - ChÝnh s¸ch Nhµ n−íc chËm thay ®æi hoÆc ch−a phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn ®Êt n−íc. 3. Sù cÇn thiÕt ph¶i phßng ngõa rñi ro tÝn dông. • §èi víi b¶n th©n Ng©n hµng. C¸c nhµ kinh tÕ th−êng gäi Ng©n hµng lµ “ngµnh kinh doanh rñi ro”. Thùc tÕ ®K chøng minh kh«ng mét ngµnh nµo mµ kh¶ n¨ng dÉn ®Õn rñi ro l¹i lín nh− trong lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ- tÝn dông. Ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng rñi ro kh«ng nh÷ng do nguyªn nh©n chñ quan cña m×nh, mµ cßn ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng rñi ro kh¸ch hµng g©y ra. V× vËy “rñi ro tÝn dông cña Ng©n hµng kh«ng nh÷ng lµ cÊp sè céng mµ cã thÓ lµ cÊp sè nh©n rñi ro cña nÒn kinh tÕ”. Khi rñi ro x¶y ra, tr−íc tiªn lîi nhuËn kinh doanh cña Ng©n hµng sÏ bÞ ¶nh h−ëng. NÕu rñi ro x¶y ra ë møc ®é nhá th× Ng©n hµng cã thÓ bï ®¾p b»ng kho¶n dù phßng rñi ro ( ghi vµo chi phÝ ) vµ b»ng vèn tù cã, tuy nhiªn nã sÏ ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi kh¶ n¨ng më réng kinh doanh cña Ng©n hµng. Nghiªm träng h¬n, nÕu rñi ro x¶y ra ë møc ®é lín, nguån vèn cña Ng©n hµng kh«ng ®ñ bï ®¾p, vèn kh¶ dông bÞ thiÕu, lßng tin cña kh¸ch hµng gi¶m tÊt nhiªn sÏ 7 LuËn v¨n tèt nghiÖp dÉn tíi ph¸ s¶n Ng©n hµng. V× vËy viÖc phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt ®èi víi c¸c NHTM. • §èi víi nÒn kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tõ c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c tæ chøc kinh tÕ cho tíi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. V× vËy, kÕt qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ vµ ®−¬ng nhiªn nã phô thuéc rÊt lín vµo t×nh h×nh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng kh«ng thÓ cã kÕt qu¶ tèt khi ho¹t ®éng kinh doanh cña nÒn kinh tÕ ch−a tèt hay nãi c¸ch kh¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng sÏ cã nhiÒu rñi ro khi ho¹t ®éng kinh tÕ cã nhiÒu rñi ro. Rñi ro x¶y ra dÉn tíi t×nh tr¹ng mÊt æn ®Þnh trªn thÞ tr−êng tiÒn tÖ, g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, lµm ¶nh h−ëng tiªu cùc ®èi víi mnÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng xK héi. Do ®ã, phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông kh«ng nh÷ng lµ vÊn ®Ò sèng cßn víi Ng©n hµng mµ cßn lµ yªu cÇu cÊp thiÕt cña nÒn kinh tÕ gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña toµn xK héi. 8 LuËn v¨n tèt nghiÖp ch−¬ng II thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn ®oan hïng - tØnh phó thä I. Kh¸i qu¸t vÒ chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng. 1.S¬ l−îc vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña chi nh¸nh. Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn §oan Hïng ®−îc thµnh lËp tõ th¸ng 2 n¨m 1981 víi tªn gäi ban ®Çu lµ Ng©n hµng nhµ n−íc huyÖn §oan Hïng. Tõ khi thµnh lËp ®Õn n¨m 1988 Ng©n hµng n«ng nghiÖp huyÖn §oan Hïng lµ mét Ng©n hµng c¬ së ®¶m nhËn nhiÖm vô huy ®éng vèn chñ yÕu b»ng h×nh thøc tiÕt kiÖm vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cung øng vèn tiÒn mÆt cho toµn bé c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp vµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn huyÖn. Thêi kú nµy ho¹t ®éng Ng©n hµng mang tÝnh bao cÊp. Tõ khi cã nghÞ quyÕt Ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ 6 quyÕt ®Þnh chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc ®iÒu nµy ®ßi hái cã sù ®æi míi c¨n b¶n c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n hµng. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt Ban chÊp hµnh TW §¶ng, ngµy 26-3-1988 Héi ®ång Bé tr−ëng ra quyÕt ®Þnh chuyÓn ho¹t ®éng Ng©n hµng sang kinh doanh xK héi chñ nghÜa vµ tõ ngµy 26-3-1988 hÖ thèng NHNo&PTNT ViÖt Nam ra ®êi víi nhiÖm vô kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông vµ c¸c dÞch vô kh¸c. Trong ®ã NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng lµ mét ®¬n vÞ c¬ së trùc thuéc NHNo&PTNT tØnh Phó Thä cã trô së chÝnh ®ãng t¹i trung t©m thÞ trÊn §oan Hïng - TØnh Phó Thä. Ng©n hµng No&PTNT huyÖn §oan Hïng lµ mét ®¬n vÞ ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn huyÖn miÒn nói. MÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n huyÖn ®K cã sù thay ®æi, nh−ng nh×n chung nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ thÞ truêng ch−a ph¸t triÓn m¹nh, ®êi sèng cña ng−êi d©n cßn khã kh¨n, d©n trÝ ch−a cao ®K Ýt nhiÒu ¶nh h−ëng tíi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. 9 LuËn v¨n tèt nghiÖp Lµ mét Ng©n hµng th−¬ng m¹i duy nhÊt trªn ®Þa bµn võa thùc hiÖn kinh doanh tiÒn tÖ tÝn dông võa thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông theo ch−¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo phôc vô nhiÖm vô chÝnh trÞ cña ®Þa ph−¬ng. HiÖn t¹i NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng cã m¹ng l−íi ho¹t ®éng réng kh¾p tíi c¸c xK thuéc ®Þa bµn toµn huyÖn. Víi m¹ng l−íi ho¹t ®éng ®ã ®K rót ng¾n kho¶ng c¸ch tõ Ng©n hµng tíi kh¸ch hµng ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vèn cho c¸c dù ¸n ®Çu t−, ph−¬ng ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, phôc vô ®êi sèng cña kh¸ch hµng. NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng ®ang tõng b−íc phÊn ®Êu ®Ó gãp phÇn hoµn thµnh nhiÖm vô cña ®Þa ph−¬ng ®ång thêi kh«ng ngõng ®æi míi ®Ó kinh doanh ph¸t triÓn æn ®Þnh, v÷ng ch¾c, hiÖu qu¶. 2. C¬ cÊu tæ chøc Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng cã tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 43 ng−êi víi 2 phßng nghiÖp vô, 1 phßng hµnh chÝnh nh©n sù vµ 2 chi nh¸nh Ng©n hµng cÊp 3 trùc thuéc. D−íi sù ®iÒu hµnh cña ban gi¸m ®èc ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn 26 xK vµ mét thÞ trÊn. Cã trô së chÝnh t¹i trung t©m thÞ trÊn §oan Hïng. M« h×nh tæ chøc cña NHNo& PTNT HuyÖn §oan Hïng Ban gi¸m ®èc Phßng NghiÖp vô Kinh doanh Phßng KÕ to¸n Ng©n quü Phßng Hµnh chÝnh Tæ chøc 10 NHC3 Ch©n Méng NHC3 T©y Cèc LuËn v¨n tèt nghiÖp 3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh. 3.1 Ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Huy ®éng vèn lµ mét yÕu tè quan träng cña ho¹t ®éng Ng©n hµng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Ng©n hµng ®K lu«n chñ ®éng tÝch cùc quan t©m ph¸t triÓn c«ng t¸c huy ®éng vèn. C¸c h×nh thøc huy ®éng còng ®−îc phong phó h¬n, thÝch hîp víi nhu cÇu ®a d¹ng cña ng−êi göi tiÒn nh− kú phiÕu, tiÕt kiÖm kú h¹n tõ 1 ®Õn 24 th¸ng, tiÕt kiÖm göi gãp, tiÕt kiÖm bËc thang, tiÕt kiÖm dù th−ëng. Quan hÖ réng víi c¸c tæ chøc tÝn dông, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi huyÖn, ph¸t huy ®−îc néi lùc vµ tranh thñ d−îc ngo¹i lùc. Do ®ã ®K gãp phÇn t¨ng tr−ëng nguån vèn, t¹o ®−îc c¬ cÊu ®Çu vµo hîp lý. B¶ng1: T×nh h×nh huy ®éng vèn. ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN) N¨m 2003 ChØ tiªu Tæng vèn huy ®éng Sè tiÒn 85.357 T.T % 100 N¨m 2004 Sè tiÒn 101.652 T.T % 100 So s¸nh 2003/2004 Sè tiÒn % T¨ng gi¶m t¨ng gi¶m (±) (±) 16.295 119,1 1. Ph©n theo kh¸ch hµng TG c¸c tæ chøc kinh tÕ 43.686 51,2 53.362 52,5 9.676 122,1 TG d©n c− 41.671 48,8 48.290 47,5 6.619 115,9 TG kh«ng kú h¹n 28.256 33,1 30.427 29,9 2.171 107,7 TG cã kú h¹n 57.101 66,9 71.225 70,1 14.124 124,7 TG néi tÖ 78.138 91,5 91.287 89,8 13.149 116,8 TG ngo¹i tÖ 7.219 8,5 10.365 10,2 3.146 143,6 2. Ph©n theo tÝnh chÊt 3. Ph©n theo lo¹i tiÒn ( Nguån tµi liÖu: B¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2003-2004 ) 11 LuËn v¨n tèt nghiÖp Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy vèn huy ®éng cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng trong nh÷ng n¨m qua cã møc t¨ng tr−ëng cao ®K ®−a vèn huy ®éng cña Ng©n hµng tõ 85.357 triÖu ®ång n¨m 2003 lªn 101.652 triÖu ®ång n¨m 2004. Vèn huy ®éng n¨m 2004 t¨ng 16.295 triÖu ®ång, ®¹t møc t¨ng 19.1 % so víi n¨m 2003. Trong c¬ cÊu ph©n theo kh¸ch hµng th× tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ ®¹t 53.362 triÖu ®ång, chiÕm 52,5% trong tæng nguån vèn huy ®éng, t¨ng 9.676 triÖu ®ång ( t¨ng 22,1% ) so víi n¨m 2003. Trong ®ã tiÒn göi d©n c− ®¹t 48.290triÖu ®ång, t¨ng 15,9% so víi n¨m 2003. NÕu ph©n theo tÝnh chÊt cña huy ®éng vèn th× tiÒn göi kh«ng kú h¹n n¨m 2004 ®¹t 30.427 triÖu ®ång, chiÕm 29,9 % trong tæng nguån vèn, t¨ng 2.171 triÖu ®ång t−¬ng ®−¬ng víi 7,7 % so víi n¨m 2003. TiÒn göi cã kú h¹n ®¹t møc 71.225 triÖu, chiÕm 70,1% trong tæng nguån vèn, t¨ng 14.124 triÖu ®ång t−¬ng ®−¬ng víi 24,7% so víi n¨m 2003. NÕu ph©n theo lo¹i tiÒn th× tiÒn göi néi tÖ n¨m 2004 lµ 91.287 triÖu ®ång, t¨ng 13.149 triÖu ®ång t−¬ng ®−¬ng 16,8% so víi n¨m 2003. TiÒn göi ngo¹i tÖ ®K quy ®æi n¨m 2004 lµ 10.365 triÖu ®ång, t¨ng 43,6% so víi n¨m 2003. 3.2 Ho¹t ®éng cho vay. N¨m 2004 nhê cã nhiÒu chÝnh s¸ch ¸p dông thóc ®Èy ho¹t ®éng cho vay nªn tæng doanh sè cho vay t¨ng nhiÒu so víi n¨m 2003 vµ ®−îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau. 12 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng 2: KÕt qu¶ cho vay cña Chi nh¸nh. ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN ) N¨m 2003 ChØ tiªu N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 1. Tæng doanh sè cho vay 87.304 100 106.294 100 Sè tiÒn % t¨ng gi¶m t¨ng gi¶m (±) (±) 18.990 121,8 - Cho vay ng¾n h¹n 51.263 58,7 63.776 60 12.513 124,4 - Cho vay trung, dµi h¹n 36.041 41,3 42.518 40 6.477 118 2. Doanh sè thu nî 72.143 100 99.836 100 27.693 138,4 - Dsè thu nî ng¾n h¹n 51.547 71,5 62.204 62,3 10.657 120,7 - Dsè thu nî trung, dµi h¹n 20.596 28,5 37.632 37,7 17.036 182,7 Sè tiÒn T.T Sè tiÒn % T.T % 3. Tæng d− nî 102.451 100 115.034 100 12.583 112,3 - D− nî ng¾n h¹n 57.283 55,9 61.887 53,8 4.604 108 - D− nî trung, dµi h¹n 45.168 44,1 53.147 46,2 7.979 117,7 ( Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003-2004 ) Tæng doanh sè cho vay ®Õn ngµy 31/12/2004 lµ 106.294 triÖu ®ång, t¨ng 18.990 triÖu ®ång so víi n¨m 2003, tû lÖ chiÕm 21,8%. Trong ®ã: - Cho vay ng¾n h¹n n¨m 2004 t¨ng 24,4% so víi n¨m 2003. - Cho vay trung, dµi h¹n n¨m 2004 t¨ng 18,% so víi n¨m 2003. Doanh sè thu nî n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 27.693 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 38.4%. - Doanh sè thu nî ng¾n h¹n n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 20,7% . - Doanh sè thu nî trung, dµi h¹n t¨ng 17.036 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 82,7%. Tæng d− nî ®Õn ngµy 31/12/2004 lµ 115.034 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 12.583 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 12,3%. 13 LuËn v¨n tèt nghiÖp - D− nî ng¾n h¹n n¨m 2004 lµ 61.887 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 53,8% trong tæng d− nî vµ t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 8%. - D− nî trung, dµi h¹n còng t¨ng so víi n¨m 2003 kho¶ng 17,7. VÒ c¬ cÊu d− nî t−¬ng ®èi phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng. Tû träng d− nî ng¾n h¹n lín h¬n nh−ng kh«ng nhiÒu, ®ã lµ mét kÕt cÊu hîp lý vµ thuËn lîi. 5. C¸c ho¹t ®éng kh¸c.
C«ng t¸c kÕ to¸n. Cho ®Õn nay trong hÖ thèng NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng ®K cã gÇn 700 tµi kho¶n bao gåm c¶ tµi kho¶n c¸ nh©n vµ tµi kho¶n c¸c tæ chøc kinh tÕ, DN quèc doanh vµ DN ngoµi quèc doanh. Mét yªu cÇu c¬ b¶n trong c«ng t¸c kÕ to¸n ®ã lµ n¨ng lùc, tr×nh ®é vËn hµnh m¸y, phÇn mÒm øng dông ®Ó t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh. Ng©n hµng ®K øng dông mét sè phÇn mÒm vµo c«ng t¸c kÕ to¸n . Qu¶n lý chÆt chÏ vµ b¶o ®¶m cËp nhËt th«ng tin nªn mäi nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh ®−îc h¹ch to¸n kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. Doanh sè dÞch vô chuyÓn tiÒn ®iÖn tö n¨m sau lín h¬n n¨m tr−íc c¶ vÒ sè mãn vµ sè tiÒn t¹o thªm cho Ng©n hµng cã mét nguån thu nhËp t−¬ng ®èi ch¾c ch¾n vµ æn ®Þnh.
Thanh to¸n qua Ng©n hµng. NghiÖp vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n cña Ng©n hµng, cho ®Õn nay nghiÖp vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®¨ chøng tá ®−îc nhiÒu −u ®iÓm. Do ®ã thÓ thøc thanh to¸n nµy cµng ®−îc më réng vµ chiÕm mét vÞ trÝ quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong nghiÖp vô Ng©n hµng. 14 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng 3: KÕt qu¶ ho¹t ®éng thanh to¸n n¨m 2003-2004. ( §¬n vÞ:TriÖu ®ång VN) N¨m 2003 ChØ tiªu Sè tiÒn N¨m 2004 T.T % Sè tiÒn 9.702.780 So s¸nh 2003/2004 T.T % 100 Sè tiÒn T¨ng gi¶m (±) 567.154 Tû lÖ % Tæng doanh sè thanh to¸n chung 1. T. to¸n b»ng tiÒn mÆt 9.135.626 100 106 1.872.803 20,5 1.901.745 19,6 28.942 102 2.T. to¸n kh«ng dïng TM 7.262.823 79,5 7.801.035 80,4 538.212 107 ( Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2004 ) Tæng doanh sè thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt n¨m 2004 t¨ng 28.942 triÖu ®ång, tû träng t¨ng kho¶ng 2% so víi n¨m 2003, chiÕm 19,6% trong tæng doanh sè thanh to¸n. Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt n¨m 2004 lµ 7.801.035 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 538.212 triÖu ®ång, tû träng t¨ng kho¶ng 7% so víi n¨m 2003, chiÕm 80,4 % trong tæng doanh sè thanh to¸n. ii. thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i chi nh¸nh nhno&ptnt huyÖn ®oan hïng 1. NhËn d¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT §oan Hïng Rñi ro tÝn dông lu«n lµ mét vÊn ®Ò ®−îc quan t©m ®Æc biÖt ®èi víi mäi Ng©n hµng. Trªn thùc tÕ, hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng ®Òu ¸p dông c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro nh−ng do rÊy nhiÒu nguyªn nh©n, cã nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan, rñi ro tÝn dông vÉn ph¸t sinh g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i ®èi víi Ng©n hµng. Rñi ro tÝn dông t¹i Chi nhµnh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng ®−îc thÓ hiÖn d−íi c¸c d¹ng: Nî qu¸ h¹n, nî giKn vµ nî khoanh. 15 LuËn v¨n tèt nghiÖp Nî qu¸ h¹n Lµ kho¶n vay ®K ®Õn h¹n tr¶ nî mµ kh¸ch hµng ch−a tr¶ ®−îc ®óng nh− trong hîp ®ång tÝn dông, còng kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng ®Ó xin gia h¹n nî, do ®ã ph¶i chuyÓn sang nî qu¸ h¹n. §ã lµ mét trong ba lo¹i rñi ro tÝn dông nh−ng ë møc ®é thÊp, cã nhiÒu kh¶ n¨ng thu håi. Ng−êi ta chia nî qu¸ h¹n ra thµnh 3 lo¹i: - Nî qu¸ h¹n d−íi 6 th¸ng, ®−îc xÕp vµo lo¹i nî qu¸ h¹n b×nh th−êng, cã nhiÒu kh¶ n¨ng thu håi . §©y lµ lo¹i nî qu¸ h¹n th−êng gÆp. - Nî qu¸ h¹n tõ 6 th¸ng ®Õn 12 th¸ng, ®−îc gäi lµ nî qu¸ h¹n cã vÊn ®Ò. Kh¶ n¨ng thu håi nî khã kh¨n h¬n, Ng©n hµng ph¶i mÊt nhiÒu c«ng søc ®Ó ph©n tÝch nguyªn nh©n, t×m gi¶i ph¸p, t¨ng c−êng ®«n ®èc, kiÓm tra ®Ó thu håi nî - Nî qu¸ h¹n trªn 12 th¸ng, ®−îc gäi lµ nî qu¸ h¹n khã ®ßi. Kh¶ n¨ng thu håi rÊt khã kh¨n, cã nhiÒu phøc t¹p vµ ph¶i b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kÓ c¶ ph¶i ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp, c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ph¸p luËt míi cã hy väng thu ®−îc nî. Nî ®−îc gi·n ( gäi t¾t lµ nî giKn ) Lµ kho¶n vay ®K ®Õn h¹n tr¶ nî nh−ng kh¸ch hµng ch−a tr¶ ®−îc. Ng©n hµng §oan Hïng ®K gia h¹n nî nh−ng kh¸ch hµng vÉn kh«ng tr¶ ®−îc v× nh÷ng lý do kh¸ch quan, Ng©n hµng §oan Hïng ®K b¸o c¸o lªn Ng©n hµng cÊp trªn vµ cÊp trªn dïng quyÒn h¹n cña m×nh xem xÐt vµ cho phÐp giKn nî. Nî ®−îc khoanh ( gäi t¾t lµ nî khoanh ) Lµ mét d¹ng cña rñi ro tÝn dông, cã nh÷ng lý do kh¸ch quan nªn ®−îc phÐp cña cÊp trªn cho khoanh l¹i, t¸ch ra, theo râi riªng, t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng ®−îc tiÕp tôc vay vèn Ng©n hµng ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn lín c¸c kho¶n nî khoanh ë Chi nh¸nh Ng©n hµng §oan Hïng lµ nî cña mét sè doanh nghiÖp nhµ n−íc. Bøc tranh ph¶n ¸nh c¸c lo¹i rñi ro tÝn dông ë NHNo&PTNT §oan Hïng ®−îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu d−íi ®©y. 16 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng 4: C¸c d¹ng rñi ro tÝn dông ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN ) N¨m 2003 T.T Sè tiÒn % N¨m 2004 T.T Sè tiÒn % Tæng sè 2.023 100 1.549 100 So s¸nh 2003/2004 Sè tiÒn % T¨ng gi¶m t¨ng gi¶m (±) (±) - 474 77 1. Nî qu¸ h¹n 1.404 69,4 1.058 68,3 -346 75,4 2. Nî ®−îc giKn 429 21,2 339 21,9 -90 79 3. Nî ®−îc khoanh 190 9,4 152 9,8 -38 80 ChØ tiªu ( Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ) Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy chØ tiªu vÒ nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh n¨m 2004 gi¶m nhiÒu so víi n¨m 2003. Cô thÓ, nî qu¸ h¹n n¨m 2004 lµ 1.058 triÖu ®ång, gi¶m 346 triÖu t−¬ng ®−¬ng 24,6% so víi n¨m 2003. Nî ®−îc giKn còng gi¶m dÇn chØ cßn 339 triÖu ®ång, gi¶m 21% so víi n¨m 2003. Nî ®−îc khoanh tõ 190 triÖu ®ång n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 152 triÖu ®ång n¨m 2004, gi¶m 20% so víi n¨m 2003. Nh− vËy, t×nh h×nh c¸c kho¶n nî cña Chi nh¸nh gi¶m ®Òu qua tõng n¨m, ®ã lµ dÊu hiÖu tèt ®Ñp trong tÝn dông cña Chi nh¸nh. 2. T×nh h×nh chung vÒ nî qu¸ h¹n. Nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh ®−îc thÓ hiÖn râ qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 5. T×nh h×nh nî qu¸ h¹n t¹i Chi nh¸nh. ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN ) N¨m 2003 N¨m 2004 Tæng d− nî 102.451 115.034 % t¨ng gi¶m (± ±) 2003/2004 12,3 Nî qu¸ h¹n 1.404 1.058 -24,6 Tû lÖ nî qu¸ h¹n 1,37% 0,92 -0,45 ChØ tiªu ( Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ) 17 LuËn v¨n tèt nghiÖp Qua b¶ng 5 ta thÊy, trong n¨m 2004 tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ 0,92% gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 0,45%. Tû lÖ nî qu¸ h¹n gi¶m cho thÊy chÊt l−îng tÝn dông ®K ®−îc chó ý vµ ®ang chuyÓn biÕn theo h−íng tÝch cùc. Tuy nhiªn Chi nh¸nh cÇn ph¶i cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ vµ gi¶m tû lÖ nî qu¸ h¹n xuèng møc thÊp nhÊt. 3. Ph©n tÝch nî qu¸ h¹n. 3.1 Theo lo¹i tÝn dông vµ theo thµnh phÇn kinh tÕ. B¶ng 6: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n theo lo¹i tÝn dông vµ theo thµnh phÇn kinh tÕ ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN ) ChØ tiªu Tæng sè nî qu¸ h¹n N¨m 2003 T.T Sè tiÒn % 1.404 100 N¨m 2004 T.T Sè tiÒn % 1.058 100 So s¸nh 2003/2004 Sè tiÒn % t¨ng gi¶m t¨ng gi¶m (±) (±) -346 75,4 1. Theo lo¹i tÝn dông - Nî QH ng¾n h¹n 677 48,2 387 36,6 -290 57,2 - Nî QH trung, dµi h¹n 727 51.8 671 63,4 - 56 92,3 2. Theo thµnh phÇn kinh tÕ - Kinh tÕ quèc doanh 220 15,7 213 20,1 -7 97 - Kinh tÕ ngoµi QD 1.184 84,3 845 79,9 -339 71,4 ( Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ) Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy nî qu¸ h¹n chñ yÕu tËp trung vµo nî qu¸ h¹n trung, dµi h¹n vµ nî qu¸ h¹n ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Thø nhÊt: NÕu xÐt theo lo¹i tÝn dông th× nî qu¸ h¹n trung, dµi h¹n t¹i Chi nh¸nh ngµy cµng t¨ng, cßn nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n cã xu h−íng gi¶m dÇn. Nî qu¸ h¹n ng¾n h¹n n¨m 2004 lµ 387 triÖu ®ång, chiÕm 36.6% trong tæng nî qu¸ h¹n, gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 290 triÖu ®ång Nî qu¸ h¹n trung, dµi h¹n n¨m 2004 lµ 671 triÖu, so víi n¨m 2003 gi¶m 56 triÖu ®ång. 18 LuËn v¨n tèt nghiÖp Thø hai:NÕu ph©n tÝch nî qu¸ h¹n theo thµnh phÇn kinh tÕ ta thÊy nî qu¸ h¹n ®−îc tËp chung vµo thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh mµ chñ yÕu lµ hé s¶n xuÊt kinh doanh. §ã còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu v× d− nî ®èi víi thµnh phÇn nµy chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng d− nî. Còng ph¶i nãi r»ng ®iÒu kiÖn, m«i tr−êng s¶n xuÊt kinh doanh cã vai trß rÊt lín ®èi víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña mét huyÖn miÒn nói s¶n xuÊt hµng ho¸ ch−a ph¸t triÓn, quy m« s¶n xuÊt cña c¸c hé cßn nhá lÎ, manh món, ph©n t¸n, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh«ng cao, bªn c¹nh ®ã ®iÒu kiÖn tù nhiªn l¹i rÊt phøc t¹p dÉn ®Õn rñi ro ®èi víi c¸c hé lµ rÊt lín. 3.2 Nî qu¸ h¹n theo thêi gian. Nî qu¸ h¹n theo thêi gian ®−îc ph¶n ¸nh cô thÓ trong b¶ng sè liÖu d−íi ®©y. B¶ng 7: Nî qu¸ h¹n ph©n theo thêi gian ( §¬n vÞ: TriÖu ®ång VN ) ChØ tiªu Tæng sè nî qu¸ h¹n 1. Nî qu¸ h¹n d−íi 180 ngµy (NQH b×nh th−êng) 2. Nî qu¸ h¹n tõ 180-360 ngµy (NQH cã vÊn ®Ò) 3. Nî qu¸ h¹n trªn 360 ngµy (NQH khã ®ßi) N¨m 2003 T.T Sè tiÒn % N¨m 2004 T.T Sè tiÒn % 1.404 355 100 25,3 1.058 229 100 21,6 So s¸nh 2003/2004 Sè tiÒn % t¨ng gi¶m t¨ng gi¶m (±) (±) 346 75,4 -126 64,5 239 17 202 19,1 -37 84,5 810 57,7 627 59,3 -183 77,4 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ) Qua b¶ng 7 ta thÊy, nî qu¸ h¹n d−íi 180 ngµy n¨m 2004 lµ 229 triÖu ®ång, chiÕm 21,6% trong tæng nî qu¸ h¹n, gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 126 triÖu ®ång. Nî qu¸ h¹n tõ 180-360 ngµy lµ 202 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 19,1% trong tæng d− nî qu¸ h¹n vµ gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 37 triÖu ®ång. Nî qu¸ h¹n trªn 360 ngµy chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng sè nî qu¸ h¹n nh−ng còng gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 183 triÖu ®ång. 19 LuËn v¨n tèt nghiÖp Tuy nî qu¸ h¹n cã xu h−íng gi¶m song nî qu¸ h¹n khã ®ßi l¹i chiÕm tû träng lín, do ®ã cÇn ph¶i t×m nguyªn nh©n ®Ó cã biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nî khã ®ßi ph¸t sinh gi¶m thiÓu. 4. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc, tån t¹i vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT huyÖn §oan Hïng. 4.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc trong c«ng t¸c phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông. Trong thêi gian qua NHNo&PTNT §oan Hïng ®K ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ trong c«ng t¸c phßng chèng rñi ro tÝn dông, ®¶m b¶o an toµn trong kinh doanh Ng©n hµng. §¹t ®−îc nh÷ng thµnh qu¶ trªn lµ do Ng©n hµng ®K ph©n tÝch t×nh h×nh, x¸c ®Þnh ®óng h−íng huy ®éng, lu«n ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p xö lý t×nh thÕ linh ho¹t ®¶m b¶o an toµn chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng. Tû lÖ nî qu¸ h¹n ®K gi¶m nhiÒu vµ ®ang gi÷ ë møc cã thÓ chÊp nhËn ®−îc. Ng©n hµng còng ®K ¸p dông mét sè gi¶i ph¸p nh−: T¨ng quy m« kinh doanh ®i ®«i víi viÖc n©ng cao chÊt l−îng tÝn dông h¹n chÕ ph¸t sinh míi nî qu¸ h¹n khã ®ßi. §èi víi c¸c kho¶n nî khã ®ßi v× lý do kh¸ch quan ph¸t sinh tõ nhiÒu n¨m tr−íc, Chi nh¸nh ®K sö dông c¸c biÖn ph¸p nh− tr×nh lªn Ng©n hµng cÊp trªn xem xÐt cho phÐp giKn nî, gi¶m lKi suÊt qu¸ h¹n nh»m gi¶m bít khã kh¨n vÒ tµi chÝnh ®Ó ®¬n vÞ ®−îc tiÕp tôc ®−îc ®Çu t− vèn, duy tr× s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã thÓ tr¶ nî cho Ng©n hµng. Chi nh¸nh ®K thËn träng, xem xÐt, thÈm ®Þnh kü hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®èi t−îng vay, thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c vµ c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn. Ngoµi ra Chi nh¸nh cßn t− vÊn cho kh¸ch hµng nh÷ng ph−¬ng h−íng kinh doanh ®óng ®¾n, nh»m tr¸nh ®−îc rñi ro cho kh¸ch hµng. ChÝnh nhê nh÷ng biÖn ph¸p nµy mµ c«ng t¸c phßng ngõa rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh ®K ®¹t kÕt qu¶ kh¶ quan trong thêi gian gÇn ®©y. 4.2 Tån t¹i vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông. MÆc dï Chi nh¸nh ®K tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro nh−ng vÉn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i sau: 20