Tài liệu Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn cho giáo viên ở trường mầm non nga thiện

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN Ở TRƯỜNG MẦM NON NGA THIỆN Người thực hiện: Trần Thủy Đoàn Chức vụ: Phó hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Thiện SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý 1 THANH HÓA, NĂM 2018 2 MỤC LỤC Tên đề mục 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài 1.2. Mục đích nghiên cứu 1.3. Đối tượng nghiên cứu 1.4. Phương pháp nghiên cứu 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 2.2.1.Thuận lợi 2.2.2. Khó khăn 2.2.3. Kết quả khảo sát ban đầu 2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề 2.3.1. Bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn cho đội ngũ 2.3.2. Nâng cao chất lượng chuyên môn thông qua hướng dẫn thiết kế các hoạt động 2.3.3. Nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn thông qua việc tổ chức cho giáo viên dự giờ, rút kinh nghiệm 2.3.4. Làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng các hoạt động giáo dục, thực hiện có hiệu quả phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm. 2.3.5. Tăng cường tổ chức các hội thi phát động phong trào thi đua dạy tốt là đòn bảy để nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên và chất lượng giáo dục trên trẻ 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm. 2.4.1. Hiệu quả đối với giáo dục. 2.4.2.Hiệu quả cho bản thân. 2.4.3. Hiệu quả của đồng nghiệp. 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 3.1. Kết luận 3.2 .Kiến nghị * Tài liệu tham khảo Trang 1 1 2 2 2 3 3 3 3 4 4 5 5 7 9 12 13 18 18 18 19 19 19 20 21 1 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nền móng đầu tiên của ngành Giáo dục và Đào tạo. Giáo dục mầm non chiếm vị trí quan trọng, là một điểm khởi đầu, đặt nền tảng vững chắc cho trẻ sau này. Bởi vậy, việc nâng cao chất lượng chuyên môn tại trường mầm non là nhiệm vụ quan trọng, một việc làm có ý nghĩa, là một hướng đi đúng đắn và cũng là nhân tố quyết định cho việc thực hiện các mục tiêu về chất lượng giáo dục trẻ. Đội ngũ cán bộ giáo viên có vai trò quyết định trong việc chăm sóc giáo dục trẻ ở các trường mầm non vì vậy bất kỳ người quản lý nào không thể bỏ qua việc bồi dưỡng lực lượng cán bộ giáo viên. Mục tiêu của công tác bồi dưỡng là nhằm hoàn thiện quá trình đào tạo, khắc phục những thiếu sót lệch lạc trong công tác giảng dạy, về quan điểm, nội dung phương pháp giáo dục đồng thời theo kịp những yêu cầu của xã hội. Để phục vụ cho nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ đòi hỏi người giáo viên mầm non phải có phẩm chất, trình độ, năng lực đề cao lương tâm và nhân cách nhà giáo, lòng nhân ái tận tuỵ thương yêu trẻ, thể hiện ở tinh thần tự học, tự bồi dưỡng cải tiến nội dung phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ tham gia tích cực. Nghị quyết hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành trung ương Đảng khóa VIII đã nêu: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh. Giáo viên phải có đủ đức, đủ tài. Do đó phải đào tạo giáo viên có chất lượng cao, thực hiện chương trình giáo dục thường xuyên, bồi dưỡng, chuẩn hóa, nâng cao phẩm chất năng lực đội ngũ giáo viên”.[1 ] Như chúng ta đã biết, muốn nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn thì phải xây dựng đội ngũ giáo viên. Bởi vì giáo viên là người truyền thụ kiến thức đến với học sinh, học sinh nắm bắt được hay không phụ thuộc vào giáo viên. Nếu phương pháp truyền thụ của giáo viên mà không phù hợp với sự phát triển của học sinh thì chất lượng giáo dục sẽ không cao. Đánh giá cao sứ mệnh vinh quang của người thầy, Bác Hồ đã nói: “Có gì vẻ vang hơn là đào tạo thế hệ sau này tích cực góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”; “Người thầy tốt, người thầy xứng đáng là thầy giáo - là người vẻ vang nhất”. Đối với việc xây dựng đội ngũ nhà giáo, Bác cũng quan tâm đến việc đào tạo kỹ năng sư phạm, người nói: “Giáo dục phải theo hoàn cảnh, điều kiện”. [2] Đây chính là vấn đề chúng ta phải vận dụng theo điều kiện cụ thể học sinh từng vùng, từng khu vực, từng nhóm học sinh cụ thể của từng lớp học... Nhận thức đúng tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề giáo dục, chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng đời sau. Cũng như xây dựng đội ngũ người thầy sẽ giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc về thực tiễn của giáo dục Việt Nam và trên thế giới, để thấy rằng những điều chúng ta đã đang và sẽ làm là những điều mà Bác Hồ, Người thầy vĩ đại của chúng ta đã căn dặn. Với vai trò quan trọng của đội ngũ giáo viên trong các trường mầm non như vậy nên cần triển khai tích cực việc củng cố và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên vững vàng về chuyên môn, nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, có nét đẹp về 1 phong cách sư phạm mới đáp ứng kịp thời xu hướng đổi mới của nền giáo dục hiện nay. Là một cán bộ quản lý, phụ trách công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường, tôi luôn suy nghĩ, quan tâm đi tìm giải đáp cho câu hỏi làm thế nào để giáo viên hiểu rõ được quan điểm đổi mới, nắm được nội dung, phương pháp, hình thức đổi mới để dạy học sinh phù hợp với sự phát triển của học sinh cũng như đáp ứng sự nghiệp đổi mới của ngành giáo dục nước ta hiện nay. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là điều kiện tiên quyết, là khâu đột phá, cần làm ngay để chuẩn bị cho việc đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT nước ta. Tôi nhận thấy việc đổi mới công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong trường Mầm Non Nga Thiện là việc là hết sức cần thiết, cần được thực hiện sớm, thường xuyên, liên tục, xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, gắn với tình hình đặc điểm của trường mình. Nếu làm tốt công tác này sẽ giúp giáo viên nắm vững phương pháp giảng dạy của từng hoạt động, có hình thức tổ chức các hoạt động linh hoạt, sáng tạo, giúp giáo viên bình tĩnh tự tin khi lên lớp. Xuất phát từ những lý do chủ quan và khách quan nêu trên, qua quá trình chỉ đạo chuyên môn tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn ở trường mầm non Nga Thiện” với hy vọng đóng góp phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường trong năm học: 2017 – 2018 cao hơn các năm học trước đây và nhà trường ngày càng phát triển. 1.2. Mục đích nghiên cứu - Giúp cho đội ngũ giáo viên trong trường có trình độ chuyên môn vững vàng, nắm chắc nội dung và phương pháp giảng dạy, phát huy được tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ nhằm nâng cao hoạt động chuyên môn tại trường mầm non Nga Thiện. 1.3. Đối tượng nghiên cứu - Cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh tại trường mầm non Nga Thiện và các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tại nhà trường. 1.4. Phương pháp nghiên cứu 1.4.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu, liên quan đến quản lý giáo dục, quản lý chuyên môn, đặc biệt là liên quan đến kiến thức chuyên môn chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. 1.4.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Phương pháp khảo sát đánh giá thực trạng; - Phương pháp thực hành trải nghiệm quản lý chỉ đạo; - Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm giáo dục, - Phương pháp đề xuất các giải pháp. + Hệ thống một số ý kiến bổ sung cơ sở lý luận của đề tài. + Đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động chuyên môn của Phó hiệu trưởng trong các năm học trước tại trường và thực trạng hoạt động quản lý chuyên môn của bản thân. 2 + Xác định được những bất cập và nguyên nhân tồn tại những khó khăn, hạn chế trong hoạt động quản lý chuyên môn của Phó hiệu trưởng. + Đề ra được các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý chuyên môn của Phó hiệu trưởng tại nhà trường. 2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm "Công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên là quá trình tác động tới tập thể, cá nhân giáo viên, tạo cơ hội cho giáo viên tham gia vào các hoạt động dạy học, học tập trong và ngoài nhà trường để giáo viên bổ sung kiến thức, kỹ năng, chuyên môn nghiệp vụ, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm nhằm nâng cao phẩm chất năng lực sư phạm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục”.[3] Vậy vấn đề ở đây là tìm hiểu tư tưởng, tình cảm có ảnh hưởng tới chất lượng giảng dạy của giáo viên hay không? Đời sống vật chất và tinh thần có làm ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ hay không? Có làm giảm lòng nhiệt tình của giáo viên hay không? Cơ sở vật chất có ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục hay không? Một loạt vấn đề đặt ra câu hỏi và người cán bộ quản lý phải nghiên cứu và có những biện pháp phù hợp với thực tiễn nhà trường. Đội ngũ giáo viên, nhân viên nuôi dưỡng là người trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ vì vậy muốn nâng cao chất lượng chuyên môn phải bồi dưỡng đội ngũ có trách nhiệm đạo đức và năng lực nghề nghiệp. Có kế hoạch bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên, nhân viên nuôi dưỡng về chuyên môn, về đạo đức, về tư tưởng chính trị. Nhận thức được tầm quan trọng của đội ngũ giáo viên, nhân viên là lực lượng nòng cốt quyết định sự thành công của nhà trường nên Ban giám hiệu trường chúng tôi không được phép sao nhãng việc bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên, nhân viên để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Trong những năm qua đội ngũ giáo viên được đào tạo bồi dưỡng nâng cao trên chuẩn nhưng thực tế chất lượng không tương xứng với bằng được cấp. Giáo viên trong nhà trường số được đào tạo chính quy ít chủ yếu giáo viên đào tạo tại chức, vừa học vừa làm nên mức độ nắm chương trình nội dung hạn chế. Rất ít giáo viên có năng khiếu hát, múa, kể chuyện, vẽ, đàn. Đặc biệt số giáo viên sáng tạo ra các trò chơi, thực nghiệm, thí nghiệm không có, chủ yếu giáo viên sử dụng những trò chơi có trong sách hoặc những trò chơi sử dụng lâu năm nên thiếu sự hứng thú đối với trẻ. Thực tế trên đã ảnh hưởng đến suy nghĩ của người cán bộ quản lý; nên làm gì và làm như thế nào để đưa chất lượng nhà trường ngày càng nâng cao. Và tôi đã tìm tòi các giải pháp để bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tại đơn vị mình công tác. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 2.2.1. Thuận lợi. 3 Là người quản lý phụ trách chuyên môn, tôi luôn quan tâm sâu sát đến việc chăm lo chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trong nhà trường. Bên cạnh đó dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo ngành tôi đã không ngừng nghiên cứu chương trình để đưa ra các hình thức, phương pháp phát huy tính tích cực, sáng tạo trong mỗi một giáo viên. Ban giám hiệu là những người năng động, có kế hoạch cụ thể cho việc bồi dưỡng giáo viên cũng như đưa ra các phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng đạt kết quả cao. Được sự quan tâm ủng hộ của các cấp, các ngành và sự đồng thuận cao trong các bậc phụ huynh đã tạo điều kiện cho nhà trường trong việc xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, tổ chức chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ để đảm bảo cho giáo viên thực hiện tốt chương trình chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Đội ngũ giáo viên trẻ, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ trên chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, tích cực tham gia vào các hoạt động, luôn luôn sáng tạo trong các lĩnh vực, 100% giáo viên soạn bài bằng máy vi tính, một số giáo viên biết soạn giáo án điện tử, biết sử dụng công nghệ thông tin vào tổ chức hoạt động cho trẻ. Nhân viên nuôi dưỡng của nhà trường đa số là có bằng cấp chuyên môn nên việc xây dựng thực đơn, kỹ thuật chế biến và việc thực hiện nội quy bếp ăn tập thể rất tốt và luôn đảm bảo Vệ sinh an toàn thực phẩm. 2.2.2. Khó khăn: Nhiều giáo viên mới tốt nghiệp ra trường họ chưa qua thực tế và chưa kịp nắm bắt chương trình GDMN, giáo viên lớn tuổi nhiều năm thực hiện chương trình cũ rất khó thay đổi tư duy…, học sinh đông, giáo viên thiếu. Là trường chưa đạt chuẩn quốc gia cơ sở vật chất của nhà trường có nhiều hạng mục đã xuống cấp. Trường đang trong diện quy hoạch xây mới. Bên cạnh đó giáo viên còn có một số hạn chế, chưa linh hoạt sáng tạo trong việc sử dụng các phương pháp lồng ghép tích hợp, chưa mạnh dạn trong xây dựng các chủ đề mang tính đổi mới, chưa tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực, sự sáng tạo của trẻ, thiết kế đồ dùng, đồ chơi tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động chưa mang tính chất mở. Một số giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về phương pháp “lấy trẻ làm trung tâm” giáo viên còn nói nhiều, còn lúng túng trong việc vận dụng các phương pháp vào thực tế giảng dạy, chưa linh hoạt sáng tạo trong sử dụng các phương pháp để tạo cơ hội cho trẻ hoạt động tích cực. Đồ dùng trang thiết bị dạy học cho trẻ mang tính chất đối phó, chưa đầy đủ và phong phú, để tạo điều kiện cho giáo viên sử dụng và thực hiện. Việc quan tâm chăm sóc con em của một số phụ huynh chưa đáp ứng với nhu cầu giáo dục ngày càng cao hiện nay. Tuy có bằng cấp về nấu ăn nhưng một vài nhân viên nuôi dưỡng còn trẻ, năm kinh nhiệm còn ít nên cũng khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. 2.2.3. Kết quả của thực trạng: 4 Ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát thực tế tại trường mình đang công tác và kết quả thu được như sau: (Kèm theo các bảng khảo sát đầu năm ở phụ lục) Bản thân đã mạnh dạn sử dụng một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn ở trường mầm non Nga Thiện như sau: 2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề. 2.3.1. Bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn cho đội ngũ - Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên: Nhằm mục đích: Xác định mặt mạnh, mặt yếu về năng lực nghề nghiệp, hiệu quả làm việc trong điều kiện cụ thể của nhà trường để giúp giáo viên mầm non phát triển khả năng chăm sóc và giáo dục trẻ, giúp giáo viên mầm non tự đánh giá năng lực nghề nghiệp, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch học tập, rèn luyện, phấn đấu nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức và lối sống lành mạnh, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ; Là Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng và triển khai cho toàn bộ giáo viên kế hoạch về việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Khảo sát đánh giá về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, những điểm mạnh và mặt yếu của giáo viên, từ đó có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên, phân công tổ trưởng, phó chuyên môn, giáo viên dạy đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh để kèm cặp, bồi dưỡng. - Bồi dưỡng về công tác chính trị nhận thức cho đội ngũ. Chất lượng dạy học phụ thuộc rất nhiều vào tập thể sư phạm do đó yếu tố con người đóng vai trò quyết định mà các văn kiện của Đảng và nhà nước đều nêu rõ trong chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư TW Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Người thầy cần giỏi về chuyên môn đồng thời phải tốt về nhân cách mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “ kỹ sư tâm hồn”. Mặt khác nhận thức của đội ngũ cũng ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục. Mọi suy nghĩ đều dẫn đến hành động của chúng ta. Do đó, nếu nhận thức “đúng” và “thông” thì vấn đề “vận hành” đúng là điều tất nhiên. Vì vậy, với đội ngũ luôn bị thay đổi vì lý do trường xa mà lại không được hưởng thu hút như những trường khác trên địa bàn nên nhiều giáo viên chán nản, tôi đã dần từng bước xóa bỏ những suy nghĩ này để giúp giáo viên yên tâm công tác, gắn bó với trường hơn. Tôi thường xuyên an ủi và gợi cho đội ngũ thấy sự phát triển về qui mô trường lớp, niềm tin về mái trường khang trang, trong tương lai sẽ là trường chuẩn quốc gia. Bản thân tôi là cán bộ quản lý cũng luôn chưa hài lòng, thoả mãn về những gì đạt được, luôn đặt ra những yêu cầu cao hơn cho đội ngũ giáo viên, công nhân viên, luôn tìm các tác động vào đội ngũ như đưa ra những chuẩn thi đua, phát động những phong trào hỗ trợ chuyên môn phù hợp với điều kiện của đơn vị. 5 Ví dụ: Tôi đặt ra tiêu chí thi đua nếu giáo viên nào đạt giáo viên giỏi cấp huyện trở lên sẽ được xét đề nghị nâng lương trước kỳ hạn hoặc những giáo viên nào có nhiều thành tích trong năm học sẽ đề nghị phụ huynh khen thưởng.... Trong cách quản lý với đội ngũ chi thức tôi cũng lưu ý đến vấn đề đó là: Góp ý xây dựng cho mọi người hơn là ghi nhận những sai sót họ đã làm và đặc biệt hạn chế nêu những khuyết điểm cá nhân không đúng ra trước tập thể sư phạm điều đó dễ gây sự xúc phạm, bất mãn và họ cảm thấy thiếu sự tôn trọng. Tóm lại ngoài công tác giáo dục về nhận thức tư tưởng cho đội ngũ người quản lý phải biết khơi dậy tiềm năng của mỗi con người, lòng tự trọng, ước muốn phát triển và xác định đúng hướng đi phù hợp. - Bồi dưỡng về công tác chuyên môn Qua những kinh nghiệm từ khi tôi được bổ nhiệm làm cán bộ quản lý đến nay, tôi nhận thấy việc xây dựng đơn vị đi lên trước hết phải tập trung nỗ lực vào công tác chuyên môn. Điều đầu tiên phải làm là phải bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ, để làm gương cho giáo viên tôi đã tiên phong trong vấn đề tham gia các lớp học tập bồi dưỡng về mọi mặt, hàng năm tôi luôn động viên và tạo điều kiện để chị em giáo viên đăng ký tham gia học các lớp nâng cao chuyên môn nghiệp vụ hiện có 100% có trình độ trên chuẩn. Để nâng cao nhận thức cho đội ngũ, giúp đội ngũ nắm bắt được chương trình giáo dục mầm non mới, các phương pháp đổi mới giáo dục và các chuyên đề trọng tâm trong năm tôi đã tổ chức cho tất cả giáo viên đứng lớp được dự các tiết dạy mẫu do phòng Giáo dục tổ chức, sau khi về trường tôi tổ chức cho giáo viên sinh hoạt chuyên để thảo luận lại các tiết dạy đã được dự và rút ra kết luận thống nhất chung cách dạy cho nhà trường. Đồng thời tôi luôn tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ khối để nghe giáo viên phản ánh những thắc mắc và giải quyết kịp thời những thắc mắc của giáo viên trong quá trình thực hiện chương trình và tổ chức các hoạt động cho trẻ. Ngoài ra tôi tăng cường dự giờ những giáo viên mới ra trường còn hạn chế về chuyên môn để nhận xét, góp ý cho giáo viên thấy được những ưu và nhược điểm trong tiết dạy của họ. Việc xây dựng các tiết dạy mẫu có ý nghĩa rất lớn. Hàng năm vào mỗi đầu năm học chúng tôi thường rà soát lại chất lượng chuyên môn trong toàn trường và thống nhất xem cần mở chuyên đề cho môn học nào sau đó chúng tôi bàn bạc và phân công những giáo viên có năng lực về chuyên môn phối hợp với ban giám hiệu cùng xây dựng tiết dạy để giáo viên trong trường dự. Cụ thể trong năm học 2017-2018 chúng tôi đã mở được 1 chuyên đề: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và 1 hội thảo vận dụng sáng tạo các Sáng kiến kinh nghiệm cấp tỉnh vào quá trình giảng dạy tại nhóm lớp, sau khi dự chuyên đề, dự hội thảo giáo viên trong trường tôi đã rút được rất nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy. Vì vậy việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn cho đội ngũ là một việc làm vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn và trang bị cho 6 giáo viên những kinh nghiệm về chuyên môn giúp họ chủ động, sáng tạo, tự tin trong quá trình tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. 2.3.2. Nâng cao chất lượng chuyên môn thông qua hướng dẫn thiết kế các hoạt động: Đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các hoạt động nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động, tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể lực và trí tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động như: Quan sát tranh vẽ, nghe hát, trẻ bắt chước cô…đã trở nên quá quen thuộc và làm trẻ chóng chán nên hiệu quả giờ dạy không cao. Đối với trẻ cần phải có những điều mới lạ để thu hút sự tập trung chú ý của trẻ. Trong khi đó công nghệ thông tin lại đang phát triển rất nhanh mà những ứng dụng của nó rộng rãi và thiết thực cho đời sống và thu hút sự tập trung chú ý của trẻ. Chính vì vậy sử dụng công nghệ thông tin vào tổ chức hoạt động cho trẻ sẽ tạo ra những điều mới lạ, kích thích sự tò mò, hứng thú của trẻ, hiệu quả của tiết học sẽ cao hơn. * Tổ chức hoạt động cho trẻ học tạo hình. Cũng giống như bất cứ hoạt động có chủ định khác, việc tạo cảm xúc khi vào bài là một vấn đề quan trọng, nó đưa đến sự thành công và sáng tạo của trẻ trong suốt thời gian hoạt động. Tuy phần này nó chiếm ít thời gian nhưng nó có vị trí không kém phần quan trọng, vừa lôi cuốn được trẻ, vừa khéo léo giúp trẻ hình thành những vấn đề mà trẻ cần giải quyết. Ví dụ: Cho trẻ: “vẽ vườn hoa” để sản phẩm của trẻ sáng tạo thì đòi hỏi cô giáo phải cung cấp đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, không đơn thuần chỉ là tranh ảnh mà trẻ phải được trực tiếp quan sát các loài hoa. Cô cung cấp cho trẻ hình ảnh qua máy chiếu, cho trẻ được trực tiếp xem các loài hoa rung rinh trong gió, đua nhau khoe sắc. Chắc chắn rằng trẻ sẽ thích thú hơn khi cho trẻ xem bằng tranh, hoặc bằng mô hình cô xây dựng. Hay khi cho trẻ nặn “ Con thỏ ” hình ảnh con thỏ đang chạy tung tăng vui đùa với cỏ cây, hoa lá trẻ sẽ thích thú hơn là xem tranh. Từ đó làm giàu hình ảnh, biểu tượng trong sản phẩm của trẻ. Trẻ hứng thú với hoạt động, nét vẽ, cách tô màu và tạo ra được nhiều sản phẩm đẹp. Hình ảnh Hoa Hướng dương Tranh Hoa đồng tiền  Thiết kế bài giảng hướng dẫn trẻ làm quen tác phẩm văn học: 7 Để tác phẩm thơ, truyện đi vào lòng trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái, đòi hỏi cô giáo không chỉ có giọng đọc, kể diễn cảm mà phải biết cách lựa chọn các nội dung trên mạng phù hợp với nội dung bài dạy, hình ảnh phải sinh động nhằm thu hút sự tập trung chú ý của trẻ. Hình ảnh minh họa truyện: Cáo, Thỏ và Gà trống  Tổ chức hoạt động cho trẻ khám phá khoa học. Trước đây trong giờ hoạt động cho trẻ KPKH chúng tôi thường sử dụng phương pháp trực quan: Cho trẻ xem tranh, đồ dùng đồ chơi… những hình thức đó chưa thật sự lôi cuốn trẻ. Khi được tiếp cận với máy vi tính, chúng tôi khai thác các phần mềm kidsmat, truy cập vào mạng để tìm kiếm hình ảnh có liên quan. Đặc biệt là các hình ảnh khó quan sát ở môi trường xung quanh như (vòng tuần hoàn của nước, sự phát triển của cây; một số loại côn trùng, một số địa danh của đất nước..) Hoặc chụp ảnh quay videoclip các hình ảnh gần gũi để đưa vào bài dạy và tạo các trò chơi trên máy, một số trò chơi mà chúng tôi đã ứng dụng từ phần mềm làm các tập mở cho trẻ khám phá khoa học theo chủ đề. Ví dụ : Khi dạy trẻ chủ đề “Quê hương - Đất nước - Bác Hồ” với hoạt động tìm hiểu các địa danh nổi tiếng của Việt Nam, chúng tôi đã tạo trò chơi “Du lịch cùng bé”. Mục đích của trò chơi này đó là giúp trẻ hiểu thêm về các địa danh của đất nước, giúp trẻ khám phá và liên hệ giữa các địa danh trên bản đồ. Hình thức chơi của trò chơi này đó là trẻ sẽ kích chuột vào điểm xuất phát, điều khiển chuột tiến về phía trước hay phía sau, sang phải hay sang trái theo yêu cầu. Bằng cách kích chuột để di chuyển, nếu trẻ thực hiện đúng trẻ được xem phong cảnh của vùng miền đó. Trò chơi này được tôi sử dụng ở phần trò chơi luyện tập trong giờ hoạt động có chủ định hoặc tiến hành chơi trong giờ hoạt động chơi ở các góc, hoạt động chiều và ở mọi lúc mọi nơi. Từ cách chơi trên máy với trò chơi này trẻ có thể chơi trên tấm bìa cát tông hoặc sử dụng nền nhà để chơi. Đặc biệt chúng tôi luôn ưu tiên giới thiệu với trẻ về những danh lam thắng cảnh trên chính Quê Hương Nga Sơn: Lễ hội Mai An Tiêm và sự tích dưa hấu, Động Từ Thức trên quê hương Nga Thiện, làng nghề chiếu cói... 8 Lễ hội Mai An Tiêm Sự tích Quả dưa hấu Ví dụ: Khi dạy trẻ tìm hiểu một số hiện tượng tự nhiên, chúng tôi cho trẻ xem một số hình ảnh trên máy tính các hiện tượng của thời tiết khi trời sắp mưa, nghe tiếng sấm, chớp, quan sát bầu trời có nhiều mây, quan sát trời mưa to, mưa nhỏ, trẻ xem các hình ảnh cầu vồng xuất hiện, một số hình ảnh của lũ lụt, vòng tuần hoàn của nước … Cầu vồng sau cơn mưa Với những đề tài gần gũi như các loại rau, hoa, quả, con vật sống trong gia đình, con vật sống dưới nước để tránh lạm dụng máy tính chúng tôi chủ yếu là dùng vật thật. Chỉ cho trẻ xem trên máy các hình ảnh mở rộng để cũng cố kiến thức. Và tham gia chơi 1- 2 trò chơi trên máy như giải câu đố, tìm đúng nhóm, phân loại … Qua việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ khám phá khoa học chúng tôi thấy trẻ rất hứng thú say sưa và trẻ quan sát một cách tỉ mỉ nói được chính xác các đối tượng mà trẻ khám phá, trẻ có nhiều cơ hội được hoạt động một cách độc lập, chủ động, sáng tạo, tích cực khám phá hiểu biết về thế giới xung quanh từ các góc độ đa dạng khác nhau. Chúng tôi thấy hiệu quả lên rất nhiều và trở thành công cụ đắc lực cho chúng tôi trong việc dạy trẻ khám phá khoa học. 2.3.3. Nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn thông qua việc tổ chức cho giáo viên dự giờ, rút kinh nghiệm: Dự giờ, thăm lớp là một việc làm hết sức quan trọng đối với mỗi giáo viên nói chung và giáo viên mầm non nói riêng. Thông qua việc làm này giúp giáo 9 viên rất nhiều trong công tác phát triển chuyên môn, đặc biệt là trong đổi mới dạy học hiện nay. Về phía người dạy, dự giờ sẽ giúp cho giáo viên chủ động, tích cực hơn trong bài giảng của mình. Dù thế nào đi nữa thì mỗi khi có người đến dự giờ, các giáo viên đều có tinh thần chuẩn bị bài kĩ hơn, đôi khi còn có sự trao đổi về bài dạy trước khi lên lớp, đây là một việc làm hết sức có ý nghĩa đối với mỗi giáo viên. Khi có người đến dự giờ, lớp học cũng diễn ra sôi nổi hơn, ý thức học tập của trẻ tốt hơn, đây là điều kiện tốt nhất để giáo viên phát huy tính sáng tạo của trẻ. Việc dự giờ không chỉ giúp cho giáo viên đi dự giờ học tập, rút kinh nghiệm từ tiết dạy của đồng nghiệp mà còn giúp cho họ những sáng tạo trong xử lí các tình huống trong dạy học, trước cùng một câu hỏi đặt ra, tuỳ từng đối tượng trẻ mà giáo viên có thể giúp trẻ trả lời câu hỏi theo một hướng khác nhau, thông qua việc xử lí tình huống của đồng nghiệp giáo viên sẽ khắc phục được những thiếu xót trong quá trình giảng dạy... Trong thời gian qua, tích cực hưởng ứng cuộc vận động đổi mới công tác quản lí nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục trong các nhà trường của Ngành giáo dục phát động, tôi đã có nhiều sáng kiến trong việc tổ chức cho giáo viên được dự giờ, thăm lớp thường xuyên thực sự đã nâng cao được hiệu quả công tác này, giúp được giáo viên rất nhiều trong phát triển chuyên môn. Cụ thể: + Chỉ đạo tổ chuyên môn trong công tác dự giờ, thăm lớp: Trường chúng tôi có 9 nhóm, lớp, được chia thành 2 tổ chuyên môn: Tổ mẫu giáo, Tổ nhà trẻ. Với 11 giáo viên trực tiếp đứng lớp giảng dạy ở các tổ môn chuyên, do đó việc dự giờ thăm lớp của các giáo viên nếu không thực hiện tốt sẽ mất đi một cơ hội tốt để giáo viên phát triển được chuyên môn cho mình. Vì vậy, chúng tôi đã chỉ đạo các tổ chuyên môn tích cực, chủ động trong công tác dự giờ thăm lớp đối với mỗi giáo viên. Hàng tháng, chúng tôi đều có lịch cụ thể cho mỗi tổ chuyên môn sinh hoạt, mỗi tổ được bố trí sinh hoạt hai buổi trong tháng để cán bộ quản lí chuyên môn đi sâu sát hơn trong việc nắm bắt tình hình hoạt động chuyên môn của mỗi tổ. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, các tổ trưởng tổ chức điều hành việc trao đổi giữa các thành viên, ngoài ra nhiệm vụ mà chúng tôi đặt lên hàng đầu đó là tổ chức dự giờ đối với mỗi giáo viên trong các tổ. Sau khi soạn bài, thường các giáo viên sẽ đưa ra những vướng mắc trong chuyên môn của mỗi tuần, trên cơ sở đó chúng tôi chỉ đạo các tổ chuyên môn lập kế hoạch để thành lập các chuyên để đổi mới dạy học. Mỗi tổ sẽ thành lập một chuyên đề bàn về những vướng mắc chung nhất đối với mỗi giáo viên, tổ trưởng chuyên môn sẽ trực tiếp chỉ đạo chuyên đề, phó hiệu trưởng chỉ đạo chung các tổ. Hai tuần trên một tháng chúng tôi cũng tổ chức được ít nhất một chuyên đề của một tổ, có những tuần cả 2 tổ đều có tiết dạy chuyên đề. Trong mỗi tiết dạy chuyên đề chúng tôi đều chọn các giáo viên dạy một cách phù hợp và thường chia ra để tạo điều kiện cho mỗi giáo viên đều có cơ hội tham gia chuyên đề một cách có hiệu quả nhất. Vai trò của tổ trưởng chuyên môn và Hiệu phó là cùng với các giáo viên dạy chuyên đề đó soạn bài và trao đổi về bài dạy 10 trước khi giáo viên giảng, trực tiếp chỉ đạo giáo viên rút kinh nghiệm sau mỗi giờ dạy chuyên đề. + Hoạt động dự giờ thường xuyên của các giáo viên: Khác với cách làm trước đây, các giáo viên hầu như chỉ được tham gia dự giờ nhân dịp các ngày lễ mang tính chất thao giảng của mỗi giáo viên (Mỗi dịp kỉ niệm, các giáo viên thường đăng kí tham gia thao giảng một tiết dạy để chào mừng và các giáo viên trong tổ đến dự giờ) do đó việc tổ chức rút kinh nghiệm cho mỗi tiết dạy còn rất hạn chế, phần lớn các giáo viên chỉ dự giờ chứ ít khi rút kinh nghiệm vì cho rằng đó là tiết dạy chào mừng. Cũng chính vì lí do trên mà công tác dự giờ của giáo viên kém hiệu quả, giáo viên chưa thực sự ý thức tự giác trong trao đổi bài với đồng nghiệp và dần đánh mất cơ hội tham gia góp ý bài dạy cho đồng nghiệp, các đóng góp ý kiến thường chỉ tập trung vào các cán bộ chỉ đạo như Tổ trưởng hay Hiệu trưởng, Hiệu phó. Xuất phát từ những thực tế đó, bản tôi đã chú ý khắc phục để đưa ra những cách làm khác nhau giúp giáo viên tích cực chủ động hơn trong việc dự giờ thăm lớp. Căn cứ vào lịch dạy trên lớp của mỗi giáo viên, chúng tôi đã cùng với các tổ trưởng chuyên môn lên lịch dự giờ cụ thể cho mỗi giáo viên. Việc làm này đã giúp giáo viên tự giác, tích cực hơn rất nhiều trong hoạt động dự giờ. Nếu như trước đây giáo viên e ngại không đến dự giờ đồng nghiệp vì làm họ mất tự nhiên và nhiều người không thông cảm cho rằng người đi dự là tinh vi này nọ,... thì nay giáo viên đã chủ động hơn vì có lịch cụ thể. Đây là một hoạt động theo tôi là rất có hiệu quả, người dạy thì chủ động về bài dạy do đó chất lượng bài dạy sẽ cao hơn rất nhiều, còn người dự thì không phải chỉ được dự giờ một tuần 1, 2 hoạt động theo quy định, mà có khi được dự cả 4, 5 họat động. Sau mỗi tiết dạy, cả người dạy và người dự đều rút được kinh nghiệm để chủ động hơn cho các bài sau. +Hoạt động rút kinh nghiệm giờ dạy của giáo viên: Hoạt động rút kinh nghiệm là một hoạt động quan trọng nhất trong việc dự giờ, thăm lớp. Nắm được vai trò và ý nghĩ của hoạt động đó, là Hiệu phó phụ trách chuyên môn tôi đã chủ động giúp giáo viên thực hiện tốt nhất quyền tự chủ của mình. Khác với cách làm trước đây, giáo viên ít khi được góp ý bài dạy của đồng nghiệp hoặc có góp ý cũng rất e dè chưa mạnh dạn thì nay chúng tôi đã tạo điều kiện để giáo viên khắc phục tình trạng này bằng cách cho giáo viên ghi lại những ý kiến đóng góp của mình vào phiếu dự giờ, khi sinh hoạt chuyên môn, mỗi giáo viên dựa vào phiếu đó để phát biểu ý kiến xây dựng tiết dạy. Nếu trong tiết dạy có nhiều ý kiến đóng góp trái ngược nhau thì Tổ trưởng sẽ trực tiếp thống nhất ý kiến với các giáo viên để đi đến kết luận và có thể chỉ đạo giáo viên dạy lại tiết dạy đó để mỗi giáo viên thực sự hết những thắc mắc băn khoăn về tiết dạy. Đây là hình thức để bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, giúp bản thân mỗi giáo viên phải nghiêm túc dự giờ, tự học tập, nghiên cứu sâu hơn các tiết dạy của đồng nghiệp, mạnh dạn tự tin vào khả năng chuyên môn của bản thân hơn, giúp giáo viên chủ động sáng tạo khi xử lí tình huống. 11 2.3.4. Làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng các hoạt động giáo dục, thực hiện có hiệu quả phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm. * Đối với công tác kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng các hoạt động giáo dục. Công tác kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng là một hoạt động không thể thiếu trong quá trình tổ chức thực hiện các hoạt động chăm sóc giáo dục trong nhà trường. Đây là một biện pháp giúp các nhà quản lý nắm bắt được thực trạng chất lượng dạy và học để từ đó đưa ra các biện pháp khắc phục những yếu kém, tìm ra những hạn chế còn tồn tại và có kế hoạch chỉ đạo tiếp theo nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường. Để công tác này thực sự có hiệu quả tôi đã áp dụng các biện pháp sau: - Nghiêm túc thực hiện công tác kiểm tra, kiểm định chất lượng theo lịch đã xây dựng. - Làm tốt công tác thi đua theo tiêu chí tháng, kỳ, năm. - Thành lập ban kiểm định chất lượng nhà trường, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. - Phân công trách nhiệm cho từng thành viên trong ban kiểm định chất lượng. - Xây dựng hệ thống câu hỏi cho các hội thi phù hợp với từng độ tuổi. * Đối với phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm: Giúp cho cán bộ, giáo viên: Phát huy khả năng nghiên cứu khoa học và sáng kiến kinh nghiệm trong đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường về những vấn đề liên quan đến lĩnh vực giáo dục học sinh. Lựa chọn nội dung đề tài đảm bảo tính mới, tính khoa học thực tiễn, tính cấp thiết, hiệu quả và giá trị kinh tế cao, phục vụ công tác quản lý, giảng dạy và học tập, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Quá trình thực hiện đề tài theo đúng tiến độ kế hoạch, theo thủ tục quy trình. Sáng kiến kinh nghiệm và công trình nghiên cứu khoa học phải có trình độ lí luận, tính khoa học, tính thực tiễn đáp ứng yêu cầu đặt ra trong đường lối xây dựng đất nước của Đảng và Nhà nước. Vậy nên cần phải đầu tư thời gian, sức lực, trí tuệ để có được những sáng kiến kinh nghiệm hiệu quả, phù hợp với thực tiễn. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên cách viết sáng kiến kinh nghiệm. chỉ đạo giáo viên viết sáng kiến phải bám sát vào chương trình giáo dục mầm non mới và những vấn đề đổi mới trong giáo dục hiện nay. - Phát động sâu rộng phong trào viết sáng kiến trong nhà trường, chỉ đạo 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên dăng ký từ đầu năm học. Đưa vào tiêu chí thi đua. 12 - Xây dựng tiêu chí khen thưởng cho những sáng kiến có chất lượng áp dụng rộng rãi, có tính khả thi trong công tác quản lý chăm sóc giáo dục. 2.3.5. Tăng cường tổ chức các hội thi phát động phong trào thi đua dạy tốt là đòn bảy để nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên và chất lượng giáo dục trên trẻ : Có thể nói, biện pháp bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên thông qua các hội thi là việc làm cần thiết. Bởi hội thi là đỉnh cao của phong trào thi đua “ dạy tốt, học tốt”. Qua hội thi có tác dụng thúc đẩy sự phấn đấu vươn lên của mỗi giáo viên, có điều kiện khẳng định mình trước tập thể, tạo được mối quan hệ thân ái, giúp đỡ nhau để cùng tiến bộ. Có tác dụng tuyên truyền sâu rộng tới các bậc phụ huynh, tạo niền tin của đông đảo phụ huynh đối với nhà trường. Để các hội thi tổ chức thành công và có kết quả tốt đẹp, tôi tham mưu với hiệu trưởng xây dựng kế hoạch, có thời gian thực hiện cụ thể trách sự chồng chéo trong khi thực hiện từng nhiệm vụ. a.Tổ chức hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường. Bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên thông qua hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường là việc làm cần thiết. Qua hội thi đòi hỏi mỗi giáo viên phải trau dồi năng lực chuyên môn và kỹ năng sư phạm, giúp cho giáo viên mạnh dạn, tự tin, học hỏi nhiều kinh nghiệm hay của đồng nghiệp. Từ đó trình độ chuyên môn và tay nghề của giáo viên được nâng lên. Thời gian tổ chức hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường chúng tôi thực hiện vào đầu năm học ( tháng 10). Mỗi giáo viên trải qua 2 nội dung thi (phần thi lý thuyết và phần thi thực hành). - Phần thi lý thuyết: Để cập nhật kiến thức một số vấn đề về chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên mầm non, tôi đã dựa vào cuốn tài liệu “ Tài liệu BDTX cán bộ quản lý và giáo viên mầm non năm học 2017 – 2018” để ra đề thi. Và để có thể tổng hợp tất cả những nội dung chuyên đề, những kiến thức bồi dưỡng chuyên môn tôi đã xây dựng bộ đề thi là những câu hỏi trắc nghiệm để qua việc ôn tập giáo viên nắm được toàn bộ những nội dung, yêu cầu mà mỗi giáo viên phải thực hiện trong năm học. - Phần thi thực hành: Mỗi giáo viên phải thực hiện thi thực hành 2 hoạt động giáo dục. Một hoạt động được lựa chọn theo khả năng, sở thích của từng giáo viên, một hoạt động bắt thăm bắt buộc. Thực tế cho thấy việc tổ chức phong trào thi giáo viên dạy giỏi có tác dụng lớn trong việc nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên. Vì khi tham gia giáo viên đòi hỏi phải suy nghĩ, nghiên cứu kỹ nội dung chương trình, tìm những phương pháp, biện pháp linh hoạt, sáng tạo phù hợp các hoạt động giáo dục, có những hình thức tố chức phong phú, tạo tình huống mới lạ để thu hút trẻ tập trung, chú ý, hứng thú tham gia vào các hoạt động. Điều quan trọng hơn đây là một đợt sinh hoạt chuyên môn, giao lưu học hỏi, trao đổi về chuyên môn nghiệp vụ, tạo được uy tín đối với đồng nghiệp và phụ huynh. 13 Giáo viên dự thi thực hành giáo viên dạy giỏi cấp trường b. Tổ chức hội thi “ xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là thực sự quan trọng và cần thiết. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Nó bao gồm: Môi trường vật chất (môi trường vật chất bên trong và môi trường vật chất bên ngoài lớp học) và môi trường xã hội. Cả hai môi trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ.Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang ở đó.Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học, được giao tiếp trong môi trường xã hội ấm cúng thân thiện giữa cô với trẻ, trẻ với trẻ, giáo viên với giáo viên và những người xung quanh trẻ. Vì vậy tôi chỉ đâọ giáo viên xây dựng môi trường giáo dục sạch sẽ, an toàn, được bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện, phù hợp với lứa tuổi có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn. Nhận thức được tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với trẻ. Tôi cùng với Đ/C hiệu trưởng xây dựng kế hoạch hội thi “ xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Chỉ đạo giáo viên xác định được môi trường giáo dục ở trường mầm non bao gồm bao gồm những gì? Đó là môi trường vật 14 chất và môi trường xã hội. Môi trường vật chất bao gồm môi trường trong và ngoài lớp học. Môi trường xã hội chính là bầu không khí giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ. Và khi thực hiện việc xây dựng môi trường giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Tôi yêu cầu giáo viên cần phải tuân thủ theo đúng các nguyên tắc chung của việc thiết kế môi trường giáo dục trong trường mầm non. Cụ thể như sau: - Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài phù hợp, thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ - Cần tính đến không gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu vực. - Cần đảm bảo tính mục đích (môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện, thiết kế môi trường phải phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động). - Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẫm mỹ. - Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ hoặc cá nhân. - Cần thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục càng nhiều càng tốt. - Cần đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển của trẻ + Các trang thiết bị ngoài trời có tác dụng kích thích các vận động khác nhau của trẻ. + Tận dụng các nguồn nguyên cật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu. + Phản ánh mầu sắc văn hóa dân tộc bởi những đồ dùng, trang phục, các phong tục tập quán... Cung cấp cho trẻ những hiểu biết về văn hóa đại phương và của các dân tộc khác nhau. + Tạo môi trường có không gian phù hợp với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ + Đảm bảo kết hợp các hoạt động tập thể, theo nhóm nhỏ và cá nhân, các hoạt động trong lớp và ngoài trời. + Tôn trọng nhu cầu, sở thích hoạt động và tính đến khả năng của mõi trẻ. - Trường mầm non phải là môi trường thuần lợi để hình thành các kỹ năng xã hội cho trẻ + Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữ cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ vơi môi trường xung quanh. + Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo co hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xunh quanh 15 + Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo + Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhậy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ. + Có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ. Tóm lại thành công của hội thi đã góp phần nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ, 100% giáo viên tham gia tích cực. Kết quả hội thi có 9/9 nhóm lớp xây dựng môi trường giáo dục phong phú với các góc mở sinh động hấp dẫn, tạo nhiều cơ hội cho trẻ thực hành trải nghiệm. Qua hội thi đánh giá chính xác năng lực chuyên môn của giáo viên ở mỗi nhóm lớp. Lựa chọn được một giải đặc biệt tham gia hội thi cấp huyện, một giải nhất, hai giải nhì, hai giải ba và hai giải khuyến khích. Hội thi cấp huyện khép lại nhà trường được giải nhì. Từ kết quả hội thi lần này là kim chỉ nam để nhân rộng và có sức lan tỏa cho các năm học tiếp theo. c. Bồi dưỡng chuyên môn giáo viên qua hướng dẫn kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi: “Đồ dùng đồ chơi đóng một vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ mầm non, nó là phương pháp hữu hiệu nhất để truyền thụ kiến thức cho trẻ.Vì đặc điểm của lứa tuổi này là thông qua con đường chơi mà học, học mà chơi. Qua vui chơi trẻ có thể tiếp thu kiến thức của bài học nhanh nhất, lớn nhất. Thực tế qua vui chơi giúp trẻ phát huy được tính tò mò, ham hiểu biết, giúp trẻ nảy sinh nhiều ý sáng tạo, trẻ rất thích chơi với đồ dùng, đồ chơi và đồ chơi được luôn luôn thay đổi sẽ thu hút trẻ vào cuộc chơi lâu hơn, hứng thú trong khi chơi hơn”.[4] Trong điều kiện kinh tế còn khó khăn, cha mẹ các cháu không có tiền để mua thêm đồ chơi cho các cháu học. Là Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn tôi đã hướng dẫn cho giáo viên tận dụng một số phế liệu, vật sẳn có tại địa phương để làm ra đồ dùng, đồ chơi đẹp mắt cho các cháu,phục vụ dạy học và vui chơi của trẻ. Qua giờ dạy có chuẩn bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi, nên việc truyền thụ kiến thức cho các cháu dễ dàng hơn,vì lứa tuổi này phương pháp quan trọng nhất là trực quan, hình ảnh, sinh động. Cho nên việc bồi dưỡng một số kỹ năng làm đồ dùng dạy học cho giáo viên là một trong những yêu cầu quan trọng giúp cho giáo viên nâng cao được chất lượng giờ dạy, nâng cao được chuyên môn trong việc sử dụng đồ dùng trực quan trong tiết dạy, tạo điều kiện cho giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình Đồ dùng, đồ chơi đẹp gây sự chú ý của trẻ, phát triển tính tò mò ham khám phá hiểu biết, qua các trò chơi, các tiết dạy mà cò đồ dùng đẹp thì giúp trẻ phát triển óc thẩm mỹ, phát triển trí tuệ vì vậy chúng ta phải thường xuyên tổ chức làm đồ dùng, đồ chơi để đạt được hiệu quả cao trong các hoạt động. Tôi xây dựng kế hoạch mỗi năm tổ chức thi đồ dùng tự làm 2 đợt, hàng năm ngoài những đồ dùng thông thường hành ngày giảng dạy ra thì mỗi giáo 16 viên đều có 2 đồ dùng có giá trị để dự thi. Tôi đưa phong trào làm đồ dùng, đồ chơi vào tiêu chí thi đua của giáo viên nên phong trào làm đồ dùng cùa trương tôi rất mạnh những năm gần đây tham gia thi đồ dùng tự làm do phòng Giáo dục tổ chức trường tôi đều đạt giải nhất, nhì và nhiều giải khác. Các nhóm lớp đều có đầy đủ đồ dùng đồ chơi ở các góc chơi đẹp và đa dạng. Ví dụ: Tùy vào chủ đề của từng hội thi đồ dùng, đồ chơi để gợi ý cho giáo viên lựa chọn nguyên vật liệu và làm đồ chơi phù hợp. Đồ chơi làm từ que kem, xốp màu Theo kế hoạch của nhà trường hàng tháng chúng tôi tổ chức chấm đồ dùng đồ chơi một lần. Gợi ý cho giáo viên vận động phụ huynh, các cháu cùng thu gom nguyên vật liệu, hướng cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi theo chủ đề, có thể đồ dùng đồ chơi đó do tự chính trẻ tạo ra và cô đưa vào sử dụng trong quá trình cho trẻ tham gia các hoạt động chơi và học của trẻ. Ví dụ: Làm đò dùng từ tăm tre, lõi sấy khô, xốp màu và lõi giấy vệ sinh, vỏ hộp bánh…. Đồ dùng lớp Sẻ con 17