Tài liệu Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tổ chức thực hiện tốt chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm

1. Mở đầu: 1.1 Lý do chọn đề tài: “Lấy trẻ làm trung tâm” là một quan điểm tiến bộ về vị trí của trẻ và vai trò của giáo viên, quan điểm này định hướng cho giáo viên trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non [1]. Việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ trú trọng tới sự phát triển trí tuệ, phát triển thể chất, khả năng giao tiếp xã hội …mà còn nuôi dưỡng tâm hồn của trẻ. Hoạt động giáo dục theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” không chỉ quan tâm tới “ Trẻ học được cái gì” mà còn trú trọng tới “ Trẻ học như thế nào” tức là cho trẻ những trải nghiệm học tập tích cực để phát triển những đam mê ham học hỏi và khả năng tự học của trẻ.Vì vậy khi dạy trẻ giáo viên cần dựa trên nhu cầu, hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ, từ đó giúp giáo viên ý thức được tầm quan trọng trong việc vận dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào việc thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục mầm non một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp với từng cá nhân trẻ. Song muốn đạt được điều đó thì cần phải có một môi trường giáo dục phù hợp. Trong thực tế có rất nhiều môi trường giáo dục như môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, môi trường vật chất… Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội. Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân cách của mình. Môi trường xã hội đặc biệt được nói đến ở đây là môi trường giao tiếp trong trường mầm non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa mang tính chất gia đình song môi trường giáo dục có thể khác nhau nhưng đều quan trọng đối với giáo dục mầm non thì môi trường đó cần phải cung ứng các điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ tốt... qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi. Việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là yêu cầu xuyên suốt trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục mầm non trong những năm gần đây. Năm học 2017-2018, nhằm thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả nội dung này Sở GD&ĐT Thanh Hóa đã có kế hoạch số 237/KHSGDĐT ngày 15/2/1017 về việc xây dựng kế hoạch triển khai chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016-2020 [2] Trên tinh thần đó ngày 27 tháng 12 năm 2017 Phòng GD&ĐT Quảng Xương đã có kế học số 83/KH-PGD&ĐT Triển khai chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016-2020 với mục tiêu: “Bảo đảm tất cả trẻ đều được tạo cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác 1 nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ. Môi trường giáo dục trong các trường mầm non mang tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, thúc đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng. Cán bộ quản lý, giáo viên mầm non được nâng cao nhận thức và năng lực về quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện cụ thể của trường, nhóm lớp, địa phương. Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống nhất cùng quan tâm xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.[3] đồng thời chỉ đạo các trường mầm non trong huyện đẩy mạnh việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ theo các nội dung của bộ tiêu chí thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non. Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục trẻ, đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay; thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp giáo dục trong toàn ngành nói chung và bậc học Mầm non nói riêng; cùng với những kinh nghiệm, hiểu biết của bản thân và mong muốn làm thế nào để giúp giáo viên tổ chức tốt các hoạt giáo dục, đồng thời phát huy tính sáng tạo trong thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ, tôi đã chọn đề tài "Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên tổ chức thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” để làm đề tài nghiên cứu. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Nhằm thực hiện việc chỉ đạo giáo viên tổ chức thực hiện tốt các hoạt động phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Trẻ trong độ tuổi Mầm non; Chương trình giáo dục Mầm non; Một số nội dung xây dựng môi trường lấy trẻ lam trung tâm. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu lý thuyết Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin Phương pháp thống kê, xử lý số liệu. 2. Nội dung của sáng kiến: 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm: Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng, nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, và hoạt động hàng ngày. 2 Khi trẻ được hoạt động trong môi trường giáo dục phù hợp sẽ hình thành và phát triển ở trẻ những chức năng tâm, sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời của trẻ. Môi trường giáo dục đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực chủ động của trẻ từ việc tự lựa chọn góc chơi, đồ chơi đến việc tự quyết định và tìm cách giải quyết nhiệm vụ. Trẻ sẽ dần biết tự chịu trách nhiệm với hành động của mình và biết đánh giá những thành công hay thất bại trong quá trình chơi, trẻ sẽ dần rút ra những bài học cho bản thân mình. Trong quá trình hoạt động, trẻ sẽ phối hợp chơi cùng nhau như cùng xây dựng, cùng chơi gia đình, bác sĩ, … trên cơ sở đó giúp trẻ tái hiện lại các mối quan hệ gia đình, cộng đồng. Qua đó, trẻ học được cách làm việc với người khác, học cách lắng nghe và chia sẻ suy nghĩ của bản thân với bạn bè, góp phần không chỉ đối với sự phát triển thể chất mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức và mở rộng hiểu biết cho trẻ.Từ đó kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo, trẻ cởi mở hơn giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quang… tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước giữa trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: * Thuận lợi: Trường mầm non Mầm non Quảng Giao được thành lập năm 1995 và được phát triển cùng với sự phát triển của địa phương, đến nay đã hơn 20 năm xây dựng và trưởng thành. Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và sự chỉ đạo trực tiếp của phòng giáo dục và đào tạo, trường mầm non Quảng Giao đã từng bước phấn đấu xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia theo các tiêu chí do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định. Trường có một khuôn viên đẹp, thoáng mát, cơ sở vật chất tương đối đầy đủ đảm bảo cho giáo viên và học sinh thực hiện các hoạt động và xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. Trường có khu vực chơi vận động riêng cho trẻ, có đủ 5 loại đồ chơi ngoài trời theo đúng quy định trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Được sự quan tâm của Ủy ban nhân dân, các ban ngành đoàn thể trong xã, sự giúp đỡ, chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục và đào tạo, tạo mọi điều kiện để nhà trường, giáo viên tổ chức thực hiện các hoạt động trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ loàm trung tâm. Trường có đội ngũ giáo trẻ, nhiệt tình có tinh thần trách nhiệm, nắm vững các phương pháp trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ. * Khó khăn: Cơ sở vật chất và đồ dùng học liệu, đồ dùng tự tạo còn ít, chủ yếu là đồ dùng mua sẵn. 3 Diện tích phòng, nhóm không được rộng gây khó khăn trong công tác sắp xếp, bố trí môi trường giáo dục. Một số nhóm lớp hình ảnh ở các góc còn chưa phù hợp, còn quá to hoặc quá nhỏ, vụn vặt. cách bài trí chưa đẹp Việc tạo môi trường xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm còn chưa chú trọng, chưa đồng bộ. Chính vì thế mà ngay từ năm học tôi đã khảo sát, đánh giá giáo viên, đánh giá trên trẻ và đã thu được kết quả như sau: Bảng khảo sát giáo viên, trẻ mẫu giáo đầu năm học *Đối với giáo viên Mức độ sử dụng Tổng số Chưa Thường giáo thường Nội dung khảo sát xuyên viên xuyên khảo Tỷ lệ Tỷ lệ TS TS sát % % 1. Tiêu chí 1: Môi trường giáo dục. 18 9 50 9 50 2. Tiêu chí 2: Xây dựng kế hoạch giáo 18 9 50 9 50 dục. 3. Tiêu chí 3: Tổ chức hoạt động giáo dục 18 13 72 5 28 4. Tiêu chí 4: Đánh giá sự phát triển của 18 18 100 0 0 trẻ 5. Tiêu chí 5: Sự phối hợp giữa nhà trường, cha mẹ và cộng đồng trong giáo 18 18 100 0 0 dục lấy trẻ làm trung tâm * Đới với học sinh. 1. Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên: - Học qua thực tế. 175 110 63 65 37 - Học qua việc làm 175 116 66.2 59 33.8 175 106 60.5 69 39.5 - Học qua khám phá tìm tòi 2. Trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động - Chia sẻ với bạn. 175 103 59 72 41 - Giao tiếp và chia sẻ cùng cô 175 96 55 79 45 - Giao tiếp và chia sẻ với mọi người 175 92 52.5 83 47.5 3. Trẻ biết suy ngẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải quyết các tình huống. - Biết vận dụng những điều đã lĩnh hội 175 84 48 127 52 để giao tiếp với mọi người... - Biết tự mình giải quyết các tình 175 86 49 89 51 huống. 4. Trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người. - Biết trao đổi với bạn 175 101 58 74 42 4 - Biết trao đổi với cô - Trao đổi với mọi người xung quanh. 175 175 106 91 60.5 52 69 84 39.5 47 Qua bảng khảo sát trên chứng tỏ cho ta thấy hầu hết các giáo viên trong nhà trường đã sử dụng đầy đủ các biện pháp, có một số biện pháp được sử dụng thường xuyên hơn, liên tục như sử dụng yếu tố thi đua, động viên khích lệ trẻ kịp thời, nhận xét đánh giá trẻ trong quá trình thực hiện các hoạt động như: Trẻ biết suy ngẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải quyết các tình huống, trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người được giáo viên lựa chọn hơn. Bên cạnh đó còn có một số biện pháp ít được giáo viên lựa chọn như Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên, trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động, tận dụng tối đa điều kiện sẵn có ở sân trường để cho trẻ thực hiện các hoạt động nhiều lần vận động khác nhau, tạo cho trẻ sự thoải mái rèn luyện kỹ năng vận động. Việc lồng ghép tích hợp đan sen giữa các hoạt động với nhau chưa được thường xuyên. Đứng trước tình trạng trên bản thân là người chịu trách nhiệm chính của nhà trường tôi dã nghiên cứu, tìm tòi và tìm ra được một số biện pháp sau. 2.3. Các biện pháp tổ chức thực hiện: Biện pháp 1: Làm tốt công tác tham mưu, tuyên truyền nhằm thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”: Là Hiệu trưởng với chức năng chỉ đạo chung mọi hoạt động trong nhà trường, tôi xác định phải nắm rõ được vai trò ý nghĩa và nguyên tắc của việc “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, chính vì thế tôi luôn tự trau dồi, học hỏi, nghiên cứu tài liệu liên quan đến chuyên đề. Từ những căn cứ các tài liệu bản thân tôi rút ra những vấn đề cần thiết cho việc xây dựng, mua sắm CSVC, trang thiết bị để thực hiện các hoạt động giáo dục trong nhà trường theo yêu cầu. Xác định xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một nhiệm vụ quan trọng và rất cần thiết trong quá trình thực hiện nhiệm vụ năm học, vì vậy vào đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát điều kiện cơ sở vật chất nhà trường đồng thời phác thảo mô hình các góc hoạt động trong lớp, các khu hoạt động ngoài trời và các thiết bị phục vụ cho hoạt động của trẻ. Với điều kiện thực tế của nhà trường đó là sân chơi hẹp, đồ chơi ngoài trời chưa có nhiều, tôi đã nghiên cứu quy hoạch lại sân chơi, sắp xếp lại đồ chơi cho phù hợp. Tuy nhiên vấn đề khó khăn trong việc thực hiện đó là nhà trường không có nguồn kinh phí lớn để xây dựng, mua sắm các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động, vui chơi của trẻ, do đó tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể chi tiết, tham mưu với địa phương các cấp, các ngành, các nhà hảo tâm, phối hợp với các bậc phụ huynh ủng hộ đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị cho nhà trường. Đối với địa phương, khi đã hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì đã tăng cường cơ sở vật chất, có kế hoạch phát triển giáo dục mầm non ở địa phương, chỉ đạo các đoàn thể trong 5 xã, động viên tuyên truyền các tầng lớp nhân dân, các bậc phụ huynh ủng hộ nhà trường. Từ đó mà có tác động lớn để nâng cao chất lượng các hoạt động trong nhà trường. Khi đã được xã thống nhất về chủ trương tôi đã tiến hành họp Ban đại diện cha mẹ học sinh và cha mẹ học sinh toàn trường bàn bạc, thảo luận thống nhất kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Bằng nhiều hình thức truyên truyền cuối cùng nhà trường đã được phụ huynh nhiệt tình ủng hộ mua sắm đồ dùng, đồ chơi trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục trong nhà trường. Sau khi đã được địa phương, phụ huynh ủng hộ về kinh phí tôi thiết nghĩ muốn xây dựng được môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao thì giáo viên phải là người nắm chắc về vai trò ý nghĩa và nội dung của chuyên đề vì vậy tôi tiến hành chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch . Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch Xác định được nhiệm vụ của giáo viên mầm non, không chỉ đơn thuần là chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mà còn là nơi giáo dục giúp trẻ phát triển toàn diện đức trí, thể, mỹ ngay từ tuổi mầm non. Để trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động, mỗi giáo viên mầm non cần thực hiện tốt nội dung “Đổi mới phương pháp hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm”. Việc giáo viên hướng dẫn trẻ chơi trong các hoạt động là việc quan trọng nhất trong ngày của cô và trẻ. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học, bản thân dựa trên kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của phòng Giáo dục đã cùng với các đồng chí Phó hiệu trưởng tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề nhằm trao đổi, hướng dẫn giúp giáo viên hiểu rõ nội dung “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”; từ đó giáo viên từng nhóm, lớp đã phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, gần gũi trẻ tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, sở thích cá nhân từng trẻ, nhất là trẻ hiếu động, những trẻ cá biệt trong lớp để lựa chọn xây dựng kế hoạch riêng cho bản thân và cho lớp học mà mình chủ nhiệm. Trong kế hoạch phải thể hiện rõ các mục tiêu cụ thể phản ánh được “ kết quả mong đợi đáp ứng với sự phát triển của trẻ theo giai đoạn, thời điểm phù hợp và theo Chương trình giáo dục mầm non, phù hợp với sự phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của trường, lớp, không nhấn mạnh vào việc cung cấp cho trẻ những kiến thức, kĩ năng đơn lẻ mà theo hướng tích hợp, coi trọng việc hình thành và phát triển các năng lực, kĩ năng sống cho trẻ, thể hiện tính tích hợp, tạo sự gắn kết, tác động một cách thống nhất đồng bộ đến sự phát triển của trẻ, khuyến khích trẻ tham gia hoạt động giáo dục bằng vận động thân thể và các giác quan dưới nhiều hình thức khác nhau”.[4] Ví dụ: Chủ đề: Trường mầm non, Thế giới thực vật... giáo viên lên kế hoạch tạo môi trường bên trong và bên ngoài lớp như thế nào cho phù hợp với nội dung chủ đề và thuận tiện cho lớp của lớp mình. Ở bất kỳ chủ đề nào giáo viên đều phải thực hiện tốt việc sắp xếp, trang trí môi trường giáo dục trong ngoài lớp luôn sáng – xanh – sạch đẹp. 6 Mỗi giáo viên luôn quan tâm, chú trọng bố trí, sắp xếp các góc hoạt động hợp lý; thường xuyên thay đổi, bổ sung đồ dùng, đồ chơi từng góc theo từng chủ đề đa dạng, hấp dẫn, phù hợp với trẻ từng độ tuổi để khuyến khích trẻ có thể sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Ví dụ: Lớp mẫu giáo lớn ( Hoa Hồng1) xây dựng kế hoạch được Ban giám hiệu duyệt, kiểm tra sau đó giáo viên bám sát vào kế hoạch tổ chức mọi hoạt động đều hướng tới từng trẻ để tạo cơ hội cho trẻ được học tập, vui chơi nhằm hỗ trợ trẻ phát triển ở tất cả các lĩnh vực; không dạy cho trẻ những gì quá khó đối với trẻ. Giáo viên tăng cường trò chuyện với trẻ, lắng nghe và tôn trọng trẻ; gợi ý, khuyến khích, động viên trẻ. Khi trẻ chơi, giáo viên chơi cùng trẻ; gợi mở, tạo tình huống mở để trẻ giải quyết tình huống; tổ chức cho trẻ “Học bằng chơi, chơi mà học” giúp trẻ hoàn thiện dần các kỹ năng cá nhân. Ngoài ra, để chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt chuyên đề bản thân đã thực hiện tốt các buổi sinh hoạt chuyên môn nhà trường, sinh hoạt tại các tổ chuyên môn, qua tham quan, học hỏi kinh nghiệm và tự học tập. Bồi dưỡng giáo viên qua các chuyên đề, hội giảng, hội thi giáo viên dạy giỏi các cấp: Chỉ đạo giáo viên phối kết hợp chặt chẽ với gia đình, cộng đồng tạo môi trường giáo dục an toan, thân thiện cho trẻ. Tạo sự thống nhất giữa cha mẹ trẻ với nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Hình ảnh giáo viên đang tham gia thảo luận chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm Qua thực hiện biện pháp trên bản thân thấy rằng tất cả các giáo viên trong nhà trường đều hiểu và biết được việc xây dựng kế hoạch cho một chủ đề, chủ điểm là vô cùng quan trọng nếu lên kế hoạch không sát hoặc lơ là thì sẽ không mang lại hiệu quả cao. Giáo viên đã bám sát kế hoạch một cách thường xuyên, 7 liên tục hơn. Tích cực cho trẻ được tận dụng tối đa điều kiện sẵn có ở khuôn viên bên ngoài sân trường và ở trong lớp học để cho trẻ được trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi... tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động một cách thường xuyên. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường trong và ngoài lớp. Môi trường ở đây không chỉ dừng lại ở trường lớp học mà tận dụng tất cả không gian trong và ngoài lớp học nhằm tạo điều kiện cho trẻ được học, được trải nghiệm, được khám phá mọi lúc, mọi nơi. Mỗi trẻ có những hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng cần môi trường học tập thực sự tốt làm bước đệm bền vững để phát triển. Dựa trên những đặc điểm sinh lý của trẻ là người đứng đầu đơn vị tôi thường xuyên chỉ đạo giáo viên phải tự mình tìm ra những ý tưởng, phương pháp, biện pháp mới để xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ giúp trẻ được trải nghiệm, kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ tốt... qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi”. *Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường trong lớp: Để lớp học thêm lôi cuốn trẻ, tôi cùng với phó hiệu trưởng nhà trường thống nhất lựa chọn một số giáo viên có năng khiếu tạo hình, có sáng tạo cùng xây dựng, tạo môi trường trong, ngoài lớp và thực hành tại một lớp điểm đó là lớp mẫu giáo lớn do cô Nguyễn Thị Hiền phụ trách. Sắp xếp các góc: Dựa vào diện tích lớp học và dựa vào nguyên tắc sắp xếp góc, tôi chỉ đạo giáo viên sắp xếp góc phù hợp với mục tiêu và yêu cầu giáo dục theo chủ đề, chủ điểm. Đủ số lượng góc để trẻ chơi hàng ngày đảm bảo phù hợp với độ tuổi, vị trí góc phải hợp lý, thuận tiện cho trẻ hoạt động, các góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào, giữa các góc hoạt động tôi cho chèn các biểu bảng phụ để tạo ranh giới không được làm quá cao so với trẻ phải làm vừa tầm trẻ để việc nhìn cũng như việc quan sát của giáo viên không bị cản trở. Sau mỗi chủ điểm tôi nhắc nhở và chỉ đạo giáo viên thường xuyên thay đổi vị trí hoặc sắp xếp sại một số góc để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ. Ví dụ: Ở góc xây dựng khi thực hiện chủ điểm “Trường Mầm non” thì cho trẻ xây dựng mô hình trường Mầm non, nhưng ở chủ điểm “Quê hương đất nước” thì góc xây dựng có thể thay đổi cho trẻ xây lăng Bác Hồ. 8 Hình ảnh trẻ đang hoạt động ở góc xây dựng Đồ dùng, đồ chơi ở các góc: Hàng năm vào đầu năm học căn cứ thông tư số 01/VBHN-BGDĐT ngày 23 tháng 3 năm 2015 ban hành danh mục đồ dùng đồ chơi, thiết bị dạy học tối thiểu dùng cho giáo dục Mầm non, tôi đã lên kế hoạch vận động hội cha mẹ học sinh hỗ trợ cùng với kinh phí của nhà trường cho giáo viên mua sắm đồ dùng đồ chơi cần thiết tại các nhóm lớp [5] như: VD: Đồ chơi xây dựng (Gạch, cây hoa, thảm cỏ…); Đồ chơi phân vai (Rau, củ, quả, các loại hột hạt, đồ chơi Bác sỹ…); Ngoài các đồ dùng đồ chơi nhà trường mua sắm giáo viên còn phải làm các đồ chơi tự tạo bằng các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương, đồng thời kêu gọi phụ huynh ủng hộ những vật liệu phế thải như vỏ hộp sữa, các lọ nhự, vỏ hộp nhựa… có những đồ dùng dễ làm cô cùng trẻ làm vào các buổi chiều hay những bài vẻ đẹp của trẻ để chưng bày ở các góc… Hình ảnh góc xây dựng của bé Thiết kế các bảng biểu phụ. Sau khi đã sắp xếp các giá góc tôi chỉ đạo GV thiết kế các biểu bảng phụ cho trẻ hoạt động. Các biểu bảng khi thiết kế đảm bảo phù hợp với từng độ tuổi, có độ mở và độ linh hoạt, biểu bảng thiết kế phải sử dựng được tất cả các chủ điểm, đến mỗi chủ điểm chỉ thay nội dung hoạt động. Nguyên liệu sử dụng tôi cũng lựa chọn rất cẩn thận. Tùy thuộc vào diện tích của khoảng trống mà tạo biểu bảng to hay nhỏ, riêng bảng chủ đề cần làm to hơn các bảng biểu khác, bảng chủ đề không nên trang trí quá nổi bật. Ở bảng chủ đề chúng ta nên sử dụng ghim cài và hoa chờ,. Bảng chủ đề nên treo mảng tường phía trên của lớp học (gần cửa chính) và treo 9 vào chính giữa. Còn các bảng phụ khác tùy thuộc vào không gian, diện tích mảng từng để trang trí cho phù hợp. Môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo, trẻ hoạt động một cách tự tin và khéo léo; biết phối hợp vận động cùng các bạn khác, hào hứng tham gia vào hoạt động phát triển về mọi mặt; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, sinh hoạt. Phụ huynh hứng khởi nhiệt tình tích cực phối kết hợp cùng cô xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm xanh – sạch – đẹp an toàn tạo cho trẻ mỗi buổi sáng đến trường học, mỗi ngày là một niềm vui. Ngoài chỉ đạo xây dựng môi trường bên trong lớp thì việc chỉ đạo sắp xếp, bố trí, tạo các góc chơi bên ngoài lớp học cũng không thiếu phần quan trọng góp phần nâng cao mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Hình ảnh trang trí góc phụ bên ngoài lớp *Chỉ đạo tập trung xây dựng môi trường bên ngoài lớp học: Môi trường bên ngoài lớp học rất tốt đối với sức khỏe và việc học tập, vui chơi của trẻ vì vậy, tôi luôn nhắc nhở cũng như chỉ đạo GV tận dụng môi trường tự nhiên, cảnh quan của trường để tổ chức cho trẻ hoạt động như: trẻ dạo chơi ngoài trời lắng nghe tiếng lá rơi, tiếng gió,.. quan sát cây cối, vườn hoa, vườn rau. Chăm sóc góc thiên nhiên,... cho trẻ chơi với thiết bi, đồ chơi ngoài trời và các hoạt động quan sát khác, nhất là đối với trường chúng tôi việc tạo và tận dụng môi trường bên ngoài cho trẻ được hoạt động, trải ngiệm và quan sát là rất cần thiết vì thế đòi hỏi giáo viên phải biết sáng tạo. Tất cả những hoạt động của trẻ rất cần có môi trường hoạt động phù hợp mà người tạo ra môi trường đó 10 không ai khác là giáo viên. Mỗi giáo viên phải nắm bắt và thiết kế môi trường làm sao cho phù hợp, hiệu quả mà phải đảm bảo an toàn cho trẻ. Môi trường bên ngoài, đẹp, thoáng, mát mắt, gọn gàng... phù hợp với tâm sinh lý của trẻ góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện cho trẻ. Vì vậy tôi bố trí các bồn cây, hoa hợp lý, trồng những loại cây phù hợp, không độc hại. Sáng tạo ra những đồ chơi tự làm, sắp xếp bố trí phù hợp, thuận tiện trong sử dụng. Ví dụ: Sảnh trên tầng 2 phần lan can ngoài phía trên treo các dây con vật, cây cảnh, dưới lan can sắt treo các nắp thùng sơn nội dung vẽ tranh các câu chuyện, góc lan can bố trí sảnh cây hợp lý, tận dụng xe đạp, ống chai nước ngọt bỏ đi trang trí hoa đẹp lạ mắt. Sảnh tầng 1 treo các chuông gió các cô tự làm bằng các ống nứa, nón lá, các loại quả, góc sáng tạo ra góc thiên nhiên mát mắt. Ngoài các sảnh tôi chỉ đạo giáo viên thiết kế các khu vực chơi vận động ngoài trời phù hợp với không gian của trường như tạo ra khu bãi bóng mini, thang leo, đu quay, cầu trượt.., các đồ chơi đảm bảo theo quy định của trường mầm non đạt chuẩn quốc gia, đặt nơi phù hợp thuận tiện cho trẻ vận động. Hình ảnh khu vui chơi phục vụ cho giáo dục thể chất Bên cạnh đó nhà trường còn trồng các cây xanh, xây dựng vườn thiên nhiên, vườn hoa…tạo không khí trong lành, thoáng mát. Quan tâm tới việc tạo các thí nghiệm cho trẻ quan sát như thí nghiệm về sự nảy mầm của cây, thí nghiệm về cây cần đất, nước và ánh sáng, đong, đo nước...Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn đối với trẻ. 11 Hình ảnh vườn hoa vườn thiên nhiên cho trẻ hoạt động. Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên thường xuyên tổ các hoạt động dạy học. Sau khi môi trường trong và ngoài lớp học đã được nhà trường thiết kế, xây dựng xong thì việc khai thác môi trường cho trẻ hoạt động lại là trách nhiệm của mỗi giáo viên. Trước hết người giáo viên phải có những hiểu biết về trẻ ( sở thích, nhu cầu, mong nuốn, khả năng của trẻ) để từ đó tạo ra môi trường giáo dục vui tươi, tạo ra những trải nghiệm thúc đẩy sự tìm tòi ham hiểu biết của trẻ, cho trẻ quyền được lựa chọn hoạt động, khuyến khích sự sáng tạo của trẻ.Vậy để thực hiện chuyên đề thật sự có hiệu quả bản thân tôi luôn chỉ đạo giáo viên trực tiếp đứng lớp phải thường xuyên tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm một các nghiêm túc và thường xuyên thông qua các hoạt động hàng ngày như: *Thông qua giờ đón trẻ, thể dục sáng, điểm danh: Vào các giờ đón, trả trẻ đây là thời điểm giáo viên rất dễ kiểm tra và phát triển ở trẻ kỹ năng giáo tiếp: như chào hỏi bố, mẹ, người thân, nói lời tạm biệt cô giáo và bạn bè,… hoặc lúc điểm danh trẻ tập trung vào lắng nghe và làm theo hướng dẫn của cô hoặc trong lúc điểm danh có một trẻ vắng mặt do ốm đau bệnh tật thì động viên trẻ đến thăm bạn, nếu bạn đi du lịch thì hãy chào đón vui vẻ khi bạn trở về...Từ đó giúp trẻ biết quan tâm đến bạn bè…Đây cũng chính là nội dung tôi luôn quan tâm chỉ đạo giáo viên chú ý đén thời điểm này. Đối với trẻ Mầm non trẻ đang ở những năm đầu đời của sự phát triển, những năm tháng định hình tính cách cũng như suy nghĩ sau này của trẻ. Nên việc tiếp cận nhiều với môn thể dục sẽ giúp trẻ rèn luyện được nhiều đức tính tốt đẹp, đặc biệt là thói quen rèn luyện thể thao. Hơn thế nữa, việc tiếp xúc nhiều với các bài tập thể dục sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển về thể lực của trẻ, là tiền đề để phát triển trí lực. Bởi có sức khoẻ tốt thì trẻ mới có thể học tập tốt được. Vì vậy hàng ngày tôi luôn chỉ đạo giáo viên cho trẻ tập thể dục thường xuyên. 12 Hình ảnh trẻ tập thể dục sáng *Thông qua hoạt động học: Thông qua các giờ học đây là cơ sở để trẻ nhận biết và hiểu biết về thế giới xung quanh, từ đó có thể tác động hoặc vận dụng vào thế giới xung quanh một cách phù hợp hơn đem lại hiệu quả cao hơn. - Qua giờ làm quen với toán: VD: cho trẻ so sánh độ cao thấp của hai khối gỗ “ Khối gỗ nào cao hơn” “Khối gỗ nào thấp hơn” Đặt ra các câu hỏi cho trẻ phán đoán: Làm thế nào để biết độ cao thấp của hai khối gỗ… Hoặc là chơi ở các góc trẻ được làm quen các biểu tượng toán về số lượng giáo viên đặt ra các câu hỏi “Cái này giá bao nhiêu, tôi muốn mua 2 cái thì giá bao nhiêu… - Qua giờ khám phá khoa học: Bên cạnh hoạt động làm quen với toán, khám phá khoa học cũng là phương tiện phát triển nhận thức cho trẻ, thông qua hoạt động này trẻ có những hiểu biết về thế giới tự nhiên, có khả năng nhận thức, có thái độ đúng với môi trường. VD: Cho trẻ quan sát cây hoa Hồng : Đặt câu hỏi Con biết gì về cây hoa hồng; Đặc điểm, mầu sắc, Đất trồng, bộ phận … Trẻ tìm hiểu về mặt trời trẻ học được: Đặc điểm màu sắc của mặt trời, hình dạng, thời điểm mặt trời mọc, lặn, dấu hiệu ngày nắng ngày mưa… - Qua giờ làm quen với tác phẩm văn học: Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ là rất thích nghe kể chuyện, nội dung các câu chuyện, bài thơ thường để lại cho trẻ nhiều ấn tượng. Vì vậy tùy từng nội dung bài thơ câu chuyện để phát triển nhận thức cho trẻ. VD: Qua câu chuyện “Hai anh em” Dạy cho trẻ biết được: Vì sao người em lại trở nên giàu có, sống hạnh phúc. Người anh nghèo khổ. Qua đó giáo dục trẻ phải chăm chỉ chịu khó, biết nhường nhịn… 13 *Thông qua hoạt động góc: Với trẻ Mầm non vui chơi là hoạt động chủ đạo, trẻ học mà chơi, chơi mà học chính vì vậy việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả tôi đã chỉ đạo giáo viên khi trẻ vui chơi hoạt động ở các góc thì trẻ được đóng nhiều vai chơi khác nhau, qua các vai chơi trẻ được tái hiện lại những gì trẻ nhìn thấy trong cuộc sống hàng ngày, trẻ bắt trước giống như người lớn, thông qua đó trẻ tim ra cách giải quyết các tình huống. Chẳng hạn như ở nhóm xây dựng: Cô đưa ra các câu hỏi gợi mở cho trẻ: Các bác tợ đang xây dựng công trình gì, để xây được công trình ngày thì các bác thợ phải cần những vật liệu gì; (Gạch, cây xanh, hoa, cỏ…),trong công trình có những khu vực nào?, qua đó trẻ biết cách xây các viên gạch cho thẳng hàng, biết trồng các cây xanh ở những vị trí hợp lý, rèn cho trẻ kỹ năng làm việc theo nhóm, biết phối hợp phân công nhiệm vụ biết hợp tác cùng nhau xây dựng công trình… Nhóm chơi Bán hàng: Đưa ra các câu hỏi trẻ: “Hôm nay cửa hàng bác có những món ăn nào? Bác bán cho tôi một tô phở mang về nhé!” giá bao nhiêu tiền … Qua chơi rèn cho trẻ kỹ năng giao tiếp, cách tính tiền, trả lại tiền, nói lời cảm ơn, biết các lựa chọn hàng hóa khi mua… Hay ở trò chơi Bác sỹ: trẻ tái tạo lại những việc làm của Bác sỹ, khám bệnh cho bạn, biết thẻ hiện một số thao tác đơn giản khi khám bệnh, biết giao tiếp với bênh nhân… Trò chơi nấu ăn” Trẻ biết cách làm các loại bánh, chọn các lạo thực phẩm phù hợp với sở thích, biết các chế biến các món ăn, biến bày mâm cỗ… qua đó rèn cho trẻ kỹ năng khéo léo… Góc học tập: Trẻ thể hiện lại những gì mà cô giáo đã dạy trẻ trên tiết học, giúp trẻ tư duy một cách lôgic, ngôn ngữ của trẻ cũng được phát triển. Hình ảnh trẻ chơi ở phân vai Biện pháp 5: Tăng cường các hoạt động trải nghiệm: Cuộc sống xung quanh trẻ là môi trường thuận lợi cho trẻ có những hiểu biết về gia đình, làng xóm, anh em, bạn bè quê hương đất nước…Trải nghiệm là 14 cách tốt nhất để trẻ khám phá xã hội. Khi trẻ được trải nghiệm công việc của người khác trẻ hiểu được việc làm cảm xúc trách nhiệm, trang phục, cách ứng xử của mọi người. Trẻ nhận ra được trách nhiệm của mình đối với mọi người xung quanh ( Tôn trọng, yêu quý, lễ phép, giúp đỡ…) Vì vậy trong năm học ngoài việc xây dựng môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học nhà trường còn chú trọng vào việc cho trẻ trải nghiệm thực tế qua những chuyến tham quan, giã ngoại gắn với từng chủ điểm thực hiện như: chủ điểm gia đình cho trẻ đi thăm quan công viên Hội AN, chủ điểm tết và mùa xuân cho trẻ đi thăm quan “Thiền viện trúc lầm”; Chủ điểm quê hương đất nước nhà trường tổ chức cho trẻ đi thăm quan bảo tàng tỉnh thanh Hóa, chủ điểm ngành nghề tổ chức cho trẻ di thăm quan xưởng mộc của các hộ kinh doanh trong xã. Ngoài các buổi đi thăm quan tại các địa điểm xa trường tôi còn chỉ đạo giáo viên tổ chức cho trẻ đi thăm quan khu nhà hiệu bộ, bếp ăn bán trú của trường. Hình ảnh trẻ thăm quan xưởng thợ mộc và bếp ăn bán trú của nhà trường. Qua những chuyến thăm quan xa trường tôi còn chỉ đạo giáo viên tổ chức cho trẻ lao động tụ phục vụ như giúp co tổ chức giờ ăn, giờ ngủ, cùng cô chăm sóc vườn hoa, vườn rau, nhặt lá xung quanh sân trường, cho trẻ tập làm các loại bánh… Hình ảnh trẻ giúp cô trong giờ ăn Hình ảnh trẻ tập làm bánh 15 Qua mỗi lần thăm quan trải nghiệm thực tế tôi thấy kỹ năng của trẻ được khắc sâu, trẻ phấn khởi vui vẻ và mạnh dạn tự tin hơn. Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Như chúng ta đã biết chăm sóc giáo dục trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong trường Mầm non. Nhưng chỉ có nhà trường và giáo viên nỗ lực cố gắng mà khong có sự phối kết hợp của các bậc Phụ huynh và cộng đồng về cách chăm sóc giáo dục trẻ thì hiệu quả khong cao vì thế tại Điều 93 Luật Giáo dục 2005 khẳng định “Nhà trường có trách nhiệm chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để thực hiện mục tiêu, nguyên lý giáo dục”.[6] Vì vậy tôi đã tổ chức nhiều buổi họp cho giáo viên và cha mẹ cùng chia sẻ, trao đổi kiến thức nội dung xây dựng môi truuwongf giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Từ đó có kế hoạch và biện pháp chăm sóc đối với trẻ. Ngoài ra tôi còn mời Phụ huynh tham gia vào các hoạt động thực hiện các nội dung giáo dục trẻ phù hợp với chương trình của nhà trường. Ngoài ra còn tuyên truyền với các bậc phụ huynh và cộng đồng qua các ngày lễ hội trong năm như ngày khai giảng, tổng kết năm học, ngày tết trung thu. Đặc biệt trong năm học nhà trường đã phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh tổ chức các hội thi “ Triển lãm đồ dùng dạy học”, hội thi “ Bé tập làm nội trợ” cấp trường. Mời Phụ huynh tham gia cùng với Ban giám hiệu nhà trường kiểm tra đánh giá chất lượng chăm sóc- giáo dục: Theo dõi để phát hiện những tiến bộ, thay đổi, những biểu hiện bất thường của trẻ diễn ra hằng ngày để giáo viên có sự điều chỉnh trong việc chăm sóc- giáo dục trẻ; Đóng góp ý kiến về các mặt khác như: môi trường, cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi của nhóm lớp…Thái độ, tác phong, hành vi ứng xử … của giáo viên và nhân viên trong trường với trẻ và phụ huynh. Ngoài ra còn phối kết hợp với Hội Phụ nữ để huy động trẻ ra lớp, với trạm y tế để khám sức khỏe định kì cho trẻ (2 lần/năm); tổ chức các chiến dịch tiêm vắc xin cho trẻ, hướng dẫn các bậc cha mẹ phòng chống một số bệnh thường gặp ở trẻ em như: Các bệnh về hô hấp, còi xương, suy dinh dưỡng, tiêm chủng đúng lịch, đủ mũi…xử lý khi có các dịch bệnh xảy ra ở trường… Từ những việc làm trên mà Phụ huynh và cộng đồng đã nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non. Đồng thời qua việc phối kết hợp với các bậc Phụ huynh và cộng đồng giao viên cũng hiểu được hoàn cảnh của trẻ ở gia đình, để từ đó có biện pháp giáo dục phù hợp. Do đó việc phối kết hợp giữa gia đình nhà trường và xã hội để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc làm rất cần thiết, đạt kết quả cao nhằm phát triển toàn diện nhân cách trẻ và đây cững là điều kiện không thể thiếu trong việc thực hiện mục tiêu chăm sóc- giáo dục và nuôi dưỡng trẻ trong trường Mầm non. 16 Hình ảnh hội thi triển lãm đồ dùng dạy học cấp trường Hình ảnh hội thi “ Bé tập làm nội trợ” 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường: Sau 1 nằm quản lý và chỉ đạo tập thể cán bộ, giáo viên thực hiện “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viê tổ chức thực hiện tốt chuyên đề Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. Bảng khảo sát giáo viên, học sinh cuối năm học 17 *Giáo viên Nội dung khảo sát Tổng số giáo viên khảo sát 18 18 Mức độ sử dụng Chưa Thường thường xuyên xuyên Tỷ lệ Tỷ lệ TS TS % % 18 100 0 18 100 0 1. Tiêu chí 1: Môi trường giáo dục. 2. Tiêu chí 2: Xây dựng kế hoạch giáo dục 3. Tiêu chí 3: Tổ chức hoạt động giáo dục 18 18 100 0 4. Tiêu chí 4: Đánh giá sự phát triển của 18 18 100 0 0 trẻ. 5. Tiêu chí 5: Sự phối hợp giữa nhà 18 18 100 0 0 trường, cha mẹ và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. *Học sinh: 1. Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên: - Học qua thực tế. 175 161 92 14 8 - Học qua việc làm. 175 175 100 0 0 - Học qua khám phá tìm tòi 175 175 100 0 0 2. Trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động - Chia sẻ với bạn. 175 165 100 0 0 - Giao tiếp và chia sẻ cùng cô 175 170 97 5 3 - Giao tiếp và chia sẻ với mọi người 175 168 96 7 4 3. Trẻ biết suy ngẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải quyết các tình huống. - Biết vận dụng những điều đã lĩnh hội 175 164 93.7 11 6.3 để giao tiếp với mọi người... - Biết tự mình giải quyết các tình huống. 175 157 90 18 10 4. Trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người. - Biết trao đổi với bạn 175 165 95.5 10 4.5 - Biết trao đổi với cô 175 166 95 9 5 - Trao đổi với mọi người xung quanh 175 163 93 12 7 Qua bảng khảo sát trên chứng tỏ cho ta thấy kết quả như sau: *Đối với hoạt động giáo dục trong nhà trường: Chất lượng giáo dục được nâng lên một cách rõ rệt, môi trường giáo dục được cải thiện, khuôn viên trường lớp khang trang, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được bổ sung đáp ứng với yêu cầu của giáo dục hiện nay. *Đối với học sinh: Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên, trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động, trẻ biết suy ngẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải quyết các tình huống, trẻ 18 biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người đã được nâng lên một cách rõ rệt. Đặc biệt trong năm học nhà trường đã đạt giải nhì hội thi “ Bé tập làm nội trợ” cấp huyện. *Đối với giáo viên: Hầu hết các giáo viên đã sử dụng đủ các biện pháp đưa ra, có một số biện pháp được sử dụng thường xuyên hơn, được nhiều giáo viên lựa chọn hơn. Bên cạnh đó cũng có một số biện pháp ít được giáo viên lựa chọn hơn. Phân đa giáo viên nắm được những nội dung tiêu chí của chuyên đề trong việc thực hiện công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ và việc lồng ghép tích hợp trong các hoạt động cho trẻ trong các hoạt động và trẻ tích cực hóa hoạt động, trẻ được tự khám phá, trẻ được trải nghiệm bằng các giác quan, chú trọng giáo dục cá nhân kết hợp giáo dục trong nhóm, lớp giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ. Vận dụng các phương pháp dạy học trong trường mầm non 100% giáo viên đã có những kiến thức cơ bản và có thể tự mình xây dựng kế hoạch vận dụng dạy trẻ trong mọi hoạt động tùy thuộc vào từng hoạt động mà giao viên cung cấp cho trẻ những kiến thức cần thiết để trẻ có thể tiếp thu, trải nghiệm suy ngẫm và trao đổi ở mọi lúc mọi nơi, tinh thần trẻ được thoải mái, vui vẻ cùng bạn bè, trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động học cũng như hoạt động vui chơi dưới sự hướng dẫn và chỉ bảo của cô giáo tạo cho trẻ tinh thần, thoải mái “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. * Đối với bản thân: Sau một năm chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non tôi cũng đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm, tìm ra được nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, biết cách nắm bắt được tình hình thuận lợi, khó khăn, mặt mạnh, mặt hạn chế để đưa ra những giải pháp chỉ đạo phù hợp. Bản thân cũng đã khéo léo, mềm dẻo hơn, có thêm nhiều kinh nghiệm trong công tác tham mưu, linh hoạt trong cách chỉ đạo các hoạt động giáo dục trong nhà, năng động hơn trong công tác kiểm tra đôn đốc việc thực hiện chuyên môn của giáo viên, biết cách tổ chức tốt các phong trào thi đua, hội thi… để tuyên truyền đến phụ huynh. Biết cách chỉ đạo, động viên giáo viên tận dụng các nguyên vật liệu tự nhiên, nguyên vật liệu phế thải có thể tái sử dụng để làm đồ dùng, đồ chơi trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm . 3. Kết luận và kiến nghị. 3.1. Kết luận. Từ những kết quả đã đạt được như trên, bản thân tôi rút ra một số kết luận trong công tác chỉ đạo xây dựng dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non như sau: Bản thân người quản lý phải tích cực nghiên cứu, học tập, thâm nhập thực tế, tiếp thu cái mới đáp ứng yêu cầu của bậc học. Nắm chắc các văn bản quy định về việc thực hiện chương trình giáo dục Mầm non theo hướng dẫn của Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành và biết vận dụng sáng tạo vào thực tế ở trường mình. 19 Phải làm tốt công tác tham mưu với các cấp các ngành, để tranh thủ đón nhận được sự quan tâm của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, sự ủng hộ của các ban ngành đoàn thể, các bậc Phụ huynh trong việc tạo điều kiện về kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất nhà trường góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ CSGD trẻ. Nâng cao năng lực trình độ chuyên môn cho CBGV trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tổ chức tốt các chuyên đề trọng tâm trong năm, Giúp cho giáo viên có trình độ vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ, có tâm huyết với nghề nghiệp, năng động sáng tạo để truyền thụ kiến thức cho trẻ một cách tốt nhất. Phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường và cộng đồng: Để tuyên truyền vận động tới toàn thể các bậc phụ huynh để họ nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của bậc học Mầm non, từ đó họ xác định được vai trò, trách nhiệm của gia đình đối với việc tăng cường CSVC các trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường Mầm non ngày càng tốt hơn. 3.2. Kiến nghị * Đối với phòng GD&ĐT: Tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán đi tham quan học tập về công tác quản lý và phương pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở một số trường Mầm non trong và ngoài tỉnh. Mở thêm các lớp chuyên đề về phương pháp xây dưng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại cụm liên trường, tại huyện, ưu tiên nhiều hơn cho các tiết dạy thực hành. * Đối với Sở GD&ĐT: Quan tâm hỗ trợ kinh phí xây dựng thêm phòng học cho các trường Mầm non còn thiếu phòng học, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho trẻ tại trường Mầm non trong toàn tỉnh nói chung và Huyện Quảng Xương nói riêng để thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân trong việc chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được áp dụng trong quá trình thực hiện ở Trường mầm non Quảng Giao - huyện Quảng Xương -Tỉnh Thanh Hóa. Kính mong sự góp ý chân thành của hội đồng khoa học để bản thân có thêm nhiều kinh nghiệm trong việc quản lý, chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ngày càng tốt hơn. XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG NHÀ TRƯỜNG Quảng Xương, ngày 20 tháng 4 năm 2018. Tôi xin cam đoan sáng kiến này là của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Người thực hiện Vũ Thị Hải 20