Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Mầm non - Mẫu giáo Một số biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên mầ...

Tài liệu Một số biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên mầm non góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

.PDF
20
103
131

Mô tả:

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỌ XUÂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ VÀ GIÁO VIÊN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Người thực hiện: Nguyễn Thị Ngãi Chức vụ: Chuyên viên Đơn vị công tác: Phòng GD & ĐT huyện Thọ Xuân SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý THANH HÓA NĂM 2019 1. Mở đầu 1.1. Lý do chọn đề tài. 1 Trong công cuộc đổi mới của đất nước, giáo dục có một vị trí hết sức quan trọng đó là thực hiện mục tiêu "Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài" cho đất nước. Mục tiêu đó đã được khẳng định rõ trong Luật giáo dục năm 2005 đó là: "Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục Quôc dân, là cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa và chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ vào bậc Tiểu học" [6] Để thực hiện mục tiêu trên thì đội ngũ giáo viên đóng vai trò quan trọng quyết định chất lượng giáo dục. Họ là nhân tố trung tâm của quá trình thực hiện mục tiêu đào tạo. Vai trò của ngành học chỉ được thể hiện và phát huy bằng chính vai trò của người giáo viên mầm non chủ thể trực tiếp đến quá trình nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. Vì vậy, muốn nâng cao chất lượng của ngành học, vấn đề mang tính chiến lược hàng đầu là phải nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cả về trình độ, phẩm chất và năng lực. Đây là điều kiện tiên quyết, là khâu đột phá cần làm ngay để chuẩn bị cho việc thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo nước nhà [5] Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và hội nhập Quốc tế, cuộc sống xã hội có nhiều thay đổi, từ đố giáo dục nhiệm vụ cốt yếu trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, có kiến thức khoa học và công nghệ để phục vụ lợi ích xã hội, xây dựng đất nước. Hiện nay chúng ta đang thực hiện đổi mới căn bản toàn diện nền giáo dục, trong đó có giáo dục mầm non, đồng thời tham gia hội nhập kinh tế thế giới, hòa vào xu thế toàn cầu hóa. Do đó vấn đề nâng cao trình độ lý luận và nghiệp vụ cho giáo viên càng trở nên cấp bách. Mục tiêu của giáo dục là đào tạo, xây dựng những thế hệ con người mới có đủ tài, đức, bản lĩnh để đưa đất nước tiến lên đuổi kịp trào lưu phát triển của thế giới, hình thành những công dân có ích cho xã hội. Vì vậy giáo dục giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội. Nhiệm vụ đặt lên hàng đầu là người giáo viên phải có kiến thức vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, tâm huyết với nghề nghiệp, để thực hiện được điều đó người giáo viên phải không ngừng tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao phẩm chất đạo đức và năng lực sư phạm cho bản thân đồng thời các nhà quản lý phải tạo mọi cơ hội, điều kiện cho giáo viên được học tập, được bồi dưỡng để giúp họ mở rộng và nâng cao trình độ hiểu biết, năng lưc chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, đáp ứng kịp thời những yêu cầu đổi mới toàn diện trong chương trình giáo dục mầm non. Bồi dưỡng nhằm bổ sung những thành tựu nghiên cứu mới 2 trong lĩnh vực giáo dục học, tâm lý học phương pháp dạy học, cập nhật kiến thức và nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ quản lý và giáo viên, rèn cho họ có năng lực tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao hiệu quả chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Có thể nói, đội ngũ giáo viên nói chung và giáo viên mầm non nói riêng là lực lượng cốt cán biến các mục tiêu giáo dục thành hiện thực, đội ngũ này giữ vai trò quan trọng quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục. Bởi vậy phải nhanh chóng củng cố và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững về nghề nghiệp tay nghề, có phẩm chất đạo đức tốt, có phong cách sư phạm đẹp mới đáp ứng kịp thời xu hướng đổi mới của nền giáo dục hiện nay. Mặt khác, chương trình giáo dục mầm non thường xuyên thay đổi để đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay. Xuất phát từ tình hình thực tiễn trong các trường mầm non, phương pháp giảng dạy chưa sáng tạo, hình thức chưa đổi mới chất lượng giáo dục chưa cao, trình độ chuyên môn của cán bộ quản lý và giáo viên không đồng đều. Với trách nhiệm là người chuyên viên phụ trách ngành học mầm non, tôi luôn trăn trở, suy nghĩ làm thế nào để bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên đạt hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trẻ trong các trường mầm non trên địa bàn huyện. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cần phải có sự nỗ lực phấn đấu, quyết tâm cao; cần phải chú trọng công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, có biện pháp bồi dưỡng chuyên môn phù hợp sáng tạo cho đội ngũ để họ duy trì và phát triển chất lượng giáo dục trong mỗi nhà trường theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm đáp ứng với yêu cầu sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Chính vì những lý do trên mà tôi chọn đề tài “Một số biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục”. 1.2. Mục đích nghiên cứu: 3 Nhằm tìm ra những biện pháp bồi dưỡng chuyên môn hữu hiệu, qua đó nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên các trường mầm non, giúp cho đội ngũ có thêm kiến thức, vững về chuyên môn, tâm huyết với nghề và linh hoạt sáng tạo trong việc tổ chức triển khai các hoạt động cho trẻ, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong các trường mầm non. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu giải pháp xây dựng và quản lý đội ngũ, cán bộ, giáo viên trong các trường mầm non huyện Thọ Xuân Áp dụng trực tiếp đối với công tác xây dựng và quản lý đội ngũ giáo viên bậc học mầm non huyện Thọ Xuân.  1.4. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết từ sách vở, tài liệu Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin Phương pháp thống kê, sử lý số liệu Phương pháp quan sát: Thanh tra chuyên ngành, quan sát, ghi chép cách tổ chức hoạt động của cô và trẻ ở các nhóm, lớp trong các nhà trường 2. Nội dung 2.1. Cơ sở lý luận: Trong thời đại ngày nay, một nền giáo dục có chất lượng đang rất được quan tâm. Vậy chúng ta đặt ra câu hỏi, muốn nền giáo dục ngày càng phát triển thì yếu tố nào là yếu tố quyết định? Thế kỷ 21 là thế kỷ của trí tuệ, là thế kỷ của nền kinh tế trí thức. Đất nước Việt Nam tiến tới năm 2020 với sự thay đổi của nền kinh tế, xã hội và công nghệ cùng với nó là hình ảnh người công dân Việt Nam mới với trình độ học vấn cao, năng động, sáng tạo, có khả năng xử lý thông tin, có khả năng tự lựa chọn và giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống, thích ứng với sự biến đổi không ngừng của xã hội. Trách nhiệm này đặt trên vai ngành giáo dục, đòi hỏi ngành phải có đội ngũ cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên giỏi, vì đội ngũ cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ ở các trường mầm non. Mục tiêu của công tác bồi dưỡng nhằm hoàn thiện quá trình đào tạo, khắc phục những thiếu sót lệch lạc trong công tác giảng dạy, đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục để theo kịp những yêu cầu của xã hội. Để đảm bảo chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ đòi hỏi người giáo viên mầm non phải có phẩm chất chính trị, trình độ năng lực, có lương tâm nghề nghiệp và 4 nhân cách nhà giáo, có lòng nhân ái tận tuỵ, thương yêu trẻ hết mình, tất cả những điều đó được thể hiện ở tinh thần tự học, tự bồi dưỡng để cải tiến nội dung, phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ của mỗi cán bộ, giáo viên. Làm sao để thúc đẩy bản thân mỗi cán bộ quản lý, giáo viên bậc học đều phải suy nghĩ làm thế nào để đưa trường mình trở thành một đơn vị tốt, muốn thế trước hết phải xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên. Từ nhận thức sâu sắc về vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên là lực lượng nòng cốt, quyết định chất lượng giáo dục ở mỗi nhà trường, chính vì vậy mà tôi luôn quan tâm đến việc xây dựng, bồi dưỡng cán bộ quản lý và giáo viên để ngành học có một đội ngũ cán bộ, giáo viên đảm bảo về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, có phẩm chất đạo đức tốt, chất lượng chuyên môn cao, có lòng yêu nghề mến trẻ, tận tụy say sưa với công việc, coi trường như nhà, quý trẻ như con, có như vậy thì ở nơi đó chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mới đạt hiệu quả cao. 2.2. Thực trạng công tác bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. * Thuận lợi: Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Huyện uỷ, HĐND, UBND huyện, Sở Giáo dục và Đào tạo; sự phối hợp chặt chẽ với các phòng ban, ngành đoàn thể trong huyện; công tác bồi dưỡng cho cán bộ quản lý và giáo viên luôn được các cấp lãnh đạo quan tâm; Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên luôn nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, nhiều tấm gương các cô giáo đã vượt qua khó khăn về đời thường để bám trường, bám lớp, đạt được nhiều danh hiệu thi đua trong các năm học; 100% cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên đạt trình độ chuẩn trở lên trong đó trên chuẩn đạt 87%. Cán bộ quản lý và giáo viên biên chế 504 cô ; giáo viên được hưởng chế độ theo quyết định 60/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa là 254 cô, đây là yếu tố quan trọng giúp người cán bộ quản lý và giáo viên an tâm công tác, có thêm động lực để cán bộ quản lý và giáo viên phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. 5 Cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo tối thiểu cho hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. * Khó khăn: Đội ngũ giáo viên thiếu về số lượng, chất lượng không đồng đều, vận dụng phương pháp mới vào việc tổ chức các hoạt đông cho trẻ chưa sáng tạo. Năng lực chuyên môn của giáo viên không đồng đều, một số giáo viên có trình độ đào tạo là tại chức nên chất lượng đào tạo chưa đạt hiệu quả, một bộ phận giáo viên tuổi đời cao nên việc thiết kế bài giảng còn nhiều hạn chế, số giáo viên trẻ mới vào ngành, tuy trình độ đào tạo chuẩn xong khả năng ứng dụng vào thực tiễn còn hạn chế. Vẫn còn giáo viên ngoài biên chế đời sống còn gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất, phương tiện hoạt động giáo dục đã được quan tâm và đầu tư nhưng vẫn chưa đáp ứng với yêu cầu giáo dục ngày càng cao. Địa bàn rộng khó khăn trong công tác kiểm tra đánh giá. * Kết quả khảo sát chất lượng chuyên môn đầu năm của đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên : + Về đội ngũ và trình độ đào tạo Năm học Tổng số CB, GV CBQL GV Số đảng viên 2018 - 2019 112 783 Trình độ chính trị SC TC 0 120 Trình độ chuyên môn TC 150 CĐ 437 ĐH 308 511 Tỷ lệ giáo viên có trình độ trên chuẩn chiếm tỷ lệ cao, tuy nhiên trình độ đào tạo chủ yếu là tại chức vừa học vừa làm. Đây cũng là nhân tố ảnh hưởng tới quá trình nâng cao đội ngũ giáo viên + Chất lượng đội ngũ, năng lực sư phạm: Xếp loại chuyên môn Tổng số Tỷ lệ tốt, giáo Chưa khá (%) Tốt Khá ĐYC viên đạt 783 150 250 297 86 51 Số GV giỏi các cấp Trường 626 Huyện 0 Kết quả thực trạng còn rất khiêm tốn, về chất lượng chuyên môn của cán bộ quản lý, giáo viên còn thấp vì vậy tôi xin đưa ra một số biện pháp bồi dưỡng 6 chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường. 2.3. Các biện pháp thực hiện bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục: Biện pháp 1. Nâng cao nhận thức về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống. Thường xuyên triển khai nghiêm túc có hiệu quả các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, các phong trào thi đua, các cuộc vận động của ngành, những chính sách đổi mới về giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng đến tất cả cán bộ quản lý và giáo viên, đặc biệt coi trọng các cuộc vận động “ Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, cuộc vận động mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”; phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”..Từ đó giúp cho cán bộ quản lý và giáo viên thấm nhuần nội dung của các văn bản, nhận thức sâu sắc và xác định đúng vị trí chức năng của mình trong nhà trường, nhằm đáp ứng yêu cầu giáo dục mầm non trong giai đoạn hiện nay. Hằng năm, tôi tham mưu với Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức khảo sát cán bộ, giáo viên để rà soát, đánh giá, phân loại năng lực cán bộ quản lý, giáo viên của mỗi nhà trường, lấy đó để làm căn cứ xâ y dựng kế hoạch, đưa ra các biện pháp bồi dưỡng, giúp đỡ, động viên để họ hoàn thành tốt công việc được giao. Biện pháp 2: Chỉ đạo các nhà trường xây dựng tập thể sư phạm vững mạnh Chỉ đạo các nhà trường xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết nhất trí cao tạo thành sức mạnh tổng hợp thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục mầm non, xây dựng tập thể có những thành viên thạo việc, giỏi về chuyên môn, vững về nghiệp vụ và tác nghiệp giỏi trong những điều kiện tối ưu nhất. người quản lý phải thực sự là con chim đầu đàn và người giáo viên phải thực sự là cô giáo và là người mẹ hiền thứ 2 của trẻ. Muốn có sự đoàn kết nhất trí, thì sự lãnh đạo trong tập thể sư phạm phải thống nhất. Tập thể sư phạm không thể thực hiện nhiệm vụ một cách tự phát, việc thực hiện mục đích chung của tập thể đòi hỏi hoạt động phải có tổ chức kế hoạch, 7 phải có mối quan hệ hữu cơ giữa các thành viên, do đó nảy sinh yêu cầu phải có phối hợp hoạt động của mỗi thành viên và tất yếu phải có yếu tố quản lý. Nếu không có quản lý lãnh đạo thì không có tập thể. Vai trò của người lãnh đạo là tổ chức mọi người lại điều phối hoạt động của họ để thực hiện mục tiêu mà toàn bộ hệ thống phải vươn tới. Các nhà trường cần xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết vững mạnh có phong cách đồng đội, phong cách đòi hỏi mỗi thành viên trong tập thể có đầy đủ trách nhiệm cá nhân, có ảnh hưởng chung đến hoạt động tập thể, có sự cộng tác giữa người này và người khác để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ chung. Chỉ đạo các trường mầm non phân công đúng người, đúng việc, đúng năng lực, sở trường để tạo điều kiện thuận lợi cho họ phát huy khả năng của bản thân. Biện pháp 3. Bồi dưỡng đội ngũ thông qua việc tổ chức các lớp chuyên đề. Công tác bồi dưỡng chuyên môn là công việc rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ trong nhà trường, có thể nói đây là hình thức hữu hiệu nhằm nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non. Để công tác bồi dưỡng đạt kết quả cao cần phải lập kế hoạch cụ thể, chi tiết khoa học, lập kế hoạch cần căn cứ váo các vấn đề sau: Căn cứ vào kế hoạch bồi bưỡng của Sở Giáo dục và Đào tạo; kế hoạch của UBND huyện và Phòng Giáo dục và Đào tạo. Căn cứ vào tình hình thực tế về chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng, năng lực, sở trường của cán bộ quản lý và giáo viên trong các nhà trường, khảo sát đánh giá rút kinh nghiệm và đưa ra kế hoạch bồi dưỡng phù hợp với đối tượng và trình độ nhận thức của đội ngũ. STT Đối tượng Hình thức Hiệu trưởng, HP, GV cốt cán Tập trung Hiệu Tập Nội dung bồi dưỡng 1 Xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện cho trẻ trong cơ sở GDMN 2 Đặc điểm tâm lý và phất triển ngôn 8 Đơn vị T/C Thời Số ngày thực hiện gian Bộ phận mầm non T7/201 phòng Giáo 1 8 dục và Đào tạo Bộ phận T7/201 1 ngữ lứa tuổi mầm non, kể chuyện, độ thơ tương tác như một phương pháp phát triển tư duy ngôn ngữ logic của trẻ 3 Hướng dẫn tổ chức HHĐ chơi, HĐ học trong chế độ sinh hoạt theo chương trình GDMN phù hợp với điều kiện địa phương trường, lớp, nhu cầu, hứng thú và khả năng cuae trẻ 4 Đạo đức của giáo viên mầm non trong giao tiếp, ứng xử trưởng, HP, GV cốt cán Hiệu trưởng, HP, GV cốt cán Hiệu trưởng, HP, GV Cốt cán 3 Giao tiếp tích cực của giáo viên mầm Hiệu non với trẻ và cha mẹ trưởng, HP, GV Cốt cán 4 Rèn luyện phẩm chất nghề nghiệp giáo viên mầm non trong giai đoạn hiện nay Hiệu trưởng, HP, GV Cốt cán Tổ chức các hoạt động cho trẻ mầm Hiệu non dựa vào cộng đồng trưởng, 5 PHT, GV cốt cán Đánh giá chuẩn Hiệu trưởng, phó Hiệu hiệu trưởng, giáo viên mầm non trưởng, PHT, 6 GV cốt cán , trung mầm non phòng Giáo dục và Đào tạo Tập trung Bộ phận mầm non T7/201 phòng Giáo 8 dục và Đào tạo 8 Bộ phận mầm non Tập T7/201 phòng Giáo trung 8 dục và Đào tạo Bộ phận mầm non Tập T8/201 phòng Giáo trung 8 dục và Đào tạo Bộ phận mầm non phòng Giáo Tập T8/201 dục và Đào trung 8 tạo Tập trung Tập trung Bộ phận mầm non T9/201 phòng Giáo 8 dục và Đào tạo Bộ phận mầm non phòng Giáo 1/2019 dục và Đào tạo Qua việc tổ chức các chuyên đề đó giúp cho cán bộ quản lý và giáo viên học tập, tiếp thu những phương pháp mới trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, từ những phương pháp mới, hấp dẫn, cán bộ quản lý và giáo viên vận dụng một cách sáng tạo, phù hợp với thực tế của mỗi đơn vị nhằm không ngừng trau dồi kiến thức, 9 1 1 1 2 1 2 nâng cao trình độ chuyên môn, khả năng sư phạm của mỗi nhà giáo và cán bộ quản lý. Biện pháp 4. Bồi dưỡng thông qua việc chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục mầm non: * Chỉ đạo điểm: Lựa chọn trường có đầy đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, có đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên có năng lực chuyên môn cao, trường có chất lượng giáo dục tốt để chỉ đạo điểm, vận dụng có hiệu quả nội dung của các chuyên đề vào việc thực hiện chương trình, coi trọng việc khuyến khích giáo viên sử dụng phương pháp dạy học tích cực, tổ chức các hoạt động cho trẻ một cách linh hoạt, sáng tạo phù hợp với từng độ tuổi nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động của trẻ khi tham gia vào các hoạt động do cô tổ chức. Vào đầu năm học tôi xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình và thời gian cho các độ tuổi, xây dựng kế hoạch chuyên môn tổng thể sau đó triển khai đến tất cả các trường, đồng thời làm tốt công tác tham mưu với Phòng Giáo dục và Đào tạo lựa chọn điểm trường, trung tâm chất lượng cao, chỉ đạo cán bộ quản lý của trường đó xây dựng kế hoạch chuyên môn tổng thể, giáo viên căn cứ vào kế hoạch của ban giám hiệu nhà trường và tình hình thực tế của nhóm lớp mình để xây dựng kế hoạch năm, kế hoạch các chủ đề, xác định mục tiêu, mạng nội dung, mạng hoạt động cho các độ tuổi, xây dựng kế hoạch tháng, tuần, ngày đầy đủ phù hợp với chương trình của từng độ tuổi, nhà trường thường xuyên thực hiện việc duyệt kế hoạch cho giáo viên và có sự điều chỉnh trong kế hoạch để giáo viên xây dựng bộ hồ sơ chuyên môn chuẩn sau đó nhân ra các trường mầm non trong toàn huyện. Chỉ đạo các nhà trường xây dựng các lớp điểm, thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên môn, tổ chức đầy đủ các hoạt động trong ngày cho trẻ, không cắt xén chương trình, tạo môi trường giáo dục phong phú, hấp dẫn trẻ phù hợp với từng chủ đề và lứa tuổi của trẻ, mỗi chủ đề khác nhau cần có ý tưởng sáng tạo khác nhau. Coi trọng việc ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng linh hoạt phần mềm giáo án điện tử trong quá trình giảng dạy nghiên cứu, chủ động, sáng tạo trong 10 việc thực hiện chương trình, phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Đầu tư trang cấp đồ dùng, đồ chơi, thiết bị giáo dục tối thiểu phục vụ thực hiện chương trình, tăng cường làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vạt liệu sẵn có ở địa phương. Ban giám hiệu và giáo viên cần theo dõi sự phát triển của trẻ, thực hiện tốt công tác đánh giá trẻ, đánh giá đúng thực chất, khách quan công bằng, tôn trọng các sản phẩm của trẻ, từ đó đưa ra kế hoạch giáo dục cho thời gian tiếp theo phù hợp với nhận thức của từng độ tuổi và từng nhóm, lớp. * Xây dựng các tiết dạy mẫu: Nhà trường cùng với chuyên viên phòng giáo dục xây dựng các tiết dạy mẫu, đại diện cho các lĩnh vực, các môn học cho tất cả các độ tuổi, lựa chọn những đề tài khó cần phát huy tính linh hoạt, sáng tạo của giáo viên và kích thích trẻ tham gia vào hoạt động trải nghiệm, sau đó lựa chọn giáo viên có năng lực sư phạm tốt triển khai các tiết dạy mẫu cho tất cả cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán của các trường mầm non trong huyện. * Tổ chức hội thảo: Đi sâu về chương trình giáo dục mầm non, phân biệt rõ chương trình giáo dục mầm non theo Thông tư 17/2009/TT-BGDĐT ngày 27 tháng 9 năm 2009 và chương trình giáo dục mầm non theo Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 sửa đổi bổ sung một số nội dung của chương trình GDMN ban hành kèm theo Tông tư sốn 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25/7/2009, bàn về những vấn đề mà cán bộ quản lý và giáo viên còn vướng mắc trong quá trình thực hiện chương trình, cùng nhau đưa ra những sáng kiến hay đã được áp dụng trong thực tiễn. *Tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán đi thăm quan học tập, dự giờ học hỏi kinh nghiệm của các đơn vị bạn trong huyện, trong tỉnh. Tham mưu với phòng giáo dục tạo điều kiện cho bậc học mầm non đi tham quan học tập tại trường mầm non điểm trong huyện, trong tỉnh tham gia dự các tiết dạy mẫu, cách tổ chức các hoạt động trong ngày cho trẻ đồng thời để học tập công tác quản lý chỉ đạo nhà trường, học tập công tác tuyên truyền vận động phụ 11 huynh làm xã hội hoá giáo dục, xây dựng cảnh quan môi trường sư phạm Xanh Sạch - Đẹp, an toàn, hấp dẫn trẻ. Biện pháp 5: Bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ thông qua việc tổ chức các hội thi. Có thể nói, biện pháp bồi dưỡng thông qua các phong trào thi đua, tổ chức các hội thi, hội giảng thường xuyên sẽ giúp cho giáo viên mạnh dạn, bình tĩnh tự tin khi lên lớp. Để đạt được thành tích đòi hỏi mỗi người phải trao dồi năng lực sư phạm, nghệ thuật lôi cuốn trẻ, phải chịu khó suy nghĩ tìm tòi, học hỏi đồng nghiệp, bạn bè… Từ đó trình độ chuyên môn và tay nghề của giáo viên được nâng lên. Phong trào thi đua gắn liền với các hội thi sẽ làm cho phong trào thi đua trong các nhà trường càng sôi nổi, có tác dụng tuyên truyền đến đa số phụ huynh. Từ đó giúp các nhà trường luôn xác định rõ mục tiêu, luôn thể hiện tốt tinh thần công khai, minh bạch, đảm bảo công bằng và dân chủ trong các hội thi. Việc tổ chức các hội thi trong nhà trường có tác dụng thúc đẩy sự phấn đấu vươn lên của các giáo viên. Trong các hội thi, họ có điều kiện khẳng định mình trước tập thể. Song bên cạnh đó, việc tổ chức các hội thi cũng tạo được mối quan hệ thân ái, giúp đỡ nhau trong tập thể giáo viên nhà trường để cùng nhau tiến bộ. Việc tổ chức hội thi cho các cô giáo là một hình thức có tác dụng rất lớn cho việc nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, tạo cơ hội để giáo viên được học tập, trao đổi kinh nghiệm. Khi tham gia thao giảng đòi hỏi giáo viên phải đầu tư công sức, nghiên cứu kỹ nội dung chương trình, tìm ra hình thức, phương pháp linh hoạt, sáng tạo để thu hút sự hứng thú của trẻ vào tiết dạy; đồng thời giáo viên phải tự nghiên cứu, sưu tầm các phương tiện, đồ dùng, đồ chơi phục vụ, bổ trợ trong tiết học; đây là một biện pháp rất hữu hiệu giúp giáo viên tích cực bồi dưỡng và học tập lẫn nhau. Hội thi giáo viên dạy giỏi theo chuyên đề cấp trường; Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện: Tổ chức thi qua 3 vòng thi + Vòng 1: Sáng kiến kinh nghiệm + Vòng 2: Năng lực + Vòng 3: Thực hành (mỗi giáo viên tham gia 2 hoạt động, 1 hoạt động tự chọn và 1 hoạt động bắt thăm) Tham gia hội thi giáo viên giỏi cấp tỉnh Hội thi “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. 12 Thông qua các hội thi tạo cơ hội để cán bộ quản lý và giáo viên nâng cao tay nghề đồng thời có tác dụng tuyên truyền rất lớn trong cộng đồng, vị thế của cán bộ quản lý và giáo viên được nâng lên. * Bồi dưỡng đội ngũ thông qua phong trào thi đua viết sáng kiến kinh nghiệm. Sáng kiến kinh nghiệm là những bài học quý báu, những giải pháp sáng tạo mà trong quá trình quản lý chỉ đạo của người cán bộ quản lý và quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ của giáo viên đã tìm tòi, nghiên cứu chắt lọc đúc rút lại để thu được kết quả tốt nhất khi vận dụng vào thực tế. Vì vậy bản thân tôi thường xuyên quan tâm tạo điều kiện để phong trào thi đua viết sáng kiến kinh nghiệm được duy trì, phát triển có chiều sâu và hiệu quả. Đầu năm chỉ đạo các nhà trường đăng ký danh hiệu thi đua, đề tài sáng kiến kinh nghiệm để phấn đấu thực hiện. Cuối năm học chỉ đạo các trường tự chấm sáng kiến kinh nghiệm, nộp hội đồng xét duyệt đánh giá, phân loại. Các kinh nghiệm đó đã được phổ biến và áp dụng rộng rãi trong ngành học mầm non của huyện. Biện pháp 6: Thực hiện tốt công tác kiểm tra đánh giá, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm. Thực hiện tốt công tác kiểm tra đánh giá như: Kiểm tra chuyên ngành, kiểm tra việc thực hiện chuyên đề, kiểm tra đột xuất, kiểm tra việc thực hiện chương trình của các nhà trường, kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thực hiện chế độ sinh hoạt hàng ngày, kiểm tra chất lượng, sự nhận thức của trẻ, có thể phỏng vấn trực tiếp cán bộ quản lý và giáo viên về thực hiện quy chế chuyên môn cũng như nhận thức về việc thực hiện chương trình, khả năng vận dụng phương pháp mới cũng như việc lồng ghép các chuyên đề vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ. Trong quá trình kiểm tra tôi luôn quan tâm đến việc kiểm tra kế hoạch chuyên môn của quản lý và giáo viên, kế hoạch tổng thể, kế hoạch các chủ đề, kế hoạch thực hiện chuyên đề và đặc biệt là việc thiết kế và tổ chức các hoạt động của giáo viên trong ngày qua đó khuyến khích giáo viên, cán bộ quản lý phát huy 13 những mặt mạnh và rút kinh nghiệm những mặt còn hạn chế để từ đó có những biện pháp tư vấn, giúp đỡ, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý và giáo viên theo từng mặt còn yếu, còn thiếu, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm tinh thần tự giác trong việc thực hiện quy chế chuyên môn. Trong quá trình thực hiện công tác kiểm tra phải thực hiện đúng chức năng, không gây phiền hà cho đối tượng kiểm tra, phải thật công bằng khách quan đánh giá thực chất, không cào bằng, nể nang. Đánh giá chính xác cán bộ quản lý và giáo viên tạo ra động lực để cán bộ, giáo viên cống hiến sức lực, tâm trí hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đánh giá không đúng, không chính xác dẫn đến sử dụng một cách tùy tiện, làm mất đi động lực phấn đấu của từng cá nhân thậm chí có khi làm xáo trộn tâm lí của cả một tập thể, gây nên sự trầm lắng, trì trệ trong công việc. Qua mỗi lần kiểm tra cần sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm động viên khen thưởng nêu gương kịp thời những tập thể, cá nhân cán bộ quản lý làm tốt, góp ý những đơn vị làm chưa tốt. Từ đó có động lực thúc đẩy lẫn nhau trong quá trình thực hiện. Cuối năm học chỉ đạo các nhà trường thực hiện tốt công tác đánh giá chuẩn Hiệu trưởng, hiệu phó và giáo viên theo đúng quy trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định tham mưu cho lãnh đạo phòng giáo dục đánh giá chính xác năng lực của từng cán bộ quản lý, qua đó có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể cho đội ngũ trong các giai đoạn tiếp theo. Biện pháp 7. Bồi dưỡng thông qua các hình thức khác. Tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên có cơ hội được giao lưu với nhau, thông qua các hội nghị, các đợt tham quan hay giao lưu văn nghệ , thể dục thể thao, đưa ra các tình huống có vấn đề để cán bộ quản lý và giáo viên giải quyết, thông qua đó để bồi dưỡng về kỹ năng giao tiếp, tạo cơ hội để tăng cường tính mạnh dạn, tự tin xử lý linh hoạt các vấn đề, nâng cao trình độ về mọi mặt. Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý và giáo viên các trường có cơ hội nâng cao trình độ, tham gia bồi dưỡng trình độ chuyên môn trên chuẩn, chương trình bồi 14 dưỡng thường xuyên kết hợp với hình thức bồi dưỡng dài hạn như ở các lớp cao đẳng. Đại học, cao học và ngắn hạn như các chuyên đề, đồng thời đẩy mạnh phong trào tự học, tự bồi dưỡng trong đội ngũ giáo viên thông qua các hình thức. Học qua băng hình, qua vô tuyến, nghiên cứu kỹ giáo trình, tài liệu, tập san, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác triệt để kho tàng kiến thức qua mạng Internet. Biện pháp 8: Tăng cường công tác tham mưu mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho công tác giảng dạy: Để cán bộ quản lý và giáo viên các nhà trường có đầy đủ đồ dung thiết bị giảng dạy, hàng năm chúng tôi đã tích cực tham mưu với UBND huyện hỗ trợ kinh phí mua sắm đồ dung thiết bị như máy tính, máy chiếu và các thiết bị khác cho các trường mầm non đồng thời chỉ đạo các nhà trường tích cực tham mưu với địa phương, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục để bổ sung thiết bị dạy học đáp ứng với yêu cầu giáo dục, tạo điều kiện phát huy khả năng khai thác kho tàng kiến thức thông qua thiết bị tin học cũng như việc tổ chức các hoạt động cho trẻ đạt hiệu quả. Chỉ đạo các nhà trường tích cực phát động phong trào làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu dễ tìm, dễ kiếm ở địa phương phục vụ cho các bộ môn theo chương trình các độ tuổi có giá trị và mang tính giáo dục cao, tạo môi trường giáo dục trong và ngoài lớp phong phú, hấp dẫn và phù hợp. Thiết bị dạy học cũng là yếu tố quan trọng để hỗ trợ cho việc thực hiện chuyên môn, nếu thiếu cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học sẽ kìm hãm sự sáng tạo của cán bộ quản lý cũng như giáo viên trong quá trình giảng dạy. Biện pháp 9: Chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên. Bên cạnh việc đầu tư để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ trên các mặt cơ bản về chuyên môn, năng lực sư phạm, phẩm chất nghề nghiệp, một điều mà người quản lý nào cũng cần quan tâm sâu sát, đó chính là đời sống tinh thần vật chất cho đội ngũ giáo viên là yếu tố cần thiết đây là một trong những vấn đề mà ngành học mầm non rất quan tâm, 15 Cán bộ quản lý và giáo viên đã được biên chế và được hợp đồng theo Quyết định 60 của UBND tỉnh Thanh Hóa đảm bảo đúng, đủ, kip thời mọi quyền lợi chính đáng của cán bộ quản lý và giáo viên; giúp họ yên tâm công tác, gắn bó với trường, với lớp, coi tập thể sư phạm như là gia đình, là tổ ấm của mình; đây cũng là 1 trong các yếu tố quan trọng thúc đẩy hoạt động của từng cá nhân nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn trong các nhà trường. Đối với giáo viên ngoài biên chế đang trong giai đoạn chờ đợi chủ trương của cấp trên chúng tôi chỉ đạo các đơn vị tham mưu với địa phương, làm tốt công tác xã hội hóa để hỗ trợ lương cho giáo viên đảm bảo mức lương tối thiểu là 2.000.000 đồng/ tháng/giáo viên. Đảm bảo đúng, đầy đủ chế độ chính sách cho cán bộ giáo viên như: bình xét nâng lương, chế độ ưu đãi, bình xét thi đua công khai, dân chủ công bằng. Chỉ đạo các trường mầm non tổ chức tốt các ngày lễ cho cán bộ giáo viên nhân dịp ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày 8/3 và ngày tết cổ truyền, giáo viên đều được gặp mặt trao đổi về truyền thống của nhà trường, vai trò của người phụ nữ trong giai đoạn hiện nay. Chăm lo đến quyền lợi chính trị và sự phấn đấu vươn lên của mỗi cá nhân từ đó mỗi thành viên là một yếu tố thúc đẩy các phong trào của công đoàn nhà trường phát triển, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học. Việc thực hiện chế độ, chính sách đúng, hợp lý sẽ thúc đẩy, tạo động lực cho sự phát triển, khuyến khích tính tích cực, sự hăng hái, phấn khởi, cố gắng, yên tâm với công việc, nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ quản lý và giáo viên, phát huy được sáng tạo, thu hút được nhân tài, làm cho nội bộ đoàn kết nhất trí, mọi người đồng tâm hiệp lực. Ngược lại, chế độ chính sách không hợp lý hoặc sai lầm sẽ kìm hãm, triệt tiêu động lực, cản trở sự phát triển, nội bộ mất đoàn kết, nảy sinh nhiều tiêu cực. Xây dựng, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên có vai trò rất quan trọng, là nhân tố quyết định việc hoàn thành mục tiêu giáo dục của nhà trường. Vì vậy việc nâng cao chất lượng đội ngũ trong trường mầm non là một việc làm tất yếu cần thiết. Giáo viên mầm non có vị trí đặc biệt quan trọng trong toàn bộ 16 sự nghiệp giáo dục. tạo tiền đề quan trọng chuẩn bị cho trẻ bước vào trường Tiểu học đồng thời tạo điều kiện để phát triển nguồn lực cho tương lai. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến: Trên đây là một số biện pháp tôi đã thực hiện để bồi dưỡng chuyên môn cho CBQL và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục bước đầu đã thu được kết quả tốt đẹp. Kết quả cụ thể đạt được như sau: *Kết quả đội ngũ. Năm học Tổng số CB, GV CBQL GV Số đảng viên 2018 - 2019 112 783 Trình độ chính trị SC TC 0 130 Trình độ chuyên môn TC 120 CĐ 437 ĐH 338 530 Tỷ lệ giáo viên có trình độ trên chuẩn tăng lên so với đầu năm, tỷ lệ cán bộ quản lý, giáo viên là Đảng viên cũng tăng. + Chất lượng đội ngũ, năng lực sư phạm: Xếp loại chuyên môn Tổng số Tỷ lệ tốt, giáo Chưa khá (%) Tốt Khá ĐYC viên đạt 783 220 350 213 0 73 Số GV giỏi các cấp Trường 650 Huyện 66 Nhờ có một số biện pháp quản lý chỉ đạo nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong các nhà trường, trong năm học vừa qua đạt kết quả: - Giáo viên đã có nhiêu chuyển biến tốt, về nhận thức, có ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần đoàn kết xây dựng tập thể. - Chất lượng đội ngũ đã thực sự nâng cao về năng lực sư phạm, sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức các hoạt động giáo dục, có năng lực chuyên môn đồng đều, 100% giáo viên có khả năng vận dụng sáng tạo hiệu quả các hoạt động theo chương trình đổi mới và ứng dựng tốt công nghệ thông tin vào trong giảng dạy - 100% giáo viên sáng tạo trong việc làm đồ dùng đồ chơi và trang trí môi trường thân thiện và tạo hướng mở lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao. Tỷ lệ giáo viên giỏi các cấp được nâng lên 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn và 88 % trên chuẩn. Đánh giá chất lượng chuẩn giáo viên mầm non có 80% giáo viên đạt từ đạt trở lên, không có giáo viên chưa đạt. - 100% giáo viên gắn bó với nghề, xem nhà trường, lớp học là tổ ấm đã đóng góp rất lớn trong việc xây dựng nhà trường vững mạnh Phong trào nhà trường ngày càng phát triển về chất lượng đáp ứng với yêu cầu giáo dục mới hiện nay. Qua so sánh 2 bảng tổng hợp kết quả đầu năm và cuối năm học cho thấy, cán bộ quản lý và giáo viên trong các trường mầm non đã nắm vững kiến thức để chỉ 17 đạo cũng như tổ chức các hoạt động cho trẻ, biết xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện một cách khoa học, thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non, biết vận dụng lồng ghép linh hoạt nội dung các chuyên đề vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ, đồng thời sử dụng phương pháp dạy học linh hoạt, sáng tạo phát huy được tính tích cực, chủ động của trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 3. Kết luận, kiến nghị 3.1. Kết luận: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên mầm non là một yêu cầu cấp thiết nhằm đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục và đào tạo trong xu thế hội nhập quốc tế của nước ta hiện nay. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường cần phái tăng cường công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, đây là nhiệm vụ trọng trách của các nhà quản lý giáo dục nói chung và người làm công tác quản lý chuyên môn của bậc học mầm non nói riêng, việc bồi dưỡng đội ngũ không phải chỉ một sớm một chiều mà phải xác định là khâu quan trọng hàng đầu và phải được tiến hành bồi dưỡng thường xuyên liên tục. Để công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ đạt hiệu quả cần tập trung vào những vấn đề sau: Cần phải tìm hiểu nắm chắc tình hình thực tế về chuyên môn của đội ngũ, chất lượng đội ngũ của từng đơn vị, từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đảm bảo tính khả thi, kế hoạch phải phù hợp với tình hình thực tế đội ngũ trong các nhà trường. Cần đưa ra các nội dung bồi dưỡng phù hợp với chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đúng với sự chỉ đạo của ngành đồng thời phải lựa chọn các nội dung bồi dưỡng làm đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của đội ngũ, những phần nào họ còn vướng mắc trong quá trình thực hiện cần tập trung nhấn mạnh, không nhắc lại những cái họ đã biết mà nên đưa ra những cái mới, giúp họ nắm vững kiến thức đồng thời phát huy được khả năng sáng tạo, vận dụng một cách 18 linh hoạt của cán bộ quản lý và giáo viên; tổ chức bồi dưỡng chuyên môn bằng nhiều hình thức khác nhau đạt hiệu quả. Cần tăng cường công tác kiểm tra chuyên ngành, chuyên đề..., đánh giá rút kinh nghiệm và tư vấn và bổ sung kịp thời những thiếu sót để cán bộ quản lý và giáo viên phát huy những mặt đã làm được và khắc phục những mặt còn tồn tại. Thực hiện khách quan , công bằng trong đánh giá. Quan tâm chỉ đạo các nhà trường x©y dùng khối đoàn kết nội bộ, tác phong làm việc, tạo sự công bằng trong tập thể, qua kiểm tra đánh giá khen thưởng, phát huy tinh thần tự học, tự rèn luyện của mỗi cá nhân. Làm tốt công tác tham mưu với các cấp để tranh thủ sự quan tâm, hỗ trợ mua sắm trang thiết bị phục vụ cho công tác chuyên môn, hỗ trợ lương cho giáo viên ngoài biên chế ở các nhà trường. 3.2. Kiến nghị * Đối với UBND tỉnh: Quan tâm biên chế cho số giáo viên hiện nay đang hợp đồng tại các xã, phường, thị trấn. * Đối Sở Giáo dục và Đào tạo: Tiếp tục mở các lớp chuyên đề triển khai các chuyên đề mới và các chuyên đề nhắc lại cho cán bộ quản lý và giáo viên các huyện, thị. Tổ chức cho các huyện được tham quan các mô hình tiên tiến có chất lượng giáo dục cao trong và ngoài nước. Hỗ trợ thêm thiết bị giảng dạy, thiết bị về công nghệ thông tin, đồ dùng đồ chơi cho các trường mầm non. Trên đây là một số biện pháp về bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên mầm non nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường, trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những phần thiếu sót, bản thân tôi rất mong nhận được sự quan tâm đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học các cấp, của đồng nghiệp để bản sáng kiến được hoàn thiện hơn./. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, 19 không sao chép nội dung của người khác. Thọ Xuân, ngày 25 tháng 5 năm 2019 XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ NGƯỜI VIẾT Nguyễn Thị Ngãi 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan