Hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự
của Viện Kiểm sát Nhân dân
Hồ Thị Thanh Hƣơng
Khoa Luật
Luận văn ThS Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự
Mã số 60 38 01 04
Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Ngọc Chí
Năm bảo vệ: 2013
Abstract. Trình bày những vấn đề chung về hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự của Viện kiểm sát nhân dân và các tội phạm về ma tuý. Nghiên cứu thực trạng
hoạt động kiểm sát điều tra các tội phạm về ma tuý tại thành phố Hồ Chí Minh những
năm gần đây. Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm sát
điều tra các vụ án hình sự (các tội phạm về ma túy).
Keywords. Điều tra; Vụ án hình sự; Viện kiểm sát nhân dân; Luật hình sự; Pháp luật
Việt Nam; Tội phạm ma túy.
Content
MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Hoạt động Kiểm sát điều tra (KSĐT) các vụ án hình sự là một trong những công tác
thể hiện chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) theo qui định của Hiến
pháp 1992 sửa đổi bổ sung. Hoạt động KSĐT có ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình điều
tra trong hành Tố tụng hình sự (TTHS) nhằm bảo đảm cho quá trình chứng minh vụ án do Cơ
quan điều tra (CQĐT) thực hiện đƣợc khách quan, toàn diện và đầy đủ. Tại Điều 23 Bộ luật tố
tụng hình sự (BLTTHS) quy định: “Viện kiểm sát (VKS) thực hành quyền công tố và kiểm sát
việc tuân theo pháp luật (KSVTTPL) trong TTHS, nhằm bảo đảm mọi hành vi phạm tội đều
phải được xử lý kịp thời; việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đúng người, đúng
tội, đúng pháp luật, không để lọt tội phạm và người phạm tội, không làm oan người vô tội”.
Khẳng định tầm quan trọng của hoạt động KSĐT nói chung và các tội phạm về ma túy
(TPVMT) nói riêng, chỉ thị 53/CT ngày 21.3.2000 của Bộ chính trị đã xác định rõ: “Để xảy ra
sai sót ở địa phương nào trong việc bắt, tạm giữ, tạm giam, điều tra, truy tố, xét xử thì trước
hết VKSND ở nơi đó phải chịu trách nhiệm”. Trong bối cảnh nền kinh tế, xã hội nƣớc ta hiện
nay đang đổi mới theo hƣớng mở cửa, hội nhập, trƣớc những yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao
của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, hoạt động KSĐT các vụ án hình sự, nhất là
các TPVMT tại TP.Hồ Chí Minh chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu đấu tranh phòng ngừa tội phạm,
luôn rơi vào tình trạng quá tải, hiệu quả hoạt động không cao, còn vấp nhiều sai sót dẫn đến
việc truy tố, xét xử các TPVMT gặp nhiều khó khăn, đôi khi còn dẫn đến sai lầm, làm oan
ngƣời vô tội, bỏ lọt tội phạm. Việc nghiên cứu tìm hiểu về hoạt động KSĐT các vụ án hình sự
hay các TPVMT cũng nhƣ các công tác kiểm sát khác để có thể xác định rõ thực trạng yếu
kém, tìm ra và thực hiện đƣợc những giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng hiệu quả hoạt động
KSĐT góp phần làm tốt chức năng nhiệm vụ mà pháp luật đã trao cho VKSND, đƣợc xác
định là yêu cầu mang tính cấp bách của công cuộc cải cách tƣ pháp theo đƣờng lối đổi mới
của Đảng. Đó là lý do cơ bản làm cơ sở cho tác giả chọn đề tài: “Hoạt động kiểm sát điều tra
các các vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân (trên cơ sở các số liệu địa bàn thành phố
Hồ Chí Minh)” làm luận văn tốt nghiệp.
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
Ở nƣớc ta hiện nay đã có một số công trình nghiên cứu ở bậc thạc sỹ về các đề tài liên
quan đến tổ chức, hoạt động của VKSND trong TTHS nhƣ:
Quyền công tố của VKSND; Địa vị pháp lý của VKSND trong TTHS; Quan hệ giữa
CQĐT và VKSND trong giai đoạn khởi tố, điều tra; chức năng của VKSND trong giai đoạn
xét xử của VKSND … và một số bài viết đăng trên các tạp chí chuyên ngành nhƣ: Tạp chí
kiểm sát; Tạp chí pháp luật; Tạp chí Toà án của một số tác giả. Đối với hoạt động KSĐT án
hình sự: có giáo trình công tác KSĐT của trƣờng Cao đẳng kiểm sát Hà nội và một số nghiên
cứu nhỏ đƣợc trình bày ở một số hội thảo khoa học về công tác kiểm sát, nhƣng đều dừng lại
ở mức độ khái quát chung, thiếu sự đúc kết, đánh giá bằng kinh nghiệm thực tiễn. Ở bậc thạc
sỹ luận văn cao học: “Công tác kiểm sát điều tra án trị an tại thành phố Hồ Chí Minh từ 1996
- 2000 - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn.” của thạc sĩ Đoàn Tạ Cửu Long. Luận văn cao
học: “Khởi tố bị can và hoạt động kiểm sát việc khởi tố bị can – Thực trạng và một số kiến
nghị” của Thạc sĩ Phạm Văn Đức. Đây là hai công trình nghiên cứu chuyên sâu về hoạt động
KSĐT án hình sự. Đối với hoạt động KSĐT các vụ án hình sự, chƣa có một công trình nào
nghiên cứu chuyên sâu, đặc biệt ở bậc cao học. Đề tài: “Hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự của Viện kiểm sát nhân dân cụ thể là các tội phạm về ma tuý tại thành phố Hồ Chí
Minh.” là một nghiên cứu chuyên sâu ở bậc cao học về một công tác kiểm sát cụ thể trong bối
cảnh kinh tế xã hội của TP. Hồ Chí Minh thời gian qua.
3. MỤC ĐÍCH
Nghiên cứu hoạt động KSĐT các các vụ án hình sự nói chung và các TPVMT nói
riêng một cách có hệ thống, dƣới góc độ một quan hệ xã hội, quan hệ pháp luật, để xác định
rõ cơ sở pháp lý cùng với thực trạng hiện nay của hoạt động kiểm sát này. Trên cơ sở đó, tìm
ra giải pháp khắc phục nhƣợc điểm, phát huy ƣu điểm để góp phần nâng cao chất lƣợng hiệu
quả cho công tác KSĐT, tăng cƣờng năng lực hoạt động hiệu quả cho VKS trong công tác đấu
tranh phòng, chống tội phạm.
4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN
Luận văn nghiên cứu về hoạt động KSĐT các vụ án hình sự với giới hạn: hoạt động
kiểm sát của VKSND đối với hoạt động điều tra vụ án hình sự ma tuý do Cơ quan cảnh sát điều
tra thuộc lực lƣợng cảnh sát nhân dân thực hiện. Luận văn lựa chọn địa bàn nghiên cứu là TP.
Hồ Chí Minh - một trung tâm kinh tế, văn hóa lớn của cả nƣớc, một điểm nóng của tội phạm,
mang nhiều sắc thái tiêu biểu, có thể xem là một trong những đại diện cho cả nƣớc. Việc nghiên
cứu về tội phạm, quá trình điều tra, truy tố các TPVMT tại TP. Hồ Chí Minh có thể khái quát
hóa ở mức độ nhất định đặc điểm chung của hoạt động KSĐT trên phạm vi toàn quốc. Giới hạn
về thời gian nghiên cứu của luận văn là khoảng gần 5 năm. Đây là khoảng thời gian có ý nghĩa
cho việc đánh giá thực trạng, đúc kết kinh nghiệm về hoạt động KSĐT loại tội phạm này, đảm
bảo tính thời sự, giá trị thực tiễn cho kết quả nghiên cứu của luận văn.
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN
Luận văn đƣợc nghiên cứu trên cơ sở: Phƣơng pháp luận của chủ nghĩa Mác –
Lênin; Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh; Các quan điểm, chính sách của Đảng, pháp luật Hình sự,
Tố tụng hình sự của Nhà nƣớc về nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm ở nƣớc ta
trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời, luận văn còn sử dụng tổng hợp các phƣơng pháp
nghiên cứu khoa học nhƣ thống kê, phân tích, so sánh nhằm làm sáng tỏ các vấn đề về lý
luận và thực tiễn của đề tài.
6. CƠ CẤU CỦA LUẬN VĂN
Luận văn gồm có 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Những vấn đề chung về hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự của
Viện kiểm sát nhân dân và các tội phạm về ma tuý.
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động kiểm sát điều tra các tội phạm về ma tuý tại thành
phố Hồ Chí Minh những năm gần đây.
Chƣơng 3: Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm sát điều tra các
vụ án hình sự (các tội phạm về ma túy).
Reference
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
Ban chỉ đạo thi hành Bộ luật hình sự. tài liệu tập huấn chuyên sâu về bộ luật hình sự
năm 1999. Nhà in Bộ Công an Hà Nội, 2000.
2.
Bộ luật hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 1985.
3.
Bộ luật hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 1999
4.
Bộ luật tố tụng hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2003
5.
Mai Bộ (1995). Phân loại tội phạm trong Phần chung Bộ luật hình sự. Tạp chì Tòa án
nhân dân, số 9.
6.
Lê Cảm (2001). Bàn về bất đắc dĩ phải gây thiệt hại về mặt pháp lý hình sự trong khi bắt
ngƣời phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã và mô hình lý luận của nó. – tạp chí Kiểm
sát, số 11.
7.
Lê Cảm (2000). Chế định các nguyên tắc của luật hình sự Việt Nam – Tạp chí Luật học,
số 3.
8.
Lê Cảm (2000). Đạo luật hình sự: Một số vấn đề lý luận cơ bản- Tạp chí Tóa án nhân
dân, số 11.
9.
Lê Cảm (1999). Hoàn thiện pháp luật hình sự Việt Nam trong giai đoạn xây dựng Nhà
nƣớc pháp quyền (Một số vấn đề cơ bản của Phần chung). NXB Công an nhân dân. Hà
nội.
10. Lê Cảm (2005). Những vấn đề lý luận về bốn yếu tố cấu thành tội phạm (Trên cơ sở
BLHS năm 1999) – Tạp chí Tòa án nhân dân, số 7(4)
11. Lê Cảm (2005). Những vấn đề lý luận về bốn yếu tố cấu thành tội phạm (Trên cơ sở
BLHS năm 1999) – Tạp chí Tòa án nhân dân, số 8(4).
12. Lê Cảm (2002). Về bản chất pháp lý của các khái niệm: miễn trách nhiệm hình sự, truy
cứu trách nhiệm hình sự, không phải chịu trách nhiệm hình sự và loại trừ trách nhiệm
hình sự - Tạp chí Kiểm sát số 01.
13. Lê Cảm và Trịnh Tiến Việt (2004). Phân biệt miễn trách nhiệm hình sự và miễn hình
phạt – Tạp chí Khoa học pháp lý số 2.
14. Chỉ thị số 53/CT-TW ngày 21/3/2000 của Bộ chính tri về một số công việc cấp bách của
các cơ quan tƣ pháp cần thực hiện trong năm 2000
15. Công ƣớc thống nhất các chất ma túy năm 1961, công ƣớc về cá chất hƣớng thần năm
1971 và công ƣớc về chống buôn bán bất hợp pháp về các chất gây nghiện và các chất
hƣớng thần năm 1988
16. Nguyễn Ngọc Hòa (2000) Nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sự trong bộ luật hình
sự Việt Nam năm 1999. – Tạp chí Luật học số 2
17. Trần Quốc Hoàn. Một số nhận xét về trách nhiệm hình sự trong một vụ án có đồng
phạm – Tạp chí Tòa án nhân dân số 5/1995
18. Luật phòng chống ma túy. Nghị định số 133/2003/NĐ-CP (Bổ sung một số chất vào
danh mục các chất ma túy và tiền chất ban hành kèm theo Nghị định số 67/2001/NĐ-CP
ngày 01/10/2001)
19. Nguyễn Thị Mai Nga (2008),“Quan hệ phối hợp giữa VKSND với CQĐT trong giải
quyết các vụ án ma túy”. NXB CAND. Hà Nội.
20. Nghị định của chính phủ số 67/2001/NĐ-CP ngày 01 tháng 10 năm 2001 ban hành các
danh mục chất ma tuý và tiền chất
21. Nghị Quyết của Tòa án nhân dân tối cao số 01/2001/NQ-HĐTP ngày 15/3/2001 hƣớng
dẫn áp dụng một số quy định của các điều 193; 194; 278; 279 và 289 Bộ luật hình sự
năm 1999
22. Nghị Quyết của hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao số 02/2003/NQ-HĐTP
ngày 17 tháng 4 năm 2003 hƣớng dẫn áp dụng một số quy định của bô luật hình sự.
23. Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự ngày 4/4/1989
24. Pháp lệnh số 23/2004/PL- UBTVQH ngày 20/8/2004 về tổ chức điều tra hình sự.
25. Thông tƣ liên tịch 17/2007/TTLT - BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP ngày 24/12/2007
hƣớng dẩn áp dụng một số quy định tại chƣơng XVIII “các tội phạm về ma túy” của Bộ
luật hình sự năm 1999.
26. Trƣờng Đại ho ̣c lu ật Hà nội. (2011). Giáo trình Luật tố tụng hình sự việt nam tập II,
NXB Công an nhân dân. Hà Nội.
27. Trƣờng cao đẳng kiểm sát Hà Nội. Giáo trình luật hình sự, luật tố tụng hình sự.
28. Đào Trí Úc (Chủ biên). Tội phạm học, luật hình sự và tố tụng hình sự Việt Nam. NXB
Khoa xã hội, Hà Nội 1994.
29. Đào Trí Úc. Nhận thức đúng đắn hơn nữa các nguyên tắc về trách nhiệm cá nhân và về
lỗi trong việc xử lý trách nhiệm hình sự - Tạp chí Nhà nƣớc và pháp luật. số 9/1999.
30. Trịnh Tiến Việt (2003). Bàn về mối quan hệ giữa cấu thành tội phạm và tình tiết giảm
nhẹ trách nhiệm hình sự - Tạp chí Khoa học (Chuyên san kinh tế - Luật) của ĐHQG Hà
Nội, số 3.
31. Trần Thị Quang Vinh (2002). Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong pháp luật
hình sự phong kiến Việt Nam – Tạp chí Luật học, số 5
32. Kinh nghiệm thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án về tội phạm ma
túy. Tạp chí kiểm sát số 20 (tháng 10/2011)
33. Tổng hợp kinh nghiệm trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra và
Kiểm sát xét xử sơ thẩm các vụ án ma túy – của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Hà Nội
11/2007
34. Thống kê số liệu kiểm sát điều tra của viện kiểm sát nhân dân thành phố Hồ Chí Minh
từ 2008 – 2012.
35. VKSND Tối cao - Viện Khoa học kiểm sát, (2006), Sổ tay KSV, Hà Nội,
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
VUI LÒNG TẢI VỀ
ĐỂ XEM BẢN FULL
ĐẦY ĐỦ !
- Xem thêm -