Bé giao th«ng vËn t¶i
Tæng c«ng ty c«ng nghiÖp «t« viÖt nam
C«ng ty c¬ khÝ ng« gia tù
D *** E
B¸o c¸o
Tæng kÕt khoa häc vµ c«ng nghÖ dù ¸n
Dù ¸n: “hoµn thiÖn c«ng nghÖ chuyÓn ®æi xe ch¹y x¨ng sang
ch¹y LPG sö dông trong c¸c thµnh phè lín”
Chñ nhiÖm dù ¸n : Kü s− Hoµng Anh TuÊn
6453
07/8/2007
Hµ Néi, 11 - 2005
Môc lôc
Më ®Çu
1
I.
VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng t¹i c¸c thµnh phè lín ë ViÖt Nam
1
1. VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ë ViÖt Nam – T¸c nh©n g©y « nhiÔm
1
2. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i Thµnh phè Hµ Néi
2
3. ¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh
3
II.
XuÊt ph¸t ®iÓm cña dù ¸n nghiªn cøu thö nghiÖm
6
III.
C¸c néi dung nghiªn cøu, kÕt qu¶ vµ ý nghÜa cña dù ¸n thö nghiÖm
7
1. C¸c s¶n phÈm khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· thùc hiÖn
7
2. §¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ dù ¸n
8
PhÇn I. LPG – nguån nhiªn liÖu míi vµ øng dông
9
trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i
I.
KhÝ dÇu má hãa láng (LPG); ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt
9
II.
S¬ ®å nguyªn lý vÒ viÖc ®−a LPG vµo ®éng c¬ «t«
10
1. CÊu t¹o bé chuyÓn ®æi LPG
10
2. S¬ ®å nguyªn lý
10
3. Néi dung l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG vµ c¸c b−íc thùc hiÖn
12
PhÇn II. Néi dung dù ¸n vµ kÕt qu¶ ®¹t ®−îc
13
I.
13
Mét sè thiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
lªn xe «t« ®· ®−îc c¸p phÐp
1. ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
13
lªn xe «t« DEAWOO LANOS
2. ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
13
lªn xe «t« MAZDA 626
3. ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
13
lªn xe «t« TOYOTA COROLLA
4. ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
13
lªn xe «t« ZIL XITEC
II.
C¸c quy tr×nh kiÓm tra, l¾p ®Æt, nghiÖm thu hÖ thèng
13
cung cÊp nhiªn liÖu LPG
1. Quy tr×nh kiÓm tra xe «t« tr−íc khi l¾p ®Æt hÖ thèng
13
cung cÊp nhiªn liÖu LPG
2. Quy tr×nh l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
15
lªn xe «t« ch¹y x¨ng
3. Quy tr×nh kiÓm tra xe «t« sau khi l¾p ®Æt hÖ thèng
18
cung cÊp nhiªn liÖu LPG
4. KÕt luËn
III.
X©y dùng ph−¬ng ¸n tÝnh to¸n thiÕt kÕ bé trén
22
22
1. C¬ së lý thuyÕt
22
2. C¬ së tÝnh to¸n
24
3. PhÇn mÒm m« pháng
31
4. Ng©n hµng bé trén
41
5. Quy tr×nh s¶n xuÊt bé trén
42
IV.
D©y chuyÒn l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi LPG
45
1. Môc tiªu
45
2. D©y chuyÒn c«ng nghÖ l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi
45
V.
X©y dùng XÝ nghiÖp Taxi G
55
1. Sè l−îng vµ chñng lo¹i xe
55
2. C¬ cÊu tæ chøc
55
3. S¬ ®å tæ chøc
56
4. Khã kh¨n vµ thuËn lîi cña XÝ nghiÖp Taxi G
56
VI.
X©y dùng tr¹m n¹p LPG cho xe «t«
57
1. S¬ ®å nguyªn lý
57
2. §Æc tÝnh kü thuËt
57
VII.
Thùc nghiÖm kiÓm chøng – KÕt qu¶ thÝ nghiÖm
58
1. ThÝ nghiÖm
58
2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ « t« sö dông LPG thay x¨ng
64
PhÇn III. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
67
I.
67
II.
C¸c kÕt luËn rót ra tõ dù ¸n
1. VÒ khoa häc, c«ng nghÖ
67
2. VÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ_x· héi
67
KiÕn nghÞ
68
Trang 1/1
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Më ®Çu
I.
VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng t¹i c¸c thµnh phè lín ë ViÖt Nam:
1.
VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ë ViÖt Nam – T¸c nh©n g©y « nhiÔm:
HiÖn nay ë ViÖt Nam, « nhiÔm m«i tr−êng kh«ng khÝ ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc ®Æc
biÖt lµ ë c¸c ®« thÞ lín. ¤ nhiÔm bôi, khÝ th¶i vµ tiÕng ån do ho¹t ®éng giao th«ng
vËn t¶i chiÕm tíi 70% cßn l¹i lµ do x©y dùng, c«ng nghiÖp vµ d©n dông. Ph−¬ng tiÖn
giao th«ng vËn t¶i lµ yÕu tè chÝnh g©y « nhiÔm.
B×nh qu©n sè l−îng xe m¸y ë ViÖt Nam mçi n¨m t¨ng kho¶ng 15 – 20 %, sè l−îng
«t« t¨ng tõ 8 – 12%. NÕu tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003 ë ViÖt Nam cã 675.000 «t« vµ
11.379.000 xe m¸y (Nguån: Côc §−êng Bé ViÖt Nam). Trong ®ã xe cã tuæi ®êi tõ
10 n¨m trë xuèng chiÕm 45%. Xe cã tuæi ®êi trªn 20 n¨m chiÕm 15%; víi 75% «t«
ch¹y x¨ng; 25% ch¹y b»ng dÇu diezel, 100 % xe m¸y ch¹y x¨ng.
Mçi n¨m ho¹t ®éng cña c¸c ph−¬ng tiÖn nãi trªn tiªu thô tíi 1,5 triÖu tÊn x¨ng dÇu
vµ ph¸t t¸n vµo m«i tr−êng mét l−îng lín chÊt « nhiÔm
T¶i l−îng cña c¸c chÊt « nhiÔm tõ PTGT
( Theo b¸o c¸o hiÖn tr¹ng m«i tr−êng n¨m 2003)
ChÊt « nhiÔm
CO2
CO
NO2
SO2
CmHm
L−îng th¶i (TÊn)
6.000.000
61.000
35.000
12.000
22.000
Theo b¸o c¸o quan tr¾c vµ ph©n tÝch m«i tr−êng th× :
−
Nång ®é bôi t¹i c¸c ®−êng giao th«ng trong ®« thÞ cao h¬n tiªu chuÈn cho phÐp
tõ 1,5 – 3 lÇn, t¹i c¸c c«ng tr×nh x©y dùng v−ît ®Õn 20 lÇn; tiªu chuÈn cho phÐp
lµ 0,2 mg/m3.
−
¤ nhiÔm khÝ CO: Nång ®é trung b×nh cña CO t¹i c¸c nót giao th«ng trong ®«
thÞ xÊp xØ vµ cã n¬i lín h¬n tiªu chuÈn cho phÐp (TCCP) (5mg/cm3) kho¶ng 1,5
lÇn.
−
¤ nhiÔm khÝ SO2: ë c¸c nót giao th«ng chÝnh nång ®é SO2 ph¸t th¶i ra m«i
tr−êng ®· lín h¬n TCCP (0,3 mg/m3).
−
¤ nhiÔm khÝ NO2: HÇu hÕt nång ®é trung b×nh cña NO2 trong kh«ng khÝ t¹i c¸c
®« thÞ ®Òu nhá h¬n hoÆc xÊp xØ TCCP (0,1 mg/m3).
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 2/2
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
−
¤ nhiÔm ch×: Chñ yÕu do ph−¬ng tiÖn vËn t¶i dïng x¨ng pha ch× g©y ra; hiÖn
nay ViÖt Nam kh«ng dïng x¨ng pha ch×, nªn nång ®é ch× trong kh«ng khÝ ®·
nhá h¬n TCCP (0,005mg/m3) kho¶ng 10 lÇn.
C¸c chÊt « nhiÔm nªu trªn cã ¶nh h−ëng lín ®Õn søc khoÎ con ng−êi. Nh÷ng nghiªn
cøu vÒ « nhiÔm kh«ng khÝ vµ søc khoÎ t¹i c¸c Ch©u lôc trªn thÕ giíi ®· chØ râ c¸c
chÊt « nhiÔm kh¸c nhau cã ¶nh h−ëng kh¸c nhau.
−
¤xit Cacbon : cã ¶nh h−ëng lín ®Õn tim vµ hÖ thèng tuÇn hoµn;
−
¤z«n
: cã ¶nh h−ëng ®Õn phæi, hÖ h« hÊp vµ lµm t¨ng bÖnh hen;
−
Ch×
: cã ¶nh h−ëng ®Õn n·o vµ hÖ thÇn kinh;
−
Bôi
: cã ¶nh h−ëng ®Õn phæi vµ cã thÓ ®Õn tim;
−
Diezel
: c¸c khÝ ®éc cã thÓ g©y ung th− vµ ¶nh h−ëng ®Õn hÖ h« hÊp.
Ngµy nay ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng trÇm
träng vµ ®é « nhiÔm ngµy cµng t¨ng theo tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. §iÒu ®ã t−¬ng
øng víi tû lÖ ®au èm ngµy cµng t¨ng vµ tuæi thä con ng−êi ngµy cµng gi¶m, nÕu
chóng ta kh«ng cã nh÷ng biÖn ph¸p vµ ®èi s¸ch phï hîp. ë ViÖt Nam hiÖn ch−a cã
nh÷ng nghiªn cøu cô thÓ vÒ lÜnh vùc nµy.
2.
¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i Thµnh phè Hµ Néi
2.1. VÊn ®Ò giao th«ng vËn t¶i vµ « nhiÔm t¹i Hµ Néi
Theo sè liÖu cña Côc §¨ng kiÓm ViÖt Nam, tÝnh ®Õn 31/05/2004 ë Hµ Néi cã 74.318
«t« c¸c lo¹i
Trong ®ã :
−
¤t« con
: 38.920 chiÕc;
−
¤t« kh¸ch
: 8.022 chiÕc;
−
¤t« t¶i
: 23.484 chiÕc;
−
¤t« chuyªn dïng
: 3.532 chiÕc;
−
C¸c lo¹i kh¸c
:
360 chiÕc.
Ngoµi ra, Hµ Néi cßn cã kho¶ng 3 triÖu xe m¸y c¸c lo¹i. Víi tèc ®é gia t¨ng nhanh
sè l−îng c¸c ph−¬ng tiÖn vËn t¶i ë Hµ Néi vµ sè l−îng ph−¬ng tiÖn vËn t¶i ë c¸c tØnh
l−u th«ng qua Hµ Néi, kÕt hîp víi khu néi ®« cã lßng ®−êng hÑp, kho¶ng c¸ch l−u
th«ng gi÷a c¸c ng· t− ng¾n ®· lµm t¨ng ¸ch t¾c giao th«ng vµ g©y « nhiÔm côc bé t¹i
c¸c nót giao th«ng träng ®iÓm.
Tõ kÕt qu¶ kh¶o s¸t vµ ®o ®¹c cho thÊy møc ®é vÒ « nhiÔm kh«ng khÝ t¹i Hµ Néi nh−
sau :
−
¤ nhiÔm CO
: lín h¬n TCCP tõ 1,24 – 5,83 lÇn
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 3/3
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
−
¤ nhiÔm NO2
: lín h¬n TCCP tõ 1,05 – 1,61 lÇn
−
¤ nhiÔm SO2
: lín h¬n TCCP tõ 1,17 – 3,33 lÇn
−
¤ nhiÔm bôi
: lín h¬n TCCP tõ 1,5 – 7,5 lÇn
2.2. Sè liÖu vÒ « nhiÔm m«i tr−êng ë Hµ Néi
Hµm l−îng chÊt « nhiÔm trung b×nh t¹i mét sè nót giao th«ng ë Hµ Néi
(kÕt qu¶ ®o th¸ng 6/2005)
§¬n vÞ : mg/m3
Th«ng sè (mg/m3)
§Þa ®iÓm
Thêi ®iÓm
CO
THC
NO2
5
-
0,1
- S¸ng
4,8
1,837
0,118
- Tr−a
9,79
1,246
0,042
- ChiÒu
10,76
5,492
0,081
- S¸ng
29,17
2,304
0,085
- Tr−a
11,68
1,958
0,129
- ChiÒu
19,48
2,668
0,131
- S¸ng
11,32
2,835
0,161
- Tr−a
13,00
1,543
0,131
- ChiÒu
11,95
1,902
0,105
TCVN
Ng· t− CÇu GiÊy
Ng· t− §¹i Cå ViÖt
Ng· t− Chïa Béc
(Nguån : Trung t©m KHCN M«i tr−êng Giao th«ng – Tr−êng §¹i häc GTVT)
3.
¤ nhiÔm m«i tr−êng t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh
3.1. VÊn ®Ò giao th«ng vËn t¶i vµ « nhiÔm t¹i TP Hå ChÝ Minh
Thµnh phè Hå ChÝ Minh cã mËt ®é d©n sè vµ sè l−îng ph−¬ng tiÖn vËn t¶i nhiÒu
nhÊt n−íc. TÝnh ®Õn 5/2004 thµnh phè cã 130.278 xe
Trong ®ã :
- ¤t« con
: 55.321 chiÕc;
- ¤t« kh¸ch
: 18.613 chiÕc;
- ¤t« t¶i
: 41.424 chiÕc;
- ¤t« chuyªn dïng : 12.860 chiÕc;
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 4/4
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
- C¸c lo¹i kh¸c
:
2.060 chiÕc.
Ngoµi ra cßn cã kho¶ng 4 triÖu xe m«t« c¸c lo¹i. T×nh tr¹ng ®−êng x¸ giao th«ng ë
néi ®« thµnh phè còng kh«ng h¬n g× ë Hµ Néi. N¹n kÑt xe ë c¸c nót giao th«ng
träng ®iÓm cßn nhiÒu h¬n ë Hµ Néi. Do vËy møc ®é « nhiÔm kh«ng khÝ t¹i c¸c nót
giao th«ng vµ hai bªn ven ®−êng ngµy cµng trÇm träng
Tõ kÕt qu¶ kh¶o s¸t ®o ®¹c cho thÊy møc ®é vÒ « nhiÔm kh«ng khÝ t¹i thµnh phè
Hå ChÝ Minh nh− sau :
− ¤ nhiÔm CO lín h¬n TCCP tõ 1,37 ®Õn 4,7 lÇn;
− ¤ nhiÔm NO2 lín h¬n TCCP tõ 1,16 ®Õn 6,08 lÇn;
− ¤ nhiÔm SO2 nhá h¬n TCCP tõ 0,13 ®Õn 0,46 lÇn;
− Hµm l−îng Pb nhá h¬n TCCP kho¶ng 5 lÇn;
− ¤ nhiÔm bôi lín h¬n TCCP tõ 1,85 ®Õn 19 lÇn.
HiÖn t¹i TP. Hå ChÝ Minh ®ang cã 15 tr¹m gi¸m s¸t m«i tr−êng kh«ng khÝ, thùc hiÖn
viÖc quan tr¾c c¸c th«ng sè : NO, NO2, SO2, CO, TSP, PM10, O3, Pb vµ ®ang x©y
dùng chiÕn l−îc b¶o vÖ m«i tr−êng kh«ng khÝ cho thµnh phè ®Õn n¨m 2020 víi sù
gióp ®ì cña UNDP; TiÕn hµnh c¸c nghiªn cøu vÒ xö lý khÝ th¶i, sö dông nhiªn liÖu
s¹ch h¬n. §ã lµ nh÷ng cè g¾ng rÊt lín ®Ó b¶o vÖ m«i tr−êng kh«ng khÝ cña thµnh
phè, nh−ng nh÷ng th¸ch thøc hiÖn cßn kh«ng ph¶i lµ nhá.
3.2. Sè liÖu vÒ « nhiÔm m«i tr−êng ë TP Hå ChÝ Minh
KÕt qu¶ ®o chÊt l−îng kh«ng khÝ t¹i mét sè nót giao th«ng cña TP. Hå ChÝ Minh
(kÕt qu¶ ®o th¸ng 8/2003)
§Þa ®iÓm
Thêi ®iÓm
Th«ng sè
CO
Bôi l¬ löng
NO2
SO2
5
0,2
0,1
0,3
Ng· t− Hµng Xanh
- S¸ng
- Tr−a
- ChiÒu
16,8
17,3
7,6
0,833
1,067
0,983
0,342
0,201
0,071
0,139
0,084
0,048
Ng· n¨m Phó L©m
- S¸ng
- Tr−a
- ChiÒu
10,2
23,5
8,2
0,97
1,117
1,142
0,142
0,468
0,091
0,065
0,189
0,057
Nót giao th«ng
chî BÕn Thµnh
- S¸ng
- Tr−a
- ChiÒu
7,8
21,6
7,6
0,7867
0,815
0,8283
0,083
0,432
0,077
0,049
0,176
0,039
TCVN
(Nguån : Trung t©m KHCN M«i tr−êng Giao th«ng – Tr−êng §¹i häc GTVT)
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Trang 5/5
3.3. Cuéc chiÕn chèng « nhiÔm m«i tr−êng trªn thÕ giíi vµ t¹i ViÖt Nam
§Ó gi¶m thiÓu « nhiÔm do khÝ th¶i «t« t¹o ra, c¸c nhµ khoa häc trªn thÕ giíi ®· sö
dông nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau :
- C¸c biÖn ph¸p kü thuËt :
+ Sö dông hÖ thèng th«ng h¬i c¸cte kÝn
+ Sö dông hÖ thèng thu håi h¬i nhiªn liÖu
+ HÖ thèng tuÇn hoµn khÝ x¶
+ HÖ thèng hót hoÆc phun kh«ng khÝ vµo khÝ x¶
+ Sö dông c¸c bé läc khÝ x¶
+ HÖ thèng tù ®éng s−ëi khÝ n¹p
- Nghiªn cøu sö dông c¸c nguån n¨ng l−îng s¹ch
+ Sö dông n¨ng l−îng ®iÖn - ®iÖn hãa (¾c quy)
+ Sö dông n¨ng l−îng mÆt trêi
+ Sö dông khÝ Hydro
+ Sö dông khÝ thiªn nhiªn
- C¸c biÖn ph¸p xiÕt chÆt vÒ tiªu chuÈn khÝ th¶i nh»m b¶o vÖ m«i tr−êng
ViÖc t×m kiÕm nguån n¨ng l−îng s¹ch cã ®Æc tÝnh gÇn gièng x¨ng vµ t¹o ra c¸c
thiÕt bÞ ®−a c¸c lo¹i nhiªn liÖu s¹ch ®Õn tr¹ng th¸i gÇn gièng x¨ng ®Ó t−¬ng thÝch
víi ®éng c¬ nguyªn thñy sÏ më ra mét kû nguyªn míi cho ngµnh giao th«ng vËn
t¶i. Mét trong nh−ng nguyªn liÖu s¹ch ®ã chÝnh lµ nhiªn liÖu LPG. Trªn thÕ giíi ®·
cã nhiÒu n−íc øng dông nguån n¨ng l−îng s¹ch nµy cho c¸c ph−¬ng tiÖn giao
th«ng vËn t¶i nh− : Ên §é, Malaixia, Philipin, Hµn Quèc, Th¸i Lan, Ph¸p, Italia,
NhËt B¶n, §µi Loan, …
Theo thèng kª n¨m 2002, trªn thÕ giíi cã kho¶ng 50 n−íc ®·, ®ang sö dông LPG
cho ch¹y xe «t« víi kho¶ng 3.720.000 chiÕc vµ cã 7.425 tr¹m n¹p nhiªn liÖu.
T¹i ViÖt Nam, tõ n¨m 2001 ®Õn nay ®· cã nhiÒu trung t©m, viÖn nghiªn cøu cña
c¸c tr−êng ®¹i häc vµ mét sè c«ng ty trong n−íc tiªn hµnh nghiªn cøu, thiÕt kÕ, l¾p
®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn mét sè lo¹i «t« con.
Dù kiÕn phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010, nÕu ®−îc sù hç trî cña ChÝnh phñ, ViÖt Nam sÏ
cã kho¶ng 10.000 xe ch¹y LPG sÏ ®ãng gãp mét phÇn quan träng trong viÖc lµm
gi¶m « nhiÔm khÝ th¶i, b¶o vÖ m«i tr−êng.
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
II.
Trang 6/6
XuÊt ph¸t ®iÓm cña ®Ò tµi nghiªn cøu:
Trªn thÕ giíi hiÖn nay, vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ®ang trë nªn ngµy cµng bøc thiÕt.
Sù « nhiÔm kh«ng khÝ b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, trong ®ã « nhiÔm
kh«ng khÝ do khÝ th¶i tõ c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i lµ rÊt nghiªm träng. Sù
ph¸t triÓn vµ gia t¨ng cña c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng ®ang ®e däa bÇu kh«ng khÝ
trong lµnh cña chóng ta. Bªn c¹nh ®ã sù khñng ho¶ng cña thÞ tr−êng dÇu má trªn thÕ
giíi khiÕn gi¸ x¨ng dÇu leo thang ®Æt ra vÊn ®Ò ph¶i t×m kiÕm c¸c nguån nhiªn liÖu
míi thay thÕ cho nguån nhiªn liÖu truyÒn thèng nh»m gi¶m thiÓu sù « nhiÔm ®ång
thêi cã thÓ chñ ®éng trong viÖc cung cÊp nhiªn liÖu. C¸c nguån n¨ng l−îng míi trªn
thÕ giíi ®ang ®−îc øng dông ngµy cµng phæ biÕn lµ: khÝ Hy®ro, khÝ dÇu má hãa
láng (LPG), khÝ tù nhiªn hãa láng (LNG), n¨ng l−îng mÆt trêi, n¨ng l−îng giã,
…C¸c nguån n¨ng l−îng nµy kh«ng chØ ®em l¹i nh÷ng Ých to lín vÒ kinh tÕ, x· héi
mµ cßn lµ c¸c nguån n¨ng l−îng “s¹ch” b¶o vÖ m«i tr−êng.
ViÖt Nam ®ang h−íng tíi viÖc sö dông c¸c nguån n¨ng l−îng s¹ch trong c¸c c«ng
nghÖ míi nh»m gãp phÇn gi¶m thiÓu « nhiÔm, b¶o vÖ m«i tr−êng. Bªn c¹nh ®ã cã
thÓ chñ ®éng trong viÖc cung cÊp nguån n¨ng l−îng, h¹n chÕ sù ¶nh h−ëng cña c¸c
cuéc khñng ho¶ng n¨ng l−îng trªn thÕ giíi.
Trªn ThÕ giíi viÖc sö dông LPG cho c¸c ph−¬ng tiÖn vËn t¶i ®ang trë thµnh mét xu
h−íng míi. §èi víi c¸c n−íc ph¸t triÓn viÖc sö dông song song hai nhiªn liÖu cho xe
«t« ®ang trë nªn phæ biÕn. Sö dông song nhiªn liÖu X¨ng – LPG, Diezen – LPG
mang l¹i hiÖu qu¶ vÒ tiÕt kiÖm vµ an toµn m«i tr−êng, lµm gi¶m c¸c yÕu tè ¶nh
h−ëng ®Õn ®éng c¬, lµm t¨ng thêi gian sö dông dÇu nhên…TÊt c¶ c¸c yÕu tè trªn
cho thÊy LPG ®ang trë thµnh sù ph¸t triÓn tÊt yÕu lµm nhiªn liÖu cho ph−¬ng tiÖn
vËn t¶i.
N−íc ta víi tiÒm n¨ng khÝ lín víi sù ra ®êi cña nhµ m¸y chÕ biÕn khÝ Dinh Cè víi
s¶n l−îng 340.000 tÊn/n¨m vµ Nhµ m¸y läc dÇu Dung QuÊt víi s¶n l−îng kho¶ng
250.000 tÊn/n¨m trong t−¬ng lai gÇn chóng ta cã thÓ cung cÊp cho thÞ tr−êng néi ®Þa
cïng nh− ®Ó xuÊt khÈu víi gi¸ c¶ æn ®Þnh vµ gi¸ rÎ. §©y lµ c¬ sá ®Çy ®ñ t¹o ®iÒu
kiÖn ®Ó chóng ta ®ua nhiªn liÖu LPG vµo sö dông réng r·i trong c¸c ngµnh kinh tÕ,
®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc vËn t¶i.
N¾m b¾t ®−îc xu h−íng ph¸t triÓn cña ThÕ giíi, còng nh− sù cÇn thiÕt, tÇm quan
träng gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng tõ c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i, C«ng ty
c¬ khÝ Ng« Gia Tù ®−îc sù gióp ®ì cña Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ, V¨n phßng
ch−¬ng tr×nh KC.06, Tæng c«ng ty c«ng nghiÖp «t« ViÖt Nam ®· m¹nh d¹n ®Çu t−
nghiªn cøu, thùc hiÖn dù ¸n: “Hoµn thiÖn c«ng nghÖ chuyÓn ®æi xe ch¹y x¨ng sang
xe ch¹y LPG sö dông trong c¸c Thµnh phè lín”, m· sè KC.06.DA.09.CN.
Trong khu«n khæ néi dung cña Dù ¸n, ph¹m vi triÓn khai øng dông c¸c s¶n phÈm
cña Dù ¸n ®−îc ¸p dông cho c¸c lo¹i xe «t« vËn t¶i c«ng céng tõ 4 ®Õn 9 chç ngåi..
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Trang 7/7
Trong ®ã, môc tiªu h−íng tíi chñ yÕu lµ c¸c ®oµn xe Taxi v× cã sè l−îng xe lín,
chñng lo¹i xe phæ biÕn, th«ng dông, møc ®é hiÖn ®¹i cña nh÷ng chñng lo¹i xe nµy ë
møc trung b×nh. VÒ mÆt kinh tÕ x· héi, ®©y chÝnh lµ nguyªn nh©n g©y nªn t×nh tr¹ng
« nhiÔm kh«ng khÝ nghiªm träng. Do ®ã viÖc chuyÓn ®æi sang sö dông nhiªn liÖu
LPG sÏ gãp phÇn rÊt lín lµm gi¶m sù ph¸t th¶i c¸c chÊt « nhiÔm do khÝ th¶i ®éng c¬
g©y ra vµ mét mÆt sÏ gãp phÇn rÊt lín tiÕt kiÖm chi phÝ nhiªn liÖu ®ång thêi më ra
kh¶ n¨ng kinh doanh, thu hót ng−êi sö dông mét c¸ch m¹nh mÏ. PhÇn lín xe «t« sö
dông lµm xe Taxi lµ lo¹i xe tõ 4 ®Õn 9 chç, thuéc dßng xe th«ng dông nh− Lanos –
Daewoo; Crolla, Altis, Zace – Toyota; Jolie – Mitshubisi, … cã chÊt l−îng trung
b×nh nªn viÖc chuyÓn ®æi sang sö dông LPG hoµn toµn ®¸p øng ®−îc c¸c chØ tiªu kü
thuËt vµ an toµn khi vËn hµnh.
§©y lµ mét ®Ò tµi míi, cã tÝnh øng dông vµ thiÕt thùc cao. Nh−ng ®Ó cã thÓ triÓn khai
®−îc dù ¸n mét c¸ch thµnh c«ng th× cÇn thiÕt ph¶i cã mét h¹ tÇng c¬ së thiÕt bÞ m¸y
mãc hiÖn ®¹i. Theo kÕ ho¹ch dù ¸n s¶n xuÊt thö nghiÖm nãi trªn ph¶i hoµn thµnh vµo
th¸ng 12 n¨m 2004. Nh−ng do C«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù ph¶i thùc hiÖn di dêi bé
phËn s¶n xuÊt ra ngo¹i thµnh theo chñ tr−¬ng cña Thµnh phè Hµ Néi, thªm vµo ®ã
viÖc t×m ®Þa ®iÓm ®Æt tr¹m n¹p gas cho xe «t« trong néi thµnh rÊt khã kh¨n. V−ît
qua nh÷ng khã kh¨n ®ã, ®−îc sù öng hé cña Bé Khoa häc C«ng nghÖ, Ban Chñ
nhiÖm ch−¬ng tr×nh KC.06, sù gióp ®ì cña c¸c nhµ khoa häc, tr−êng §¹i häc, ViÖn
nghiªn cøu cïng víi truyÒn thèng C«ng ty vµ sù cè g¾ng cña ®éi ngò c¸n bé c«ng
nh©n viªn toµn C«ng ty ®Õn th¸ng 9 n¨m 2005 dù ¸n ®· hoµn thµnh mét c¸ch tèt
®Ñp.
III. C¸c néi dung nghiªn cøu, kÕt qu¶ vµ ý nghÜa cña Dù ¸n thö nghiÖm:
1.
C¸c s¶n phÈm khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· thùc hiÖn:
Hå s¬ thiÕt kÕ l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG lªn xe «t«.
C¸c quy tr×nh:
− Quy tr×nh kiÓm tra xe tr−íc khi l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
− Quy tr×nh l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« ch¹y x¨ng
− Quy tr×nh kiÓm tra xe sau khi l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
Hå s¬ thiÕt kÕ, chÕ t¹o, s¶n xuÊt bé hoµ trén khÝ nhiªn liÖu – kh«ng khÝ (bé trén):
− Nguyªn lý thiÕt kÕ bé trén
− Lùa chän vËt liÖu s¶n xuÊt
− Quy tr×nh s¶n xuÊt bé trén
− PhÇn mÒm thiÕt kÕ bé trén
Dù th¶o tiªu chuÈn cho viÖc l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi LPG cho xe «t«.
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Trang 8/8
D©y chuyÒn l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG cho xe «t«.
S¶n xuÊt ®−îc 170 bé trén.
L¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG cho 111 xe «t«.
X©y dùng quy tr×nh ch¹y «t« LPG.
X©y dùng phÇn mÒm qu¶n lý xe l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG.
X©y dùng quy tr×nh vËn hµnh m¸y ®o khÝ th¶i.
X©y dùng quy tr×nh vËn hµnh hÖ thèng th«ng tin ®iÒu hµnh Taxi.
X©y dùng quy tr×nh vËn hµnh tr¹m n¹p nhiªn liÖu LPG.
2.
§¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ dù ¸n:
ViÖc nghiªn cøu, thiÕt kÕ thµnh c«ng l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG cho xe
«t« ®· t¹o ra mét b−íc ®ét ph¸ míi trong lÜnh vùc khai th¸c c¸c nguån nhiªn liÖu
míi, sö dông nguån nguyªn liÖu s¹ch, rÎ… cho ph−¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i.
ViÖc x©y dùng, hoµn thiÖn c¸c quy tr×nh kiÓm tra, l¾p ®Æt, nghiÖm thu xe «t« l¾p ®Æt
bé chuyÓn ®æi, hoµn thiÖn c¸c thiÕt kÕ l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi LPG lªn xe «t« gãp
phÇn lµm t¨ng n¨ng suÊt, rót ng¾n thêi gian l¾p ®Æt, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm,
®¶m b¶o ®é an toµn vµ tin cËy cho xe l¾p ®Æt. MÆt kh¸c, trªn c¬ së c¸c qui tr×nh ®·
®−îc x©y dùng sÏ tiÕn hµnh chuÈn ho¸ ®Ó ban hµnh Tiªu chuÈn kü thuËt cho viÖc l¾p
bé chuyÓn ®æi d−íi d¹ng v¨n b¶n nhµ n−íc ph¸p qui.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n, ®éi ngò kü s− kü thuËt cña C«ng ty ®· nghiªn cøu
hoµn thiÖn thiÕt kÕ bé trén nh»m n©ng cao hiÖu suÊt hßa trén, tÝch kiÖm nhiªn liÖu
X©y dùng phÇn mÒm thiÕt kÕ bé trén gióp cho qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ s¶n xuÊt
bé trén ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ thiÕt lËp ®−îc th«ng sè c«ng nghÖ tèi −u.
S¶n phÈm cña dù ¸n lµ ®oµn xe Taxi G cña C«ng ty ®i vµo ho¹t ®éng ®· më ra mét
ph¸t triÓn míi cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh øng dông c¸c nguån
nhiªn liÖu s¹ch gãp phÇn c¶i thiÖn m«i tr−êng xanh, s¹ch.
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 9/9
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
PhÇn I
LPG – nguån nhiªn liÖu míi vµ
øng dông trong ngµnh giao th«ng vËn t¶i
I.
KhÝ dÇu má ho¸ láng (LPG); ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt:
KhÝ dÇu má hãa láng (Liquefied Petroleum Gas) gäi t¾t lµ LPG, lµ khÝ thu ®−îc tõ
qu¸ tr×nh chÕ biÕn dÇu ®−îc hãa láng, bao gåm c¸c lo¹i hydrocarbon kh¸c nhau.
C¸c ®Æc tÝnh cñaLPG :
−
¸p suÊt tuyÖt ®èi cña LPG trong b×nh chøa kho¶ng 5,5 kG/cm2 ë 15,6oC vµ
12,5 kG/cm2 ë 50oC. Khi LPG chuyÓn tõ thÓ láng sang thÓ khÝ th× thÓ tÝch t¨ng
kho¶ng 250 lÇn.
− Sù gi·n në cña LPG kho¶ng 0,25%/1oC, do vËy chØ chøa LPG ®Õn 80% dung
tÝch b×nh chøa.
− Tû träng cña LPG kho¶ng 0,543 kg/lÝt, 1 kg LPG ë tr¹ng th¸i láng t−¬ng ®−¬ng
1,8 dm3, 1 dm3 LPG ë tr¹ng th¸i láng t−¬ng ®−¬ng 242 dm3 ë tr¹ng th¸i khÝ.
− NhiÖt ®é b¾t ch¸y cña LPG kho¶ng 510oC.
− NhiÖt l−îng khi ®èt ch¸y LPG lµ 11.500 kCal/kg, nhiÖt trÞ thÊp t−¬ng ®−¬ng lµ
Hu = 48 Mj/kg
C¸c −u ®iÓm khi sö dông LPG lµm nhiªn liÖu thay thÕ cho x¨ng vµ diezel
− C¶i thiÖn møc ®é « nhiÔm m«i tr−êng.
− Gi¸ thµnh thÊp.
− TÝnh hçn hîp víi kh«ng khÝ tèt nªn cã thÓ ®èt ch¸y hÕt.
− Hµm l−îng sulfur trong khÝ th¶i khi ®èt ch¸y LPG hÇu nh− kh«ng cã.
− TrÞ sè Octane cao nªn tÝnh chèng næ tèt h¬n vµ cã thÓ n©ng cao tû lÖ nÐn, t¨ng
hiÖu suÊt ®èt.
TiÒm n¨ng khÝ thiªn nhiªn vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam
C«ng nghiÖp khÝ ViÖt Nam ®ang b−íc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn nhanh chãng. ThÞ
tr−êng khÝ ViÖt Nam còng ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. S¶n l−îng khÝ má B¹ch Hæ sau
khi hoµn thiÖn lµ 4 triÖu m3/ngµy. S¶n l−îng khÝ tõ má Nam C«n S¬n lµ 20 triÖu
m3/ngµy. KhÝ hãa láng LPG ®−îc s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam tõ nhµ m¸y khÝ Dinh Cè víi
s¶n l−îng 350.000 tÊn/n¨m vµ tõ nhµ m¸y läc dÇu sè 1 víi s¶n l−îng kho¶ng
250.000 tÊn/n¨m.
T×nh h×nh sö dông nhiªn liÖu khÝ vµ LPG ë ViÖt Nam míi chØ ë giai ®o¹n b¾t ®Çu.
Tiªu thô khÝ cho ph¸t ®iÖn t¹i hai nhµ m¸y ph¸t ®iÖn Bµ RÞa vµ Phó Mü tõ nguån
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Trang 10/10
khÝ ®ång hµnh B¹ch Hæ. Tèc ®é khai th¸c vµ sö dông nhiªn liÖu khÝ vµ LPG t¨ng
tr−ëng lµ t−¬ng ®èi nhanh, nhÊt lµ sau khi cã ®−îc nguån LPG s¶n xuÊt trong n−íc
tõ nhµ m¸y chÕ biÕn khÝ Dinh Cè víi gi¸ thµnh thÊp tõ ®Çu n¨m 1999. §Ó cã thÓ më
réng ph¸t triÓn thÞ tr−êng LPG trong n−íc, ngoµi lÜnh vùc sö dông trong d©n dông,
cÇn thiÕt ph¶i triÓn khai sö dông LPG trong nh÷ng hé tiªu thô lín nh− c¸c nhµ m¸y
c«ng nghiÖp vµ trong giao th«ng vËn t¶i.
II.
S¬ ®å nguyªn lý vÒ viÖc ®−a LPG vµo ®éng c¬ «t«:
1.
CÊu t¹o bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG:
Bao gåm c¸c bé phËn chÝnh:
1.1. B×nh chøa LPG:
B×nh chøa cã nhiÖm vô l−u gi÷ LPG ë tr¹ng th¸i láng ë møc ¸p suÊt cho phÐp.
Trªn b×nh chøa cã l¾p hÖ thèng van ®ãng më LPG, van an toµn, van x¶, ng¾t…
1.2. Bé gi¶m ¸p – ho¸ h¬i:
Bé gi¶m ¸p – ho¸ h¬i lµ thµnh phÇn quan träng trong bé chuyÓn ®æi nhiªn liÖu LPG,
nã cÇn thiÕt cho sù biÕn ®æi nhiÖt, ¸p suÊt h¬i LPG cã gi¸ trÞ gÇn víi m«i tr−êng. Bé
gi¶m ¸p ho¸ h¬i gióp t¹o ®ñ l−îng khÝ cung cÊp cho ®éng c¬. T¹o cho dßng khÝ
tr−íc khi vµo ®éng c¬ ë ¸p suÊt th«ng th−êng nh− ®èi víi khi ch¹y x¨ng.
1.3. Van ®iÖn tõ:
§©y lµ thiÕt bÞ cho phÐp ®ãng më LPG tõ b×nh chøa tíi ®éng c¬.
1.4. C«ng t¾c chuyÓn ®æi ®Ó më, kho¸ vµ b¸o møc LPG:
§©y lµ c«ng t¸c dïng ®Ó chuyÓn ®æi chÕ ®é x¨ng sang chÕ ®é sö dông LPG vµ ng−îc
l¹i.
1.5. Bé trén LPG ho¸ h¬i víi kh«ng khÝ:
Hoµ trén ®ång ®Òu l−îng nhiªn khÝ LPG víi kh«ng khÝ theo tû lÖ hîp lý t¹o thµnh
hçn hîp nhiªn liÖu cung cÊp cho ®éng c¬.
1.6. Bé d©y dÉn ®iÖn vµ bé ®−êng èng dÉn.
2.
S¬ ®å nguyªn lý
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Trang 11/11
S¬ ®å nguyªn lý hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG trªn xe «t« phun x¨ng ®iÖn tö
S¬ ®å nguyªn lý hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG trªn xe «t« dïng chÕ hßa khÝ
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
3.
Trang 12/12
Néi dung l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi nhiÖn liÖu LPG vµ c¸c b−íc thùc hiÖn:
3.1. L¾p ®Æt b×nh chøa LPG vµo khoang ®Ó hµnh lý ë phÝa sau «t«, s¸t víi v¸ch ng¨n
khoang hµnh kh¸ch.
3.2. L¾p bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i vµo th©n cña khoang ®éng c¬ ë phÝa tr−íc «t«.
3.3. L¾p van ®iÖn tõ ®Ó më, ng¾t LPG vµ van an toµn LPG vµo ®−êng dÉn LPG ë tr−íc bé
gi¶m ¸p ho¸ h¬i. Trong khoang ®éng c¬ l¾p van ®iÖn tõ ®Ó më, ng¾t x¨ng vµo ®−êng
cung cÊp x¨ng phÝa dµn ph©n phèi x¨ng.
3.4. L¾p bé hoµ trén nhhiªn liÖu LPG – kh«ng khÝ vµo ®−êng hót kh«ng khÝ phÇn tr−íc
b−ím giã.
3.5. L¾p c«ng t¾c chuyÓn ®æi b»ng tay ®Ó më, kho¸ vµ b¸o møc LPG vµo b¶ng t¸p l« ë vÞ
trÝ tr−íc ng−êi l¸i ®Ó cã thÓ chuyÓn ®æi sö dông nhiªn liÖu LPG vµ nhiªn liÖu x¨ng.
3.6. L¾p ®−êng èng dÉn LPG tõ b×nh chøa ®Õn bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i vµ tõ bé gi¶m ¸p ho¸
h¬i ®Õn bé trén khÝ LPG.
3.7. TrÝch ®−êng n−íc nãng (®−êng n−íc vÒ) cña kÐt n−íc lµm m¸t ®éng c¬ ®Ó l¾p ®−êng
dÉn n−íc nãng vµo vµ ra khái bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i.
3.8. L¾p bé d©y ®iÖn cña hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG vµo c¸c phô kiÖn.
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 13/13
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
PhÇn II
néi dung dù ¸n – kÕt qu¶ thùc nghiÖm vµ ®¸nh gi¸
I.
Mét sè thiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« ®· ®−îc
cÊp phÐp:
1.
ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« DAEWOO LANOS
V¨n b¶n thÈm ®Þnh thiÕt kÕ sè 11/§KTK do Côc §−êng bé ViÖt Nam – Bé GTVT
cÊp ngµy 29/12/2003.
2.
ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« MAZDA 626
V¨n b¶n thÈm ®Þnh thiÕt kÕ sè 709/§KTK do Côc §−êng bé ViÖt Nam – Bé GTVT
cÊp ngµy 07/04/2003.
3.
ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« TOYOTA COROLLA
V¨n b¶n thÈm ®Þnh thiÕt kÕ sè 710/§KTK do Côc §−êng bé ViÖt Nam – Bé GTVT
cÊp ngµy 07/04/2003.
4.
ThiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« ZIL XITEC
V¨n b¶n thÈm ®Þnh thiÕt kÕ sè 708/§KTK do Côc §−êng bé ViÖt Nam – Bé GTVT
cÊp ngµy 07/04/2003.
II.
C¸c quy tr×nh kiÓm tra, l¾p ®Æt, nghiÖm thu hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
1.
Quy tr×nh kiÓm tra xe «t« tr−íc l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
Xe «t« ch¹y x¨ng muèn ®−îc l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG (bé chuyÓn
®æi LPG) cÇn ph¶i qua kh©u kiÓm tra xe, ®Ó kh¶o s¸t vµ kiÓm tra xem cã tháa m·n
®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi hay kh«ng. C¸c b−íc kiÓm tra ®−îc thùc
hiÖn theo c¸c b−íc trong B¶ng 1 :
B¶ng 1. Quy tr×nh kiÓm tra xe «t« tr−íc khi l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG
TT Tªn nguyªn c«ng
(1) GiÊy tê xe
(2)
Kh«ng gian
b×nh LPG
Dông cô, thiÕt bÞ
- M¾t th−êng
l¾p - Th−íc ®o
Tiªu chuÈn
(1) §¶m b¶o cã giÊp phÐp l−u
hµnh.
(2) Tµi liÖu kü thuËt.
B×nh gas cÇn ®¶m b¶o kh«ng
gian:
(1) C¸ch èng x¶ ≥ 200mm
(2) C¸ch ®u«i xe ≥ 600 mm
(3) C¸ch ®Çu xe ≥ 1.500mm
(4) C¸ch mÆt ®Êt: cao h¬n
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 14/14
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
®iÓm thÊp nhÊt cña cÇu xe.
§¶m b¶o cøng v÷ng chÞu ®−îc
t¶i träng b×nh LPG.
(4) HÖ thèng ®iÖn
- §ång hå ®iÖn
(1) §iÖn b«bin ph¶i ho¹t ®éng
b×nh th−êng.
- M¸y ®o thêi ®iÓm ®¸nh
löa
(2) Bãng ®iÖn trong cèp xe
ph¶i s¸ng.
(3) Thêi ®iÓm ®¸nh löa.
Ho¹t ®éng b×nh th−êng, kh«ng
(5) HÖ thèng cung cÊp - M¾t th−êng
nhiªn liÖu
rß rØ nhiªn liÖu
§¶m b¶o ®¹t theo tiªu chuÈn
(6) KiÓm tra khÝ th¶i
- M¸y ®o khÝ th¶i
sau.
CO < 6,5%
HC < 1200 PPM
λ ≈ 1
(7) ChÕ hoµ khÝ (èng - M¾t th−êng
Ho¹t ®éng tèt.
cÊp kh«ng khÝ nÕu
lµ ®éng c¬ phun
x¨ng )
(8) Tû sè nÐn tõng
(1) Tû sè nÐn gi÷a c¸c xylanh
®éng c¬
kh«ng ®−îc chªnh lÖch
qu¸ 25%.
(2) ¸p suÊt nÐn cña c¸c
cylinder trong ®éng c¬
kh«ng ®−îc nhá h¬n so
víi tiªu chuÈn nhµ s¶n
xuÊt qui ®Þnh.
(9) HÖ thèng b«i tr¬n
- M¾t th−êng
§¶m b¶o ho¹t ®éng tèt.
(10) HÖ thèng n−íc lµm - M¾t th−êng
Ho¹t ®éng tèt.
nguéi
(3)
§iÓm ®Æt b×nh LPG
- Th−íc ®o
KÕt thóc qu¸ tr×nh kiÓm tra, xe «t« sÏ ®−îc ®¸nh gi¸ cã thÓ l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi
LPG hay kh«ng dùa trªn c¸c th«ng sè kü thuËt ®o ®−îc. NÕu ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c
tiªu chuÈn ®Ò ra xe sÏ ®−îc ®−a vµo l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi. NÕu kh«ng ®¶m b¶o c¸c
tiªu chuÈn trong giíi h¹n cã thÓ söa ch÷a hay c¶i t¹o ®−îc, xe sÏ ®−îc ®−a vµo söa
ch÷a, c¶i t¹o tr−íc khi l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi.
B¶ng 2. KÕt qu¶ kiÓm tra vµ kÕt luËn
TT
(1)
H¹ng môc
KiÓm tra
GiÊy tê xe
KÕt qu¶ KiÓm tra
Hîp lÖ
Kh«ng hîp lÖ
KÕt luËn
Cho kiÓm tra tiÕp
Kh«ng cho chuyÓn ®æi
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Ghi chó
Trang 15/15
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
TT
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
(10)
2.
H¹ng môc
KÕt qu¶ KiÓm tra
KÕt luËn
KiÓm tra
Kh«ng gian l¾p §¶m b¶o theo tiªu Cho kiÓm tra tiÕp
b×nh LPG
chuÈn
Kh«ng ®¶m b¶o theo Tuú theo nguyªn nh©n
tiªu chuÈn
mµ quyÕt ®Þnh kh«ng
cho chuyÓn ®æi hay
kh¾c phôc sù cè råi
cho kiÓm tra tiÕp
§iÓm ®Æt b×nh §¶m b¶o
Cho kiÓm tra tiÕp
LPG
Kh«ng ®¶m b¶o
Kh«ng cho chuyÓn ®æi
HÖ thèng ®iÖn
- §iÖn cao ¸p
- §Ìn cèp xe
§−êng
x¨ng
cung cÊp cho
®éng c¬
KiÓm tra khÝ x¶
Ho¹t ®éng tèt
Háng hãc
Cho kiÓm tra tiÕp
Söa ch÷a
Ho¹t ®éng tèt
Háng hãc
Cho kiÓm tra tiÕp
Söa ch÷a
§¹t tiªu chuÈn
Kh«ng
®¹t
tiªu
chuÈn
ChÕ hoµ khÝ Ho¹t ®éng tèt
(èng cÊp kh«ng Háng hãc
khÝ nÕu lµ ®éng
c¬ phun x¨ng )
Tû sè nÐn tõng §¶m b¶o theo tiªu
®éng c¬
chuÈn
Kh«ng ®¶m b¶o theo
tiªu chuÈn
DÇu b«i tr¬n
Ho¹t ®éng tèt
Ho¹t ®éng kh«ng tèt
N−íc lµm m¸t
Ho¹t ®éng tèt
Ho¹t ®éng kh«ng tèt
Ghi chó
Kho¶ng c¸ch èng x¶
®Õn b×nh gas kh«ng
®¶m b¶o theo tiªu
chuÈn th× cã thÓ ®Æt
c¸c tÊm c¸ch nhiÖt
S¸txi kh«ng ®¶m b¶o
cøng v÷ng, kh«ng
nªn söa ch÷a gia cè
®Ó l¾p ®−îc b×nh gas
v× nh− vËy chøng tá
xe ®· qu¸ cò kh«ng
thÓ chuyÓn ®æi ®−îc
n÷a
Cho kiÓm tra tiÕp
Söa ch÷a
Cho kiÓm tra tiÕp
Söa ch÷a
Cho kiÓm tra tiÕp
Kh«ng cho chuyÓn ®æi
Cho kiÓm tra tiÕp
Thay míi
Cho kiÓm tra tiÕp
Thay míi, bæ sung
Quy tr×nh l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« ch¹y x¨ng
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 16/16
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
Xe «t« ®−îc sau khi ®−îc kiÓm tra tháa m·n ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn sÏ ®−îc ®−a vµo
d©y chuyÒn l¾p ®Æt bé chuyÓn ®æi. Qu¸ tr×nh l¾p ®Æt tu©n thñ chÆt chÏ c¸c quy ®Þnh
vµ tiªu chuÈn ®· ®Æt ra theo mét quy tr×nh chuÈn.
B¶ng 3. Quy tr×nh l¾p ®Æt hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu LPG lªn xe «t« ch¹y x¨ng
TT
Tªn nguyªn c«ng
Dông cô thiÕt bÞ
Tiªu chuÈn
1)
KiÓm tra c¸c giÊy tê - M¾t th−êng
x¸c nhËn chÊt l−îng - Tay
b×nh gas, c¸c chi tiÕt hÖ
thèng chuyÓn ®æi
2)
L¾p b×nh LPG
3)
L¾p c¸c èng hót khÝ vµ - Trßng, cê lª
(1) §¶m b¶o gän ®Ñp, kh«ng
x¶ khÝ, èng th«ng h¬i
¶nh h−ëng ®Õn c¸c chi tiÕt
- Khoan tay
kh¸c trªn xe khi xe ch¹y.
- Tuèc n¬ vÝt (2 c¹nh, 4
(2) Ph¶i ®¶m b¶o khÝ ®−îc
c¹nh)
l−u th«ng ra ngoµi xe.
4)
L¾p ®−êng n¹p LPG, - M¸y c¾t èng cÇm tay
®Çu n¹p LPG cho b×nh
- M¸y uèn èng cÇm tay
- Trßng cê lª
(1) §¶m b¶o gän ®Ñp
(2) Kh«ng bÞ hë
5)
L¾p ®−êng èng cung - M¸y c¾t èng cÇm tay
cÊp LPG cho ®éng c¬ tõ - M¸y uèn èng cÇm tay
b×nh ®Õn van ®iÖn tõ
- Trßng cê lª
LPG
(1) §¶m b¶o kh«ng bÞ hë.
(2) Kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn
c¸c chi tiÕt trªn xe khi xe
ch¹y (chó ý ®−êng d−íi
gÇm xe).
(3) §¶m b¶o gas láng l−u
th«ng tõ b×nh ®Õn van
®iÖn tõ.
(4) C¸ch xa èng x¶ ( nªn l¾p
song song vµ c¹nh ®−êng
èng dÉn x¨ng d−íi gÇm
6)
L¾p van ®iÖn tõ LPG
(1) Van ®iÖn tõ ph¶i ®−îc l¾p
theo ®óng chiÒu nh−
trong thiÕt kÕ.
(2) §¶m b¶o cøng v÷ng.
§¶m b¶o chøng nhËn chÊt
l−îng tiªu chuÈn cña chÝnh
h·ng vµ ViÖt Nam
(2) §¶m b¶o cøng v÷ng.
- M¸y hµn ®iÖn
(3) §¶m b¶o tiªu chuÈn sau:
- Cê lª, má lÕt
+ Tiªu chuÈn c¬ së
- Khoan tay, mòi khoÐt
φ20
+ C¸ch mÆt ®Êt cao h¬n
®iÓm cao nhÊt cña cÇu
xe.
- M¸y c¾t èng cÇm tay
- M¸y uèn èng cÇm tay
- Trßng cê lª
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
Trang 17/17
Dù ¸n KC.06.DA.09.CN
TT
Tªn nguyªn c«ng
Dông cô thiÕt bÞ
Tiªu chuÈn
7)
L¾p ®−êng cung cÊp - M¸y c¾t èng cÇm tay
LPG cho ®éng c¬ tõ van - M¸y uèn èng cÇm tay
®iÖn tõ LPG ®Õn bé
- Trßng cê lª
gi¶m ¸p ho¸ h¬i
(1) §¶m b¶o kh«ng bÞ hë.
(2) Kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn
c¸c chi tiÕt trªn xe khi xe
ch¹y (chó ý ®−êng d−íi
gÇm xe).
(3) §¶m b¶o gas láng l−u
th«ng tõ van ®iÖn tõ ®Õn
bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i.
8)
L¾p bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i
(1) Bé gi¶m ¸p ho¸ h¬i ph¶i
®−îc l¾p theo ®óng chiÒu
nh− trong thiÕt kÕ.
(2) §¶m b¶o cøng v÷ng.
(3) Cµng gÇn bé trén cµng tèt
9)
L¾p ®−êng cung cÊp gas - M¸y c¾t èng cÇm tay
cho ®éng c¬ tõ bé gi¶m - M¸y uèn èng cÇm tay
¸p ho¸ h¬i tíi bé trén
- Trßng cê lª
- T12 , T10 , trßng cê lª
- K×m
10) L¾p van tiÕt l−u dßng - K×m kÑp, tuèc n¬ vÝt
gas
11) L¾p bé trén
(1) §¶m b¶o kÝn kh«ng rß rØ
gas.
(2) Gän kh«ng ¶nh h−ëng
®Õn chi tiÕt kh¸c khi xe
ch¹y.
(1) T¹i chç nèi gas kh«ng bÞ
rß rØ.
(2) Van ho¹t ®éng tèt.
- Trßng cê lª 10, tuèc (1) §¶m b¶o cøng theo ®óng
n¬ vÝt
yªu cÇu kü thuËt.
+ KÝn, khÝt, kh«ng bÞ hë
+ Ch¾c ch¾n
12) L¾p van ®iÖn tõ x¨ng - Tuèc n¬ vÝt
(víi xe chÕ hoµ khÝ)
(1) §¶m b¶o cøng v÷ng ho¹t
®éng tèt.
(2) L¾p theo ®óng chiÒu b¶n
vÏ thiÕt kÕ.
13) L¾p ®−êng n−íc nãng - K×m, tuèc n¬ vÝt
phôc vô cho bé gi¶m ¸p
ho¸ h¬i
(1) §¶m b¶o kh«ng bÞ rß rØ
n−íc.
(2) §−êng n−íc ph¶i l−u
th«ng khi hoÆt ®éng ë chÕ
®é gas.
14) §Êu nèi hÖ thèng d©y - Má hµn ®iÖn, b¨ng (1) TÊt c¶ c¸c hÖ thèng ®iÖn
®iÖn, l¾p c«ng t¾c
dÝnh, c¸c ®ai kÑp
ph¶i ho¹t ®éng b×nh
th−êng.
(2) C¸c d©y ®iÖn ph¶i ®−îc
bã gän gµng.
C«ng ty C¬ khÝ Ng« Gia Tù
16-18 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi – Tel: (04) 824 7901 – Fax: (04) 825 2759
- Xem thêm -
.PDF 
87 
50 
106 
