Tài liệu Bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý theo pháp luật việt nam

Bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý theo pháp luật Việt Nam Ninh Thị Thanh Thủy Khoa Luật Luận văn Thạc sĩ ngành: Luật dân sự; Mã số: 60 38 30 Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Quế Anh Năm bảo vệ: 2009 Abstract: Khái niệm về chỉ dẫn địa lý, so sánh chỉ dẫn địa lý với một số đối tượng sở hữu công nghiệp khác. Trình bày khái niệm quyền sở hữu công nghiệp (SHCN), đặc điểm của quyền SHCN và khái niệm quyền SHCN đối với chỉ dẫn địa lý. Khái quát lịch sử hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế về bảo hộ quyền SHCN đối với chỉ dẫn địa lý. Nghiên cứu các hình thức bảo hộ SHCN đối với chỉ dẫn địa lý: theo hệ thống pháp luật riêng; theo pháp luật về nhãn hiệu hàng hóa và theo pháp luật về chống cạnh tranh không lành mạnh. Nghiên cứu các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về điều kiện bảo hộ chỉ dẫn địa lý, việc xác lập quyền SHCN đối với chỉ dẫn địa lý, nội dung quyền SHCN đối với chỉ dẫn địa lý. Khảo sát, phân tích thực trạng hoạt động bảo hộ chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật và tăng cường hiệu quả bảo hộ quyền SHCN đối với chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam: Nhà nước tạo cơ chế hỗ trợ việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý; nâng cao nhận thức của các nhà sản xuất; các hiệp hội ngành nghề phải thể hiện đầy đủ vai trò là người đại diện cho các chủ thể sản xuất, kinh doanh để họ có thể khai thác địa lý một cách hiệu quả nhất; cần có sự phân định một cách rõ ràng, cụ thể giữa hoạt động quản lý nội bộ của tổ chức tập thể và hoạt động quản lý bên ngoài của các cơ quan quản lý nhà nước; tiếp tục hoàn thiện bộ máy thực thi sở hữu trí tuệ; chú trọng tới công tác đào tạo và nâng cao trình độ của cán bộ các cơ quan thực thi cũng như các cơ quan bảo vệ pháp luật về sở hữu công nghiệp; đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế nhằm nâng cao năng lực về vật chất, kỹ thuật và con người tham gia các hoạt động về bảo hộ chỉ dẫn địa lý Keywords: Chỉ dẫn địa lý; Luật dân sự; Pháp luật Việt Nam; Quyền sở hữu công nghiệp Content më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi ThÕ giíi hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn trong bèi c¶nh c¹nh tranh toµn cÇu vµ héi nhËp, nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang chuyÓn sang thêi kú míi víi tr×nh ®é ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng cña tri thøc. YÕu tè trÝ tuÖ ngµy cµng ®-îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ trë thµnh mét trong c¸c nh©n tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm hµng hãa, dÞch vô. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay phô thuéc nhiÒu vµo hiÖu qu¶ b¶o hé c¸c s¶n phÈm trÝ tuÖ vµ ®ang cã sù quan t©m ®Æc biÖt cña c¸c quèc gia trong c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. C«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa cña n-íc ta víi nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh më cöa, héi nhËp ®· vµ ®ang ®ßi hái chóng ta ph¶i cã c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thóc ®Èy ho¹t ®éng s¸ng t¹o, t¹o m«i tr-êng c¹nh tranh lµnh m¹nh cho c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc, ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ s¶n xuÊt, kinh doanh. C¬ chÕ b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ víi néi dung c¬ b¶n coi kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¸ng t¹o lµ tµi s¶n trÝ tuÖ vµ c¸c quyÒn vÒ tµi s¶n nµy ph¶i ®-îc ph¸p luËt thõa nhËn vµ b¶o vÖ lµ ®ßi hái kh¸ch quan cho sù ra ®êi c«ng cô ph¸p lý cña nhµ n-íc, gãp phÇn t¹o ®éng lùc cho ho¹t ®éng s¸ng t¹o, thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho nh©n d©n. B¶o hé së h÷u trÝ tuÖ võa xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu tù th©n cña nÒn kinh tÕ - x· héi n-íc ta trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, võa lµ mét ®ßi hái trong qu¸ tr×nh héi nhËp. ViÖc x©y dùng vµ duy tr× hÖ thèng b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ h÷u hiÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng vµ cÇn thiÕt cña ViÖt Nam trong thêi kú hiÖn nay. Tõ khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, Nhµ n-íc ta ®· ban hµnh kh¸ nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ nh-: Ph¸p lÖnh B¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp (1989), Ph¸p lÖnh B¶o hé quyÒn t¸c gi¶ (1994), Bé luËt D©n sù (1995), Bé luËt H×nh sù (1999) vµ nhiÒu v¨n b¶n kh¸c ®Ó xö lý nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong giao dÞch d©n sù vÒ së h÷u trÝ tuÖ. Tuy nhiªn, quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nµy chñ yÕu lµ nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh nguyªn t¾c chung; c¸c quy ®Þnh cô thÓ n»m r¶i r¸c ë nhiÒu v¨n b¶n d-íi luËt nªn thiÕu tÝnh ®ång bé vµ hiÖu lùc ph¸p lý, ¶nh h-ëng tíi viÖc thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ë trong n-íc vµ qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. MÆt kh¸c, mét sè vÊn ®Ò míi xuÊt hiÖn do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc, c«ng nghÖ vµ yªu cÇu cña ®êi sèng x· héi nh- b¶o hé thiÕt kÕ bè trÝ m¹ch tÝch hîp, quyÒn chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, quyÒn ®èi víi bÝ mËt kinh doanh, chØ dÉn ®Þa lý (CD§L), tªn th-¬ng m¹i… ch-a cã chÕ ®Þnh ph¸p lý ®iÒu chØnh trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt nµy. Trong khi ®ã, lµ mét n-íc n«ng nghiÖp, ViÖt Nam cã rÊt nhiÒu n«ng s¶n cã chÊt l-îng vµ tÝnh chÊt ®Æc thï nh- g¹o H¶i HËu, nh·n lång H-ng Yªn, v¶i thiÒu Thanh Hµ, xoµi c¸t Hßa Léc, v.v... Ngoµi n«ng s¶n, rÊt nhiÒu ®Þa ph-¬ng cña ViÖt Nam cßn cã c¸c ®Æc s¶n næi tiÕng kh¸c nh- n-íc m¾m Phó Quèc, b¸nh ®Ëu xanh H¶i D-¬ng, b¸nh cuèn Thanh Tr×, lôa Hµ §«ng, v.v... Nh÷ng th-¬ng hiÖu nµy cã mét gi¸ trÞ th-¬ng m¹i rÊt lín, lµ c«ng cô marketing h÷u hiÖu trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu. B¶o hé ph¸p lý hiÖu qu¶ c¸c th-¬ng hiÖu nµy kh«ng chØ gãp phÇn n©ng cao gi¸ trÞ th-¬ng m¹i cña hµng hãa ViÖt Nam trªn thÞ tr-êng thÕ giíi mµ cßn gãp phÇn b¶o tån c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa vµ tri thøc truyÒn thèng cña d©n téc kÕt tinh trong nh÷ng hµng hãa nµy. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay míi chØ cã 16 CD§L/tªn gäi xuÊt xø ®-îc b¶o hé t¹i ViÖt Nam. N-íc m¾m Phó Quèc næi tiÕng ®Õn møc kh«ng chØ bÞ lµm gi¶ ë ViÖt Nam mµ c¶ ë n-íc ngoµi. NhiÒu ®Æc s¶n næi tiÕng cña ViÖt Nam ®ang bÞ mai mét vµ biÕn mÊt dÇn khái trÝ nhí cña ng-êi tiªu dïng. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ chóng ta ch-a nhËn thøc ®-îc ý nghÜa kinh tÕ, v¨n hãa cña CD§L vµ ch-a cã mét hÖ thèng b¶o hé thÝch hîp lo¹i th-¬ng hiÖu ®Æc biÖt nµy. ViÖc ban hµnh Bé luËt D©n sù n¨m 2005; LuËt Së h÷u trÝ tuÖ n¨m 2005 vµ LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt Së h÷u trÝ tuÖ n¨m 2005 nh»m thÓ chÕ hãa c¸c quan ®iÓm, chñ tr-¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n-íc trong lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ ®· gãp phÇn hoµn thiÖn, bæ sung vµ thèng nhÊt quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®· cã ®ång thêi gi¶i quyÕt ®-îc nh÷ng ®ßi hái thùc tÕ hiÖn nay trong ®ã cã vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L. Tuy nhiªn, ®Ó c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ nãi chung vµ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L nãi riªng ®i vµo cuéc sèng mét c¸ch hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i cã sù h-íng dÉn, gi¶i thÝch, ¸p dông c¸c quy ®Þnh nµy mét c¸ch ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ vµ ph¶i 2 phï hîp víi xu h-íng cña thÕ giíi. ChÝnh v× vËy, viÖc nghiªn cøu vµ tiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ lÜnh vùc nµy lµ rÊt cÇn thiÕt. Víi lý do ®ã, t«i quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi "B¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi chØ dÉn ®Þa lý theo ph¸p luËt ViÖt Nam" lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cho luËn v¨n th¹c sÜ cña m×nh. 2. Môc ®Ých, nhiÖm vô cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi 2.1. Môc ®Ých nghiªn cøu §Ò tµi nghiªn cøu mét c¸ch tæng thÓ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt hiÖn hµnh cña ViÖt Nam vÒ b¶o hé CD§L, nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò chung vµ c¬ b¶n nhÊt vÒ b¶o hé CD§L ë ViÖt Nam, nghiªn cøu c¸c h×nh thøc b¶o hé CD§L trªn thÕ giíi: (i) theo hÖ thèng ®¨ng ký riªng; (ii) th«ng qua ®¨ng ký nh·n hiÖu tËp thÓ hoÆc nh·n hiÖu chøng nhËn theo luËt nh·n hiÖu hµng hãa; vµ (iii) theo luËt chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. Ngoµi ra, ®Ò tµi còng nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng b¶o hé CD§L ë ViÖt Nam. Qua ®ã, ®Ò tµi ®-a ra c¸c yªu cÇu vµ kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé CD§L còng nh- t¨ng c-êng hiÖu qu¶ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L ë ViÖt Nam. 2.2. NhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò tµi Víi môc ®Ých vµ ph¹m vi nghiªn cøu nh- ®· ®Ò cËp ë trªn, ®Ò tµi nµy ®Æt ra c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu cô thÓ sau: - Kh¸i niÖm vÒ CD§L, so s¸nh CD§L víi mét sè ®èi t-îng së h÷u c«ng nghiÖp kh¸c; - Kh¸i niÖm quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, ®Æc ®iÓm cña quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ kh¸i niÖm quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L; - C¸c quy ®Þnh cña hÖ thèng ph¸p luËt quèc tÕ vÒ CD§L; - C¸c h×nh thøc b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L: (i) theo hÖ thèng ph¸p luËt riªng; (ii) theo ph¸p luËt vÒ nh·n hiÖu hµng hãa; vµ (iii) theo ph¸p luËt vÒ chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh; - C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh vÒ ®iÒu kiÖn b¶o hé CD§L, viÖc x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L, néi dung quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L; b¶o vÖ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L; - Thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng b¶o hé CD§L ë ViÖt Nam qua ®ã ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ b¶o hé CD§L ë ViÖt Nam. 3. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu chñ yÕu ®-îc sö dông trong luËn v¨n nµy lµ ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, tæng hîp c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh trong vÊn ®Ò b¶o hé CD§L ®Ó ®-a ra mét c¸i nh×n tæng thÓ cña vÊn ®Ò. Víi viÖc sö dông ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch, tæng hîp nµy, luËn v¨n chØ ra mét sè ®iÓm h¹n chÕ, bÊt cËp cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé CD§L tõ ®ã ®-a ra mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®Ó hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt nµy. Bªn c¹nh ®ã, luËn v¨n cßn sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p luËt häc so s¸nh, lÞch sö, thèng kª ®Ó lµm râ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña vÊn ®Ò ®-îc nghiªn cøu, ®Ó ®¸nh gi¸ sù t-¬ng thÝch cña ph¸p luËt ViÖt Nam so víi ph¸p luËt quèc tÕ. C¸c ph-¬ng ph¸p nãi trªn ®Òu dùa trªn nÒn t¶ng lµ chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng vµ chñ nghÜa duy vËt lÞch sö cña triÕt häc M¸c - Lªnin. 4. T×nh h×nh nghiªn cøu Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay vÊn ®Ò b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®ang trë thµnh mèi quan t©m hµng ®Çu trong c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. §èi víi n-íc ta viÖc x©y dùng vµ duy tr× mét hÖ thèng b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ h÷u hiÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ mµ tr-íc m¾t lµ mét ®iÒu kiÖn b¾t buéc ph¶i ®¹t ®-îc khi gia nhËp Tæ chøc Th-¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO). 3 ViÖc b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ nãi chung vµ së h÷u c«ng nghiÖp nãi riªng trong thêi gian gÇn ®©y míi b¾t ®Çu ®-îc quan t©m nh-ng ch-a ®óng møc. §Æc biÖt ®èi víi CD§L - mét trong c¸c ®èi t-îng b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp cã rÊt Ýt bµi viÕt, c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy ë ViÖt Nam, nh- bµi "ChØ dÉn ®Þa lý n«ng s¶n: thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p", cña Xu©n Anh, T¹p chÝ Nghiªn cøu lËp ph¸p, (th¸ng 7), 2004; "C¸c quy ®Þnh cña HiÖp ®Þnh TRIPs vÒ b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý", cña ThS. Vò H¶i YÕn, T¹p chÝ LuËt häc, sè 11, 2006; "B¶o hé chØ dÉn ®Þa lý chØ ph¸p luËt th«i, ch-a ®ñ", cña Lª Tïng, T¹p chÝ HiÕn kÕ lËp ph¸p, sè 9(70), 2006; "ChØ dÉn ®Þa lý c¸c khÝa c¹nh th-¬ng m¹i trong xuÊt khÈu", ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cÊp bé do PGS.TS. §ç ThÞ Loan lµm chñ nhiÖm ®Ò tµi... 5. KÕt cÊu cña luËn v¨n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, néi dung cña luËn v¨n gåm 3 ch-¬ng Ch-¬ng 1: Kh¸i qu¸t chung vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi chØ dÉn ®Þa lý. Ch-¬ng 2: Mét sè néi dung c¬ b¶n cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý. Ch-¬ng 3: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý ë ViÖt Nam vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý. Chương 1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ VÀ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP ĐỐI VỚI CHỈ DẪN ĐỊA LÝ Mục tiêu của chương này là làm rõ khái niệm CDĐL theo quan niệm của WIPO, pháp luật một số nước ngoài, pháp luật Việt Nam; so sánh CDĐL với một số đối tượng sở hữu công nghiệp khác như nhãn hiệu, tên thương mại; khái niệm và đặc điểm của quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL; sự hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL trên thế giới và ở Việt Nam; các hình thức bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL và ý nghĩa của việc bảo hộ CDĐL. Với mục tiêu đó, chương này giải quyết những vấn đề cơ bản sau. 1.1. Khái niệm chỉ dẫn địa lý và quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý 1.1.1. Khái niệm chỉ dẫn địa lý và so sánh chỉ dẫn địa lý với một số đối tượng sở hữu công nghiệp khác 1.1.1.1. Khái niệm chỉ dẫn địa lývới tư cách là đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp Thuật ngữ "chỉ dẫn địa lý" đã được đề cập trong Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ ("TRIPS") tại khoản 1 Điều 22 như sau: "Chỉ dẫn địa lý là những chỉ dẫn về hàng hóa có nguồn gốc từ lãnh thổ của một nước thành viên hoặc từ một khu vực hay địa phương trong lãnh thổ đó mà chất lượng, uy tín hay đặc tính khác của hàng hóa chủ yếu do xuất xứ địa lý quyết định". Luật CDĐL một số nước như Trung Quốc, Thái Lan hay Malaysia cũng đưa ra định nghĩa về CDĐL. Theo khoản 22 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, "chỉ dẫn địa lý là dấu hiệu dùng để chỉ sản phẩm có nguồn gốc từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hay quốc gia cụ thể". Khái niệm về CDĐL theo pháp luật hiện hành của Việt Nam là hoàn toàn tương thích với Điều 22.1 của Hiệp định TRIPS. 1.1.1.2. Phân biệt chỉ dẫn địa lý với chỉ dẫn nguồn gốc và tên gọi xuất xứ Chỉ dẫn nguồn gốc bao gồm tên gọi, chỉ dẫn, dấu hiệu hay những chỉ dẫn khác dẫn chiếu tới một nước nhất định hoặc tới một khu vực của nước đó nơi có thể truyền tải khái niệm rằng hàng hóa mang chỉ dẫn này có nguồn gốc từ nước đó hoặc địa phương đó. 4 Tên gọi xuất xứ hàng hóa là tên địa lý của một nước hoặc địa phương là nơi mà hàng hóa được sản xuất và chất lượng đặc thù của hàng hóa này là do môi trường địa lý (kể cả yếu tố tự nhiên và con người) của nước hoặc địa phương đó quyết định.. Chỉ dẫn nguồn gốc, tên gọi xuất xứ và CDĐL có mối liên hệ với nhau. Tên gọi xuất xứ là một dạng đặc biệt của CDĐL, CDĐL là một dạng đặc biệt của chỉ dẫn nguồn gốc. 1.1.1.3. Phân biệt chỉ dẫn địa lý với nhãn hiệu CDĐL và nhãn hiệu đều là các dấu hiệu có khả năng phân biệt dùng cho hàng hóa, dịch vụ trong lưu thông thương mại. Do vậy, trên thực tế nhiều CDĐL được bảo hộ như một nhãn hiệu hoặc nhãn hiệu được bảo hộ có chứa CDĐL cho cùng sản phẩm, hàng hóa. Tuy nhiên, CDĐL và nhãn hiệu có một số điểm khác nhau như về chức năng của dấu hiệu, chủ thể quyền sở hữu, đặc điểm của quyền sử dụng, đặc điểm của sản phẩm mang dấu hiệu, sự phụ thuộc vào việc bảo hộ tại nước xuất xứ. 1.1.1.4. Phân biệt chỉ dẫn địa lý với tên thương mại CDĐL và tên thương mại có sự khác nhau ở chức năng của dấu hiệu, thủ tục xác lập quyền, tính hạn chế về phạm vi bảo hộ, vấn đề khai thác, sử dụng và quản lý. 1.1.2. Khái niệm quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý 1.1.2.1. Khái niệm quyền sở hữu công nghiệp Quyền sở hữu công nghiệp là các quyền hợp pháp của cá nhân, pháp nhân đối với các đối tượng sở hữu công nghiệp. Quyền sở hữu công nghiệp phát sinh khi đối tượng sở hữu công nghiệp đáp ứng đủ các tiêu chuẩn bảo hộ hoặc khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bằng bảo hộ. Khoản 4 Điều 4 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định: "Quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, CDĐL, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh". 1.1.2.2. Đặc điểm của quyền sở hữu công nghiệp Quyền sở hữu công nghiệp là một loại quyền sở hữu, do vậy nó cũng mang đặc điểm chung của quyền sở hữu (chẳng hạn chủ thể mang quyền luôn xác định còn chủ thể mang nghĩa vụ là không xác định....). Ngoài ra, quyền sở hữu công nghiệp còn có những đặc điểm riêng như tính vô hình; tính hạn chế về không gian, hạn chế về thời gian, hạn chế quyền của chủ sở hữu; v.v… Trong phần này tác giả luận văn đã trình bày về một số đặc điểm riêng của quyền sở hữu công nghiệp. 1.1.2.3. Khái niệm và đặc điểm của quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Theo quy định tại Điều 751 Bộ luật dân sự năm 2005, quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL bao gồm quyền sở hữu CDĐL của Nhà nước và quyền sử dụng CDĐL của các tổ chức, cá nhân đáp ứng các điều kiện do pháp luật về sở hữu trí tuệ quy định. Quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL là quyền của tổ chức, cá nhân đối với CDĐL (khoản 4 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005). Quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL cũng có một số đặc điểm chung của quyền sở hữu công nghiệp như tính vô hình, tính hạn chế về không gian. Ngoài ra, quyền sở hữu công nghiệp đối với đối tượng này còn có những đặc điểm riêng biệt như: - Người sử dụng CDĐL không phải là chủ sở hữu CDĐL - Việc bảo hộ tại nước xuất xứ là điều cốt lõi, là nền tảng cho việc tồn tại và bảo hộ các CDĐL. Việc bảo hộ tại nước xuất xứ là điều kiện tiên quyết cho sự bảo hộ trên phạm vi quốc tế. 5 - CDĐL không bị giới hạn thời hạn bảo hộ nếu đối tượng bảo hộ là CDĐL vẫn đáp ứng các điều kiện do pháp luật quy định. - Quyền đối với CDĐL không được chuyển nhượng, quyền sử dụng CDĐL không được chuyển giao 1.2. Vài nét về sự hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý trên thế giới và ở Việt Nam 1.2.1. Lịch sử và hệ thống pháp luật quốc tế về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý CDĐL có thể được bảo hộ ở phạm vi quốc tế thông qua các điều ước quốc tế. Có bốn điều ước quốc tế do WIPO quản lý liên quan đến bảo hộ CDĐL: Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp 1883, Thỏa ước Madrid về chống chỉ dẫn sai lệch về nguồn gốc hàng hóa 1891, Thỏa ước Lisbon về bảo hộ và đăng ký quốc tế tên gọi xuất xứ 1958 và Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ (Hiệp định TRIPS). Trong phần này tác giả đã sơ lược các quy định liên quan đến việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL của các điều ước quốc tế này. Có thể thấy rằng hệ thống pháp luật quốc tế về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL ngày càng được xây dựng đầy đủ, chặt chẽ và ngày càng hoàn thiện nhằm bảo hộ một cách có hiệu quả đối tượng sở hữu công nghiệp này và nhằm đáp ứng với nhu cầu phát triển, hội nhập quốc tế của thế giới trong giai đoạn hiện nay. 1.2.2. Lược sử về sự hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý Tác giả luận văn trình bày các giai đoạn lịch sử của sự hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật Việt Nam về bảo hộ CDĐL từ năm 1980 đến nay. Mỗi giai đoạn lịch sử có đặc thù riêng. Điều kiện kinh tế, xã hội trong nước và quốc tế ở mỗi giai đoạn có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động bảo hộ CDĐL. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về bảo hộ CDĐL ở nước ta phát triển từ thấp đến cao và ngày càng được hoàn thiện góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động thực thi và thực hiện các cam kết quốc tế. 1.3. Hình thức bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Có nhiều phương thức bảo hộ các CDĐL ở phạm vi quốc gia, nhưng có thể chia thành 03 nhóm chính sau: bảo hộ CDĐL bằng hệ thống pháp luật riêng, bảo hộ CDĐL bằng pháp luật về nhãn hiệu tập thể và nhãn hiệu chứng nhận, và bảo hộ CDĐL bằng luật chống cạnh tranh không lành mạnh. 1.3.1. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý bằng pháp luật riêng Pháp là nước đầu tiên và điển hình trong việc bảo hộ CDĐL bằng một luật riêng. Hệ thống đăng ký và một loạt khái niệm trong luật của Pháp đã có ảnh hưởng lớn và lan rộng trong các nước có truyền thống luật La mã ở Châu Âu và Châu Mỹ La tinh. Theo hệ thống riêng về bảo hộ CDĐL, các chỉ tiêu của một CDĐL được bảo hộ được xây dựng bằng một thủ tục hành chính với sự tham gia của các nhà sản xuất và các cơ quan quản lý nhà nước, sau đó được chính thức công nhận bằng thủ tục đăng ký quyền sở hữu công nghiệp. Nội dung bảo hộ một CDĐL là chống việc sử dụng các chỉ dẫn thương mại trùng hoặc tương tự với CDĐL đó cho sản phẩm không đạt các chỉ tiêu pháp lý. Hệ thống bảo hộ CDĐL theo mô hình này thường được gọi là hệ thống tên gọi xuất xứ có kiểm soát AOC, hiện hành ở EU và các nước thành viên EU, trong đó đặc biệt có Pháp, Thụy Sỹ. 6 1.3.2. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý bằng pháp luật về nhãn hiệu tập thể/nhãn hiệu chứng nhận Bảo hộ CDĐL bằng pháp luật về nhãn hiệu tập thể và nhãn hiệu chứng nhận thường thấy ở các nước có truyền thống luật Anh-Mỹ. Cả hai hình thức bảo hộ này đặc biệt có ý nghĩa để các doanh nghiệp hoặc hiệp hội doanh nghiệp chủ động phát huy vai trò của giới tư nhân. Tuy nhiên, cả hai hình thức bảo hộ này chỉ có hiệu quả trong một chừng mực nhất định vì chỉ có thể kiểm soát những người tự nguyện sử dụng các nhãn hiệu chứa CDĐL mà không thể cấm những người không gia nhập tập thể và những người không chịu sự giám định, chứng nhận sản phẩm sử dụng CDĐL. 1.3.3. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý bằng pháp luật chống cạnh tranh không lành mạnh Để được bảo hộ theo luật chống cạnh tranh không lành mạnh, nhìn chung một CDĐL phải thỏa mãn hai điều kiện: (i) CDĐL phải đã có được một danh tiếng hoặc uy tín nhất định; và (ii) việc sử dụng CDĐL trên sản phẩm/dịch vụ không xuất xứ từ vùng mang tên địa lý tương ứng phải làm cho người tiêu dùng bị nhầm lẫn về xuất xứ thực sự của sản phẩm/dịch vụ. Hình thức bảo hộ này chỉ nhằm vào việc bồi thường thiệt hại gây ra do việc sử dụng CDĐL sai trái. Đối với hình thức bảo hộ không cần đăng ký này khi xảy ra xâm phạm quyền thì việc chứng minh sự đáp ứng các điều kiện để được hưởng sự bảo hộ thuộc nghĩa vụ của chủ thể quyền và thường rất khó khăn và tốn kém. 1.4. Ý nghĩa của việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý Việc bảo hộ CDĐL đem lại nhiều lợi ích cho cả nhà sản xuất, người tiêu dùng cũng như cho quốc gia. Chúng ta có thể thấy được ý nghĩa của việc bảo hộ CDĐL ở những phương diện sau: * Trước hết, việc bảo hộ CDĐL đảm bảo lợi ích kinh tế xã hội của quốc gia, địa phương có tên gọi địa lý được sử dụng. Lợi ích đó được thể hiện ở chỗ duy trì được những lợi thế của hàng hóa có được do yếu tố địa lý mang lại. * Bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng: giúp cho người tiêu dùng tránh bị lừa dối hoặc bị nhầm lẫn khi lựa chọn hàng hóa để chỉ mua hàng thật * Bảo vệ quyền lợi của nhà sản xuất kinh doanh, chống các hành vi bắt chước, làm hàng giả, lợi dụng uy tín của sản phẩm, dịch vụ có tiếng để gây thiệt hại cho người sản xuất, kinh doanh chân chính. Chương 2 MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ 2.1. Điều kiện bảo hộ đối với chỉ dẫn địa lý Theo quy định của pháp luật Việt Nam, một CDĐL muốn được bảo hộ tại Việt Nam phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện, đó là: - Sản phẩm mang CDĐL có nguồn gốc địa lý từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc nước tương ứng với CDĐL; - Sản phẩm mang CDĐL có danh tiếng, chất lượng hoặc đặc tính chủ yếu do điều kiện địa lý của khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc nước tương ứng với CDĐL đó quyết định. - Không thuộc các trường hợp không được bảo hộ là CDĐL. 2.1.1. Sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý có nguồn gốc địa lý từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc nước tương ứng với chỉ dẫn địa lý 7 Trong phần này tác giả đã so sánh quy định pháp luật của các nước và của pháp luật Việt Nam về điều kiện bảo hộ này đối với CDĐL và đưa ra ví dụ nói về sự bất cập của pháp luật Việt Nam dẫn đến khó khăn trong việc thực thi pháp luật. 2.1.2 Điều kiện về danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý Để được bảo hộ là CDĐL, các sản phẩm mang chỉ dẫn đó phải có tính chất, chất lượng hoặc các đặc tính riêng do điều kiện địa lý quyết định. a. Danh tiếng của sản phẩm mang CDĐL Danh tiếng của sản phẩm mang CDĐL được xác định bằng mức độ tín nhiệm của người tiêu dùng đối với sản phẩm đó thông qua mức độ được người tiêu dùng biết đến và lựa chọn sản phẩm rộng rãi. b. Chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang CDĐL CDĐL được bảo hộ chứa đựng mối quan hệ ràng buộc giữa chất lượng của sản phẩm, dịch vụ tương ứng với các điều kiện tự nhiên và/hoặc điều kiện con người của vùng địa lý mang tên gọi hoặc được xác định theo tên gọi hoặc CDĐL đó. Như vậy, chất lượng đặc thù chỉ có được khi sản phẩm, dịch vụ được sản xuất, thực hiện trong vùng lãnh thổ địa lý mang CDĐL hoặc được xác định theo tên gọi hoặc CDĐL đó. c. Điều kiện địa lý liên quan đến danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang CDĐL Theo Điều 82 Luật Sở hữu trí tuệ, tính chất đặc thù về điều kiện địa lý liên quan đến CDĐL là những yếu tố tự nhiên, yếu tố về con người quyết định danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang CDĐL đó. Yếu tố tự nhiên bao gồm yếu tố về khí hậu, thủy văn, địa chất, địa hình, hệ sinh thái và các điều kiện tự nhiên khác. Yếu tố về con người bao gồm kỹ năng, kỹ xảo của người sản xuất, quy trình sản xuất truyền thống của địa phương. 2.1.3. Không thuộc các đối tượng không được bảo hộ là chỉ dẫn địa lý Chỉ dẫn muốn được bảo hộ ngoài việc đáp ứng hai điều kiện trên còn phải đáp ứng điều kiện đó là không phải là các đối tượng không được bảo hộ với danh nghĩa CDĐL, đó là các đối tượng sau: - Tên gọi, chỉ dẫn đã trở thành tên gọi chung của hàng hóa ở Việt Nam; - CDĐL của nước ngoài mà tại nước đó CDĐL không được bảo hộ, đã bị chấm dứt bảo hộ hoặc không còn được sử dụng; - CDĐL trùng hoặc tương tự với một nhãn hiệu đang được bảo hộ, nếu việc sử dụng CDĐL đó được thực hiện thì sẽ gây nhầm lẫn về nguồn gốc của sản phẩm; - CDĐL gây hiểu sai lệch cho người tiêu dùng về nguồn gốc địa lý thực của sản phẩm mang CDĐL đó. 2.2. Xác lập quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL được xác lập trên cơ sở quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Cục sở hữu trí tuệ) theo thủ tục đăng ký. Để được cấp văn bằng bảo hộ CDĐL, chủ thể nộp đơn yêu cầu cấp văn bằng bảo hộ phải đáp ứng những tiêu chuẩn nhất định về quyền nộp đơn và đơn đó phải được xét nghiệm về mặt hình thức và nội dung theo quy định của pháp luật. Tác giả đã có sự so sánh quy định pháp luật hiện hành so với các quy định pháp luật trước đó của Việt Nam cũng như so với quy định pháp luật của một số nước trên thế giới và của pháp luật quốc tế. 2.2.1. Chủ thể có quyền nộp đơn yêu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý 8 Quyền đăng ký CDĐL của Việt Nam thuộc về Nhà nước. Nhà nước có thể cho phép tổ chức, cá nhân sản xuất sản phẩm mang CDĐL, tổ chức tập thể đại diện cho các tổ chức, cá nhân đó hoặc cơ quan quản lý hành chính địa phương nơi có CDĐL thực hiện quyền đăng ký CDĐL. Người thực hiện quyền đăng ký CDĐL không trở thành chủ sở hữu CDĐL đó. Bất kỳ chủ thể nào có quyền, theo luật pháp của nước ngoài, sở hữu, sử dụng hoặc nộp đơn đăng ký CDĐL ở nước xuất xứ đều có quyền nộp đơn đăng ký CDĐL đó tại Việt Nam và có thể được ghi nhận trong Đăng bạ CDĐL của Việt Nam. Ngoài việc tuân thủ các quy định về chủ thể có quyền nộp đơn, việc nộp đơn đăng ký bảo hộ CDĐL ở Việt Nam còn phải đáp ứng các quy định về cách thức nộp đơn. Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ, tổ chức, cá nhân có thể nộp đơn đăng ký trực tiếp hoặc thông qua đại diện hợp pháp tại Việt Nam. Riêng đối với các cá nhân nước ngoài không thường trú tại Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài không có cơ sở sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam phải nộp đơn đăng ký thông qua đại diện hợp pháp tại Việt Nam. 2.2.2. Điều kiện đối với đơn yêu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý Đơn yêu cầu cấp Văn bằng bảo hộ CDĐL là tập hợp các tài liệu thể hiện yêu cầu của người nộp đơn về việc cấp Văn bằng bảo hộ CDĐL với nội dung, phạm vi bảo hộ tương ứng. Đơn yêu cầu cấp Văn bằng bảo hộ CDĐL phải đảm bảo những yêu cầu về mặt hình thức và nội dung theo luật định như đơn phải có đầy đủ các tài liệu mà pháp luật quy định, phải đáp ứng các yêu cầu về tính thống nhất, về ngôn ngữ thể hiện, về cách trình bày của các tài liệu trong đơn, v.v… Có thể thấy các quy định hiện hành của Việt Nam về đơn đăng ký CDĐL là tương đối đầy đủ và hoàn thiện. 2.2.3. Thủ tục xử lý đơn yêu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý Đơn đăng ký CDĐL sau khi được tiếp nhận sẽ được thẩm định hình thức và thẩm định nội dung. 2.2.3.1. Thẩm định hình thức Mục đích của thẩm định hình thức là kiểm tra xem các tài liệu trong đơn có được làm theo đúng các quy định về hình thức và nội dung hay không. Nhìn chung, các quy định về việc thẩm định hình thức đơn đăng ký CDĐL của pháp luật hiện hành là sự kế thừa của các quy định pháp luật trước đây đối với đơn đăng ký tên gọi xuất xứ hàng hóa. 2.2.3.2. Công bố đơn Đơn đăng ký CDĐL sau khi được Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận là đơn hợp lệ sẽ được công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp. Mục đích của việc công bố đơn CDĐL là để dành cơ hội cho bất cứ bên thứ ba nào có quyền có ý kiến về việc bảo hộ CDĐL nêu trong đơn được công bố. 2.2.3.3. Thẩm định nội dung Mục đích của việc thẩm định nội dung đơn là đánh giá khả năng được bảo hộ của đối tượng nêu trong đơn theo các điều kiện bảo hộ, xác định phạm vi (khối lượng) bảo hộ tương ứng. 2.2.3.4. Cấp văn bằng bảo hộ Nếu CDĐL đáp ứng các tiêu chuẩn bảo hộ và người nộp đơn đã nộp lệ phí theo quy định, Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định cấp văn bằng bảo hộ và ghi nhận vào Sổ đăng ký quốc gia về CDĐL. 2.2.4. Thời hạn bảo hộ đối với chỉ dẫn địa lý Văn bằng bảo hộ CDĐL là Giấy chứng nhận đăng ký CDĐL, có hiệu lực vô thời hạn kể từ ngày cấp. 2.2.5. Các thủ tục khác liên quan đến xác lập quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý 9 2.2.5.1. Khiếu nại các quyết định liên quan đến việc xác lập quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Theo quy định của pháp luật hiện hành, người nộp đơn và mọi tổ chức, cá nhân có quyền, lợi ích liên quan trực tiếp đến quyết định hoặc thông báo liên quan đến việc xử lý đơn đăng ký CDĐL do Cục Sở hữu trí tuệ ban hành có quyền khiếu nại với cơ quan quản lý nhà nước về sở hữu công nghiệp hoặc khởi kiện ra tòa án theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ và pháp luật có liên quan. 2.2.5.2. ý kiến của người thứ ba về việc cấp văn bằng bảo hộ đối với chỉ dẫn địa lý Pháp luật hiện hành đã tách hai nội dung quy định về thủ tục phản đối và thủ tục khiếu nại và quy định ở các điều luật khác nhau nhằm đảm bảo quyền lợi của người nộp đơn, của người thứ ba cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết các đơn khiếu nại, đơn phản đối việc đăng ký CDĐL. Một điểm hoàn toàn mới của pháp luật hiện hành so với quy định trước đây đó là quy định về việc người phản đối có thể nộp đơn yêu cầu Tòa án giải quyết việc phản đối đó nếu Cục Sở hữu trí tuệ xét thấy không thể xác định ý kiến của người thứ ba là có cơ sở hay không. 2.2.5.3. Chấm dứt, hủy bỏ hiệu lực Văn bằng bảo hộ chỉ dẫn địa lý Văn bằng bảo hộ CDĐL có thể bị đình chỉ hoặc hủy bỏ hiệu lực theo yêu cầu của một người thứ ba bất kỳ khi có các lý do theo quy định của pháp luật. Chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ CDĐL là trường hợp văn bằng bảo hộ đã được cấp theo đúng quy định của pháp luật nhưng sau đó chủ văn bằng tự nguyện từ bỏ các quyền mà họ đang được hưởng hoặc các điều kiện địa lý tạo nên danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang CDĐL bị thay đổi làm mất danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm đó. Hủy bỏ hiệu lực văn bằng bảo hộ CDĐL là trường hợp văn bằng bảo hộ không có hiệu lực do được cấp sai với các quy định của pháp luật. 2.3. Chủ thể quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Chủ thể quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL bao gồm chủ sở hữu CDĐL; chủ thể có quyền sử dụng CDĐL và tổ chức quản lý tập thể đối với CDĐL. Trong phần này, tác giả cũng đã có sự so sánh quy định pháp luật Việt Nam ở các giai đoạn và so sánh pháp luật Việt Nam với pháp luật của Pháp về vấn đề này. 2.3.1. Chủ sở hữu chỉ dẫn địa lý Theo quy định hiện hành, chủ sở hữu CDĐL là Nhà nước. Nhà nước trao quyền sử dụng CDĐL cho tổ chức, cá nhân tiến hành việc sản xuất sản phẩm mang CDĐL tại địa phương tương ứng và đưa sản phẩm đó ra thị trường. Nhà nước trực tiếp thực hiện quyền quản lý CDĐL hoặc trao quyền quản lý CDĐL cho tổ chức đại diện quyền lợi của tất cả các tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng CDĐL. 2.3.2. Chủ thể có quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý Theo quy định hiện hành, chủ thể có quyền sử dụng CDĐL là các tổ chức, cá nhân tiến hành việc sản xuất sản phẩm mang CDĐL tại địa phương tương ứng và đưa sản phẩm đó ra thị trường được Nhà nước trao quyền. 2.3.3. Tổ chức quản lý tập thể đối với chỉ dẫn địa lý Đây là một loại chủ thể hoàn toàn không có ở các đối tượng sở hữu công nghiệp khác. Tổ chức quản lý tập thể quyền đối với CDĐL là tổ chức thực hiện chức năng đại diện cho Ủy ban nhân dân địa phương quản lý và bảo vệ CDĐL phù hợp với quy định pháp luật. 2.4. Nội dung quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Nội dung quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL được thể hiện ở các quyền sau: - Quyền sử dụng CDĐL; 10 - Quyền ngăn cấm người khác sử dụng CDĐL; - Quyền yêu cầu xử lý vi phạm. Tác giả đã chỉ ra sự phát triển của pháp luật Việt Nam về nội dung này qua các thời kỳ, so sánh quy định pháp luật Việt Nam so với quy định các nước và pháp luật quốc tế. 2.4.1. Quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý Quyền sử dụng CDĐL là một đặc điểm nổi bật trong nội dung quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL so với các đối tượng sở hữu công nghiệp khác. Quyền sử dụng CDĐL được thể hiện ở các hành vi sau: - gắn CDĐL được bảo hộ lên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, giấy tờ giao dịch trong hoạt động kinh doanh; - Lưu thông, chào bán, quảng cáo nhằm để bán, tàng trữ để bán hàng hóa mang CDĐL được bảo hộ; - Nhập khẩu hàng hóa mang CDĐL được bảo hộ. 2.4.2. Quyền ngăn cấm người khác sử dụng chỉ dẫn địa lý Theo Điều 125 Luật sở hữu trí tuệ, chủ sở hữu CDĐL và tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng hoặc quyền quản lý CDĐL có quyền ngăn cấm người khác sử dụng CDĐL nếu việc sử dụng đó không thuộc các trường hợp sau: - Sử dụng nhãn hiệu trùng hoặc tương tự với CDĐL được bảo hộ nếu nhãn hiệu đó đã đạt được sự bảo hộ một cách trung thực trước ngày nộp đơn đăng ký CDĐL đó; - Sử dụng một cách trung thực tên người, dấu hiệu mô tả chủng loại, số lượng, chất lượng, công dụng, giá trị, nguồn gốc địa lý và các đặc tính khác của hàng hóa, dịch vụ. 2.4.3. Quyền yêu cầu xử lý vi phạm Khi có hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL, các tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng hoặc quyền quản lý CDĐL theo quy định có quyền yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền buộc người khác chấm dứt hành vi xâm phạm đó và bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm quyền gây ra hoặc khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Hành vi xâm phạm quyền đối với CDĐL có sự khác biệt với các hành vi giả mạo CDĐL và hành vi cạnh tranh không lành mạnh về CDĐL. 2.5. Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Luật sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành của Việt Nam quy định các biện pháp xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp bao gồm xử lý bằng biện pháp dân sự, hành chính hoặc hình sự. Trong trường hợp cần thiết, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, biện pháp kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến sở hữu công nghiệp, biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ và các văn bản pháp luật có liên quan. Trong phần này, tác giả đã so sánh quy định pháp luật Việt Nam ở các giai đoạn, so sánh với quy định của Hiệp định TRIPS. 2.5.1. Xử lý hành vi xâm phạm bằng biện pháp dân sự Theo quy định hiện hành, chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có quyền khởi kiện ra tòa án để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Các biện pháp dân sự tòa án có thể áp dụng để xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gồm: buộc chấm dứt hành vi xâm phạm; buộc xin lỗi, cải chính công khai; buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự; buộc bồi thường thiệt hại; buộc tiêu hủy hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ với 11 điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ. Luật sở hữu trí tuệ đã có quy định về nguyên tắc và căn cứ xác định thiệt hại và mức bồi thường thiệt hại do xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây ra trong trường hợp xử lý vi phạm bằng biện pháp dân sự. Cụ thể, thiệt hại được xác định bao gồm cả thiệt hại về vật chất và thiệt hại về tinh thần. Luật cũng quy định chủ thể quyền có quyền yêu cầu tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong các trường hợp: đang có nguy cơ thiệt hại không thể khắc phục được cho chủ thể quyền; hàng hóa xâm phạm hoặc chứng cứ liên quan có nguy cơ bị tẩu tán hoặc bị tiêu hủy nếu không được bảo vệ kịp thời. Quy định về xử lý xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp dân sự trong Luật Sở hữu trí tuệ đã nâng cao vai trò của hệ thống cơ quan tư pháp, giảm bớt sự can thiệp của cơ quan hành chính nhà nước vào các vấn đề mang tính dân sự, tránh việc hành chính hóa các quan hệ dân sự. Tuy nhiên, việc xử lý hành vi xâm phạm bằng biện pháp dân sự cũng còn nhiều điểm hạn chế. 2.5.2. Xử lý hành vi xâm phạm bằng biện pháp hành chính, hình sự và hải quan 2.5.2.1 Xử lý hành vi xâm phạm bằng biện pháp hành chính Về xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hành chính, Luật Sở hữu trí tuệ và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sở hữu trí tuệ đã quy định rõ ràng về những hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính, về các cơ quan chức năng được trao quyền thực hiện các biện pháp xử phạt vi phạm hành chính. Khi có hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, chủ thể quyền sở hữu công nghiệp chỉ cần nộp đơn cho các cơ quan có thẩm quyền mà không bắt buộc phải có được kết luận vi phạm của Cục Sở hữu trí tuệ. Các hình thức xử phạt hành chính bao gồm cảnh cáo; phạt tiền; và các hình phạt bổ sung. Luật cũng quy định biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt. Một điểm quan trọng của nội dung này là quy định về mức tiền phạt đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, quy định này có sự không phù hợp với quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Để khắc phục bất cập này, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sở hữu trí tuệ đã sửa đổi hạn chế đó. Cho đến nay, áp dụng biện pháp hành chính để xử lý các vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ đang chứng tỏ là có hiệu quả nhất so với áp dụng các biện pháp khác như khởi kiện tại tòa án. 2.5.2.2. Xử lý hành vi xâm phạm bằng biện pháp hình sự Theo quy định hiện hành, việc xử lý hình sự các hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL được áp dụng đối với một số tội danh như: tội sản xuất, buôn bán hàng giả, tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp. Tùy theo tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm, người có hành vi phạm có thể bị áp dụng một trong các chế tài hình sự là phạt tiền, cải tạo không giam giữ, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm những công việc nhất định, phạt tù có thời hạn, tù chung thân hoặc tử hình. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự đã có một số sửa đổi đối với yếu tố cấu thành cơ bản của tội tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp; về hình phạt, hình thức phạt tiền. Ưu điểm của việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hình sự là tính nghiêm khắc của các hình phạt được bảo đảm bằng sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước. Tuy nhiên, có một hạn chế là Việt Nam chỉ đặt ra trách nhiệm hình sự đối với cá nhân, mà không phải đối với pháp nhân, 12 trong khi đó thực tiễn cho thấy phần lớn chủ thể sản xuất hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ lại là các pháp nhân. 2.5.2.3. Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL bằng biện pháp kiểm soát biên giới Theo quy định hiện hành, các biện pháp kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến sở hữu trí tuệ gồm tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa bị nghi ngờ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; và kiểm tra, giám sát để phát hiện hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp kiểm soát biên giới được xem là biện pháp rất hữu hiệu và kịp thời trong việc ngăn ngừa các hàng hóa, sản phẩm vi phạm nhập khẩu vào Việt Nam. Tuy nhiên, việc xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tại biên giới còn tương đối mới mẻ đối với Hải quan Việt Nam, cho nên công tác thực thi vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Chương 3 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ Ở VIỆT NAM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ 3.1. Thực trạng hoạt động bảo hộ chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam 3.1.1. Thực trạng xác lập quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Việt Nam có tiềm năng đa dạng và to lớn của việc phát triển và bảo hộ CDĐL. Mặc dù vậy, việc bảo hộ CDĐL ở Việt Nam còn gặp khó khăn và chưa tương xứng với tiềm năng thực sự của các CDĐL. Cho đến nay, theo thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ mới chỉ có 41 đơn yêu cầu bảo hộ CDĐL, tên gọi xuất xứ hàng hóa được nộp ở Việt Nam và mới chỉ có 16 CDĐL trong số đó được quyết định đăng bạ gồm 14 CDĐL trong nước và 2 CDĐL nước ngoài. Nhiều hồ sơ đang được xem xét và có nhiều thiếu sót. Ngoài ra, còn có một số CDĐL được bảo hộ dưới danh nghĩa nhãn hiệu tập thể. Thực trạng này còn tồn tại là do một số nguyên nhân cơ bản như nhận thức của các chủ thể có quyền sử dụng CDĐL cũng như các cơ quan quản lý nhà nước, nơi có CDĐL; khó khăn trong việc hoàn thiện hồ sơ đăng ký CDĐL và cơ chế quản lý CDĐL; thiếu một chính sách tổng thể tầm quốc gia về CDĐL. 3.1.2. Thực trạng khai thác, quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý Trên thực tế các cơ quan chức năng đã có nhiều nỗ lực trong các hoạt động hỗ trợ việc khai thác, quản lý và sử dụng các CDĐL. Tuy nhiên, việc khai thác, quản lý và sử dụng CDĐL vẫn chưa đạt hiệu quả cao do chưa có tổ chức tập thể của các hộ sản xuất, kinh doanh các sản phẩm mang CDĐL hoặc Hiệp hội chưa thật sự phát huy được vai trò của mình. Ngoài ra, cơ chế quản lý CDĐL cũng là một vấn đề lớn khó giải quyết. Làm sao để hài hòa được lợi ích của các chủ thể cùng tham gia sản xuất, kinh doanh sản phẩm là bài toán không dễ giải trong bối cảnh hầu hết các chủ thể này là các hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp nhỏ. 3.1.3. Thực trạng xâm phạm và xử lý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Việc bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL được bảo hộ cũng đang là một vấn đề mà Việt Nam cần giải quyết. Tình trạng sản xuất, buôn bán hàng hóa giả mạo CDĐL có chiều hướng gia tăng trong những năm gần đây đang làm suy giảm danh tiếng, uy tín của các đặc sản. Các vi phạm về chỉ dẫn địa lý, tên gọi xuất xứ là 7 vụ trong năm 2008, trong khi năm 2007 con số 13 vi phạm này là 0 vụ... Bởi vậy, việc áp dụng các chế tài xử phạt nặng đối với hành vi vi phạm quy chế sử dụng CDĐL là cần thiết để duy trì chất lượng sản phẩm đặc sản. 3.2. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam Trên cơ sở phân tích các quy phạm pháp luật hiện hành và đánh giá thực trạng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL ở nước ta như đã trình bày ở trên, trong phạm vi luận văn của mình, tôi xin đưa ra một số đề xuất nhằm hoàn thiện pháp luật Việt Nam về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với CDĐL như sau: 3.2.1. Những vấn đề chung Chúng ta cần có một chính sách tổng thể quốc gia về CDĐL. Các cơ quan có thẩm quyền cần sớm ban hành các văn bản dưới luật quy định chi tiết một số vấn đề liên quan đến CDĐL. Theo tôi, văn bản hướng dẫn nên ưu tiên tập trung vào các vấn đề như: quản lý CDĐL, quy chế quản lý và sử dụng CDĐL, cơ chế kiểm soát sản phẩm mang CDĐL, sử dụng CDĐL… 3.2.2. Các nội dung cụ thể 3.2.2.1. Các quy định pháp luật về đăng ký chỉ dẫn địa lý Chúng ta cần bổ sung tài liệu yêu cầu trong đơn đăng ký CDĐL bao gồm "Quy chế sử dụng chỉ dẫn địa lý" do tổ chức tập thể đại diện đăng ký ban hành, cần ban hành các văn bản hướng dẫn việc nghiên cứu, đánh giá về tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm mang CDĐL để người nộp đơn có thể hoàn thiện hồ sơ đăng ký CDĐL theo yêu cầu. Chúng ta cũng cần bổ sung các quy định về thẩm quyền, trách nhiệm, trình tự, cơ chế phối hợp…của các tổ chức, cá nhân tiến hành việc phân tích điều kiện địa lý và tính chất đặc thù của sản phẩm mang CDĐL. Ngoài ra cần bổ sung các quy định về yêu cầu và thủ tục kiểm tra, giám sát các đặc tính đặc thù của hàng hóa mang CDĐL để việc bảo hộ CDĐL đạt hiệu quả hơn và đảm bảo đúng tính chất của đối tượng sở hữu công nghiệp này. 3.2.2.2. Các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng chỉ dẫn địa lý Chúng ta cần bổ sung các quy định về nguyên tắc hoạt động cũng như chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức quản lý tập thể CDĐL trong hệ thống pháp luật bảo hộ CDĐL trên cơ sở nghiên cứu, học hỏi các mô hình của các tổ chức quản lý tập thể tên gọi xuất xứ, CDĐL của các nước để áp dụng phù hợp với thực tiễn của Việt Nam và cần quy định việc cơ quan quản lý CDĐL phải ban hành bản Quy chế quản lý và sử dụng CDĐL. Hơn nữa, các quy định pháp luật về các hành vi sử dụng CDĐL được bảo hộ cần được bổ sung hành vi "mua bán" và hành vi "vận chuyển" hàng hóa mang CDĐL. 3.2.2.3. Các quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý Các quy định pháp luật về thực thi quyền sở hữu công nghiệp cần được hoàn thiện hơn nữa để tạo sự thống nhất và khả thi, cần ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành các quy định của Bộ luật hình sự liên quan đến việc xét xử các vụ án hình sự về xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Bên cạnh việc hoàn thiện những quy định pháp luật về bảo hộ CDĐL, chúng ta phải tiếp tục hoàn thiện pháp luật về nhãn hiệu hàng hóa và pháp luật chống cạnh tranh không lành mạnh chẳng hạn như các quy định, hướng dẫn chi tiết về việc đăng ký nhãn hiệu chứng nhận và nhãn hiệu tập thể. 3.3. Đề xuất một số giải pháp tăng cường hiệu quả bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam Để tạo bước đột phá trong bảo hộ CDĐL, chúng ta cần có sự nỗ lực của cả các cơ quan nhà nước cũng như của các chủ thể có quyền và lợi ích gắn liền với CDĐL. 14 Bên cạnh đó, chúng ta cần nâng cao nhận thức của các nhà sản xuất để họ chủ động và có ý thức tự nguyện tham gia vào phát triển CDĐL. Các hiệp hội ngành nghề phải thể hiện đầy đủ vai trò là người đại diện cho các chủ thể sản xuất, kinh doanh để họ có thể khai thác CDĐL một cách hiệu quả nhất. Mặt khác, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện bộ máy thực thi sở hữu trí tuệ, chú trọng tới công tác đào tạo và nâng cao trình độ của cán bộ các cơ quan thực thi cũng như cơ quan bảo vệ pháp luật về sở hữu công nghiệp, đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế nhằm nâng cao năng lực về vật chất, kỹ thuật và con người tham gia các hoạt động về bảo hộ CDĐL và nâng cao sự hiểu biết chung của toàn xã hội về CDĐL. KÉT LUẬN Chỉ dẫn địa lý lµ mét trong nh÷ng quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®-îc h¬n 140 n-íc thµnh viªn cña Tæ chøc Th-¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) c«ng nhËn th«ng qua HiÖp ®Þnh TRIPS. CD§L lµ c«ng cô makerting h÷u hiÖu, lµ tµi s¶n quý gi¸ cña d©n téc. Mét chÕ ®é b¶o hé ph¸p lý thÝch hîp c¸c CD§L sÏ gãp phÇn n©ng cao gi¸ trÞ th-¬ng m¹i cña hµng hãa xuÊt khÈu ViÖt Nam vµ gãp phÇn b¶o tån c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa vµ tri thøc truyÒn thèng cña d©n téc kÕt tinh trong nh÷ng hµng hãa nµy. Tuy nhiªn ®èi víi n-íc ta, CD§L lµ mét tiÒm n¨ng nh-ng ch-a ®-îc khai th¸c. C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L cña ViÖt Nam hiÖn nay vÒ c¬ b¶n lµ t-¬ng ®èi phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy. Tuy nhiªn, hiÖn nay v-íng m¾c lín nhÊt chóng ta ®ang gÆp ph¶i lµ viÖc ®-a c¸c qui ®Þnh vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp nãi chung vµ CD§L nãi riªng ¸p dông vµo ®êi sèng thùc tiÔn. Trong ®iÒu kiÖn ngµy cµng më réng héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc, víi nh÷ng cam kÕt vÒ lÜnh vùc së h÷u trÝ tuÖ (trong ®ã cã së h÷u c«ng nghiÖp) trong khu«n khæ më réng quan hÖ th-¬ng m¹i víi c¸c n-íc th× viÖc c¶i thiÖn m«i tr-êng vµ c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt lµ nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn ®Çu t- s¶n xuÊt vµ th-¬ng m¹i cña n-íc ta hiÖn nay còng nh- trong t-¬ng lai. Nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt hiÖn hµnh vÒ CD§L nãi chung vµ c¸c néi dung vÒ ®¨ng ký, qu¶n lý vµ sö dông CD§L cßn s¬ sµi vµ thiÕu mét sè néi dung quan träng nh-: quy tr×nh kiÓm so¸t chÊt l-îng, quy chÕ qu¶n lý vµ sö dông CD§L… ViÖc h×nh thµnh c¸c Héi, HiÖp héi ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý CD§L ch-a ®-îc ®Èy m¹nh, n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c tæ chøc qu¶n lý CD§L cßn yÕu kÐm vµ bÊt cËp. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ m«i tr-êng ph¸p lý lµnh m¹nh cho viÖc b¶o hé CD§L, viÖc hoµn thiÖn h¬n n÷a ph¸p luËt vÒ b¶o hé CD§L vµ quy ®Þnh cô thÓ h¬n c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ b¶o hé CD§L lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Víi môc tiªu nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ b¶o hé CD§L, sù t-¬ng thÝch cña c¸c quy ®Þnh nµy so víi c¸c quy ®Þnh cña c¸c ®iÒu -íc quèc tÕ cã liªn quan, t¸c gi¶ ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc nghiªn cøu, t×m hiÓu, ph©n tÝch, so s¸nh ®Ó ®-a ra mét sè kiÕn nghÞ, gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi CD§L. Tuy nhiªn, trong ph¹m vi mét luËn v¨n th¹c sÜ víi nh÷ng giíi h¹n vÒ mÆt thêi gian, vÒ sè trang cña luËn v¨n, do vËy kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng cã nh÷ng vÊn ®Ò ch-a ®-îc ®Ò cËp mét c¸ch chi tiÕt, thÊu ®¸o trong luËn v¨n. V× vËy, kÝnh mong c¸c thÇy c« gi¸o ®¸nh gi¸ vµ gãp ý ®Ó luËn v¨n ®-îc hoµn thiÖn h¬n. References 15 1. NguyÔn ThÞ QuÕ Anh (2003), Mét sè vÊn ®Ò vÒ b¶o hé th-¬ng hiÖu ë ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Kû yÕu Héi th¶o khoa häc quèc gia - Th-¬ng m¹i ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Bé Th-¬ng m¹i vµ Tr-êng §¹i häc Ngo¹i th-¬ng, Hµ Néi. 2. Xu©n Anh (2004), "ChØ dÉn ®Þa lý n«ng s¶n: thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p", Nghiªn cøu lËp ph¸p, (7). 3. Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr-êng (1996), Th«ng t- sè 3055/TT-SHCN/BKHCNMT ngµy 31/12 h-íng dÉn thi hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ thñ tôc x¸c lËp quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ mét sè thñ tôc kh¸c trong NghÞ ®Þnh 63/CP ngµy 24/10/1996 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 4. Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr-êng (2000), Th«ng t- sè 825/2000/TT-BKHCNMT ngµy 03/5 h-íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh sè 12/1999/N§-CP ngµy 06/03/1999 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 5. Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ (2007), Th«ng t- sè 01/2007/TT-BKHCN ngµy 14/2 h-íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh 103/2006/N§-CPNghÞ ®Þnh sè 63/CP ngµy 24/10/1996 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 6. ChÝnh phñ (1996), NghÞ ®Þnh sè 63/CP ngµy 24/10 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 7. ChÝnh phñ (1999), NghÞ ®Þnh sè 12/1999/N§-CP ngµy 06/3 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 8. ChÝnh phñ (2000), NghÞ ®Þnh 54/2000/N§-CP ngµy 03/10 vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp ®èi víi bÝ mËt kinh doanh, chØ dÉn ®Þa lý, tªn th-¬ng m¹i vµ b¶o hé quyÒn chèng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh liªn quan tíi së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 9. ChÝnh phñ (2001), NghÞ ®Þnh sè 06/2001/N§-CP ngµy 01/02 söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh 63/CP ngµy 24/10/1996 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 10. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh sè 103/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h-íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt Së h÷u trÝ tuÖ vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 16 11. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh 105/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh chi tiÕt vµ h-íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt Së h÷u trÝ tuÖ vÒ b¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ qu¶n lý nhµ n-íc vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi. 12. ChÝnh phñ (2006), NghÞ ®Þnh 106/2006/N§-CP ngµy 22/9 quy ®Þnh xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 13. C«ng -íc Paris vÒ b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp (1883). 14. Cục Sở hữu trí tuệ (2003), Cẩm nang Sở hữu trí tuệ WIPO: Chính sách, pháp luật và áp dụng, (Chương trình Hợp tác đặc biệt Việt Nam - Thụy SIX về Sở hữu trí tuệ) Hà Nội. 15. Côc Së h÷u trÝ tuÖ (2004), B¸o c¸o chuyªn ®Ò Tæng quan vÒ b¶o hé tªn gäi xuÊt xø vµ chØ dÉn ®Þa lý, Hµ Néi. 16. Côc Së h÷u c«ng nghiÖp (2007), 25 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn 1982-2007, Hµ Néi. 17. Côc Së h÷u c«ng nghiÖp (2008), B¸o c¸o tæng kÕt n¨m 2008, Hµ Néi. 18. §¹i häc Quèc gia Hµ Néi (1998), Gi¸o tr×nh Lý luËn chung vÒ Nhµ n-íc vµ ph¸p luËt, Nxb §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi. 19. HiÖp ®Þnh vÒ c¸c khÝa c¹nh liªn quan ®Õn th-¬ng m¹i cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ - TRIPS (1994). 20. NguyÔn Thanh Hång (2007), "CÇn t¨ng c-êng h¬n n÷a vai trß cña hÖ thèng t- ph¸p trong ho¹t ®éng thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ", Ho¹t ®éng khoa häc, (7). 21. Lª V¨n KiÒu (2007), "Hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh b¶o vÖ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp", Ho¹t ®éng khoa häc, (7). 22. NguyÔn V¨n LuËt (2007), "Vai trß cña tßa ¸n nh©n d©n trong thùc thi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ", Ho¹t ®éng khoa häc, (7). 23. TrÞnh Kh¾c Quang (2005), "B¶o hé chØ dÉn ®Þa lý gióp ph¸t triÓn th-¬ng hiÖu", www.vietnamnet.vn, ngµy 16/11. 24. Quy chÕ sè 2081/92 vÒ b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý vµ tªn gäi xuÊt xø cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ thùc phÈm (1992). 25. Quèc héi (1992), HiÕn ph¸p, Hµ Néi. 26. Quèc héi (1995), Bé luËt D©n sù, Hµ Néi. 17 27. Quèc héi (1999), Bé luËt H×nh sù, Hµ Néi 28. Quèc héi (2001), HiÕn ph¸p (söa ®æi, bæ sung), Hµ Néi. 29. Quèc héi (2003), Bé luËt Tè tông d©n sù, Hµ Néi. 30. Quèc héi (2004), LuËt C¹nh tranh, Hµ Néi. 31. Quèc héi (2005), Bé luËt D©n sù, Hµ Néi. 32. Quèc héi (2005), LuËt Së h÷u trÝ tuÖ, Hµ Néi. 33. Quèc héi (2005), LuËt Th-¬ng m¹i, Hµ Néi 34. Quèc héi (2005), LuËt H¶i quan, Hµ Néi. 35. Hoµng V¨n T©n (2007), "Qu¸ tr×nh ®æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng së h÷u trÝ tuÖ v× sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ theo h-íng phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO", Ho¹t ®éng khoa häc, (7). 36. L-u §øc Thanh (2007), "TiÒm n¨ng x©y dùng chØ dÉn ®Þa lý vµ nh÷ng khã kh¨n trong viÖc b¶o hé", Ho¹t ®éng khoa häc, (7). 37. Mai Xu©n Thµnh (2007), "Thùc thi b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ t¹i cöa khÈu, biªn giíi", Ho¹t ®éng khoa häc (7). 38. Lª Xu©n Th¶o (2005), §æi míi vµ hoµn thiÖn ph¸p luËt vÒ së h÷u trÝ tuÖ, Nxb T- ph¸p, Hµ Néi. 39. Tháa -íc Lisbon vÒ b¶o hé vµ ®¨ng ký quèc tÕ tªn gäi xuÊt xø (1958). 40. Tháa -íc Madrid vÒ chèng chØ dÉn sai lÖch vÒ nguån gèc hµng hãa (1891). 41. Tr-êng §¹i häc LuËt Hµ Néi (2000), Gi¸o tr×nh LuËt d©n sù, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi. 42. ñy ban §èi ngo¹i cña Quèc héi (2004), ChØ dÉn ®Þa lý vµ th-¬ng hiÖu n«ng s¶n ViÖt Nam, Hµ Néi. 43. ñy ban Th-êng vô Quèc héi (1989), Ph¸p lÖnh B¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, Hµ Néi. 44. ñy ban Th-êng vô Quèc héi (1989), Ph¸p lÖnh Xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh, Hµ Néi. 45. Vò ThÞ H¶i YÕn (2006), "C¸c quy ®Þnh cña hiÖp ®Þnh TRIPs vÒ b¶o hé chØ dÉn ®Þa lý", LuËt häc, (11). tiÕng anh 18 46. AIPPI (1998), Appellation of Origin, Indications of Source and Geographical, Yearbook. 47. Albrecht Conrad (1996), "The Protection of Geographical Indication in the TRIPS Agreement", INTA Trademark Reporter. 48. Norma Dawson (2000), "The Protection of Geographical Indication in the TRIPS Agreement", INTA Trademark Reporter. 49. Say Sujintaya and Piyanwat Kayasit (2000), "Thailan's first geographical indication act", www.tillekeandgibbins.com. 50. Suraphol Jaovishdha (2003), Thailand's Perspective, Protection of Geographical Indications. trang web 51. www.baovietnam.vn 52. www.dddn.com.vn 53. www.faolex.fao 54. www.inta.org 55. www.marketingchienluoc.com 56. www.noip.gov.vn 57. www.wipo.int 58. www.wto.org 19 VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ !