Tài liệu Skkn giúp học sinh nắm vững âm trong phân môn học vần lớp 1

Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn BAÛN TOÙM TAÉT ÑEÀ TAØI Teân ñeà taøi: Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn. Hoï vaø teân taùc giaû: Leâ Thò Quyønh Trang Ñôn vò coâng taùc: Tröôøng Tieåu hoïc Phöôùc Vinh 1/ Lí do choïn ñeà taøi: Lôùp 1 laø lôùp hoïc ñaàu tieân trong baäc hoïc phoå thoâng, laø neàn taûng cuûa moät quaù trình ñaøo taïo laâu daøi sau naøy; coù theå noùi, hoïc toát lôùp 1, hoïc sinh môùi coù theå hoïc toát ôû caùc lôùp hoïc treân. Gioáng nhö vaäy, coù hoïc toát phaân moân hoïc vaàn, hoïc sinh môùi coù theå hoïc toát caùc moân hoïc khaùc. Trong phaân moân hoïc vaàn, ñeå hoïc sinh ñoïc toát, vieát toát, tröôùc heát caùc em caàn phaûi phaûi naém vöõng aâm. 2. Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: a/ Ñoái töôïng: Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn. b/ Phöông phaùp nghieân cöùu: Phöông phaùp ñoïc taøi lieäu. Phöông phaùp ñaøm thoaïi, ñieàu tra. Phöông phaùp giaûng giaûi. Phöông phaùp so saùnh, ñoái chieáu. Phöông phaùp thöïc nghieäm. Phöông phaùp toång keát kinh nghieäm. 3/ Ñeà taøi ñöa ra giaûi phaùp môùi: Giuùp hoïc sinh naém vöõng aâm: ñoïc, vieát ñuùng caùc aâm. 4/ Hieäu quaû aùp duïng: Qua aùp duïng, caùc hoïc sinh coù tieán boä roõ reät; hoïc sinh bieát nhaän dieän aâm, ñoïc vaø vieát ñuùng caùc aâm. 5/ Phaïm vi aùp duïng: AÙp duïng trong naêm hoïc 2010 – 2011 ôû ñôn vò tröôøng Tieåu hoïc Phöôùc Vinh. Phöôùc Vinh, ngaøy 01 thaùng 04 naêm 2011 Ngöôøi thöïc hieän Leâ Thò Quyønh Trang Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 1 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn TEÂN ÑEÀ TAØI: BIEÄN PHAÙP GIUÙP HOÏC SINH LÔÙP 1 NAÉM VÖÕNG AÂM TRONG PHAÂN MOÂN HOÏC VAÀN A.MÔÛ ÑAÀU 1/ Lí do choïn ñeà taøi: Trong boái caûnh ñaát nöôùc ta hieän nay, Giaùo duïc Ñaøo taïo ñöôïc coi laø quoác saùch haøng ñaàu, trong ñoù baäc Tieåu hoïc laø neàn taûng cuûa quaù trình ñaøo taïo laâu daøi sau naøy. Chính baäc Tieåu hoïc laø baäc ñem laïi giaùo duïc cô sôû cho moïi nguoàn lao ñoäng môùi cuûa ñaát nöôùc, laø baäc hoïc goùp phaàn hình thaønh cho hoïc sinh cô sôû ban ñaàu caàn thieát cho söï phaùt trieån laâu daøi, toaøn dieän veà nhieàu maët nhö: tình caûm, trí tueä, theå chaát, caùc kó naêng cô baûn ban ñaàu ñeå caùc em hoïc tieáp caùc caáp tieáp theo hoaëc ñi vaøo cuoäc soáng lao ñoäng vöõng vaøng hôn. Trong baäc hoïc Tieåu hoïc, lôùp 1 laø lôùp hoïc coù yù nghóa voâ cuøng quan troïng. Coù theå noùi, “ Caáp 1 laø neàn, lôùp 1 laø moùng”, “ moùng” coù chaéc thì “ neàn” môùi vöõng. ÔÛ lôùp hoïc ñaàu caáp naøy, hoïc sinh ñöôïc hoïc 8 moân: Toaùn, Tieáng Vieät, Ñaïo ñöùc, Töï nhieân vaø Xaõ hoäi, Mó thuaät, AÂm nhaïc, Theå duïc, Thuû coâng trong ñoù moân Tieáng vieät laø moân hoïc ñöôïc chuù troïng hôn caû. Hoïc sinh coù hoïc toát moân Tieáng vieät môùi ñoïc, hieåu, tieáp thu ñöôïc caùc tri thöùc coù trong caùc moân hoïc khaùc. Ñoái vôùi lôùp 1, moân Tieáng vieät goàm caùc phaân moân chính: Hoïc vaàn ( sang hoïc kì II baét đaàu töø tuaàn 25 laø Taäp ñoïc) , Taäp vieát (coù töø ñaàu naêm hoïc); Töø tuaàn 25 coù theâm caùc phaân moân: Chính taû, Keå chuyeän, trong ñoù phaân moân Hoïc vaàn laø phaân moân hoïc sinh ñöôïc tieáp xuùc ñaàu tieân vaø ngay töø buoåi ñaàu, caùc em ñöôïc hoïc caùc aâm. Giai ñoaïn aâm naøy coù yù nghóa voâ cuøng to lôùn: Caùc em coù ñoïc, vieát toát caùc aâm môùi gheùp, ñoïc, vieát ñöôïc caùc vaàn; ñoïc hieåu ñöôïc noäi dung baøi Taäp ñoïc, vieát ñuùng chính taû, …. Coù theå noùi, hoïc toát phaân moân hoïc vaàn, hoïc sinh môùi coù theå hoïc toát caùc phaân moân khaùc trong moân Tieáng Vieät. Trong quaù trình giaûng daïy, toâi nhaän thaáy khaû naêng taäp trung vaø ghi nhôù cuûa hoïc sinh lôùp 1 coøn haïn cheá. Caùc em cuõng chöa nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc hoïc toát phaân moân hoïc vaàn neân chöa ham hoïc, chaát löôïng hoïc taäp chöa cao. Vaäy laøm theá naøo ñeå hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm, ñoïc, vieát ñuùng caùc aâm? Ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù, ñaàu tieân ngöôøi giaùo vieân phaûi naém ñöôïc taâm lí cuûa hoïc sinh, daïy hoïc phaûi mang tính khoa hoïc, chuaån xaùc vaø saùng taïo…. Ñoù laø lí do toâi choïn ñeà taøi: “ Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn. ” Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 2 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn 2/ Ñoái töôïng nghieân cöùu: Ñoái töôïng nghieân cöùu: Biện pháp giúp học sinh lớp 1 nắm vững âm trong phân môn học vần. Khách thể: Caùc hoïc sinh lôùp 1D tröôøng Tieåu hoïc Phöôùc Vinh naêm hoïc: 2010-2011. Vaán ñeà ñaët ra: Giaùo vieân coù bieän phaùp thích hôïp giuùp hoïc sinh naém vöõng aâm, ñoïc, vieát toát caùc aâm. 3/ Phaïm vi nghieân cöùu: Do thôøi gian coù haïn neân phaïm vi nghieân cöùu cuûa toâi chæ giôùi haïn ôû lôùp 1D tröôøng Tieåu hoïc Phöôùc Vinh, naêm hoïc: 2010-2011. 4/ Phöông phaùp nghieân cöùu: Phöông phaùp ñoïc taøi lieäu. Phöông phaùp ñaøm thoaïi, ñieàu tra. Phöông phaùp giaûng giaûi. Phöông phaùp so saùnh, ñoái chieáu. Phöông phaùp thöïc nghieäm. Phöông phaùp toång keát kinh nghieäm. 5/ Giaû thuyeát khoa hoïc: Neáu hoïc sinh hoïc toát phaân moân hoïc vaàn noùi chung, hoïc toát giai ñoaïn aâm noùi rieâng seõ ñöôïc reøn luyeän vaø phaùt trieån caû boán kó naêng: nghe, noùi, ñoïc, vieát. Ñaây laø boán kó naêng cô baûn ôû moân Tieáng Vieät baäc Tieåu hoïc. Ñoàng thôøi, giaùo vieân coù söï ñaàu tö chuaån bò, löïa choïn ñöôïc phöông phaùp vaø hình thöùc toå chöùc daïy hoïc thích hôïp thì seõ naâng cao ñöôïc chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh, giuùp caùc em naém vöõng aâm. Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 3 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn B. NOÄI DUNG 1/ Cô sôû lí luaän: Phaùt bieåu beá maïc taïi Hoäi nghò laàn 6 Ban chaáp haønh Trung Öông Ñaûng khoùa IX, Toång Bí thö Noâng Ñöùc Maïnh chæ roõ: “ Trong caùc nguoàn nhaân löïc ñeå phaùt trieån ñaát nöôùc nhanh, hieäu quaû, beàn vöõng, ñuùng ñònh höôùng thì nguoàn löïc con ngöôøi laø yeáu toá cô baûn. Muoán xaây döïng nguoàn löïc con ngöôøi, phaûi ñaåy maïnh ñoàng boä giaùo duïc vaø đaøo taïo, khoa hoïc coâng ngheä vaø xaây döïng neàn vaên hoùa tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc…”. Nhö vaäy, ñöôøng loái phaùt trieån giaùo duïc đaøo taïo cuûa Ñaûng coù taàm quan troïng nhö laø moät ñöôøng loái chieán löôïc nhaèm chaán höng nöôùc nhaø neân chuùng ta phaûi coi ñaàu tö cho giaùo duïc laø moät trong nhöõng höôùng chính cuûa ñaàu tö, phaùt trieån, taïo ñieàu kieän cho giaùo duïc ñi tröôùc vaø phuïc vuï ñaéc löïc cho phaùt trieån kinh teáâ, xaõ hoäi. Taïi nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng khoùa XI thì “ Phaùt trieån, naâng cao chaát löôïng Giaùo duïc vaø ñaøo taïo, chaát löôïng nguoàn nhaân löïc” laø moät trong nhöõng muïc tieâu, nhieäm vuï phaùt trieån ñaát nöôùc trong 5 naêm 2010 - 2015. Nhö theá, ñeå giaùo duïc đaøo taïo coù hieäu quaû, chuùng ta phaûi chuù troïng ngay töø khi caùc em böôùc vaøo lôùp 1, phaûi giaùo duïc toaøn dieän ñeå caùc em sôùm trôû thaønh ngöôøi “vöøa hoàng, vöøa chuyeân” xöùng ñaùng laø nguoàn nhaân löïc môùi maø caû nöôùc ñang troâng ñôïi. Trong ñoù, daïy hoïc moân Tieáng Vieät noùi chung, phaân moân hoïc vaàn (giai ñoaïn aâm) noùi rieâng laø yeâu caàu böùc thieát nhaát. 2/ Cô sôû thöïc tieãn: Treân thöïc teá giaûng daïy, toâi nhaän thaáy do caùc em naém chöa vöõng aâm neân khi hoïc sang phaàn vaàn, Taäp ñoïc, Chính taû, Taäp vieát caùc em gaëp raát nhieàu khoù khaên: gheùp vaø ñoïc vaàn chaäm, ñoïc chaäm daãn ñeán khoâng hieåu noäi dung baøi taäp ñoïc, vieát khoâng ñuùng chính taû… Nguyeân nhaân chöa naém vöõng aâm laø do caùc em ñi hoïc khoâng ñeàu, vaøo lôùp hoïc chöa thaät söï taäp trung, chöa phaân bieät ñöôïc aâm naøy vaø aâm khaùc, chöa naém vöõng quy trình vieát, hoïc taäp moät caùch thuï ñoäng,… Do ñoù, giaùo vieân caàn giuùp hoïc sinh naém vöõng aâm trong quaù trình hoïc laø nhieäm vuï quan troïng cuûa moãi ngöôøi giaùo vieân. 3/ Noäi dung vaán ñeà: a.Vaán ñeà ñaët ra: Naêm hoïc 2010 - 2011, lôùp 1D goàm coù 30/13 hoïc sinh, caùc hoïc sinh ñeàu laø con em cuûa nhöõng ngöôøi daân trong xaõ. Qua khaûo saùt ñaàu naêm, toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau: Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 4 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn KHAÛO SAÙT TREÛ ÑAÕ HOÏC MAÃU GIAÙO TSHS 30/13 Treû chöa hoïc maãu giaùo Soá löôïng Tæ leä 5 16,67% Treû ñaõ hoïc maãu giaùo Soá löôïng Tæ leä 25 83,33% KHAÛO SAÙT TREÛ ÑAÕ NHAÄN DIEÄN ÑÖÔÏC AÂM TSHS 30/13 Khoâng bieát aâm naøo Bieát 5 - 6 aâm Soá löôïng Tæ leä Soá löôïng Tæ leä 7 18 23,33% 60% Bieát taát caû caùc aâm Soá löôïng Tæ leä 5 16,67% Nhö theá, soá löôïng hoïc sinh trong lôùp ñaõ hoïc qua maãu giaùo duø laø raát nhieàu nhöng ngöôïc laïi, coù raát ít hoïc sinh bieát nhaän dieän heát caùc aâm. Ñieàu naøy ñoøi hoûi ngöôøi giaùo vieân phaûi coù bieän phaùp thích hôïp ñeå giuùp hoïc sinh naém vöõng aâm. b. Bieäp phaùp thöïc hieän: * Kieåm tra saùch vôû, duïng cuï hoïc taäp cuûa hoïc sinh ñaàu naêm: Ngay töø buoåi thöù hai taäp trung hoïc sinh, toâi kieåm tra saùch vôû, duïng cuï hoïc taäp cuûa töøng hoïc sinh; nhöõng hoïc sinh coøn thieáu saùch vôû, duïng cuï hoïc taäp, toâi ghi cheùp caån thaän vaøo soå tay. Toâi cuõng tieán haønh saép xeáp choã ngoài, baám vaùch ngaên, keû baûng con, daùn baûng toång hôïp aâm theo thöù töï baøi seõ hoïc cho hoïc sinh; daïy hoïc sinh ñeám soá oâ li, ñeám thöù töï caùc doøng keû trong khuoân chöõ. Cuoái buoåi hoïc, toâi lieân heä thö vieän möôïn saùch giaùo khoa cho hoïc sinh coøn thieáu. * Hoïp phuï huynh ñaàu naêm: Trong buoåi hoïp phụ huynh ñaàu naêm, toâi seõ thoâng baùo cuï theå danh saùch nhöõng hoïc sinh coøn thieáu saùch vôû, duïng cuï hoïc taäp vaø ñeà nghò phuï huynh mua boåâ sung trong thôøi gian sôùm nhaát vì coù ñaày ñuû saùch vôû, duïng cuï hoïc taäp, hoïc sinh môùi coù theå hoïc taäp toát ñöôïc. Toâi coøn höôùng daãn phuï huynh caùch daïy hoïc sinh oân laïi baøi cuõ, chuaån bò baøi môùi ôû nhaø thaät tæ mó, cuï theå. Trong ñoù, phaàn kieåm tra baøi cuõ cuûa phuï huynh ôû nhaø bao goàm: ñoïc baøi trong saùch giaùo khoa, ñoïc aâm trong baûng aâm giaùo vieân ñaõ daùn theâm vaøo (ñoïc töø ñaàu cho ñeán aâm vöøa hoïc xong, löu yù ñeán caùc aâm hoïc sinh chöa thuoäc maø giaùo vieân ñaõ ghi chuù baèng caùch gaïch chaân baèng möïc ñoû, phuï huynh seõ cho Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 5 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn hoïc sinh ñoïc, vieát caùc aâm ñoù nhieàu laàn); phuï huynh ñoïc cho hoïc sinh vieát aâm, tieáng, töø chöùa aâm ñaõ hoïc; phuï huynh kieåm tra vaø yeâu caàu hoïc sinh söûa chöõa neáu vieát sai. Xong, phuï huynh yeâu caàu hoïc sinh ñoïc laïi caùc aâm, tieáng, töø chöùa aâm ñaõ hoïc. Phaàn chuaån bò baøi môùi thì phuï huynh seõ giôùi thieäu aâm môùi cho hoïc sinh (kieåu chöõ in), hoïc sinh seõ tìm aâm môùi trong boä chöõ caùi; ñoïc nhieàu laàn. Phuï huynh seõ neâu tieáng khoùa (ghi trong SGK), hoïc sinh ñaùnh vaàn nhaåm vaø gheùp, ñoïc ñaùnh vaàn, ñoïc trôn sau khi gheùp xong. Keá ñoù, phuï huynh cho hoïc sinh gheùp caùc tieáng coù chöùa aâm vaø ñoïc ñaùnh vaàn, ñoïc trôn caùc tieáng ñoù roài cho hoïc sinh ñoïc baøi ôû saùch giaùo khoa, ôû baøi luyeän ñoïc (taøi lieäu maø giaùo vieân phaùt theâm goàm caùc tieáng, töø chöùa aâm). Khi hoïc sinh ñaõ bieát nhaän dieän vaø ñoïc ñuùng aâm, phuï huynh seõ höôùng daãn hoïc sinh vieát (döïa vaøo höôùng daãn vieát ôû döôùi moãi baøi trong saùch giaùo khoa) vaø phuï huynh seõ ñoïc cho hoïc sinh vieát, töø vieát aâm ñeán vieát tieáng khoùa, tieáng chöùa aâm; sau moãi laàn vieát, phuï huynh phaûi yeâu caàu hoïc sinh ñoïc. Cuoái moãi tuaàn, phuï huynh seõ höôùng daãn hoïc sinh oân laïi taát caû caùc aâm ñaõ hoïc trong tuaàn vaø ñaõ hoïc töø tröôùc ñoù. Nhôø söï phoái hôïp naøy cuûa phuï huynh maø hoïc sinh leân lôùp tieáp thu baøi nhanh choùng vaø tieát hoïc seõ dieãn ra nheï nhaøng hôn. * Quaù trình giaûng daïy treân lôùp: - Phaàn daïy caùc neùt cô baûn: Ngay sau nhöõng buoåi oån ñònh toå chöùc, reøn neà neáp, höôùng daãn söû duïng caùc ñoà duøng hoïc taäp, toâi taäp trung daïy hoïc sinh ñoïc, vieát caùc neùt cô baûn. Toâi höôùng daãn thaät tæ mó cho hoïc sinh ñieåm ñaët buùt, ñieåm keát thuùc, quy trình vieát töøng neùt cho ñeán khi hoïc sinh thuoäc vaø vieát chuaån xaùc caùc neùt. Ñeå hoïc sinh deã hieåu, deã nhôù nhöõng neùt cô baûn, toâi phaân chia caùc neùt thaønh töøng nhoùm coù teân goïi vaø caáu taïo gaàn gioáng nhau ñeå hoïc sinh deã nhaän bieát vaø so saùnh. Döïa vaøo caùc neùt chöõ cô baûn naøy maø hoïc sinh phaân bieät ñöôïc caùc aâm vaø vieát ñuùng maãu chöõ theo quy ñònh. Caùc nhoùm (taïm phaân chia) cuûa toâi nhö sau: . Nhoùm 1 goàm caùc neùt: neùt soå, neùt ngang, neùt xieân phaûi, neùt xieân traùi. . Nhoùm 2 goàm caùc neùt: neùt moùc xuoâi, neùt moùc ngöôïc, neùt moùc hai ñaàu. . Nhoùm 3 goàm caùc neùt: neùt cong hôû phaûi, neùt cong hôû traùi, neùt cong kín. . Nhoùm 4 goàm caùc neùt: neùt khuyeát treân, neùt khuyeát döôùi, neùt thaét. - Phaàn daïy aâm vaø caùc daáu thanh: Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 6 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn Ñeán phaàn daïy aâm vaø daïy daáu thanh, toâi cuõng ñaûm baûo daïy ñuùng theo chuyeân ñeà cuûa tröôøng, nhöng ñeå hoïc sinh hoïc moät caùch coù hieäu quaû toâi chuù troïng ñeán caùc vaán ñeà sau: + Daïy daáu thanh: Hoïc sinh deã nhaàm laãn giöõa daáu hoûi vaø daáu ngaõ, daáu saéc vaø daáu huyeàn , toâi phaân bieät cho hoïc sinh naém nhö sau: daáu hoûi gioáng caùi moùc, daáu ngaõ gioáng caùi moùc naèm ngang, daáu saéc laø xieân tay phaûi, daáu huyeàn laø xieân tay traùi, daáu naëng gioáng hoøn bi vaø cho hoïc sinh nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu laàn. Khi hoïc sinh queân daáu thanh naøo ñoù, toâi seõ cho caùc em nhôù laïi daáu ñoù gioáng vaät gì hay xieân tay naøo, töø ñoù hoïc sinh seõ nhôù ra ñoù laø daáu gì. + Giôùi thieäu aâm môùi: Ñeå giôùi thieäu moät aâm môùi, toâi luoân söû duïng tranh trong saùch giaùo khoa ñeå giôùi thieäu tieáng khoùa. Töø tieáng khoùa ñoù, toâi ruùt ra aâm môùi. Nhôø theá trong quaù trình hoïc, khi hoïc sinh queân aâm nhöng neáu vaãn möôøng töôïng ra hình aûnh thì seõ nhôù laïi ñöôïc aâm ñoù. Chaúng haïn, hoïc sinh nhôù ñeán böùc tranh veõ boø seõ nhôù ñeán o, nhôù böùc tranh veõ coû seõ nhôù ñeán c. Chính baèng hình thöùc giôùi thieäu giaùn tieáp naøy maø hoïc sinh seõ töï ñoïc laïi ñöôïc baøi trong saùch giaùo khoa khi khoâng coù phuï huynh keøm. + Reøn ñoïc: Ñeå hoïc sinh ñoïc ñuùng, toâi höôùng daãn hoïc sinh caùch phaùt aâm, khaåu hình mieäng. Toâi cuõng taäp cho hoïc sinh thoùi quen heã gheùp aâm, gheùp tieáng laø ñaùnh vaàn thaàm trong mieäng. Trong quaù trình daïy hoïc toâi goïi hoïc sinh yeáu ñoïc nhieàu laàn (nhöng chæ yeâu caàu ôû möùc ñoä deã, chæ caàn ñaùnh vaàn ñoïc laø ñöôïc) vaø khuyeán khích hoïc sinh gheùp ñöôïc nhieàu tieáng chöùa aâm. Toâi cuõng thöôøng xuyeân kieåm tra möùc ñoä naém ñöôïc aâm cuûa hoïc sinh baèng caùch cho hoïc sinh ñoïc laïi caùc aâm (trong baûng aâm) ñaõ hoïc vaøo caùc tieát phuï ñaïo hoaëc vaøo giôø truy baøi. Toâi cuõng chæ khoâng theo thöù töï ñeå traùnh tình traïng hoïc sinh hoïc thuoäc loøng. Neáu aâm naøo hoïc sinh chöa thuoäc, toâi gaïch chaân baèng möïc ñoû ñeå tieän theo doõi vaø ñeå cho phuï huynh bieát maø keøm theâm ôû nhaø.ÔÛ caùc tieát phuï ñaïo, toâi seõ ghi caùc tieáng, töø coù chöùa aâm ñaõ hoïc vaøo baûng phuï, goïi hoïc sinh leân ñoïc. Ngoaøi ra, toâi xaây döïng “ñoâi baïn cuøng tieán”. Nhöõng ñoâi baïn cuøng tieán naøy seõ ngoài chung moät baøn vaø vaøo giôø truy baøi, seõ ñoïc baøi trong saùch giaùo khoa, aâm trong baûng aâm cho nhau nghe vaø hoïc sinh naøo khaù, gioûi hôn seõ keøm cho baïn mình ñoïc, vieát. Nhöng tröôùc khi hoïc sinh keøm nhau, toâi cuõng ñaõ kieåm tra xem nhöõng hoïc sinh khaù gioûi naøy ñoïc ñaõ ñuùng chöa vaø höôùng daãn tæ mó cho caùc em caùch daïy baïn hoïc vaø oân laïi baøi cuõ. Ngoaøi ra, toâi choïn moät ñoäi nguõ caùn boä lôùp hoïc gioûi, sieâng naêng, nhieät tình Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 7 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn giuùp ñôõ baïn. Ñoäi nguõ caùn boä naøy seõ kieåm tra laïi baøi cuõ cuûa caùc baïn trong toå, trong lôùp mình cuõng nhö laø goïi caùc baïn leân ñoïc caùc aâm treân baûng aâm daùn ôû lôùp vaøo giôø truy baøi. Toâi cuõng treo giaûi cuï theå cho caùc hoïc sinh naøy: Neáu keøm baïn coù tieán boä thì caû hai seõ ñöôïc phaàn thöôûng vaøo cuoái tuaàn: phaàn thöôûng bao goàm: buùt, thöôùc vaø keïo. Nhôø theá, hoïc sinh tích cöïc hoïc taäp vaø nhieät tình keøm theâm cho baïn. + Reøn vieát: Song song vôùi vieäc reøn ñoïc, toâi reøn vieát cho hoïc sinh vaø muoán cho hoïc sinh naém vöõng aâm, hai hoaït ñoäng naøy khoâng theå taùch rôøi nhau. Tröôùc khi höôùng daãn vieát, toâi giôùi thieäu chöõ vieát maãu ñeå hoïc sinh nhaän bieát ñöôïc ñoä cao, ñoä roäng, caáu taïo cuûa caùc con chöõ. Sau ñoù, toâi höôùng daãn thaät tæ mó quy trình vieát ñaëc bieät toâi seõ nhaán maïnh ôû ñieåm baét ñaàu, ñieåm keát thuùc. Khi hoïc sinh vieát sai ñoä cao, sai neùt, sai ñieåm baét ñaàu, ñieåm keát thuùc toâi chænh ngay. Vaøo caùc tieát phuï ñaïo, toâi ñoïc cho hoïc sinh vieát laàn löôït caùc aâm, tieáng, töø ñaõ hoïc vaøo baûng con. Khi hoïc sinh vieát xong, toâi tieán haønh söûa loãi vaø cuõng cho hoïc sinh ñoïc laïi caùc aâm, tieáng, töø ñaõ vieát; toâi laïi chæ vaøo töøng con chöõ baát kì vaø hoûi hoïc sinh xem ñoù laø con chöõ gì. Cuoái moãi tuaàn, toâi seõ cho caùc em vieát laïi caùc chöõ ghi aâm ñaõ hoïc trong tuaàn. Ñaëc bieät, ôû caùc baøi oân taäp, toâi phaân chia ra thaønh töøng nhoùm, cho hoïc sinh ñoïc, vieát, phaân bieät caùc aâm trong nhoùm ñoù. Chaúng haïn ôû baøi 11 “ oân taäp” caùc aâm : e, b, eâ, v, l, h, o, c, oâ, ô toâi chia ra thaønh caùc nhoùm sau: nhoùm neùt thaét: e, eâ, v; nhoùm neùt khuyeát treân: b, h, l; nhoùm neùt cong: c, o, oâ, ô. Nhôø ñoïc, vieát, phaân bieät ñieåm gioáng nhau, khaùc nhau giöõa caùc aâm maø hoïc sinh naém chaéc chaén caùc aâm. Ñoàng thôøi, toâi cuõng nhôø caùc em khaù gioûi keøm cho em yeáu vieát vaø caùc em ôû gaàn nhaø nhau cuøng hoïc nhoùm vôùi nhau neân toâi ñaõ phaàn naøo ñôõ vaát vaû trong vieäc daïy hoïc. 3/ Keát quaû ñaït ñöôïc: KEÁT QUAÛ GIÖÕA HOÏC KÌ I TSHS 30/13 Khaù Gioûi Soá löôïng 15 Tæ leä 50% Soá löôïng 11 Tæ leä 36,66% Trung bình Soá löôïng 2 Tæ leä 6,67% Yeáu Soá löôïng 2 Tæ leä 6,67% KEÁT QUAÛ HOÏC KÌ I Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 8 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn TSHS 29/12 Gioûi Soá löôïng 16 Tæ leä 55,17% Khaù Soá löôïng 12 Tæ leä 41,38% Trung bình Soá löôïng Tæ leä 0 Yeáu Soá löôïng 1 Tæ leä 3,45% Nhö theá, so vôùi ñaàu naêm lôùp toâi coù 7 hoïc sinh yeáu, nay ña soá hoïc sinh ñeàu coù tieán boä roõ reät vaø 100% hoïc sinh naém vöõng caùc aâm, coù em coøn vieát ñeïïp, ñoïc troâi chaûy hôn caùc baïn khaùc nhö: Haûi, Ngoan… Nhôø theá, phuï huynh ñaõ yeân taâm hôn veà phöông phaùp daïy cuûa giaùo vieân vaø ñaõ chuû ñoäng gaëp gôõ ,trao ñoåi vôùi giaùo vieân thöôøng xuyeân hôn veà caùch daïy hoïc cho con em mình. BẢN TÓM TẮT ĐỀ TÀI Tên đề tài: Biện pháp giúp học sinh lớp 1 nắm vững âm trong phân môn học vần. Họ và tên tác giả: Lê Thị Quỳnh Trang Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phước Vinh 1/ Lí do chọn đề tài: Lớp 1 là lớp học đầu tiên trong bậc học phổ thông, là nền tảng của một quá trình đào tạo lâu dài sau này; có thể nói, học tốt lớp 1, học sinh mới có thể học tốt ở các lớp học trên. Giống như vậy, có học tốt phân môn học vần, học sinh mới có thể học tốt các môn học khác. Trong phân môn học vần, để học sinh đọc tốt, viết tốt, trước hết các em cần phải phải nắm vững âm. 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: a/ Đối tượng: Biện pháp giúp học sinh lớp 1 nắm vững âm trong phân môn học vần. b/ Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp đọc tài liệu. Phương pháp đàm thoại, điều tra. Phương pháp giảng giải. Phương pháp so sánh, đối chiếu. Phương pháp thực nghiệm. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 3/ Đề tài đưa ra giải pháp mới: Giúp học sinh nắm vững âm: đọc, viết đúng các âm. 4/ Hiệu quả áp dụng: Qua áp dụng, các học sinh có tiến bộ rõ rệt; học sinh biết nhận diện âm, đọc và viết đúng các âm. 5/ Phạm vi áp dụng: Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 9 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn Áp dụng trong năm học 2010 – 2011 ở đơn vị trường Tiểu học Phước Vinh. Phước Vinh, ngày 01 tháng 04 năm 2011 Người thực hiện Lê Thị Quỳnh Trang TÊN ĐỀ TÀI: BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 1 NẮM VỮNG ÂM TRONG PHÂN MÔN HỌC VẦN A.MỞ ĐẦU 1/ Lí do chọn đề tài: Trong bối cảnh đất nước ta hiện nay, Giáo dục Đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu, trong đó bậc Tiểu học là nền tảng của quá trình đào tạo lâu dài sau này. Chính bậc Tiểu học là bậc đem lại giáo dục cơ sở cho mọi nguồn lao động mới của đất nước, là bậc học góp phần hình thành cho học sinh cơ sở ban đầu cần thiết cho sự phát triển lâu dài, toàn diện về nhiều mặt như: tình cảm, trí tuệ, thể chất, các kĩ năng cơ bản ban đầu để các em học tiếp các cấp tiếp theo hoặc đi vào cuộc sống lao động vững vàng hơn. Trong bậc học Tiểu học, lớp 1 là lớp học có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Có thể nói, “ Cấp 1 là nền, lớp 1 là móng”, “ móng” có chắc thì “ nền” mới vững. Ở lớp học đầu cấp này, học sinh được học 8 môn: Toán, Tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên và Xã hội, Mĩ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Thủ công trong đó môn Tiếng việt là môn học được chú trọng hơn cả. Học sinh có học tốt môn Tiếng việt mới đọc, hiểu, tiếp thu được các tri thức có trong các môn học khác. Đối với lớp 1, môn Tiếng việt gồm các phân môn chính: Học vần ( sang học kì II bắt đầu từ tuần 25 là Tập đọc) , Tập viết (có từ đầu năm học); Từ tuần 25 có thêm các phân môn: Chính tả, Kể chuyện, trong đó phân môn Học vần là phân môn học sinh được tiếp xúc đầu tiên và ngay từ buổi đầu, các em được học các âm. Giai đoạn âm này có ý nghĩa vô cùng to lớn: Các em có đọc, viết tốt các âm mới ghép, đọc, viết được các vần; đọc hiểu được nội dung bài Tập đọc, viết đúng chính tả, …. Có thể nói, học tốt phân môn học vần, học sinh mới có thể học tốt các phân môn khác trong môn Tiếng Việt. Trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy khả năng tập trung và ghi nhớ của học sinh lớp 1 còn hạn chế. Các em cũng chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học tốt phân môn học vần nên chưa ham học, chất lượng học tập chưa cao. Vậy làm thế nào để học sinh lớp 1 nắm vững âm, đọc, viết đúng các âm? Để làm được điều đó, đầu tiên người giáo viên phải nắm được tâm lí của học sinh, dạy học phải mang tính khoa học, chuẩn xác và Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 10 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn sáng tạo…. Đó là lí do tôi chọn đề tài: “ Biện pháp giúp học sinh lớp 1 nắm vững âm trong phân môn học vần. ” 2/ Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: Biện php gip học sinh lớp 1 nắm vững m trong phn mơn học vần. Khch thể: Các học sinh lớp 1D trường Tiểu học Phước Vinh năm học: 2010-2011. Vấn đề đặt ra: Giáo viên có biện pháp thích hợp giúp học sinh nắm vững âm, đọc, viết tốt các âm. 3/ Phạm vi nghiên cứu: Do thời gian có hạn nên phạm vi nghiên cứu của tôi chỉ giới hạn ở lớp 1D trường Tiểu học Phước Vinh, năm học: 2010-2011. 4/ Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp đọc tài liệu. Phương pháp đàm thoại, điều tra. Phương pháp giảng giải. Phương pháp so sánh, đối chiếu. Phương pháp thực nghiệm. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. 5/ Giả thuyết khoa học: Nếu học sinh học tốt phân môn học vần nói chung, học tốt giai đoạn âm nói riêng sẽ được rèn luyện và phát triển cả bốn kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết. Đây là bốn kĩ năng cơ bản ở môn Tiếng Việt bậc Tiểu học. Đồng thời, giáo viên có sự đầu tư chuẩn bị, lựa chọn được phương pháp và hình thức tổ chức dạy học thích hợp thì sẽ nâng cao được chất lượng học tập của học sinh, giúp các em nắm vững âm. B. NỘI DUNG 1/ Cơ sở lí luận: Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 11 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn Phát biểu bế mạc tại Hội nghị lần 6 Ban chấp hành Trung Ương Đảng khóa IX, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh chỉ rõ: “ Trong các nguồn nhân lực để phát triển đất nước nhanh, hiệu quả, bền vững, đúng định hướng thì nguồn lực con người là yếu tố cơ bản. Muốn xây dựng nguồn lực con người, phải đẩy mạnh đồng bộ giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ và xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc…”. Như vậy, đường lối phát triển giáo dục đào tạo của Đảng có tầm quan trọng như là một đường lối chiến lược nhằm chấn hưng nước nhà nên chúng ta phải coi đầu tư cho giáo dục là một trong những hướng chính của đầu tư, phát triển, tạo điều kiện cho giáo dục đi trước và phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế, xã hội. Tại nghị quyết Đại hội Đảng khóa XI thì “ Phát triển, nâng cao chất lượng Giáo dục và đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực” là một trong những mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong 5 năm 2010 - 2015. Như thế, để giáo dục đào tạo có hiệu quả, chúng ta phải chú trọng ngay từ khi các em bước vào lớp 1, phải giáo dục toàn diện để các em sớm trở thành người “vừa hồng, vừa chuyên” xứng đáng là nguồn nhân lực mới mà cả nước đang trông đợi. Trong đó, dạy học môn Tiếng Việt nói chung, phân môn học vần (giai đoạn âm) nói riêng là yêu cầu bức thiết nhất. 2/ Cơ sở thực tiễn: Trên thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy do các em nắm chưa vững âm nên khi học sang phần vần, Tập đọc, Chính tả, Tập viết các em gặp rất nhiều khó khăn: ghép và đọc vần chậm, đọc chậm dẫn đến không hiểu nội dung bài tập đọc, viết không đúng chính tả… Nguyên nhân chưa nắm vững âm là do các em đi học không đều, vào lớp học chưa thật sự tập trung, chưa phân biệt được âm này và âm khác, chưa nắm vững quy trình viết, học tập một cách thụ động,… Do đó, giáo viên cần giúp học sinh nắm vững âm trong quá trình học là nhiệm vụ quan trọng của mỗi người giáo viên. 3/ Nội dung vấn đề: a.Vấn đề đặt ra: Năm học 2010 - 2011, lớp 1D gồm có 30/13 học sinh, các học sinh đều là con em của những người dân trong xã. Qua khảo sát đầu năm, tôi thu được kết quả như sau: KHẢO SÁT TRẺ ĐÃ HỌC MẪU GIÁO TSHS 30/13 Trẻ chưa học mẫu giáo Số lượng Tỉ lệ 5 16,67% Trẻ đã học mẫu giáo Số lượng Tỉ lệ 25 83,33% KHẢO SÁT TRẺ ĐÃ NHẬN DIỆN ĐƯỢC ÂM Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 12 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn TSHS 30/13 Không biết âm nào Số lượng Tỉ lệ 7 23,33% Biết 5 - 6 âm Số lượng Tỉ lệ 18 60% Biết tất cả các âm Số lượng Tỉ lệ 5 16,67% Như thế, số lượng học sinh trong lớp đã học qua mẫu giáo dù là rất nhiều nhưng ngược lại, có rất ít học sinh biết nhận diện hết các âm. Điều này đòi hỏi người giáo viên phải có biện pháp thích hợp để giúp học sinh nắm vững âm. b. Biệp pháp thực hiện: * Kiểm tra sách vở, dụng cụ học tập của học sinh đầu năm: Ngay từ buổi thứ hai tập trung học sinh, tôi kiểm tra sách vở, dụng cụ học tập của từng học sinh; những học sinh còn thiếu sách vở, dụng cụ học tập, tôi ghi chép cẩn thận vào sổ tay. Tôi cũng tiến hành sắp xếp chỗ ngồi, bấm vách ngăn, kẻ bảng con, dán bảng tổng hợp âm theo thứ tự bài sẽ học cho học sinh; dạy học sinh đếm số ô li, đếm thứ tự các dòng kẻ trong khuôn chữ. Cuối buổi học, tôi liên hệ thư viện mượn sách giáo khoa cho học sinh còn thiếu. * Họp phụ huynh đầu năm: Trong buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi sẽ thông báo cụ thể danh sách những học sinh còn thiếu sách vở, dụng cụ học tập và đề nghị phụ huynh mua bổ sung trong thời gian sớm nhất vì có đầy đủ sách vở, dụng cụ học tập, học sinh mới có thể học tập tốt được. Tôi còn hướng dẫn phụ huynh cách dạy học sinh ôn lại bài cũ, chuẩn bị bài mới ở nhà thật tỉ mĩ, cụ thể. Trong đó, phần kiểm tra bài cũ của phụ huynh ở nhà bao gồm: đọc bài trong sách giáo khoa, đọc âm trong bảng âm giáo viên đã dán thêm vào (đọc từ đầu cho đến âm vừa học xong, lưu ý đến các âm học sinh chưa thuộc mà giáo viên đã ghi chú bằng cách gạch chân bằng mực đỏ, phụ huynh sẽ cho học sinh đọc, viết các âm đó nhiều lần); phụ huynh đọc cho học sinh viết âm, tiếng, từ chứa âm đã học; phụ huynh kiểm tra và yêu cầu học sinh sửa chữa nếu viết sai. Xong, phụ huynh yêu cầu học sinh đọc lại các âm, tiếng, từ chứa âm đã học. Phần chuẩn bị bài mới thì phụ huynh sẽ giới thiệu âm mới cho học sinh (kiểu chữ in), học sinh sẽ tìm âm mới trong bộ chữ cái; đọc nhiều lần. Phụ huynh sẽ nêu tiếng khóa (ghi trong SGK), học sinh đánh vần nhẩm và ghép, đọc đánh vần, đọc trơn sau khi ghép xong. Kế đó, phụ huynh cho học sinh ghép các tiếng có chứa âm và đọc đánh vần, đọc trơn các tiếng đó rồi cho học sinh đọc bài ở sách giáo khoa, ở bài luyện đọc (tài liệu mà giáo viên phát thêm gồm các tiếng, từ chứa âm). Khi học sinh đã biết nhận diện và đọc đúng âm, phụ huynh sẽ hướng dẫn học sinh viết (dựa vào hướng dẫn viết ở dưới mỗi bài trong sách giáo khoa) và phụ huynh sẽ đọc cho học sinh viết, từ viết âm đến viết tiếng khóa, tiếng chứa âm; sau mỗi lần viết, phụ huynh phải yêu cầu học sinh đọc. Cuối mỗi tuần, phụ huynh sẽ hướng dẫn học sinh ôn lại tất cả các âm đã học trong tuần và đã học từ trước Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 13 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn đó. Nhờ sự phối hợp này của phụ huynh mà học sinh lên lớp tiếp thu bài nhanh chóng và tiết học sẽ diễn ra nhẹ nhàng hơn. * Quá trình giảng dạy trên lớp: - Phần dạy các nét cơ bản: Ngay sau những buổi ổn định tổ chức, rèn nề nếp, hướng dẫn sử dụng các đồ dùng học tập, tôi tập trung dạy học sinh đọc, viết các nét cơ bản. Tôi hướng dẫn thật tỉ mĩ cho học sinh điểm đặt bút, điểm kết thúc, quy trình viết từng nét cho đến khi học sinh thuộc và viết chuẩn xác các nét. Để học sinh dễ hiểu, dễ nhớ những nét cơ bản, tôi phân chia các nét thành từng nhóm có tên gọi và cấu tạo gần giống nhau để học sinh dễ nhận biết và so sánh. Dựa vào các nét chữ cơ bản này mà học sinh phân biệt được các âm và viết đúng mẫu chữ theo quy định. Các nhóm (tạm phân chia) của tôi như sau: . Nhóm 1 gồm các nét: nét sổ, nét ngang, nét xiên phải, nét xiên trái. . Nhóm 2 gồm các nét: nét móc xuôi, nét móc ngược, nét móc hai đầu. . Nhóm 3 gồm các nét: nét cong hở phải, nét cong hở trái, nét cong kín. . Nhóm 4 gồm các nét: nét khuyết trên, nét khuyết dưới, nét thắt. - Phần dạy âm và các dấu thanh: Đến phần dạy âm và dạy dấu thanh, tôi cũng đảm bảo dạy đúng theo chuyên đề của trường, nhưng để học sinh học một cách có hiệu quả tôi chú trọng đến các vấn đề sau: + Dạy dấu thanh: Học sinh dễ nhầm lẫn giữa dấu hỏi và dấu ngã, dấu sắc và dấu huyền , tôi phân biệt cho học sinh nắm như sau: dấu hỏi giống cái móc, dấu ngã giống cái móc nằm ngang, dấu sắc là xiên tay phải, dấu huyền là xiên tay trái, dấu nặng giống hòn bi và cho học sinh nhắc đi nhắc lại nhiều lần. Khi học sinh quên dấu thanh nào đó, tôi sẽ cho các em nhớ lại dấu đó giống vật gì hay xiên tay nào, từ đó học sinh sẽ nhớ ra đó là dấu gì. + Giới thiệu âm mới: Để giới thiệu một âm mới, tôi luôn sử dụng tranh trong sách giáo khoa để giới thiệu tiếng khóa. Từ tiếng khóa đó, tôi rút ra âm mới. Nhờ thế trong quá trình học, khi học sinh quên âm nhưng nếu vẫn mường tượng ra hình ảnh thì sẽ nhớ lại được âm đó. Chẳng hạn, học sinh nhớ đến bức tranh vẽ bò sẽ nhớ đến o, nhớ bức tranh vẽ cỏ sẽ nhớ đến c. Chính bằng hình thức giới thiệu gián tiếp này mà học sinh sẽ tự đọc lại được bài trong sách giáo khoa khi không có phụ huynh kèm. + Rèn đọc: Để học sinh đọc đúng, tôi hướng dẫn học sinh cách phát âm, khẩu hình miệng. Tôi cũng tập cho học sinh thói quen hễ ghép âm, ghép tiếng là đánh vần thầm trong miệng. Trong quá trình dạy học tôi gọi học sinh yếu đọc nhiều lần (nhưng chỉ yêu cầu ở mức độ dễ, chỉ cần đánh vần đọc là được) và khuyến khích học sinh ghép được nhiều tiếng chứa âm. Tôi cũng thường xuyên kiểm tra mức độ nắm được âm của học sinh bằng cách cho học sinh đọc lại các âm (trong bảng âm) đã học vào các tiết phụ đạo hoặc vào giờ truy bài. Tôi cũng chỉ không theo thứ tự để tránh tình trạng học sinh học thuộc lòng. Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 14 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn Nếu âm nào học sinh chưa thuộc, tôi gạch chân bằng mực đỏ để tiện theo dõi và để cho phụ huynh biết mà kèm thêm ở nhà.Ở các tiết phụ đạo, tôi sẽ ghi các tiếng, từ có chứa âm đã học vào bảng phụ, gọi học sinh lên đọc. Ngoài ra, tôi xây dựng “đôi bạn cùng tiến”. Những đôi bạn cùng tiến này sẽ ngồi chung một bàn và vào giờ truy bài, sẽ đọc bài trong sách giáo khoa, âm trong bảng âm cho nhau nghe và học sinh nào khá, giỏi hơn sẽ kèm cho bạn mình đọc, viết. Nhưng trước khi học sinh kèm nhau, tôi cũng đã kiểm tra xem những học sinh khá giỏi này đọc đã đúng chưa và hướng dẫn tỉ mĩ cho các em cách dạy bạn học và ôn lại bài cũ. Ngoài ra, tôi chọn một đội ngũ cán bộ lớp học giỏi, siêng năng, nhiệt tình giúp đỡ bạn. Đội ngũ cán bộ này sẽ kiểm tra lại bài cũ của các bạn trong tổ, trong lớp mình cũng như là gọi các bạn lên đọc các âm trên bảng âm dán ở lớp vào giờ truy bài. Tôi cũng treo giải cụ thể cho các học sinh này: Nếu kèm bạn có tiến bộ thì cả hai sẽ được phần thưởng vào cuối tuần: phần thưởng bao gồm: bút, thước và kẹo. Nhờ thế, học sinh tích cực học tập và nhiệt tình kèm thêm cho bạn. + Rèn viết: Song song với việc rèn đọc, tôi rèn viết cho học sinh và muốn cho học sinh nắm vững âm, hai hoạt động này không thể tách rời nhau. Trước khi hướng dẫn viết, tôi giới thiệu chữ viết mẫu để học sinh nhận biết được độ cao, độ rộng, cấu tạo của các con chữ. Sau đó, tôi hướng dẫn thật tỉ mĩ quy trình viết đặc biệt tôi sẽ nhấn mạnh ở điểm bắt đầu, điểm kết thúc. Khi học sinh viết sai độ cao, sai nét, sai điểm bắt đầu, điểm kết thúc tôi chỉnh ngay. Vào các tiết phụ đạo, tôi đọc cho học sinh viết lần lượt các âm, tiếng, từ đã học vào bảng con. Khi học sinh viết xong, tôi tiến hành sửa lỗi và cũng cho học sinh đọc lại các âm, tiếng, từ đã viết; tôi lại chỉ vào từng con chữ bất kì và hỏi học sinh xem đó là con chữ gì. Cuối mỗi tuần, tôi sẽ cho các em viết lại các chữ ghi âm đã học trong tuần. Đặc biệt, ở các bài ôn tập, tôi phân chia ra thành từng nhóm, cho học sinh đọc, viết, phân biệt các âm trong nhóm đó. Chẳng hạn ở bài 11 “ ôn tập” các âm: e, b, ê, v, l, h, o, c, ô, ơ tôi chia ra thành các nhóm sau: nhóm nét thắt: e, ê, v; nhóm nét khuyết trên: b, h, l; nhóm nét cong: c, o, ô, ơ. Nhờ đọc, viết, phân biệt điểm giống nhau, khác nhau giữa các âm mà học sinh nắm chắc chắn các âm. Đồng thời, tôi cũng nhờ các em khá giỏi kèm cho em yếu viết và các em ở gần nhà nhau cùng học nhóm với nhau nên tôi đã phần nào đỡ vất vả trong việc dạy học. 3/ Kết quả đạt được: KẾT QUẢ GIỮA HỌC KÌ I TSHS 30/13 Giỏi Số lượng 15 Tỉ lệ 50% Khá Số lượng 11 Tỉ lệ 36,66% Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trung bình Số lượng 2 Tỉ lệ 6,67% Yếu Số lượng 2 Tỉ lệ 6,67% Trang 15 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn KẾT QUẢ HỌC KÌ I TSHS 29/12 Giỏi Số lượng 16 Tỉ lệ 55,17% Khá Số lượng 12 Tỉ lệ 41,38% Trung bình Số lượng 0 Tỉ lệ Yếu Số lượng 1 Tỉ lệ 3,45% Như thế, so với đầu năm lớp tôi có 7 học sinh yếu, nay đa số học sinh đều có tiến bộ rõ rệt và 100% học sinh nắm vững các âm, có em còn viết đẹp, đọc trôi chảy hơn các bạn khác như: Hải, Ngoan… Nhờ thế, phụ huynh đã yên tâm hơn về phương pháp dạy của giáo viên và đã chủ động gặp gỡ ,trao đổi với giáo viên thường xuyên hơn về cách dạy học cho con em mình. Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 16 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn C.KẾT LUẬN 1/ Bài học kinh nghiệm: Đối với học sinh lớp 1, việc giúp các em nắm vững âm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của mỗi người giáo viên. Theo tôi, để giúp các em nắm vững âm, mỗi giáo viên cần phải: - Nhiệt tình, tìm tòi, nghiên cứu kĩ bài dạy, chuẩn bị những đồ dùng cần thiết cho tiết dạy. - Phát âm chuẩn, trình bày bài dạy khoa học, dạy học sát đối với từng đối tượng học sinh, sử dụng phương pháp và hình thức dạy học thích hợp, phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. - Phải kiên trì, tận tâm, hết mình vì các em; coi các em như con em của mình; thường xuyên khen ngợi học sinh yếu để động viên, khuyến khích các em; chú trọng rèn luyện các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết ở mọi lúc, mọi nơi. - Tạo cho học sinh thói quen chuẩn bị bài ở nhà thật nghiêm túc. Có như thế, tiết dạy trên lớp sẽ nhẹ nhàng hơn và các em tiếp thu bài nhanh chóng hơn. - Thường xuyên gần gũi các em, nắm được đặc điểm tâm lí của các em để có biện pháp giáo dục và dạy học thích hợp. - Thường xuyên gặp gỡ, trao đổi việc học tập của các em hằng ngày, hằng tuần với phụ huynh học sinh, đặc biệt là học sinh có thái độ và kết quả học tập bất thường; nhắc nhở học sinh đi học đều và đúng giờ. - Tạo không khí thi đua học tập sôi nổi giữa các học sinh, giữa các tổ bằng những trò chơi và bằng những phần thưởng khích lệ. - Vào các tiết phụ đạo, giáo viên cho học sinh ôn lại các âm vừa học và dành ít phút để hướng dẫn học sinh cách chuẩn bị bài mới ở nhà. Cuối mỗi tuần, giáo viên cho học sinh ôn lại tất cả các âm đã học. - Tạo cho học sinh thói quen hễ viết và ghép chữ là đánh vần nhẩm trong miệng. - Tạo nề nếp học tập nghiêm túc, trật tự và tích cực ngay từ đầu năm học; giáo viên cũng luôn đối xử công bằng, khách quan với tất cả học sinh, sẵn sàng lắng nghe và chia sẻ mọi ý kiến của học sinh. 2/ Hướng phổ biến, áp dụng đề tài: Đề tài này tôi áp dụng giảng dạy tại lớp 1D năm học 2010- 2011 và đã phổ biến trong tổ. Nếu được sự ủng hộ và đồng thuận của các giáo viên khác, chúng tôi sẽ áp dụng giảng dạy trong toàn khối 1 vào năm học sau. 3/ Hướng nghiên cứu tiếp: Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 17 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn -Tôi sẽ nghiên cứu sâu hơn và chuyển từ nghiên cứu “Biện pháp giúp học sinh lớp 1 nắm vững âm” thành “ Biện pháp giúp học sinh lớp 1 học tốt môn Tiếng Việt”. Phước Vinh, ngày 01 thng 4 năm 2011 Người thực hiện L Thị Quỳnh Trang TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 (Tập 1) Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 18 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn 2. Sách giáo viên Tiếng Việt lớp 1 (Tập 1) 3. Báo Tạp chí Cộng sản 4. Tài liệu Bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Tiểu học (Tập 1, 2), Nhà xuất bản Giáo dục. 5. Phương pháp dạy học Tiếng Việt ở Tiểu học, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội. MỤC LỤC BẢN TÓM TẮT ĐỀ TÀI: ………………………… Trang 1 A. MỞ ĐẦU: 1. Lí do chọn đề tài: ……………………………………………………………………………Trang 2 Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 19 Bieän phaùp giuùp hoïc sinh lôùp 1 naém vöõng aâm trong phaân moân hoïc vaàn 2. Đối tượng nghiên cứu: ………………………………………………………………… Trang 2 3. Phạm vi nghiên cứu: …………………………………………………………………… Trang 3 4. Phương pháp nghiên cứu: …………………………………………………………. Trang 3 5. Giả thuyết khoa học: ……………………………………………………………………Trang3 B. NỘI DUNG: 1. Cơ sở lí luận: ………………………………………………………………………………… … Trang 4 2. Cơ sở thực tiễn: ……………………………………………………………………………… Trang 4 3. Nội dung vấn đề: …………………………………………………………………………… . .Trang 4 C. KẾT LUẬN 1. Bài học kinh nghiệm: ………………………………………………………………... Trang 10 2. Hướng phổ biến, áp dụng đề tài: ……………………………………………..Trang 10 3. Hướng nghiên cứu tiếp đề tài: …………………………………………………Trang 11 Ngöôøi thöïc hieän: Leâ Thò Quyønh Trang Trang 20