“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
PhÇn më ®Çu
ViÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho con ng−êi nãi chung vµ cho
häc sinh THCS nãi riªng lu«n chÞu nhiÒu t¸c ®éng. Trong c«ng cuéc ®æi míi, víi
xu thÕ héi nhËp toµn cÇu cña nh©n lo¹i, khi yÕu tè con ng−êi ®−îc ®Æc biÖt coi
träng th× tiÒm n¨ng trÝ tuÖ cïng víi søc m¹nh tinh thÇn, ®¹o ®øc cña con ng−êi
ngµy cµng ®−îc ®Ò cao. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ®Ó h×nh thµnh nh©n c¸ch häc sinh theo
môc tiªu gi¸o dôc, cÇn ph¶i cã sù kÕt tinh gi÷a nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn
thèng víi nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc hiÖn ®¹i. Trong sù më réng vµ giao l−u quèc tÕ,
cÇn ph¶i biÕt lùa chän vµ tiÕp thu nh÷ng tinh hoa cña c¸c nÒn v¨n hãa kh¸c mµ
vÉn gi÷ ®−îc b¶n s¾c truyÒn thèng cña d©n téc nh− tinh thÇn NghÞ quyÕt TW 5
khãa VIII cña §¶ng: “X©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa ViÖt Nam tiªn tiÕn,
®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc”.
Nh÷ng n¨m qua, viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh trong
tr−êng THCS ®· ®−îc tiÕn hµnh nh−ng vÉn ch−a ®¹t kÕt qu¶ mong muèn. VÉn
cßn mét bé phËn häc sinh tá ra kÐm hiÓu biÕt vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng,
cã hµnh vi vµ th¸i ®é ch−a phï hîp víi c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc cña d©n téc; m¬
hå vÒ truyÒn thèng d©n téc, ch−a biÕt tù hµo vÒ ®Êt n−íc vµ con ng−êi ViÖt Nam,
tõ ®ã ch−a cã ®éng c¬ phÊn ®Êu cao trong häc tËp, tu d−ìng vµ rÌn luyÖn ®¹o ®øc
®Ó gãp phÇn x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc v× môc tiªu d©n giµu, n−íc m¹nh, x·
héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. NghÞ quyÕt TW 2 khãa 8 ®· nhËn ®Þnh: “§Æc
biÖt ®¸ng lo ng¹i lµ trong mét bé phËn häc sinh, sinh viªn... mê nh¹t lý t−ëng
theo lèi sèng thùc dông, thiÕu hoµi b∙o lËp than, lËp nghiÖp v× t−¬ng lai cña
b¶n th©n vµ ®Êt n−íc”.
Nguyªn nh©n cña tån t¹i h¹n chÕ trªn th× cã nhiÒu nh−ng ph¶i kÓ ®Õn mét
nguyªn nh©n quan träng lµ do viÖc lùa chän gi¶i ph¸p gi¸o dôc ch−a phï hîp.
Trong nhiÒu n¨m häc qua, ngµnh Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· cã chñ tr−¬ng ®¶y
m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp trong nhµ
tr−êng dÓ cïng víi c¸c ho¹t ®éng chÝnh khãa thùc hiÖn tèt môc tiªu ®µo t¹o.
Ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp ®· thùc sù t¹o nh÷ng s©n ch¬i bæ Ých cho
häc sinh, lµm cho qu¸ tr×nh gi¸o dôc trë lªn gÇn gòi, thiÕt th−c, thÊm s©u vµ
mang l¹i hiÖu qu¶ gi¸o dôc mét c¸ch râ nÐt. §Æc biÖt, trong hai n¨m häc võa
qua, Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· ph¸t ®éng phong trµo “Thi ®ua x©y dùng tr−êng
häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” th× viÖc ph¸t huy hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng
gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu ®µo t¹o nãi chung vµ
môc tiªu gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng nãi riªng trong nhµ tr−êng cµng trë nªn
thiÕt thùc h¬n.
Víi lý do trªn vµ c¨n cø thùc tiÔn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê
lªn líp ë tr−ëng Trung häc c¬ së §oµn ThÞ §iÓm, t«i ®Ò xuÊt s¸ng kiÕn kinh
nghiÖm “N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc d¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh
THCS th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi gêi lªn líp”
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
1
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
Trong qu¸ tr×nh tæng kÕt kinh nghiÖm ch¾c kh«ng tr¸nh khái nhwnhx thiÕu
sãt, rÊt mong nhËn ®−îc c¸c ý kiÕn tham gia cña c¸c ®ång nghiÖp ®Ó s¸ng kiÕn
®−îc hoµn thiÖn vµ ph¸t huy ®−îc hiÖu qu¶ nh− mong muèn.
PhÇn néi dung
I. Thùc tr¹ng nhËn thøc, th¸i ®é, hµnh vi cña häc sinh THCS vÒ c¸c gi¸
trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng.
1. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn
thèng.
§Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nhËn thøc cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn
thèng, chóng t«i ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra trªn 198 häc sinh THCS víi néi dung c©u
hái thø nhÊt nh− sau: Em h·y kÓ tªn nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng mµ em
biÕt?
Sau khi ®iÒu tra vµ xö lý chóng t«i ®· thu ®−îc kÕt qu¶ nh− sau:
Sè c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng ®· ®−îc häc sinh nªu lªn lµ: TruyÒn
thèng yªu n−íc, truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng, truyÒn thèng t«n s− träng ®¹o,
truyÒn thèng uèng n−íc nhí nguån, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, truyÒn thèng nh©n nghÜa,
truyÒn thèng hiÕu häc, truyÒn thèng hiÕu th¶o. Tû lÖ häc sinh nhËn thøc ®−îc c¸c
gi¸ trÞ §§TT còng kh«ng ®ång ®Òu, cã nh÷ng truyÒn thèng nhiÒu häc sinh n¾m
®−îc nh− truyÒn thèng yªu n−íc, cßn cã nh÷ng truyÒn thèng chØ ®−îc mét sè Ýt
häc sinh ®−îc nh− truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng, truyÒn thèng hiÕu häc.
Chóng t«i cã thÓ thèng kª kÕt qu¶ qua b¶ng sè liÖu sau:
B¶ng 1: C¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng ®−îc häc sinh biÕt
STT
C¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc
truyÒn thèng
Sè l−îng
häc sinh biÕt
Tû lÖ %
häc sinh biÕt
1
TruyÒn thèng t«n s− träng ®¹o
130
65.7
2
TruyÒn thèng yªu n−íc
115
58.1
3
TruyÒn thèng nh©n nghÜa
81
40.9
4
TruyÒn thèng hiÕu häc
50
25.3
5
TruyÒn thèng hiÕu th¶o
25
12.6
6
TruyÒn thèng cÇn cï lao ®éng
14
7.1
Nh− vËy, nh×n vµo b¶ng kÕt qu¶ trªn chóng ta thÊy chØ cã mét sè truyÒn
thèng tiªu biÓu ®−îc häc sinh n¾m ®−îc nh−: truyÒn thèng yªu n−íc cã 115 häc
sinh nªu lªn chiÕm 58.1%, truyÒn thèng t«n s− träng ®¹o ®−îc 130 häc sinh nªu
chiÕm 65.7%, truyÒn thèng nh©n nghÜa cã 81 häc sinh chiÕm 40.9%. Cã thÓ nãi
®©y lµ nh÷ng truyÒn thèng ®−îc nhµ tr−êng còng nh− gia ®×nh vµ c¸c ph−¬ng
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
2
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nãi ®Õn nhiÒu, do vËy häc sinh dÔ dµng nhËn thøc ®−îc.
Cßn nh÷ng truyÒn thèng nh−: truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng, truyÒn thèng hiÕu
th¶o, truyÒn thèng hiÕu häc th× hÇu nh− sè häc sinh ®−îc hái ®· kh«ng nhËn thøc
®−îc thÓ hiÖn ë chç chØ cã 14 häc sinh nªu ®−îc truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng
chiÕm 7.1%, cã 25 häc sinh nªu ®−îc truyÒn thèng hiÕu th¶o chiÕm 12.6%, vµ
50 häc sinh nªu ®−îc truyÒn thèng hiÕu häc chiÕm 25.3%.
KÕt qu¶ nhËn thøc ®ã lµ do c¸c truyÒn thèng ®¹o ®øc nh− cÇn cï lao ®éng,
truyÒn thèng hiÕu häc, truyÒn thèng hiÕu th¶o, ®· Ýt ®−îc ®Ò cËp ®Õn trong qu¸
tr×nh d¹y häc vµ gi¸o dôc häc sinh ë tr−êng, ë trong gia ®×nh vµ ngoµi x· héi.
Ngoµi ra, mét trong nh÷ng nguyªn nh©n häc sinh nhËn thøc vÒ c¸c truyÒn thèng
nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ lµ do xu h−íng ph¸t triÓn cña x· héi, sù ph¸t triÓn cña
khoa häc c«ng nghÖ, ®· chi phèi ®Õn nhËn thøc cña häc sinh. Cã häc sinh ®· cho
r»ng trong thêi buæi khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nh− hiÖn nay th× chØ cÇn th«ng
minh lµ ®−îc, kh«ng cÇn ph¶i cÇn cï.
2. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña häc sinh THCS vÒ néi dung c¸c gi¸ trÞ
§§TT
Ngoµi viÖc t×m hiÓu xem häc sinh biÕt vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT nµo, chóng t«i
muèn t×m hiÓu nhËn thøc cña häc sinh vÒ néi dung c¸c gi¸ trÞ §§TT, qua c©u hái
thø 2 trong phiÕu ®iÒu tra. Néi dung c©u hái nµy gåm 25 ý kiÕn, quan ®iÓm kh¸c
nhau, trong ®ã mçi truyÒn thèng cã 5 ý kiÕn, quan ®iÓm, bao gåm c¶ nh÷ng ý
kiÕn, quan ®iÓm tÝch cùc vµ nh÷ng ý kiÕn, quan ®iÓm kh«ng tÝch cùc, vµ ®−îc
s¾p xÕp xen kÏ víi nhau.
V× vËy, víi sù tr¶ lêi cña häc sinh th× cã nh÷ng ý kiÕn, quan ®iÓm ®ång ý lµ
phï hîp, cßn cã nh÷ng ý kiÕn, quan ®iÓm kh«ng ®ång ý l¹i lµ phï hîp. VÝ dô:
néi dung gi¸ trÞ truyÒn thèng yªu n−íc th× ý kiÕn, quan ®iÓm: “Yªu n−íc lµ ph¶i
tÝch cùc gãp phÇn x©y dùng x∙ héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh” th× häc
sinh tr¶ lêi ®ång ý lµ phï hîp. Cßn ý kiÕn, quan ®iÓm: “Em chØ thÝch sèng ë
n−íc ngoµi” th× häc sinh tr¶ lêi kh«ng ®ång ý lµ phï hîp.
Qua ®iÒu tra vµ xö lý chóng t«i thu ®−îc kÕt qu¶ nh− sau:
KÕt qu¶ b¶ng 2 cho thÊy: nhËn thøc cña häc sinh vÒ néi dung c¸c gi¸ trÞ
§§TT lµ t−¬ng ®èi tèt thÓ hiÖn nh− sau:
B¶ng 2: Néi dung c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng
®ång ý
Ph©n v©n
K ®ång ý
SL
%
SL
%
SL
%
97.4
3
1.5
2
1.0
stt Néi dung c¸c gi¸ trÞ
1
Yªu n−íc lµ ph¶i tÝch cùc gãp
phÇn x©y dùng x· héi c«ng 193
b»ng, d©n chñ, v¨n minh
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
3
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
2
Quan niÖm “th−¬ng ng−êi nh−
35
thÓ th−¬ng th©n”
17.6
61
30.8
102
51.5
3
§èi víi anh em, gia ®×nh vµ
169
danh dù cña gia ®×nh lµ…
80.5
22
11.1
6
3.0
4
Kh«ng cã c«ng viÖc nµo thÊp
181
hÌn, chØ nh÷ng…
91.4
12
6.0
5
2.5
5
T«n s− träng ®¹o lµ kÝnh
186
träng vµ biÕt ¬n thÇy c«
91.4
12
6.0
5
2.5
Nh− vËy cã thÓ nãi, b»ng nh÷ng ý kiÕn, quan ®iÓm vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT mµ
chóng t«i ®−a ra ®· phÇn nµo ®¸nh gi¸ ®−îc thùc tr¹ng vÒ møc ®é nhËn thøc cña
häc sinh ®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT, lµ ë møc ®é trung b×nh kh¸.ë c¸c phiÕu ®iÒu
tra chóng t«I thÊy, mét sè em ®· thÓ hiÖn ®−îc c¸c ý kiÕn, quan ®iÓm cña m×nh
hoµn toµn phï hîp víi yªu cÇu cña c¸c chuÈn mùc ®¹o ®ø. Song bªn c¹nh ®ã
còng cßn mét sè em sù nhËn thøc cßn cã nhiÒu lÖch l¹c so víi yªu cÇu mµ chóng
t«i nªu ra.
3. T×m hiÓu thùc tr¹ng th¸i ®é, hµnh vi cña häc sinh THCS ®èi víi c¸c
gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng .
Trªn c¬ së cña sù nhËn thøc cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT, chóng t«i
muèn t×m hiÓu th¸i ®é, hµnh vi cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT th«ng qua viÖc
tù nhËn xÐt vÒ møc ®é thÓ hiÖn cña b¶n th©n b»ng néi dung c©u hái thø 3.Trong
c©u hái nµy chóng t«i ®−a ra 20 biÓu hiÖn, bao gåm c¶ nh÷ng biÓu hiÖn tÝch cùc
nã phï hîp víi yªu cÇu cña chuÈn mùc ®¹o ®øc vµ nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc tr¸i
ng−îc víi nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc.
Qua ®iÒu tra chóng t«i thu ®−îc kÕt qu¶ nh− sau:
Víi kÕt qu¶ ë b¶ng 3 cho thÊy: Hµnh vi cña häc sinh ®èi víi c¸c biÓu hiÖn
cña c¸c gi¸ trÞ §§TT ë møc ®é trung b×nh t−¬ng ®èi nhiÒu.BiÓu hiÖn cô thÓ nh−
sau: TruyÒn thèng yªu n−íc gåm c¸c biÓu hiÖn (1,3,9,14,17). Møc ®é tham gia
c¸c ho¹t ®éng: th−êng xuyªn lµ 75.7% , 20.7% , 20.7% , 41.4% , 43.9% , tÝnh
trung b×nh lµ 40.5%. Møc ®é tham gia thØnh tho¶ng lµ 47/9%, 63.1 %, 68.7%,
53.0%, trung b×nh lµ 55.2%.
TruyÒn thèng nh©n nghÜa gåm c¸c biÓu hiÖn (4,10,15) møc ®é tham gia ho¹t
®éng th−êng xuyªn lµ : 51.5%, 21.7%, 62.6%, trung b×nh 45.1%.Cßn møc ®é
tham gia mét c¸ch thØnh tho¶ng lµ : 47.4%, 48.0%, 27.8% ,møc trung b×nh
41.1%.
TruyÒn thèng cÇn cï lao ®éng gåm c¸c biÓu hiÖn(2,6,7,12,16) møc ®é thÓ
hiÖn cña häc sinh th−êng xuyªn lµ : 75.7%, 54.0%, 54.0%, 68.2%, 49.5%, tÝnh
trung b×nh lµ 60.3%.Cßn møc ®é tham gia tØnh tho¶ng lµ : 24.2%, 37.8%, 42.9%,
27.3%, 46.5%, møc trung b×nh lµ 35.75.
B¶ng 3: hµnh vi cña häc snh THCS liªn quan ®Õn c¸c gi¸ trÞ §§TT
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
4
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
t.xuyªn
stt
T.tho¶ng
K.bao giê
Hµnh vi
sl
%
sl
%
sl
%
1
TÝch cùc tham gia c¸c H§ ë tr−êng, vµ
102 75.7 95
®Þa ph−¬ng
47.9 1
0.5
2
Ch¨m chØ häc tËp
24/2 0
0
3
ThÝch t×m hiÓu TT vµ phong tôc, tËp
41
qu¸n cña ViÖt Nam
4
Gióp ®ì b¹n vÌ vµ nh÷ng ng−êi xung
102 51.5 94
quanh khi gÆp khã kh¨n
47.4 2
1.0
5
KÝnh träng, gióp ®ì «ng bµ, cha mÑ
22.2 1
0.5
6
Ng¹i tham gia c¸c c«ng viÖc cña líp
16
cña tr−êng
37.8 107
54.0
7
TËn dông thêi gian ®Ó häc tËp
42.9 6
3.0
8
Theo dâi t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x·
194 98.0 4
héi cña quª h−¬ng, ®Êt n−íc
2.0
0
9
TÝch cùc tham gia c¸c HDD ®Òn ¬n ®¸p
43
nghÜa
48.0 60
30.3
10
Phô gióp cha mÑ viÖc nhµ
174 87.9 23
11.6 1
0.5
11
Tù lµm lÊy c«ng viÖc cña m×nh
135 68.2 54
27.3 9
4.5
12
Quan t©m gióp ®ì thµy c« gi¸o khi cÇn
69
thiÕt
34.8 112 56.6 17
8.6
13
Xem phim, kÞch, nghe nh¹c cña ViÖt
82
Nam
41.4 86
43.4 30
15.2
14
C¶m thÊy ©n hËn day døt khi lµm ®iÒu
124 62.6 55
g× tæn h¹i ®Õn ng−êi kh¸c
27.8 19
9.6
15
TiÕt kiÖm trong sinh ho¹t
46.5 8
4.0
16
§äc s¸ch v¨n häc cña c¸c nhµ v¨n ViÖt
87
Nam
43.9 105 53.0 6
3.0
17
Lµm «ng bµ, cha mÑ ph¶i buån phiÒn
4.5
31.8
18
Quan t©m ch¨m sãc, gióp ®ì anh chÞ 122 61.6 62
150 75/7 48
20.7 125 63.1 32
153 77.2 44
8.0
75
107 54.0 85
98
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
5
9
21.7 95
49.5 92
0
126 63.6 63
31.3 14
16.1
7.1
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
em
19
Tham gia bµn b¹c víi cha mÑ vÒ c«ng
5
viÖc cña G§
2.5
102 51.5 91
46.0
Qua kÕt qu¶ trªn chóng t«i nhËn xÐt: Møc ®é tham gia c¸c ho¹t ®éng häc
sinh thÓ hiÖn th¸i ®é hµnh vi cña m×nh lµ th−êng xuyªn quan t©m tíi c«ng viÖc
häc tËp cña m×nh, quan t©m tíi thÇy c« gi¸o vµ tíi gia ®×nh cña m×nh.Cßn nh÷ng
gi¸ trÞ thÓ hiÖn truyÒn thèng yªu n−íc, truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng , th× caca
em tham gia ë møc ®é thØnh tho¶ng chiÕm mét tØ lÖ cao.Nh− vËy cã thÓ nãi, häc
sinh ngµy nay chñ yÕu quan t©m ®Õn c«ng viÖc häc tËp, mµ Ýt quan t©m ®Õn viÖc
theo dâi t×nh h×nh kinh tÕ , chÝnh trÞ, x· héi cña quª h−¬ng ®Êt n−íc.Trong lÜnh
v¨n hãa x· héi nh− s¸ch b¸o, phim ¶nh cña ViÖt Nam, th× hÇu hÕt c¸c em còng
kh«ng cã nhiÒu høng thó, do vËy møc ®é tham gia nh÷ng ho¹t ®éng nµy chiÕm
mét tØ lÖ thÊp.
Thùc tÕ nµy ®Æt ra cho nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc, cho c¸n bé qu¶n
lý vµ gi¸o viªn, trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc cÇn ph¶I gi¸o dôc cho häc sinh cã nhËn
thøc ®óng ®¾n vÒ nh÷ng gi¸ trÞ - ®¹o ®øc nh©n v¨n, biÕt tù hµo vÒ truyÒn thèng
quª h−¬ng ®Êt n−íc vµ con ng−êi ViÖt Nam, cã ý thøc g×n gi÷ vµ ph¸t huy b¶n
s¾c v¨n hãa vµ nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc.
§Ó ®¸nh gi¸ th¸i ®é cña häc sinh THCS vÒ c¸c gi¸ trÞ ®®tt chóng t«i ®·
tiÕn hµnh ®iÒu tra th«ng qua viÖc tù nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cña c¸c em vÒ hµnh vi,
th¸i ®é cña b¹n m×nh. Víi néi dung c©u hái thø 4: Em h·y nhËn xÐt vÒ nh÷ng
biÓu hiÖn sau ®©y cña c¸c b¹n häc sinh líp em, tr−êng em vµ ®¸nh dÊu (+) vµo
cét phï hîp. Néi dung c©u hái nµy chóng t«i ®−a ra 17 biÓu hiÖn, bao gåm c¶
nh÷ng biÓu hiÖn tÝch cùc vµ nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc. Môc ®Ých t×m hiÓu nhËn
sÐt ®¸nh gi¸ bao cña häc sinh ®èi víi nh÷ng hµnh vi, th¸i ®é cña b¹n m×nh tr−íc
nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc vµ phi ®¹o ®øc.
KÕt qu¶ ®iÒu tra chóng t«i thu ®−îc ë b¶ng sau:
B¶ng 4: th¸i ®é cña häc sinh THCS vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc TT
stt BiÓu hiÖn
HÇu hÕt
Sè ®«ng
Sè Ýt
sl
sl
%
Sl
%
sl
%
%
Kh«ng cã
1
ThiÕu hiÓu biÕt vÒ TT d©n 44
téc
22.2 51
25.8
91
45.9
12
6.1
2
Ch−a ch¨m häc
3.0
42
21.2
149
75.3
1
0.5
3
Kh«ng nhiÖt t×nh tham gia 15
c¸c H§ cña TT
7.6
63
31.8
94
47.5
26
13.1
6
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
6
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
4
Hay ®¸nh nhau, c·i nhau, 5
mÊt ®oµn kÕt
2.5
11
5.6
52
26.3
130
65.7
5
ThiÕu lÔ ®é víi thÇy c« 1
gi¸o
0.5
14
7.1
69
34.8
113
57.1
6
TÝch cùc t×m hiÓu c¸c TT 9
cña d©n téc
4.5
62
31.3
125
63.1
12
6.1
7
Kh«ng hµo høng tham gia 4
ho¹t ®éng ®Òn ¬n ®¸p
nghÜa
2.0
62
7.6
97
49.0
86
43.4
8
Gióp ®ì ng−êi kh¸c khi 17
gÆp khã kh¨n
8.6
122 61.6
21
10.6
38
19.2
9
Quan t©m ch¨m sãc «ng 136 68.7 54
bµ, cha mÑ
27.3
7
3.5
1
0.5
10
T«n träng c¸c di tÝch lÞch 55
sö, v¨n hãa
27.8 94
47.5
33
16.7
16
8.1
11
TÝch cùc gióp ®ì cha mÑ 74
viÖc nhµ
37.4 109 55.1
12
6.1
2
1.0
12
Sèng gi¶n dÞ, tiÕt kiÖm
10.6 85
42.9
87
43.9
5
2.5
13
Sèng Ých kû kh«ng coi 7
träng t×nh nghÜa
3.5
23
11.6
71
35.9
97
49.4
14
G×n gi÷ tµi s¶n cña nhµ 58
tr−êng
29.3 85
42.9
39
19.7
16
8.1
15
Yªu thÝch c¸c lo¹i h×nh 36
nghÖ thuËt ViÖt Nam
18.2 60
30.3
88
44.4
14
7.1
16
Tù hµo vÒ gia ®×nh, dßng 121 61.1 70
hä
35.4
7
3.5
0
0
17
KÝnh träng, lÔ phÐp víi 167 84.0 19
thµy c« gi¸o
10.0
10
5.0
2
1.0
21
KÕt qu¶ b¶ng trªn cho thÊy : §èi víi nh÷ng biÓu hiÖn tÝch cùc th× ®a sè häc
sinh ®Òu cho r»ng cã ë hÇu hÕt vµ sè ®«ng häc sinh. Nh− biÓu hiÖn gióp ®ì
ng−êi kh¸c khi gÆp khã kh¨n th× cã 70.2% häc sinh cho r»ng cã ë hÇu hÕt vµ sè
®«ng häc sinh, chØ cã 10/6% cã ë sè Ýt häc sinh vµ 19.2% kh«ng cã ë häc
sinh.BiÓu hiÖn t«n träng lÞch sö c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n hãa cã 75.3% häc sinh
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
7
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
cho lµ cã ë sè ®«ng häc sinh, 16.7% cã ë sè Ýt vµ 8.7% cho r»ng kh«ng cã ë häc
sinh…
Qua sù ®¸nh gi¸ cña häc sinh, chóng t«i nhËn thÊy : Sù ®¸nh gi¸ cña c¸c em
lµ hoµn toµn kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c, nã phï hîp víi thùc tÕ nhËn thøc vµ hµnh
vi cña häc sinh ®èi víi c¸c gi¸ trÞ ®®tt.Trong c¸c biÓu hiÖn mµ chóng t«i ®−a ra,
th× hÇu hÕt häc sinh cho r»ng, ®a sè c¸c b¹n m×nh thiÕu hiÓu biÕt vÒ truyÒn thèng
d©n téc, kh«ng yªu thÝch c¸c lo¹i h×nh nghÖ thuËt cña ViÖt Nam. Chñ yÕu c¸c em
®¸nh gi¸ cao vÒ c¸c b¹n m×nh ë th¸i ®é kÝnh träng, lÔ phÐp víi thÇy c« gi¸o,
ch¨m chØ häc tËp vµ quan t©m ch¨m sãc «ng bµ cha mÑ.
Tãm l¹i: Thùc tr¹ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña häc sinh vÒ c¸c biÓu hiÖn cña
häc sinh THCS cho thÊy : Häc sinh ®· nhËn xÐt c¸c biÓu hiÖn cña häc sinh THCS
t−¬ng ®èi tèt.§a sè häc sinh cho r»ng c¸c b¹n m×nh ®· thùc hiÖn tèt c¸c gi¸ trÞ
®®tt.§iÒu nµy chøng tá c¸c em còng ®· cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ truyÒn
thèng cña d©n téc. Bªn c¹nh sè ®«ng häc sinh ®· thùc hiÖn tèt, th× vÉn cßn mét
bé phËn häc sinh ®−îc ®¸nh gi¸ lµ ch−a thùc hiÖn tèt c¸c gi¸ trÞ §§TT. Trong ®ã
nh÷ng biÓu hiÖn ®−îc häc sinh ®¸nh gi¸ lµ c¸c b¹n m×nh ch−a thùc hiÖn tèt chñ
yÕu lµ n»m ë gi¸ trÞ truyÒn thèng yªu n−íc.
4. T×m hiÓu thùc tr¹ng vÒ møc ®é vµ høng thó tham gia c¸c ho¹t ®éng
gi¸o dôc §§ TT cña häc sinh THCS (b¶ng 5: Møc ®é vµ høng thó cña häc sinh
tham gia c¸c ho¹t ®éng – b¶ng ngang ë cuèi tµi liÖu)
Qua ®iÒu tra vÒ nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh THCS vÒ c¸c gi¸
trÞ §§TT. Chóng t«i muèn t×m hiÓu xem trong qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
nh¾m gi¸o dôc §§TT cña nhµ tr−êng, th× møc ®é tham gia vµ høng thó cña häc
sinh ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng ®ã nh− thÕ nµo? Qua ®iÒu tra vµ xö lý kÕt qu¶
chóng t«i thu ®−îc kÕt qu¶ nh− sau:
Qua kÕt qu¶ b¶ng cho thÊy: møc ®é tham gia c¸c ho¹t ®éng cña häc sinh lµ
thØnh tho¶ng, tÝnh tû lÖ trung b×nh lµ 46,5% cßn th−êng xuyªn lµ 32,4%, kh«ng
bao giê chiÕm 21%. Trong ®ã c¸c ho¹t ®éng ®−îc c¸c em tham gia th−êng
xuyªn lµ: Kû niÖm c¸c ngµy truyÒn thèng cã 142 em tr¶ lêi th−êng xuyªn tham
gia chiÕm 71,7%, ho¹t ®éng g©y quü t×nh nghÜa, gióp häc sinh nghÌo cã 108 em
chiÕm 54,5%, quyªn gãp ñng hé ®ång bµo gÆp khã kh¨n chiÕm 73,7%. Cßn c¸c
ho¹t ®éng nh−: tu bæ nghÜa trang liÖt sü, th¨m viÖn b¶o tµng, th¨m quan c¸c di
tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh th× c¸c em Ýt tham gia. Khi pháng vÊn trùc tiÕp
mét sè em th× c¸c em cho biÕt: nh÷ng ho¹t ®éng mµ c¸c em ®−îc tham gia. Khi
pháng vÊn trùc tiÕp mét sè em th× c¸c em cho biÕt: nh÷ng ho¹t ®éng mµ c¸c em
®−îc tham gia th−êng xuyªn lµ do nhµ tr−êng tæ chøc. Cßn mét sè nh÷ng ho¹t
®éng c¸c em rÊt thÝch ®−îc tham gia, th× nhµ tr−êng Ýt tæ chøc.
§Ó t×m hiÓu nguyÖn väng cña c¸c em cßn muèn ®−îc tham gia nh÷ng ho¹t
®éng nµo, chóng t«i ®−a ra c©u hái thø 6 víi néi dung: Em muèn ®−îc tham gia
nh÷ng ho¹t ®éng nµo n÷a?
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
8
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
Song nh÷ng ho¹t ®éng nhiÒu häc sinh muèn ®−îc tham gia th× chñ yÕu vÉn
tËp trung vµo nh÷ng ho¹t ®éng nh−: th¨m quan c¸c di tÝch lÞch sö, danh lam
th¾ng c¶nh, th¨m viÖn b¶o tµng, ho¹t ®éng v¨n nghÖ, thÓ thao.
Tãm l¹i: Thùc tr¹ng nhËn thøc cña häc sinh THCS vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc
truyÒn thèng th«ng qua c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cßn nhiÒu h¹n chÕ; Nh÷ng
truyÒn thèng mµ c¸c em biÕt ®−îc cßn Ýt. Néi dung nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn
thèng mµ c¸c em n¾m ®−îc ch−a ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c. Trong ®ã nh÷ng néi dung
mµ c¸c em n¾n ®−îc chñ yÕu lµ nh÷ng truyÒn thèng: cÇn cï lao ®éng, coi träng
gia ®×nh, t«n s− träng ®¹o. Th¸i ®é, hµnh vi cña häc sinh cã liªn quan ®Õn c¸c gi¸
trÞ §§TT cßn nhiÒu lÖch l¹c ch−a phï hîp víi c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc truyÒn
thèng cña d©n téc. Nh÷ng h¹n chÕ nãi trªn lµ do nhiÒu nguyªn nh©n: do häc sinh
cßn nhËn thøc lÖch l¹c, vÒ gia ®×nh (do cha mÑ ch−a quan t©m ®Õn viÖc gi¸o dôc
häc sinh nh÷ng gi¸ trÞ §§TT), nguyªn nh©n vÒ phÝa gi¸o dôc cña nhµ tr−êng, vÒ
phÝa x· héi (do sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, sù héi nhËp, më cöa vµ giao
l−u víi c¸c n−íc...). §ã lµ nh÷ng nguyªn nh©n ®· ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc nhËn
thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi cña häc sinh, ®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT. Sau ®©y chóng
t«i ®i s©u ph©n tÝch, t×m hiÓu thùc tr¹ng c«ng t¸c gi¸o dôc §§TT cho häc sinh
THCS trong giai ®o¹n hiÖn nay.
II- Thùc tr¹ng c«ng t¸c gi¸o dôc gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc
sinh THCS th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
Môc ®Ých cña phÇn nµy chóng t«i muèn t×m hiÓu xem hiÖn nay ë c¸c nhµ
tr−êng THCS, ®· tiÕn hµnh gi¸o dôc nh÷ng gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh nh− thÕ
nµo vµ b»ng h×nh thøc chñ yÕu nµo.
1. NhËn thøc vÒ tÇm quan träng vÒ tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc
®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh THCS.
Tr−íc hÕt chóng t«i muèn t×m hiÓu xem quan ®iÓm cña gi¸o viªn, c¸n bé
qu¶n lý cña tr−êng THCS vÒ vÞ trÝ, vai trß, tÇm quan träng cña gi¸o dôc §§TT
cho häc sinh trong giai ®o¹n hiÖn nay. §Ó thùc hiÖn ®−îc môc ®Ých nµy chóng
t«i sö dông c©u hái thø nhÊt víi néi dung nh− sau:
Theo ®ång chÝ viÖc gi¸o dôc c¸c gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh THCS lµ cÇn
thiÕt? B×nh th−êng? Kh«ng cÇn thiÕt?
KÕt qu¶ cho thÊy 100% gi¸o viªn cho r»ng viÖc gi¸o dôc c¸c gi¸ trÞ §§TT
cho häc sinh THCS lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nh− vËy cã thÓ kÕt luËn r»ng tÊt c¶ gi¸o
viªn ®· nhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc §§TT cho häc sinh.
§ång thêi hä còng ®−a ra nh÷ng lý do cña sù cÇn thiÕt ph¶i gi¸o dôc §§TT cho
häc sinh. Nh÷ng lý do còng hÕt søc phong phó, chóng t«i cã thÓ kh¸i qu¸t mét sè
lý do c¬ b¶n ®−îc ®«ng ®¶o gi¸o viªn ®Ò cËp tíi nh−:
- §¹o ®øc lµ c¸i gèc cña mäi hµnh ®éng.
- Gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho mçi häc sinh lµ ®¸p øng môc tiªu, yªu
cÇu gi¸o dôc con ng−êi míi XHCN.
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
9
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
- Ngµy nay viÖc gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng lµ hÕt søc cÇn thiÕt v× c¸c
gi¸ trÞ ®ã ®ang bÞ xuèng cÊp.
- Gióp cho häc sinh nhËn thøc ®óng ®¾n c¸c gi¸ trÞ §§TT cña d©n téc.
- Cã qu¸ khø th× míi cã t−¬ng lai.
- §¹o ®øc truyÒn thèng lµ nÐt ®Ñp v¨n hãa, lµ søc m¹nh cña d©n téc.
Nh− vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng víi sù nhËn thøc cña gi¸o viªn vµ nh÷ng lý
do mµ hä nªu ra cho thÊy, viÖc gi¸o dôc §§TT cho thÕ hÖ trÎ nãi chung vµ häc
sinh THCS nãi riªng lµ hÕt søc cÇn thiÕt, nã phï hîp víi yªu cÇu cña sù ph¸t
triÓn x· héi vµ môc tiªu ®µo t¹o con ng−êi trong giai ®o¹n c«ng nghiÖp hãa, hiÖn
®¹i hãa ®Êt n−íc, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng vµ xu thÕ héi nhËp toµn cÇu nh−
hiÖn nay.
2. T×m hiÓu thùc tr¹ng viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL nh»m
gi¸o dôc §§TT cho häc sinh THCS.
Trong c¸c nhµ tr−êng, ngoµi ho¹t ®éng d¹y häc c¸c m«n häc nh»m cung
cÊp cho häc sinh mét hÖ thèng nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn, x· héi vµ con ng−êi,
th× mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®−îc ®ã lµ ho¹t ®éng gi¸o dôc
NGLL. Víi vÞ trÝ vai trß cña ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL lµ mét trong hai con
®−êng nh»m cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc, nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc vµ
hoµn thiÖn nh÷ng c¸ch t¸c ®éng ®Õn sù h×nh thµnh ph¸t triÓn nh©n c¸ch tèt ®Ñp
cho häc sinh. §ång thêi viÖc tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL, nh»m thu
hót thêi gian nhµn rçi cña häc sinh vµo nh÷ng ho¹t ®éng bæ Ých vui ch¬i lµnh
m¹nh. V× vËy, viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong c¸c nhµ tr−êng
cÇn ph¶i cã sù ®Çu t−, sù quan t©m cña ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng, cña gi¸o viªn
chñ nhiÖm líp, c¸n bé phô tr¸ch ®oµn, ®éi vµ gi¸o viªn bé m«n.
Víi ý nghÜa ®ã, trªn thùc tiÔn c¸c nhµ tr−êng THCS ®· quan t©m ®Õn viÖc tæ
chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL nh− thÕ nµo.
Qua ®iÒu tra vµ xö lý kÕt qu¶ chóng t«i nhËn thÊy: Gi¸o viªn nªu lªn c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ®· ®−îc tæ chøc lµ rÊt phong phó nh−: Uèng n−íc nhí
nguån, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, bÇu ¬i th−¬ng lÊy bÝ cïng, thi t×m hiÓu vÒ lÞch sö danh
nh©n v¨n hãa...
Trong ®ã nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc ®−îc gi¸o viªn ®¸nh gi¸ lµ cã t¸c dông
gi¸o dôc cao nh−: ho¹t ®éng th¨m quan c¸c di tÝch lÞch sö cã 48 gi¸o viªn ®Ò cËp
chiÕm 96%, ho¹t ®éng gi¸o dôc truyÒn thèng ®−îc 46 gi¸o viªn nªu ra lµ ®·
®−îc tæ chøc gi¸o dôc cho häc sinh chiÕm 92%, uèng n−íc nhí nguån chiÕm
84%... §iÒu nµy lµ hoµn toµn phï hîp nguyÖn väng vµ høng thó cña häc sinh
muèn ®−îc tham gia ho¹t ®éng mµ chóng t«i ®· ®Ò cËp ë phÇn trªn.
§èi víi ng−êi phô tr¸ch c¸c ho¹t ®éng lµ còng ®a d¹ng vµ tïy thuéc vµo
ho¹t ®éng mµ ng−êi phô tr¸ch còng kh¸c nhau nh− tæng phô tr¸ch ®éi, gi¸o viªn
chñ nhiÖm líp, gi¸o viªn bé m«n, Ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng... Chóng t«i còng
t×m hiÓu lý do ®Ó tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ®ã ®¹t ®−îc hiÖu qu¶, th× còng
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
10
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
®−îc gi¸o viªn nªu lªn rÊt nhiÒu lý do kh¸c nhau. Trong nh÷ng lý do ®ã chóng
t«i cã thÓ nªu lªn 2 lý do chÝnh sau ®©y:
- Nh÷ng ho¹t ®éng ®−îc tæ chøc cã hiÖu qu¶ lµ do ®· ®−îc chuÈn bÞ chu
®¸o.
- Néi dung vµ h×nh thøc c¸c ho¹t ®éng phong phó, sinh ®éng nªn g©y ®−îc
høng thó cho häc sinh.
Nh− vËy cã thÓ nãi nh÷ng lý do mµ gi¸o viªn nÕu ra trªn ®©y, ®ã còng chÝnh
lµ nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cho
häc sinh THCS trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Nh»m gióp cho häc sinh cã nhËn thøc
®óng ®¾n ®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT cña d©n téc, cã hµnh vi vµ th¸i ®é phï hîp víi
c¸c chuÈn mùc §§TT.
3. KÕt luËn vÒ thùc tr¹ng:
KÕt qu¶ ®iÒu tra thùc tr¹ng trªn cho thÊy: NhËn thøc cña häc sinh THCS
hiÖn nay vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong khi ë mét bé phËn häc
sinh ®· cã nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi phï hîp víi chuÈn mùc cña §§TT, th×
bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét bé phËn häc sinh tá ra kÐm hiÓu biÕt vÒ c¸c gi¸ trÞ
§§TT, cã th¸i ®é, hµnh vi kh«ng phï hîp víi c¸c yªu cÇu, chuÈn mùc §§TT
cña d©n téc.
VÒ c«ng t¸c gi¸o dôc, th× ®¹i bé phËn gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý ®Òu nhËn
thøc ®−îc tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc nh÷ng gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh.
NhËn thøc ®−îc vai trß cña viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL nh»m
gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh. Song hiÖu qu¶ cña viÖc tæ chøc c¸c ho¹t
®éng gi¸o dôc NGLL ch−a cao, häc sinh kh«ng cã nhiÒu høng thó khi tham gia
ho¹t ®éng. §iÒu ®ã ®· ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ viÖc gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT cho
häc sinh. Nh÷ng h¹n chÕ nãi trªn lµ do nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã cÇn ph¶i kÓ
®Õn nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n nh−:
- Néi dung gi¸o dôc c¸c gi¸ trÞ §§TT cßn ®¬n ®iÖu, ch−a phong phó, ®a
d¹ng, ch−a phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m sinh lý häc sinh, nªn g©y nhµm ch¸n ®èi
víi häc sinh.
- H×nh thøc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cßn ®¬n ®iªu, ch−a
phong phó, hÊp dÉn, ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu vµ nguyÖn väng cña häc sinh
trong ®iÒu kiÖn x· héi ph¸t triÓn hiÖn nay.
- Ch−a cã mét c¬ chÕ qu¶n lý vµ chØ ®¹o hîp lý viÖc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o
dôc NGLL ë nhµ tr−êng THCS.
- ViÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cßn tïy tiÖn ch−a cã kÕ ho¹ch vµ ch−a cã mét
qui tr×nh chÆt chÏ.
- §éi ngò gi¸o viªn cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ kü n¨ng tæ chøc ho¹t
®éng gi¸o dôc NGLL.
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh th«ng
qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL, cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p gi¸o dôc
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
11
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
thÝch hîp cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m sinh lý häc sinh, phï hîp víi nhu cÇu,
høng thó cña c¸c em khi tham gia ho¹t ®éng.
III. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o duci gi¸ trÞ ®¹o ®øc
truyÒn thèng cho häc sinh THCS qua ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp
1. Nh÷ng biÖn ph¸p gi¸o dôc gi¸ trÞ ®¹o døc truyÒn thèng cho häc sinh
THCS th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL
Tõ kÕt qu¶ ®iÒu ta thùc tr¹ng ë phÇn I vµ phÇn II, chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè
biÖn ph¸p nh− sau:
1.1 N©ng cao nhËn thøc vµ kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL
cho c¸n bé gi¸o viªn
Trong nhµ tr−êng THCS, tõ tr−íc ®Õn nay gi¸o viªn vÉn chñ yÕu ®i s©u vµo
c«ng t¸c gi¶ng d¹y, cßn viÖc tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ch−a ®−îc
quan t©m ®óng møc. Cho nªn trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c ë nhµ tr−êng, ng−êi gi¸o
viªn míi chØ chñ yÕu tËp trung vµo viÖc n©ng cao tay nghÒ, kü n¨ng gi¶ng d¹y,
cßn kü n¨ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cßn nhiÒu h¹n chÕ. Ch−a
thÊy hÕt ®−îc tÇm quan träng cña viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL
trong viÖc gi¸o dôc nãi chung vµ viÖc gi¸o dôc §§TT cho häc sinh nãi riªng.
ViÖc n©ng cao nhËn thøc cho gi¸o viªn vÒ tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc
§§TT cho häc sinh th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cã ý nghÜa quan träng
trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Tõ viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng nhËn thøc, th¸i ®é, hµnh vi cña häc sinh
THCS ®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT vµ thùc tr¹ng c«ng t¸c gi¸o dôc §§TT cho häc
sinh chóng t«i nhËn thÊy r»ng: Nhµ tr−êng THCS cã tr¸ch nhiÖm gi¸o dôc cho
häc sinh nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc. NhiÖm vô cña
ng−êi gi¸o viªn ®−îc thÓ hiÖn th«ng qua hai lÜnh vùc ho¹t ®éng chñ yÕu ®ã lµ:
ho¹t ®éng gi¶ng d¹y vµ ho¹t ®éng gi¸o dôc nh©n c¸ch häc sinh th«ng qua c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
§Ó lµm tèt h¬n nh÷ng c«ng t¸c gi¸o dôc §§TT cho häc sinh th«ng qua ho¹t
®éng gi¸o dôc NGLL, ®ßi hái mçi c¸n bé gi¸o viªn ph¶i nhËn thøc râ vai trß
tr¸ch nhiÖm cña minh. Kh«ng chØ lµm tèt nhiÖm vô gi¶ng d¹y trau dåi cho häc
sinh nh÷ng tri thøc, kü n¨ng, kü x¶o vÒ c¸c lÜnh vùc khoa häc (tù nhiªn vµ xa
héi) mµ ph¶i lµm tèt nhiÖm vô gi¸o dôc, nhÊt lµ gi¸o dôc §§TT cho häc sinh.
§ång thêi ph¶i thÊy ®−îc vai trß cña ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong viÖc gi¸o
dôc nãi chung vµ gi¸o dôc §§TT nãi riªng. Tõ sù nhËn thøc ®óng ®¾n nµy mµ
mçi c¸n bé gi¸o viªn sÏ tù hoµn thiÖn cho m×nh vÒ kiÕn thøc vµ kü n¨ng tæ chøc
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL nh»m ®¶m b¶o mang l¹i hiÓu qu¶ mong muèn.
* VÒ kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng:
§Ó cã thÓ tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ®¹t hiÓu qu¶ th× ®ßi hái ng−êi
gi¸o viªn ph¶i cã nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n sau:
* Kü n¨ng nhËn thøc:
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
12
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
Kü n¨ng nhËn thøc cña ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL thÓ hiÖn ë kü n¨ng t×m
hiÓu nh©n c¸ch ®èi t−îng häc sinh, t×m hiÓu c¸c nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi
¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña häc sinh nh−:
M«i tr−êng x· héi xung quanh n¬i c¸c em sèng, hoµn c¶nh gia ®×nh, c¸c quy
®Þnh cña nhµ tr−êng vµ c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng gi¸o dôc cña nhµ tr−êng... Trªn
c¬ së cña kü n¨ng nhËn thøc nµy mµ ng−êi gi¸o viªn sÏ x©y dùng néi dung,
ph−¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc cho phï hîp.
* Kü n¨ng thiÕt kÕ:
Kü n¨ng thiÕt kÕ cña ng−êi gi¸o viªn ®ã chÝnh lµ kü n¨ng kÕ ho¹ch hãa ho¹t
®éng gi¸o dôc. Nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ kü n¨ng lËp kÕ ho¹ch cho viÖc tæ chøc c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc cña líp còng nh− cña toµn tr−êng. Nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t
®éng ®ã mang l¹i hiÓu qu¶ gi¸o dôc, phï hîp víi môc tiªu gi¸o dôc toµn diÖn
cña nhµ tr−êng vµ x· héi.
* Kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng:
Kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng tËp thÓ häc sinh cña gi¸o viªn, chÝnh lµ c¸ch tæ
chøc cho mét tËp thÓ ho¹t ®éng nh−: X©y dùng vµ båi d−ìng ®éi ngò tù qu¶n.
X©y dùng m¹ng l−íi céng t¸c viªn, phèi hîp c¸c lùc l−îng tham gia vµo qu¸
tr×nh gi¸o dôc.
* Kü n¨ng giao tiÕp:
Kü n¨ng giao tiÕp cña ng−êi gi¸o viªn trong qu¸ tr×nh tæ choc ho¹t ®éng
gi¸o dôc NGLL, chÝnh lµ sù thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ ®óng ®¾n, cã môc ®Ých s−
ph¹m víi tËp thÓ häc sinh, víi c¸c thÇy c« gi¸o kh¸c vµ víi c¸c lùc l−îng gi¸o
dôc häc sinh.
* Kü n¨ng kiÓm tra:
Kü n¨ng kiÓm tra ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL, thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng kiÒm so¸t,
ph©n tÝch, tæng hîp… nh»m nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ tiÕn tr×nh ho¹t ®éng, trªn c¬ së
®èi chiÕu víi môc ®Ých, nhiÖm vô, kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. Tõ ®ã mµ ph¸t hiÖn ra
nh÷ng lÖch l¹c, thiÕu xãt trong qu¸ tr×nh tæ choc ho¹t ®éng, t×m ra nh÷ng nguyªn
nh©n ®Ó kh¾c phôc, ph¸t hiÖn nh÷ng nh©n tè míi, nh÷ng thay ®æi ®Ó bæ sung,
hoµn thiÖn cho qu¸ tr×nh tæ choc nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc sau nµy.
* Kü n¨ng ®iÒu chØnh:
Kü n¨ng ®iÒu chØnh ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL, chÝnh lµ kh¶ n¨ng ®iÒu hßa
mäi ho¹t ®éng, mäi mèi quan hÖ trong tËp thÓ, ®Ó ®¶m b¶o sù c©n ®èi, ®¶m b¶o
tÝnh liªn tôc, tÝnh thèng nhÊt trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc vµ rÌn luyÖn cña häc sinh.
§ã lµ kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh ho¹t ®éng, c¸c mèi quan hÖ trong ho¹t ®éng gi¸o dôc.
Nh»m ph¸t huy hiÖu qu¶ cña viÖc tæ cho c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL vµ h¹n
chÕ thÊp nhÊt nh÷ng lÖch l¹c, thiÕu xãt trong qu¸ tr× hoµn thiÖn cho qu¸ tr×nh tæ
chøc ho¹t ®éng.
1.2. Cã mét c¬ chÕ qu¶n lý vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong
tr−êng THCS
Tõ thùc tr¹ng nghiªn cøu trªn, chóng t«i nhËn thÊy: CÇn cã mét c¬ chÕ qu¶n
lý vµ chØ ®¹o qu¸ tr×nh tæ choc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cho häc sinh trong
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
13
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
nhµ tr−êng THCS. Khi mét c¬ chÕ qu¶n lý vµ chØ ®¹o sÏ gióp cho viÖc triÓn khai
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch cã kÕ ho¹ch, th−êng
xuyªn, liªn tôc vµ cã sù thèng nhÊt tõ ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng, tæng phô tr¸ch
®oµn ®éi, gi¸o viªn chñ nhiÖm líp cho ®Õn häc sinh. Theo chóng t«I, c¬ chÕ
qu¶n lý vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cã thÓ thùc hiÖn nh− sau: HiÖu
tr−ëng lµm tr−ëng ban, phã hiÖu tr−ëng vµ tæng phô tr¸ch ®éi lµm phã ban, gi¸o
viªn chñ nhiÖm vµ c¸n bé c¸c chi ®éi trùc tiÕp tham gia chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh
ho¹t ®éng. Chóng t«i xin minh häa s¬ ®å qu¶n lý, chØ ®¹o nh− sau:
HiÖu tr−ëng
(Tr−ëng ban)
HiÖu phã phô tr¸ch ®øc
dôc (phã ban)
GV bé m«n
Tæng phô tr¸ch §éi, BÝ
th− §oµn (Phã ban)
GV chñ nhiÖm
C¸n bé líp, §éi
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, víi yªu cÇu cña viÖc ®æi míi nh÷ng ho¹t ®éng
nµy ®ßi hái ph¶i cã sù ®ãng gãp tÝch cùc cña tÊt c¶ c¸c lùc l−îng tham gia lµm
c«ng t¸c gi¸o dôc vµ ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý vµ chØ
®¹o viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
- Tr−íc hÕt cÇn ph¶i xem xÐt l¹i kh©u kÕ ho¹ch hãa c«ng t¸c gi¸o dôc
NGLL cho gi¸o viªn vµ häc sinh cña nhµ tr−êng THCS. Chó ý ®Õn viÖc ®−a
ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc §§TT vµo kÕ ho¹ch toµn diÖn cña nhµ tr−êng. Trong
nh÷ng n¨m võa qua, ViÖc gi¸o dôc §§TT co häc sinh míi chØ ®−îc tiÕn hµnh
qua c¸c ho¹t ®«ng kû niÖm c¸c ngµy lÔ lín cña d©n téc, mµ nhµ tr−êng tæ chøc.
Ngµy nay, tr−íc thùc tr¹ng mét bé phËn häc sinh cßn m¬ hå vÒ truyÒn thèng d©n
téc, tr−íc sù h«i nhËp, më cöa giao l−u víi c¸c n−íc th× viÖc gi¸o dôc §§TT cho
häc sinh cÇn ph¶I t¨ng c−êng h¬n n÷a. CÇn ph¶i ®−a vµo trong ch−¬ng tr×nh, kÕ
ho¹ch d¹y häc, gi¸o dôc chung cña nhµ tr−êng.
- VÒ tæ chøc thùc hiÖn: Ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng nªn chó ý ®Õn viÖc t¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éngtheo kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. CÇn
giao nhiÖm vô cô thÓ cho c¸c thµnh viªn cã liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng nµy. §èi
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
14
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
víi nh÷ng c¸n bé gi¸o viªn tham gia ho¹t ®éng nµy, cÇn ph¶I ®−îc chuÈn bÞ båi
d−ìng tri thøc, vÒ kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ®Ó hä cã thÓ lµm
tèt nhiÖm vô cña m×nh.
§Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng yªu cÇu gi¸o dôc ®· ®Ò ra trong qu¸ tr×nh tæ chøc
ho¹t ®éng ph¶i cã sù kiÓm tra ®¸nh gi¸. Qua kiÓm tra, ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn kÕ
ho¹ch vµ hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL mµ c¸n
bé qu¶n lý cã thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc chÊt l−îng, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng NGLL, ph¸t
hiÖn nh÷ng sai sãt, ph¸t hiÖn nh÷ng nh©n tè míi trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t
®éng. Tõ ®ã mµ cã nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi vÒ môc tiªu, néi dung,
ph−¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng. §Ó ®éng viªn gi¸o viªn, häc sinh
vµ c¸c ®èi t−îng kh¸c trong qu¸ tr×nh tham gia ho¹t ®éng, nhµ tr−êng cÇn cã
nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch, khen th−ëng, phª b×nh, nh¾c nhë kÞp thêi vµ phï
hîp. §©y còng chÝnh lµ mét trong nh÷ng h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t
®éng gi¸o dôc NGLL ë c¸c nhµ tr−êng THCS trong thêi gian qua. Cho nªn nhµ
tr−êng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®éng viªn, khuyÕn khÝch
c¸n bé, gi¸o viªn vµ häc sinh tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng mét c¸ch h÷u hiÖu.
CÇn tr¸ch t×nh tr¹ng tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL mét c¸ch h×nh thøc
qua loa, ®¹i kh¸i, víi néi dung nghÌo nµn ®¬n ®iÖu, kh«ng phï hîp víi høng thó,
yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña häc sinh trong giai ®o¹n hiÖn nay.
1.3. §æi míi néi dung vµ h×nh thøc tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc gi¸ trÞ
§§TT cho häc sinh
* VÒ néi dung:
Bëi v× viÖc gi¶ng d¹y c¸c m«n Gi¸o dôc c«ng d©n, ho¹t ®éng gi¸o dôc
NGLL cã t¸c dông gãp phÇn ®Õn viÖc h×nh thµnh cho häc sinh nh÷ng hiÓu biÕt,
nh÷ng tri thøc vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT. Nã lµ b−íc khëi ®Çu trong qu¸ tr×nh x©y
dung cho häc sinh nh÷ng hµnh vi vµ thãi quen ®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT. V× vËy ë
c¸c nhµ tr−ên THCS trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc vµ tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc
NGLL, ph¶i lµm sao khai th¸c ®−îc hÕt hiÖu qu¶ cña viÖc gi¸o dôc §§TT cho
häc sinh.
Nãi mét c¸ch kh¸c, ®Ó h×nh thµnh cho häc sinh nh÷ng tri thøc, nh÷ng kinh
nghiÖm, nh÷ng hµnh vi vµ thãi quen phï hîp víi c¸c chuÈn mùc §§TT lµ tïy
thuéc vµo tõng néi dung ho¹t ®éng vµ tõng ph−¬ng ph¸p tæ chøc ho¹t ®éng cña
ng−êi gi¸o viªn. V× vËy, cÇn ph¶i t¨ng c−êng thªm néi dung gi¸o dôc §§TT vµo
chñ ®Ò ho¹t ®éng NGLL cña tõng th¸ng vµ vµo nh÷ng ho¹t ®éng kû niÖm cña
nhµ tr−êng. Nªn lùa chän nh÷ng néi dung gi¸ trÞ §§TT cÇn phï hîp víi thêi ®¹i
ngµy nay, phï hîp víi ®Æc ®iÓm t©m lý løa tuæi häc sinh THCS. §ã lµ nh÷ng néi
dung nh−: Thi diÔn thuyÕt, hïng biÖn vÒ c¸c chñ ®Ò quyªn gãp, ñng hé ®ång bµo
bÞ thiªn tai, lò lôt, thi khÐo tay hai lµm, ho¹t ®éng giao l−u víi c¸c thÕ hÖ…
ViÖc c¶i tiÕn nµy lµ tr¸ch nhiÖm cña ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng, c¸c c¸n bé
§oµn, §éi, c¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm líp, gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n. V× vËy khi
x©y dung kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh cÇn ph¶i cô thÓ hãa, chi tiÕt cho viÖc tæ chøc
ho¹t ®éng. Nh»m ®¸p øng ®−îc nhu cÇu høng thó cña häc sinhg khi tham gia
ho¹t ®éng. Trªn c¬ së ®ã mµ h×nh thµnh cho c¸c em nh÷ng tri thøc, hµnh vi vµ
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
15
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
thãi quen ®èi víi c¸c chuÈn mùc §§TT, ®¸p øng yªu cÇu gi¸o dôc trong giai
®o¹n ph¸t triÓn x· h«i hiÖn nay.
*VÒ h×nh thøc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh
Do nh÷ng yªu cÇu thùc tiÔn, ®Æc biÖt lµ ®èi víi løa tuæi häc sinh THCS, ®ßi
hái ph¶i cã sù ®æi míi th−êng xuyªn c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL
cho phong phó vµ ®a d¹ng.
Thùc tiÔn viÖc tæ chøc c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT ë c¸c
nhµ tr−êng THCS hiÖn nay chñ yÕu lµ: mÝt tinh, thi t×m hiÓu, lÔ ph¸t ®éng thi
®ua… Nh÷ng h×nh thøc nµy do lÆp ®i lÆp l¹i ®· dÉn ®Õn sù nhµm ch¸n, kh«ng
g©y ®−îc høng thó ®èi víi häc sinh. §Ó nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc §§TT thu hót
®−îc häc sinh tham gia, theo chóng t«i, cÇn ®−a vµo nhøng h×nh thøc hiÖn ®¹i ®a
®¹ng nh−: thi t×m hiÓu nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña nhµ tr−êng, cña ®Þa
ph−¬ng, ho¹t ®éng v¨n nghÖ – thÓ thao, tham gia du lÞch c¾m tr¹i, giao l−u c¸c
thÕ hÖ; tæ chøc diÔn tiÓu phÈm, h¸t d©n ca, ng©m th¬, thi hïng biÖn,… nh− vËy sÏ
cã t¸c dông kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc cña häc sinh khi tham gia ho¹t ®éng.
Chóng t«i nhËn they cÇn ph¶i c¶i néi dung vµ c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn c¸c
h×nh thøc ho¹t ®éng nµy. Trªn c¬ së thùc hiÖn tèt, s¸ng t¹o vµ linh ho¹t c¸c h×nh
thøc gi¸o dôc NGLL, h»ng n¨m cã tæng kÕt, ®¸nh gi¸ rót kinh nghiÖm ®Ó néi
dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ngµy cµng ®−îc bæ sung vµ hoµn
thiÖn dÇn.
1.4. Tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL nh»m gi¸o dôc §§TT cho häc
sinh ph¶i ®−îc tiÕn hµnh theo mét quy tr×nh hîp lý chÆt chÏ.
ViÖc x©y dung quy tr×nh vµ nh÷ng kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®«ng gi¸o dôc
NGLL chiÕm mét vÞ trÝ cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh gi¸o dôc §§TT
cho häc sinh.
Dùa trªn tÊt c¶ nh÷ng g× thu thËp ®−îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, chóng t«i
tr×nh bµy mét quy tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL vµ nh÷ng kü n¨ng c¬
b¶n tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL ë nhµ tr−êng THCS nh− sau:
* Quy tr×nh chung tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
Quy tr×nh chung tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL cho häc sinh cã thÓ tiÕn
hµnh theo c¸c b−íc sau:
B−íc 1: §Æt tªn chñ ®Ò ho¹t ®éng vµ x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu gi¸o dôc cÇn
ph¶i ®¹t ®−îc.
Tr−íc hÕt cÇn x¸c ®Þnh tªn gäi (chñ ®Ò) cña ho¹t ®éng cÇn tæ chøc lµ g×? V×
tªn gäi vµ ho¹t ®éng sÏ hµm chøa nh÷ng néi dung vµ lùa chän nh÷ng h×nh thøc
tiÕn hµnh cho phï hîp. ViÖc lùa chän tªn goi cho ho¹t ®éng cµng râ rµng cho
môc tiªu, cµng cô thÓ vÒ néi dung vµ h×nh thøc, th× cµng cã t¸c dông ®Þnh h−íng
vÒ mÆt t©m lý vµ kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc, tÝnh tù gi¸c tham gia cña häc sinh.
Sau khi lùa chän tªn hoÆc chñ ®Ò ho¹t ®éng, cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu hoÆc yªu
cÇu gi¸o dôc cña ho¹t ®éng nh− sau:
- Yªu cÇu gi¸o dôc vÒ nhËn thøc: ho¹t ®éng ®ã nh»m cung cÊp cho häc sinh
nh÷ng tri thøc g×?
- Yªu cÇu gi¸o dôc vÒ th¸i ®é: th«ng qua ho¹t ®éng mµ gi¸o dôc cho häc
sinh vÒ mÆt t×nh c¶m, th¸i ®é nh− thÕ nµo?
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
16
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
- Yªu cÇu gi¸o dôc vÒ kü n¨ng: qua ho¹t ®éng thùc tÕ mµ h×nh thµnh cho
häc sinh nh÷ng kü n¨ng nh−: Kü n¨ng ®iÒu khiÓn tËp thÓ ho¹t ®éng, kü n¨ng tù
qu¶n, kü n¨ng giao tiÕp, øng xö,…
B−íc 2: ChuÈn bÞ cho ho¹t ®éng.
HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL phô thuéc phÇn lín vµo giai ®o¹n
chuÈn bÞ, do vËy ®ßi hái ng−êi gi¸o viªn ph¶i v¹ch ra ®−îc tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn,
c¸c yÕu tè cÇn chuÈn bÞ tr−íc gióp cho ho¹t ®éng thµnh c«ng. Cô thÓ lµ:
- Ph¶i cã kÕ ho¹ch, thêi gian chuÈn bÞ, thêi gian tiÕn hµnh ho¹t ®éng.
- ThiÕt kÕ vÒ néi dung vµ h×nh thøc ho¹t ®éng, nh÷ng ph−¬ng tiÖn vËt
chÊt…
- Dù kiÕn nh÷ng c«ng viÖc, chuÈn bÞ vµ ph©n c«ng cô thÓ lùc l−îng tham gia
chuÈn bÞ.
- ChuÈn bÞ ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng.
- Båi d−ìng ®éi ngò cèt c¸n trong häc sinh, v× ®éi ngò nµy sÏ ®ãng gãp vai
trß tÝch cùc cho ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL. CÇn h−íng dÉn cho c¸c em phong
c¸ch, ng«n ng÷ vµ vÒ ph−¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn ho¹t ®«ng.
- Dù kiÕn c¸c t×nh huèng cã thÕ x¶y ra trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ho¹t ®éng
vµ c¸ch xö lý, gi¶i quyÕt.
- Tranh thñ sù phèi hîp, gióp ®ì cña c¸c lùc l−îng gi¸o dôc kh¸c trong vµ
ngoµi nhµ tr−êng th«ng qua c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc.
B−íc 3: TiÕn hµnh vµ kÕt thóc ho¹t ®éng.
Tïy vµo quy m« tæ chøc ho¹t ®éng theo ®¬n vÞ hay toµn tr−êng mµ viÖc tiÕn
hµnh ho¹t ®éng cã kh¸c nhau.
§èi víi ho¹t ®éng theo quy m« líp th× nªn ®Ó cho häc sinh hoµn toµn tù
qu¶n theo ch−¬ng tr×nh ®· ®−îc chuÈn bÞ. Cßn gi¸o viªn gi÷ vai trß cè vÊn, chØ
xuÊt hiÖn khi cã t×nh huèng bÊt ngê µm c¸c em xö lý lóng tóng hoÆc kh«ng xö
lý kÞp. KÕt thóc ho¹t ®éng, ng−êi ®iÒu khiÓn lªn nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ tiÕt sinh
ho¹t, vÒ kû luËt trËt tù, ý thøc th¸i ®é tham gia ho¹t ®éng cña c¸c b¹n trong líp.
§èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cã quy m« toµn tr−êng còng nªn ®Ó cho häc sinh
®iÒu khiÓn ch−¬ng tr×nh tù qu¶n nhiÒu h¬n. KÕt thóc, tæng phô tr¸ch ®éi lªn nhËn
xÐt vµ nãi lêi c¶m ¬n ®¹i biÓu, c¸c thÇy c« gi¸o.
B−íc 4: Tæ chøc rót kinh nghiÖm vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®«ng.
Sau mçi ho¹t ®éng gi¸o viªn nªn tæ chøc rót kinh nghiÖm ®Ó nh÷ng lÇn tiÕp
theo tæ chøc tèt h¬n cã hiÖu qu¶ h¬n.
1.5. Ph¸t huy vai trß tù gi¸c, tÝch cùc, ®éc lËp s¸ng t¹o cña häc sinh
trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng.
Trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc, tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc
sinh ®ãng mét vai trß to lín vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn nh©n c¸ch con ng−êi.
Víi tÝnh chÊt cña ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL th× viÖc ph¸t huy vai trß chñ
thÓ tù gi¸c, tÝch cùc ®éc lËp cña häc sinh cµng cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan
träng.
§Ó ph¸t huy vai trß chñ thÓ cña häc sinh trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng
th× ®ßi hái nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c gi¸o dôc, trong c«ng viÖc thùc hiÖn c¸c
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
17
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
nhiÖm vô gi¸o dôc, cÇn ph¶i tin t−ëng vµ t«n träng nh©n c¸ch häc sinh, lu«n lu«n
®Ò cao vai trß tù tæ chøc, tù ®iÒu khiÓn cña c¸c em trong qu¸ tr×nh tham gia ho¹t
®éng. §ång thêi cÇn cã sù trao ®æi, bµn b¹c d©n chñ víi häc sinh vÒ nh÷ng t×nh
huèng gi¸o dôc, l¾ng nghe vµ ñng hé nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc, nh÷ng s¸ng kiÕn
®óng ®¾n cña häc sinh, tõng b−íc x©y dùng chÕ ®é tù qu¶n cho häc sinh.
Thùc tÕ tæ chøc nh÷ng ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong nhµ tr−êng THCS
hiÖn nay chóng t«i nhËn thÊy; phÇn lín viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc
NGLL ®Òu do gi¸o viªn ®øng ra tæ chøc vµ chØ ®¹o, häc sinh tham gia mét c¸ch
thô ®éng. Víi nh÷ng c¸ch thøc lµm nh− vËy, ®· ¶nh h−ëng høng thó cña häc
sinh khi tham gia ho¹t ®éng, häc sinh bÞ ®éng, û l¹i ch«ng chê vµo sô chØ ®¹o,
h−íng dÉn cña gi¸o viªn. Do vËy, viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng NGLL ch−a mang
l¹i kÕt qu¶ nh− mong muèn.
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ NGLL nh»m gi¸o dôc §§TT cho häc sinh, cÇn ph¶i
lµm cho c¸c em nhËn thøc ®−îc vai trß cña m×nh. Häc sinh ph¶I ®−îc t¹o c¬ héi
tham gia tÝch cùc tõ kh©u chuÈn bÞ néi dung cho ho¹t ®éng ®Õn kh©u tiÕn hµnh
ho¹t ®éng. Nh− vËy, c¸c em nhËn thøc ®−îc vai trß, tr¸ch nhiÖm cña m×nh, cã ý
thøc ®èi víi c«ng viÖc ®−îc giao, tõ ®ã mµ g©y cho c¸c em høng thó khi tham
gia ho¹t ®éng.
Tuy nhiªn, viÖc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c, ®éc lËp, s¸ng t¹o cña häc
sinh trong qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc kh«ng cã ý nghÜa lµ coi nhÑ vai
trß cña gi¸o viªn. Ng−îc l¹i, muèn ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c, ®éc lËp, s¸ng
t¹o cña häc sinh th× ®ßi hái ng−êi gi¸o viªn ph¶i ®Çu t− nhiÒu thêi gian, c«ng
søc cho viÖc thiÕt kÕ ho¹t ®éng, ph¶i n©ng cao h¬n n÷a vai trß cè vÊn cña m×nh.
§ång thêi ®ßi hái ng−êi gi¸o viªn ph¶i cã mét kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng
mét c¸ch khoa häc víi sù linh ho¹t, khÐo lÐo th× míi ph¸t huy ®−îc tÝch cùc tù
gi¸c ®éc lËp s¸ng t¹o cña häc sinh vµ tËp thÓ häc sinh.
1.6. KÕt hîp chÆt chÏ c¸c lùc l−îng gi¸o dôc trong vµ ngoµi nhµ tr−êng.
Gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ trë thµnh nh÷ng ng−êi c«ng d©n t−¬ng lai, nh÷ng ng−êi
lao ®éng h÷u Ých cho x· héi lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi ng−êi, cña toµn x· héi.
ViÖc huy ®éng c¸c lùc l−îng x· héi tham gia vµo qu¸ tr×nh gi¸o dôc häc
sinh nãi chung vµ gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh nãi riªng trë thµnh m«t
yªu cÇu c¬ b¶n vµ cÊp b¸ch, ®Æc biÖt lµ ®èi víi ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
Thùc hiÖn gi¸o dôc gi¸ trÞ §§TT cho häc sinh th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o
dôc NGLL cho thÊy, cã thÓ huy ®éng mét lùc l−îng x· héi ®«ng ®¶o tham gia
nh− sau:
- TËp thÓ c¸n bé gi¸o viªn vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ trong nhµ tr−êng.
- C¸c ban ngµnh ®oµn thÓ ngoµi nhµ tr−êng nh−: Héi phô n÷, §oµn thanh
niªn, Héi cùu chiÕn binh, Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh …
- C¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi vµ c¸c nhµ h¶o t©m ®Õn sù nghiÖp gi¸o dôc.
Víi sù tham gia ®ång ®¶o cña c¸c lùc l−îng x· héi sÏ gióp cho nhµ tr−êng
nhiÒu mÆt trong qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL. Nã t¹o ra mét
phong trµo réng kh¾p, mét m«i tr−êng thuËn lîi gióp cho viÖc gi¸o dôc, tuyªn
truyÒn cho häc sinh nh÷ng gi¸ trÞ §§TT. B»ng c¸ch ®ã, còng t¹o nªn nh÷ng ®iÒu
kiÖn thuËn lîi gióp cho häc sinh ®−îc gÆp gì, giao l−u víi c¸c thÕ hÖ nh÷ng
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
18
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
chiÕn sü c¸ch m¹ng, nh−ng anh hïng lao ®éng s¶n xuÊt, nh÷ng ng−êi cã tÊm
lßng nh©n ¸i… ®Ó c¸c em ®−îc m¾t thÊy, tai nghe vÒ nh÷ng ®iÒu ®· häc, cã ®iÒu
kiÖn thÓ nghiÖm nh÷ng kiÕn thøc, th¸i ®é, quan ®iÓm mµ c¸c em ®· ®−îc gi¸o
dôc trong nhµ tr−êng.
ViÖc kÕt hîp vµ huy ®éng c¸c lùc l−îng x· héi tham gia, tranh thñ sù ®ãng
gãp, gióp ®ì cho nhµ tr−êng vµ nh÷ng ng−êi tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc kh¾c
phôc ®−îc nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, vÒ c¬ së vËt chÊt khi tæ chøc ho¹t ®éng
gi¸o dôc NGLL theo h−íng x· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc – lµ mét ®iÒu kiÖn quan
träng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Tuy nhiªn ®Ó huy ®éng ®−îc sù tham gia ®«ng ®¶o vµ hiÖu qu¶ cña c¸c lùc
l−îng x· héi vµo qu¸ tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong viÖc gi¸o dôc
§§TT cho häc sinh kh«ng ph¶i dÔ dµng, mµ ®ßi hái nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c
gi¸o dôc ph¶i cã kh¶ n¨ng tæ chøc, kü n¨ng giao tiÕp vµ ®Æc biÖt lµ kü n¨ng tiÕp
c¹n vµ huy ®éng c¸c lùc l−îng gi¸o dôc.
2. Thö nghiÖm vµ kÕt qu¶ mét sè biÖn ph¸p gi¸o dôc gi¸ trÞ ®¹o ®øc
truyÒn thèng cho häc sinh THCS th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL.
Nh÷ng biÖn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh gi¸o dôc §§TT cho häc sinh
THCS th«ng qua ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL mµ chóng t«i ®Ò cËp trªn ®©y ®−îc
chóng t«i ®Ò cËp trªn ®©y ®−îc rót ra tõ viÖc nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ kÕt qu¶
cña qu¸ tr×nh khµo s¸t thùc tÕ. §Ó kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n vµ tÝnh khµ thi cÇu c¸c
biÖn ph¸p nµy chóng t«i tiÕn hµnh thö nghiÖm trªn quy m« nhá.
2.1. Môc ®Ých thö nghiÖm.
Chóng t«i tiÕn hµnh thõ nghiÖm ®Ó kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n vµ tÝnh kh¶ thi
cña c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc: N©ng cao nhËn thøc vµ kü n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng
gi¸o dôc NGLL cho c¸n bé gi¸o viªn, thùc hiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ viÖc chØ ®¹o tæ
chøc ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL trong nhµ tr−êng, ®æi míi néi dung vµ ph¸t huy
vai trß chñ thÓ tÝch cùc tù gi¸c cña häc sinh, kÕt hîp chÆt chÏ c¸c lùc l−îng gi¸o
dôc trong vµ ngoµi nhµ tr−êng.
KÕt hîp thùc nghiÖm ®−îc ®¸nh gi¸ ë møc ®é chuyÓn biÕn vÒ nhËn thøc
cña häc sinh THCS vÒ nh÷ng gi¸ trÞ §§TT (Do ®iÒu kiÖn vµ thêi gian cã h¹n
chóng t«I ch−a ®¸nh gi¸ ®−îc sù chuyÓn biÕn cña häc sinh vÒ th¸i ®é, hµnh vi
®èi víi c¸c gi¸ trÞ §§TT).
2.2. §èi t−îng thö nghiÖm.
Chóng t«i chän 45 em häc sinh líp 8A. §©y lµ mét líp cã phong trµo tæ
chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc NGLL t−¬ng ®èi s«i næi vµ ®−îc tiÕn hµnh kh¸ ®Òu
®Æn víi gi¸o viªn chñ nhiÖm t©m huyÕt víi c¸c phong trµo ho¹t ®éng cña nhµ
tr−êng. Sau ®ã chóng t«i kÕt hîp víi gi¸o viªn chñ nhiÖm líp tæ chøc cho häc
sinh, sinh ho¹t theo nh÷ng chñ ®Ò ®· x©y dùng.
2.3 Néi dung vµ ph−¬ng ph¸p thö nghiÖm.
§Ó tiÕn hµnh thö nghiÖm c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc ®· nªu ra ë trªn ®¹t hiÖu
qu¶, chóng t«i ®· tiÕn hµnh thö nghiÖm theo quy tr×nh sau:
- Do ®Çu vµo (tr−íc thö nghiÖm) vÒ nhËn thøc cña häc sinh vÒ 5 néi dung cã
liªn quan ®Õn 5 gi¸ trÞ §§TT: truyÒn thèng t«n s− träng ®¹o, nh©n nghÜa, truyÒn
thèng cÇn cï lao ®éng, truyÒn thèng yªu n−íc, truyÒn thèng quý träng gia ®×nh.
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
19
“N©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®¹o ®øc truyÒn thèng cho häc sinh Trung häc c¬ së th«ng qua
ho¹t ®éng gi¸o dôc ngoµi giê lªn líp”
- ThiÕt kÕ 5 ho¹t ®éng ®Ó gi¸o dôc mét sè néi dung cña 5 gi¸ trÞ §§TT víi
c¸c chñ ®Ò ho¹t ®éng nh− sau: “Quª h−¬ng giµu ®Ñp”, “BÇu ¬i th−¬ng lÊy bÝ
cïng”, “KhÐo tay hay lµm”, “ThÇy c« vµ m¸i tr−êng”, “Chóng em nhí c«ng
¬n «ng bµ cha mÑ”.
- Sö dông tæng hîp c¸c biÖn ph¸p ®· tr×nh bµy ë trªn ®Ó tæ chøc thùc hiÖn 5
ho¹t ®éng ®· ®−îc thiÕt kÕ.
- §o ®Çu ra (sau khi cã t¸c ®éng s− ph¹m) so s¸nh kÕt qu¶ ®Çu vµo vµ kÕt
qu¶ ®Çu ra, ®Ó thÊy ®−îc møc ®é nhËn thøc cña häc sinh ®· cã sù chuyÓn biÕn
nh− thÕ nµo? Trªn c¬ së ®ã mµ rót ra nh÷ng kÕt luËn cÇn thiÕt.
2.4. KÕt qu¶ thö nghiÖm
§Ó ®¸nh gi¸, chóng t«i ®−a ra bµi tr¾c nghiÖm víi chuÈn vµ thang ®¸nh gi¸
nh− sau:
- ChuÈn ®¸nh gi¸:
§Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh ®¹t ®−îc nhê t¸c ®éng s−
ph¹m, chóng t«i dùa vµo kÕt qu¶ n¾m kiÕn thøc vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT.
- Thang ®¸nh gi¸:
VÒ møc ®é nhËn thøc ®èi víi néi dung c¸c gi¸ trÞ, chóng t«i sö dông c©u hái
tr¾c nghiÖm vµ ®−îc s¾p xÕp thµnh 3 møc ®é:
Møc ®é 1 (tèt): Nªu ®−îc néi dung cña mçi truyÒn thèng mét c¸ch chÝnh
x¸c (tõ 4 -5 néi dung trë lªn).
Møc ®é 2 (Kh¸): Nªu ®−îc 2 néi dung cña mçi truyÒn thèng.
Møc ®é 3 (Trung b×nh): Kh«ng n¾m ®−îc néi dung cña mçi truyÒn thèng.
Mçi møc ®é ®Òu ®−îc tÝnh ra % ®Ó so s¸nh tr−íc vµ sau thö nghiÖm.
Bµi kiÓm tra tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh tr−íc vµ sau thö nghiÖm ®Òu
®−îc ®¸nh gi¸ theo cïng mét hÖ chuÈn vµ thang ®¸nh gi¸.
- Tr−íc khi tiÕn hµnh thö nghiÖm chóng t«i thèng nhÊt víi céng t¸c viªn
(gi¸o viªn chñ nhiÖm líp) vÒ môc ®Ých, c¸ch tiÕn hµnh, thêi gian, ®Þa ®iÓm thùc
nghiÖm.
- KiÓm tra tr×nh ®é ban ®Çu:
- Tr−íc khi tiÕn hµnh t¸c ®éng s− ph¹m chóng t«i kh¶o s¸t tr×nh ®é nhËn
thøc cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT, kÕt qu¶ thu ®−îc nh− sau:
NhËn thøc cña häc sinh vÒ c¸c gi¸ trÞ §§TT tr−íc TN
Møc ®é nhËn thøc cña häc sinh
TT
Gi¸ TrÞ
Møc ®é 1
Møc ®é 2
Møc ®é 3
1
TruyÒn thèng yªu n−íc
12.0%
41.0%
47.0%
2
TruyÒn thèng nh©n nghÜa
11.4%
39.8%
48.8%
3
TruyÒn thèng cÇn cï lao ®éng
8.7%
25.6%
65.7%
§ç V¨n H¶i – Tr−êng THCS §oµn ThÞ §iÓm
20
- Xem thêm -
.PDF 
26 
229 
115 
