Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Phßng gi¸o dôc & ®µo t¹o huyÖn yªn mü
Tr−êng tiÓu häc t©n viÖt
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng
nh»m ®Èy m¹nh x∙ héi ho¸ c«ng t¸c gi¸o dôc ë tr−êng
TiÓu häc T©n viÖt – yªn mü – h−ng yªn
Ng−êi thùc hiÖn : L−¬ng ThÞ Th¾m
HiÖu tr−ëng tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt - Yªn Mü
T©n ViÖt , th¸ng 4 n¨m 2010
L−¬ng ThÞ Th¾m
0
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Lêi c¶m ¬n
SKKN “Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh x· héi
ho¸ c«ng t¸c gi¸o dôc ë tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt – Yªn Mü – H−ng
Yªn”.®−îc tiÕn hµnh trong thêi gian c«ng t¸c qu¶n lÝ gi¸o dôc ë tr−êng tiÓu
häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn”.
Tr−íc hÕt T«i xin c¸m ¬n tíi Ban gi¸m hiÖu, c¸c thÇy c« gi¸o
Tr−êng T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn ®· gãp ý , gióp ®ì, trao ®æi kinh
nghiÑm ®Ó t«i hoµn thµnh s¸ng kiÕn nµy .
T«i còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n héi ®ång gi¸o dôc , héi phô huynh häc
sinh , c¸c cÊp , c¸c ban ngµnh ®Þa ph−¬ng x· T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn .
Do ®iÒu kiÖn thêi gian cã h¹n, b−íc ®Çu nghiªn cøu nªn khã tr¸nh khái
nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong sù gãp ý cña ®ång chÝ, ®ång nghiÖp ®Ó s¸ng kiÕn
cña t«i ®−îc hoµn thiÖn vµ h÷u Ých.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
T©n ViÖt ,ngµy 30 th¸ng 4 n¨m 2010
Ng−êi thùc hiÖn
L−¬ng ThÞ Th¾m
L−¬ng ThÞ Th¾m
1
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Ký HiÖu ViÕt T¾t
CNH - H§H
CMHS
CSVC
§HGD
GD
GD- §T
GDTH
G§- NT-XH
GV
H§GD
HS
HSTH
KT- XH
NQTW4(kho¸VII)
NQTW2(kho¸ VIII)
PCGDTH
PTCS
THPT
TNCSHCM
UBND
XH
XHCN
XHH
XHHGD
B§DCMHS
L−¬ng ThÞ Th¾m
: C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸
: Cha mÑ häc sinh
: C¬ së vËt chÊt
: §¹i héi gi¸o dôc
: Gi¸o dôc
: Gi¸o dôc - §µo t¹o
: Gi¸o dôc tiÓu häc
: Gia ®×nh- Nhµ tr−êng- X· héi
: Gi¸o viªn
: Héi ®ång gi¸o dôc
: Häc sinh
: Häc sinh tiÓu häc
: Kinh tÕ- X· héi
: NghÞ quyÕt trung −¬ng 4 (kho¸ VII)
: NghÞ quyÕt trung −¬ng 2 (kho¸ VIII)
: Phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc
: Phæ th«ng c¬ së
: Trung häc phæ th«ng
: Thanh niªn céng s¶n Hå ChÝ Minh
: Uû ban nh©n d©n
: X· héi
: X· héi chñ nghÜa
: X· héi ho¸
: X· héi ho¸ gi¸o dôc
: Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh
2
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Môc lôc
Néi dung
TT
1
2
3
Lêi c¶m ¬n
KÝ hiÖu viÕt t¾t
Môc lôc
PhÇn më ®Çu
1
LÝ do chän SKKN
2
Môc ®Ých nghiªn cøu
3
§èi t−îng nghiªn cøu
4
Ph¹m vi nghiªn cøu
5
Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
PhÇn néi dung
Ch−¬ng I: C¬ së lÝ luËn vÒ c«ng t¸c XHHGD
1.1
Kh¸i niÖm XHHGD
1.2
Néi dung chñ yÕu cña XHHGD
1.3
§iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn XHHGD
1.4
§Æc ®iÓm XHHGD ë tr−êng TiÓu häc
1.5
C¸c nguyªn t¾c huy ®éng céng ®ång tham gia x©y dùng GD
1.6
ý nghÜa cña viÖc XHHGD
Ch−¬ng II: Thùc tr¹ng cña viÖc thùc hiÖn XHHGD ë
Tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt – Yªn Mü – H−ng Yªn.
2.1
T×nh h×nh ®Þa ph−¬ng vµ nhµ tr−êng trong viÖc thùc hiÖn
XHHGD
2.1.1
§Æc diÓm t×nh h×nh KT-XH cña ®¹i ph−¬ng trong viÖc thùc
hiÖn XHHGD
2.1.2
§Æc ®iÓm Tr−êng tiÓu häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng
Yªn.
2.1.3
Bµi häc kinh nghiÖm cña HiÖu tr−ëng Tr−êng tiÓu häc
T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn.
2.2.1
2.2.2
A
B
C
2.2.3
2.2.4
3.1
T×nh h×nh ®¹i héi GD x·
C¸c ho¹t ®éng GD vµ céng ®ång nh»m x©y dùng m«i tr−êng
GD
Ban ®¹i diÖn cha mÑ häc sinh
C¸c nghµnh ®oµn thÓ
KÕt qu¶ thùc hiÖn môc tiªu PCGDTH
Huy ®éng céng ®ång tam gia vµo qu¸ tr×nh GD víi môc tiªu
t¨ng c−êng c¬ së vËt chÊt cho nhµ tr−êng.
Huy ®éng tham gia cña gia ®×nh, céng ®ång vµ c¸c tæ chøc KT
®ãng trªn ®Þa bµn vµo qu¸ tgr×nh GD
Ch−¬ng III:Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy
m¹nh XHHGD
T¨ng c−êng tuyªn truyªn n©ng cao nhËn thøc cho nh©n d©n vÒ
L−¬ng ThÞ Th¾m
3
tran
g
1
2
3
5
6
6
6
6
7
7
12
12
13
14
16
17
17
19
19
23
24
25
26
27
27
29
34
34
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
3.2
3.3
3.3.1
3.3.2
3.3.3
3.4
3.4.1
3.4.2
3.4.3
3.4.4
3.5
3.6
3.6.1
3.6.2
3.7
3.8
1
2
XHHGD
KÕ ho¹ch ho¸ viÖc thùc hiÖn XHHGD
N©ng cao chÊt l−îng cñaHDGD
Thùc hiÖn nghÞ quyÕt ®¹i héi GD,tiÕn hµnh ph©n c«ng ph©n
nhiÖm râ rµng cô thÓ.
§èi víi ng−êi HiÖu tr−ëng
T¨ng c−êng viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn XHHGD
N©ng cao chÊt l−îng GD cña nhµ tr−êng, t¹o vÞ thÕ uy tÝn niÒm
tin trong nh©n d©n.
N©ng cao chÊt l−îng nghiÖp vô cña gi¸o viªn
X©y dùng tËp thÓ v÷ng m¹nh
N©ng cao chÊt l−îng mòi nhän
lµmtèt c«ng t¸c tham m−u cho ®Þa ph−¬ng
Phèi hîp gi÷a gia ®inh - nhµ tr−êng - x· héi t¹o m«i tr−êng
GD thèng nhÊt
Huy ®éng céng ®ång tham gia t¨gn c−êng nguån lùc cho GD
Tranh thñ sù ®ãng gãp tù nguyÖn cña XH vµo sù nghiÖp GD
Huy ®éng sù ®ãng gãp c¸c nguån lùc cña c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ
trªn c¬ së ®«i bªn ®Òu cã lîi
Thùc hiÖn d©n chñ ho¸ trong nhµ tr−êng
HiÖu tr−ëng kh«ng ngõng n©ng cao nghiÖpp vô ®Ó huy ®éng
céng ®ång tham gia vµo qu¸ tr×nh GD
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
KÕt luËn
KiÕn nghÞ
PhiÕu tr−ng cÇu ý kiÕn
Tµi liÖu tham kh¶o
L−¬ng ThÞ Th¾m
4
35
36
36
37
38
39
40
40
40
40
41
42
42
43
44
45
46
4
43
47
50
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
PhÇn më ®Çu
1.Lý do chän s¸ng kiÕn kinh nghiÖm.
Nh− chóng ta ®· biÕt Gi¸o dôc lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn nh©n
quyÒn, d©n chñ, hîp t¸c, b×nh ®¼ng vµ t«n träng lÉn nhau. Gi¸o dôc lµ ch×a
kho¸ dÉn tíi mét cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n, tiÕn tíi mét thÕ giíi tèt ®Ñp h¬n. ë
n−íc ta Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ®· ®−îc coi lµ quèc s¸ch hµng ®Çu.Víi quan
®iÓm Gi¸o dôc cña d©n, do d©n vµ v× d©n, Gi¸o dôc g¾n chÆt víi nguyÖn väng,
lîi Ých cña céng ®ång, cña X· héi, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña céng ®ång
theo mét c¸ch thøc mÒm dÎo linh ho¹t, tu©n theo triÕt lÝ: Gi¸o dôc lµ gi¸o dôc
cho mäi ng−êi, häc tËp lµ ho¹t ®éng suèt ®êi. NhiÖm vô vµ môc tiªu cña Gi¸o
dôc võa lµ ®éng lùc thóc ®Èy, võa lµ bé phËn cÊu thµnh cña nhiÖn vô môc tiªu
chung cña ®Êt n−íc ta hiÖn nay “ d©n giµu, n−íc m¹nh, x· héi d©n chñ, c«ng
b»ng,v¨n minh”.
V× vËy, víi quan ®iÓm “ Gi¸o dôc lµ sù nghiÖp cña toµn d©n”, nhiÒu thËp
kû qua, §¶ng vµ nhµ n−íc ta rÊt quan t©m ch¨m lo ®Õn sù nghiÖp ph¸t triÓn
Gi¸o dôc. Gi¸o dôc ®−îc coi lµ “Quèc s¸ch hµng ®Çu”, v× thÕ ®Ó ph¸t triÓn
Gi¸o dôc §¶ng ®· coi XHHGD kh«ng chØ lµ gi¶i ph¸p mang tÝnh chÊt t×nh thÕ
mµ cßn lµ t−ëng cña thêi ®¹i, lµ gi¶i ph¸p chiÕn l−îc ®a GD t¹o lªn tÇm cao
míi. NghÞ quyÕt TW4 (kho¸ VII) kh¼ng ®Þnh “huy ®éng toµn XH lµm Gi¸o
dôc, ®éng viªn c¸c tÇng líp nh©n d©n gãp søc x©y dùng nÒn Gi¸o dôc quèc
d©n d−íi sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc”. TiÕp ®ã c¸c nghÞ quyÕt v¨n kiÖn ®¹i héi
§¶ng VIII chØ râ “c¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu gi¶i quyÕt theo tinh thÇn
x· héi ho¸” cô thÓ h¬n NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam lÇn thø
I X nhÊn m¹nh “Thùc hiÖn chñ tr−¬ng XHHGD”, ®Èy m¹nh x· héi ho¸ gi¸o
dôc - ®µo t¹o” vµ nh¾c nhë r»ng “ ViÖc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ thùc hiÖn x·
héi ho¸ trong c¸c lÜnh vùc nµy triÓn khai chËm”.C¸c quan ®iÓm, ®Þnh h−íng
®ã l¹i ®−îc thÓ chÕ ho¸ b»ng luËt Gi¸o dôc 2005, §iÒu lÖ tr−êng TiÓu häc,
LuËt PCGDTH t¹o hµnh lang ph¸p lÝ cho XHHGD cã hiÖu qu¶.Trong giai
®o¹n hiÖn nay viÖc lµm tèt XHHGD còng lµ thùc hiÖn mét trong n¨m møc
chuÈn cÇn ®¹t vµ lµ gi¶i ph¸p nßng cèt ®Ó x©y dùng tr−êng TiÓu häc ®¹t
chuÈn quèc gia.
Thùc tiÔn hiÖn nay, XHHGD ngµy cµng ph¸t triÓn réng kh¾p trong c¶
n−íc. §a sè c¸c x· ph−êng, quËn huyÖn, tØnh thµnh ®· thùc hiÖn XHHGD,
Gi¸o dôc ®ang trë thµnh sù nghiÖp cña toµn XH, ngµy cµng chøng tá tÝnh
®óng ®¾n cña chñ tr−¬ng nµy vµ ngµy cµng chøng minh nã nh− mét gi¶i ph¸p
thùc hiÖn hiÖu qu¶ trong viÖc ph¸t triÓn sù nghiÖp GD- §T. Trªn thùc tÕ GD§T tØnh H−ng Yªn nãi chung, GDTH huyÖn Yªn Mü nãi riªng ngµy cµng ph¸t
triÓn më réng vÒ qui m« còng nh− chÊt l−îng. MÆc dï ®· ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh
tÝch song vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n v−íng m¾c vµ h¹n chÕ tõ c¸ch nhËn thøc
®Õn gi¶i ph¸p thùc thi ®iÒu nµy ®−îc nhËn ®Þnh râ trong §HGD huyÖn Yªn
Mü - H−ng Yªn - NhiÖm kú 2006-2010 “ XHHGD ch−a ®−îc quan t©m ®óng
møc, sù phèi kÕt hîp chØ dõng l¹i ë cÊp uû- chÝnh quyÒn vµ c¸c ®¬n vÞ tr−êng.
C¸c tæ chøc ®oµn thÓ x· héi, c¸c ®¬n vÞ ®ãng trªn ®Þa bµn ch−a thùc sù vµo
cuéc lµm c«ng t¸c Gi¸o dôc , ch−a t¹o ra phong trµo häc tËp s©u réng trong
L−¬ng ThÞ Th¾m
5
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
toµn XH. C«ng t¸c tuyªn truyÒn ch−a ®ñ m¹nh ®Ó nh©n d©n ch¨m lo ®Õn sù
nghiÖp trång ng−êi”Qua nhËn ®Þnh trªn l¹i kh¼ng ®Þnh thªm mét lÇn n÷a viÖc
t×m hiÓu vµ ®Èy m¹nh XHHGD ë huyÖn Yªn Mü nãi chung vµ ë tr−êng TiÓu
häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn nãi riªng lµ mét viÖc lµm cÊp thiÕt.
ChÝnh v× nh÷ng lÝ do nªu trªn, t«i m¹nh nghiªn cøu vÊn ®Ò “Mét sè biÖn
ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh x· héi ho¸ gi¸o dôc ë tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu:
“Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh x· héi ho¸ c«ng t¸c
gi¸o dôc ë tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn. Vµ ®Ò xuÊt mét
sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc.
3. NhiÖm vô nghiªn cøu :
3.1. Nghiªn cøu c¬ së lÝ luËn vÒ XHHGD.
3.2 T×m hiÓu thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn XHHGD ë tr−êng TiÓu häc T©n
ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn.
3.3 §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD
ë tr−êng TiÓu häc.
4. §èi t−îng nghiªn cøu:
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë tr−êng
TiÓu häc.
5. Ph¹m vi nghiªn cøu :
Trong khu«n khæ cña mét TiÓu luËn cuèi kho¸ thêi gian cã h¹n nªn ®Ò tµi
chØ giíi h¹n viÖc t×m hiÓu “Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy
m¹nh x· héi ho¸ gi¸o dôc ë tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt – Yªn Mü – H−ng
Yªn.”
6.Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi, chñ yÕu dïng 3 nhãm ph−¬ng ph¸p sau:
- Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ luËn: Thu thËp tµi liÖu, t×m ®äc, ph©n
tÝch c¸c v¨n b¶n, v¨n kiÖn, chñ tr−¬ng, nghÞ quyÕt, s¸ch b¸o vµ c¸c tµi liÖu liªn
quan ®Õn ®Ò tµi.
- Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn nh−: Kh¶o s¸t, pháng vÊn,
®iÒu tra, tæng kÕt kinh nghiÖm...
- Nhãm ph−¬ng ph¸p xö lÝ th«ng tin: Ph©n tÝch, tæng hîp. Thèng kª,sö
dông vi tÝnh...
L−¬ng ThÞ Th¾m
6
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
PhÇn néi dung
Ch−¬ng i
C¬ së lÝ luËn vÒ c«ng t¸c x∙ héi ho¸ gi¸o dôc
1.1. Kh¸i niÖm vÒ XHHGD:
Nh− chóng ta ®· biÕt tõ xa x−a cho tíi nay sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi
ng−êi g¾n liÒn víi GD.GD lµ mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®−îc cña x· héi
loµi ng−êi. Nã lµ mét hiÖn t−îng x· héi, mét ho¹t ®éng mang tÝnh tÊt yÕu vµ
vÜnh h»ng cña x· héi loµi ng−êi. XÐt vÒ nguån gèc, GD xuÊt hiÖn trong cuéc
sèng nh»m môc ®Ých truyÒn thô kinh nghiÖm lÞch sö - x· héi; tr−íc hÕt lµ kinh
nghiÖm sèng, lao ®éng s¶n suÊt tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c ®Ó duy tr× vµ
ph¸t triÓn x· héi. §Õn l−ît nã, GD l¹i trë thµnh mét nhu cÇu gi¸ trÞ lîi Ých cña
mçi con ng−êi vµ lîi Ých cña toµn x· héi.GD lµ mét bé phËn, nh©n tè g¾n kÕt
trong sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña céng ®ång “ Chøc n¨ng ®Çu tiªn, chøc n¨ng
nguyªn thuû cña GD lµ XHH...lóc b×nh minh cña lÞch sö ch−a cã nÒn gi¸o dôc
d−íi h×nh thøc nhµ tr−êng, nh−ng bao giê còng cã nÒn GD tõ m«i tr−êng gia
®×nh, tõ b¶n th©n cuéc sèng”.
Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn, x· héi cã sù ph©n chia giai cÊp, nhµ tr−êng ra
®êi. GD ®−îc tæ chøc thµnh ho¹t ®éng cã ý thøc, cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch
nh»m t¸c ®éng vµo thµnh viªn cña céng ®ång nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn - x·
héi, t¹o cho con ng−êi cã nh©n c¸ch vµ kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó hä cã ®iÒu kiÖn
hoµ nhËp vµ cËp nhËt víi ®êi sèng x· héi. B»ng viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng
cña m×nh, GD cã vai trß rÊt lín trong viÖc t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng x· héi vµ
thøc tØnh tiÒm n¨ng s¸ng t¹o trong mçi con ng−êi t¹o m«i tr−êng cho sù ph¸t
triÓn, ®iÒu kiÖn sinh tån cña chÝnh x· héi. Ng−îc l¹i GD víi t− c¸ch lµ mét
chøc n¨ng x· héi, lu«n chÞu sù quy ®Þnh cña c¸c lÜnh vùc kh¸c, c¸c qu¸ tr×nh
x· héi kh¸c nh−:ChÝnh trÞ, kinh tÕ,v¨n ho¸... Do ®ã, trªn thùc tÕ thêi nµo còng
vËy, GD lu«n ph¸t triÓn phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña søc s¶n xuÊt x·
héi, phï hîp víi tÝnh chÊt cña quan hÖ x· héi. §ã lµ ®iÒu tÊt yÕu mang tÝnh
quy luËt.
Nh− vËy, GD vµ x· héi cã quan hÖ chÆt chÏ, t¸c ®éng qua l¹i víi nhau.X·
héi ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi GD. Hoµn c¶nh lÞch sö, m«i tr−êng x· héi
,®iÒu kiÖn chÝnh trÞ,kinh tÕ, v¨n ho¸... cña x· héi sÏ quy ®Þnh môc tiªu, néi
dung, ph−¬ng ph¸p vµ c¶ c¸ch thøc tæ chøc cña nÒn GD. Ng−îc l¹i, GD cã t¸c
dông to lín ®èi víi x· héi. Nhê cã GD mµ kho tµng tri thøc, kinh nghiÖm, kü
n¨ng cña mçi x· héi míi ®−îc b¶o tån vµ ngµy cµng bæ sung vµ ph¸t triÓn.
Ngµy nay, trong ®iÒu kÞªn kinh tÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶ lÝ cña nhµ n−íc:
“ GD- §T, nhµ tr−êng cã chøc n¨ng võa ph¸t triÓn XH, võa thùc hiªn
phóc lîi XH, võa thùc hiÖn dÞch vô XH”. GD kh«ng chØ lµ ph−¬ng tiÖn ®æi
míi vµ ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn sinh tån cña b¶n th©n XH mµ nã cßn ®−îc coi lµ
®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ - X· héi. Khi XH ph¸t triÓn lªn mét møc
míi; nã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn, c¬ héi míi “ ®Æt hµng míi” cho gi¸o dôc, ®ång thêi
nã ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu míi ®ßi hái vµ thóc ®Èy GD tù n©ng m×nh lªn ®¸p øng
yªu cÇu XH. NghÜa lµ hÖ thèng GD ph¶i lµ hÖ tù ®iÒu chØnh.
VËy xÐt trong mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh, mèi quan hÖ
gi÷a GD vµ XH cã tÝnh chÊt h÷u c¬ nh− thÓ mét vßng trßn, nh−ng
L−¬ng ThÞ Th¾m
7
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
trong toµn bé ph¸t triÓn ®i lªn cña XH loµi ng−êi mèi quan hÖ nµy
diÔn ra theo con ®−êng xo¾n èc. Mèi quan hÖ nµy tån t¹i lµ do con
ng−êi, v× con ng−êi vµ lÊy con ng−êi lµm ®iÓm tùa: “con ng−êi ®øng
ë vÞ trÝ trung t©m cña sù ph¸t triÓn, nã võa lµ môc ®Ých võa lµ t¸c
nh©n cña sù ph¸t triÓn”.
GD ( nhµ tr−êng) ph¶i g¾n liÒn víi céng, ph¸t triÓn v× môc ®Ých cña céng
®ång.V× vËy,gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng vµ céng ®ång sÏ t¹o
ra sù thèng nhÊt gi÷a môc ®Ých, lîi Ých cña mçi gia ®×nh, mçi c¸ nh©n víi môc
tiªu cña c¶ céng ®ång, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó XHH c¸ nh©n, huy ®éng tèi ®a cac
nguån lùc cña céng ®ång, t¹o ®éng lùc cho viÖc huy ®éng céng ®ång tham gia
x©y dùng vµ ph¸t triÓn nhµ tr−êng.XuÊt ph¸t tõ mèi quan hÖ nµy mµ Nhµ gi¸o
PGS-TS §Æng Quèc B¶o ®· vÝ : “ Nhµ tr−êng lµ vÇng tr¸n cña céng ®ång.
Céng ®ång lµ tr¸i tim cña nhµ tr−êng”
VËy XHHGD cã thÓ hiÓu lµ ®−a c«ng t¸c GD trë thµnh tr¸ch nhiÖm cña
toµn x· héi, thùc sù trë thµnh së h÷u cña toµn x· héi. Nh− Chñ tÞch Hå ChÝ
Minh ®· d¹y: “ GD lµ sù nghiÖp cña quÇn chóng...Tr−êng häc ph¶i liªn hÖ
chÆt chÏ víi gia ®×nh, víi x· héi, c¸c ®oµn thÓ thanh niªn, phô n÷. C¸c c¬ quan
chÝnh quyÒn vµ c¸c cÊp uû §¶ng ph¶i thùc sù quan t©m ®Õn nhµ tr−êng, ®Õn
viÖc häc tËp cña con em m×nh h¬n n÷a”.
ThuËt ng÷ “XHHGD” tuy míi xuÊt hiÖn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh−ng
ho¹t ®éng mang tÝnh XHH ®· ®−îc ph¸t hiÖn t−¬ng ®èi sím.Trong suèt qu¸
tr×nh ®Êu tranh c¸ch m¹ng, §¶ng ta lu«n coi träng viÖc ph¸t huy søc m¹nh
toµn d©n, toµn XH vµo viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh trÞ nh− mét ®−êng lèi
vËn ®éng quÇn chóng, tËp hîp lùc l−îng d−íi ngän cê ®éc lËp d©n téc vµ chñ
nghÜa XH, tuú tõng thêi k× c¸ch m¹ng t− t−ëng cña ®−êng lèi ®ã ®−îc thÓ hiÖn
trong nh÷ng khÈu hiÖu kh¸c nhau. Tõ khÈu hiÖu: “TÊt c¶ cho tiÒn
tuyÕn”.Trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l−îc còng nh− khÈu
hiÖu “Nhµ n−íc vµ nh©n cïng lµm” trong giai ®o¹n ®Êt n−íc gÆp khã kh¨n
nghiªm träng vÒ kinh tÕ - x· héi. §Õn ®¹i héi §¶ng XIII (6/1996) th× “XHH”
trë thµnh mét trong nh÷ng quan ®iÓm ®Ó ho¹ch ®Þnh c¸c hÖ thèng chÝnh s¸ch
x· héi: “C¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu ®−îc gi¶i quyÕt theo tinh thÇn
XHH.Nhµ n−íc gi÷ vai trß nßng cèt ®ång thêi ®éng viªn mçi ng−êi d©n, c¸c
doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc trong x· héi c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc n−íc ngoµi
cïng tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò x· héi”. Nh− vËy, sau nhiÒu n¨m ®æi
míi, thuËt ng÷ “XHH” ®−îc chÝnh thøc trong c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng. Nã chøa
®ùng t− t−ëng chiÕn l−îc: Coi søc m¹nh cña toµn x· héi lµ ®iÒu kiÖn kh«ng
thÓ thiÕu ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n−íc trong giai ®o¹n míi
B¶n chÊt cña XHHGD ®−îc nghÞ quyÕt NQTW4 (kho¸ VII) x¸c ®Þnh: “
Huy ®éng toµn x· héi lµm Gi¸o dôc, ®éng viªn c¸c tÇng líp nh©n gãp søc lµm
gi¸o dôc quèc d©n d−íi sù qu¶n lÝ cña Nhµ n−íc”.§©y lµ mét ®Þnh nghÜa ph¶n
¸nh ®óng b¶n chÊt cña XHHGD. §Ó cô thÓ ho¸ chiÕn l−îc nµy, , NQTW2
(khãa VIII) th¸ng 12/1996 kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm GD “ GD lµ sù nghiÖp cña
toµn §¶ng , Nhµ n−íc vµ cña toµn d©n. Mäi ng−êi ph¶i ch¨m lo cho GD, kÕt
hîp gi÷a GD nhµ tr−êng, GD gia ®×nh vµ GD x· héi”. C¸c v¨n kiÖn ®¹i héi
L−¬ng ThÞ Th¾m
8
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
§¶ng kho¸ VII, lÇn thø VIII vµ ®Õn lÇn lÇn thø IX l¹i kh¼ng ®Þnh: “thùc hiÖn
chñ tr−¬ng XHHGD, ph¸t triÓn ®a d¹ng h×nh thøc ®µo t¹o, ®Èy m¹nh viÖc x©y
dùng c¸c quÜ khuyÕn khÝch tµi n¨ng, c¸c tæ chøc khuyÕn häc, b¶o trî gi¸o
dôc”. Qua ®ã nhÊn m¹nh nh÷ng chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p, chØ dÉn
c¸ch lµm XHHGD vµ cô thÓ ho¸ kh¸i niÖm nµy.
XHHGD tr−íc hÕt ®−îc thùc hiÖn b»ng sù phèi hîp liªn ngµnh c¸c chøc
n¨ng trong x· héi tuú theo tÝnh chÊt vµ chøc n¨ng cña m×nh theo ph−¬ng
ch©m: “Ph¸t huy tr¸ch nhiÖm cña c¸c uû §¶ng, c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c
doanh nghiÖp ®èi víi sù nghiÖp GD-§T”, “ mét Nhµ n−íc t¨ng c−êng ®Çu t−,
mÆt kh¸c cã tÝnh chÊt toµn d©n, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng lµm vµ ®ãng gãp
vµo sù nghiÖp nµy”. XHHGD cßn lµ mét qu¸ tr×nh huy ®éng lùc l−îng cña
céng ®ång tham gia vµo ch−¬ng tr×nh GD-§T, lµm cho c«ng t¸c GD g¾n víi
céng ®ång, do céng ®«ng thùc hiÖn vµ v× l−äi Ých céng ®ång. “MÆt trËn tæ
quèc, c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n, c¸c tæ chøc x· héi, mäi gia ®×nh vµ mäi ng−êi
cïng víi ngµnh GD-§T ch¨m lo x©y dùng sù nghiÖp GD theo ph−¬ng ch©m:
“Nhµ n−íc vµ nh©n cïng lµm, x©y dùng m«i tr−êng gi¸o dôc Gia ®×nh- Nhµ
tr−êng-X· héi”.
XHHGD lµ sù huy ®éng c¸c nguån lùc ®Çu t− cho trong x· héi vµo GD “
t¨ng dÇn tØ träng trong ng©n s¸ch cho GD-§T. Huy ®éng c¸c nguån ®Çu t−
trong nh©n d©n, viÖn trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, kÓ c¶ vay vèn n−íc ngoµi ®Ó
ph¸t triÓn gi¸o dôc”. XHHGD lµ cuéc vËn ®éng lín trong x· héi cã sù l·nh
®¹o chÆt chÏ cña §¶ng, sù qu¶n lÝ cña Nhµ n−íc, sù tham gia nßng cèt cña
ngµnh GD vµ toµn d©n nh»m: “§a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc GD vµ c¸c lo¹i h×nh
tr−êng líp víi ®ßi hái cña t×nh h×nh míi, nhu cÇu häc tËp cña tuæi trÎ vµ cña
toµn x· héi”
XHHGD lµ mét t− t−ëng chiÕn l−îc, coi søc m¹nh cña toµn x· héi lµ ®iÒu
kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ph¸p triÓn cã chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ sù nghiÖp GD.T−
t−ëng chiÕn l−îc ®ã cã gi¸ trÞ chØ ®¹o qu¸ tr×nh ph¸t triÓn GD mét c¸ch l©u
dµi; Nã cßn ®−îc coi lµ mét bé phËn cña ®−êng lèi GD, mét con ®−êng ph¸t
triÓn cña GD n−íc ta. Bëi v×, XHHGD nh»m môc ®Ých “ Gi¸o dôc cho mäi
ng−êi” lµm cho mäi thµnh viªn cña céng ®ång ph¶i ®−îc h−ëng thô GD mét
c¸ch th−êng xuyªn, liªn tôc vµ ®µo t¹o suèt ®êi. Nh−ng muèn thùc hiÖn môc
tiªu ®ã, th× mäi ng−êi ph¶i lµm GD, cã quyÒn lîi vµ nghÜa vô tham gia vµo qu¸
tr×nh GD, víi t− c¸ch lµ nh÷ng chñ thÓ GD d−íi mäi h×nh thøc, víi mäi kh¶
n¨ng vµ ®iÒu kiÖn.
Nh− vËy, XHHGD cßn cã nghÜa lµ tËn dông mäi tiÒm n¨ng, ®iÒu kiÖn,
hoµn c¶nh tù nhiªn, c¬ së vËt chÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, sö dông hiÖu
qu¶ ®ãng gãp cña mçi tæ chøc XH vµ c¸ nh©n trong n−íc còng nh− ngoµi n−íc
vµo sù nghiÖp GD-§T c¸c thÕ hÖ lao ®éng x· héi. “XHHGD chÝnh lµ viÖc t¹o
ra m«i tr−êng h×nh thµnh mèi quan hÖ gi÷a nhµ tr−êng, gia ®×nh vµ céng ®ång
x· héi. §ång thêi XHHGD còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh nh»m n©ng cao h¬n, lµm
g¾n bè h¬n, phong phó h¬n tr¸ch nhiÖm cña c¶ hai phÝa (gia ®×nh vµ x· héi)
víi nhau, t¹o ®iÒu kiÖn cho GD kh¼ng ®Þnh vai trß thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña
céng ®ång x· héi, kh¬i dËy mäi tiÒm n¨ng, ph¸t huy mäi nguån lùc trong
céng ®ång x· héi tham gia x©y dùng vµ ph¸t triÓn” .
L−¬ng ThÞ Th¾m
9
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Nh÷ng ®Þnh h−íng lín vÒ XHHGD ®· ®−îc NQ/CP ngµy 21/8/1997 cña
ChÝnh phñ x¸c ®Þnh trong: “Ph−¬ng h−íng vµ chñ tr−¬ng XHH c¸c ho¹t
®éngGD, y tÕ, v¨n ho¸”.
“ XHHGD lµ vËn ®éng c¸c tæ chøc tham gia réng r·i cña nh©n d©n, cña
toµn XH vµo sù nghÖp GD-§T, lµ x©y dùng céng ®ång tr¸ch nhiÖm cña tÇng
líp nh©n d©n ®«i viÖc t¹o ra m«i tr−êng GD lµnh m¹nh”
XHHGD lµ ®a d¹ng ho¸ ch−¬ng tr×nh, h×nh thøc ho¹t ®éng GD, më réng
c¬ héi cho mäiytÇng líp nh©n d©n tham gia chñ ®éng vµ b×nh ®¼ng vµo qu¸
tr×nh GD-§T.
Kh«ng nh÷ng thÕ mµ nghÞ ®Þnh sè 73 ban hµnh ngµy19/8/1999 vÒ chÝnh
s¸ch khuyÕn khÝch XHH ®èi víi c¸c ho¹t ®éng trong lÜnh vùc GD, ytÕ, v¨n
ho¸, thÓ thao vÒ chÝnh s¸ch “khuyÕn khÝch XHH ®èi víi c¸c tr−êng ngoµi
c«ng lËp:vÒ thu lÖ phÝ vµ c¸c chÝnh s¸ch kh¸c nh− chÝnh s¸ch vÒ ®Êt ®ai, nh©n
lùc,...”.NghÞ quyÕt 05 cña chÝnh phñ ban hµnh ngµy18/4/2005 vÒ ®Èy m¹nh
XHH c¸c ho¹t ®éng GD, ytÕ, v¨n ho¸ vµ thÓ dôc thÓ thao. Thèng nhÊt h¬n vÒ
chñ tr−¬ng, c¬ chÕ, cã b−íc ®i thÝch hîp trong thêi k× hiÖn nay ®Ó thùc hiÖn
XHHGD ®Õn 2010.Trong v¨n b¶n nªu râ quan ®iÓm, môc tiªu,gi¶i ph¸p, c¬
chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó ®Èy m¹nh XHHGD. Trªn c¬ së v¨n b¶n nµy Bé tr−ëng bé
GD- §T ®· ban hµnh qôyÕt ®Þnh sè20/2005/ Q§-BGD&§T vÒ viÖc phª duyÖt
®Ò ¸n “ qui ho¹ch ph¸t triÔn XHHGD giai ®o¹n 2005-2010”.
VÒ quan ®iÓm ®Þnh h−íng chung.
+ Thùc hiÖn XHHGD nh»m huy ®éng toµn XH ch¨m lo sù nhgiÖp GD.
§ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó toµn XH ®Æc biÖt lµ c¸c ®èi t−îng, chÝnh s¸ch,
ng−êi nghÌo ®−îc h−ëng thô c¸c thµnh qu¶ GD ë møc ®é ngµy cµng cao.
+§Èy m¹nh x©y dùng XHHT t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh viªn trong XH
®−îc häc tËp suèt ®êi.
+ TiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lÝ GD, t¨ng nguån
lùc ®Çu t−, ®æi míi môc tiªu ph−¬ng thøc, c¬ cÊu vµ nguån ®Çu t−, ®æi míi thu
hbäc phÝ ®i ®«i víi viÖc thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch −u ®·i ®èi víi c¸c ®èi t−îng
chÝnh s¸ch trî gióp ng−êi nghÌo, ph¸t triÓn c¸c tr−êng ngoµi c«ng lËp.
§Æc biÖt §iÒu12 luËt GD 2005 l¹i tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh:
“+Ph¸t triÓn GD, x©y dùng XHHT lµ sù nghiÖp cña Nhµ n−íc vµ cña toµn
d©n.
+Nhµ n−íc gi÷ vai trß chñ ®¹o trong ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc;thùc
hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh tr−êng vµ c¸c h×nh thøc gi¸o dôc; KhuyÕn
khÝch, huy ®éng vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tham gia ph¸t tiÓn sù
nghiÖp GD.
+Mäi tæ chøc, gia ®×nh vµ c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm ch¨m lo sù nghiÖp
gi¸o dôc, phèi hîp víi nhµ tr−êng thùc hiÖn môc tiªu gi¸o dôc, x©y dùng m«i
tr−êng GD lµnh m¹nh vµ an toµn.”
Tõ viÖc t×m hiÓu c¸c quan ®iÓm trªn ta thÊyXHHGD lµ sù më réng c¸c
nguån ®Çu t−, khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vÒ nguån lùc, vËt lùc vµ tµi lùc trong
XH. . Ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ho¹t
®éngGD ph¸t triÓn nhanh, cã chÊt l−îng cao h¬n, t¹o c¬ héi cho mäi ng−êi
mäi løa tôæi, mäi tr×nh ®é ®−îc häc th−êng xuyªn,häc suèt ®êi; tiÕn tíi mét x·
L−¬ng ThÞ Th¾m
10
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
héi häc tËp. Ngoµi viÖcNhµ n−íc gi÷ vai trß chñ yÕu trong tæng nguån lùc ®Çu
t− cho GD vµ t¨ng tØ träng ng©n s¸ch cho c¸c ho¹t ®éng GD-§T,qu¶n lÝ tèt ®Ó
n©ng cao hiÖu qu¶ viÖc sö dông c¸c nguån kinh phÝ. §ã lµ ph−¬ng ch©m l©u
dµi ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch XH cña §¶ng vµ Nhµ n−íc.
Kh¸i niÖm XHHGD ®−îc c¸c nhµ khoa häc ®−a ra d−íi nhiÒu h×nh thøc
biÓu hiÖn kh¸c nhau, trong nhiÒu lÜnh vùc víi nhiÒu ý nghÜa song chóng ta
hiÓu XHHGD víi ý nghÜa phæ biÕn nhÊt lµ lµm cho toµn XH lµm GD.
Tõ nh÷ng nhËn ®Þnh trªn vÒ XHHGD chóng ta thÊy, kh¸i niÖm ®ã cã néi
hµm kh¸ réng vµ chóng ta cã thÓ hiÓu nã mét c¸ch toµn diÖn nh− sau:
Mét lµ:GD-§T lµ cña toµn XH; Mäi ng−êi, mäi tÇng líp, mäi vïng ®Òu
h−ëng thô vÒ GD, ®Òu cã c¬ héi häc tËp, häc th−êng xuyªn, häc suèt ®êi; mäi
ng−êi trong XH ®Òu cã quyÒn vµ ®−îc t¹o c¬ héi tham gia vµo qu¸ tr×nh GD§T. Muèn XHHGD, ph¶i ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc GD vµ c¸c lo¹i h×nh tr−êng,
líp. ViÖc më réng c¸c h×nh thøc GD phi chÝnh qui bªn c¹nh h×nh thøc GD
chÝnh qui, ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh tr−êng líp b¸n c«ng, d©n lËp t− thôc bªn
c¹nh c¸c tr−êng c«ng lËp ®· më ra kh¶ n¨ng huy ®éng nhiÒu lùc l−îng XH
tham gia vµo c«ng t¸c GD-§T.
Hai lµ: Toµn XH cã tr¸ch nhiÖm ch¨m lo, x©y dùng sù nghiÖp GD, x©y
dùng m«i tr−êng GD lµnh m¹nh, t¹o nªn sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a gia ®×nh nhµ tr−êng -x· héi trong viÖc gi¸ dôc häc sinh, ®ãng gãp nh©n lùc, vËt lùc, tµi
lùc cho sù nghiÖp GD ph¸t triÓn. Muèn vËy ph¶i huy ®éng c¸c nghµnh cã liªn
quan ®Õn GD vµo viÖc ph¸t triÓn GD. Sù huy ®éng nµy mang tÝnh chÊt th−êng
xuyªn theo mét c¬ chÕ vËn hµnh tõ cÊp Trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng trªn c¬ së
mét chiÕn l−îc ph¸t triÓn GD l©u dµi. Ph¶i huy ®éng c¸c lùc l−îng XH tham
gia vµo qu¸ tr×nh GD mét c¸ch liªn tôc vµ réng r·i víi nhiÒu h×nh thøc phong
phó. Sù tham gia cña c¸c lùc l−îng nh−: MÆt trËn tæ quèc, §oµn TNCS H«
ChÝ Minh, Héi liªn hiÖp phô n÷, Héi hä téc... sÏ lµm cho GD g¾n víi céng
®ång h¬n. XHHGD cßn lµ viÖc më réng c¸c nguån ®Çu t−, khai th¸c tiÒm
n¨ng vÒ nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc trong XH, ph¸t huy vµ sö dông cã hiÖu qu¶
c¸c nguån nh©n lùc cña nh©n d©n, t¹o ®iÒu kiÖn cho GD ph¸t triÓn.
§Ó XHHGD ®ùîc tèt th× cÇn cã sù l·nh ®¹o trùc tiÕp, th−êng xuyªn cña
§¶ng; sù qu¶n lÝ chÆt chÏ cña Nhµ n−íc vµ vai trß chñ ®éng nßng cèt cña
nghµnh GD - §T.VÊn ®Ò nµy ®· ®−îc cô thÓ ho¸ trong luËt GD s÷a ®æi 2005
tõ §iÒu 93 ®Õn98 chØ râ vai trß, tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n−íc, cña nhµ tr−êng,
cña gia ®×nh vµ cña c¸c tæ chøc XH.
1.2 Néi dung chñ yÕu cña XHHGD.
1.2.1.Ph¶i t¹o nªn phong trµo häc tËp s©u réng trong toµn XH, lµm cho
XH ta trë thµnh mét XH häc tËp, lµm cho nÒn GD cña chóng ta trë thµnh mét
nÒn GD dµnh cho mäi ng−êi, t¹o c¬ héi cho mäi ng−êi ë mäi løa tuæi ®Òu cã
®iÒu kiÖn häc, häc th−êng xuyªn vµ häc suèt ®êi ®Ó lµm viÖc tèt h¬n vµ cã
cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n.
Héi nghÞ TW2 cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh: “Ph¸t ®éng phong trµo réng kh¾p:
Toµn d©n häc tËp, ng−êi ng−êi ®i häc, häc ë tr−êng, ë líp vµ tù häc suèt ®êi,
ng−êi biÕt d¹y ng−êi ch−a biÕt, ng−êi biÕt nhiÒu d¹y ng−êi biÕt Ýt, mäi ng−êi
L−¬ng ThÞ Th¾m
11
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n , nghiÖp vô ... mäi
ng−êi ®i häc, häc th−êng xuyªn, häc suèt ®êi, phª ph¸n thãi l−êi häc” .
1.2.2.N©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ sù tham gia cña toµn d©n ®èi víi
GD, vËn ®éng toµn d©n ch¨m sãc thÕ hÖ trÎ, phèi hîp chÆt chÏ gi÷a GD trong
vµ ngoµi nhµ tr−êng víi GD ngoµi XH, x©y dùng m«i tr−êng GD lµnh
m¹nh,an toµn. T¨ng c−êng tr¸ch nhiÖm cña c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn c¸c
cÊp, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, tæ chøc kinh tÕ XH, cña gia ®×nh, cña tõng ng−êi
d©n ®èi víi sù nghiÖp GD. §óng nh− lêi Chñ TÞch Hå ChÝ Minh: “ Ph¶i mËt
thiÕt liªn hÖ víi gia ®×nh häc trß. Bëi v× GD trong nhµ tr−êng chØ lµ mét phÇn,
cßn sù GD ngoµi XH vµ trong gia ®×nh gióp cho viÖc GD trong nhµ tr−êng
®−îc tèt h¬n. GD trong nhµ tr−êng dï tåi ®Õn mÊy nh−ng thiÕu GD trong gia
®×nh vµ ngoµi XH th× kÕt qu¶ còng kh«ng hoµn toµn...”
1.2.3.Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh tr−êng líp, ®a d¹ng ho¸
ph−¬ng thøc ®µo t¹o: Bªn c¹nh hÖ thèng tr−êng c«ng lËp lµm nßng cèt ph¸t
triÓn m¹nh c¸c tr−êng b¸n c«ng, d©n lËp, t− thôc. T¨ng c−êng c¸c h×nh thøc
GD- §T nh− c¸c líp häc linh ho¹t, häc tËp tõ xa cã h−íng dÉn, häc trªn
truyÒn h×nh... ®Ó t¹o c¬ héi vµ n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn cho mäi ng−êi.
1.2.4 §a ph−¬ng ho¸ c¸c nguån lùc dµnh cho GD: Huy ®éng vµ tæ chøc
toµn XH ®ãng gãp nh©n lùc- tµi lùc- vËt lùc cho sù ph¸t triÓn GD. C¸c nguån
vèn ®Çu t− cho GD bao gåm nguån vèn trong ng©n s¸ch vµ nguån vèn ngoµi
ng©n s¸ch, nguån vay vµ tµi trî cña n−íc ngoµi, khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu
qu¶ c¸c nguån lùc trong XH.
1.2.5.TiÕp tôc cô thÓ ho¸, thÓ chÕ ho¸ chñ tr−¬ng,chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
nhµ n−íc vÒ XHHGD.
Ngay tõ n¨m 1981®· cã c¸c v¨n b¶n cña chÝnh phñ lµ thµnh lËp Héi
®ång GD c¸c cÊp.
Trªn ®©y lµ n¨m néi dung chñ yÕu cña XHHGD, chóng ta cÇn ph¶i thùc
hiÖn ®ång bé c¶ n¨m néi dung trªn ®Ó c«ng cuéc XHHGD ®i ®óng quü ®¹o,
gãp phÇn tÝch cùc n¨ng cao chÊt l−îng GD- §T .
1.3.§iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn XHHGD:
1.3.1.§¶ng vµ Nhµ n−íc ta b»ng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhÖm cña m×nh c¶ ë
tÇm vÜ m« vµ vi m« ph¶i t¹o ®−îc c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó triÓn khai
XHHGD vµ thÓ chÕ ho¸ b»ng c¸c chñ tr−¬ng thùc hiÖn XHHGD; T¨ng c−êng
sù l·nh ®¹o, qu¶n lý cña c¸c ho¹t ®éng XHHGD. §iÒu ®ã ®· ®−îc thÓ hiÖn
qua NQ TW4( kho¸ VII), NQTW2( kho¸ VIII), LuËt GD s÷a ®æi 2005, LuËt
PCGDTH, LuËt BVCSVGDTE vµ NQ 90/CP cña ChÝnh phñ vÒ XHHGD, v¨n
ho¸, y tÕ , NghÞ quyÕt 05, c¸c v¨n b¶n cña c¸c bé, c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh
quyÒn ®Þa ph−¬ng cô thÓ ho¸ c¸c v¨n b¶n trªn thµnh c¸c qui ®Þnh cô thÓ cho
phï hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph−¬ng.
1.3.2.Coi träng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, GD chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña
§¶ng, n©ng cao nhËn thøc trong nh©n d©n vÒ vai trß cña GD- §T vµ ý nghÜa,
t¸c dông cña viÖc thùc hiÖn XHHGD.
1.3.3.T¨ng c−êng d©n chñ ho¸ GD, d©n chñ ho¸ nhµ tr−êng t¹o nªn m«i
tr−êng ®Ó nh©n d©n tÝch cùc trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ hiÖn
nay cña GD: N©ng cao mÆt b»ng d©n trÝ, trau dåi hµnh vi ®¹o ®øc cho thÕ hÖ
trÎ theo ®óng yªu cÇu vµ môc tiªu cña ®Þa ph−¬ng vµ ®Êt n−íc.
L−¬ng ThÞ Th¾m
12
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
1.3.4.Ngµnh GD- §T ph¶i chñ ®éng triÓn khai XHHGD th«ng qua ®éi
ngò qu¶n lý, th«ng qua ®éi ngò gi¸o viªn trùc tiÖp tham gia vµo GD vµ gi¶ng
d¹y, ®Æc biÖt lµ n©ng cao chÊt l−îng GD- §T t¹o nªn nh÷ng “ s¶n phÈm” GD
sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn KT- XH ë ®Þa ph−¬ng, cña nhµ n−íc vµ thêi
®¹i. Trong ®ã dßi hái c¸c cÊp QLGD vµ ng−êi c¸n bé QLGD ph¶i n¨ng ®éng
vµ thÓ hiÖn vai trß nßng cèt cña m×nh trong viÖc tham m−u víi l·nh ®¹o ®Þa
ph−¬ng, víi c¸c tæ chøc, lùc l−îng x· héi kh¸c...trong viÖc triÓn khai chñ
tr−¬ng ®Ó më réng qui m« vµ n©ng cao chÊt l−îng GD theo ®Þnh h−íng cña
§¶ng vµ Nhµ n−íc.
1.3.5 C¸c ngµnh, c¸c cÊp ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch, ch−¬ng tr×nh hµnh
®éng cô thÓ ( bao gåm c¶ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n) sao cho phï hîp víi hoµn c¶nh
®iÒu kiÖn vµ tÝnh ®Æc thï cña ®Þa ph−¬ng, gãp phÇn tÝch cùc, chñ ®éng trong
viÖc thùc hiÖn XHHGD.
1.4.§Æc ®iÓm XHHGD ë tr−êng TiÓu häc.
TiÓu häc cã mét vÜ trÝ vai trß ®Æc biÖt quan träng, nã ®−îc coi lµ cÊp häc
nÒn t¶ng trong hÖ thèng GD quèc d©n, lµ cÊp häc dµnh riªng cho trÎ trong ®é
tuæi tõ 6 ®Õn11,12 tuæi. Lµ bËc cÊp ®Æt c¬ së ban ®Çu cho viÖc h×nh thµnh vµ
ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch con ng−êi, t¹o nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho nh÷ng
kiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho trÎ em tiÕp tôc häc
lªn nh÷ng cÊp häc trªn.Tr−êng TiÓu häc lµ n¬i ®Çu tiªn t¸c ®éng ®Õn trÎ b»ng
ph−¬ng ph¸p nhµ tr−êng. Lµ n¬i tæ chøc mét c¸ch tù gi¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
cña trÎ em. Tr−êng TiÓu häc lµ ®¬n vÞ c¬ së, lµ c«ng tr×nh v¨n ho¸ GD bÒn
v÷ng, hÊp dÉn, c¸c trÎ em. §©y lµ n¬i diÔn ra cuéc sèng thùc cña trÎ em, n¬i
t¹o cho trÎ em “Chñ nh©n ®Êt n−íc” cã niÒm h¹nh phóc lín lµ ®−îc ®i häc.
ChÝnh v× nh÷ng vÜ trÝ, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm trªn cña bËc häc TiÓu häc nªn viÖc
XHHGD ë cÊp TiÓu häc lµ mét viÖc lµm hÕt søc quan träng vµ lu«n mang nÐt
®Æc thï riªng kh¾c h¼n víi c¸c cÊp häc kh¸c.
Môc ®Ých cña XHHGD ë TiÓu häc lµ lµm cho toµn d©n ch¨m lo cho GD,
toµn d©n ®−a trÎ ®Õn tr−êng, nhµ tr−êng phèi hîp víi céng ®ång XH ®Ó GD
häc sinh nh»m n©ng cao chÊt l−îngGD TiÓu häc. T¹o tiÒn ®Ò ®Ó “ N©ng cao
d©n trÝ,®µo t¹o nh©n lùc, båi d−ìng nh©n tµi”.
§Æc ®iÓm cña cÊp häc TiÓu häc cßn g¾n víi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ
n−íc ta vÒ PCGDTH; LuËt b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ GD trÎ em cho nªn viÖc
XHHGD ë TiÓu häc chÝnh lµ viÖc huy ®éng trÎ em trong ®é tôæi ®Õn tr−êng,
®¶m b¶o cho trÎ em ®Òu cã quyÒn ®i häc, ®Òu ®−îc h−ëng mäi quyÒn lîi theo
LuËt B¶o vÖ - Ch¨m sãc vµ GD trÎ em. Ng−êi lín ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ch¨m lo
vµ GD mäi mÆt cho trÎ em. TÝnh PCGDTH lµm cho néi dung dÔ d¹y, dÔ häc,
cã sù quan t©m ®óng møc ®Õn høng thó häc tËp cña häc sinh, t¹o ®iÒu kiÖn
cho c¸c lùc l−îng x· héi tham gia vµo qu¸ tr×nh GD trong tr−êng häc. H¬n
n÷a, tr−êng TiÓu häc lu«n g¾n víi céng ®ång ®Þa ph−¬ng ë trªn ®Þa bµn n¬i
tr−êng ®ãng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ®Þa ph−¬ng vÒ thùc hiÖn LuËt
PCGDTH, gãp phÇn quan träng trong viÖc ph¸t triÓn sù nghiÖp v¨n hãa,GD
cña ®Þa ph−¬ng. Ng−îc l¹i, ®Þa ph−¬ng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cïng nhµ tr−êng
ph¸t triÓn GD cña ®Þa ph−¬ng. C¸c cÊp uû §¶ng, ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ph¶i
th−êng xuyªn ®Çu t− ng©n s¸ch cho nhµ tr−êng x©y dùng tr−êng së, c¬ së vËt
chÊt - ThiÕt bÞ d¹y häc. Do bËc häc cã nh÷ng ®Æc thï riªng nh− vËy nªn mäi
L−¬ng ThÞ Th¾m
13
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
ho¹t ®éng cña tr−êng, líp ph¶i ®−îc c«ng khai ho¸ vµ g¾n bã mËt thiÕt víi ®êi
sèng gia ®×nh, céng ®ång.
ChØ ®¹o XHHGD lµ mét viÖc lµm, ®iÒu kiÖn quan träng cña chØ ®¹o d¹y
vµ häc, chØ ®¹o tËp thÓ s− ph¹m ®ång thêi lµ con ®−êng ®Ó thùc hiÖn d©n chñ
ho¸ nhµ tr−êng.
Cha mÑ häc sinh lµ lùc l−îng c¬ b¶n cña XHHGD. V× vËy, khi tiÕn hµnh
chØ ®¹o XHHGD ng−êi HiÖu tr−ëng ph¶i thiÕt lËp ®−îc hai mèi quan hÖ: quan
hÖ víi gi¸o viªn chñ nhiÖm nh»m gióp ®ì hä thiÕt lËp mèi quan hÖ th−êng
xuyªn víi cha mÑ h häc sinh; Quan hÖ víi B§DCMHS ®Ó hä trùc tiÕp t¸c
®éng ®Õn céng ®ång XH.
XHHGD l¹i lµ mét trong n¨m tiªu chuÈn cña tr−êng TiÓu häc ®¹t chuÈn
quèc gia giai ®o¹n 2005- 2010. Do vËy ®©y lµ mét trong nh÷ng c¨n cø ®Ó
chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng c¸c cÊp x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t− cho gi¸o dôc, ®Æc
biÖt lµ GDTH.
§Ó lµm tèt XHHGD ë tr−êng TiÓu häc ®ßi hái ng−êi HiÖu tr−ëng ph¶i
n¾m v÷ng lÝ luËn GDTH, LuËt PCGDTH, c¸c v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ph¸p quy
cña cÊp trªn. §ång thêi, ng−êi HiÖu tr−ëng cÇn cã sù am hiÓu vÒ ®iÒu kiÖn cô
thÓ cña ®Þa ph−¬ng, cña tr−êng m×nh ®Ó g¾n môc tiªu cña nhµ tr−êng víi tr¸ch
nhiÖm cña toµn XH.
1.5.C¸c nguyªn t¾c huy ®éng céng ®ång tham gia x©y dùng gi¸o dôc.
1. Nguyªn t¾c vÒ lîi Ých.
Mçi ho¹t ®éng hîp t¸c, phèi hîp ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu vµ lîi Ých
cña c¶ hai phÝa; Nhµ tr−êng vµ céng ®ång, mçi bªn thªm gia ®Òu t×m thÊy lîi
Ých chung cña c¸ nh©n tËp thÓ còng nh− cña c¶ d©n téc. Lîi Ých hai phia lµ
nguyªn t¾c rÊt quan träng trong viÖc huy ®éng céng ®ång tham gia qu¸ tr×nh
XHHGD, nã cã søc sèng vµ duy tr× l©u dµi. nguyªn t¾c nµy t¹o ®éng lùc cho
sù tham gia cña céng ®ång, ®¶m b¶o cho sù phèi hîp trong nh÷ng ho¹t ®éng
cô thÓ ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc trªn mét ®Þa bµn cô thÓ. Muèn cho
nhµ tr−êng lµ tr¸i tim cña céng ®ång vµ céng ®ång lµ chç dùa v÷ng ch¾c cho
c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc ë ®Þa ph−¬ng, cÇn qu¸n triÖt lîi Ých hai chiÒu trong
viÖc triÓn khai c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó hiÖu qu¶ kh«ng chØ mang l¹i cho gi¸o
dôc mµ cßn mang l¹i lîi Ých cho c¸c ng−êi tham gia cho céng ®ång cho ®Þa
ph−¬ng.
2. Nguyªn t¾c vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô.
Nhµ tr−êng còng nh− c¸c lùc l−îng x· héi, c¸c tæ chøc ... ®Òu cã nh÷ng
chøc n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm riªng. §Ó khai th¸c ph¸t huy, khuyÕn khÝch hä tham
gia vµo mét ho¹t ®éng nµo ®ã th× ph¶i ph¸t hiÖn vµ nh»m ®óng chøc n¨ng vµ
tr¸ch nhiÖm cña ®èi t¸c .
VÝ dô; §èi víi cÊp uû chÝnh quyÒn, ®Þa ph−¬ng th× néi dung huy ®éng
ph¶i lµ chñ tr−¬ng, v¨n b¶n chØ ®¹o, hoÆc ®Êt ®ai x©y dùng.
3. Nguyªn t¾c d©n chñ.
TËp trung d©n chñ lµ mét trong nh÷ng nguyªn t¾c qu¶n lÝ. ng−êi qu¶n lÝ
dùa trªn nguyªn t¾c nµy ®Ó võa thÓ hiÖn vai trß d©n chñ ho¸ cña c¬ së võa thÓ
hiÖn vai trß cña thñ tr−ëng ®¬n vÞ. khi quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò vÒ qu¶n lÝ. Ng−êi
l·nh ®¹o ph¶i dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ, xu thÕ ph¸t triÓn cïng víi ý kiÕn c¸
nh©n trong tËp thÓ mµ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o.
L−¬ng ThÞ Th¾m
14
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Tuy nhiªn ®èi víi viÖc huy ®éng c¸c lùc l−îng tham gia vµo qu¸ tr×nh
XHHGD ®Ó ph¸t triÓn nhµ tr−êng cÇn ph¶i quan t©m ®Õn nguyªn t¾c d©n chñ.
Ng−êi qu¶n lÝ cã thÓ ®−a ra nh÷ng quyÕt s¸ch nh−ng ph¶i t¹o ®−îc sù ®ång
t×nh ñng hé cña XH. Thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ sÏ t¹o ®−îc m«i
tr−êng c«ng khai, b×nh ®¼ng ®Ó céng ®ång tham gia h−ëng øng gi¸o dôc vµ
nhµ tr−êng h¬n. §ång thêi gãp phÇn thùc hiÖn nguyªn t¾c “ d©n biÕt, d©n bµn,
d©n lµm, d©n kiÓm tra” c¸c ho¹t ®éng XHHGD ®Ó mèi quan hÖ gi÷a nhµ
tr−êng,gia ®×nh vµ x· héi ph¸t triÓn toµn diÖn vµ mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc.
4. Nguyªn t¾c vÒ ph¸p luËt.
XHHGD chØ thµnh c«ng khi qu¸ tr×nh huy ®éng céng ®ång tu©n thñ ph¸p
luËt cña Nhµ n−íc.Cã nghÜa lµ cÇn dùa trªn c¬ së ph¸p lý, ng−îc l¹i, c¸c c¬
quan ®oµn thÓ, c¸c tæ chøc XH,... còng cÇn cã nh÷ng c¬ së ph¸p lÝ ®Ó triÓn
khai còng nh− ®Ó tham gia huy ®éng c¸c nguån lùc cho gi¸o dôc.
5. Nguyªn t¾c phï hîp vµ thÝch øng.
Nguyªn t¾c ®ßi hái ng−êi qu¶n lÝ ph¶i biÕt lùa chän thêi gian thÝch hîp
nhÊt, ®Ó ®−a ra mét chñ tr−¬ng huy ®éng céng ®ång. Tuy nhiªn, ®Ó thùc
nguyªn t¾c nµy lµ ph¶i x©y dùng cho ®−îc kÕ ho¹ch cô thÓ vµ kÕ ho¹ch mang
tÝnh ®Þnh h−íng, ®Ó khi cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi th× tranh thñ sù l·nh ®¹o cña ®Þa
ph−¬ng, ph¸t huy vai trß d©n chñ ë c¬ së ®Ó c«ng t¸c x· héi ho¸ ®−îc thùc
hiÖn mét c¸ch thuËn lîi.
6.Nguyªn t¾c kÕ ho¹ch ho¸.
Nh− chóng ta ®· biÕt kÕ ho¹ch ho¸ lµ mét trong bèn chøc n¨ng qu¶n lÝ vµ
lµ mét chøc n¨ng mang tÝnh chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh qu¶n lÝ cña ng−êi HiÖu
tr−ëng . Do ®ã, ®Ó c«ng t¸c XHHGD cã hiÖu qu¶ , viÖc x©y dùng cho mét kÕ
ho¹ch cô thÓ lµ rÊt cÇn thiÕt. kÕ ho¹ch ®−îc x©y dùng dùa trªn mét sè yÕu tèc¬
b¶n sau:
- Môc tiªu cña viÖc huy ®éng céng tham gia vµo qu¸ tr×nh XHHGD
- X¸c ®Þnh ®èi t−îng huy ®éng
- KÕt qu¶ dù kiÕn ®èi víi tõng ®èi t−îng
-Thêi gian thÝch hîp nhÊt
- Sù ph©n c«ng mét sè thµnh viªn trong chñ thÓ huy ®éng
- Chi tiÕt ho¸ kÕ ho¹ch vµ gi¶i ph¸p cô thÓ.
C¸c nguyªn t¾c trªn chØ lµ mét sù ®Þnh h−íng trong qu¸ tr×nh
XHHGD ®Ó khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn. Tuú
tõng ®èi t−îng, tõng c«ng viÖc mµ vËn dông mét c¸ch linh ho¹t, s¸ng t¹o
phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Þa ph−¬ng.
1.6. ý nghÜa cña viÖc XHHGD:
XHHGD gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng GD-§T nh− cô thÓ ho¸ môc tiªu,
c¶i tiÕn néi dung vµ ph−¬ng ph¸p GD, X©y dùng m«i tr−êng GD, t¨ng c−êng
lùc l−îng cña ng−êi d¹y vµ ng−êi häc, t¹o nªn nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó
n©ng cao chÊt l−îng GD. ViÖc tiÕn hµnh XHHGD lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt, cã tÇm
quan träng vµ ý nghÜa to lín. V× XHHGD sÏ t¹o ra mét XH häc tËp, gãp phÇn
n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc vµ båi d−ìng nh©n tµi cho céng ®ång.
- XHHGD t¹o ®iÒu kiÖn hoµ hîp víi môc ®Ých cña tõng c¸ nh©n tham gia
GD.T¹o ®iÒu kiÖn lµm cho phong phó h¬n cho néi dung GD, ®a d¹ng ho¸ c¸c
ph−¬ng ph¸p GD vµ t¨ng thªm hiÖu qu¶ cho GD -§T. §©y chÝnh lµ søc m¹nh
L−¬ng ThÞ Th¾m
15
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
cña mçi ngµnh, mäi cÊp , mäi c¸ nh©n, mäi lùc l−îng XH tËp trung cho viÖc
tiÕn hµnh XHHGD ë ®Þa ph−¬ng m×nh.
- XHHGD gãp phÇn lµm cho GD ph¸t triÓn, phôc vô ®¾c lùc cho sù ph¸t
triÓn KT-XH ë ®Þa ph−¬ng, phôc vô trùc tiÕp lîi Ých cña ng−êi d©n.
- XHHGD sÏ thùc hiÖn c«ng b»ng XH vµ d©n chñ ho¸ GD, nã gióp cho
con ng−êi ®Þnh h−íng trong viÖc lµm vµ suy nghÜ cña m×nh ®Ó lµm sao cho GD
ngµy cµng tèt h¬n, ®óng h¬n vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn cô thÓ sÏ hîp vèi qôi luËt
cuéc sèng.
-XHHGD cßn mang ý nghÜa nh©n b¶n to lín, lµm cho yÕu tè GD ¨n s©u
vµo tõng ng−êi, tõng gia ®×nh vµ toµn XH, gióp cho mäi ng−êi hiÓu ®−îc GD.
- XHHGD cßn cã ý nghÜa khoa häc lµ: Gãp phÇn h×nh thµnh c¸c ®Þnh
h−íng chiÕn l−îc vÒ mÆt XH, phôc vô c«ng t¸c nghiªn cøu x· héi häc GD
nh»m thóc ®Èy GD vµo cuéc sèng.
Trªn ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò lÝ luËn, t¹o c¬ së ph¸p lÝ cho c¸c vÊn
®Ò thùc thi XHHGD. Song vÊn ®Ò lµ tuú tõng thùc tr¹ng, tuú tõng
®Æc ®iÓm cô thÓ cña tõng vïng miÒn (tr−êng TiÓu häc lµ tr−êng cña
céng ®ång lµng x·) ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng môc tiªu cô thÓ s¸t thùc, hîp
lÝ vµ cã tÝnh kh¶ thi cao. Còng th«ng qua môc tiªu nµy mµ ta cã thÓ
®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p, gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã. Hay nãi
c¸ch kh¸c lµ tõ c¸c môc cô thÓ cña tõng nhµ tr−êng , tõng ®Þa
ph−¬ng, mµ ta tiÕn hµnh c¸c ph¸p XHHGD ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm
tõng vïng miÒn ®ã v× nh÷ng lÝ do ®ã ta ph¶i tiÕn hµnh t×m hiÓu
thùc tr¹ng XHHGD ë tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn.
Ch−¬ng 2
Thùc tr¹ng cña viÖc thùc hiÖn XHHGD ë tr−êng
TiÓu häc T©n ViÖt – Yªn Mü – H−ng Yªn.
2.1. T×nh h×nh ®Þa ph−¬ng vµ nhµ tr−êng:
2.1.1 §Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph−¬ng trong viÖc
thùc hiÖn XHHGD.
T©n ViÖt lµ mét x· trong 17 x· cña huyÖn Yªn Mü - H−ng Yªn. §Þa bµn
x· réng kho¶ng 500 ha , ph−¬ng tiÖn ®i l¹i kh¸ thuËn lîi,võa cã ®−êng s«ng l¹i
võa cã ®−êng bé. X· cã kho¶ng 8700 nh©n khÈu, ®êi sèng nh©n d©n kh¸ æn
®Þnh so víi nh©n d©n c¸c x· kh¸c trong huyÖn. Toµn x· cã kho¶ng10% d©n lµ
c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc nhµ n−íc, c¸n bé h−u trÝ; 15% d©n c− sèng b»ng
nghÒ bu«n b¸n nhá; sè cßn l¹i ph¸t triÓn kinh tÕ v−ên vµ lµm nghÒ n«ng
nghiÖp..§Æc biÖt nh©n d©n ®Þa ph−¬ng l¹i cã truyªn thèng c¸ch m¹ng cao mét
lßng ®i theo §¶ng vµ chÝnh quyÒn.
Do tr×nh ®é d©n trÝ kh«ng ®ång ®Òu. Do vËy,vÊn ®Ò nhËn thøc vÒ c«ng t¸c
XHHGGD cña nh©n d©n ®Þa ph−¬ng cã phÇn nµo h¹n chÕ.V× thÕ khi ®iÒu tra
vÒ sù cÇn thÕt XHHGD th× cã kÕt qu¶ kh«ng kh¶ quan l¾m. Cô thÓ ®−îc tæng
hîp nh− sau sau:
L−¬ng ThÞ Th¾m
16
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
+Cã 60% c¸n bé, c«ng nh©n viªn nhµ n−íc vµ 40 % nh©n d©n hiÓu ®−îc
sù cÇn thiÕt cña XHHGD .
Trong ®ã biÕt ®−îc th«ng qua c¸c nguån.
1.C¬ quan phæ biÕn tuyªn truyÒn chiÕm 50%
2. Ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng chiÕm 5%
3. Héi nghÞ héi th¶o chiÕm 40 %
4. C¸c ®ång nghiÖp céng sù b¹n bÌ chiÕm 2%
5. Tù t×m hiÓu
3%
Qua sù tæng hîp trªn ta thÊy t×nh h×nh h×nh nhËn thøc , møc ®é hiÓu biÕt
cña nh©n, c¸n bé ®Þa ph−¬ng vÒ c«ng t¸c XHHGD cßn nhiÒu h¹n chÕ. Ngay c¶
®éi ngò c«ng chøc nhµ n−íc mµ nhËn thøc vÒ c«ng t¸c x· héi ho¸ còng chØ
chiÕm ë tØ lÖ khiªm tèn 60% lÏ ra ®éi ngò nµy ph¶i chiÕm tØ lÖ phÇn tr¨m cao
h¬n n÷a v× thÕ tØ lÖ nh©n d©n chØ chiÕm tíi 40% lµ lÏ ®−¬ng nhiªn. Trong c¸c
danh môc ®iÒu tra vÒ c¸c nguån th«ng tin th× chñ yÕu lµ nh©n d©n biÕt d−îc
th«ng qua héi th¶o vµ c¸c c¬ quan phæ biÕn (chñ yÕu lµ nhµ tr−êng th«ng qua
häp cha mÑ häc sinh, §HGD) cßn l¹i c¸c danh môc kh¸c chØ chiÕm tØ lÖ
kh«ng ®¸ng kÓ. §Æc biÖt nh©n d©n biÕt ®−îc qua ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng chØ chiÕm tØ lÖ 5% lµ mét tØ lÖ qu¸ thÊp.Nguyªn nh©n dÉn tíi t×nh tr¹ng
trªn.
§ã lµ:
1.Do ®iÒu kiÖn kinh tÕ nh©n d©n cßn ch−a ®ång ®Òu.
2.Do c«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng nh©n d©n ë ®©y ch−a thùc sù phong
phó vµ ®a d¹ng,chñ yÕu th«ng qua c¸c cuéc häp vµ triÓn khai th«ng qua c¸c
cuéc ®¹i héi GD. V× vËy hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c tuyªn truyªn cã phÇn h¹n chÕ.
ViÖc tuyªn truyÒn nhiÒu khi cßn mang tÝnh h×nh thøc ho¹c tiÕn hµnh ch−a
®ång bé( ®iÒu nµy ®· ®−îc nhËn ®Þnh trong §HGD huyÖn Yªn Mü).
§¶ng uû, chÝnh quyÒn x· nh×n chung ®· ch¨m lo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò
KT- XH, lµm cho KT- XH cña x· lu«n ph¸t triÓn æn ®Þnh c¸c chØ tiªu vÒ mäi
mÆt lu«n t¨ng tr−ëng n¨m sau cao h¬n tr−íc. B−íc ®Çu thÊy ®−îc tÇm quan
träng cña GD nªn §¶ng bé vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®· quan t©m ®Õn sù
nghiÖp GD. §Æc biÖt lµ TiÓu häc - CÊp häc nÒn t¶ng. §· kÕt hîp víi nhµ
tr−êng trong viÖc GD con em m×nh, t¹o nguån kinh phÝ x©y dùng c¬ së vËt
chÊt cho nhµ tr−êng. Ban hµnh c¸c nghÞ quyÕt vÒ GD vµ XHHGD, x¸c ®Þnh
néi dung, biÖn ph¸p, ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn GD...
Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm ®· nªu ë trªn phÇn nµo t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
viÖc huy ®éng nguån lùc, vËt lùc, tµi lùc thùc hiÖn môc tiªu GD TiÓu häc vµ
XHHGD ë nhµ tr−êng cã hiÖu qu¶ h¬n.Song nh×n chung th× vËy, nh−ng thùc
chÊt sù quan t©m nµy cßn mang tÝnh chung chung, ®· cã kÕ ho¹ch song kÕ
ho¹ch cßn mang tÝnh h×nh thøc, ch−a cã biÖn ph¸p kh¶ thi vµ ch−a ph©n c«ng
ph©n nhiÖm mét c¸ch râ rµng. Qua ®iÒu tra do cã t×nh tr¹ng trªn lµ do bëi c¸c
nguyªn nh©n sau ®©y:
1.Do ®éi ngò c¸n bé chÝnh quyÒn, §¶ng uû x· tr×nh ®é v¨n ho¸ ch−a
®ång ®Òu .
2.KÕ ho¹ch ®Ò ra gi÷a nhµ tr−êng vµ chÝnh quyÒn x· th«ng qua ®¹i héi
gi¸o dôc ch−a ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rµng.
L−¬ng ThÞ Th¾m
17
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
Tãm l¹i: Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi ®· nªu trªn, th× viÖc ®Èy m¹nh
XHHGD cßn gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n. §ã lµ: mÆt b»ng d©n trÝ ch−a ®ång
®Òu, ®iÒu kiÖn kinh tÕ nh©n d©n ch−a ®ång ®Òu dÉn ®Õn nhËn thøc cña nh©n
d©n còng nh− chÝnh quyÒn cÊp x· vÒ XHHGD ch−a cao.Do vËy, mét bé phËn
d©n c− do qu¸ bËn rén víi c«ng viÖc mµ bá bª, kho¸n tr¾ng viÖc GD con em
m×nh cho nhµ tr−êng, chÝnh quyÒn x· quan t©m ch−a th−êng xuyªn. Tõ ®ã kÕ
ho¹ch ®· bµn song kh«ng kiÓm tra ®«n ®èc vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi khi cã ý
kiÕn cña HiÖu tr−ëng. Trong ®Þa bµn x· vÉn cßn c¸c tÖ n¹n XH g©y ¶nh h−ëng
®Õn m«i tr−êng GD vµo viÖc qu¶n lÝ thanh thiÕu niªn, c«ng t¸c vËn ®éng
tuyªn truyÒn, n©ng cao nhËn thøc cho nh©n d©n vÒ c«ng t¸c XHHGD vÉn ch−a
®¸p øng.
2.1.2. §Æc ®iÓm tr−êng TH T©n ViÖt – Yªn Mü – H−ng Yªn.
B−íc vµo tr−êng TiÓu häc T©n ViÖt - Yªn Mü - H−ng Yªn, ®iÒu ®Çu tiªn
mµ ai còng ph¶i ghi nhËn ®ã lµ mét ng«i tr−êng Xanh -S¹ch . Ng«i tr−êng cÊp
4 ®−îc x©y dùng ®· l©u trªn mét khu«n viªn xanh, s©n tr−êng rîp bãng m¸t
nh−ng 3/4 s©n ®Êt
Tr−êng ®−îc t¸ch tõ tr−êng THCS T©n ViÖt n¨m 1990 .Tr−êng cã 1 khu
trung t©m.Tõ khi t¸ch tr−êng ®Õn nay, tr−êng tiÓu häc T©n ViÖt lu«n lµ ®¬n vÞ
kh¸ cña HuyÖn .
K
1
2
3
4
5
Tæng
B¶ng. KÕt qu¶ gi¸o dôc toµn diÖn.
H¹nh kiÓm
Häc lùc
SÜ
Hoµn
C. Hoµn
Giái
Kh¸
TB
sè
thµnh
thµnh
TS TL TS TL TS TL
TS TL
TS TL
TS TL
99
90
101
96
115
501
6
3
10
8
14
41
99
90
101
88
113
491
100
100
100
91,7
98,3
98.0
0
0
0
8
2
10
0
0
0
8,3
1,7
2,0
34
16
12
20
13
95
34,3
17,8
11,9
20,8
11,3
19,0
30
35
33
35
36
169
30,3
38,9
32,7
36,5
31,3
33,7
29
36
46
33
52
196
29,3
40,0
45,5
34,4
45,2
39,1
YÕu
6,1
3,3
9,9
8,3
12,2
8,2
Qua b¶ng :KÕt qu¶ thùc hiÖn PCGDTH vµ chÊt l−îng mòi
nhän.Ta thÊy mÆc dï gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n nh− tr×nh ®é d©n trÝ
,ch−a ®ång ®Òu, sù quan t©m cña chÝnh quyÒn x∙ cã phÇn h¹n
chÕ song tr−êng vÉn ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tÝch nhÊt ®Þnh vËy
nhµ tr−êng ®∙ cã nh÷ng biÖn ph¸p nh− thÕ nµo? Chóng ta ®i t×m
hiÓu :
2.1.3.Bµi häc kinh nghiÖm :
Nhµ tr−êng cã 28 gi¸o viªn ( 1 hiÖu tr−ëng vµ 1 hiÖu phã) ®Ó ®¹t ®−îc
nh÷ng thµnh tÝch nh− vËy nhµ tr−êng lu«n thùc hiÖn tèt 3 phong trµo tiªu biÓu.
1. Phong trµo xanh- s¹ch - ®Ñp.
L−¬ng ThÞ Th¾m
18
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
Mét sè biÖn ph¸p cña HiÖu tr−ëng nh»m ®Èy m¹nh XHHGD ë Tr−êng TiÓu häc
T©n ViÖt – Yªn Mü - H−ng Yªn.
2. Phong trµo “Mçi ngµy ®Õn tr−êng lµ mét ngµy vui”
3. C«ng t¸c XHHGD
Trong phong trµo Xanh - S¹ch - §Ñp: §Ó cã ®−îc m«i tr−êng nh− ngµy
nay lµ c«ng søc c¶ thÇy lÉn trß ®Õn nay c©y xanh ®· to¶ bãng m¸t s©n tr−êng
Phong trµo “Mçi ngµy ®Õn tr−êng lµ mét ngµy vui”lµ phong trµo chñ ®¹o
®Ó thu hót c¸c em tíi tr−êng nhê cã phong trµo nµy mµ nhµ tr−êng ®· thu hót
®−îc c¸c em tíi líp mét c¸c ®Çy ®ñ chÊt l−îng häc tËp ngµy mét n©ng cao.
Víi nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vÞ trÝ cña Tæ chøc §éi thiÕu niªn tiÒn phong
Hå ChÝ Minh trong nhµ tr−êng vµ vai trß cña Gi¸o viªn TPT §éi. Nhµ tr−êng
®· phèi hîp víi gi¸o viªn TPT §éi ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng nh»m gi¸o dôc ®¹o
®øc cho häc sinh theo mét chu tr×nh qu¶n lý khÐp kÝn: x©y dùng kÕ ho¹ch; tæ
chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch; chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ viÖc
thùc hiÖn kÕ ho¹ch. Lu«n coi träng ho¹t ®éng cña Liªn §éi còng nh− c«ng
viÖc cña nhµ tr−êng, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng §éi ®−îc ®−a vµo kÕ ho¹ch chung
cña nhµ tr−êng, huy ®éng tÊt c¶ ®éi ngò gi¸o viªn vµ c¸c lùc lîng kh¸c trong
nhµ tr−êng tham gia c«ng t¸c §éi nh»m gi¸o dôc ®¹o ®øc cho häc sinh. Ngoµi
ra cßn dµnh thêi gian vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn TPT §éi tham gia c¸c líp
tËp huÊn do Héi ®ång ®éi TØnh, huyÖn tæ chøc. ChÝnh v× vËy mµ ho¹t ®éng
§éi cña nhµ tr−êng ngµy mét ph¸t triÓn m¹nh mÏ, chÊt l−îng gi¸o dôc ®¹o
®øc ngµy mét n©ng cao.
+Tr−êng ®· ph¸t huy tÝch cùc n¨ng lùc cña ®éi ngò GV chñ nhiÖm líp.
Gi¸o viªn chñ nhiÖm líp lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh chÊt l−îng GD. V× vËy, ngay tõ
®Çu n¨m häc tr−êng ®· kh¶o s¸t chÊt l−îng HS thËt nghiªm tóc ®Ó ph©n lo¹i
häc sinh tr¸nh hiÖn t−îng “ ngåi nhÇm líp”. Sau ®ã ph©n c«ng GV chñ nhiÖm
mét c¸ch hîp lÝ råi giao kÕ hä¹ch chØ tiªu cô thÓ tíi tõng GV, tõng khèi líp vÒ
chÊt l−îng d¹y häc. §Æc biÖt lµ viÖc ®¶m b¶o duy tr× sÜ sè.
C«ng t¸c XHHGD, ®©y lµ mét vÊn ®Ò thËt khã kh¨n ®èi víi nhµ tr−êng,
ngoµi sù quan t©m cña c¸c cÊp uû §¶ng, nhµ tr−êng chñ ®éng ph¸t huy néi
lùc. Víi quan ®iÓm cña hiÖu tr−ëng lµ ph¶i lµm cho d©n tin, §¶ng mÕn vµ
chÝnh quyÒn yªu.XuÊt ph¸t tõ ®ã nhµ tr−êng cïng nhau ®oµn kÕt võa häc võa
lµm , nhµ tr−êng ®· vËn ®éng anh chÞ em tham gia lao ®éng vÖ sinh tr−êng
líp, trång c©y xanh( giao kho¸n tíi tõng líp tõng tæ häc sinh).
Tr−êng biÓu hiÖn b»ng nh÷ng viÖc lµm thùc tÕ, lµm cho d©n thÊy, lµm
cho d©n tin, sau ®ã nhµ tr−êng thuyÕt phôc ®Þa ph−¬ng x©y tr−êng lµ cho con
em hä häc tËp tèt h¬n tõ ®ã nh©n d©n sÏ h−ëng øng ....
Ngoµi ra nhµ tr−êng cßn tiÕn hµnh nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c, nh»m n©ng cao
hÊt l−îng, vµ hiÖu qu¶ GD.
Sau ®©y chóng ta ®i t×m hiÓu mét sè ho¹t ®éng cña nhµ tr−êng trong viÖc
lµm tèt c«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc :
- Tr−êng tæ chøc häp phô huynh häc sinh 1 n¨m 3 lÇn .Thµnh lËp ban
chÊp hµnh phô huynh toµn tr−êng.
- KÕt hîp víi héi ®ång gi¸o dôc cña x· quan t©m ®Õn c«ng t¸c d¹y vµ häc
cña nhµ tr−êng .
- §Ò ra kÕ ho¹ch n©ng cao c«ng t¸c x· héi ho¸ gi¸o dôc trong tr−êng ,
phæ biÕn qua héi nghÞ c«ng nh©n viªn chøc ®Çu n¨m ®Ó c¸n bé , c«ng nh©n ,
gi¸o viªn cïng thùc hiÖn.
L−¬ng ThÞ Th¾m
19
HiÖu tr−ëng tr−êng TH T©n ViÖt
- Xem thêm -