Tài liệu Một số biện pháp bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học cho học sinh giỏi lớp 4 theo chương trình mới

Uû ban nh©n d©n quËn ®èng ®a Tr-êng tiÓu häc C¸t Linh ----------------------------------- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Mét sè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häc sinh giái líp 4 theo ch-¬ng tr×nh míi M«n : TiÕng ViÖt Tªnt¸cgi¶: §Æng Mai Ph-¬ng Gi¸oviªn c¬ b¶ntiÓu häc N¨m häc: 2010 - 2011 Tªn ®Ò tµi : " Métsè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häcsinh giái líp 4 theo ch-¬ng tr×nh míi" . A. Lý do chän ®Ò tµi ViÖc ph¸thiÖn, båi d-ìng häc sinh n¨ng khiÕu bao giê còng lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña mçi gi¸o viªn, mçi nhµ tr-êng vµ mäi nÒn gi¸o dôc. Cïng víi c¸c m«n häc kh¸c, viÖc båi d-ìng häc sinh n¨ng khiÕu V¨n còng lµ méttrong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña c«ng t¸cbåi d-ìng häcsinh giái ëc¸cnhµtr-êng tiÓu häc. Trong ch-¬ng tr×nh TiÓu häc kh«ng cã m«n V¨n víi t- c¸ch lµ mét m«n häc ®éc lËp nh-ng vÉn h-íng tíi h×nh thµnh n¨ng lùc V¨n cho häc sinh. §Ó h×nh thµnh n¨ng lùc V¨n cho häc sinh TiÓu häc, tr-íc hÕtph¶i h×nh thµnh n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häc sinh. Tøc lµph¶i h×nh thµnh n¨ng lùc tiÕp nhËn, hiÓu, c¶m nhËn ®-îc c¸i hay, c¸i ®Ñp vÒ néi dung vµ nghÖ thuËtcña®o¹n v¨n, ®o¹n th¬ hay métt¸c phÈm v¨n häc. Víi mong muèn båi d-ìng vµph¸ttriÓn n¨ng khiÕu v¨n cho häc sinh nªn trong cÊu tróc cña ®Ò thi chän häc sinh giái líp 4, 5 c¸c cÊp theo ch-¬ng tr×nh cò bao giê còng cã métbµi tËp c¶m thô v¨n häc víi sè ®iÓm chiÕm kho¶ng 20 - 25% tæng ®iÓm toµnbµi. Trong thùc tÕ hiÖn nay, khi tiÕp cËn víi ch-¬ng tr×nh míi, t«i nhËn thÊy: n¨ng lùc c¶m thô cña häc sinh cßn rÊth¹n chÕ mÆc dï c¸c em ®· ®-îc lµm quen tõ líp 2 - 3. Xong c¸c em chØ míi ®-îc ph¸thiÖn qua c¸c v¨n b¶n nghÖ thuËtvµchØ ®-îc biÕtquasù dÉn d¾tcñathÇy c« chø hoµn toµn c¸c em ch-a®-îcviÕtthµnh mét ®o¹n v¨n c¶m thô. ChÝnh v× vËy mµviÖc båi d-ìng häc sinh giái líp 4 theo ch-¬ng tr×nh míi Ýt nhiÒu còng gÆp nh÷ngkhãkh¨n. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ®¸p øng nhiÖm vô båi d-ìng nh©n tµi mµx·héi ®·giao cho ngµnh. §ã chÝnh lµc©u hái, lµnçi tr¨n trë cñanhiÒu nhµgi¸o t©m huyÕtvµ®ã còng lµlý do ®Ó t«i chän nghiªn cøu, thùchiÖn vµ®óc rót métsè kinh nghiÖm trong c«ng t¸c båi d-ìng häc sinh mòi nhän qua ®Ò tµi "Mét sè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n häc cho häc sinh giái líp 4 theo ch-¬ng tr×nh míi" . B. Ph¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn 1. Ph¹m vi thùchiÖn §Ò tµi h-íng tíi viÖc t×m hiÓu nghiªn cøu, v©n dông c¸c biÖn ph¸p båi d-ìng, rÌn n¨ng lùcc¶m thô V¨n chohäcsinhgiái líp 4. 2. Thêi gian thùchiÖn . Tõ th¸ng9/2010 ®Õnth¸ng 4/2011 C. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi. 1. Kh¶o s¸tthùctÕ. 1 Th«ng quaviÖc gi¶ng d¹y bé m«n TiÕng ViÖtcho ®éi tuyÓn häc sinh giái líp 4 theo ch-¬ng tr×nh míi t«i nhËn thÊy hÇu hÕtc¸c em häc sinh giái ®Òu c¶m thÊy rÊtkhã kh¨n, vÊtv¶khi lµm bµi tËp c¶m thô V¨n häc. Vµ qu¶ thËt®óng nh- vËy, víi cÊu tróc cña mét®Ò kh¶o s¸t60 phótbµi tËp sè 3 lµbµi tËp c¶m thô V¨n häc chiÕm 4/20 ®iÓm t«i thu ®-îc kÕtqu¶ nh- sau: §¹tyªu Kh«ng ®¹t Kh«ng Bµi xÕp lo¹i Giái Kh¸ cÇu yªu cÇu lµm bµi Sè bµi 0/25 0/25 7/25 11/25 7/25 2. Nh÷ng biÖn ph¸p thùchiÖn (néi dung chñ yÕu cña ®Ò tµi) Víi chÊt l-îng kh¶o s¸t nh- vËy, t«i kh«ng tr¸nh khái nh÷ng b¨n kho¨n, tr¨n trë. B»ng kinh nghiÖm gi¶ng d¹y, båi d-ìng häc sinh giái cña m×nh cïng víi viÖc häc hái ®ång nghiÖp vµl·nh ®¹o, b¶n th©n t«i ®·x©y dùng ch-¬ng tr×nh cïng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y víi mét sè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n cho häc sinh nh»m gióp c¸c em ®¹tkÕtqu¶ tèttrong c¸c kú thi vµ chuÈn bÞ cho viÖc häc V¨n ë cÊp trªn. Cô thÓ lµ : Víi chÊtl-îng kh¶o s¸tnh vËy, t«i kh«ng tr¸nh khái nh÷ng b¨n kho¨n, tr¨n trë. B»ng kinh nghiÖm gi¶ng d¹y, båi d-ìng häc sinh giái cña m×nh cïng víi viÖc häc hái ®ång nghiÖp vµl·nh ®¹o, b¶n th©n t«i ®·x©y dùng ch-¬ng tr×nh cïng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y víi mét sè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n cho häc sinh nh»m gióp c¸c em ®¹t kÕt qu¶ tèt trong c¸ckúthi vµchuÈn bÞ choviÖchäcV¨n ë cÊp trªn. CôthÓ lµ: 2.1. X©ydùng h-íng xö lý®èi víi c©u hái khã ë ph©n m«n TËp ®äc líp 4. XuÊtph¸ttõ thùc tÕ gi¶ng d¹y ph©n m«n TËp ®äc ë líp 4 t«i nhËn thÊy : nhiÒu bµi TËp ®äc lµ v¨n b¶n mang tÝnh nghÖ thuËtcao. NÕu chØ luyÖn cho häc sinh ®äc ®óng th× ch-a®ñ mµph¶i gióp häc sinh ®äc diÔn c¶m ®Ó c¶m thô ®-îc "C¸i thÇn" cñav¨n b¶n mµc¸c yÕu tè nghÖ thuËtlµ ph-¬ng tiÖn ®Ó chuyÓn t¶i néi dung. ChÝnh v× thÕ, nÕu bá h¼n c¸c c©u hái khã th× môc tiªu chÝnh cñaph©n m«n TËp ®äc sÏ bÞ thiÕu hôtlµm h¹n chÕ n¨ng lùc c¶m thô cña häc sinh ®Æc biÖtlµ nh÷ng häc sinh cã n¨ng khiÕu kh«ng ®-îc ph¸thiÖn vµ båi d-ìng. ChÝnh v× vËy, t«i ®· tù x©y dùng vµ xin ý kiÕn chØ ®¹o cña c¸c cÊp l·nh ®¹o chuyªn m«n ®-a ra gi¶i ph¸p xö lý c©u hái khã b»ng c¸ch kh«ng ®Ætc©u hái kiÓm trahäc sinh nh-ng cÇn gi¶ng b»ng c¸ch dÉn d¾tchuyÓn ý, tãm t¾thay h-íng dÉn c¸ch ®äc. Gi¶i ph¸p cñat«i ®-îc chÊp thuËn tõ trong dÞp hÌ nªn n¨m häc 2010 - 2011 t«i ®·m¹nhd¹n thùchiÖn theoh-íng gi¶i quyÕtÊy. Ch¼ng h¹n: - Víi c©u hái 4 trong bµi "Trèng ®ång §«ng S¬n" (TV4/ T1 trang17) : "Em cãnhËn xÐtg× vÒ c¸chviÕtc©u cñat¸cgi¶trong®o¹n3 ?". 2 §èi víi c©u hái nµy, t«i lång vµophÇn h-íng dÉn ®äc. Sau khi h-íng dÉn ®äc toµn bµi, ®äc ®o¹n 1, ®äc ®o¹n 2 t«i nªu : "ë ®o¹n 3, t¸c gi¶viÕt c©u cã nhiÒutõ ®-îclÆp l¹i, v× vËy c¸cem cÇnnhÊngiäng®óng ". - C©u 1 bµi " Hoahäc trß" (T45 T2 trang 43) : "T¹i sao t¸cgi¶l¹i gäi hoa ph-îng lµ ‘Hoa häc trß” ? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó chuyÓn sang ý 2. Sau khi häc sinh ®äc ®o¹n 2, t«i nªu "VÎ ®Ñp cña hoa ph-îng cã g× ®Æc biÖt?” - C©u 2 bµi "Dßng s«ng mÆc ¸o" (TV4 T2 trang118) : C¸ch nãi “Dßng s«ng mÆc ¸o” cã g× hay? T«i lång c©u nµy ®Ó cung cÊp biÖn ph¸p nh©n ho¸ cho häc sinh giái b»ng c¸ch nªu "C©u "Dßng s«ng mÆc ¸o" lµ c©u cã sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸ , h×nh ¶nh nh©n ho¸ lµm næi bËtsù thay ®æi mµu s¾c cña dßng s«ng theo thêi gian , theo mµu trêi, mµu n¾ng, mµu cña cá c©y...lµm cho cons«ng trënªngÇngòi víi con ng-êi C©u 3 bµi: "§-êng ®i Sa Pa" (TV4 T2 trang 102: V× sao t¸c gi¶ gäi Sa Pa lµ “mãn quµ tÆng diÖu k× “cña thiªn nhiªn? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó cung cÊp phÐp ®¶o ng÷ trong c©u “ c¸i, tr¾ng long lanh mét c¬n m-a tuyÕt trªn nh÷ng cµnh ®µo, lª Nãi tãm l¹i: D-íi h×nh thøc h-íng dÉn ®äc, chuyÓn ý hay tãm ý, t«i lång néi dung c©u hái gi¶m t¶i ®Ó cung cÊp cho häc sinh giái vÒ nghÖ thuËtcñabµi hay gióp häc sinh c¶m thô v¨n häc métc¸ch nhÑ nhµng. Ngoµi ra ë mçi bµi häc, ®o¹n cã biÖn ph¸p tu tõ, so s¸nh, ®¶o ng÷, nh©n ho¸, t-îng tr-ng, ®iÖp tõ, t«i ®Òu gîi ý ®Ó häc sinh c¶m nhËn c¸i hay, c¸i ®Ñp cña v¨n b¶n lµm næi bËtnéi dung. §©y còng lµ métc¸ch ®Ó båi d-ìng häc sinh giái ngayt¹i líp, ëtõng giê häc. 2.2. C¸cbiÖn ph¸p båi d-ìng n¨nglùcc¶m thô v¨n häc. Trong gi¶ng d¹y TiÕng ViÖtcho häc sinh giái líp 4 t«i rÊtcoi träng viÖc båi d-ìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc tr-íc khi b¾ttay vµo viÖc rÌn kü n¨ng. V× vËy bao giê t«i còng ®-a ra yªu cÇu rÌn luyÖn c¶m thô v¨n häc tr-íckhi rÌn luyÖnkü n¨ng viÕt®o¹nv¨nvÒ c¶m thôv¨nhäc. Tr-íc hÐtcÇn cho häc sinh hiÓu ®-îc kh¸i niÖm "C¶m thô v¨n häc" métc¸ch ®¬n gi¶n nhÊt: ®ã chÝnh lµ sù c¶m nhËn nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt, nh÷ng ®iÒu s©u s¾c, tÕ nhÞ vµ®Ñp ®Ï cñav¨n häc thÓ hiÖn trong t¸c phÈm (®o¹n v¨n, ®o¹n th¬, thËm chÝ mét tõ ng÷ cã gi¸ trÞ trong c©u v¨n, c©u th¬.) 3 sau: Sau ®ã t«i rÌn n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc c¸c em theo c¸c yªu cÇu 2.2.1. Trau dåi høngthó khi tiÕp xócth¬ v¨n: Ngay tõ khi cßn nhá, hÇu hÕtc¸c em ®Òu thÝch nghe «ng bµ, chamÑ hoÆc ng-êi th©n kÓ chuyÖn, ®äc th¬. B-íc ch©n vµo tr-êng tiÓu häc ®-îc tiÕp xóc víi nh÷ng c©u th¬, bµi v¨n hay trong SGK TiÕng ViÖt, nhiÒu em muèn ®äc to métc¸ch thÝch thó. §ã chÝnh lµnh÷ng biÓu hiÖn ban ®Çu cña høng thó, cÇn gi÷ g×n vµnu«i d-ìng ®Ó nã ph¸tph¸ttriÓn liªn tôc, m¹nh mÏ ®Õn møc say mª. ChÝnh v× thÕ phÇn ®Çu cña ch-¬ng tr×nh t«i th-êng cho c¸c em tiÕp cËn víi nh÷ng bµi th¬, bµi v¨n tuyÓn chän. Nh÷ng bµi th¬ ®-îc bè trÝ ®äc tr-íc bëi th¬ vèn lµ tiÕng nãi k× diÖu cña t©m hån. Víi ng«n ng÷ ®-îc ch¾t läc, giµu h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu, l¹i gîi c¶m, th¬ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn con tim trong nh÷ng s¾c th¸i t×nh c¶m kh¸c nhau: vui, buån, th-¬ng, giËn...t¹o cho c¸c em cã høng thó khi tiÕp xóc víi th¬ v¨n ®Ó tõ ®ã c¸c em ®Õn víi v¨n häc métc¸ch tù gi¸c, say mª - ®©y lµ mét yÕu tè quan träng cñac¶m thôv¨n häc. 2.2.2 TÝch luüvèn hiÓu biÕtvÒ thùctÕ cuécsèng vµ v¨n häc Qu¸ tr×nh c¶m thô v¨n häc mang tÝnh chñ quan v× nã phô thuéc vµo vèn sèng, nh÷ng kinh nghiÖm hiÓu biÕtriªng cñang-êi c¶m thô v¨n häc. C¸i "vèn" Êy tr-íc hÕt®-îc tÝch luü b»ng nh÷ng hiÓu biÕtvµc¶m xóc cña b¶n th©n qua sù ho¹t®éng vµ quan s¸thµng ngµy. ChÝnh v× vËy t«i nh¾c c¸c em tËp quan s¸tth-êng xuyªn, quan s¸tb»ng nhiÒu gi¸c quan (m¾t nh×n, tai nghe, tay sê, mòi ngöi). Trong qu¸ tr×nh quan s¸tcÇn t×m ranÐt chÝnh, thÊy ®-îc ®øc tÝnh riªng cñamçi c¶nh vËt, con ng-êi, sù viÖc diÔn ra xung quanh. Khi quan s¸tcÇn ghi chÐp l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm mµ m×nh c¶m nhËn nh-: métc©u nãi létt¶tÝnh nÕt, nh÷ng d¸ng ng-êi vµh×nh bãng tiÕng ®éng, ¸nh ®Ìn, nÐt mÆt, mét tr¹ng th¸i t- t-ëng do m×nh ®· khæ c«ng ng¾m, nghe, nghÜ míi bËtlªn vµkhi thÊy bËtlªn ®-îc th× thÝch thó, hµo høng, kh«ng ghi "kh«ng chÞu ®-îc". V× thÕ khi d¹y mçi bµi cã g¾n víi thùctÕ ®Þaph-¬ng baogiê t«i còngnh¾cc¸cem quans¸t. VÝ dô: Khi d¹y bµi “ C¸nh diÒu tuæi th¬” trong chñ ®iÓm “ TiÕng s¸o diÒu” t«i nh¾c c¸c em h·y quan s¸t vµo nh÷ng buæi chiÒu mïa hÌ, ®ª uèn l-în th©n quen nh÷ng c¸nh diÒu l¬ löng trªn kh«ng trung cïng víi tiÕng hß reocñac¸cb¹n cïng løa. C¸cem sÏ thÊy ®-îc thó vui cñatrß th¶ diÒu, ®ång thêi c¸c em còng thÊy ®-îc c¶nh thanh b×nh cñalµng quª ViÖt Nam. ChÝnh v× thÕ, khi häc bµi nµy kh«ng khÝ líp s«i næi h¼n lªn vµhiÖu qu¶bµi häccòng caoh¬n. Bªn c¹nh vèn hiÓu biÕtvÒ thùc tÕ cuéc sèng, vèn sèng còng ®-îc båi d-ìng mét c¸ch gi¸n tiÕp qua s¸ch vë bëi nh÷ng kinh nghiÖm cña ®êi sèng, nh÷ng thµnh tùu v¨n häc, khoahäc t- t-ëng cñac¸c thÕ hÖ tr-íc vµ c¶cñanh÷ng ng-êi ®-¬ng thêi phÇn lín ®-îc ghi l¹i trong s¸ch vëi. Mçi cuèn s¸ch cã biÕtbao ®iÒu lîi Ých vµlý thó. Nã gióp tamë réng tÇm nh×n vµ cuéc sèng, kh¬i s©u nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xóc, gãp phÇn kh¬i dËy n¨ng lùc c¶m thô v¨n cho c¸c em. Do ®ã t«i lu«n ®éng viªn c¸c em ®Õn 4 th- viÖn cñatr-êng vµs-u tÇm nh÷ng cuèn s¸ch phï hîp víi løatuæi, cã Ých cho viÖc häc tËp tu d-ìng ®Ó ®äc. T«i còng giíi thiÖu cho phô huynh nh÷ng cuèn s¸ch hay vµ bæ Ých ®Ó häc mua vµ lµm phÇn th-ëng cho con em m×nh mçi khi c¸c em ®¹t®iÓm cao. Gióp c¸c em cã hiÓu biÕts©u s¾c h¬n vÒ thùc tÕ cuéc sèng vµv¨n häc, lµm cho trÝ t-ëng t-îng cñac¸c em thªm phong phó, ch©n thùc. §©y chÝnhlµ®iÒu kiÖn quan träng®Ó c¶m thôv¨n häctèt. 2.2.3. N¾m v÷ng kiÕn thøcc¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖt §ång thêi víi viÖc båi d-ìng vèn sèng, cÇn ph¶i trang bÞ cho häc sinh métsè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖtvµ métsè kiÕn thøc vÒ v¨n häc nh- c¸c kh¸i niÖm vÒ h×nh ¶nh, chi tiÕt, kÕt cÊu t¸c phÈm, c¸c ®Æc tr-ng cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt, mét sè biÖn ph¸p tu tõ. Muèn c¶m thô ®-îc v¨n ph¶i cã tri thøc, nÕu kh«ng, khi ®äc v¨n còng chØ nh- "®µn g¶y tai tr©u". Do ®ã t«i ®·cung cÊp cho häc sinh métsè kiÕn thøc c¬ b¶n nµy chohäcsinh trongdÞp hÌ cô thÓ lµ: a. HiÓu biÕtvÒ ng÷ ©m vµ ch÷ viÕtTiÕngViÖt(©m thanh, ch÷ ghi ©m, dÊu ghi thanh, tiÕng c¸c bé phËn cña tiÕng: ©m ®Çu, vÇn, thanh…. b. Tõ ng÷: CãkiÕnthøctõ ng÷ s©u réng Trong ®o¹n v¨n t¶c¶nh lµng quª ngµy mïacñanhµv¨n T« Hoµi, c¸c em chó ý ngay tíi s¾c ®é cña mµu vµng. C¸c tõ tõ ghÐp (cã nghÜa ph©n lo¹i) chØ mµu vµng kh¸c nhau ®·®-îc nhµv¨n biÕn ho¸kh«n l-êng: vµng xuém, vµng hoe, vµng lÞm, vµng xËm, vµng t-¬i, vµng ®èm, vµng èi, vµng xäng, vµng gißn, vµng m-ît.Cã nh÷ng mµu vµng kh«ng nh×n b»ng m¾t ®-îc chØ cã thÓ c¶m nhËn b»ng t©m hån qua c¸ch diÔn ®¹tcña nhµ v¨n: vµng h¬n th-êng khi, vµng nh- nh÷ng v¹t¸o n¾ng mµu vµng trï phó, ®Çm Êm l¹lõng. c. Ng÷ ph¸p: Cã kiÕn thøc vÒ c©u míi c¶m nhËn ®-îc c¸i hay cña nhµ v¨n NguyÔn Phan H¸ch. "Tho¸t c¸i, l¸c ®¸c….hiÕm quý" NÕu thiÕu ®i nh÷ng tr¹ng ng÷ g©y Ên t-îng vÒ thêi gian "Tho¾tc¸i" kh«ng dïng c¸ch ®¶o bæ ng÷ (l¸c ®¸c), ®¶o vÞ ng÷ (tr¨ng long lanh) nh÷ng c©u v¨n trªn sÏ kh«ng thÓ lµm cho ng-êi ®äc c¶m nhËn ®-îc vÎ ®Ñp nªn th¬ vµhuyÒn¶ocñath¾ng c¶nh SaPa. d. Lµm quen víi nh÷ngkh¸i niÖm: *H×nh ¶nh: Lµtoµn bé ®-êng nÐt, mµu s¾c hoÆc ®Æc ®iÓm cñang-êi, vËt, c¶nh bªn ngoµi ®-îc ghi l¹i trong t¸c phÈm, nhê ®ã ta cã thÓ t-ëng t-îng ra®-îcng-êi, vËtc¶nh ®ã. VÝ dô: "V-ên tr-a giã m¸t B-ím bayrËp rên Quanh®«i ch©n mÑ Métrõngch©n con". Cã hai h×nh ¶nh: - B-ím bay rËp rên trong v-êntr-agiã m¸t. - Métrõng ch©n conquanh ®«i ch©n mÑ. 5 *Chi tiÕt: lµ ®iÓm nhá, ý nhá, khÝa c¹nh nhá trong néi dung sù viÖc hoÆcc©u chuyÖn. *Bè côc: Lµ sù xÕp ®Æt, tr×nh bµy c¸c phÇn ®Ó t¹o nªn mét sè néi dung hoµn chØnh. *Métsè h×nhthøctutõ. -So s¸nh: Lµ ®èi chiÕu hai sù vËt, hiÖn t-îng cã cïng métdÊu hiÖu chung nµo ®ã víi nhau, nh»m lµm cho viÖc diÔn t¶trë nªn sinh ®éng, gîi c¶m. -Nh©n ho¸ : Lµ biÕn sù vËtthµnh con ng-êi b»ng c¸ch g¾n cho nã trënªn sinh®éng, hÊp dÉn. Ngoµi hai h×nh thøc trªn, c¸c em ®·®-îc lµm quen qua tiÕtLuyÖn tõ vµ c©u líp 2 - 3, t«i cßn choc¸c em lµm quen víi métsè h×nh thøctu tõ kh¸c nh-: -§iÖp ng÷ : Lµsù nh¾c ®i nh¾c l¹i méttõ ng÷ nh»m nhÊn m¹nh mét ý nµo®ã, lµm chonãnæi bËtvµhÊp dÉnng-êi ®äc. -§¶o ng÷ : Lµsù thay ®æi trËttù cÊu t¹o ng÷ ph¸p th«ng th-êng cña c©u, nh»m nhÊn m¹nh vµlµm næi bËtý cÇn diÔn ®¹t. -Phãng ®¹i : Lµ c¸ch diÔn ®¹tnh©n lªn gÊp nhiÒu lÇn nh÷ng thuéc tÝnhcña®èi t-îngnh»m môc®Ýchlµm næi bËtb¶n chÊtcña®èi t-îng. -Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c : Lµc¸ch diÔn ®¹tlµm biÕn chuyÓn kh¶ n¨ng kÕthîp cña nh÷ng tõ chØ c¶m gi¸c (tõ chØ c¶m gi¸c nµy l¹i cã kh¶ n¨ngkÕthîp víi tõ chØ c¶m gi¸ckh¸c). -§èi lËp : Lµ c¸c ®Ættrong mét chuçi ®o¹n c©u, nh÷ng kh¸i niÖm, h×nh ¶nh ®èi lËp nhaunh»m nªu b¶n chÊtcña®èi t-îng ®-îcmiªu t¶. -C©u hái tu tï : Lµ c©u hái vÒ h×nh thøc lµ hái mµ vÒ thùc chÊtlµ kh¼ng ®ÞnhhoÆcphñ ®Þnh cã c¶m xóc. -T-îng thanh - t-îng h×nh : Lµ lèi dïng kÕthîp métlo¹i tõ t-îng thanh hoÆc tõ t-îng h×nh trong khi kÓ hoÆct¶, nh»m t¹o nªn vÎ sèng ®éng chothÕ giíi ®-îcmiªu t¶. 2.3. RÌn kün¨ng viÕt®o¹n v¨n vÒ c¶m thô V¨n häc. Båi d-ìng vèn sèng vµ trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖtmíi chØ lµb-íc chuÈn bÞ v× chóng chØ lµnh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó c¶m thô v¨n ch-¬ng. ViÖclµm quan trängnhÊt®Ó t¹oran¨ng lùcc¶m thôV¨n häc lµ cho häc sinh tiÕp xóc víi t¸c phÈm v¨n ch-¬ng métc¸ch cã hiÖu qu¶ th«ng quac¸cbµi tËp ®Ó båi d-ìng c¶m thô V¨n häc®-îcx©y dùng thµnh ®Ò ®Ó thö th¸ch, kiÓm tran¨ng lùcc¶m thôV¨nhäccñahäcsinh. Muèn rÌn kü n¨ng c¶m thu th¬ v¨n cho c¸c em, t«i th-êng x©y dùng hÖ thèng c¸cbµi tËp rÌn c¶m thôtõ dÔ ®Õnkhã : - Bµi tËp t×m hiÓut¸cdôngcña c¸ch dïngtõ, ®Ætc©u sinh ®éng. - Bµi tËp ph¸thiÖn nh÷ngh×nh¶nh, chi tiÕtcã gi¸ trÞ gîi t¶. - Bµi tËp yªu cÇu ph¸thiÖn biÖn ph¸p tu tõ gÇn gòi víi häc sinh tiÓu häcvµ®¸nh gi¸gi¸trÞ cña chóngtrongviÖcbiÓu®¹tnéi dung. - Bµi tËp yªu cÇu häcsinh nªu ýnghÜa cña®o¹n bµi. 6 *C¸c b-íc tiÕn hµnh h-íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp béc lé c¶m thô V¨n häcqua ®o¹n viÕtng¾n líp 4 theo ch-¬ngtr×nh míi . T«i h-íng dÉn häc sinh khi nhËn ®-îc bµi tËp c¶m thô th¬ v¨n cÇn thùchiÖn thø tù lÇnl-îttheo4 b-ícsau : B-íc1 : - §äckÜ ®Ò bµi, n¾m ®-îc®Ò bµi yªu cÇu g× ? - §äc kÜ ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n hoÆc bµi th¬, bµi v¨n… mµ bµi cho. HiÓu kh¸i qu¸tnéi dungvµnghÖ thuËtchÝnh cña®o¹n, bµi. B-íc2 : - §o¹n th¬, v¨n Êy cã cÇn ph©n ýkh«ng ? NÕu cã: ph©n lµm mÊyý ? - T×m hiÓu dÊu hiÖu nghÖ thuËtcñatõng ý, c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u, c¸ch sö dông h×nh ¶nh, chi tiÕt, c¸ch sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt quen thuéc vµ ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ cña chóng trong viÖc biÓu ®¹t néi dung. B-íc3 : - LËp dµný ®o¹nv¨n: + Më ®o¹n : Cã thÓ giíi thiÖutrùctiÕp hoÆcgi¸ntiÕp + Th©n®o¹n: Nªu râc¸cý theoyªu cÇu cñabµi + KÕt®o¹n : Gãi l¹i néi dung c¶m thô b»ng1, 2 c©u v¨n hoÆc khÐolÐoliªnhÖ thùctÕ vµb¶n th©n. B-íc 4 : ViÕt thµnh ®o¹n v¨n c¶m thô dùa vµo t×m hiÓu ë 3 b-íc trªn. *VÝ dô minh ho¹ c¸ch d¹y métbµi tËp c¶m thô V¨n häc. VÝ dô 1: §Ò bµi : C¶m nghÜ cña em sau khi ®äc bµi: “ Dßng mÆc ¸o” s«ng cña NguyÔn Träng T¹o. C¸ch lµm B-íc1: - Yªu cÇu 2 - 3 häc sinh ®äc kü bµi tËp ®äc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn TrängT¹o - T×m hiÓunéi dung, nghÖ thuËtcña bµi th¬: + Néi dung bµi th¬: Ca ngîi vÎ ®Ñp cña dßng s«ng quª h-¬ng vµ c¶m xóccñat¸cgi¶®èi víi quª h-¬ng®Êtn-íc. + NghÖ thuËtcñabµi th¬: Nh©n hãa- Tõ gîi t¶, gîi c¶m. B-íc2: Ph©n ý: Bµi th¬ chialµm 2 ýnhá - ý 1: 8 dßngth¬ ®Çu: Mµu ¸o cña dßngs«ngc¸c buæi s¸ng, tr-a , chiÒu, tèi. NghÖ thuËtcÇn khai th¸c: + §éngtõ: MÆc + Tõ ng÷ gîi t¶ mµu s¾c: Lôa ®µo, ¸o xanh, h©y h©y r¸ng vµng, nhung 7 tÝm + Tõ ng÷ gîi c¶m: §iÖu lµm sao, th-ítth¹, th¬ thÈn. + Nh©nho¸: ®iÖu, mÆc¸o - ý 2: 6 dßngcßn l¹i: Mµu¸o cña dßngs«nglóc®ªm khuya, trêi s¸ng. NghÖ thuËtcÇn khai th¸c: + Tõ ng÷ gîi t¶ mµus¾c: ¸o ®en, ¸ohoa. + Tõ ng÷ gîi c¶m; ngÈnng¬ + Nh©n ho¸: mÆc¸o B-íc3: LËp dµn ý - Më ®o¹n : Giíi thiÖu gi¸n tiÕp - Th©n®o¹n: + ý 1: T¸c gi¶ giíi thiÖu mµu s¾c cña dßng s«ng c¸c buæi : s¸ng , tr-a , chiÒu, tèi. §éng tõ “ mÆc” trong “ s«ng mÆc ¸o”. s«ng ®-îc nh©n ho¸ nhmét thiÕu n÷ thÝchlµm duyªn. TÝnh tõ gîi t¶ mµu s¾c: lôa ®µo, ¸o xanh, h©y h©y r¸ng vµng, nhung tÝm, cho ta thÊy s¾c n-íc cña dßng s«ng biÕn ho¸ mäi thêi ®iÓm trong ngµy. TÝnh tõ gîi c¶m: ®iÖu lµm sao, th-íttha, ngÈn ng¬ gîi c¶m xóc uyÓn chuyÓn, mÒm m¹i, t×nh yªu quª h-¬ng. + ý 2: T¸c gi¶ giíi thiÖu mµu s¾c cña dßng s«ng lóc ®ªm khuya, trêi s¸ng Tõ ng÷ gîi t¶ mµu s¾c: ¸o ®en, ¸o hoa, diÔn t¶ mµu s¾c cña dßng s«ng biÕnho¸ lóc®ªm khuya vµ s¸ngra. TÝnh tõ gîi c¶m: th¬m ®Õn ngÈn ng¬ t¶ c¶m xóc m¹nh ®Õn ng©y ngÊt lßngng-êi. - KÕt®o¹n: T×nh yªu quª h-¬ng ®Êtn-íc cña nhµ th¬ ®· lµm cho dßng s«ng ®Ñp h¬n bao giê hÕt, ng-êi ®äc thùc sù rung ®éng tr-íc vÎ ®Ñp cña métdßngs«ng B-íc4: ViÕtthµnh ®äan c¶m thô: ViÕt vÒ dßng s«ng quª h-¬ng, rÊt nhiÒu nhµ th¬ ®· cã nh÷ng bµi viÕt hay nh-: “Nhí con s«ng quª h-¬ng” cña TÕ Hanh; “ BÌ xu«i s La” cña Vò Duy Th«ng… §ã lµ nh÷ng bµi th¬ hay mang ®Ëm mét 8 quª v¬i ®Çy. Bµi th¬ “ Dßng s«ng o” cña mÆcNguyÔn ¸ Träng T¹o còng lµ métbµi th¬ mang®Õn chotanhiÒu t×nh c¶m s©us¾c. “ Dßng s«ng mÆc ¸o” gåm 14 c©u th¬ lôc b¸t. T¸c gi¶ ®· lµm ra tr-íc m¾tchóngta métdßngs«ngquª rÊt®Ñp, mµu s¾c cña n-íc s«ng thay®æi theo nh÷ngthêi ®iÓm trong c¶ ngµy ®ªm. §éng tõ “ mÆc” trong “ s«ng mÆc ¸o” ®· nh©n ho¸ dßng s«ng nh- mét thiÕu n÷ thÝch lµ lµm duyªn. Nhµ th¬ rÊt tinh tÕ ph¸thiÖn ra nh÷ng s¾c mµu, nh÷ng s¾c ®Ñp cña dßngs«ngquª h-¬nglu«n lu«nbiÕn ®æi. Ta h·y chiªm ng-ìng “ Dßng cs«ng ¸o” cña mÆ NguyÔn Träng T¹o: Nhµ th¬ ®· khÐo lÐo sö dông nghÖ thuËtnh©n ho¸, d-íi ¸nh b×nh minh, dßng s«ng biÕt “ ®iÖu” ®µ khoe ¸o ®Ñp, ¸o dµi “ th-ít tha” ®· lµm con s«nghiÖn lªn xinh ®Ñp, duyªn d¸ngvµ gÇn gòi biÕtbao! Tr-a vÒ dßng s«ng réng bao la, s«ng mÆc “¸o xanh”….¸o míi. ChiÒu tèi, s«ng “ cµi lªn mµu ¸o h©y h©y r¸ng vµng’”. §Çu h«m , s«ng mÆc ¸o nhung thªu vÇngtr¨ngtr-íc ngùc, cã ngµn sao ®ªm ®iÓm t«. Nöa ®ªm vÒ khuya, s«ng lÆng lÏ nÐp m×nh trong rõng b-ëi, s«ng kÝn ®¸o gi¶n dÞ kho¸c chiÕc ¸o mµu ®en. Vµ s¸ng sím h«m sau thËtbÊtngê, dßng s«ng mÆc ¸o hoa -íp h-¬ng b-ëi lµm “ ngÈn ng¬” lßng ng-êi: “ S¸ng ra th¬m ®Õn ngÈn ng¬ Dßngs«ng®· mÆcbao giê¸o hoa Ng-íclªn bçnggÆp la ®µ Ngµn hoa b-ëi ®· në nhoµ ¸o ai”…. Bµi th¬ “ ßng D s«ng mÆc ¸o” ®· thÓ hiÖn mét c¸ch th¾m thݪt yªudßngs«ng, n¬i ch«nrau c¾trèn cña m×nh. §äc xongbµi th¬ trªn, em thÊyyªu h¬n, quÝ h¬n con s«ng§¸yhiÒn hoµ th¬ méng ch¶y qua quª h-¬ng em ®· t¹o nªn nh÷ng b·i mÝa, ngµn d©u xanh ng¾t ®«i bê… VÝ dô 2: §Ò bµi : Më ®Çu bµi th¬ "Nhí con s«ng quª h-¬ng", nhµ th¬ TÕ HanhviÕt: "Quª h-¬ngt«i cã con s«ngxanhbiÕc N-ícg-¬ngtrongsoi tãcnh÷nghµngtre T©m hån t«i lµ métbuæi tr-a hÌ To¶ n¾ng xuèng lßng s«ng lÊp lo¸ng…" 9 Em hiÓu vµ c¶m nhËn ®-îc c¸i hay, c¸i ®Ñp cña 4 c©u th¬ trªn nhthÕ nµo? C¸ch lµm B-íc 1 : Yªu cÇu 2 - 3 häc sinh ®äc kü bµi tËp vµ ®o¹n th¬ cña TÕ Hanh - T×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËtcña®o¹n + Néi dung ®o¹n : Giíi thiÖu con s«ng quª h-¬ng vµ t×nh c¶m cñat¸cgi¶víi cons«ng quª h-¬ng. + NghÖ thuËt®o¹n : Nh©nho¸- sos¸nh- tõ gîi t¶. B-íc2 : Ph©ný- ®o¹n th¬ph©nlµm hai ýnhá - ý 1 : Hai c©u ®©u: Nhµth¬giíi thiÖu con s«ngquª h-¬ng + "NghÖ thuËt" cÇnkhai th¸c. + Tõ gîi t¶mµu s¾c"xanh biÕc" + §éng tõ "cã" + Nh©nho¸"soi tãcnh÷ng hµng tre". - ý 2 : Hai c©u cuèi ®o¹n : T×nh c¶m cña nhµ th¬ víi con s«ng quª h-¬ng NghÖ thuËtcÇnkhai th¸c + Sos¸nh kh¼ng®Þnh: "T©m hån t«i lµmétbuæi tr-ahÌ" + H×nh ¶nh "Buæi tr-ahÌ" nãng báng. + §éng tõ "to¶" vµtõ l¸y"lÊp lo¸ng" rÊtgîi h×nh. ...... Uû ban nh©n d©n quËn ®èng ®a Trêng tiÓu häc C¸t Linh ----------------------------------- 10 S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Mét sè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häc sinh giái líp 4 theo ch¬ng tr×nh míi M«n : TiÕng ViÖt Tªnt¸cgi¶: §Æng Mai Ph¬ng Gi¸oviªn c¬ b¶n tiÓu häc N¨m häc: 2010 - 2011 Tªn ®Ò tµi : " Métsè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häcsinh giái líp 4 theo ch¬ng tr×nh míi" . A. Lý do chän ®Ò tµi 11 ViÖc ph¸thiÖn, båi dìng häc sinh n¨ng khiÕu bao giê còng lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña mçi gi¸o viªn, mçi nhµ trêng vµ mäi nÒn gi¸o dôc. Cïng víi c¸c m«n häc kh¸c, viÖc båi dìng häc sinh n¨ng khiÕu V¨n còng lµ méttrong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña c«ng t¸cbåi dìnghäcsinhgiái ë c¸cnhµtrêngtiÓuhäc. Trong ch¬ng tr×nh TiÓu häc kh«ng cã m«n V¨n víi t c¸ch lµ mét m«n häc ®éc lËp nhng vÉn híng tíi h×nh thµnh n¨ng lùc V¨n cho häc sinh. §Ó h×nh thµnh n¨ng lùc V¨n cho häc sinh TiÓu häc, tríc hÕt ph¶i h×nh thµnh n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc cho häc sinh. Tøc lµph¶i h×nh thµnh n¨ng lùc tiÕp nhËn, hiÓu, c¶m nhËn ®îc c¸i hay, c¸i ®Ñp vÒ néi dung vµ nghÖ thuËtcña®o¹n v¨n, ®o¹n th¬ hay métt¸c phÈm v¨n häc. Víi mong muèn båi dìng vµ ph¸ttriÓn n¨ng khiÕu v¨n cho häc sinh nªn trong cÊu tróc cña®Ò thi chän häc sinh giái líp 4, 5 c¸c cÊp theo ch¬ng tr×nh cò bao giê còng cã métbµi tËp c¶m thô v¨n häc víi sè ®iÓm chiÕm kho¶ng 20 25% tæng ®iÓm toµnbµi. Trong thùc tÕ hiÖn nay, khi tiÕp cËn víi ch¬ng tr×nh míi, t«i nhËn thÊy: n¨ng lùc c¶m thô cñahäc sinh cßn rÊth¹n chÕ mÆc dï c¸c em ®·®îc lµm quen tõ líp 2 - 3. Xong c¸c em chØ míi ®îc ph¸thiÖn qua c¸c v¨n b¶n nghÖ thuËtvµ chØ ®îc biÕtqua sù dÉn d¾tcña thÇy c« chø hoµn toµn c¸c em cha®îcviÕtthµnh mét ®o¹n v¨n c¶m thô. ChÝnh v× vËy mµviÖcbåi dìng häc sinh giái líp 4 theo ch¬ng tr×nh míi ÝtnhiÒu còng gÆp nh÷ng khã kh¨n. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ®¸p øng nhiÖm vô båi dìng nh©n tµi mµ x· héi ®·giao cho ngµnh. §ã chÝnh lµc©u hái, lµnçi tr¨n trë cñanhiÒu nhµgi¸o t©m huyÕtvµ®ã còng lµlý do ®Ó t«i chän nghiªn cøu, thùchiÖn vµ®óc rót métsè kinh nghiÖm trong c«ng t¸cbåi dìng häc sinh mòi nhän qua®Ò tµi "Métsè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n häc cho häc sinh giái líp 4 theo ch¬ng tr×nh míi" . B. Ph¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn 1. Ph¹m vi thùchiÖn §Ò tµi híng tíi viÖc t×m hiÓu nghiªn cøu, v©n dông c¸c biÖn ph¸p båi dìng, rÌnn¨nglùcc¶m thô V¨n chohäcsinhgiái líp 4. 2. Thêi gian thùchiÖn . Tõ th¸ng9/2010 ®Õnth¸ng 4/2011 C. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi. 1. Kh¶o s¸tthùctÕ. Th«ng quaviÖc gi¶ng d¹y bé m«n TiÕng ViÖtcho ®éi tuyÓn häc sinh giái líp 4 theo ch¬ng tr×nh míi t«i nhËn thÊy hÇu hÕtc¸c em häc sinh giái ®Òu c¶m thÊy rÊtkhã kh¨n, vÊtv¶ khi lµm bµi tËp c¶m thô V¨n häc. Vµ qu¶thËt®óng nhvËy, víi cÊu tróc cñamét®Ò kh¶os¸t60 phótbµi tËp sè 3 lµbµi tËp c¶m thôV¨n häcchiÕm 4/20 ®iÓm t«i thu ®îckÕtqu¶nhsau : §¹tyªu Kh«ng ®¹t Kh«ng Bµi xÕp lo¹i Giái Kh¸ cÇu yªu cÇu lµm bµi 12 Sè bµi 0/25 0/25 7/25 11/25 7/25 2. Nh÷ng biÖn ph¸p thùchiÖn (néi dung chñ yÕu cña ®Ò tµi) Víi chÊt lîng kh¶o s¸t nh vËy, t«i kh«ng tr¸nh khái nh÷ng b¨n kho¨n, tr¨n trë. B»ng kinh nghiÖm gi¶ng d¹y, båi dìng häc sinh giái cña m×nh cïng víi viÖc häc hái ®ång nghiÖp vµl·nh ®¹o, b¶n th©n t«i ®·x©y dùng ch¬ng tr×nh cïng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y víi métsè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n cho häc sinh nh»m gióp c¸c em ®¹t kÕt qu¶ tèt trong c¸c kú thi vµchuÈn bÞ cho viÖc häc V¨n ë cÊp trªn. Cô thÓ lµ: Víi chÊtlîng kh¶o s¸tnhvËy, t«i kh«ng tr¸nh khái nh÷ng b¨n kho¨n, tr¨n trë. B»ng kinh nghiÖm gi¶ng d¹y, båi dìng häc sinh giái cña m×nh cïng víi viÖc häc hái ®ång nghiÖp vµ l·nh ®¹o, b¶n th©n t«i ®· x©y dùng ch¬ng tr×nh cïng kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y víi métsè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c¶m thô V¨n cho häc sinh nh»m gióp c¸c em ®¹tkÕtqu¶tèttrong c¸c kú thi vµchuÈn bÞ choviÖchäcV¨n ë cÊp trªn. Cô thÓ lµ: 2.1. X©y dùng híng xö lý ®èi víi c©u hái khã ë ph©n m«n TËp ®äc líp 4. XuÊtph¸ttõ thùc tÕ gi¶ng d¹y ph©n m«n TËp ®äc ë líp 4 t«i nhËn thÊy : nhiÒu bµi TËp ®äc lµ v¨n b¶n mang tÝnh nghÖ thuËtcao. NÕu chØ luyÖn cho häc sinh ®äc ®óng th× cha ®ñ mµ ph¶i gióp häc sinh ®äc diÔn c¶m ®Ó c¶m thô ®îc "C¸i thÇn" cña v¨n b¶n mµ c¸c yÕu tè nghÖ thuËtlµ ph¬ng tiÖn ®Ó chuyÓn t¶i néi dung. ChÝnh v× thÕ, nÕu bá h¼n c¸c c©u hái khã th× môc tiªu chÝnh cñaph©n m«n TËp ®äc sÏ bÞ thiÕu hôtlµm h¹n chÕ n¨ng lùc c¶m thô cña häc sinh ®Æc biÖtlµ nh÷ng häc sinh cã n¨ng khiÕu kh«ng ®îc ph¸thiÖn vµbåi dìng. ChÝnh v× vËy, t«i ®·tù x©y dùng vµxin ý kiÕn chØ ®¹o cñac¸c cÊp l·nh ®¹o chuyªn m«n ®aragi¶i ph¸p xö lý c©u hái khã b»ng c¸ch kh«ng ®Ætc©u hái kiÓm tra häc sinh nhng cÇn gi¶ng b»ng c¸ch dÉn d¾tchuyÓn ý, tãm t¾thay híng dÉn c¸ch ®äc. Gi¶i ph¸p cña t«i ®îc chÊp thuËn tõ trong dÞp hÌ nªn n¨m häc 2010 - 2011 t«i ®· m¹nh d¹nthùchiÖn theohíng gi¶i quyÕtÊy. Ch¼ng h¹n: - Víi c©u hái 4 trong bµi "Trèng ®ång §«ng S¬n" (TV4/ T1 trang17) : "Em cãnhËn xÐtg× vÒ c¸chviÕtc©u cñat¸cgi¶trong®o¹n3 ?". §èi víi c©u hái nµy, t«i lång vµo phÇn híng dÉn ®äc. Sau khi híng dÉn ®äc toµn bµi, ®äc ®o¹n 1, ®äc ®o¹n 2 t«i nªu : "ë ®o¹n 3, t¸c gi¶viÕtc©u cã nhiÒu tõ ®îc lÆp l¹i, v× vËy c¸c em cÇn nhÊn giäng ®óng ". - C©u 1 bµi " Hoahäc trß" (T45 T2 trang 43) : "T¹i sao t¸c gi¶l¹i gäi hoaphîng lµ ‘Hoa häc trß” ? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó chuyÓn sang ý 2. Sau khi häc sinh ®äc ®o¹n 2, t«i nªu "VÎ ®Ñp cñahoaphîng cã g× ®Æc biÖt?” 13 - C©u 2 bµi "Dßng s«ng mÆc ¸o" (TV4 T2 trang118) : C¸ch nãi “Dßng s«ng mÆc ¸o” cã g× hay? T«i lång c©u nµy ®Ó cung cÊp biÖn ph¸p nh©n ho¸ cho häc sinh giái b»ng c¸ch nªu "C©u "Dßng s«ng mÆc ¸o" lµ c©u cã sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸ , h×nh ¶nh nh©n ho¸ lµm næi bËtsù thay ®æi mµu s¾c cña dßng s«ng theo thêi gian , theo mµu trêi, mµu n¾ng, mµu cña cá c©y...lµm cho cons«ng trënªngÇngòi víi con ngêi C©u 3 bµi: "§êng ®i SaPa" (TV4 T2 trang 102: V× sao t¸c gi¶gäi Sa Pa lµ “mãn quµ tÆng diÖu k× “cña thiªn nhiªn? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó cung cÊp phÐp ®¶o ng÷ trong c©u “ c¸i, tr¾ng longlanh métc¬n matuyÕttrªn nh÷ng cµnh®µo, lª, mËn. “ Nãi tãm l¹i: Díi h×nh thøc híng dÉn ®äc, chuyÓn ý hay tãm ý, t«i lång néi dung c©u hái gi¶m t¶i ®Ó cung cÊp cho häc sinh giái vÒ nghÖ thuËtcñabµi hay gióp häc sinh c¶m thô v¨n häc métc¸ch nhÑ nhµng. Ngoµi ra ë mçi bµi häc, ®o¹n cã biÖn ph¸p tu tõ, so s¸nh, ®¶o ng÷, nh©n ho¸, tîng trng, ®iÖp tõ, t«i ®Òu gîi ý ®Ó häc sinh c¶m nhËn c¸i hay, c¸i ®Ñp cña v¨n b¶n lµm næi bËtnéi dung. §©y còng lµmétc¸ch ®Ó båi dìng häcsinh giái ngay t¹i líp, ëtõng giêhäc. 2.2. C¸cbiÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùcc¶m thô v¨n häc. Trong gi¶ng d¹y TiÕng ViÖtcho häc sinh giái líp 4 t«i rÊtcoi träng viÖc båi dìng n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc tríc khi b¾ttay vµo viÖc rÌn kü n¨ng. V× vËy bao giê t«i còng ®arayªu cÇu rÌn luyÖn c¶m thô v¨n häc tríckhi rÌnluyÖnkün¨ng viÕt®o¹nv¨n vÒ c¶m thôv¨n häc. Tríc hÐt cÇn cho häc sinh hiÓu ®îc kh¸i niÖm "C¶m thô v¨n häc" métc¸ch ®¬n gi¶n nhÊt: ®ã chÝnh lµ sù c¶m nhËn nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt, nh÷ng ®iÒu s©u s¾c, tÕ nhÞ vµ®Ñp ®Ï cñav¨n häc thÓ hiÖn trong t¸c phÈm (®o¹n v¨n, ®o¹n th¬, thËm chÝ mét tõ ng÷ cã gi¸ trÞ trong c©u v¨n, c©u th¬.) Sau ®ã t«i rÌn n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc c¸c em theo c¸c yªu cÇu sau: 2.2.1. Trau dåi høngthó khi tiÕp xócth¬ v¨n: Ngay tõ khi cßn nhá, hÇu hÕtc¸c em ®Òu thÝch nghe «ng bµ, chamÑ hoÆc ngêi th©n kÓ chuyÖn, ®äc th¬. Bíc ch©n vµo trêng tiÓu häc ®îc tiÕp xóc víi nh÷ng c©u th¬, bµi v¨n hay trong SGK TiÕng ViÖt, nhiÒu em muèn ®äc to métc¸ch thÝch thó. §ã chÝnh lµnh÷ng biÓu hiÖn ban ®Çu cña høng thó, cÇn gi÷ g×n vµ nu«i dìng ®Ó nã ph¸tph¸ttriÓn liªn tôc, m¹nh mÏ ®Õn møc saymª. ChÝnh v× thÕ phÇn ®Çu cñach¬ng tr×nh t«i thêng cho c¸c em tiÕp cËn víi nh÷ng bµi th¬, bµi v¨n tuyÓn chän. Nh÷ng bµi th¬ ®îc bè trÝ ®äc tríc bëi th¬ vèn lµtiÕng nãi k× diÖu cñat©m hån. Víi ng«n ng÷ 14 ®îc ch¾tläc, giµu h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu, l¹i gîi c¶m, th¬ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn con tim trong nh÷ng s¾c th¸i t×nh c¶m kh¸c nhau: vui, buån, th¬ng, giËn...t¹o choc¸c em cã høng thó khi tiÕp xócvíi th¬ v¨n ®Ó tõ ®ã c¸cem ®Õn víi v¨n häc métc¸ch tù gi¸c, say mª - ®©y lµmétyÕu tè quan träng cñac¶m thôv¨n häc. 2.2.2 TÝch luüvèn hiÓu biÕtvÒ thùctÕ cuécsèng vµ v¨n häc Qu¸ tr×nh c¶m thô v¨n häc mang tÝnh chñ quan v× nã phô thuéc vµo vèn sèng, nh÷ng kinh nghiÖm hiÓu biÕtriªng cña ngêi c¶m thô v¨n häc. C¸i "vèn" Êy tríc hÕt®îc tÝch luü b»ng nh÷ng hiÓu biÕtvµ c¶m xóc cña b¶n th©n qua sù ho¹t®éng vµ quan s¸thµng ngµy. ChÝnh v× vËy t«i nh¾c c¸c em tËp quan s¸t thêng xuyªn, quan s¸t b»ng nhiÒu gi¸c quan (m¾t nh×n, tai nghe, tay sê, mòi ngöi). Trong qu¸ tr×nh quan s¸tcÇn t×m ranÐt chÝnh, thÊy ®îc ®øc tÝnh riªng cñamçi c¶nh vËt, con ngêi, sù viÖc diÔn ra xung quanh. Khi quan s¸tcÇn ghi chÐp l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm mµm×nh c¶m nhËn nh: métc©u nãi létt¶tÝnh nÕt, nh÷ng d¸ng ngêi vµh×nh bãng tiÕng ®éng, ¸nh ®Ìn, nÐtmÆt, méttr¹ng th¸i ttëng do m×nh ®·khæ c«ng ng¾m, nghe, nghÜ míi bËt lªn vµ khi thÊy bËt lªn ®îc th× thÝch thó, hµo høng, kh«ng ghi "kh«ng chÞu ®îc". V× thÕ khi d¹y mçi bµi cã g¾n víi thùc tÕ ®Þaph¬ng baogiê t«i còngnh¾cc¸cem quan s¸t. VÝ dô: Khi d¹y bµi “ C¸nh diÒu tuæi th¬” trong chñ ®iÓm “ TiÕng diÒu” t«i nh¾c c¸c em h·y quan s¸t vµo nh÷ng buæi chiÒu mïa hÌ, ®ª uèn lîn th©n quen nh÷ng c¸nh diÒu l¬ löng trªn kh«ng trung cïng víi tiÕng hß reo cñac¸c b¹n cïng løa. C¸c em sÏ thÊy ®îc thó vui cñatrß th¶ diÒu, ®ång thêi c¸c em còng thÊy ®îc c¶nh thanh b×nh cña lµng quª ViÖt Nam. ChÝnh v× thÕ, khi häc bµi nµy kh«ng khÝ líp s«i næi h¼n lªn vµhiÖu qu¶bµi häccòng caoh¬n. Bªn c¹nh vèn hiÓu biÕtvÒ thùc tÕ cuéc sèng, vèn sèng còng ®îc båi dìng métc¸ch gi¸ntiÕp quas¸chvë bëi nh÷ng kinh nghiÖm cña®êi sèng, nh÷ng thµnh tùu v¨n häc, khoa häc ttëng cña c¸c thÕ hÖ tríc vµ c¶ cña nh÷ng ngêi ®¬ng thêi phÇn lín ®îc ghi l¹i trong s¸ch vëi. Mçi cuèn s¸ch cã biÕtbao ®iÒu lîi Ých vµ lý thó. Nã gióp ta më réng tÇm nh×n vµ cuéc sèng, kh¬i s©u nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xóc, gãp phÇn kh¬i dËy n¨ng lùc c¶m thô v¨n cho c¸c em. Do ®ã t«i lu«n ®éng viªn c¸c em ®Õn th viÖn cña trêng vµsu tÇm nh÷ng cuèn s¸ch phï hîp víi løatuæi, cã Ých cho viÖchäc tËp tu dìng ®Ó ®äc. T«i còng giíi thiÖu cho phô huynh nh÷ng cuèn s¸ch hay vµ bæ Ých ®Ó häc mua vµ lµm phÇn thëng cho con em m×nh mçi khi c¸c em ®¹t ®iÓm cao. Gióp c¸c em cã hiÓu biÕt s©u s¾c h¬n vÒ thùc tÕ cuéc sèng vµv¨n häc, lµm cho trÝ tëng tîng cñac¸c em thªm phong phó, ch©n thùc. §©y chÝnhlµ®iÒu kiÖn quan träng®Ó c¶m thôv¨n häctèt. 2.2.3. N¾m v÷ng kiÕn thøcc¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖt §ång thêi víi viÖc båi dìng vèn sèng, cÇn ph¶i trang bÞ cho häc sinh métsè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖtvµmétsè kiÕn thøc vÒ v¨n häc nh c¸ckh¸i niÖm vÒ h×nh ¶nh, chi tiÕt, kÕt cÊu t¸c phÈm, c¸c ®Æc trng cña 15 ng«n ng÷ nghÖ thuËt, métsè biÖn ph¸p tu tõ. Muèn c¶m thô ®îc v¨n ph¶i cã tri thøc, nÕu kh«ng, khi ®äc v¨n còng chØ nh "®µn g¶y tai tr©u". Do ®ã t«i ®· cung cÊp cho häc sinh métsè kiÕn thøc c¬ b¶n nµy cho häc sinh trong dÞp hÌ cô thÓ lµ: a. HiÓu biÕtvÒ ng÷ ©m vµ ch÷ viÕtTiÕngViÖt(©m thanh, ch÷ ghi ©m, dÊu ghi thanh, tiÕngc¸cbéphËn cña tiÕng: ©m ®Çu, vÇn, thanh….) b. Tõ ng÷: CãkiÕnthøctõ ng÷ s©u réng Trong ®o¹n v¨n t¶c¶nh lµng quª ngµy mïacñanhµv¨n T« Hoµi, c¸c em chó ý ngay tíi s¾c ®é cña mµu vµng. C¸c tõ tõ ghÐp (cã nghÜa ph©n lo¹i) chØ mµu vµng kh¸c nhau ®· ®îc nhµ v¨n biÕn ho¸ kh«n lêng: vµng xuém, vµng hoe, vµng lÞm, vµng xËm, vµng t¬i, vµng ®èm, vµng èi, vµng xäng, vµng gißn, vµng mît.Cã nh÷ng mµu vµng kh«ng nh×n b»ng m¾t®îc chØ cã thÓ c¶m nhËn b»ng t©m hån qua c¸ch diÔn ®¹tcña nhµ v¨n: vµng h¬n thêng khi, vµng nh nh÷ng v¹t¸o n¾ng mµu vµng trï phó, ®Çm Êm l¹ lõng. c. Ng÷ ph¸p: Cã kiÕn thøcvÒ c©u míi c¶m nhËn ®îc c¸i haycña nhµ v¨n NguyÔn Phan H¸ch. "Tho¸t c¸i, l¸c ®¸c….hiÕm quý" NÕu thiÕu ®i nh÷ng tr¹ng ng÷ g©y Ên tîng vÒ thêi gian "Tho¾tc¸i" kh«ng dïng c¸ch ®¶o bæ ng÷ (l¸c ®¸c), ®¶o vÞ ng÷ (tr¨ng long lanh) nh÷ng c©u v¨n trªn sÏ kh«ng thÓ lµm cho ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp nªn th¬vµhuyÒn ¶ocñath¾ngc¶nh SaPa. d. Lµm quen víi nh÷ngkh¸i niÖm: *H×nh ¶nh: Lµ toµn bé ®êng nÐt, mµu s¾c hoÆc ®Æc ®iÓm cña ngêi, vËt, c¶nh bªn ngoµi ®îc ghi l¹i trong t¸c phÈm, nhê ®ã tacã thÓ tëng tîng ra®îcngêi, vËtc¶nh ®ã. VÝ dô: "Vên tra giã m¸t Bím bayrËp rên Quanh®«i ch©n mÑ Métrõngch©n con". Cã hai h×nh ¶nh: - Bím bay rËp rêntrong vên tragiãm¸t. - Métrõng ch©n conquanh ®«i ch©n mÑ. *Chi tiÕt: lµ ®iÓm nhá, ý nhá, khÝa c¹nh nhá trong néi dung sù viÖc hoÆcc©u chuyÖn. *Bè côc: Lµ sù xÕp ®Æt, tr×nh bµy c¸c phÇn ®Ó t¹o nªn mét sè néi dung hoµn chØnh. *Métsè h×nhthøctutõ. -So s¸nh: Lµ ®èi chiÕu hai sù vËt, hiÖn tîng cã cïng métdÊu hiÖu chung nµo ®ã víi nhau, nh»m lµm cho viÖc diÔn t¶trë nªn sinh ®éng, gîi c¶m. -Nh©n ho¸ : LµbiÕn sù vËtthµnh con ngêi b»ng c¸ch g¾n cho nã trë nªn sinh ®éng, hÊp dÉn. 16 Ngoµi hai h×nh thøc trªn, c¸c em ®·®îc lµm quen qua tiÕtLuyÖn tõ vµ c©u líp 2 - 3, t«i cßn choc¸c em lµm quen víi métsè h×nh thøctu tõ kh¸c nh: -§iÖp ng÷ : Lµsù nh¾c ®i nh¾c l¹i méttõ ng÷ nh»m nhÊn m¹nh mét ý nµo ®ã, lµm cho nã næi bËtvµhÊp dÉn ngêi ®äc. -§¶o ng÷ : Lµsù thay ®æi trËttù cÊu t¹ong÷ ph¸p th«ng thêng cñac©u, nh»m nhÊn m¹nh vµlµm næi bËtýcÇndiÔn®¹t. -Phãng ®¹i : Lµ c¸ch diÔn ®¹tnh©n lªn gÊp nhiÒu lÇn nh÷ng thuéc tÝnhcña®èi tîng nh»m môc®Ýchlµm næi bËtb¶n chÊtcña®èi tîng. -Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c : Lµc¸ch diÔn ®¹tlµm biÕn chuyÓn kh¶ n¨ng kÕthîp cña nh÷ng tõ chØ c¶m gi¸c (tõ chØ c¶m gi¸c nµy l¹i cã kh¶ n¨ngkÕthîp víi tõ chØ c¶m gi¸ckh¸c). -§èi lËp : Lµ c¸c ®Ættrong mét chuçi ®o¹n c©u, nh÷ng kh¸i niÖm, h×nh ¶nh ®èi lËp nhaunh»m nªu b¶n chÊtcña®èi tîng®îcmiªut¶. -C©u hái tu tï : Lµ c©u hái vÒ h×nh thøc lµ hái mµ vÒ thùc chÊtlµ kh¼ng ®ÞnhhoÆcphñ ®Þnh cã c¶m xóc. -Tîngthanh - tîng h×nh : Lµlèi dïng kÕthîp métlo¹i tõ tîng thanh hoÆc tõ tîng h×nh trong khi kÓ hoÆc t¶, nh»m t¹o nªn vÎ sèng ®éng cho thÕ giíi ®îcmiªu t¶. 2.3. RÌn kün¨ng viÕt®o¹n v¨n vÒ c¶m thô V¨n häc. Båi dìng vèn sèng vµtrang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ TiÕng ViÖt míi chØ lµ bíc chuÈn bÞ v× chóng chØ lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó c¶m thô v¨n ch¬ng. ViÖc lµm quan träng nhÊt®Ó t¹o ra n¨ng lùc c¶m thô V¨n häc lµ cho häc sinh tiÕp xóc víi t¸c phÈm v¨n ch¬ng métc¸ch cã hiÖu qu¶th«ng qua c¸c bµi tËp ®Ó båi dìng c¶m thô V¨n häc ®îc x©y dùng thµnh ®Ò ®Ó thö th¸ch, kiÓm tran¨nglùcc¶m thô V¨n häccñahäcsinh. Muèn rÌn kü n¨ng c¶m thu th¬ v¨n cho c¸c em, t«i thêng x©y dùng hÖ thèng c¸cbµi tËp rÌn c¶m thôtõ dÔ ®Õnkhã : - Bµi tËp t×m hiÓut¸cdôngcña c¸ch dïngtõ, ®Ætc©u sinh ®éng. - Bµi tËp ph¸thiÖn nh÷ngh×nh¶nh, chi tiÕtcã gi¸ trÞ gîi t¶. - Bµi tËp yªu cÇu ph¸thiÖn biÖn ph¸p tu tõ gÇn gòi víi häc sinh tiÓu häcvµ®¸nh gi¸gi¸trÞ cña chóngtrongviÖcbiÓu®¹tnéi dung. - Bµi tËp yªu cÇu häcsinh nªu ýnghÜa cña®o¹n bµi. *C¸c bíc tiÕn hµnh híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp béc lé c¶m thô V¨n häcqua®o¹n viÕtng¾n líp 4 theo ch¬ngtr×nh míi . T«i híng dÉn häcsinh khi nhËn ®îc bµi tËp c¶m thô th¬ v¨n cÇn thùc hiÖnthø tù lÇnlîttheo4 bícsau : Bíc1 : - §äckÜ ®Ò bµi, n¾m ®îc®Ò bµi yªucÇu g× ? - §äc kÜ ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n hoÆc bµi th¬, bµi v¨n… mµ ®Ò bµi cho. HiÓu kh¸i qu¸tnéi dungvµnghÖ thuËtchÝnh cña®o¹n, bµi. Bíc 2 : - §o¹n th¬, v¨n Êy cã cÇn ph©n ý kh«ng ? NÕu cã : ph©n lµm mÊyý ? 17 - T×m hiÓu dÊu hiÖu nghÖ thuËtcñatõng ý, c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u, c¸ch sö dông h×nh ¶nh, chi tiÕt, c¸ch sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt quen thuéc vµ ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ cña chóng trong viÖc biÓu ®¹t néi dung. Bíc3 : - LËp dµný ®o¹nv¨n : + Më ®o¹n : Cã thÓ giíi thiÖu trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp + Th©n ®o¹n: Nªu râ c¸cý theoyªu cÇu cñabµi + KÕt®o¹n : Gãi l¹i néi dung c¶m thô b»ng1, 2 c©u v¨n hoÆc khÐolÐoliªnhÖ thùctÕ vµb¶n th©n. Bíc4 : ViÕtthµnh ®o¹n v¨n c¶m thôdùavµot×m hiÓu ë3 bíctrªn. *VÝ dô minh ho¹ c¸ch d¹y métbµi tËp c¶m thô V¨n häc. VÝ dô 1: §Ò bµi : C¶m nghÜ cña em sau khi ®äc bµi: “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn Träng T¹o. C¸ch lµm Bíc1: - Yªu cÇu 2 - 3 häc sinh ®äc kü bµi tËp ®äc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn TrängT¹o - T×m hiÓunéi dung, nghÖ thuËtcña bµi th¬: + Néi dung bµi th¬: Ca ngîi vÎ ®Ñp cña dßng s«ng quª h¬ng vµ c¶m xóccñat¸cgi¶®èi víi quª h¬ng®Êtníc. + NghÖ thuËtcñabµi th¬: Nh©n hãa- Tõ gîi t¶, gîi c¶m. Bíc2: Ph©n ý: Bµi th¬ chia lµm 2 ýnhá - ý 1: 8 dßng th¬ ®Çu: Mµu ¸o cña dßng s«ng c¸c buæi s¸ng, tra , chiÒu, tèi. NghÖ thuËtcÇn khai th¸c: + §éngtõ: MÆc + Tõ ng÷ gîi t¶ mµu s¾c: Lôa ®µo, ¸o xanh, h©y h©y r¸ng vµng, nhung tÝm + Tõ ng÷ gîi c¶m: §iÖu lµm sao, thítth¹, th¬thÈn. + Nh©nho¸: ®iÖu, mÆc¸o - ý 2: 6 dßngcßn l¹i: Mµu¸o cña dßngs«nglóc®ªm khuya, trêi s¸ng. NghÖ thuËtcÇn khai th¸c: + Tõ ng÷ gîi t¶ mµus¾c: ¸o ®en, ¸ohoa. + Tõ ng÷ gîi c¶m; ngÈnng¬ + Nh©n ho¸: mÆc¸o Bíc3: LËp dµn ý 18 - Më ®o¹n : Giíi thiÖu gi¸n tiÕp - Th©n®o¹n: + ý 1: T¸c gi¶ giíi thiÖu mµu s¾c cña dßng s«ng c¸c buæi : s¸ng , tra , chiÒu, tèi. §éng tõ “ mÆc” trong “ s«ng mÆc ¸o”. îc nh s«ng ©n ho¸®nh mét thiÕu n÷ thÝchlµm duyªn. TÝnh tõ gîi t¶ mµu s¾c: lôa ®µo, ¸o xanh, h©y h©y r¸ng vµng, nhung tÝm, cho ta thÊy s¾c níc cña dßng s«ng biÕn ho¸ mäi thêi ®iÓm trong ngµy. TÝnh tõ gîi c¶m: ®iÖu lµm sao, thít tha, ngÈn ng¬ gîi c¶m xóc uyÓn chuyÓn, mÒm m¹i, t×nh yªuquª h¬ng. + ý 2: T¸c gi¶ giíi thiÖu mµu s¾c cña dßng s«ng lóc ®ªm khuya, trêi s¸ng Tõ ng÷ gîi t¶ mµu s¾c: ¸o ®en, ¸o hoa, diÔn t¶ mµu s¾c cña dßng s«ng biÕnho¸ lóc®ªm khuya vµ s¸ngra. TÝnh tõ gîi c¶m: th¬m ®Õn ngÈn ng¬ t¶ c¶m xóc m¹nh ®Õn ng©y ngÊt lßngngêi. - KÕt®o¹n: T×nh yªu quª h¬ng®Êtníc cña nhµ th¬ ®· lµm cho dßngs«ng ®Ñp h¬n bao giê hÕt, ngêi ®äc thùc sù rung ®éng tríc vÎ ®Ñp cña mét dßngs«ng Bíc4: ViÕtthµnh®äan c¶m thô: ViÕtvÒ dßngs«ngquª h¬ng, rÊtnhiÒu nhµ th¬ ®· cã nh÷ngbµi viÕt haynh: “Nhí con s«ng quª ¬ng” h cña TÕ Hanh; “ BÌ xu«i s«ng La” cña Vò Duy Th«ng… §ã lµ nh÷ng bµi th¬ hay é mang t t×nh qu ®Ëm ª v¬im ®Çy. Bµi th¬ “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn Träng T¹o còng l bµi th¬ mang®Õn chotanhiÒu t×nh c¶m s©u s¾c. “ Dßng s«ng mÆc ¸o” gåm 14 c©u th¬ lôc b¸t. T¸c gi¶ ®· lµm ra tríc m¾tchóng ta métdßng s«ng quª rÊt®Ñp, mµu s¾c cña níc s«ng thay ®æi theo nh÷ng thêi ®iÓm trong c¶ ngµy ®ªm. §éng tõ “ mÆc “ s«ng mÆc ¸o” ®· nh©n ho¸ dßng més«ng tthiÕu n nh ÷ thÝch lµm ®Ñp , lµm duyªn. Nhµ th¬ rÊt tinh tÕ ph¸thiÖn ra nh÷ng s¾c mµu, nh÷ng s¾c ®Ñp cña dßngs«ngquª h¬nglu«n lu«nbiÕn®æi. Ta h·ychiªm ngìng “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn Träng T¹o: Nhµ th¬ ®· khÐo lÐo sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸, díi ¸nh b×nh minh, dßng s«ng biÕt “ ®iÖu” ®µ khoe ¸o ®Ñp,ít ¸otha” dµi “®· thlµm cho 19