tailieuonthi
PhÇn më ®Çu
Trong x· héi t b¶n, mèi quan hÖ gi÷a t b¶n vµ ngêi lao ®éng lµ mèi
quan hÖ c¬ b¶n, s©u s¾c nhÊt, xuyªn qua tÊt c¶ quan hÖ cña x· héi ®ã. Gi¸ trÞ
thÆng d, phÇn gi¸ trÞ do lao ®éng cña c«ng nh©n lµm thuª s¸ng t¹o ra ngoµi
søc lao ®éng vµ bÞ nhµ t b¶n chiÕm kh«ng do bãc lét søc lao ®éng. Gi¸ trÞ
thÆng d do lao ®éng kh«ng c«ng cña ngêi c«ng nh©n lµm thuª s¸ng t¹o ra
lµ nguån gèc lµm giÇu cña c¸c giai cÊp c¸c nhµ t b¶n, s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ
thÆng d tríc hÕt nhµ t b¶n t¹o ra mét gi¸ trÞ sö dông nµo ®ã v× gi¸ trÞ sö
dông lµ vËt mang gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ thÆng d .Toµn bé ho¹t ®éng cña nhµ t
b¶n híng ®Õn, ®ã lµ t¨ng cêng viÖc t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d tuyÖt ®èi vµ gi¸
trÞ thÆng d t¬ng ®èi.
VËy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa lµ sù thèng nhÊt gi÷a qu¸
tr×nh s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ sö dông vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ thÆng d.
V× vËy C. M¸c viÕt “Víi t c¸ch lµ sù thèng nhÊt gi÷a qu¸ tr×nh lao
®éng vµ qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ th× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
hµng ho¸.
tailieuonthi
1. Sù chuyÓn ho¸ tiÒn tÖ thµnh t b¶n.
Mäi t b¶n lóc ®Çu ®Òu biÓu hiÖn díi h×nh th¸i mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh.
Nhng b¶n th©n tiÒn kh«ng ph¶i lµ t b¶n, mµ tiÒn chØ biÕn thµnh t b¶n khi
®îc sö dông ®Ó bãc lét lao ®éng cña ngêi kh¸c ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d.
NÕu tiÒn ®îc dïng ®Ó mua hµng ho¸ th× chóng lµ ph¬ng tiÖn gi¶n
®¬n cña lu th«ng hµng ho¸ vµ vËn ®éng theo c«ng thøc: Hµng- TiÒn- Hµng
(H-T-H), nghÜa lµ sù chuyÓn ho¸ cña hµng ho¸ thµnh tiÒn tÖ, råi tiÒn tÖ l¹i
chuyÓn ho¸ thµnh hµng. Cßn tiÒn víi t c¸ch lµ t b¶n th× vËn ®éng theo c«ng
thøc: TiÒn- Hµng- TiÒn (T-H-T), tøc lµ sù chuyÓn ho¸ tiÒn thµnh hµng vµ sù
chuyÓn ho¸ ngoÆc l¹i cña hµng thµnh tiÒn. BÊt cø tiÒn nµo vËn ®éng theo
c«ng thøc T-H-T ®Òu ®îc chuyÓn ho¸ thµnh t b¶n.
Do môc ®Ých cña lu th«ng hµng ho¸ gi¶n ®¬n lµ gi¸ trÞ sö dông nªn
vßng lu th«ng chÊm døt ë giai ®o¹n hai. Khi nh÷ng ngêi trao ®æi ®· cã
®îc gi¸ trÞ sö dông mµ ngêi ®ã cÇn ®Õn. Cßn môc ®Ých lu th«ng cña tiÒn
tÖ víi t c¸ch lµ t b¶n kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ sö dông mµ lµ gi¸ trÞ, h¬n n÷a lµ
gi¸ trÞ t¨ng thªm. V× vËy nÕu sè tiÒn thu b»ng sè tiÒn øng ra th× qu¸ tr×nh vËn
®éng trë nªn kh«ng cã gi¸ trÞ g×. Do vËy sè tiÒn thu ph¶i lín h¬n sè tiÒn ®·
øng ra, nªn c«ng thøc vËn ®éng ®Çy ®ñ cña t b¶n lµ: T-H-T’, trong ®ã
T’=T+ T. T lµ sè tiÒn tréi h¬n so víi sè tiÒn øng ra, C. M¸c gäi lµ gi¸ trÞ
thÆng d. Sè tiÒn øng ra ban ®Çu chuyÓn ho¸ thµnh t b¶n. VËy t b¶n lµ gi¸
trÞ mang l¹i gi¸ trÞ thÆng d. Môc ®Ých cña lu th«ng T-H-T’ lµ sù lín lªn cña
gi¸ trÞ thÆng d, nªn sù vËn ®éng T-H-T’ lµ kh«ng cã giíi h¹n v× sù lín lªn
cña gi¸ trÞ lµ kh«ng cã giíi h¹n.
Sù vËn ®éng cña mäi t b¶n ®Òu biÓu hiÖn trong lu th«ng theo c«ng
thøc T-H-T’, do ®ã c«ng thøc nµy ®îc gäi lµ c«ng thøc chung cña t b¶n.
TiÒn øng tríc, tøc lµ tiÒn ®a vµo lu th«ng, khi trë vÒ tay ngêi chñ
cña nã th× thªm mét lîng nhÊt ®Þnh (T). VËy cã ph¶i do b¶n chÊt cña lu
tailieuonthi
th«ng ®· lµm cho tiÒn t¨ng thªm, vµ do ®ã mµ h×nh thµnh gi¸ trÞ thÆng d hay
kh«ng?
ThËt vËy trong lu th«ng nÕu hµng ho¸ ®îc trao ®æi ngang gi¸ th× chØ
cã sù thay ®æi h×nh th¸i cña gi¸ trÞ, cßn tæng sè gi¸ trÞ, còng nh phÇn gi¸ trÞ
thuéc vÒ mçi bªn trao ®æi lµ kh«ng ®æi. VÒ mÆt gi¸ trÞ sö dông trong trao ®æi
cña hai bªn lµ kh«ng cã lîi g×. Nh vËy, kh«ng ai cã thÓ thu ®îc tõ lu
th«ng mét lîng lín h¬n lîng gi¸ trÞ ®· bá ra (Tøc lµ cha t×m thÊy T).
C.M¸c cho r»ng trong x· héi t b¶n kh«ng cã bÊt kú mét nhµ t b¶n
nµo chØ ®ãng vai trß lµ ngêi b¸n s¶n phÈm mµ l¹i kh«ng ph¶i lµ ngêi mua
c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. V× vËy khi anh ta b¸n hµng ho¸ cao h¬n gi¸ trÞ vèn cã
cña nã, th× khi mua c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ë ®Çu vµo c¸c nhµ t b¶n kh¸c còng
b¸n cao h¬n gi¸ trÞ vµ nh vËy c¸i ®îc lîi khi b¸n sÏ bï cho c¸i thiÖt h¹i khi
mua. (Cuèi cïng vÉn kh«ng t×m thÊy nguån gèc sinh ra T)
NÕu hµng ho¸ ®îc b¸n thÊp h¬n gi¸ trÞ, th× sè tiÒn mµ ngêi ®ã sÏ
®îc lîi khi lµ ngêi mua còng chÝnh lµ sè tiÒn mµ ngêi ®ã sÏ mÊt ®i khi lµ
ngêi b¸n. Nh vËy viÖc sinh ra T kh«ng thÓ lµ kÕt qu¶ cña viÖc mua hµng
thÊp h¬n gi¸ trÞ cña nã.
VËy trong lu th«ng kh«ng thÓ t¹o ra gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ thÆng d v× vËy
kh«ng thÓ lµ nguån gèc sinh ra T
ë ngoµi lu th«ng M¸c xem xÐt c¶ hai yÕu tè lµ hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ:
§èi víi hµng ho¸ ngoµi lu th«ng: Tøc lµ ®em s¶n phÈm tiªu dïng hay
sö dông vµ sau mét thêi gian tiªu dïng nhÊt ®Þnh th× thÊy c¶ gi¸ trÞ sö dông
vµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm ®Òu biÕn mÊt theo thêi gian.
§èi víi yÕu tè tiÒn tÖ: TiÒn tÖ ë ngoµi lu th«ng lµ tiÒn tÖ n»m im mét
chç. V× vËy kh«ng cã kh¼ n¨ng lín lªn ®Ó sinh ra T.
VËy ngoµi lu th«ng kh«ng thÓ xuÊt hiÖn tõ lu th«ng vµ còng kh«ng
thÓ xuÊt hiÖn ë bªn ngoµi lu th«ng. Nã ph¶i xuÊt hiÖn trong lu th«ng vµ
tailieuonthi
®ång thêi kh«ng ph¶i trong lu th«ng. §ã lµ m©u thuÉn c«ng thøc chung cña
t b¶n.
Khi M¸c trë l¹i lu th«ng lÇn thø hai vµ lÇn nµy M¸c ®· ph¸t hiÖn ra
r»ng: ë trong lu th«ng ngêi cã tiÒn lµ nhµ t b¶n ph¶i gÆp ®îc mét ngêi
cã mét thø hµng ho¸ ®Æc biÖt ®em b¸n. Mµ thø hµng ho¸ ®ã khi ®em ®i tiªu
dïng hay sö dông nã cã b¶n tÝnh sinh ra mét lîng gi¸ trÞ míi lín h¬n gi¸ trÞ
cña b¶n th©n nã, hµng ho¸ ®Æc biÖt ®ã chÝnh lµ søc lao ®éng.
2. Sù chuyÓn ho¸ søc lao ®éng thµnh hµng ho¸.
Sè tiÒn chuyÓn ho¸ thµnh t b¶n kh«ng thÓ tù lµm t¨ng gi¸ trÞ mµ ph¶i th«ng
qua hµng ho¸ ®îc mua vµo (T-H). Hµng ho¸ ®ã ph¶i lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt
mµ gi¸ trÞ sö dông cña nã cã ®Æc tÝnh lµ nguån gèc sinh ra gi¸ trÞ. Thø hµng
ho¸ ®ã lµ søc lao ®éng mµ nhµ t b¶n t×m thÊy trªn thÞ trêng.
Kh«ng ph¶i bao giê søc lao ®éng còng thµnh hµng ho¸, mµ søc lao
®éng chØ biÕn thµnh hµng ho¸ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö nhÊt ®Þnh.
C.M¸c nhÊn m¹nh søc lao ®éng chØ trë thµnh hµng ho¸ khi cã ®ñ hai
®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò sau:
Mét lµ: Ngêi lao ®éng ph¶i ®îc tù do vÒ th©n thÓ. Søc lao ®éng chØ
xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng víi t c¸ch lµ hµng ho¸, nÕu nã do b¶n th©n ngêi
cã søc lao ®éng ®a ra b¸n. VËy ngêi lao ®éng ph¶i ®îc tù do vÒ th©n thÓ,
cã quyÒn së h÷u søc lao ®éng cña m×nh th× míi ®em b¸n søc lao ®éng ®îc.
Trong c¸c x· héi n« lÖ vµ phong kiÕn, ngêi n« lÖ vµ n«ng n« kh«ng thÓ b¸n
søc lao ®éng ®îc v× b¶n th©n hä thuéc së h÷u cña chñ n« hay chóa phong
kiÕn. Do ®ã viÖc b¸n søc lao ®éng thµnh hµng ho¸ ®ßi hái thñ tiªu chÕ ®é n«
lÖ vµ n«ng n«.
Hai lµ: Ngêi lao ®éng bÞ tíc ®o¹t hÕt t liÖu s¶n xuÊt. NÕu chØ cã
®iÒu kiÖn ngêi lao ®éng ®îc tù do vÒ th©n thÓ th× cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó biÕn
søc lao ®éng thµnh hµng hãa ®îc. V× nÕu ngêi lao ®éng ®îc tù do vÒ th©n
thÓ mµ l¹i cã t liÖu s¶n xuÊt th× hä sÏ s¶n xuÊt ra hµng ho¸ vµ b¸n hµng ho¸
tailieuonthi
m×nh s¶n xuÊt ra chø kh«ng ph¶i b¸n søc lao ®éng. V× vËy muèn biÕn søc lao
®éng thµnh hµng ho¸ th× ngêi lao ®éng ph¶i lµ ngêi kh«ng cã t liÖu s¶n
xuÊt, chØ trong ®iÒu kiÖn Êy ngêi lao ®«ng míi b¸n søc lao ®éng cña m×nh
v× hä kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c ®Ó kiÕm sèng.
Do ®ã sù tån t¹i hai ®iÒu kiÖn nãi trªn tÊt yÕu biÕn søc lao ®éng thµnh
hµng ho¸ søc lao ®éng biÕn thµnh hµng ho¸ lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh ®Ó biÕn
thµnh t b¶n. Søc lao ®éng biÕn thµnh hµng ho¸ lµ nh©n tè ®¸nh dÊu mét giai
®o¹n míi trong sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸ t b¶n chñ nghÜa. Sù
cìng bøc b»ng c¸c biÖn ph¸p phi kinh tÕ trong chÕ ®é n« lÖ vµ chÕ ®é phong
kiÕn ®îc thay b»ng hîp ®ång mua b¸n b×nh ®¼ng vÒ h×nh thøc gi÷a ngêi së
h÷u t liÖu s¶n xuÊt.
3. Nhµ t b¶n ®· sö dông søc lao ®éng ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d.
Tríc hÕt ta nªn t×m hiÓu xem thÕ nµo lµ søc lao ®éng.
Søc lao ®éng lµ toµn bé nh÷ng n¨ng lùc tån t¹i trong mét con ngêi vµ ®îc
ngêi ®ã sö dông vµo s¶n xuÊt hµng ho¸.
Môc ®Ých cña s¶n xuÊt hµng ho¸ TBCN lµ t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d.
T×m hiÓu vÒ nguån gèc cña gi¸ trÞ thÆng d. Cã thÓ thÊy r»ng gi¸ trÞ
thÆng d kh«ng thÓ nµo t×m thÊy ®îc ë ngay trong ho¹t ®éng mua vµ b¸n
vµ cµng kh«ng thÓ t×m thÊy ë ngay trong b¶n th©n tiÒn tÖ. VËy ph¶i ®i t×m
nguån gèc gi¸ trÞ thÆng d ë b¶n th©n hµng ho¸. Nh vËy th× nhµ t b¶n ph¶i
t×m ®îc trªn thÞ trêng mãn hµng ho¸ nµo mµ thuéc tÝnh cña nã lµ ®Î ra gi¸
trÞ thÆng d mãn hµng Êy ®· thùc sù tån t¹i. §ã lµ søc lao ®éng cña nh÷ng
ngêi v« s¶n ®i lµm thuª kh¸c víi hµng ho¸ kh¸c, hµng ho¸ søc lao ®éng lµ
nguån ®Î ra gi¸ trÞ, gi¸ trÞ lín h¬n gi¸ trÞ b¶n th©n nã.
Còng nh nh÷ng hµng ho¸ kh¸c, hµng ho¸- søc lao ®éng còng cã hai
thuéc tÝnh lµ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông.
tailieuonthi
Gi¸ trÞ cña hµng ho¸- søc lao ®éng lµ gi¸ trÞ cña nh÷ng t liÖu sinh
ho¹t cÇn thiÕt ®Ó nu«i sèng ngêi c«ng nh©n. Nh÷ng yÕu tè tinh thÇn, d©n
téc, t«n gi¸o cña ngêi c«ng nh©n, nh÷ng chi phÝ ®µo t¹o ngêi c«ng nh©n.
Gi¸ trÞ hµng ho¸ søc lao ®éng gièng gi¸ trÞ hµng ho¸ th«ng thêng
kh¸c ë chç: Nã ph¶n ¸nh mét lîng hao phÝ nhÊt ®Þnh ®Ó t¹o ra nã. Nhng
gi÷a chóng cã sù kh¸c nhau c¬ b¶n: Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ th«ng thêng biÓu
thÞ hao phÝ lao ®éng trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ nhng hµng ho¸ søc lao
®éng l¹i lµ sù hao phÝ lao ®éng gi¸n tiÕp th«ng qua viÖc s¶n xuÊt ra nh÷ng
vËt phÈm tiªu dïng ®Ó nu«i sèng ngêi c«ng nh©n. Cßn hµng ho¸ søc lao
®éng ngoµi yÕu tè vËt chÊt, nã cßn cã yÕu tè tinh thÇn, yÕu tè gia ®×nh, nghÒ
nghiÖp mµ hµng ho¸ th«ng thêng kh«ng cã.
Còng gièng nh c¸c hµng ho¸ th«ng thêng, hµng ho¸ søc lao ®éng cã
kh¶ n¨ng tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu nhÊt ®Þnh nµo ®ã cña ngêi mua. Nhng
gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ søc lao ®éng cã thuéc tÝnh ®Æc biÖt: nã kh¸c víi
hµng ho¸ th«ng thêng ë chç khi ®em tiªu dïng hay sö dông nã th× kh«ng
nh÷ng kh«ng bÞ tiªu biÕn theo thêi gian vÒ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông mµ ngoÆc
l¹i nã l¹i t¹o ra mét lîng gi¸ trÞ míi c+ m (c+ m > v, víi v lµ gi¸ trÞ sö dông
cña b¶n th©n nã). Kho¶n lín lªn ®îc sinh ra trong qu¸ tr×nh sö dông søc lao
®éng chÝnh lµ thay gi¸ trÞ thÆng d. Gi¸ trÞ thÆng d lµ gi¸ trÞ míi d«i ra
ngoµi gi¸ trÞ søc lao ®éng do ngêi c«ng nh©n s¸ng t¹o ra. §ã chÝnh lµ kÕt
qu¶ lao ®éng kh«ng c«ng cña ngêi c«ng nh©n cho chñ nghÜa t b¶n. V×
ngêi c«ng nh©n lµm thuª cho nhµ t b¶n còng tøc lµ ®em søc lao ®éng cña
m×nh b¸n cho nhµ t b¶n trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Nhµ t b¶n sau khi
®· mua søc lao ®éng råi ®em tiªu dïng mãn hµng ®Æc biÖt Êy. Hä b¾t ngêi
c«ng nh©n ph¶i lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt lao ®éng mµ ngêi c«ng nh©n s¸ng t¹o
ra gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ nµy tÊt nhiªn thuéc vÒ nhµ t b¶n, gi¸ trÞ b¶n th©n søc lao
®éng ®îc chñ t b¶n tr¶ b»ng l¬ng. L¬ng chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña
søc lao ®éng. ChÕ ®é tiÒn l¬ng hµ kh¾c trong x· héi t b¶n dùa trªn t¨ng
tailieuonthi
cêng ®é lao ®éng cña ngêi c«ng nh©n nh»m thu ®îc nhiÒu thÆng d bãc
lét c«ng nh©n nhiÒu h¬n. ChÝnh v× vËy mÆc dï nhµ t b¶n vÉn tr¶ ®ñ gi¸ trÞ
søc lao ®éng nhng c«ng nh©n vÉn bÞ bãc lét.
Tõ ®ã M¸c kÕt luËn: Hµng ho¸- søc lao ®éng lµ nguån gèc t¹o ra gi¸
trÞ h¬n thÕ n÷a lµ t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d cho nhµ t b¶n. Bëi v×, søc lao ®éng
cµng ®em tiªu dïng hay sö dông th× ngêi c«ng nh©n hay ngêi lao ®éng
cµng tÝch luü ®îc kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp, cµng n©ng cao n¨ng xuÊt lao
®éng. Do ®ã sÏ gi¶m gi¸ trÞ hay møc tiÒn l¬ng mµ nhµ t b¶n ®· tr¶ cho hä.
V× vËy, díi chñ nghÜa t b¶n, giai cÊp t b¶n rÊt u thÝch lo¹i hµng ho¸ ®Æc
biÖt nµy.
VËy qu¸ tr×nh ngêi c«ng nh©n tiÕn hµnh lao ®éng lµ qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ra hµng ho¸ vµ ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ míi lín h¬n gi¸ trÞ
cña b¶n th©n gi¸ trÞ søc lao ®éng. PhÇn lín h¬n ®ã chÝnh lµ gi¸ trÞ thÆng d
mµ nhµ t b¶n ®· chiÕm ®o¹t.
§Ó hiÓu râ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gi¸ trÞ thÆng d. Em lÊy mét vÝ dô vÒ
viÖc s¶n xuÊt sîi cña mét nhµ t b¶n. Nã lµ sù thèng nhÊt gi÷a qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ra gi¸ trÞ sö dông vµ qu¸ tr×nh lín lªn cña gi¸ trÞ hay lµ qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ra gi¸ trÞ thÆng d.
Nhµ t b¶n dù kiÕn kÐo 10kg sîi. Gi¸ 1 kg b«ng lµ 1 ®«la; hao mßn
thiÕt bÞ m¸y mãc ®Ó kÐo 5 kg b«ng thµnh 5 kg sîi lµ 1®«la: tiÒn thuª søc lao
®éng 1 ngµy lµ 4 ®«la: gi¸ trÞ míi 1h lao ®éng cña c«ng nh©n lµ 1 ®«la vµ chØ
cÇn 4h ngêi c«ng nh©n kÐo ®îc 5 kg b«ng thµnh 5 kg sîi.
tailieuonthi
T b¶n øng tríc
Gi¸ trÞ cña s¶n phÈm míi
Lao ®éng cô thÓ cña c«ng
Gi¸ 10 kg b«ng
10kg
nh©n b¶o tån vµ chuyÓn gi¸
10 ®«la
trÞ 10 kg b«ng vµo 10 kg sîi
Hao mßn m¸y mãc
TiÒn thuª søc lao ®éng
2 ®«la
4 ®«la
trong mét ngµy
Tæng chi phÝ s¶n xuÊt
KhÊu hao TSC§
Gi¸ trÞ míi do 8h lao ®éng
2 ®«la
8 ®«la
cña ngêi c«ng nh©n t¹o ra
16 ®«la
Tæng doanh thu
20 ®«la
tailieuonthi
KÕt luËn
Môc ®Ých cña s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt ra gi¸
trÞ sö dông, mµ lµ s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ thÆng d, lµ nh©n gi¸ trÞ lªn. Theo ®uæi
gi¸ trÞ thÆng d b»ng bÊt cø thñ ®o¹n nµo lµ môc ®Ých, ®éng c¬ thóc ®Èy sù
ho¹t ®éng cña mçi nhµ t b¶n, còng nh cña toµn bé x· héi t b¶n. S¶n xuÊt
gi¸ trÞ thÆng d qu¶ thùc lµ ®éng lùc vËn ®éng cña ph¬ng thøc t b¶n chñ
nghÜa. C. M¸c viÕt “Môc ®Ých cña s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa lµ lµm giÇu, lµ
nh©n gi¸ trÞ lªn, lµm t¨ng gi¸ trÞ, do ®ã b¶o tån gi¸ trÞ tríc kia vµ t¹o ra gi¸
trÞ th¨ng d .
§Ó s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ thÆng d tèi ®a, c¸c nhµ t b¶n t¨ng c¬ng bãc
lét c«ng nh©n lµm thuª kh«ng ph¶i b»ng cìng bøc siªu kinh tÕ mµ b»ng
cìng bøc kinh tÕ dùa trªn c¬ së më réng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kü thuËt ®Ó
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng cêng ®é lao ®éng vµ kÐo dµi ngµy lao ®éng
cña c«ng nh©n lµm thuª ®Ó chñ t b¶n hëng phÇn gi¸ trÞ míi d«i ra ngoµi
gi¸ trÞ søc lao ®éng ®ã lµ phÇn gi¸ trÞ thÆng d.
Bµi viÕt cña em cßn nhiÒu thiÕu xãt. Em kÝnh mong thÇy (c«) ®ãng
gãp ý kiÕn ®Ó bµi viÕt cña em hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy (c«):
tailieuonthi
tailieuonthi
tailieuonthi
- Xem thêm -