Tài liệu Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty xây dựng số 17 - vinaconex pham thi phuong lan-43d4036

LÔØI NOÙI ÑAÀU Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, nhöõng naêm gaàn ñaây cheá ñoä keá toaùn trong caùc doanh nghieäp nöôùc ta khoâng ngöøng hoaøn thieän vaø phaùt trieån, coâng taùc haïch toaùn keá toaùn trong caùc doanh nghieäp ngaøy caøng ñöôïc nhieàu thaønh phaàn kinh teá quan taâm vaø nhaän thöùc ñöôïc vai troø vaø nhaän thöùc ñöôïc vai troø vaø söï caàn thieát cuûa noù trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, naém baét ñöôïc tình hình taøi chính ñeå söû duïng coù hieäu quaû nguoàn taøi chính hieän coù trong doanh nghieäp töøng böôùc hoäi nhaäp vaø ñöùng vöõng trong neàn kinh teá thò tröôøng Trong heä thoáng caùc chæ tieâu kinh teá ñaùnh giaù tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp thì giaù thaønh saûn phaåm laø moät chæ tieâu chaát löôïng phaûn aùnh moät caùch toång hôïp keát quaû hoaït ñoäng nhieàu maët cuûa moät doanh nghieäp nhö tình hình toå chöùc vaø quaûn lyù söû duïng lao ñoäng,nguyeân vaät lieäu, voán saûn xuaát… do ñoù vieäc haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm laø moät phaàn haønh coâng vieäc quan troïng trong coâng taùc keá toaùn cuûa moät doanh nghieäp nhaát laø caùc doanh nghieäp trong caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát nhö ngaønh xaây laép. Vieäc thöïc hieän coâng taùc keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm theo ñuùng cheá ñoä keá toaùn cuûa doanh nghieäp, phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, coâng taùc quaûn lyù chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm töø ñoù coù bieän phaùp tieát kieäm chi phí vaø haï giaù thaønh saûn phaåm maø coøn coù yù nghóa quan troïng trong vieäc ñeà ra bieän phaùp môû roäng saûn xuaát, taêng quyõ phuùc lôïi xaõ hoäi, caûi thieän ñôøi soáng caùn boä coâng nhaân vieân vaø taïo ñieàu kieän haï giaù thaønh saûn phaåm nhöõng ngaønh saûn xuaát vaät chaát khaùc nhö coâng nghieäp, noâng nghieäp, giao thoâng vaän taûi… Ñöôïc söï ñoàng yù cuûa laõnh ñaïo tröôøng Ñaïi Hoïc Thuyû saûn, cuûa laõnh ñaïo Coâng ty xaây döïng soá 17 Nha Trang, ñaëc bieät coù söï höôùng daãn cuûa coâ Nguyeãn Thò Hieån – boä moân keá toaùn doanh nghieäp tröôøng Ñaïi hoïc Thuyû Saûn, em ñaõ quyeât ñònh choïn ñeà taøi naøy. 1. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi : 1.1.Ñoái töôïng nghieân cöùu; Ñeà taøi nghieân cöùu coâng taùc haïch toaùn chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép cuûa coâng ty xaây döïng soá 17 Nha Trang – Khanh Hoaø. 1.2.Phaïm vi nghieân cöùu: Do hoaït ñoäng saûn xuaát trong ngaønh xaây döïng coù nhöõng ñaêïc thuø rieâng bieät neân ñeà taøi chæ nghieân cöùu veà heä thoáng haïch toaùn keá toaùn do Coâng ty xaây döïng soá 17 xaây döïng neân. 2. Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: § Phöông phaùp thoáng keâ, phaân tích so saùnh,phöông phaùp taøi kkoaûn. § phöông phaùp haïch toaùn keá toaùn vaø phöông phaùp tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. Treân cô sôû ñoù ñaùnh giaù coâng taùc haïch toaùn chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép taïi Coâng ty nhaèm tìm ra nhöõng thaønh töïu, nhöõng toàn taïi vaø nguyeân nhaân cuûa nhöõng toàn taïi ñoù ñeå hoaøn thieän coâng taùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát va tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. 3. Noäi dung vaø keát caáu cuûa ñeà taøi; Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, muïc luïc, tham khaûo ñeà taøi coøn bao goâm 3 chöông chính: Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà coâng taùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm . Chöông 2: Thöïc traïng va phaân tích thöïc traïng coâng taùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm taïi Coâng ty xaây döïng soá 17. Chöông 3: Moät soá bieän phaùp hoaøn thieän coâng taùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm taïi Coâng ty xaây döïng soá 17 . 4. Muïc ñích nghieân cöùu; Vaän duïng kieán thöùc ñaõ ñöôïc hoïc ôû nhaø tröôøng vaøo thöïc tieãn, naâng cao taàm hieåu bieát.Ñöôïc hoïc lyù thuyeát ôû tröôøng laø cô sôû vöõng chaéc ñeå em tìm hieåu theâm veà heä thoáng keá toaùn trong doanh nghieäp. 5. Nhöõng ñoùng goùp khoa hoïc cuûa ñeà taøi: - Heä thoáng hoaù ñöôïc nhöõng vaán ñeà veà lyù luaän chung cuûa haïch toaùn chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. - Tìm hieåu thöïc traïng haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm taïi coâng ty. - Ñeà xuaát 1 soá bieän phaùp hoaøn thieän coâng taùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm, bieän phaùp haï giaù thaønh saûn phaåm xaây laép taïi coâng ty Vôùi thôøi gian thöïc taäp coù haïn vaø kieán thöùc hieåu bieát coøn nhieàu haïn cheá neân sai soùt trong baøi luaän laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi, em raát mong ñöôïc söï goùp yù pheâ bình cuûa quyù thaày coâ cuøng toaøn theå caùc coâ chuù, anh chò trong coâng ty vaø caùc baïn ñoïc goùp yù kieán ñeå ñeà taøi ñöôïc hoaøn thieän hôn. CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN HAÏCH TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM NGAØNH XAÂY LAÉP. 1 1.1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ CHI PHÍ, GIAÙ THAØNH: 1.1.1.Khaùi nieäm veà chi phí saûn xuaát kinh doanh: 1.1.1.1. Khaùi nieäm: Chi phí saûn xuaát laø bieåu hieän baèng tieàn veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù maø doanh nghieäp ñaõ chi ra ñeå tieán haønh hoaït ñoäng saûn xuaát trong moät thôøi kyø. Ñeå tieán haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh caàn coù 3 yeáu toá cô baûn: tö lieäu lao ñoäng( maùy moùc, thieát bò, nhaø xöôûng…), ñoái töôïng lao ñoäng(nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu,…), lao ñoäng con ngöôøi. Khi tieán haønh xaây döïng khoâng phaûi toaøn boä löôïng lao ñoäng soáng ñeàu trôû thaønh chi phí, maø chæ coù moät phaàn, chính laø phaàn taïo ra saûn phaåm caàn thieát va øñöôïc theå hieän thoâng qua tieàn löông. Phaàn coøn laïi seõ taïo ra saûn phaåm thaëng dö, noù khoâng chæ la chi phí. Lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù bò hao phí döôùi daïng cuï theå cuûa coâng cuï lao ñoäng, ñoái töôïng lao ñoäng vaø söùc lao ñoäng. Chính vì vaäy chi phí cuõng laø giaù trò bieåu hieän baèng tieàn cuûa hao phí coâng cuï, ñoái töôïng vaø söùc lao ñoäng. Ngöôøi ta cuõng coù theå ñònh nghóa chi phí döïa treân cô sôû söû duïng voán: chi phí laø giaù trò bieåu hieän baèng tieàn cuûa hao phí voán. Moät doanh nghieäp saûn xuaát ngoaøi nhöõng hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát ra saûn phaåm hoaëc lao vuï, coøn coù hoaït ñoäng kinh doanh vaø hoaït ñoäng khaùc khoâng coù tính chaát söï nghieäp …chæ nhöõng chi phí ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng saûn xuaát môùi ñöôïc goïi laø chi phí saûn xuaát. 1.1.1.2. Phaân loaïi: Chi phí saûn xuaát kinh doanh bao goàm nhieàu loaïi khaùc nhau caû veà noäi dung, tính chaát, coâng cuï, vaø vai troø cuûa noù trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Do ñoù , ñeå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù vaø haïch toaùn chi phí saûn xuaát, coù theå tieán haønh caùc caùch phaân loaïi sau ñaây: 1.1.1.2.1 .Phaân loaïi theo phöông phaùp tính nhaäp chi phí vaøo chæ tieâu tính giaù thaønh saûn phaåm: - Chi phí tröïc tieáp: laø nhöõng chi phí coù quan heä tröïc tieáp vôùi vieäc saûn xuaát moät loaïi saûn phaåm, moät coâng vieäc nhaát ñònh. Nhöõng chi phí naøy ñöôïc tính tröïc tieáp vaøo chæ tieâu giaù thaønh cuûa töøng loaïi saûn phaåm. 2 - Chi phí giaùn tieáp: laø nhöõng chi phí coù lieân quan ñeán vieäc saûn xuaát nhöõng loaïi saûn phaåm, nhieàu loaïi coâng vieäc khaùc nhau vaø ñöôïc tính vaøo chæ tieâu giaù thaønh cuûa töøng loaïi saûn phaåm thoâng qua phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp thích hôïp. Caùch phaân boå naøy coù yù nghóa ñoái vôùi vieäc xaùc ñònh phöông phaùp keá toaùn taäp hôïp vaø phaân boå chi phí cho caùc ñoái töôïng moät caùch ñuùng ñaén. 1.1.1.2.2 .Phaân loaïi theo yeáu toá cuûa chi phí( noäi dung kinh teá cuûa chi phí): Caên cöù vaøo noäi dung kinh teá cuûa chi phí ñeå chia chi phí saûn xuaát thaønh caùc yeáu toá chi phí, moãi yeáu toá chi phí bao goàm nhöõng chi phí coù noäi dung kinh teá gioáng nhau, khoâng phaân bieät chi phí ñoù phaùt sinh ôû lónh vöïc naøo, muïc ñích, taùc duïng nhö theá naøo…Theo qui ñònh hieän haønh, toaøn boä chi phí saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò ñöôïc chia laøm 5 yeáu toá: v Chi phí nguyeân vaät lieäu: Bao goàm taát caû caùc chi phí veà caùc loaïi nguyeân lieäu, vaät lieäu, phuï tuøng thay theá , coâng cuï duïng cuï xuaát duøng cho saûn xuaát kinh doanh trong kyø baùo caùo. v Chi phí khaáu hao TSCÑ: Bao goàm toaøn boä tieàn trích khaáu hao TSCÑ söû duïng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong kyø baùo caùo. v Chi phí dòch vuï mua ngoaøi: Bao goàm toaøn boä soá tieàn phaûi traû cho caùc dòch vuï mua ngoaøi nhö: tieàn ñieän , tieàn nöôùc, ñieän thoaïi… phaùt sinh trong kyø. v Chi phí khaùc baèng tieàn: Bao goàm toaøn boä caùc chi phí saûn xuaát kinh doanh khaùc chöa phaûn aùnh trong caùc chæ tieâu treân ñaõ chi traû baèng tieàn trong kyø baùo caùo nhö: tieáp khaùch, leä phí, thueá moân baøi… Caùch phaân loaïi naøy cho bieát tyû troïng cuûa töøng yeáu toá chi phí trong saûn xuaát, töø ñoù ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí, laäp baùo caùo chi phí saûn xuaát theo yeáu toá ôû baûng thuyeát minh baùo caùo taøi chính. Ngoaøi ra, coøn cung caáp taøi lieäu tham khaûo cho vieäc laäp keá hoaïch cung öùng vaät tö, tính löông, tính toaùn nhu caàu voán löu ñoäng cho kyø sau… 1.1.1.2.3. Phaân loaïi theo khoaûn muïc chi phí trong giaù thaønh saûn phaåm: Theo quy ñònh hieän haønh, giaù thaønh saûn xuaát caùc loaïi saûn phaåm bao goàm 3 khoaûn muïc chi phí: - Chi phí vaät tö tröïc tieáp: Bao goàm chi phí veà nguyeân lieäu, vaät lieäu chính, vaät lieäu phuï, nhieân lieäu tham gia tröïc tieáp vaøo quaù trình saûn xuaát taïo ra saûn phaåm, khoâng 3 tính vaøo khoaûn muïc naøy nhöõng chi phí nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng vaøo muïc ñích saûn xuaát chung vaø nhöõng hoaït ñoäng ngoaøi saûn xuaát. - Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp: Bao goàm tieàn löông, phuï caáp löông vaø caùc khoaûn chi phí ñöôïc tính theo tyû leä tieàn löông cuûa boä phaän nhaân coâng tröïc tieáp saûn xuaát taïo ra saûn phaåm. - Chi phí saûn xuaát chung: Laø nhöõng chi phí duøng chung cho hoaït ñoäng saûn xuaát ôû caùc phaân xöôûng( ngoaøi nhöõng chi phí vaät tö tröïc tieáp vaø chi phí nhaân coâng tröïc tieáp). Bao goàm chi phí nhaân vieân phaân xöôûng, chi phí vaät lieäu, duïng cuï saûn xuaát, chi phí khaáu hao TSCÑ, chi phí dòch vuï mua ngoaøi vaø chi phí khaùc baèng tieàn. 1.1.1.2.4.Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi chi phí vôùi khoái löôïng coâng vieäc, saûn phaåm hoaøn thaønh Caên cöù vaøo moâi quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vôùi khoái löôïng saûn phaåm coâng vieäc, lao vuï saûn xuaát trong kyø, toaøn boä chi phí saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñöôïc chia laøm 2 loaïi: - Chi phí khaû bieán (bieán phí) :Laø nhöõng chi phí coù theå thay ñoåi theo tyû leä thuaän vôùi söï thay ñoåi cuûa khoái löôïng coâng vieäc, saûn phaåm hoaøn thaønh. - Chi phí baát bieán (ñònh phí) : Laø nhöõng chi phí khoâng thay ñoåi vôùi söï thay ñoåi cuûa khoái löôïng coâng vieäc, saûn phaåm hoaøn thaønh. 1.1.1.2.5 .Phaân loaïi theo caùch thöùc keát chuyeån: Theo caùch phaân loaïi naøy, toaøn boä chi phí saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñöôïc chia laøm 2 loaïi: - Chi phí saûn phaåm: Laø nhöõng chi phí gaén lieàn vôùi giaù trò cuûa caùc loaïi saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát hay mua vaøo. Ñaây laø caùc loaïi taøi saûn cuûa doanh nghieäp, khi doanh nghieäp baùn nhöõng taøi saûn naøy thì caùc chi phí saûn phaåm gaén lieàn vôùi giaù trò cuûa taøi saûn môùi ñöôïc tröø ra khoûi doanh thu ñeå tính laõi döôùi chæ tieâu “ giaù voán haøng baùn”. - Chi phí thôøi kyø: Laø nhöõng chi phí khoâng ñöôïc tính vaøo giaù trò cuûa caùc loaïi saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra hay mua vaøo neân ñöôïc xem laø chi phí hoaït ñoäng cuûa töøng thôøi kyøkeá toaùn vaø seõ ñöôïc khaáu tröø heát vaøo doanh thu cuûa kyø maø noù phaùt sinh ñeå tính laõi (loã) trong kyø nhö: chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. 1.1.2. Giaù thaønh saûn phaåm: 1.1.2.1. Khaùi nieäm: 4 - Giaù thaønh saûn phaåm laø bieåu hieän baèng tieàn cuûa toång soá caùc hao phí veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoa ùcoù lieân quan ñeán khoái löôïng coâng vieäc, saûn phaåm hay lao vuï ñaõ hoaøn thaønh. - Ñoái vôùi ngaønh xaây laép, giaù thaønh saûn phaåm chính laø toaøn boä hao phí ñöôïc bieåu hieän baèng tieàn maø doanh nghieäp ñaõ boû ra cho vieäc mua saém vaät tö, nhieân lieäu, caùc khoaûn chi phí phaûi traû cho coâng nhaân vieân… ñeå hoaøn thaønh moät coâng trình hoaëc haïng muïc coâng trình. Giaù thaønh ñöôïc buø ñaép trong giaù caùc saûn phaåm xaây döïng theo möùc chi phí xaõ hoäi caàn thieát. Do ñoù, noù taïo ñieàu kieän taùc ñoäng vaøo lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp. neáu giaù thaønh cuûa doanh nghieäp lôùn hôn töông quan chi phí cuûa giaù caû, thì doanh nghieäp laõi ít, ngöôïc laïi thì doanh nghieäp laõi nhieàu. 1.1.2.2. Phaân loaïi: Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù, haïch toaùn, laäp keá hoaïch giaù thaønh vaø xaây döïng giaù baùn saûn phaåm ngöôøi ta thöông tieán haønh phaân loaïi giaù thaønh theo nhieàu caùch khaùc nhau. Coù 2 caùch phaân loaïi giaù thaønh chuû yeáu: 1.1.2.2.1.Phaân loaïi giaù thaønh theo thôøi gian vaø cô sôû soá lieäu: Giaù thaønh ñöôïc chia laøm 2 loaïi: - Giaù thaønh keá hoaïch: Laø giaù thaønh saûn phaåm ñöôïc tính tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát treân cô sôû chi phí saûn xuaát keá hoaïch vaø saûn löôïng keá hoaïch, khaùc vôùi giaù thaønh ñònh möùc tính treân cô sôû caùc ñònh möùc chi phí hieän haønh vaø chæ tính cho moät ñôn vò saûn phaåm. Vieäc tính toaùn giaù thaønh keá hoaïch do boä phaän keá hoaïch cuûa doanh nghieäp thöïc hieän. - Giaù thaønh thöïc teá: Laø giaù thaønh saûn phaåm ñöôïc tính treân cô sôû soá lieäu chi phí saûn xuaát ñaõ phaùt sinh vaø taäp hôïp ñöôïc trong kyø vaø saûn löôïng saûn phaåm thöïc teá ñaõ saûn xuaát trong kyø. Giaù thaønh saûn phaåm thöïc teá chæ ñöôïc xaùc ñònh sau khi keát thuùc quaù trình saûn xuaát , cheá taïo saûn phaåm. Caùch phaân loaïi naøy coù taùc duïng trong vieäc quaûn lyù vaø giaùm saùt chi phí, xaùc ñònh ñöôïc caùc nguyeân nhaân vöôït hoaëc huït ñònh möùc chi phí trong kyø hach toaùn. Töø ñoù ñieàu chænh keá hoaïch chi phí cho phuø hôïp. 1.1.2.2.2. Phaân loaïi theo phaïm vi tính toaùn: Bao goàm 2 loaïi: - Giaù thaønh saûn xuaát: Laø giaù thaønh ñöôïc tính toaùn treân cô sôû caùc chi phí saûn xuaát 5 phaùt sinh trong phaïm vi phaân xöôûng saûn xuaát goàm: chi phí vaät tö tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp, chi phí söû duïng maùy thi coâng vaø chi phí saûn xuaát chung tính cho nhöõng saûn phaåm, coâng vieäc, lao vuï ñaõ hoaøn thaønh. - Giaù thaønh toaøn boä: Laø giaù thaønh ñöôïc tính toaùn treân cô sôû toaøn boä caùc khoaûn chi phí coù lieân quan ñeán vieäc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm. Do ñoù giaù thaønh toaøn boä coøn goïi laø giaù thaønh ñaày ñuû vaø ñöôïc tính baèng caùch laáy giaù thaønh saûn xuaát coäng vôùi chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. Caùch phaân loaïi naøy giuùp cho nhaø quaûn lyù bieát ñöôïc keát quaû kinh doanh cuûa töøng loaïi dòch vuï maø doanh nghieäp kinh doanh. 1.1 .3. Nhieäm vuï cuûa keá toaùn: - Xaùc ñònh ñoáùi töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát, ñoái töôïng tính giaù thaønh, vaän duïng phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå chi phí, phöông phaùp tính giaù thaønh phuø hôïp vôùi ñaêïc ñieåm saûn xuaát vaø quy trình coâng ngheä cuûa doanh nghieäp. - Tham gia vaøo vieäc xaây döïng caùc chæ tieâu haïch toaùn noäi boä vaø vieäc giao chæ tieâu ñoù cho phaân xöôûng vaø caùc boä phaän coù lieân quan. - Xaùc ñònh giaù trò saûn phaåm dôû dang, tính giaù thaønh saûn xuaát thöïc teá cuûa saûn phaåm, coâng vieäc hoaøn thaønh, toång hôïp keát quaû haïch toaùn kinh teá cuûa caùc phaân xöôûng, toå saûn xuaát, kieåm tra vieäc thöïc hieän döï toaùn chi phí saûn xuaát vaø keá hoaïch giaù thaønh saûn phaåm. - Höôùng daãn kieåm tra caùc boä phaän coù lieân quan, tính toaùn phaân loaïi chi phí nhaèm phuïc vuï vieäc taäp hôïp caùc chi phí saûn xuaát vaø keá hoaïch giaù thaønh saûn phaåm. - Laäp baùo caùo veà chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm. - Phaân tích tình hình thöïc hieän keá hoaïch giaù thaønh, phaùt hieän moïi khaû naêng tieàm taøng ñeå phaán ñaáu haï giaù thaønh saûn phaåm. 1.2. TOÅ CHÖÙC TAÄP HÔÏP CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM 1.2 .1. Yeâu caàu cô baûn trong vieäc taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm: Chi phí saûn xuaát gaén lieàn vôùi vieäc söû duïng taøi saûn, vaät tö, lao ñoäng trong caùc hoaït ñoâïng cheá taïo saûn phaåm, laø cô sôû ñeåû caáu taïo neân giaù thaønh saûn phaåm do ñoù quaûn lyù chi phí saûn xuaát nhaèm söû duïng hôïp lyù, tieát kieäm caùc loaïi chi phí laø moät trong 6 nhöõng bieän phaùp haï giaù thaønh saûn phaåm. Yeâu caàu cuûa coâng taùc quaûn lyù noùi chung, quaûn lyù chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm noùi rieâng ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi toå chöùc coâng taùc keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm moät caùch chính xaùc: -Toå chöùc vieäc ghi cheùp, tính toaùn vaø phaûn aùnh töøng loaïi chi phí phaùt sinh theo töøng ñòa ñieåm vaø theo töøng ñoái töôïng phaûi chòu chi phí. -Tính ñuùng, tính ñuû giaù thaønh caùc loaïi saûn phaåm do doanh nghieäp saûn xuaát ra, baèng caùch tính ñuùng ñoái töôïng tính giaù thaønh, vaän duïng phöông phaùp tính giaù thaønh thích hôïp vaø phaûi döïa treân cô sôû soá lieäu keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát moät caùch chính xaùc. -Saûn phaåm dôû dang vaø thaønh phaåm cuõng laø moät boä phaän cuûa haøng toàn kho neân vieäc taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm cuõng phaûi ñöôïc tieán haønh theo ñuùng phöông phaùp keá toaùn haøng toàn kho noùi chung maø doanh nghieäp ñaõ löïa choïn. 1.2. 2. Xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm: Xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø xaùc ñònh moät phaïm vi giôùi haïn nhaát ñònh ñeåû taäp hôïp chi phí nhaèm phuïc vuï cho vieäc kieåm tra, phaân tích chi phí vaø giaù thaønh saûn phaåm. Giôùi haïn taäp hôïp chi phí coù theå laø nôi phaùt sinh chi phí( phaân xöôûng, giai ñoaïn coâng ngheä…) hoaëc laø töøng loaïi saûn phaåm, nhoùm saûn phaåm hay chi tieát saûn phaåm. - Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø nhöõng saûn phaåm, coâng vieäc hoaëc lao vuï ñaõ hoaøn thaønh ñoøi hoûi phaûi xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò. - Ñoái vôùi ngaønh xaây döïng, vieäc xaùc ñònh ñuùng ñaén ñoái töôïng tính giaù thaønh coù yù nghóa quan troïng trong vieäc taäp hôïp chi phí cuõng nhö ñaûm baûo tính chính xaùc kòp thôøi trong vieäc xaùc ñònh giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. 1.2.2.1 Ñoái töôïng haïch toaùn chi phí saûn xuaát: Xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm saûn xuaát trong doanh nghieäp xaây laép nhö saûn phaåm xaây laép laø caùc coâng trình, vaät kieán truùc coù quy moâ lôùn, keát caáu phöùc taïp, thôøi gian saûn xuaát daøi, vieäc toå chöùc saûn xuaát ñöôïc phaân chia thaønh nhieàu khu vöïc thi coâng, 7 nhieàu coâng trình…neân ñoái töôïng haïch toaùn chi phí saûn xuaát coù theå laø: ñôn ñaët haøng, saûn phaåm hay nhoùm saûn phaåm, giai ñoaïn coâng vieäc, khu vöïc thi coâng. v Theo nhoùm saûn phaåm hay ñôn ñaët haøng: Saûn phaåm trong DNXL laø caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình hoaøn thaønh haøng thaùng, chi phí saûn xuaát phaùt sinh coù lieân quan ñeán coâng trình, haïng muïc coâng trình naøo thì ñöôïc taäp hôïp vaøo ñoái töôïng ñoù moät caùch thích hôïp. Khi hoaøn thaønh, toång chi phí theo ñoái töôïng haïch toaùn cuõng chính laø giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. v Theo boä phaän saûn phaåm: Boä phaän saûn phaåm XDCB laø caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình coù döï toaùn rieâng. Haøng thaùng, chi phí phaùt sinh ñöôïc taäp hôïp cho töøng giai ñoaïn xaây laép coù lieân quan. Khi hoaøn thaønhtoång chi phí theo caùc giai ñoaïn chính laø giaù thaønh saûn phaåm xaây laép. v Theo nhoùm saûn phaåm: Ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp xí nghieäp xaây laép( XNXL) laø caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình theo töøng thieát keá (hoaëc thieát keá gaàn gioáng nhau) , theo cuøng moät phöông thöùc thi coâng nhaát ñònh vaø treân cuøng moät ñòa ñieåm. Haøng thaùng, chi phí phaùt sinh ñöôïc taäp hôïp theo nhoùm saûn phaåm. Khi hoaøn thaønh toaøn boä, keá toaùn phaûi xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò ssaûn phaåm hoaøn thaønh. v Theo giai ñoaïn coâng ngheä: Ñöôïc aùp duïng ñoáùi vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát VLXD, saûn xuaát caáu kieän laép saün. Trong caùc xí nghieäp ñoù, toaøn boä quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn phaåm ñöôïc chia ra thaønh nhieàu giai ñoaïn coâng ngheä, vaät lieäu ñöôïc cheá bieán lieân tuïc töø khaâu ñaàu ñeán khaâu cuoái theo moät trình töï nhaát ñònh. 1.2.2.2. Ñoái töôïng tính giaù thaønh: Ñoái töôïng tính giaù thaønh trong DNXL laø saûn phaåm hoaøn chænh vaø saûn phaåm hoaøn thaønh theo giai ñoaïn quy öôùc: - Saûn phaåm hoaøn chænh( theo ñôn ñaët haøng): Laø caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình ñaõ xaây laép xong ñeán giai ñoaïn cuoái cuøng cuûa toaøn boä quy trình coâng ngheä vaø chuaån bò baøn giao cho ñôn vò söû duïng. 8 Giaù thaønh saûn phaåm hoaøn chænh laø thöôùc ño buø ñaép chi phí ñaõ boû ra nhöng khoâng ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù kòp thôøi vì chæ tính ñöôïc khi coâng trình, haïng muïc coâng trình hoaøn thaønh. - Saûn phaåm hoaøn thaønh theo giai ñoaïn quy öôùc: Laø caùc ñoái töôïng xaây laép chöa keát thuùc toaøn boä coâng taùc quy ñònh trong thieát keá kyõ thuaät maø chæ keát thuùc vieäc thi coâng ñeán moät giai ñoaïn nhaát ñònh. Giaù thaønh saûn phaåm hoaøn thaønh theo giai ñoaïn quy öôùc phuïc vuï kòp thôøi cho vieäc kieåm tra tình hình söû duïng caùc loaïi chi phí. Caên cöù xaùc ñònh ñoái töôïng tính giaù thaønh: ¬ - Phöông phaùp laäp dö toaùn( cho coâng trình, haïng muïc coâng trình) - Phöông phaùp thanh toaùn giöõa hai beân A vaø B: Thanh toaùn moät laàn hay nhieàu laàn. 1.2.2.3. Phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå chi phí saûn xuaát kinh doanh: Coù hai phöông phaùp chuû yeáu ñeå taäp hôïp chi phí saûn xuaát theo caùc ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát: Phöông phaùp ghi tröïc tieáp vaø phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp. - Phöông phaùp ghi tröïc tieáp: AÙp duïng trong tröôøng hôïp caùc chi phí saûn xuaát coù quan heä tröïc tieáp vôùi töøng ñoái töôïng taäp hôïp chi phí rieâng bieät. Phöông phaùp ghi tröïc tieáp ñoøi hoûi phaûi toå chöùc vieäc ghi cheùp ban ñaàu( chöùng töø goác) theo töøng ñoái töôïng, treân cô sôû ñoù, keá toaùn taäp hôïp soá lieäu töø caùc chöùng töø goác theo töøng ñoái töôïng lieân quan vaø ghi tröïc tieáp vaøo caùc taøi khoaûn caáp 1, caáp 2 hoaëc caùc chi tieát theo ñuùng ñoái töôïng. Phöông phaùp ghi tröïc tieáp baûo ñaûm vieäc taäp hôïp chi phí saûn xuaát theo ñuùng ñoái töôïng chi phí vôùi möùc ñoä chính xaùc cao. - Phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp: AÙp duïng trong tröôøng hôïp chi phí saûn xuaát phaùt sinh coù lieân quan vôùi nhieàu ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát maø khoâng theå toå chöùc vieäc ghi cheùp ban ñaàu rieâng reõ theo töøng ñoái töôïng ñöôïc. Phöông phaùp naøy ñoøi hoûi phaûi ghi cheùp ban ñaàu caùc chi phi saûn xuaát coù lieân quan ñeáùn töøng ñoái töôïng theo töøng ñòa ñieåm phaùt sinh chi phí, treân cô sôû ñoù taäp hôïp caùc - Chöùng töø keá toaùn theo töøng ñòa ñieåm phaùt sinh chi phí( toå, ñoïi saûn xuaát,coâng tröôøng…). Sau ñoù choïn tieâu chuaån phaân boå ñeå tính toaùn phaân boå chi phí saûn xuaát ñaõ taäp hôïp cho caùc ñoái töôïng coù lieân quan. 9 1.2.2.4. Trình töï taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm: Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm nhanh choùng, kòp thôøi, chính xaùc caùc chi phí chi ra trong quaù trình saûn xuaát phaûi ñöôïc taäp hôïp theo moät trình töï hôïp lyù, khoa hoïc phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm saûn xuaát saûn phaåm cuûa töøng loaïi doanh nghieäp vaø moái quan heä giöõa caùc phaân xöôûng, caùc boä phaän saûn xuaát trong doanh nghieäp. Quaù trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm ôû caùc doanh nghieäp coù theå traûi qua 3 böôùc sau: - Böôùc 1: Taäp hôïp caùc yeáu toá chi phí ñaàu vaøo theo nôi phaùt sinh chi phí theo noäi dung kinh teá cuûa chi phí, theo caùc khoaûn muïc tính giaù thaønh vaø theo töøng ñoái töôïng phaûi chòu chi phí. - Böôùc 2: Taäp hôïp chi phí vaø tính giaù thaønh cuûa saûn xuaát kinh doanh phuï, phaân boå giaù trò cuûa saûn xuaát phuï cho saûn xuaát chính vaø caùc boä phaän khaùc trong doanh nghieäp. - Böôùc 3: Keát chuyeån hoaëc tính toaùn phaân boå chi phí saûn phaåm ñaõ taäp hôïp ñöôïc ôû böôùc 1 cho caùc ñoái töôïng taäp hôïp chi phí coù lieân quan ñeå phuïc vuï cho vieäc toång hôïp chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong kyø theo töøng ñoái töôïng phaûi chòu chi phí. - Böôùc 4: Kieåm keâ, ñaùnh giaù nhöõng saûn phaåm dôû dang cuoái kyø vaø tính giaù thaønh saûn xuaát thöïc teá caùc loaïi saûn phaåm hoaøn thaønh trong kyø treân cô sôû chi phí saûn xuaát ñaõ taäp hôïp ñöôïc ôû böôùc 3, taøi lieäu kieåm keâ ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang cuoái kyø vaø khoái löôïng saûn phaåm ñaõ hoaøn thaønh trong kyø. 1.3. ÑAËC ÑIEÅM CHUNG CUÛA NGAØNH XAÂY LAÉP. Ngaønh xaây döïng laø ngaønh saûn xuaát ñoäc laäp coù nhöõng ñieåm ñaëc thuø veà maët kinh teá, toå chöùc, quaûn lyù vaø chi phoái ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn noùi chung vaø toå chöùc keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm noùi rieâng. Söï chi phoái naøy ñöôïc theå hieän nhö sau: 1.3.1.Saûn xuaát xaây laép laø moät loaïi saûn xuaát coâng nghieäp ñaëc bieät theo ñôn ñaët haøng. Saûn phaåm xaây laép mang tính chaát ñôn chieác, rieâng leû. Moãi moät ñoáùi töôïng xaây laép ñoøi hoûi yeâu caàu kyõ thuaät, keát caáu, hình thöùc, ñòa ñieåm xaây döïng thích hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa töøng loaïi saûn phaåm xaây laép rieâng bieät. Vì vaäy, khi thi coâng xaây laép, caùc toå chöùc phaûi luoân thay ñoåi töøng loaïi saûn phaåm xaây 10 laép, ñaûm baûo cho vieäc thi coâng mang laïi hieäu quaû kinh teá cao nhaát vaø saûn xuaát ñöôïc lieân tuïc. Do tính chaát ñôn chieác, rieâng leû, neân khi boû ra ñeå thi coâng xaây laép caùc coâng trình coù noäi dung vaø cô caáu khoâng ñoàng nhaát nhö caùc loaïi saûn phaåm coâng nghieäp. Töø ñaëc ñieåm naøy, keá toaùn phaûi tính ñeán vieäc haïch toaùn chi phí, tính giaù thaønh vaø tính keát quaû thi coâng cho töøng loaïi saûn phaåm xaây laép rieâng bieät( töøng coâng trình, haïng muïc coâng trình hoaëc cuøng nhoùm saûn phaåm xaây laép neáu chuùng ñöôïc xaây döïng theo cuøng moät thieát keá maãu vaø treân cuøng moät ñòa ñieåm nhaát ñònh). 1.3.2. Ñoái töôïng saûn xuaát XDCB thöôøng coù khoái löôïng lôùn, giaù trò lôùn, thôøi gian thi coâng töông ñoái daøi. Kyø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây laép khoâng xaùc ñònh haøng thaùng nhö xí nghieäp coâng nghieäp, maø ñöôïc xaùc ñònh tuyø thuoäc vaøo ñaëc ñieåm kyõ thuaät cuûa töøng loaïi coâng trình. Ñieàu naøy theå hieän qua phöông phaùp laäp döï toaùn vaø phöông thöùc thanh toaùn giöõa hai beân giao thaàu vaø nhaän thaàu. Trong ngaønh xaây laép do chu kyø saûn xuaát daøi neân ñoái töôïng tính giaù thaønh coù theå laø saûn phaåm xaây laép hoaøn chænh hoaëc saûn phaåm hoaøn thaønh ñeáùn giai ñoaïn quy öôùc( coù döï toaùn rieâng). Chính vì ñaëc ñieåm naøy cho neân vieäc xaùc ñònh ñuùng ñaén ñoáùi töôïng tính giaù thaønh saûn xuaát ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù kòp thôøi, chaët cheõ chi phí, ñaùnh giaù ñuùng ñaén tình hình quaûn lyù vaø thi coâng trong töøng thôøi kyø nhaát ñònh, traùnh tình traïng caêng thaúng veà voán cho XNXL. 1.3.3. Saûn xuaát xaây döïng thöôøng dieãn ra ngoaøi trôøi chòu taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa caùc yeáu toá thuoäc veà ñieàu kieän töï nhieân( vieäc thi coâng xaây laép mang tính chaát thôøi vuï). Caùc yeáu toá moâi tröôøng coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán toác ñoä, tieán ñoä thi coâng, ngoaøi ra hoaït ñoäng xaây laép coù thöôøng xuyeân söû duïng caùc maùy thi coâng nhö maùy troän beâ toâng, maùy uûi… neân vieäc baûo quaûn maùy moùc thieát bò seõ traùnh ñöôïc tình traïng taêng chi phí söû duïng maùy. Vieäc thi coâng dieãn ra ngoaøi trôøi vaø trong moät thôøi gian daøi neân coù theå gaëp nhieàu ruûi ro taïo neân nhöõng khoaûn thieät haïi baát ngôø nhö thieät haïi do ngöøng saûn xuaát, thieät haïi do phaù ñi laøm laïi. 11 1.3.4.Saûn phaåm xaây döïng mang tính chaát coá ñònh, gaén lieàn vôùi ñòa ñieåm xaây döïng, khi hoaøn thaønh khoâng nhaäp kho nhö saûn phaåm coâng nghieäp. Do ñaëc ñieåm naøy neân caùc chi phí phaùt sinh thöôøng xuyeân xaûy ra nhö chi phí ñieàu ñoäng coâng nhaân, maùy thi coâng, chi phí xaây döïng caùc coâng trình taïm phuïc vuï cho vieäc caát giöõ, baûo quaûn nguyeân vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï …, chuaån bò maët baèng, doïn maët baèng khi thi coâng xong. 1.4. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRÖÏC TIEÁP. 1.4.1. Noäi dung vaø nguyeân taéc: 1.4.1.1 Noäi dung Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp bao goàm toaøn boä vaät lieäu chính, vaät lieäu phuï, caùc caáu kieän, boä phaân rôøi leû (tröø vaät lieäu duøng cho maùy thi coâng) duøng cho vieäc xaây döïng, laép ñaët caùc coâng trình . Vaät lieäu söû duïng cho coâng trình naøo thì tính tröïc tieáp cho coâng trình ñoù, tröôøng hôïp khoâng theå taùch rieâng ñöôïc thì taäp hôïp chung sau ñoù phaân boå cho caùc ñoáùi töôïng coâng trình theo tieâu thöùc phaân boå thích hôïp. 1.4.1.2.Nguyeân taéc - Trong kyø haïch toaùn, thöïc hieän vieäc ghi cheùp, taäp hôïp chi phí nguyeân lieäu, vaät lieäu thöïc teá theo töøng ñoái töôïng söû duïng tröïc tieáp caùc nguyeân lieäu, vaät lieäu naøy hoaëc taäp hôïp chung cho quaù trình saûn xuaát, cheá taïo, thöïc hieän dòch vuï. - Cuoái kyø haïch toaùn, thöïc hieän vieäc keát chuyeån hoaëc tieán haønh phaân boå, keát chuyeån chi phí nguyeân vaät lieäu vaøo caùc taøi khoaûn coù lieân quan theo tieâu thöùc phaân boå hôïp lyù. - Trong tröôøng hôïp doanh nghieäp söû duïng khoâng heát toaøn boä chi phí nguyeân lieäu, vaät lieäu ñaõ xuaát trong kyø. Soá nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng khoâng heát ngoaøi phaàn nhaäp kho ñöôïc ñeå laïi hieän tröôøng, phaân xöôûng saûn xuaát söû duïng trong kyø haïch toaùn tieáp theo ñöôïc keát chuyeån vaøo TK 154 – Chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang. TK621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp. Taøi khoaûn naøy duøng ñeû phaûn aùnh caùc chi phí nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng tröïc tieáp cho hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát saûn phaåm coâng nghieäp, thöïc hieän dòch vuï, lao vuï cuûa doanh nghieäp xaây laép. Beân Nôï : 12 Trò giaù thöïc teá nguyeân vaät lieäu xuaát duøng tröïc tieáp cho hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát coâng nghieäp, kinh doanh dòch vuï trong kyø haïch toaùn ( goàm coù thueá GTGT hoaëc khoâng coù). Beân Coù: - Trò giaù nguyeân lieäu, vaät lieäu tröïc tieáp söû duïng khoâng heát ñöôïc nhaäp laïi kho. - Keát chuyeån hoaëc tính phaân boå trò giaù nguyeân lieäu, vaät lieäu thöïc teá söû duïng cho hoaït ñoäïng xaây laép tron kyø vaøo TK 154 – chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang vaø chi tieát cho caùc ñoái töôïng ñeû tính giaù thaønh coâng trình xaây laép, giaù thaønh saûn phaåm dòch vuï, lao vuï. SOÅ CHI TIEÁT CHI PHÍ NGUYEÂN VAÄT LIEÄU TRÖÏC TIEÁP Quyù … Naêm… - Teân coâng trình: - Ñôn vò: Chöùng töø Ghi Nôï TK 621 “ CP NVL chính” TK Ngaøy ghi soå Soá Ngaøy Dieãn giaûi ñoái Chia ra Toång öùng soá NVL VL Nhieân Ñoäng chính phuï lieäu löïc Coäng soá phaùt sinh Ghi Coù TK 621 1.4.3. Ñònh khoaûn vaø nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh: - Khi mua hoaëc xuaát nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng cho hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát coâng nghieäp, hoaït ñoäng dòch vuï trong kyø, ghi: + Khi xuaát nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng cho hoaït ñoäng xaây laép,… tron kyø, ghi: Nôï TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Coù caùc TK coù lieân quan (152,153) + Tröôøng hôïp mua NL,VL söû duïng ngay (khoâng qua kho) cho hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát coâng nghieäp, hoaït ñoäng dòch vuï thuoäc ñoái töôïng chòu thueá giaù trò gia taêng, ghi: 13 Nôï TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Nôï TK 133 – thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø Coù caùc TK :331,111,112… + Tröôøng hôïp mua NVL söû duïng cho hoaït ñoäng xaây laép, kinh doanh trong kyø thuoäc ñoái töôïng khoâng chòu thueá GTGT, ghi: Nôï TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Coù caùc TK: 331,111… - Taïm öùng chi phí ñeå thöïc hieän quaù trình khoaùn xaây laép noäi boä ( tröôøng hôïp ñôn vò nhaän khoaùn khoâng toå chöùc haïch toaùn keá toaùn rieâng ). Khi baûn quyeát toaùn taïm öùng veà giaù trò khoái löôïng xaây laép ñaõ baøn giao ñöôïc duyeät, ghi: Nôï TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Nôï TK 133 – thueá GTGT khaáu tröø (neáu coù) Coù TK 141 – Taïm öùng(1413) - Tröôøng hôïp nguyeân vaät lieäu xuaát duøng khoâng heát, cuoái kyø nhaäp laïi kho nguyeân lieäu, ghi: Nôï TK (152,153,111) Coù TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp - Cuoái kyø haïch toaùn, caên cöù vaøo keát quaû baûng phaân boå nguyeân lieäu, vaät lieäu tính tröïc tieáp cho töøng ñoái töôïng söû duïng nguyeân vaät lieäu (coâng trình, haïng muïc coâng trình cuûa hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát saûn phaåm, dòch vuï) theo phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc phaân boå: Nôï TK 154 – chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang(1541 – xaây laép – khoaûn muïc chi phí nguyeân vaät lieäu) Coù TK 621 – chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 1.4.4.SÔ ÑOÀ HAÏCH TOAÙN 152,153,154 Taäp hôïp CP NVLTT 621 154 K/C vaøo TK tính giaù 152 Nhaäp kho vaät lieäu duøng khoâng heát Sô ñoà 1.1- Sô ñoà haïch toaùn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 14 1.5. CHI PHÍ NHAÂN COÂNG TRÖÏC TIEÁP. 1.5.1. Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn. 1.5.1.1- Noäi dung Laø nhöõng khoaûn maø doanh nghieäp phaûi traû cho coâng nhaân tröïc tieáp thi coâng xaây laép, saûn xuaát saûn phaåm coâng nghieäp, cung caáp dòch vuï. Bao goàm: + Tieàn löông cuûa coâng nhaân tröïc tieáp tham gia xaây döïng coâng trình, laép ñaët thieát bò, saûn xuaát saûn phaåm, cung caáp dòch vuï. + Löông phuï vaø caùc khoaûn phuï caáp ngoaøi giôø, caùc khoaûn phuï caáp nhö: phuï caáp traùch nhieäm, phuï caáp toå tröôûng… + Caùc khoaûn thieät haïi trích theo löông. 1.5.1.2- Nguyeân taéc Trong chi phí nhaân coâng tröïc tieáp khoâng bao goàm: Löông cuûa coâng trình vaän chuyeån ngoaøi coâng tröôøng, löông nhaân vieân thu mua, boác dôõ, baûo quaûn vaät lieäu tröôùc khi ñeán kho coâng tröôøng, löông vaø caùc khoaûn phuï caáp… cho nhaân vieân quaûn lyù, nhaân vieân vaên phoøng cuûa boä maùy quaûn lyù doanh nghieäp hoaëc boä phaän baùn haøng, coâng nhaân ñieàu khieån söû duïng maùy thi coâng, nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc baûo quaûn coâng tröôøng, caùc khoaûn baûo hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá, kinh phí coâng ñoaøn trích treân quyõ löông nhaân coâng tröïc tieáp cuûa hoaït ñoäng xaây laép ( rieâng ñoái vôùi hoaït ñoäng xaây laép). Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp ñöôïc taäp hôïp rieâng cho töøng ñoái töôïng(coâng trình, haïng muïc coâng trình). Tröôøng hôïp khoâng theå tính tröïc tieáp cho töøng ñoái töôïng haïch toaùn thì phaûi aùp duïng caùc phöông phaùp phaân boå thích hôïp ñeå phaân boå chi phí cho caùc ñoái töôïng coù lieân quan. Coù theå aùp duïng caùc phöông phaùp phaân boå sau: - Phöông phaùp phaân boå tyû leä vôùi ñònh möùc chi phí nhaân coâng tröïc tieáp. - Phöông phaùp phaân boå theo heä soá quy ñònh. - Phöông phaùp phaân boå theo soá giôø coâng, ngaøy coâng. 1.5.2. Taøi khoaûn söû duïng TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Taøi khoaûn naøy duøng ñeå phaûn aùnh chi phí lao ñoäng tröïc tieáp tham gia vaøo quaù trình hoaït ñoäng xaây laép, saûn xuaát saûn phaåm, cung caáp dòch vuï. Chi phí lao ñoäng tröïc 15 tieáp bao goàm caû caùc khoaûn phaûi traû cho ngöôøi lao ñoäng thuoäc quaûn lyù doanh nghieäp vaø cho ngöôøi lao ñoäng theo ñuùng loaïi coâng vieäc. Keát caáu vaø noäiä dung phaûn aùnh cuûa TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Beân Nôï: - Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp tham gia quaù trình saûn xuaát saûn phaåm( xaây laép, saûn xuaát saûn phaåm coâng nghieäp, cung caáp dòch vuï). - Rieâng ñoái vôùi hoaït ñoäng xaây laép khoâng bao goàm caùc khoaûn trích theo löông veà BHXH,BHYT, KPCÑ. Beân Coù: - Keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaøo beân Nôï TK 154 – chi phí caûn xuaát kinh doanh dôû dang. - TK 622 khoâng coù soá dö vaø ñöôïc môû chi tieát cho töøng coâng trình, haïng muïc coâng trình, giai ñoaïn coâng vieäc… 1.5.3. Ñònh khoaûn vaø nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh - Caên cöù vaøo baûng tính löông traû cho coâng nhaân vieân tröïc tieáp xaây laép coâng trình, saûn xuaát saûn phaåm coâng nghieäp, cung caáp dòch vuï( löông chính, löông phuï, phuï caáp löông) vaø caùc chi phí baèng tieàn traû cho coâng nhaân tröïc tieáp xaây laép, thueâ ngoaøi, ghi: Nôï TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Coù TK 334 – phaûi traû coâng nhaân thuoäc danh saùch Coù TK (111,331…) – traû cho coâng nhaân thôøi vuï thueâ ngoaøi - Taïm öùng chi phí nhaân coâng ñeå thöïc hieän giaù trò khoaùn xaây laép noäi boä( tröôøng hôïp ñôn vò nhaän khoaùn khoâng toå chöùc haïch toaùn rieâng). Khi baûn quyeát toaùn taïm öùng veà giaù trò döï toaùn khoái löôïng xaây laép hoaøn thaønh ñaõ baøn giao ñöôïc duyeät, ghi: Nôï TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Coù TK 141 – taïm öùng(1413) - Tính, trích BHXH,BHYT, KPCÑ cuûa coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát( ñoái vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát coâng nghieäp, cung caáp dòch vuï), ghi: Nôï TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Coù TK 338 – phaûi traû phaûi noäp khaùc (3382, 3383, 3384) 16 - Cuoái kyø haïch toaùn, caên cöù vaøo baûng tính löông cho coâng nhaân töøng coâng trình, haïng muïc coâng trình( theo phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc phaân boå), ghi: Nôï TK 154 – chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang(1541 – xaây laép – khoaûn muïc chi phí nhaân coâng) Coù TK 622 – chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 1.5.4. Sô ñoà haïch toaùn 334,338 622 TL vaø caùc khoaûn trích theo löông 154 K/C vaøo TK tính giaù thaønh 335 Trích tröôùc TL nghæ pheùp Sô ñoà 1.2 – Sô ñoà haïch toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 1.6. CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG MAÙY THI COÂNG 1.6.1. Noäi dung Trong hoaït ñoäng xaây laép caàn phaûi söû duïng caùc loaïi maùy thi coâng chuyeân duøng, MTC xaây laép laø moät boä phaän cuûa TSCÑ, bao goàm taát caû caùc loaïi xe maùy keå caû thieát bò ñöôïc chuyeån ñoäng baèng ñoäng cô( chaïy baèng hôi nöôùc, diezel, xaêng…) ñöôïc söû duïng tröïc tieáp ñeán coâng taùc xaây laép treân caû coâng tröôøng thay theá cho söùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi trong caùc coâng vieäc laøm ñaát, laøm ñaù, troän beâ toâng, maùy san neàn… Chi phí maùy thi coâng chieám moät tyû troïng khaù trong giaù thaønh saûn phaåm xaây laép vaø laø moät khoaûn muïc chi phí coù coâng duïng rieâng bieät, do vaäy caàn phaûi toå chöùc theo doõi rieâng vaø coù phöông phaùp phaân boå khoa hoïc hôïp lyù cho caùc ñoái töôïng söû duïng.