Tài liệu Xây dựng chiến lược phát triển công ty cổ phần dịch vụ bảo vệ thịnh an giai đoạn 2018 2023

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NÔNG THỊ HÀ PHƢƠNG XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CHO CÔNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ BẢO VỆ THỊNH AN GIAI ĐOẠN 2018-2023 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2019 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NÔNG THỊ HÀ PHƢƠNG XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CHO CÔNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ BẢO VỆ THỊNH AN GIAI ĐOẠN 2018-2023 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 01 02 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS Trần Anh Tài XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN PGS.TS Trần Anh Tài XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN PGS.TS Hoàng Văn Hải Hà Nội – 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi Nông Thị Hà Phƣơng, học viên lớp Cao học Quản trị kinh doanh 1 – K26. Xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi tự thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của PGS. TS.Trần Anh Tài. Các số liệu và trích dẫn đƣợc sử dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và tin cậy. Hà Nội, ngày 14 tháng 06 năm 2019 HỌC VIÊN Nông Thị Hà Phƣơng LỜI CẢM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến quý Thầy cô bộ phận sau đại học – Phòng đào tạo Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn tôi trong quá trình học tập tại Trƣờng. Tôi đã hoàn thành luận văn này cùng sự hỗ trợ, hƣớng dẫn nhiệt tình của PGS. TS. Trần Anh Tài trong suốt quá trình: từ khi bắt đầu với những ý tƣởng nghiên cứu cho đến khi hoàn thành luận văn này. Tôi xin cảm ơn PGS. TS.Trần Anh Tài, Ban Giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An đã gi p đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi có đƣợc những thông tin cần thiết trong quá trình nghiên cứu để tôi có đƣợc những thông tin cần thiết để hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. Bản thân tôi đã dành nhiều sự nỗ lực, học hỏi, tìm tòi và nghiên cứu để hoàn thiện luận văn dù vậy luận văn vẫn không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc những đóng góp tận tình của Quý Thầy, Cô và các bạn. Hà Nội, ngày 14 tháng 06 năm 2019 HỌC VIÊN Nông Thị Hà Phƣơng TÓM TẮT LUẬN VĂN Luận văn này đƣợc tác giả thực hiện để nghiên cứu về vấn đề xây dựng chiến lƣợc phát triển cho Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 20182023. Luận văn bao gồm 2 phần 4 chƣơng với các nội dung chính nhƣ sau: Thứ nhất là các cơ sở lý luận, các khái niệm cơ bản về chiến lƣợc phát triển và quy trình xây dựng chiến lƣợc phát triển. Thứ hai, luận văn phân tích các nhân tố tác động tới xây dựng chiến lƣợc phát triển của công ty, đánh giá hoạt động của công ty trong thời gian qua. Trên cơ sở những nội dung nêu trên, tác giả đề xuất chiến lƣợc phát triển và đƣa ra một số giải pháp nhằm thực hiện chiến lƣợc trong giai đoạn 20182023 cho công ty. Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả đã sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu định tính và thu thập số liệu phục vụ cho nghiên cứu này. Dựa trên những số liệu và thông tin đã thu thập đƣợc, tác giả đã phân tích, thống kê, mô tả để chỉ ra những yếu tố liên quan tới việc xây dựng chiến lƣợc phát triển cho công ty cũng nhƣ đề xuất chiến lƣợc phù hợp. Trong luận văn, tác giả cũng đƣa ra một số giải pháp để thực thi chiến lƣợc phát triển cho công ty trong giai đoạn 2018-2023. MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CỦA DOANH NGHIỆP .................................... 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................................... 6 1.1.1. Nghiên cứu ở nƣớc ngoài .................................................................................... 6 1.1.2. Nghiên cứu trong nƣớc ........................................................................................ 8 1.2. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc phát triển của Công ty ................................................. 10 1.2.1. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc phát triển: ............................................................... 10 1.2.2. Quy trình xây dựng chiến lƣợc phát triển của công ty ........................................ 14 CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .. 37 2.1. Thiết kế nghiên cứu: ................................................................................................. 37 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................................... 39 2.3. Phƣơng pháp thu thập và xử lý dữ liệu ...................................................................... 39 CHƢƠNG 3. PHÂN TÍCH CƠ SỞ XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ BẢO VỆ THỊNH AN.................................................. 41 3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An ........................................ 41 3.2. Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến xây dựng chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An ................................................................................................ 45 CHƢƠNG 4. XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ BẢO VỆ THỊNH AN GIAI ĐOẠN 2018-2023 ......................... 65 4.1. Định hƣớng hoạt động của công ty trong 5 năm giai đoạn 2018-2023 ....................... 65 4.2. Đề xuất chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An .................. 66 4.3. Một số giải pháp nhằm thực hiện chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023 ........................................................................................ 73 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 78 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Stt Ký hiệu Nguyên nghĩa 1. AMC 2. ANTT Công ty TNHH Quản lý tài sản Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vƣợng An ninh trật tự 3. CP Cổ phần 4. GDP Tổng sản phẩm quốc dân 5. NVBV Nhân viên bảo vệ 6. SBU Đơn vị kinh doanh 7. TMCP Thƣơng mại cổ phần 8. VPBANK Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vƣợng i DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang 1 Bảng 1.1. Đánh giá đặc điểm của môi trƣờng vi mô/vĩ mô 17 2 Bảng 3.1. Dữ liệu tài chính từ của công ty giai đoạn 20142018 53 3 Bảng 3.2. Thông tin doanh thu-lợi nhuận từ Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty giai đoạn 2013-2018 54 4 5 6 7 8 Bảng 3.3. Bảng tỷ lệ tăng trƣởng doanh thu/lợi nhuận Bảng 3.4. Tổng số mục tiêu đang quản lý và số lƣợng nhân viên bảo vệ theo nhóm mục tiêu tính tới ngày 31/12/2018 Bảng 3.5 Tổng số nhân sự khối văn phòng, quản lý của công ty trong năm 2013 và 2018 Bảng 3.6 Thống kê số lƣợng nhân viên bảo vệ Thịnh An đã có chứng chỉ Bảng 3.7 Các gói dịch vụ đang triển khai của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An 54 56 57 58 60-61 DANH MỤC HÌNH STT Tên hình Trang 1 Hình 1.1. Quy trình xây dựng chiến lƣợc của doanh nghiệp 14 2 Hình 1.2: Mô hình 5 lực lƣợng cạnh tranh của M.Porter 20 3 Hình 1.3. Ma trận hình thành chiến lƣợc SWOT 27 4 Hình 1.4. Cách thiết lập ma trận BCG 28 5 Hình 1.5. Mô tả ma trận SPACE 31 6 Hình 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty 40 7 8 9 10 Hình 3.2. Số lƣợng mục tiêu tăng trƣởng qua các năm từ 20142017 của Thịnh An Hình 3.3. Biểu đồ tăng trƣởng qua doanh thu từ 2013-2017 Hình 3.4: Biến động GDP thực của Việt Nam giai đoạn 2013-2018 Hình 3.5: Biến động lạm phát giai đoạn 2013-2018 ii 43 45 45 48 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cùng với sự phát triển nhanh của xã hội đòi hỏi phải có một lực lƣợng lớn những ngƣời làm công tác trật tự nhằm hỗ trợ cho lực lƣợng chức năng phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm. Thêm vào đó ngày càng nhiều các doanh nghiệp, các cá nhân có nhu cầu bảo vệ tài sản, bảo vệ con ngƣời trong khi lực lƣợng bảo vệ chính quy chỉ có ở cơ quan công quyền. Để đáp ứng nhu cầu đó, dịch vụ bảo vệ đã ra đời nhƣ một xu hƣớng tất yếu. Những ngƣời làm công tác bảo vệ đã trở thành một phần quan trọng không thể thiếu tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, bệnh viện, nhà hàng , khách sạn, tòa nhà cao ốc…Có thể nói, sự ra đời và hoạt động của các công ty bảo vệ chuyên nghiệp mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng, góp phần đem đến cho sự bình yên cho xã hội. Dịch vụ bảo vệ đang ngày càng khẳng định vai trò to lớn của mình và phát triển ở nƣớc ta với sự tham gia của hàng loạt doanh nghiệp lớn nhỏ. Để tồn tại, đứng vững đƣợc trên thị trƣờng và có đƣợc vị trí tốt trong nghề thì các đơn vị kinh doanh dịch vụ bảo vệ phải đảm bảo đƣợc các yếu tố về giá, chất lƣợng dịch vụ và đồng thời những hoạt động đó phải đảm bảo đem đƣợc nguồn lợi nhuận cho công ty. Tại Việt Nam hiện nay có khoảng hơn 1.500 các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ bảo vệ - vệ sỹ. Chất lƣợng cũng nhƣ số lƣợng doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bảo vệ tỉ lệ thuận với tốc độ tăng trƣởng của nền kinh tế, không chỉ góp phần củng cố, tăng cƣờng trật tự an ninh, mà đã định hình thêm một nghề mới trong xã hội-nghề vệ sĩ, nghề nguy hiểm, nhƣng ít nhiều rất hấp dẫn ngƣời lao động. Tuy nhiên bên cạnh những công ty có chất lƣợng dịch vụ tốt thì vẫn có những lỗ hổng. Mặc dù có nhiều công ty gia nhập ngành bảo vệ nhƣng chất lƣợng dịch vụ bảo vệ vẫn chƣa cao, chƣa đạt chuẩn quốc tế cũng nhƣ chƣa đáp ứng đƣợc nhu cầu cũng nhƣ sự kì vọng của thị trƣờng. Sức ép cạnh tranh đã khiến các doanh nghiệp đang phải rất nỗ lực để có những chiến lƣợc phát triển lâu dài phù hợp cho mình. 1 Công ty Cổ phần Dịch vụ bảo vệ Thịnh An đƣợc thành lập từ năm 2013 với tiền thân là Công ty Cổ phần dịch vụ bảo vệ Trung Thành An. Trải qua hơn 5 năm hoạt động, Thịnh An đã xây dựng đƣợc một mạng lƣới mục tiêu bảo vệ rộng khắp cả nƣớc và dần khẳng định đƣợc tên tuổi của mình trong ngành. Tuy vậy, là doanh nghiệp gia nhập sau trong cuộc chiến tranh giành miếng bánh thị phần, Thịnh An gặp không ít khó khăn. Để nâng cao khả năng đứng vững trên thị trƣờng và có thể cạnh tranh thì việc xây dựng chiến lƣợc phát triển dài hạn thích hợp luôn là điều đáng quan tâm của Công ty. Do đó việc nghiên cứu thực trạng hoạt động kinh doanh của công ty nhằm tìm ra chiến lƣợc phát triển đ ng đ ng đắn cho công tylà nhu cầu bức thiết hiện nay. Quá trình nghiên cứu cần chỉ ra đƣợc những ƣu điểm, khuyết điểm, và những tồn tại của công ty trong việc hoạt động vận hành doạnh nghiệp và cung cấp dịch vụ bảo vệ cho khách hàng để từ đó có cơ sở nhằm xây dựng một chiến lƣợc phát triển dài hạn cho tƣơng lai. Nhận định đƣợc tầm quan trọng của việc xây dựng chiến lƣợc phát triển dài hạn, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn tác giả đã lựa chọn đề tài “Xây dựng chiến lƣợc phát triển cho Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn. 2. Câu hỏi nghiên cứu:  Cơ sở để xây dựng chiến lƣợc phát triển cho Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An là gì?  Chiến lƣợc phát triển Công ty có thể áp dụng trong tƣơng lai là gì? Nội dung của chiến lƣợc cụ thể nhƣ thế nào? Giải pháp cần triển khai để thực hiện hành công chiến lƣợc phát triển 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu  Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu đƣợc tiến hành nhằm xây dựng chiến lƣợc phát triển cho Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An trong giai đoạn 2018-2023  Nhiệm vụ nghiên cứu - Tổng hợp cơ sở lý luận về xây dựng chiến lƣợc phát triển cho công ty 2 - Phân tích thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng ến hoạt động kinh doanh của công tyđể xác định cơ sở nhằm xây dựng, đề xuất chiến lƣợc - Trên cơ sở khoa học và thực tiễn đánh giá về thực trạng yếu tố môi trƣờng bên trong và bên ngoài có tác động đến hoạt động kinh doanh của Công ty, luận văn xác định phƣơng hƣớng và đề xuất đƣợc chiến lƣợc phát triển mang tính khả thi cho Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu  Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là chiến lƣợc phát triển Công ty cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An  Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về không gian: Đề tài nghiên cứu trong phạm vi Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An - Phạm vi thời gian: Luận văn xem xét, đánh giá thực trạng các yếu tố của môi trƣờng bên trong và môi trƣờng bên ngoài của Công ty cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An từ năm 20132017, xây dựng cơ sở xác định chiến lƣợc và đề xuất chiến lƣợc phát triển phù hợp giai đoạn 2018-2023 5. Những đóng góp của Luận văn Kết quả nghiên cứu của luận văn có những đóng góp tích cực cho hoạt động thực tiễn của các các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dịch vụ và Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An. Cụ thể: (1) Nghiên cứu gi p doanh nghiệp xác định rõ điểm mạnh, điểm yếu trong chiến lƣợc phát triển của công ty; trên cơ sở đó đề xuất chiến lƣợc phát triển phù hợp cho công ty. (2) Kết quả nghiên cứu cũng mang lại cái nhìn tổng thể về hoạt động kinh doanh; từ đó gi p doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng để vạch ra các chiến lƣợc, phƣơng hƣớng phát triển tối ƣu. 6. Kết cấu của luận văn 3 Phần mở đầu Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về chiến lƣợc phát triển của công ty 1.1. Tổng quan các nghiên cứu về chiến lƣợc 1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài 1.1.2. Nghiên cứu trong nước 1.2. Cơ sở lý luận chung về chiến lƣợc phát triển của công ty 1.2.1. Chiến lược phát triển của công ty 1.2.1.1. Khái niệm chiến lƣợc phát triển của công ty 1.2.1.2. Vai trò của chiến lƣợc phát triển đối với tổng công ty 1.2.1.3. Nội dung của chiến lƣợc phát triển 1.2.1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc phát triển của công ty 1.2.2. Quy trình xây dựng chiến lược phát triển của công ty 1.2.2.1. Xác định sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu chiến lƣợc phát triển của công ty 1.2.2.2. Phân tích môi trƣờng môi trƣờng bên ngoài 1.2.2.3. Phân tích môi trƣờng bên trong 1.2.2.4. Xây dựng và đề xuất các phƣơng án chiến lƣợc Chƣơng 2. Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu 2.1. Thiết kế nghiên cứu. 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu. 2.3. Phƣơng pháp thu thập và xử lý dữ liệu Chƣơng 3. Phân tích cơ sở xây dựng chiến lƣợc phát triển của Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An 3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển 3.1.2. Cơ cấu tổ chức của Công ty 4 3.2. Phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến xây dựng chiến lƣợc phát triển của Công ty Cổ phần Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An 3.2.1. Phân tích các yếu tố bên ngoài 3.2.1.1. Phân tích môi trƣờng vĩ mô 3.2.1.2. Môi trƣờng ngành (vi mô) 3.2.2. Phân tích các yếu tố bên trong 3.2.2.1. Phân tích năng lực tài chính của công ty 3.2.2.2. Phân tích nguồn nhân lực của công ty 3.2.2.3. Phân tích năng lực phát triển của công ty 3.2.2.4. Phân tích năng lực marketing Chƣơng 4. Xây dựng chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023 4.1. Định hƣớng hoạt động của công ty trong 5 năm giai đoạn 2018-2023 4.1.1 Rút kinh nghiệm một số điểm hạn chế của giai đoạn 2013 – 2017. 4.1.2. Định hƣớng và mục tiêu hoạt động của công ty đến năm 2023 4.1.2.1. Định hƣớng 4.1.2.2. Mục tiêu và chỉ tiêu chủ yếu 4.2. Đề xuất chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023 4.3. Giải pháp thực hiện chiến lƣợc phát triển của Công ty CP Dịch vụ Bảo vệ Thịnh An giai đoạn 2018-2023 Kết luận Tài liệu tham khảo 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài Xây dựng chiến lƣợc phát triển của doanh nghiệp đã trở thành trọng tâm nghiên cứu của nhiều đề tài, công trình nghiên cứu trong nƣớc và quốc tế. Các mô hình và lý thuyết về chiến lƣợc phát triển đã đƣợc tiến hành nghiên cứu và triển khai một cách hệ thống gi p các nhà quản lý doanh nghiệp có nền tảng để xây dựng và lựa chọn chiến lƣợc phát triển phù hợp cho doanh nghiệp của mình. Frederick W.Gluck và cộng sự (1980) trong “Strategic Management for Competitive Advantage” đã đƣa ra các so sánh và mô tả tiến trình phát triển của việc lập chiến lƣợc đối với một tổ chức, doanh nghiệp. Lập kế hoạch chiến lƣợc trả lời bốn câu hỏi cơ bản: (i) Doanh nghiệp/tổ chức đang ở đâu? (ii) Doanh nghiệp/tổ chức muốn đi đến đâu trong tƣơng lai? (iii) Làm thế nào để đến đó? (iv) Làm thế nào để đo đạc đƣợc sự tiến triển? Theo Jay.B.Barney (1991) trong bài viết “Nguồn lực công ty và Lợi thế cạnh tranh bền vững” (Firm Resources and Sustained Competitive Advantage) - Tạp chí Journal Management có viết nền tảng nguồn lực và mô hình môi trƣờng hoạt động của lợi thế cạnh tranh cho thấy rằng công tycó thể có đƣợc lợi thế cạnh tranh bền vững bằng cách thực hiện các chiến lƣợc phát huy năng lực nội tại của công tythông qua việc tiếp nhận các cơ hội ở môi trƣờng kinh doanh đồng thời vô hiệu hóa các mối đe dọa bên ngoài và tránh đƣợc các điểm yếu bên trong của công ty. Johnson và Scholes (2001) trong “Khám phá chiến lƣợc của tổ chức” (Exploring Coperate Strategy) đã đƣa ra quan điểm “Chiến lƣợc có thể coi là sự phù hợp giữa các hoạt động của tổ chức với môi trƣờng mà tổ chức đang hoạt động hoặc có thể đƣợc gọi là việc tìm kiếm chiến lƣợc phù hợp. Hai tác giả nhận định rằng các công ty cần áp dụng chiến lƣợc thích ứng với môi trƣờng kinh doanh, một chiến lƣợc cạnh tranh phù hợp với môi trƣờng cạnh tranh. 6 Trong cuốn sách Quản trị chiến lƣợc: Công thức, Thực hiện và Kiểm soát (Strategic Management: Formulation, Implementation and Control) của đồng tác giả John Pearce và Richard Robinson (2003) chỉ ra rằng môi trƣờng mà các doanh nghiệp đang hoạt động không ở trạng thái tĩnh mà luôn biến đổi, có phần hỗn loạn và rất năng động nên khó có thể đoán biết đƣợc điều gì sẽ xảy ra và khi nào tới. Để đảm bảo sự tồn tại và thành công, các công tycần phát triển năng lực để kiểm soát các mối đe dọa và khai thác các cơ hội mới. Điều này phải đòi hỏi phải xây dựng các chiến lƣợc phù hợp với sự thay đổi của môi trƣờng, chủ động tiếp cận với các đối tác kinh doanh. Nhắc đến xây dựng chiến lƣợc cuốn sách “Các khái niệm và tính huống chiến lƣợc” (Strategic Management: Concepts and cases) của bộ đôi tác giả Arthur.A.Thompson và A.J.Stricland III (2003) là tác phẩm hữu ích cho các nhà quản trị của công ty. Hai tác giả đã thể hiện rõ quy trình quản trị chiến lƣợc từ xây dựng, thực thi cho đến kiểm soát. Thông qua việc đƣa ra và phân tích các tình huống quản trị chiến lƣợc ở các doanh nghiệp khác nhau trên thế giới cuốn sách đã làm nổi bật các nội dung nhƣ khái niệm và kỹ thuật quản lý, cho thấy phƣơng pháp đánh giá nguồn lực cũng nhƣ khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp và chiến lƣợc cạnh tranh của doanh nghiệp. Carter McNamara (2008) trong “Cách viết kế hoạch chiến lƣợc” đã đề cập đến nội dung xây dựng kế hoạch hành động hay chƣơng trình hành động của một chiến lƣợc. Theo tác giả, kế hoạch hành động là việc thận trọng đề ra cách những mục tiêu chiến lƣợc sẽ đƣợc thực hiện. Kế hoạch hành động thƣờng bao gồm các mục tiêu cụ thể, hay những kết quả cụ thể cho từng mục tiêu chiến lƣợc. Vì vậy, để đạt đƣợc mục tiêu chiến lƣợc thƣờng phải thực hiện một chuỗi các mục tiêu - trong đó mục tiêu vẫn là mục tiêu chiến lƣợc nhƣng quy mô nhỏ hơn. Hai tác giả J.E. Gamble và A.A Thompson (2009) trong cuốn “Essentials of Strategic Management đã nêu ra vai trò của chiến lƣợc, chỉ ra rằng: Chiến lƣợc phát triển gi p cho doanh nghiệp thấy đƣợc mục đích và hƣớng đi của mình để lựa chọn phƣơng hƣớng nhằm đạt đƣợc mục tiêu của mình và cho biết vị trí của doanh 7 nghiệp trong quá trình thực hiện mục tiêu đó. Chiến lƣợc phát triển cũng gi p doanh nghiệp nhận diện đƣợc cơ hội và nguy cơ từ môi trƣờng bên ngoài, các điểm yếu và điểm mạnh của nội bộ doanh nghiệp hiện tai để từ đó phát huy điểm manh, giảm thiểu điểm yếu, nắm bắt lấy cơ hội và có các biện pháp đề phòng các đe dọa từ bên ngoài. Kenichi Ohmae (2013) trong “Tƣ duy của chiến lƣợc gia” Nxb Lao động Xã hội, đã xác định mục tiêu của chiến lƣợc là đem lại nh.ững điều thuận lợi cho bản thân, tức là chọn đ ng nơi để đánh, chọn đ ng thời điểm để tiến công hay r t lui, đánh giá và tái đánh giá khi tình huống thay đổi 1.1.2. Nghiên cứu trong nước Hoàng Văn Hải, (2010), Quản trị chiến lƣợc, Nxb Đại học Quốc Gia Hà Nội. Trong bối cảnh môi tr ờng kinh doanh biến động và có tính toàn cầu hiện nay, các doanh nghiệp không thể có đƣợc sự thành công lâu dài nếu nhƣ không có chiến lƣợc đ ng đắn. Đặc điểm kinh tế, xã hội và văn hoá của Việt Nam đòi hỏi cách tiếp cận có tính đặc thù về quản trị chiến lƣợc. Vì vậy, trong khi các chiến lƣợc gia phƣơng Tây chủ yếu chọn cách tiếp cận về lợi thế cạnh tranh để hình thành và triển khai chiến lƣợc thì các doanh nghiệp Việt Nam nên dựa vào cách tiếp cận: “lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh”; “lấy nhu thắng cƣơng”… Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, các nhà quản trị nên tìm kiếm giải pháp chiến lƣợc khôn ngoan và sắc sảo để có đƣợc sự thành công bền vững cho các doanh nghiệp kinh doanh cũng nhƣ đem tới phƣơng pháp tiếp cận toàn diện về quản trị kinh doanh. Ngô Kim Thanh (2012) trong “Quản trị chiến lƣợc” đã nhấn mạnh vai trò của chiến lƣợc phát triển đối với doanh nghiệp: Chiến lƣợc đóng vai trò định hƣớng hoạt động trong dài hạn của doanh nghiệp và là cơ sở vững chắc cho việc triển khai các hoạt động tác nghiệp. Trần Văn Minh (2010), “Chiến lƣợc phát triển của Công ty cổ phần vật tƣ bất động sản đến năm 2015”, Đại học kinh tế Hồ Chí Minh. Nghiên cứu đã đƣa ra 8 hệ thống lý luận khá đầy đủ về xây dựng chiến lƣợc phát triển trong doanh nghiệp từ khái niệm, vai trò, cho đến quy trình xây dựng chiến lƣợc của doanh nghiệp. Phan Huy Đƣờng trong cuốn sách “Quản lý công” do Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội (2014, Tái bản: 2016) khi nghiên cứu về quản lý chiến lƣợc trong một tổ chức đã xác định 3 bộ phận quan trọng nhất cấu thành một chiến lƣợc gồm: Thứ nhất là hệ thống quan điểm cơ bản của chiến lƣợc; 2) Thứ hai là hệ thống mục tiêu chiến lƣợc; 3) Thứ ba là hệ thống các giải pháp chiến lƣợc Nguyễn Mạnh Toàn (2015), Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh tại công ty TNHH MTV Cơ khí 25 giai đoạn 2015-2020, Luận văn thạc sỹ - Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội. Dựa trên các kiến thực và thực trạng hoạt động của công ty, luận văn đã phân , đánh giá qua đó xây dựng chiến lƣợc kinh doanh tƣơng ứng với mỗi giai đoạn phát triển của công ty, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của công tyđồng thời hạn chế những rủi ro. Luận văn thạc sĩ (2013), “Xây dựng chiến lược phát triển Công ty cổ phần xây dựng công trình 512”,Trƣơng Văn Tuấn: nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về xây dựng chiến lƣợc công ty, cũng nhƣ đã đánh giá tình hình xây dựng chiến lƣợc tại Công ty cổ phần xây dựng công trình 512. Trên cơ sở lý luận, tình hình xây dựng chiến lƣợc tại Công ty, phân tích môi trƣờng kinh doanh của Công ty, tác giả xây dựng chiến lƣợc phát triển công ty nhằm đạt đƣợc các mục tiêu đề ra Phan Huy Đƣờng trong cuốn sách “Quản lý công” do Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội (2014, Tái bản: 2016) khi nghiên cứu về quản lý chiến lƣợc trong một tổ chức đã xác định 3 bộ phận quan trọng nhất cấu thành một chiến lƣợc gồm: Thứ nhất là hệ thống quan điểm cơ bản của chiến lƣợc; Thứ hai là hệ thống mục tiêu chiến lƣợc; Thứ ba là hệ thống các giải pháp chiến lƣợc. Đỗ Thị Thanh Nga (2016), Xây dựng chiến lƣợc phát triển kinh doanh cho Công ty TNHH Công nghệ liên kết 3N, Luận văn thạc sỹ - Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội. Trên cơ sở phân tích điểm mạnh, điểm yếu của công tyvà ứng dụng lý luận về xây dựng chiến lƣợc kinh doanh, tác giả đã đề xuất chiến lƣợc kinh doanh trong tƣơng lai giai đoạn 2016-2020. 9 1.2. Cơ sở lý luận về chiến lƣợc phát triển của Công ty 1.2.1. Cơ sở lý luận về chiến lược phát triển: 1.2.1.1. Khái niệm chiến lƣợc phát triển: Chiến lƣợc là thuật ngữ đƣợc sử dụng phổ biến trong quân sự, bắt nguồn từ Hy Lạp cổ đại. Dần dần, khái niệm này đƣợc các công ty kinh doanh áp dụng trong hoạt động của doanh nghiệp mình sau khi nền kinh tế hàng hóa ngày càng phát triển và cạnh tranh khốc liệt hơn. Có rất nhiều quan điểm về chiến lƣợc đƣợc đƣa ra trên thế giới. Joel Ross và Michael Kami (2014) đã đƣa ra quan điểm: “Không có chiến lƣợc, một tổ chức giống nhƣ một con thuyền không ngƣời lái và đi lòng vòng. Nó giống nhƣ một con tàu không có hải trình cố định, và không có nơi nào để tới." Theo Ngô Thắng Lợi, Vũ Thành Hƣởng (2013) “Chiến lƣợc phát triển của một tổ chức/ doanh nghiệp đƣợc hiểu đầy đủ là một hệ thống các phân tích, đánh giá và lựa chọn thể hiện những quan điểm, tầm nhìn, mục tiêu của một quá trình phát triển mong muốn và sự nhất quán về con đƣờng và các giải pháp cơ bản để thực hiện. Chức năng chính của chiến lƣợc phát triển là sự lựa chọn hƣớng và cách đi tối ƣu mang tính tổng thể trong lộ trình phát triển dài” “Về nội dung bản chiến lƣợc phát triển thƣờng bao gồm: (i) Mô tả điểm xuất phát; (ii) Xây dựng bức tranh của tƣơng lai; (iii) Phác họa con đƣờng kết nối điểm xuất phát và điểm đến cuối cùng”. Theo Hoàng Văn Hải (2010), “Chiến lƣợc phát triển là chuỗi các quyết định nhằm định hƣớng tƣơng lai của doanh nghiệp và tạo ra sự thay đổi về chất bên trong doanh nghiệp”. Chiến lƣợc phát triển có thể gi p tăng quy mô của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có thể phát triển theo chiều sâu trong dài hạn và tạo ra đƣợc lợi thế cạnh tranh với một chiến lƣợc phát triển phù hợp 1.2.1.2. Vai trò của chiến lƣợc phát triển đối với tổng công ty 10 Một chiến lƣợc tốt đƣợc thực hiện hiệu quả sẽ gi p các nhà quản lý và nhân viên mọi cấp xác định mục tiêu, nhận biết phƣơng hƣớng hành động, góp phần vào sự thành công của công ty. Tầm quan trọng của chiến lƣợc phát triển đối với công ty thể hiện: Thứ nhất, chiến lƣợc phát triển xác định rõ phƣơng hƣớng hành động cho công ty. Chiến lƣợc phát triển tập trung vào phƣơng hƣớng hành động nhằm đạt đƣợc mục tiêu của công ty, làm rõ và cụ thể hóa mục tiêu. Đa số sẽ thực hiện tốt hơn nếu họ biết họ đƣợc mong đợi phải làm gì và công ty đang đi về đâu. Thứ hai, chiến lƣợc phát triển tạo căn cứ cho lập kế hoạch tác nghiệp trong hoạt động của công ty . Nếu chiến lƣợc phát triển đƣợc xây dựng chuẩn xác và đƣợc các nhà quản lý hiểu đ ng thì nó sẽ là căn cứ để lập kế hoạch hoạt động, nguồn lực của công ty sẽ đƣợc phân bố hợp lý và hiệu quả hơn. Chiến lƣợc cũng xác định những lĩnh vực hoạt động, khách hàng cũng nhƣ địa dƣ nơi sản phẩm và dịch vụ đƣợc cung cấp. Những lĩnh vực này càng đƣợc xác định rõ bao nhiêu thì nguồn lực sẽ đƣợc sử dụng hiệu quả hơn bấy nhiêu. Thứ ba, chiến lƣợc phát triển làm tăng hiệu lực của công ty. Khái niệm hiệu lực đƣợc định nghĩa là công ty đạt đƣợc mục tiêu của mình với nguồn lực nhất định; điều đó có nghĩa là để đảm bảo tính hiệu lực, nguồn lực không chỉ cần đƣợc sử dụng một cách hiệu quả mà còn phải đƣợc sử dụng theo cách đảm bảo tối đa hóa việc đạt đƣợc mục tiêu của công ty. Thứ tƣ, chiến lƣợc phát triển là công cụ nâng cao sự hài lòng của ngƣời lao động trong công ty. Chiến lƣợc sẽ góp phần tạo nên tính hiệu quả cho công ty bằng cách tạo ra sự hài lòng của các cá nhân trong công ty, giảm xung đột lợi ích và sự mơ hồ của công việc. Nếu mọi quyết định đều thống nhất trong công ty, mọi ngƣời sẽ biết phải làm gì, làm thế nào để góp phần vào thực hiện mục tiêu chung của công ty, có thể tìm thông tin ở đâu, ai là ngƣời ra quyết định, v.v... Tóm lại, không có chiến lƣợc thì công ty giống nhƣ một con tàu không bánh lái. Phần lớn sự thất bại của các doanh nghiệp nói chung, các công ty nói riêng là do thiếu chiến lƣợc, chiến lƣợc sai hoặc do sai lầm trong việc thực hiện chiến lƣợc 11