http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Câu 1(thầy Lại Đắc Hợp 2018): Đặt một khối chất trong suốt có 2 mặt song song, bề dầy
e 2 cm trong không khí. Từ không khí chiếu một chùm sáng hỗn hợp gồm 2 ánh sáng đơn
săc 1 và 2 coi như một tia sáng tới mặt trên khối chất dưới góc tới i 60 như hình vẽ
dưới. Biết chiết suất của khối chất đó đối với ánh sáng 1 và 2 lần lượt là n1 3 và
n 2 2 .Khoảng cách giữa 2 tia ló ra ở mặt dưới của khối chất là
A. 1,549 cm
B. 0,197 cm
C. 0,349 cm
D. 1,155 cm
Đáp án B
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Theo định luật khúc xạ ánh sáng ta vẽ được đường đi qua khối chất trong suốt trên của tia
sáng như hình vẽ. Dễ thấy sau khi bị tán sắc ở mặt trên và ló ra ở mặt dưới của khối chất thì 2
tia đơn sắc 1 và 2 song song với nhau.
Từ hình vẽ ta có khoảng cách giữa 2 tia ló là:
d JKsin 90 i e tan r2 tan r1 sin 90 i 1
sin i
sin 60
sin 60
; r1 arcsin
Với i 60 ; r2 arcsin
arcsin
;e 2cm;
2
3
n2
Thay vào (1) ta được: d 0,1972cm
Câu 1 (thầy Trần Đức Hocmai năm 2018) Cho một tia sáng chiếu vào mặt phẳng phân cách giữa
hai môi trường 1 và 2. Gọi v1 và v2 là vận tốc truyền ánh sáng lần lượt trong môi trường 1 và 2. Biết v1
< v2. Có thể xác định giá trị của góc tới giới hạn igh từ hệ thức nào dưới đây?
A. sin i gh
v1
v2
B. sin i gh
v2
v1
C. tan i gh
v1
v2
D. tan i gh
v2
v1
Đáp án A.
Điều kiện để có phản xạ toàn phần
+ ánh sang truyền từ một môi trường tới môi trường chiết quang kém hơn : n 2 n1
+ góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn i i gh
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
sin i gh
n 2 v1
c
( do v )
n
n1 v 2
Câu 2 (thầy Trần Đức Hocmai năm 2018) Trong các ứng dụng sau đây, ứng dụng của hiện tượng
phản xạ toàn phần là:
A. gương phẳng.
B. gương cầu.
C. thấu kính.
D. cáp dẫn sáng trong nội soi y học.
Đáp án D
Hiện tượng phản xạ toàn phần có các ứng dụng quan trong sau :
+ Lăng kính Porro
+ Sợi quang : tín hiệu quang truyền theo định luật phản xạ toàn phần trong lõi, sợi quang học
được ứng dụng trong trang trí, trong viễn thông (cáp quang) và trong y học (kĩ thuật nội soi)
+ Hiện tượng ảo ảnh
Câu 3 (thầy Trần Đức Hocmai năm 2018) Kẻ trộm giấu viên kim cương ở dưới đáy bể bơi. Anh ta
đặt chiếc bè mỏng đồng chất hình tròn bán kính R trên mặt nước, tâm của bè nằm trên đường thẳng
đứng đi qua viên kim cương. Mặt nước yên lặng và mức nước là h = 2,5 m. Cho chiết suất của nước là
n 1,33 . Giá trị nhỏ nhất của R để người ở ngoài bể bơi không nhìn thấy viên kim cương gần đúng
bằng.
A. 2,58 m
B. 3,54 m
C. 2,83 m
D. 2,23 m
Đáp án C
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Mắt không thấy đầu khi tia sáng từ tới mặt nước
tại I (mép miếng gỗ) xảy ra phản xạ toàn phần:
sin igh
1
1
igh 48,75o
n 1,33
Ta có i
igh và R = O .tani
Rmin OA.tan igh 2,5.tan 48,75o 2,85m .
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Câu 1(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Cho một chùm sáng trắng hẹp chiếu từ không khí tới mặt trên
của một tấm thủy tinh theo phương xiên. Hiện tượng nào sau đây không xảy ra ở bề mặt :
A. phản xạ
B. khúc xạ
C. phản xạ toàn phần
D. tán sắc
Đáp án C
Câu 2(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Chọn câu sai: Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
A. khi góc tới i tăng thì góc khúc xạ r cũng tăng.
B. hiệu số |i - r| cho biết góc lệch của tia sáng khi đi qua mặt phân cách giữa hai môi trường.
C. nếu góc tới i bằng 0 thì tia sáng không bị lệch khi đi qua mặt phân cách giữa hai môi trường.
D. góc khúc xạ r tỉ 1ệ thuận với góc tới i.
: Đáp án D
Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng góc khúc xạ r và góc tới i liên hệ với nhau qua định luật khúc xạ
ánh sáng
sin i
n21
sinr
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Câu 3(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Một ngọn đèn nhỏ S đặt ở đáy một bể nước (n = 4/3), độ dao
mực nước h = 60(cm). Bán kính r bé nhất của tấm gỗ tròn nổi trên mặt nước sao cho không một tia
sáng nào từ S lọt ra ngoài không khí là:
A. r = 55cm
B. r = 49 cm
C. r = 68 cm
D. r = 53 cm
Đáp án C
Phƣơng pháp: Sử dụng điều kiện xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần
Cách giải:
Ta có: i igh sin i sin igh
r
r
h2 r 2
1
r
3
r2
9
2 2
n
60 r 16
602 r 2 4
180
68cm rmin 68cm
7
Câu 4(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Cho chiết suất tuyệt đối của thủy tinh và của nước lần lượt là
1,5 và 3/4. Nếu một ánh sáng đơn sắc truyền trong thủy tinh có bước sóng là 0,60 μm thì ánh sáng đó
truyền trong nước có bước sóng là
A. 0,50μm
B. 0,675 μm
C. 0,55μm
D. 0,60 μm
Đáp án B
Phƣơng pháp: Bước sóng ánh sáng truyền trong môi trường có chiết suất n : n
n
(λ là bước sóng ánh sáng truyền trong chân không)
Cách giải:
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Bước sóng ánh sáng truyền trong thu tinh và nước :
tt 1,5 0, 6 m
0, 6 8
n 0, 675 m
n 9
n 4
3
Câu 5(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Hiện tượng phản xạ toàn phần là hiện tượng
A. ánh sáng bị phản xạ toàn bộ trở lại khi khi chiếu tới mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
B. ánh sáng bị phản xạ toàn bộ trở lại khi gặp bề mặt nhẵn.
C. ánh sáng bị đổi hướng đột ngột khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
D. cường độ sáng bị giảm khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
Đáp án A
Câu 6(thầy Phạm Quốc Toản 2018): Một người nhìn xuống đáy một chậu nước (n = 4/3). Chiều cao
của lớp nước trong chậu là 20cm. Người đó thấy đáy chậy dường như cách mặt nước một khoảng
bằng
A. 10 cm
B. 15 cm
C. 20 cm
D. 25 cm
Đáp án B
Phƣơng pháp: Sử dụng định luật khúc xạ ánh sáng
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Cách giải:
a h.tan r
h tan i sin i 1
h 20
h
15cm
h tanr sinr n
n 4
a h.tan i
3
Có
Câu 1 (megabook năm 2018) Hiện tượng khúc xạ là hiện tượng
A. ánh sáng bị gãy khúc khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
B. ánh sáng bị hắt lại môi trường cũ khi truyền tới mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
C. ánh sáng bị thay đổi màu sắc khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
D. ánh sáng bị giảm cường độ khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt.
Đáp án A
Hiện tượng khúc xạ là hiện tượng ánh sáng bị gãy khúc khi truyền xiên góc qua mặt phân
cách giữa hai môi trường trong suốt.
Câu 2 (megabook năm 2018) Nếu chiết suất của môi trường chứa tia tới nhỏ hơn chiết suất của môi
trường chứa tia khúc xạ thì góc khúc xạ
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
A. có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn góc tới.
B. luôn lớn hơn góc tới.
C. luôn bằng góc tới.
D. luôn nhỏ hơn góc tới.
Đáp án D
Định luật khúc xạ ánh sáng: n1 sin i n 2 sin r sin r
n1
sin i
n2
Theo đề bài: chiết suất của môi trường chứa tia tới nhỏ hơn chiết suất của môi trường chứa tia khúc xạ
( n1 n 2 ) nên:
n1
1 sin r sin i r i
n2
Câu 3 (megabook năm 2018) Khi chiếu một tia sáng từ chân không vào một môi trường trong suốt
có chiết suất 1,2 thì thấy tia phản xạ vuông góc với tia khúc xạ. Góc khúc xạ chỉ có giá trị gần đúng
bằng
A. 50.
B. 60.
C. 70.
D. 40.
Đáp án D
+ Từ hình ta thấy: i ' r 90 i r 90 sin r cosi
+ Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng ta có:
sin i n sin r sin i n cosi tan i n
tan i 1, 2 i 50,19
r 90 50,19 39,81
Câu 4 (megabook năm 2018) Trong các nhận định sau về hiện tượng khúc xạ, nhận định không đúng
là
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
A. Tia khúc xạ nằm ở môi trường thứ 2 tiếp giáp với môi trường chứa tia tới.
B. Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến.
C. Khi góc tới bằng 0, góc khúc xạ cũng bằng 0.
D. Góc khúc xạ luôn bằng góc tới.
Đáp án D
Khi ánh sáng truyền từ môi trường có chiết suất n1 sang môi trường có chiết suất n2 thì
n1.sin i n 2 .sin r .
Do n1 n 2 i1 i 2 (trừ trường hợp tia sáng truyền thẳng i 0 r 0 )
Câu 5 (megabook năm 2018) Khi cho một tia sáng đi từ nước có chiết suất n
4
vào một môi
3
trường trong suốt khác có chiết suất n’, người ta nhận thấy vận tốc truyền của ánh sáng bị giảm đi một
8
8
lượng v 10 m s . Cho vận tốc của ánh sáng trong chân không là c 3.10 m s . Chiết suất n’ là
A. n ' 1,5.
C. n ' 2.
B. n ' 2, 4.
D. n ' 2.
Đáp án B
+ Vận tốc của ánh sáng trong nước: v n
c 3.108
2, 25.108 m s
4
nn
3
+ Khi truyền vào một môi trường trong suốt X, vận tốc truyền của ánh sáng đã bị giảm đi một lượng
v 108 m s nên: vX vn 108 2, 25 1 .108 1, 25.108 m s
+ Chiết suất tuyệt đối của môi trường X: n X
c
3.108
2, 4
vX 1, 25.108
Câu 6 (megabook năm 2018) Chiếu chùm ánh sáng trắng, hẹp từ không khí vào bể đựng chất lỏng có
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
đáy phẳng, nằm ngang với góc tới 60 . Chiết suất của chất lỏng đối với ánh sáng tím n t 1,70 , đối
với ánh sáng đỏ n d 1,68 . Bể rộng của dải màu thu được ở đáy chậu là 1,5 cm. Chiều sâu của nước
trong bể là
A. 1,56 m.
B. 1,20 m.
C. 2,00 m.
D. 1,75 m.
Đáp án A
+ Xét tia đỏ:
sin i n d .sin rd sin rd
sin i sin 60
0,5155 tan rd 0,6016
nd
1,68
+ Xét tia tím:
sin i n t .sin rt sin rt
sin i sin 60
0,5094 tan rt 0,592
nt
1,7
+ Bể rộng vùng quang phổ dưới đáy bể: TD HD HT HI. tan rd tan rt
0,015 HI. 0,6016 0,592
HI
0, 015
1,56 m
0, 6016 0,592
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Câu 1(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Từ không khí, chiếu chùm sáng hẹp (coi như một tia sáng) gồm hai
bức xạ đơn sắc màu đỏ và màu tím tới mặt nước với góc tới 53° thì xảy ra hiện tượng phản xạ và khúc
xạ. Biết tia khúc xạ màu đỏ vuông góc với tia phản xạ, góc giữa tia khúc xạ màu tím và tia khúc xạ
màu đỏ là 0,5°. Chiết suất của nước đối với tia sáng màu tím là
A. 1,343
B. 1,312
C. 1,327
D. 1,333
Đáp án A
Do JP là tia phản xạ nên : IJN=NJP=53
Mà PJD=90 rd MJD 90 53 37
rt 37 0,5 36,5
Theo định luật về khúc xạ ánh sang thì : sin i n t .s inrt n t
sin i
1,343
sin rt
Câu 2(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Một tia sáng đơn sắc truyền từ môi trường (1) có chiết suất tuyệt đối
n1 sang môi trường (2) có chiết suất tuyệt đối n2 thì tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến hơn tia tới. Hiện
tượng phản xạ toàn phần có thể xảy ra không nếu chiếu tia sáng theo chiều từ môi trường (2) sang môi
trường (1)?
A. Không thể, vì môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
B. Có thể, vì môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
C. Có thể, vì môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
D. Không thể, vì môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
Đáp án D
Câu 3(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Chiếu tia sáng đơn sắc từ không khí vào nước với góc tới i thì thấy
tia khúc xạ vuông góc với tia phản xạ. Chiết suất của nước đối với tia sáng đơn sắc chiếu vào là
A. sin i
B. cosi
C. tan i
D.
1
sin i
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
• ĐLKX S: sin i n sin r
• Tia khúc xạ tia phản xạ
i r 90
n tan i . Chọn C.
Câu 4(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Một miếng gỗ hình tròn, bán kính R; ở tâm O, cắm thẳng góc một
đinh O dài 6 cm. Thả miếng gỗ nổi trong một chậu nước có chiết suất n = 1,3. Đinh O ở trong
nước, mắt phải đặt sát ở mặt nước của chậu mới thấy đầu A của đinh . Giá trị R là
A. 2,95 cm.
+ Tia sáng truyền từ đỉnh
B. 10,95 cm.
C. 7,22 cm.
D. 8,37 cm.
đi qua mép miếng gỗ và đập vào mắt.
Vì mắt đặt sát mặt nước nên góc khúc xạ là 900
1,3.sini = 1.sin900
+ sin i
R
R 2 62
R = 7,22 cm
Đáp án C
Câu 5(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Khi chiếu chùm sáng trắng, hẹp, song song xuống mặt nước yên
lặng, theo phương hợp với mặt nước góc 30° thì góc hợp bởi tia khúc xạ màu đỏ và tia khúc xạ màu
tím trong nước 0°30'28". Biết chiết suất của nước đối với ánh sáng tím bằng 1,342. Trong nước tốc độ
truyền ánh sáng đỏ
A. lớn hơn tốc độ truyền ánh sáng tím 2356 km/s.
B. nhỏ hơn tốc độ truyền ánh sáng tím 4943 km/s.
C. nhỏ hơn tốc độ truyền ánh sáng tím 2354 km/s.
D. lớn hơn tốc độ truyền ánh sáng tím 4926 km/s.
+ sini = nt.sinrt sin rt
sin i sin 600
rt
nt
1,342
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
+ rđ = rt + 0030’28’’ n d
1
1
vd v t c
nd n t
sin i
sin 600
1,328
sinrd sin rt 0030'28''
2356 km/s vđ > vt
Đáp án A
Câu 6(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Chiếu chùm tia sáng hẹp đơn sắc từ không khí vào nước với góc tới i
thì thấy tia khúc xạ vuông góc với tia phản xạ. Chiết suất của nước đối với ánh sáng chiếu vào là
A. sin i
B. tan i
C. cosi
D.
1
sin i
+ sini = nsinr
+ Vì tia khúc xạ vuông góc với tia phản xạ nên i’ + r = 900 = i + r
sini = n.sin(900 i) = n.cosi
n = tani
Đáp án B
Câu 7(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Chiếu ba tia sáng truyền từ không khí đến ba môi trường trong suốt
1, 2, 3 dưới cùng góc tới i thì góc khúc xạ lần lượt trong ba môi trường là r1 , r2 , r3 với r1 r2 r3 .
Hiện tượng phản xạ toàn không thể xảy ra khi ánh sáng truyền từ môi trường
A. 2 vào 1.
B. 1 vào 3.
C. 3 vào 2
D. 3 vào 1.
+ Ta có: sini = n1sinr1 = n2sinr2 = n3sinr3
+ Vì r1 > r2 > r3 n1 < n2 < n3
+ Phản xạ toàn phần chỉ xảy ra khi truyền từ môi trường có chiết quang hơn sang môi trường chiết
quang kém.
Nên nó không xảy ra khi ta truyền từ môi trường 1 vào 3.
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Đáp án B
Câu 8(thầy Đỗ Ngọc Hà 2018): Một tia sáng đơn sắc truyền từ môi trường (1) có chiết suất tuyệt đối
n1 sang môi trường (2) có chiết suất tuyệt đối n2 thì tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến hơn tia tới. Hiện
tượng phản xạ toàn phần có thể xảy ra không nếu chiếu tia sáng theo chiều từ môi trường (2) sang môi
trường (1)?
A. Không thể, vì môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
B. Có thể, vì môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
C. Có thể, vì môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
D. Không thể, vì môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
+ Ta có: n1 sini n 2 sinr
Vì r > i nên n2 < n1
PXTP không thể xảy ra vì môi trường 2 có chiết quang kém hơn môi trường 1.
Đáp án D
Khúc xạ ánh sáng
Câu 1 (Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc năm 2018) : Khi ánh sáng truyền từ môi trường chiết suất
lớn tới mặt phân cách với môi trường chiết suất nhỏ hơn thì
A. có thể xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần.
B. không thể có hiện tượng phản xạ toàn phần.
C. hiện tượng phản xạ toàn phần xảy ra khi góc tới bằng 0o .
D. luôn luôn xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần.
Đáp án A
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
+ Khi ánh sáng truyền từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường chiết quang kém thì có
khả năng xảy ra phản xạ toàn phần.
Câu 2 (Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc năm 2018) : Một bể đáy rộng chứa nước có cắm một cây
cột cao 80 cm, độ cao mực nước trong bể là 60 cm, chiết suất của nước là 4/3 . Ánh nắng
chiếu theo phương nghiêng góc 300. Bóng của cây cột do nắng chiếu tạo thành trên đáy bể có
độ dài tính từ chân cột là
A. 11,5 cm.
B. 51,6 cm.
C. 85,9 cm.
D. 34,6 cm.
Đáp án C
+ Từ hình vẽ, ta có chiều dài bóng của cây thước dưới dấy bể là L d1 d 2
Với d1
20
20 3 cm.
tan 30
+ Khi ánh sáng truyền đến mặt phân cách giữa hai môi trường,
xảy ra hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
sin i n sin r sin r
3 3
.
8
d 2 60 tan r 51, 25 cm
Vậy L d1 d 2 85,9 cm.
Câu 3 (Sở GD&ĐT Lào Cai năm 2018) : Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng thì góc khúc
xạ
A. tỉ lệ thuận với góc tới.
B. luôn lớn hơn góc tới.
C. luôn bé hơn góc tới.
D. luôn bé hơn góc tới.
Đáp án D
+ Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng thì góc khúc xạ luôn tăng dần khi tăng góc tới.
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Câu 4 (Sở GD&ĐT Lào Cai năm 2018) : Một tia sáng truyền từ không khí vào môi trường
thủy tinh có chiết suất tuyệt đối n 3 dưới góc tới 60o, coi không khí có chiết suất tuyệt
đối là 1. Góc khúc xạ có giá trị là
A. 28,2o.
B. 37,5o.
C. 45o.
D. 30o.
Đáp án D
+ Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng sin i n sin r sin 60 3 sin r r 30.
Câu 5 (Sở GD&ĐT Bắc Ninh năm 2018) : Một tia sáng đỏ truyền từ không khí vào nước
theo phương hợp với mặt nước góc 300. Cho chiết suất của nước bằng 1,33. Góc khúc xạ
bằng:
A. 600
B. 37,50
C. 40,50
D. 220
Đáp án C
+ Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng sin r
sin i sin 60
r 40,5
n
1,33
Câu 6 (Sở GD&ĐT Ninh Bình năm 2018) : Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
A. góc khúc xạ tỉ lệ thuận với góc tới .
B. góc khúc xạ luôn bé hơn góc tới .
C. khi góc tới tăng thì góc khúc xạ cũng tăng. D. góc khúc xạ luôn lớn hơn góc tới .
Đáp án C
+ Trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng, khi góc tới tăng thì góc khúc xạ cũng tăng
Câu 7 (Sở GD&ĐT Hà Nội năm 2018) : Một tia sáng đơn sắc đi từ không khí có chiết suất
tuyệt đối bằng 1 tới một khối thủy tinh có chiết chuất tuyệt đối bằng 1,5. Tại mặt phân cách
xảy ra hiện tượng phản xạ và khúc xạ, tia phản xạ và khúc xạ hợp với nhau góc 120o. Góc tới
của tia sáng bằng
A. 36,6o
B. 56,3o.
C. 24,3o.
D. 23,4o.
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Đáp án A
Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng sin i n sin r , với
i r 180 120 60 .
sin i 1,5sin 60 i i 36,6
Câu 8 (Sở GD&ĐT Bắc Giang năm 2018) : Cho chiết suất tuyệt đối của nước
4
là n . Một người nhìn một hòn sỏi nhỏ S nằm ở đáy một bể nước sâu 1,2 m theo phương
3
gần vuông góc với mặt nước, thấy ảnh S' nằm cách mặt nước một khoảng bằng
A. 90 cm.
B. 80 cm.
C. 1 m.
D. 1,5 m.
Đáp án A
OI
tan
i
OS
+ Từ hình vẽ, ta có:
tan r OI
OS
OI
i OS
+ Với góc tới nhỏ tan i sin i r
r OI
OS
Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng:
sin i n sin r i nr
OI
OI
OS 1, 2
n
OS
0,9m .
4
OS
OS
n
3
Câu 9 (Sở GD&ĐT Thanh Hóa năm 2018) : Chiếu xiên từ không khí vào nước một chùm sáng
song song rất hẹp (coi như một tia sáng) gồm ba thành phần đơn sắc: đỏ, lam và tím. Gọi rđ, rℓ, rt
lần lượt là góc khúc xạ ứng với tia màu đỏ, tia màu lam và tia màu tím. Mối liên hệ nào dưới đây
giữa góc khúc xạ của các tia sáng ở trên là đúng?
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
A. rt < rℓ < rđ.
B. rℓ = rt = rđ.
C. rđ < rℓ < rt.
D. rt < rđ < rℓ.
Đáp án A
+ Áp dụng định luật khúc xạ cho quá trình ánh truyền từ không khí vào nước ta có: sini =
n.sinr
+ Vì nđỏ < nlam< ntím => rđỏ > rlam > rtím
Câu 10 (Sở GD&ĐT Thanh Hóa năm 2018) : Với hiện tượng phản xạ toàn phần, phát biểu nào
sau đây không đúng?
A. Phản xạ toàn phần xảy ra khi ánh sáng truyền theo chiều từ môi trường có chiết suất lớn
sang môi trường có chiết suất bé hơn và góc tới lớn hơn góc giới hạn phản xạ toàn phần igh.
B. Góc giới hạn phản xạ toàn phần được xác định bằng tỉ số giữa chiết suất của môi trường
kém chiết quang với môi trường chiết quang hơn.
C. Phản xạ toàn phần không thể xảy ra khi ánh sáng đi từ môi trường kém chiết quang sang
môi trường chiết quang hơn.
D. Khi có phản xạ toàn phần thì toàn bộ ánh sáng phản xạ trở lại môi trường ban đầu chứa
chùm tia sáng tới.
Đáp án B
Góc giới hạn phản xạ toàn phần igh được xác định từ sin igh
n2
n
không phải từ igh 2
n1
n1
Câu 1 (Đ thi Lize vn năm 2018) Một bể chứa nước có thành cao 80 cm và đáy phẳng dài 120 cm và
độ cao mực nước trong bể là 60 cm, chiết suất của nước là 4/3. Ánh nắng chiếu theo phương nghiêng
góc 30o so với phương ngang. Độ dài bóng đen tạo thành trên đáy bể là
A. 11,5 cm
B. 34,6 cm
C. 51,6 cm
D. 85,9 cm
Đáp án D
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Ánh nắng chiếu nghiêng góc 30o so với phương ngang
→ góc tới i = 90 – 30 = 60o
Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng ta có n1 sin i n2sinr sinr
n1 sin i 3 3
n2
8
→ tanr = 0,854.
Độ dài bóng đen trên đáy bể là x → x = x1 + x2
→ x = h1 tan i h2 tanr = (80 – 60).tan60 + 60.0,854 = 85,9 cm.
Câu 2 (Đ thi Lize vn năm 2018) Một tia sáng được chiếu từ môi trường 1 sang môi trường 2 dưới
góc tới i và góc khúc xạ r. Chiết suất tỉ đối của môi trường 2 so với 1 luôn
A. tỉ lệ với sin góc khúc xạ và tỉ lệ nghịch với sin góc tới
B. tỉ lệ với sin góc tới và tỉ lệ nghịch với sin góc khúc xạ
C. tỉ lệ với góc tới và tỉ lệ nghịch với góc khúc xạ
D. không phụ thuộc vào góc tới và góc khúc xạ
Đáp án D
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
Chiết suất tỉ đối của môi trường 2 so với môi trường 1 là n n21
v1
i, r .
v2
Câu 3 (Đ thi Lize vn năm 2018) Chiếu một tia sáng từ không khí vào một chất lỏng trong suốt dưới
góc tới bằng 45o thì góc khúc xạ là 30o. Bây giờ, chiếu tia sáng đó từ chất lỏng ra không khí dưới góc
tới i, để có tia khúc xạ ra ngoài không khí thì i cần thỏa mãn
A. i 30
B. i 45
C. i 45
D. i 30
Đáp án C
Chiết suất của chất lỏng n
sin 45
2
sin 30
Để có tia khúc xạ thì không xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần nên sin i
1
1
i 45.
n
2
Câu 4 (Đ thi Lize vn năm 2018) Một tia sáng được chiếu từ không khí vào nước thì
A. nếu có góc tới đặc biệt thì không tồn tại tia khúc xạ và tia phản xạ
B. tồn tại đồng thời cả tia khúc xạ và phản xạ
C. chỉ tồn tại tia phản xạ
D. chỉ tồn tại tia khúc xạ
Đáp án B
Ánh sáng truyền từ môi trường chiết quang kém sang môi trường chiết quang hơn nên không thể xảy
ra phản xạ toàn phần mà luôn tồn tại cả tia khúc xạ và phản xạ.
Câu 5 (Đ thi Lize vn năm 2018) Khi một tia sáng đi từ môi trường có chiết suất nhỏ sang môi
trường có chiết suất lớn thì
A. trong mọi trường hợp luôn có tia truyền qua mặt phân cách sang môi trường bên kia
B. tia sáng luôn bị khúc xạ tại mặt phân cách
C. góc khúc xạ luôn lớn hơn góc tới
http://topdoc.vn – File sách tham khảo, giáo án dạy thêm,
chuyên đề luyện thi học sinh giỏi,…
- Xem thêm -
.PDF 
75 
80 
78 
