Trêng ®¹i häc vinh
Khoa Gi¸o dôc chÝnh trÞ
***********
Vai trß cña phô n÷ trong viÖc
x©y dùng gia ®×nh míi
ë Can Léc - Hµ TÜnh
Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®¹i häc
Ngµnh cö nh©n s ph¹m gi¸o dôc chÝnh trÞ
C¸n bé Híng dÉn khoa häc: TS. §inh ThÕ §Þnh
Sinh viªn thùc hiÖn
: NguyÔn ThÞ Thïy Trang
Líp : 42a1 - khoa gdct
Vinh, Th¸ng 5 n¨m 2005
******
Lêi c¶m ¬n
§Ó thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, t«i ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì cña Héi ®ång
khoa häc khoa Gi¸o dôc chÝnh trÞ, c¸c thÇy c« gi¸o trong tæ Chñ nghÜa
x· héi khoa häc, Ban chÊp hµnh Héi liªn hiÖp phô n÷ Can Léc vµ ®Æc
biÖt lµ sù gióp ®ì, híng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS §inh ThÕ
§Þnh.
1
V× vËy t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Héi ®ång khoa häc khoa Gi¸o
dôc chÝnh trÞ, c¸c thÇy c« gi¸o trong tæ Chñ nghÜa x· héi khoa häc,
Ban chÊp hµnh Héi liªn hiÖp phô n÷ Can Léc vµ ®Æc biÖt t«i xin ch©n
thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TS §inh ThÕ §Þnh ®· gióp t«i hoµn thµnh
kho¸ luËn nµy.
T¸c gi¶
Môc lôc
A. PhÇn më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
2. T×nh h×nh nghiªn cøu ®Ò tµi
3. Môc ®Ých, nhiÖm vô nghiªn cøu
4. Ph¹m vi nghiªn cøu
5. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
6. KÕt cÊu khãa luËn
B. PhÇn Néi dung
Ch¬ng I: Phô n÷ víi viÖc x©y dùng gia ®×nh
1.1: Vai trß cña phô n÷ trong gia ®×nh
1.2: Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn vai trß cña ngêi phô n÷
trong gia ®×nh.
Ch¬ng II: Phô n÷ Can Léc trong viÖc x©y dùng gia ®×nh
míi. Thùc tr¹ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra.
2.1: §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ v¨n ho¸ cña huyÖn Can Léc Hµ TÜnh.
2.2: Vai trß cña phô n÷ Can Léc trong viÖc x©y dùng gia ®×nh
míi.
2.3: Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong viÖc ph¸t huy vai trß cña phô
n÷ trong viÖc x©y dùng gia ®×nh míi ë Can Léc trong giai
2
Trang
1
1
2
2
2
3
3
4
4
4
10
18
18
20
30
®o¹n hiÖn nay.
Ch¬ng III: Nh÷ng nhãm gi¶i ph¸p c¬ b¶n ph¸t huy vai trß
cña phô n÷ trong x©y dùng gia ®×nh míi Can Léc trong
giai ®o¹n hiÖn nay.
3.1: Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch x· héi ®èi víi phô n÷.
3.2: C¸c gi¶i ph¸p tuyªn truyÒn gi¸o dôc, tæ chøc thùc hiÖn
LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh.
3.3: Tæ chøc c¸c héi th¶o khoa häc vÒ h«n nh©n, gia ®×nh ®Æc
biÖt lµ vÒ vai trß cña ngêi phô n÷ trong x©y dùng gia ®×nh míi
giai ®o¹n hiÖn nay.
C. PhÇn kÕt luËn
D. Tµi liÖu tham kh¶o
3
34
34
40
42
46
48
A - PhÇn më ®Çu
1. tÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi:
Gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi. Gia ®×nh bÒn v÷ng kh«ng chØ lµ niÒm h¹nh
phóc cho mçi c¸ nh©n mµ cßn lµ sù lµnh m¹nh vµ an toµn cho x· héi. Trong
nh÷ng n¨m qua cïng víi sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ cña ®êi sèng kinh tÕ - x¨ héi
gia ®×nh còng ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. Sù biÕn ®éng cña ®êi sèng x¨ héi,
®¨ t¸c ®éng tíi mäi gia ®×nh c¶ mÆt tÝch cùc lÉn tiªu cùc. Trong ®iÒu kiÖn ®ã viÖc
x©y dùng gia ®×nh míi lu«n lu«n g¾n liÒn víi vai trß cña ngêi phô n÷.
Phô n÷ lµ mét lùc lîng ®«ng ®¶o trong x· héi. Dï ë bÊt kú giai ®o¹n lÞch
sö nµo còng vËy vai trß cña ngêi phô n÷ lu«n tån t¹i vµ ®îc kh¼ng ®Þnh. §Æc biÖt
vai trß cña hä trong gia ®×nh lµ v« cïng quan träng. Nh÷ng chøc n¨ng cña phô n÷
trong gia ®×nh lµ nh÷ng chøc n¨ng kh«ng thÓ thay thÕ. Trong giai ®o¹n hiÖn nay
víi sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ th«ng tin ngµy
cµng hiÖn ®¹i, sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng r«bèt ®a n¨ng kh«ng lµm gi¶m ®i vai trß
cña ngêi phô n÷. Tr¸i l¹i, x· héi cµng ph¸t triÓn, khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng
hiÖn ®¹i ®¹i th× vai trß, vÞ thÕ cña ngêi phô n÷ cµng cÇn ®îc coi träng.
Tuy nhiªn trong thêi gian qua viÖc nh×n nhËn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho phô n÷
ph¸t huy vai trß cña m×nh trong x©y dùng gia ®×nh kh«ng ph¶i lu«n ®îc quan t©m
®Çy ®ñ. §Æc biÖt, ë mét huyÖn cã tr×nh ®é kinh tÕ cßn thÊp, ®êi sèng v¨n ho¸ - x·
héi cã tÝnh ®Æc thï nh ë Can Léc - Hµ TÜnh. VÊn ®Ò vai trß cña ngêi phô n÷ trong
gia ®×nh vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t huy vai trß cña phô n÷ ®ang lµ mét vÊn ®Ò
®Æt ra cÊp thiÕt. V× vËy, chóng t«i chän ®Ò tµi: "Vai trß cña phô n÷ trong viÖc
x©y dùng gia ®×nh míi ë Can Léc - Hµ TÜnh" nh»m ®¸p øng ®îc phÇn nµo yªu
cÇu cÊp thiÕt ®ã.
2. T×nh h×nh nghiªn cøu ®Ò tµi:
VÊn ®Ò gia ®×nh nãi chung vµ vÊn ®Ò vai trß cña phô n÷ trong gia ®×nh nãi
riªng ®· cã nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu, nhiÒu cuéc Héi th¶o, nhiÒu bµi viÕt ®Ò cËp
®Õn.
Trong ®ã ®¸ng chó ý lµ c¸c ®Ò tµi: "Vai trß cña gia ®×nh trong sù h×nh
thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch con ngêi ViÖt Nam" (m· sè KX-07.09) thuéc ch¬ng tr×nh khoa häc c«ng nghÖ Nhµ níc. §Ò tµi "Gia ®×nh ViÖt Nam vµ vai trß cña
4
ngêi phô n÷ trong giai ®o¹n hiÖn nay" cña TS. D¬ng ThÞ Minh. §Ò tµi "Gia ®×nh
vµ vÊn ®Ò gia ®×nh" cña Lª Thi. §Ò tµi "ChÝnh s¸ch x· héi ®èi víi phô n÷ n«ng
th«n - Quy tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn" cña Trung t©m nghiªn cøu khoa häc vÒ
gia ®×nh vµ phô n÷ do PTS. NguyÔn ThÞ Vinh Thi (chñ biªn). §Ò tµi "Vai trß cña
gia ®×nh trong sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o con ngêi NghÖ An" (m· sè KX-I-NA02) cña Së Khoa häc C«ng nghÖ - M«i trêng tØnh NghÖ An, trêng §HSP Vinh.
Song còng cha cã ®Ò tµi nµo nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng vÒ vai trß
cña phô n÷ trong x©y dùng gia ®×nh míi ë Hµ TÜnh nãi chung vµ Can Léc nãi
riªng. V× thÕ t«i m¹nh d¹n chän ®Ò tµi nµy.
3. Môc ®Ých, nhiÖm vô nghiªn cøu:
Trªn c¬ së lý luËn vµ tõ kÕt qu¶ cña viÖc kh¶o s¸t thùc tr¹ng vai trß cña
phô n÷ Can Léc trong x©y dùng gia ®×nh míi, ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m
ph¸t huy vai trß cña phô n÷ trong viÖc x©y dùng gia ®×nh ë Can Léc trong giai
®o¹n hiÖn nay.
4. ph¹m vi nghiªn cøu:
§©y lµ ®Ò tµi cã ph¹m vi nghiªn cøu réng, kho¸ luËn kh«ng cã ý ®Þnh ®i
s©u vµo c¸c vÊn ®Ò chi tiÕt vÒ vai trß cña phô n÷ mµ chØ tËp trung chñ yÕu vµo
nh÷ng vÊn ®Ò nh sau:
+ T×m hiÓu vÒ vai trß cña phô n÷ trong gia ®×nh.
+ Kh¶o s¸t thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn vai trß cña phô n÷ trong x©y dùng gia
®×nh míi ë Can Léc hiÖn nay.
+ KiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p cã tÝnh kh¶ thi nh»m thùc hiÖn tèt h¬n vai
trß cña phô n÷ Can Léc trong gia ®×nh míi giai ®o¹n hiÖn nay.
5. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
§Ó thùc hiÖn ®Ò tµi nµy trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i ®· sö dông ph¬ng
ph¸p luËn M¸c - Lª nin, trong ®ã ph¬ng ph¸p ph©n tÝch, tæng hîp lµ nh÷ng ph¬ng ph¸p chÝnh ®îc ¸p dông trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu.
6. KÕt cÊu kho¸ luËn:
Kho¸ luËn bao gåm: PhÇn më ®Çu, phÇn néi dung víi 3 ch¬ng phÇn kÕt
luËn vµ tµi liÖu tham kh¶o.
5
B - PhÇn néi dung
Ch¬ng I
Phô n÷ víi viÖc x©y dùng gia ®×nh
1.1. Vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia ®×nh
Tr¶i qua hµng ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, phô n÷ ViÖt Nam ®· gãp
phÇn to lín trong lÞch sö d©n téc h×nh thµnh nªn nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp. Hä
kh¼ng ®Þnh vai trß, vÞ thÕ cña m×nh ë hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc nh: trong chiÕn ®Êu,
lao ®éng s¶n xuÊt, s¸ng t¹o vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸. Trong ®ã ®Æc biÖt lµ vai trß cña
phô n÷ trong x©y dùng gia ®×nh. §©y lµ vai trß, vÞ thÕ rÊt ®Æc trng, kh«ng thÓ
thay thÕ cña ngêi phô n÷. X· héi cµng ph¸t triÓn th× phô n÷ cµng n¨ng ®éng,
tham gia ho¹t ®éng x· héi cµng nhiÒu. Thùc tÕ cho thÊy ngêi phô n÷ chØ cã thÓ
tham gia c«ng t¸c x· héi tèt khi hä thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng cña m×nh trong
gia ®×nh. X©y dùng cho m×nh mét gia ®×nh ®Çm Êm, h¹nh phóc chÝnh lµ ®iÒu
kiÖn lµ tiÒn ®Ò cho chÞ em tham gia cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng x· héi.
Víi nh÷ng vÞ thÕ kh¸c nhau trong gia ®×nh nh lµm vî, lµm mÑ, lµm bµ...
ngêi phô n÷ tham gia vµo x©y dùng gia ®×nh, kh¼ng ®Þnh vai trß cña m×nh trong
nhiÒu lÜnh vùc, trªn nhiÒu ph¬ng diÖn kh¸c nhau. Nhng tùu trung l¹i chóng ta cã
thÓ t×m hiÓu vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia ®×nh th«ng qua c¸c ph¬ng diÖn sau
®©y.
Vai trß cña phô n÷ trong t¸i s¶n xuÊt con ngêi.
Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt con ngêi lµ chøc n¨ng ®Æc thï cña gia ®×nh. Chøc
n¨ng nµy ®¸p øng nhu cÇu t×nh c¶m rÊt tù nhiªn vµ còng rÊt thiªng liªng cña con
6
ngêi lµ sinh con ®Î c¸i. Bªn c¹nh ®ã, ta thÊy ®©y còng lµ mét trong hai c¬ së ®Ó
x· héi tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
Gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi. Gia ®×nh lu«n ®îc xem xÐt víi t c¸ch lµ mét
thiÕt chÕ c¬ b¶n cña x· héi. VÒ vÊn ®Ò nµy ¡ngghen ®· kh¼ng ®Þnh: "Theo quan
®iÓm duy vËt, nh©n tè quyÕt ®Þnh trong lÞch sö, quy ®Õn cïng lµ s¶n xuÊt vµ t¸i
s¶n xuÊt ®êi sèng trùc tiÕp ... Mét mÆt lµ t¸i s¶n xuÊt ra t liÖu sinh ho¹t: Thùc
phÈm, quÇn ¸o, nhµ ë vµ nh÷ng c«ng cô cÇn thiÕt s¶n xuÊt ra nh÷ng thø ®ã ; mÆt
kh¸c lµ sù s¶n xuÊt con ngêi, lµ sù truyÒn nßi gièng. Nh÷ng trËt tù x· héi, trong
®ã nh÷ng con ngêi cña mét thêi ®¹i lÞch sù nhÊt ®Þnh: Mét mÆt lµ do tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lao ®éng vµ mÆt kh¸c lµ do tr×nh ®é ph¸t triÓn cña gia ®×nh" [5;tr
44].
Cã thÓ kh¼ng ®Þnh viÖc t¸i s¶n xuÊt con ngêi lµ mét thiªn chøc cao c¶ cña
ngêi phô n÷. Víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kû thuËt, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh
häc, chóng ta thÊy cã thÓ sinh con b»ng sù trî gióp cña c¸c ph¬ng tiÖn kû thuËt
hiÖn ®¹i nh sinh con trong èng nghiÖm, nhng thùc tÕ cho thÊy viÖc t¸i s¶n xuÊt ra
con ngêi cña phô n÷ lµ chøc n¨ng kh«ng thÓ thay thÕ. Ta biÕt, viÖc t¸i s¶n xuÊt
con ngêi kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc t¹o ra con ngêi hoµn chØnh vÒ mÆt sinh häc
mµ cßn t¸i t¹o ra con ngêi ph¸t triÓn vÒ mÆt x· héi. ChÝnh qu¸ tr×nh x· héi ho¸
míi biÕn con ngêi tõ mét thùc thÕ sinh häc thµnh mét con ngêi x· héi.
Nh vËy, viÖc t¸i s¶n xuÊt ra con ngêi bao gåm trong ®ã c¶ qu¸ tr×nh nu«i
dìng, gi¸o dôc ®Ó con ngêi ph¸t triÓn nh©n c¸ch. §©y lµ thiªn chøc ®Æc biÖt cña
ngêi mÑ. Ph¶i ch¨ng v× thÕ ®· lµ phô n÷ th× ch¼ng ai qu¶n ng¹i viÖc mang nÆng
®Î ®au, thËm chÝ nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng ®Ó sinh con. §óng nh Lª nin ®· tõng
viÕt: Ngêi phô n÷ nµo còng biÕt r»ng ®Î lµ rÊt ®au nhng kh«ng cã bÊt cø mét ngêi phô n÷ b×nh thêng nµo l¹i khíc tõ viÖc sinh ®Î.
ViÖc t¸i s¶n xuÊt ra con ngêi lµ thiªn chøc ®Æc biÖt cña ngêi phô n÷ vµ ai
còng biÕt r»ng ®©y lµ nhiÖm vô rÊt khã kh¨n, nhiÒu thö th¸ch. ChÝnh v× thÕ ngoµi
sù nç lùc cña b¶n th©n ngêi phô n÷, rÊt cÇn ®Õn sù ñng hé, gióp ®ì cña mäi thµnh
viªn trong gia ®×nh còng nh sù quan t©m cña toµn x· héi.
Vµi trß cña phô n÷ trong viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ gia ®×nh
LÞch sö ®· chøng tá r»ng phô n÷ ViÖt Nam kh«ng chØ chiÕn ®Êu tµi giái
mµ cßn lµ lùc lîng lao ®éng to lín trong x· héi. Trong ®iÒu kiÖn thiªn tai kh¾c
nghiÖt, ®Êt níc lu«n cã ngo¹i x©m ®e do¹ ®· h×nh thµnh ®øc tÝnh cÇn cï, chÞu
khã cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam. Khi ®Êt níc cã chiÕn tranh, phô n÷ ph¶i lao ®éng
7
®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng cho gia ®×nh vµ ®ãng gãp cho x· héi, phô n÷ ph¶i gi÷ vai
trß trô cét "mét n¾ng hai s¬ng"
Phô n÷ tham gia hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc lao ®éng x· héi nh nam giíi ®Æc biÖt
khÐo lÐo trong c¸c nghÒ thñ c«ng. Th¬ng nh©n níc ngoµi ®Õn ViÖt Nam vµo thÕ
kû XVII, XVIII ®· nhËn xÐt ®¹i ý r»ng phô n÷ ë xø nµy rÊt nhanh nhÑn. Hä lµm
nhµ, lµm gèm, chÌo thuyÒn, b¸n hµng, bËt b«ng, kÐo sîi, dÖt v¶i, may quÇn ¸o...
phÇn lín c¸c c«ng viÖc ®Òu do phô n÷ c¸ng ®¸ng.
Nhng th«ng thêng nhiÒu ngêi vÉn cã quan niÖm r»ng kinh tÕ trong gia
®×nh chñ yÕu dùa vµo lao ®éng chÝnh lµ ngêi chång. Nhng thùc tÕ ngêi phô n÷
t¹o hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng kÐm g× nam giíi. Ngêi phô n÷ thêng lµ chñ thÓ ®iÒu
chØnh mäi ho¹t ®éng trong gia ®×nh, ®iÒu hoµ, c©n ®èi c¸c kho¶n chi tiªu trong
gia ®×nh. Còng gièng nh nam giíi, hä còng tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng hµnh
chÝnh, lµm c«ng ¨n l¬ng t¹i c¸c c¬ quan Nhµ níc, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi,
c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh vµ t nh©n. Cã thÓ nãi trong thêi ®¹i ngµy nay ngêi
phô n÷ cã thÓ kh¼ng ®Þnh m×nh trong mäi lÜnh vùc c«ng t¸c, nghiªn cøu vµ øng
dông khoa häc kû thuËt, hä ch¼ng kÐm g× nam giíi. Nhng hä kh«ng dõng l¹i ë
®ã, ngoµi viÖc tham gia ho¹t ®éng c«ng t¸c x· héi khi trë vÒ gia ®×nh víi sù ®¶m
®ang, khÐo lÐo, cÇn cï cña m×nh hä cßn trùc tiÕp t¹o ra kinh tÕ cho gia ®×nh b»ng
c¸c s¶n phÈm tù cung, tù cÊp nh trång trät, ch¨n nu«i t¹i gia, lµm thªm nh÷ng
nghÒ phô nh thªu thïa, ®¸n l¸t. Ngoµi viÖc lµm thªm t¹i gia ngêi phô n÷ cßn ®¶m
nhiÖm hÇu hÕt c«ng viÖc néi trî trong gia ®×nh. NhiÒu ngêi cho r»ng ®ã lµ nh÷ng
c«ng viÖc ®¬n gi¶n, nhá nhÆt. Nhng thùc tÕ cho thÊy ®©y lµ nh÷ng c«ng viÖc gi¸n
tiÕp mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cho gia ®×nh, chiÕm nhiÒu thêi gian vµ søc lùc cña
ngêi phô n÷ trong gia ®×nh, víi tµi n¨ng thu vÐn gia ®×nh phô n÷ gãp phÇn rÊt lín
vµo viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng kinh tÕ cña gia ®×nh ®ång thêi nh÷ng ho¹t ®éng
nµy mang l¹i nhiÒu gi¸ trÞ x· héi kh¸c.
Vµi trß cña phô n÷ trong viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸o dôc cña gia ®×nh.
Gi¸o dôc trong gia ®×nh lµ nÊc thang ®Çu tiªn, lµ m«i trêng quan träng ®Ó
thùc hiÖn chøc n¨ng x· héi ho¸, biÕn ®øa trÎ tõ sinh vËt - ngêi ®Õn con ngêi x·
héi. Gi¸o dôc gia ®×nh cã vai trß rÊt quan träng, nã tham gia vµo tÊt c¶ c¸c gia
®o¹n x· héi trong chu tr×nh sèng cña mçi con ngêi.
Trong gia ®×nh kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß cña to lín cña ngêi mÑ. G.B«cli
®· tõng nãi "cã mét thùc tÕ l¹ lïng lµ phÇn lín nh÷ng thiªn tµi ®Òu cã nh÷ng bµ
mÑ tuyÖt vêi vµ hä nhËn ®îc ë ngêi mÑ nhiÒu h¬n lµ ë ngêi cha" [8;tr 17].
8
Ngêi mÑ kh«ng chØ "mang nÆng ®Î ®au" mµ cßn cã bÇu s÷a ngät ngµo,
trong lµnh ®Ó nu«i dìng con c¸i trëng thµnh. §©y lµ ®iÒu cã ý nghÜa rÊt lín.
Ngay khi ®ang trong bµo thai ngêi mÑ ®· cã ¶nh hëng ®èi víi ®øa trÎ, sù h×nh
thµnh nh©n c¸ch cña ngêi con phô thuéc vµo ngêi mÑ rÊt nhiÒu.
Theo I.U,A- da - rèp "trong 3 n¨m ®Çu ®èi víi mçi ®øa trÎ ngêi mÑ võa lµ
søc khoÎ, võa lµ trêng ®¹i häc, võa lµ sù ph¸t triÓn, lµ nhãm giao tiÕp ®Çu tiªn
cña trÎ". [8; tr 18 ]
MÑ lµ ngêi gÇn gñi nhÊt ®èi víi con c¸i. Ngêi mÑ gi¸o dôc th«ng qua t×nh
c¶m. ë giai ®o¹n ®Çu ®øa trÎ chñ yÕu hoµ nhËp víi x· héi chØ ®¬n gi¶n ë møc ®é
b¾t chíc th«ng qua cö chØ, hµnh ®éng, ©m thanh cña nh÷ng ngêi gÇn gñi, ®Æt biÖt
lµ ngêi mÑ. Th«ng qua nh÷ng lêi ru, ®iÖu hß ngêi mÑ truyÒn cho con c¸i vèn v¨n
ho¸ d©n gian, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.
Trong viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸o dôc cña gia ®×nh, ngêi phô n÷ kh«ng
chØ giíi h¹n ë viÖc nu«i d¹y con c¸i mµ réng h¬n ¶nh hëng cña ngêi phô n÷ cßn
lan to¶ ra mäi thµnh viªn trong gia ®×nh. §a sè ngêi phô n÷ thêng hy sinh nh÷ng
nhu cÇu cña m×nh vÒ mäi mÆt, nh»m gióp ®ì chång phÊn ®Êu v× c«ng danh sù
nghiÖp. Cßn ®èi víi nh÷ng ngêi chång cã sù lÇm ®êng, l¹c lèi th× hä lµ ngêi gÇn
gñi, ®éng viªn, an ñi, gióp ®ì ngêi chång trë vÒ b¶n chÊt ngêi tèt ®Ñp, hoµ nhËp
víi céng ®ång sau thêi gian c¶i t¹o.
Trong gia ®×nh ngêi phô n÷ kh«ng chØ lµm mÑ, lµm vî mµ cßn lµm d©u,
lµm chÞ, lµm em. ChÝnh nh÷ng mèi quan hÖ nµy cã t¸c dông gi¸o dôc rÊt lín nhÊt
lµ ®èi víi c¸c bÐ g¸i; gióp c¸c em nhËn thøc ®îc nh÷ng tri thøc cÇn thiÕt cho
cuéc sèng t¬ng lai cña m×nh.
Tãm l¹i, trong chøc n¨ng gi¸o dôc cña gia ®×nh ngêi phô n÷ cã mét vÞ trÝ
rÊt quan träng, t¸c ®éng trùc tiÕp tíi mçi thµnh viªn ®Æc biÖt hä chÝnh lµ ngêi
trang bÞ cho thÕ hÖ trÎ nh÷ng tri thøc c¬ b¶n ®Çu tiªn, thiÕt yÕu vÒ t©m sinh lý, vÒ
v¨n ho¸ øng xö, c¸ch ¸p dông vµo thùc tiÔn cuéc sèng.
Vai trß cña phô n÷ trong x©y dùng bÇu kh«ng khÝ t©m lý gia ®×nh.
Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn trong cuéc sèng chóng ta thêng dïng tõ "tæ Êm"
®Ó chØ gia ®×nh. Tæ Êm gia ®×nh lµ mét kh¸i niÖm ®êi thêng nhng trong nã chøa
®ùng néi dung t×nh c¶m râ nÐt. X· héi cµng hiÖn ®¹i, cµng ph¸t triÓn cµng kÐo
con ngêi theo vßng xo¸y cña nã. V× kiÕm kÕ sinh nhai buéc mäi ngêi ph¶i gång
m×nh lªn lµm viÖc cËt lùc n¬i c¬ quan, nhµ m¸y, xÝ nghiÖp hoÆc ngoµi ®ång
ruéng ... V× thÕ, sau mét ngµy lµm viÖc mÖt nhäc ngêi ta t×m vÒ víi gia ®×nh, vÒ
9
chèn b×nh yªn, bá l¹i sau lng nh÷ng c¨ng th¼ng, lo toan trong c«ng viÖc còng nh
trong c¸c mèi quan hÖ kh¸c.
V× vËy, viÖc x©y dùng ®îc bÇu kh«ng khÝ t©m lý lµnh m¹nh, h¹nh phóc
trong gia ®×nh cã ý nghÜa rÊt quan träng. BÇu kh«ng khÝ t©m lý trong gia ®×nh lµ
n¬i ngêi phô n÷ ph¸t huy tµi n¨ng, sù ®¶m ®ang, khÐo lÐo cña m×nh.
Theo Ng« C«ng Hoµn trong cuèn "T©m lý häc gia ®×nh" th× bÇu kh«ng khÝ
t©m lý gia ®×nh ®îc ®Þnh nghÜa: "lµ toµn bé nh÷ng s¾c th¸i t©m lý hîp thµnh
kh«ng khÝ t©m lý chung t¹o ra nÕp sèng truyÒn thèng, thãi quen, sù hoµ hîp hoÆc
kh«ng hßa hîp cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh, ®¶m b¶o sù tån t¹i, ph¸t triÓn
cña gia ®×nh" [8; tr 30].
§Ó t¹o nªn sù hßa hîp, nhÊt trÝ cao trong gia ®×nh cÇn cã sù vun vÐn, x©y
®¾p cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong ®ã quan träng nhÊt lµ ngêi phô n÷. Trong kÕt
cÊu gia ®×nh hiÖn nay th× ngoµi gia ®×nh h¹t nh©n, cßn tån t¹i nh÷ng kiÓu gia
®×nh nhiÒu thÕ hÖ, "tam ®¹i ®ång ®êng", "tõ ®¹i ®ång ®êng". Sù xung ®ét gi÷a
c¸c thÕ hÖ trong gia ®×nh lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. ChÝnh v× thÕ rÊt cÇn ngêi phô n÷
b»ng sù khÐo lÐo, nh¹y c¶m cña m×nh dung hoµ c¸c mèi quan hÖ gi¶m sù xung
®ét trong gia ®×nh, híng tíi sù hµi hoµ t©m lý, t×nh c¶m.
Bªn c¹nh ®ã trong gia ®×nh ngêi phô n÷ cßn thÓ hiÖn vai trß quan träng
cña m×nh trong viÖc x©y dùng gia ®×nh h¹nh phóc, Êm no, b×nh ®¼ng vµ tiÕn bé.
NghÞ quyÕt 04 cña Bé ChÝnh trÞ (kho¸ VII) ®· ®Ò ra m« h×nh gia ®×nh ViÖt
Nam trong thêi kú ®æi míi lµ "no Êm, b×nh ®¼ng, tiÕn bé vµ h¹nh phóc". §¹i héi
§¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· ®a vµo NghÞ quyÕt lµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó phô n÷ thùc
hiÖn tèt thiªn chøc ngêi mÑ, x©y dùng gia ®×nh no Êm, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh
phóc.
§Ó x©y dùng gia ®×nh cã ®Çy ®ñ nh÷ng tiªu chÝ trªn lu«n lµ môc tiªu phÊn
®Êu cña mçi gia ®×nh còng nh toµn x· héi. §Ó tho¶ m·n nhu cÇu vËt chÊt còng
nh nhu cÇu tinh thÇn cña tõng c¸ nh©n còng nh toµn gia ®×nh ®ßi hái ngêi phô n÷
ph¶i cã ph¬ng ph¸p gi¸o dôc cho c¸c thµnh viªn ý thøc vÒ bæn phËn, tr¸ch nhiÖm
cña m×nh, t¹o nªn sù b×nh ®¼ng trong lao ®éng, trong hëng thô, sèng víi nhau
theo quan ®iÓm nh©n v¨n, tiÕn bé.
Muèn vËy, ngêi phô n÷ ph¶i cè g¾ng häc hái, n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc
vÒ mäi mÆt, lu«n lµ tÊm g¬ng s¸ng ®Ó c¸c thµnh viªn kh¸c trong gia ®×nh soi vµo.
Vai trß cña phô n÷ trong chøc n¨ng tho¶ m·n nhu cÇu t©m lý, t×m c¶m
trong gia ®×nh.
10
Tríc hÕt víi vai trß lµ mét ngêi vî: T×nh c¶m ®èi víi ngêi chång lµ t×nh
c¶m thiªng liªng mµ bÊt cø ngêi phô n÷ nµo còng coi träng. ChÝnh t×nh yªu, lßng
chung thuû s¾t son, sù hy sinh cña hä lµ c¬ së, lµ ®éng lùc gióp ngêi chång ph¸t
huy n¨ng lùc, vÞ thÕ cña m×nh trong x· héi còng nh ®Þa vÞ ngêi chñ trong gia
®×nh. Ngêi ta thêng nãi r»ng ®»ng sau mçi ngêi ®µn «ng thµnh ®¹t lu«n cã bµn
tay cña mét ngêi phô n÷.
Víi vai trß cña ngêi mÑ: §îc lµm mÑ lµ niÒm h¹nh phóc cho bÊt cø mét
ngêi phô n÷ nµo. Song song víi niÒm h¹nh phóc Êy lµ tr¸ch nhiÖm lín lao mµ ngêi phô n÷ ph¶i ®¶m ®¬ng víi vai trß lµ mét ngêi mÑ. B»ng t×nh mÉu tö ngêi mÑ
ngoµi chøc n¨ng gi¸o dôc con c¸i trëng thµnh cßn lµ n¬i tró ngô an toµn nhÊt cho
t©m hån c¸c con sau nh÷ng niÒm vui, næi buån, nh÷ng vÊp v¸p trong cuéc sèng.
Kh«ng chØ dõng l¹i ë vai trß lµm vî, lµm mÑ, trong chøc n¨ng tho¶ m·n
nhu cÇu t©m lý, t×nh c¶m, ngêi phô n÷ cßn ®¶m nhËn vai trß cña ngêi lµm con,
lµm d©u, chÞ g¸i, em g¸i trong gia ®×nh. ë mçi vÞ trÝ kh¸c nhau hä thÓ hiÖn vai
trß cña m×nh kh¸c nhau nhng tùu trung l¹i víi bµn tay, khèi ãc, b»ng tÊm lßng,
b»ng nh÷ng thiªn chøc vèn cã ngêi phô n÷ lu«n biÕt c¸ch lµm cho gia ®×nh lµ n¬i
®¸p øng ®îc mét c¸ch ®Çy ®ñ nhu cÇu t×nh c¶m cña mäi thµnh viªn.
1.2. Nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia
®×nh.
Trong gia ®×nh ngêi phô n÷ cã vai trß hÕt søc quan träng. Hä ®¶m nhËn
nhiÒu vÞ thÕ kh¸c nhau kÐo theo ®ã thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng, bæn phËn kh¸c
nhau. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng, vai trß cña m×nh ngêi phô n÷ chÞu ¶nh hëng t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè trong ®ã cã nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n sau:
C¸c nh©n tè tù nhiªn, sinh häc.
C¸c thµnh viªn trong gia ®×nh g¾n bã víi nhau bëi hai mèi quan hÖ chÝnh
lµ h«n nh©n vµ huyÕt thèng. Quan hÖ huyÕt thèng g¾n liÒn víi viÖc sinh con ®Ó
nãi dâi dßng gièng. ViÖc sinh con lµ mét hiÖn tîng x· héi nhng cïng víi nã ®©y
lµ mét hiÖn tîng sinh häc, tù nhiªn cña con ngêi.
ViÖc sinh con ¶nh hëng rÊt lín ®Õn vai trß cña phô n÷ trong gia ®×nh. Con
c¸i chÝnh lµ nh©n tè còng cè t×nh yªu vî chång, nã gãp phÇn x©y dùng gia ®×nh
bÒn v÷ng. Con c¸i lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ngêi phô n÷ ph¸t huy thiªn chøc lµm mÑ. Bªn
c¹nh sù t¸c ®éng tÝch cùc ®ã th× viÖc sinh con còng cã nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc
tíi ngêi phô n÷. Cã nh÷ng gia ®×nh do chÞu ¶nh hëng cña t tëng träng nam,
khinh n÷. Hä muèn sinh con trai b»ng mäi gi¸ ®Ó nèi dâi t«ng ®êng nªn dÉn tíi
hiÖn tîng sinh nhiÒu. ViÖc sinh con nhiÒu ¶nh hëng tíi søc khoÎ, t©m lý cña ngêi
11
phô n÷. Hä sÏ kh«ng cã ®ñ thêi gian vµ ®iÒu kiÖn ®Ó häc tËp n©ng cao tr×nh ®é.
Do vËy, sÏ h¹n chÕ viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kh¸c cña ngêi phô n÷ trong gia
®×nh.
§iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi
Trong c¬ chÕ quan liªu bao cÊp, thu nhËp cña c¸c gia ®×nh phô thuéc vµo
sù ph©n phèi cña nhµ níc. Mét nÒn s¶n xuÊt kÐm ph¸t triÓn céng víi c¬ chÕ ®ã
nªn nh×n chung thu nhËp cña ngêi lao ®éng thÊp, kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña
gia ®×nh dï chØ ë møc tèi thiÓu. Thùc tr¹ng ®ã, ngêi phô n÷ chØ cã thÓ g¾ng søc
cïng gia ®×nh thùc hiÖn ch¨m lo s¶n xuÊt, cè g¾ng duy tr× cho gia ®×nh m×nh mét
møc sèng t¹m æn.
Tõ khi ®Êt níc bíc vµo thêi kú ®æi míi, víi nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ - x·
héi míi ®· vµ ®ang t¸c ®éng m¹nh mÏ, ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn gia ®×nh nãi chung
vµ ngêi phô n÷ nãi riªng.
Cïng víi sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, quan liªu
bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn
theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa thiÕt chÕ gia ®×nh ®ang ®îc còng cè trë l¹i víi
®Þa vÞ tù chñ trong ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, tiªu thô s¶n phÈm. Kinh tÕ hé
gia ®×nh ®îc ph¸t triÓn réng r·i. Nã cã kh¶ n¨ng tËn dông tiÒm n¨ng vÒ vèn, søc
lao ®éng, tay nghÒ cña tõng gia ®×nh, tõng ngêi lao ®éng.
Khi thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ th× c¬ cÊu lao ®éng trong c¸c
ngµnh nghÒ còng cã sù thay ®æi. ChÝnh v× thÕ, còng nh c¸c giai tÇng kh¸c phô n÷
chÞu t¸c ®éng theo hai híng: TÝch cùc vµ tiªu cùc.
VÒ mÆt tÝch cùc: Tríc ®©y lao ®éng n÷ hÇu hÕt ph©n bè ë nh÷ng nghÒ lao
®éng nÆng nhäc, l¬ng thÊp. Khi bíc vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng do yªu cÇu ®æi míi
s¶n xuÊt, Nhµ níc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch hé trî gióp phô n÷ n©ng cao tr×nh ®é
chuyªn m«n nghiÖp vô, t¹o ®iÒu kiÖn cho mét bé phËn lao ®éng n÷ ®i lµm viÖc ë
níc ngoµi. Lao ®éng n÷ ngµy cµng n¨ng ®éng, s¸ng t¹o ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy
cµng cao.
VÒ mÆt tiªu cùc: Khi chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, lîng lao ®éng n÷ d«i ra
rÊt nhiÒu. Hä gia nhËp vµo ®éi ngò tiÓu th¬ng, b¸n hµng rong, lµm thuª, dÞch vô.
HÇu hÕt hä b¸m vµo c¸c ®« thÞ ®Ó sèng, lµm nh÷ng c«ng viÖc cã thu nhËp thÊp.
Mét bé phËn phô n÷ kh¸c l¹i ®i lµm nh÷ng c«ng viÖc bÊt chÝnh g©y ra nhiÒu tÖ
n¹n x· héi.
12
Trong t×nh tr¹ng thiÕu viÖc lµm, thu nhËp thÊp ®· lµm nÈy sinh nhiÒu vÊn
®Ò x· héi t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi ®êi sèng cña c¸c gia ®×nh còng nh ®Õn vai trß
cña phô n÷ trong gia ®×nh.
Thùc tÕ cuéc sèng ta thêng b¾t gÆp trong hÇu hÕt c¸c gia ®×nh ®Òu do ngêi
®µn «ng lµm chñ vÒ kinh tÕ còng nh c¸c mÆt kh¸c. MÆc dï ngêi chñ tr× kinh tÕ
trong gia ®×nh lµ phô n÷. Trong gia ®×nh phô n÷ Ýt ®îc tham gia ®ãng gãp ý kiÕn,
nh÷ng ngêi ®µn «ng thêng tù m×nh quyÕt ®Þnh c¸c viÖc lín trong gia ®×nh dï ngêi phô n÷ cã ®ång ý hay kh«ng.
Do sù t¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ trêng nªn sù ph©n ho¸ giµu nghÌo gi÷a c¸c
hé gia ®×nh ngµy cµng trë nªn s©u s¾c. T¨ng trëng kinh tÕ thóc ®Èy tiÕn bé x·
héi, tuy nhiªn mÆt tr¸i cña nã còng nÈy sinh nhiÒu vÊn ®Ò, ®Æc biÖt nÈy sinh nguy
c¬ gia t¨ng c¸c tÖ n¹n x· héi. Nh÷ng tÖ n¹n nµy ®· vµ ®ang tµn ph¸ nh÷ng quan
hÖ truyÒn thèng tèt ®Ñp trong gia ®×nh. Vµ ngêi phô n÷ chÝnh lµ ®èi tîng bÞ t¸c
®éng m¹nh nhÊt, ¶nh hëng rÊt lín ®èi víi viÖc thùc hiÖn vai trß cña hä trong gia
®×nh.
C¸c nh©n tè chÝnh trÞ - x· héi
Tríc hÕt lµ t¸c ®éng cña c¸c quan ®iÓm, ®êng lèi cña §¶ng: Dï ë bÊt kú
thêi ®¹i nµo th× c¸c giai tÇng lu«n chÞu sù t¸c ®éng chi phèi cña ®êng lèi chÝnh
trÞ, quan ®iÓm chØ ®¹o cña giai cÊp cÇm quyÒn. ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng
quèc gia rÊt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò phô n÷. Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp
§¶ng n¨m 1930 môc tiªu gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng giai cÊp vµ gi¶i phãng
phô n÷, thùc hiÖn nam n÷ b×nh quyÒn ®· ®îc ®Æt ra trong c¬ng lÜnh cña §¶ng
céng s¶n ViÖt Nam.
Trong c¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x·
héi, ®· kh¼ng ®Þnh "gia ®×nh lµ tÕ bµo cña x· héi, lµ m«i trêng quan träng gi¸o
dôc nÕp sèng vµ h×nh thµnh nh©n c¸ch. C¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ph¶i chó ý
tíi x©y dùng gia ®×nh no Êp, hoµ thuËn, tiÕn bé, n©ng cao ý thøc vÒ nghÜa vô gia
®×nh ®èi víi mäi líp ngêi" [6; tr 14, 15].
Díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, Nhµ níc ta ®· tõng bíc thiÕt lËp vµ hoµn thiÖn
LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh, nh»m ®¶m b¶o lîi Ých chÝnh ®¸ng cho c«ng d©n ®Æc
biÖt lµ ngêi phô n÷.
Trong sù nghiÖp ®æi míi, vÊn ®Ò d©n chñ ho¸ ®êi sèng chÝnh trÞ trong toµn
x· héi ®· ph¸t triÓn réng kh¾p cïng víi nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®îc cña nã ®· gãp
phÇn thóc ®Èy vµ më réng d©n chñ ho¸ ®êi sèng h«n nh©n, gia ®×nh. Thêi gian
qua §¶ng vµ Nhµ níc ®· ®Ò ra nhiÒu chñ tr¬ng chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn gia ®×nh
13
vµ phô n÷. Nh chØ thÞ sè 44/CT/TW, ngµy 07/6/1984 cña Ban BÝ th Trung ¬ng
§¶ng vÒ mét sè vÊn ®Ò cÊp b¸ch trong c«ng t¸c c¸n bé n÷ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn
n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé n÷ ph¸t triÓn. QuyÕt ®Þnh sè 72 - TTg, ngµy
25/2/1993 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ uû ban Quèc gia v× sù tiÕn bé cña phô n÷
ViÖt Nam. ChØ thÞ sè 37- CT/TW ngµy 16/5/1995 cña Ban BÝ th Trung ¬ng §¶ng
vÒ mét sè vÊn ®Ò c«ng t¸c c¸n bé n÷ trong t×nh h×nh míi nh»m ph¸t triÓn ®éi ngò
c¸n bé n÷ c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng.
C¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch nµy cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi toµn x· héi nãi
chung vµ chÞ em phô n÷ nãi riªng. Qua sù chØ ®¹o cña §¶ng, c¸c chñ tr¬ng chÝnh
s¸ch ®îc thùc thi, ®îc ¸p dông vµo thùc tiÔn ®êi sèng cña ngêi phô n÷ trong gia
®×nh còng nh ngoµi x· héi, gióp hä n©ng cao nhËn thøc, ®æi míi t duy, x¸c ®Þnh
®îc tr¸ch nhiÖm nghÜa vô cña m×nh trong thêi kú ®æi míi.
Ngoµi viÖc ®Ò ra nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch §¶ng vµ Nhµ níc cßn tæ
chøc nh÷ng cuéc héi th¶o, to¹ ®µm vÒ vai trß, vÞ thÕ cña ngêi phô n÷. VÝ dô nh
Héi th¶o khoa häc "gia ®×nh ViÖt Nam trong sù ®æi míi ®Êt níc vµ vÊn ®Ò x©y
dùng con ngêi" (th¸ng 4/1995); Héi th¶o khoa häc "®¸nh gi¸ bíc tiÕn bé cña phô
n÷ ViÖt Nam 10 n¨m" (th¸ng 5/1995).
Kh«ng dõng l¹i ë nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu, nh÷ng héi th¶o khoa häc
lín mµ §¶ng cßn chñ tr¬ng tuyªn truyÒn s©u réng c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vÒ
phô n÷ tíi mäi vïng miÒn, kÓ c¶ vïng s©u, vïng xa, biªn giíi, h¶i ®¶o; ®Õn mäi
tÇng líp nh©n d©n ®Ó mäi ngêi nhËn thøc s©u s¾c h¬n vÒ vÊn ®Ò nh×n nhËn vai trß
cña ngêi phô n÷ vµ cao h¬n hÕt lµ vËn dông nã vµo ®êi sèng thùc tÕ.
Nh vËy, quan ®iÓm, ®êng lèi cña §¶ng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè t¸c
®éng mét c¸ch s©u s¾c tíi viÖc thùc hiÖn vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia ®×nh.
§¶ng vµ Nhµ níc ta trong thêi gian qua ®· cã sù quan t©m, ®Ò ra nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch phï hîp, kÞp thêi nh»m ph¸t huy vai trß cña ngêi phô n÷ trong
gia ®×nh giai ®o¹n hiÖn nay.
Thø hai: Sù t¸c ®éng cña c¬ chÕ qu¶n lý, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, cã ¶nh
hëng trùc tiÕp tíi ngêi phô n÷, bao gåm c¶ t¸c ®éng tÝch cùc lÉn tiªu cùc.
NÕu nh tríc ®©y do chÞu ¶nh hëng nÆng cña t tëng Nho gi¸o, nªn c¬ chÕ
qu¶n lý x· héi mang ®Æc trng lµ ph¸p luËt hoµ trén víi ®¹o lý, víi nh÷ng quy t¾c
b¾t buéc ®ßi hái c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt. Hµnh
vi cña mçi ngêi cã liªn quan tíi tÊt c¶ mäi ngêi trong hä téc. §Æc biÖt mét ngêi
ph¹m téi nÆng sÏ dÉn tíi tru di tam téc, tru di cöu téc. Trong ®iÒu kiÖn ®ã con
ngêi trong ®ã cã phô n÷ kh«ng thÓ tù gi¶i phãng m×nh khái nh÷ng rµng buéc ®ã.
14
Nhng ngay sau khi thµnh lËp níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, chÝnh quyÒn d©n
chñ nh©n d©n ®· xo¸ bá dÇn nh÷ng luËt lÖ hµ kh¾c ®ã, ®ång thêi ban hµnh LuËt
H«n nh©n vµ Gia ®×nh víi nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n lµ h«n nh©n tù do, tiÕn bé,
mét vî mét chång, nam n÷ b×nh ®¼ng, quyÒn lîi cña phô n÷ ®îc b¶o vÖ.
Ngoµi viÖc ban hµnh, bæ sung, hoµn thiÖn LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh,
§¶ng vµ Nhµ níc ®· ®Ò ra nhiÒu chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch b¶o vÖ quyÒn lîi cña phô
n÷ nh chÝnh s¸ch thai s¶n, chÝnh s¸ch ®èi víi lao ®éng n÷, chÝnh s¸ch d©n sè kÕ
ho¹ch ho¸ gia ®×nh, chÝnh s¸ch ®èi víi kinh tÕ gia ®×nh, chÝnh s¸ch trî cÊp, t¹o
viÖc lµm, chÝnh s¸ch u ®·i gia ®×nh th¬ng binh liÖt sü, gia ®×nh cã c«ng víi c¸ch
m¹ng…
Cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch trªn, Héi phô n÷ còng ph¸t ®éng vµ chØ ®¹o
nhiÒu phong trµo cã ý nghÜa thiÕt thùc nh "phô n÷ gióp nhau lµm kinh tÕ gia
®×nh" , "nu«i d¹y con tèt, h¹n chÕ trÎ suy dinh dìng vµ bá häc" . Trong NghÞ
quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu phô n÷ toµn quèc lÇn thø IX ®· ®Ò ra 6 ch ¬ng tr×nh träng
t©m trong ph¬ng híng ho¹t ®éng nhiÖm kú 2002 - 2007. C¸c ch¬ng tr×nh nµy
nh»m thùc hiÖn môc tiªu chung: N©ng cao n¨ng lùc vµ tr×nh ®é mäi mÆt, c¶i
thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña phô n÷, thùc hiÖn nam n÷ b×nh ®¼ng. X©y
dùng ngêi phô n÷ ViÖt Nam yªu níc, cã tri thøc, cã søc khoÎ, n¨ng ®éng s¸ng
t¹o, cã lèi sèng v¨n ho¸, cã lßng nh©n hËu, quan t©m tíi lîi Ých x· héi vµ céng
®ång. Trong 6 ch¬ng tr×nh träng t©m nµy th× vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia
®×nh ®îc ®Ò cËp râ nÐt trong ch¬ng tr×nh 3 víi tªn gäi: "x©y dùng gia ®×nh no Êm,
b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc" .
Tãm l¹i nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cã liªn quan trùc tiÕp
tíi phô n÷ ®· gãp phÇn t¸c ®éng tÝch cùc gióp phô n÷ cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy n¨ng
lùc, n©ng cao vÞ thÕ trong gia ®×nh còng nh trong x· héi. Tuy nhiªn mét sè chñ
tr¬ng chÝnh s¸ch l¹i cã sù t¸c ®éng tiªu cùc tíi vai trß cña phô n÷ trong gia ®×nh.
VÝ dô trong c¸c chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ th× Nhµ níc chËm cã nh÷ng chÝnh s¸ch hé
trî ph¸t triÓn kinh tÕ hé mét c¸ch tho¶ ®¸ng, chÝnh v× thÕ tiÒm n¨ng kinh tÕ hé bÞ
h¹n chÕ. ChÝnh s¸ch d©n sè kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh trong thùc hiÖn cßn nhiÒu bÊt
cËp, ®Çu t thùc hiÖn kh«ng cao, viÖc tuyªn truyÒn tíi c¸c vïng miÒn cha s©u
réng, c¸c biÖn ph¸p kÕ ho¹ch gi¶m møc sinh hÇu hÕt chØ ¸p dông ®èi víi phô n÷.
Tõ kinh tÕ bao cÊp chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, trong mét thêi gian dµi cã
sù nhÇm lÉn gi÷a xo¸ bá bao cÊp víi xo¸ bá chÝnh s¸ch x· héi, dÉn ®Õn tr×nh
tr¹ng chÝnh s¸ch bÞ c¾t gi¶m tuy tiÖn, kh«ng tæ chøc thùc hiÖn, ¸p dông c¸c chÝnh
s¸ch vµo thùc tiÓn ®êi sèng.
15
Nh vËy, tæng quan ta thÊy tõ tríc tíi nay c¸c chÝnh s¸ch x· héi míi chØ xuÊt
phÊt tõ yªu cÇu cña tõng thêi kú lÞch sö mµ cha cã nh÷ng chÝnh s¸ch toµn diÖn,
mang l¹i tÝnh l©u dµi vÒ vÊn ®Ò gia ®×nh vµ ph¸p huy vai trß cña phô n÷, xuÊt
ph¸t tõ vai trß, chøc n¨ng cña gia ®×nh vµ vai trß cña phô n÷ trªn c¸c lÜnh vùc ®êi
sèng x· héi. Do ®ã phô n÷ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn chøc
n¨ng, ph¸t huy vai trß cña m×nh.
Thø ba: T¸c ®éng cña c¸c nh©n tè v¨n ho¸, t©m lý.
C¸c nh©n tè v¨n ho¸, t©m lý cã t¸c ®éng mét c¸ch s©u s¾c, toµn diÖn tíi ng êi phô n÷ trong gia ®×nh. ë ViÖt Nam t tëng Nho gi¸o cßn ®Ó l¹i dÊu Ên s©u s¾c
trong mçi gia ®×nh, t tëng träng nam khinh n÷ cha dÓ xo¸ bá, mÆc dï ngµy nay
x· héi ®· ph¸t triÓn, c¸c quan niÖm vÒ giíi tÝnh trë nªn v¨n minh hiÖn ®¹i h¬n.
HÇu hÕt mäi ngêi ®Òu nhËn thøc ®îc con nµo còng lµ con dï trai hay g¸i. Tuy
nhiªn, tõ s©u trong t©m kh¶m cña mçi ngêi, ®Æc biÖt trong nh÷ng gia ®×nh nhµ
nho, t tëng sinh ngêi nèi dâi t«ng ®êng cßn kh¸ nÆng nÒ. V× thÕ, ngay tõ bÐ
nh÷ng em g¸i ®îc sinh ra trong nhng gia ®×nh nh thÕ chÞu sù t¸c ®éng rÊt lín,
hÇu nh ®îc gi¸o dôc theo kiÓu chuÈn mùc ®¹o ®øc phong kiÕn “T¹i gia tßng phô,
xuÊt gi¸ tßng phô, phu tö tßng phô”, cã thÓ nãi víi nh÷ng chuÈn mùc “tam tßng”,
“tø ®øc” bªn c¹ch nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc th× ¶nh hëng tiªu cùc cña nã ®èi víi
ngêi phô n÷ còng kh«ng nhá. §èi víi phô n÷ hä kh«ng ®îc giao träng tr¸ch nèi
dâi gia téc nhµ minh mµ ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng duy tr× nßi gièng, sinh ngêi
nèi dâi cho gia téc nhµ chång. §Êy lµ mét ¸p lùc rÊt lín. ChÝnh v× vËy, mét thùc
tÕ thêng thÊy lµ vÞ thÕ cña ngêi mÑ trong gia téc ngêi chång phô thuéc rÊt nhiÒu
vµo giíi tÝnh cña ngêi con.
HÇu hÕt c¸c gia ®×nh ®Òu cã t©m lý muèn sinh con trai. Ngoµi ¶nh hëng cña
t tëng Nho gi¸o, t©m lý nµy cßn b¾t nguåi tõ x· héi ta lµ x· héi n«ng nghiÖp vèn
cÇn vµ coi träng søc lao ®éng c¬ b¾p.
Nh vËy, viÖc coi träng ngêi nèi dâi, t tëng chuéng gèc, duy tr× ngêi thê
cóng tæ tiªn ®· cã ¶nh hëng rÊt lín, t¸c ®éng ®Õn t©m lý hÇu hÕt c¸c gia ®×nh ®¬ng ®¹i. §Æc biÖt ®ã lµ ¸p lùc ®ãi víi ngêi phô n÷ lµm d©u téc trëng, d©u c¶
trong gia ®×nh.
§Þnh kiÕn träng nam khinh n÷ cßn tån t¹i ngay trong giíi phô n÷. Thùc tÕ
cho thÊy cã nhiÒu bµ mÑ trong thêi kú mang thai nÕu biÕt ®ã lµ bÐ g¸i ®· ph¶i
ph¸ bá, tØ lÖ ph¸ thai trong ®ã ®a sè lµ bµo thai bÐ g¸i ngµy cµng gia t¨ng, ®Æc
biÖt trong gia ®o¹n Nhµ níc thùc hiÖn ph¸p lÖnh d©n sè vµ chÝnh s¸ch d©n sè kÕ
ho¹ch ho¸ gia ®×nh.
16
Do ¶nh hëng träng nam khinh n÷ tõ ngµn xa ®Ó l¹i cã t¸c ®äng kh«ng nhá
tíi vai trß cña ngêi phô n÷. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y nªn t×nh
tr¹ng bÊt b×nh ®¼ng. Nã cßn t¸c ®éng vÒ mÆt t©m lý cña ngêi phô n÷ chÝnh trong
b¶n th©n hä cßn tiÒm Èn mét chót tù ty, an phËn, thô ®éng. Kh«ng chØ trong ho¹t
®éng x· héi mµ ngay trong c¶ gia ®×nh - n¬i hä cã kh¶ n¨ng ph¸t huy nh÷ng
thiªn chøc cña m×nh mét c¸ch tù tin, chñ ®éng nhÊt th× ngêi phô n÷ còng phô
thuéc vµo ngêi chång rÊt nhiÒu.
Trong mét gia ®×nh tÝnh chÊt céng ®ång thÓ hiÖn rÊt râ. Gia ®×nh kh«ng ph¶i
lµ mét nhãm liªn kÕt lâng lÏo mµ nã lµ mét céng ®ång liªn kÕt víi nhau bëi quan
hÖ h«n nh©n vµ huyÕt thèng. Do vËy c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh, nhÊt lµ ngêi
phô n÷ ph¶i ®Æt quyÒn lîi cña gia ®×nh lªn trªn hÕt. QuyÒn lîi cña mçi c¸ nh©n
kh«ng ®îc tr¸i víi quyÒn lîi gia ®×nh, ph¶i phôc tïng gia ®×nh, v× gia ®×nh.
Tuy nhiªn, víi sù ph¸t triÓn theo xu thÕ ngµy cµng hiÖn ®¹i cña x· héi ngµy
nay, ®ßi hái mçi c¸ nh©n ph¶i n¨ng ®éng, quyÕt ®o¸n, tù kh¼ng ®Þnh m×nh, tham
gia ho¹t ®éng x· héi nhiÒu h¬n, yÕu tè c¸ tÝnh cña mçi c¸ nh©n sÎ ®îc ph¸t huy.
Do vËy, nã t¸c ®éng trùc tiÕp vµ thóc ®Èy ngêi phô n÷ thùc hiÖn vai trß cña m×nh
mét c¸ch s©u s¾c.
Tãm l¹i, trong gia ®×nh vai trß quan träng cña ngêi phô n÷ thÓ hiÖn trªn
nhiÒu lÜnh vùc, bao hµm c¶ ®êi sèng kinh tÕ còng nh ®êi sèng tinh thÇn, t×nh
c¶m. Ngoµi ra,vai trß cña ngêi phô n÷ trong gia ®×nh còng thÓ hiÖn, kh¼ng ®Þnh
vai trß vµ ¶nh hëng cña hä ®èi víi x· héi bªn c¹nh viÖc hä tham gia c¸c ho¹t
®éng x· héi kh¸c. ViÖc thùc vai trß trong gia ®×nh cña ngêi phô n÷ chÞu sù t¸c
®éng cña nhiÒu nh©n tè mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc gian tiÕp, c¶ tÝch cùc lÉn tiªu
cùc. ChÝnh v× thÕ ®ßi hái mçi ngêi phô n÷ ph¶i cè g¾ng ph¸t huy sù t¸c ®éng tÝch
cùc, h¹n chÕ t¸c ®éng tiªu cùc ®Ó thùc hiÖn tèt vai trß, chøc n¨ng cña m×nh trong
gia ®×nh vµ x· héi.
Ch¬ng II
Phô n÷ Can Léc trong viÖc x©y dùng gia ®×nh míi.
Thùc tr¹ng vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra.
2.1 §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ v¨n ho¸ huyÖn Can Léc - Hµ TÜnh.
17
Can Léc lµ mét huyÖn n»m vÒ phÝa B¾c cña tØnh Hµ TÜnh, c¸ch thÞ x· Hµ
TÜnh 20 km vÒ phÝa B¾c, c¸ch thÞ x· Hång LÜnh 10 km, c¸ch thµnh phè Vinh
(NghÖ An) 30 km vÒ phÝa Nam, cã quèc lé 1A ®i qua víi chiÒu dµi kho¶ng 11
km.
Can Léc cã vÞ trÝ ®Þa lý tõ 180 20’00” - 180 32’33” vÜ ®é B¾c.
1050 37’00” - 1050 44’00” kinh ®é §«ng.
PhÝa B¾c gi¸p thÞ x· Hång LÜnh vµ huyÖn Nghi Xu©n.
PhÝa Nam gi¸p huyÖn Th¹ch Hµ.
PhÝa T©y gi¸p huyÖn §øc Thä, huyÖn Vò Quang vµ H¬ng Khª.
PhÝa §«ng gi¸p BiÓn §«ng.
Can Léc cã 29 x· vµ mét thÞ trÊn (30 ®¬n vÞ hµnh chÝnh) trung t©m huyÖn lÞ
(ThÞ trÊn NghÌn) n»m trªn quèc lé 1A. Tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña huyÖn
37816,89 ha, chiÒu dµi ranh giíi hµnh chÝnh kho¶ng 126,6 km.
- VÒ kinh tÕ:
Trong 5 n¨m qua huyÖn liªn tôc ®¹t møc t¨ng trëng kinh tÕ kh¸ víi nhÞp ®é
t¨ng trëng b×nh qu©n trong giai ®o¹n 1998 - 2002 ®¹t 10,4%. C¸c ngµnh kinh tÕ
trong toµn huyÖn ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. §Æc biÖt lµ c¸c ngµnh
N«ng - L©m - Ng nghiÖp. Trong trång trät diÖn tÝch vµ s¶n lîng t¨ng nhanh, ch¨n
nu«i ®· chuyÓn dÇn sang híng s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ.
Trong L©m nghiÖp: DiÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp cña huyÖn hiÖn cã 6568,12 ha.
DiÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n lµ 251,60 ha. C«ng nghiÖp - TiÓu thñ c«ng nghiÖp
trªn ®Þa bµn huyÖn ®· cã bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, n¨m 2002 tæng gi¸ trÞ toµn
ngµnh ®¹t 96,1 tØ ®ång, chiÕm tØ träng 15,3% trong c¬ cÊu GDP.
- VÒ gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸ - thÓ thao:
C¸c ngµnh häc, cÊp häc ®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn ®ång ®Òu, hÖ thèng trêng
líp ®îc bè trÝ hîp lý trªn ®Þa bµn huyÖn. HiÖn cã 30 nhµ trÎ/30 x· víi 107 nhãm
trÎ thu hót 1626 ch¸u vµo häc.
Toµn huyÖn cã 70 trêng häc trong ®ã:
36 trêng TiÓu häc víi tæng sè häc sinh lµ 24706 em
28 trêng Trung häc c¬ së víi tæng sè häc sinh lµ: 21432 em.
6 trêng Trung häc phæ th«ng víi tæng sè häc sinh lµ: 8716 em.
§Õn nay 100% sè x· trong toµn huyÖn cã tr¹m y tÕ x©y dùng kiªn cè, trung
t©m y tÕ ®îc ®Çu t x©y dùng vµ trang thiÕt bÞ kh¸ hoµn chØnh. N¨m 2002 tæng sè
ngêi ®îc kh¸m ch÷a bÖnh ®¹t 91049 lît ngêi, tØ lÖ trÎ em cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt
khã kh¨n ®îc ch¨m sãc 85%, tØ lÖ trÎ em suy dinh dìng gi¶m 0,6%.
Ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ, TDTT, phong trµo x©y dùng ®êi sèng v¨n ho¸
c¬ së ®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn tèt, cã 27 lµng ®îc c«ng nhËn lµng v¨n ho¸, 58%
18
gia ®×nh ®¹t tiªu chuÈn gia ®×nh v¨n ho¸. HuyÖn ®· ®Çu t, hæ trî ®Ó phÊn ®Êu
khÐp kÝn hÖ thèng tr¹m truyÒn thanh, hiÖn nay 20/30 x·, thÞ ®· x©y dùng, tæ chøc
tuyªn tryÒn s©u réng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc. Toµn huyÖn cã
17 tñ s¸ch, th viÖn, 212 héi qu¸n, 300/340 xãm cã s©n ch¬i thÓ thao.
Theo sè liÖu thèng kÕ d©n sè cña huyÖn cã 181155 ngêi víi tæng sè hé gia
®×nh lµ 42397 hé, cã 12059 ngêi/3023 hé sèng ë khu vùc ®« thÞ, sè cßn l¹i tËp
trung ë n«ng th«n. MËt ®é d©n sè trung b×nh trªn toµn huyÖn ®¹t 479 ngêi/km2 .
Cïng víi sù gia t¨ng d©n sè, lùc lîng lao ®éng cña huyÖn kh«ng ngõng t¨ng
lªn. HiÖn nay toµn huyÖn cã 79832 lao ®éng, chiÕm 44,10% d©n sè toµn huyÖn.
Lao ®éng tham gia vµo c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh tÕ - X· héi trªn ®Þa bµn toµn
huyÖn cha thËt hîp lý, sè lao ®éng n«ng nghiÖp chiÕm 88,20% lùc lîng lao ®éng,
trong khi ®ã ngêi lµm viÖc trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, dÞch vô chØ
chiÕm tØ lÖ 4% lùc lîng lao ®éng.
Víi sù cè g¾ng, næ lùc cña §¶ng bé vµ nh©n d©n, hiÖn nay Can Léc ®ang
cã nh÷ng bíc tiÕn vÒ mäi mÆt. N«ng nghiÖp, n«ng th«n ph¸t triÓn toµn diÖn. HÖ
thèng h¹ tÇng c¬ së ®îc ®Çu t x©y dùng. NhiÒu x· ®· bª t«ng ho¸ ®êng th«n xãm
vµ hÖ thèng thuû lîi. Trêng häc tr¹m x¸, c¸c nhµ v¨n ho¸, héi qu¸n ph¸t triÓn
m¹nh mÎ, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn ®îc n¨ng cao.
Tuy nhiªn víi nh÷ng ®Æc trng riªng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn nh ®Þa h×nh phøc
t¹p, khÝ hËu kh¾c nhiÖt ®· ¶nh hëng kh«ng nhá tíi mét huyÖn mµ kinh tÕ dùa vµo
s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh. MÆt kh¸c tr×nh ®é häc vÊn vµ chuyªn m«n nghiÖp
vô cßn thÊp, h¬n n÷a l¹i lµ huyÖn n»m c¸ch xa trung t©m tØnh lþ nªn so víi c¸c
n¬i kh¸c trong tØnh Hµ TÜnh, Can Léc cã nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Víi ®iÒu
kiÖn kinh tÕ - x· héi, v¨n ho¸ ®ã nã cã t¸c ®éng nhÊt ®Þnh c¶ tÝch cùc lÉn tiªu cùc
tíi vai trß cña ngêi phô n÷ Can Léc trong viÖc x©y dùng gia ®×nh míi.
2.2. Vai trß cña ngêi phô n÷ Can Léc trong viÖc x©y dùng gia ®×nh míi.
Vai trß cña phô n÷ Can Léc trong ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh:
Can Léc lµ mét huyÖn ®ång b»ng cã diÖn tÝch tù nhiªn 37816,89 ha. Toµn
huyÖn lÊy ph¸t triÓn kinh tÕ N«ng - L©m - Ng nghiÖp lµm träng t©m. Do vËy, phô
n÷ Can Léc cã ®iÒu kiÖn thÓ hiÖn vµ ph¸t huy vai trß cña m×nh. Ph¸t triÓn kinh tÕ
N«ng - L©m - Ng nghiÖp ngoµi viÖc ®ßi hái ph¶i cã kiÕn thøc khoa häc kû thuËt,
c«ng nghÖ cßn ph¶i cã sù chÞu khã, cÇn cï, tÇn t¶o. V× thÕ cïng víi c¸c giai cÊp,
tÇng líp kh¸c phô n÷ Can Léc trong nh÷ng n¨m võa qua ®· gãp phÇn to lín vµo
viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ trong toµn huyÖn. Víi sù gióp ®ì cña c¸c ngµnh, c¸c cÊp
mµ trùc tiÕp lµ Héi Liªn HiÖp phô n÷ huyÖn, phô n÷ Can Léc ®· tiÕn hµnh øng
dông c¸c lo¹i gièng míi, øng dông c¸c thµnh tùu cña khoa häc kû thuËt vµo s¶n
xuÊt vµ ®· thu ®îc mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan. Cô thÓ nh sau :
19
- VÒ trång trät: §©y lµ ngµnh s¶n xuÊt chÝnh cña huyÖn, trong nh÷ng n¨m
gÇn ®©y ®· cã nh÷ng bíc t¨ng trëng ®¸ng kÓ c¶ vÒ diÖn tÝch lÉn n¨ng suÊt. thÓ
hiÖn qua b¶ng so s¸nh sau :
So s¸nh diÖn tÝch, n¨ng suÊt mét sè c©y trång chÝnh
TT
Lo¹i c©y trång
1.
Lóa c¶ n¨m
3.
Lóa ®«ng xu©n
5.
Lóa hÌ thu
7.
Lóa mïa
9.
Ng«
11.
Khoai
13.
S¾n
15.
§Ëu
17.
L¹c
19.
Võng
20.
Rau c¸c lo¹i
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
DT (ha)
NS (t¹/ha)
N¨m
1998
18.563
31,14
10.000
39,14
5.882
22,06
2.681
21,30
14
22,14
2.260
52,90
200
50,00
390
3,76
731
13,48
94
2,76
1.000
42,86
N¨m
1999
19.255
37,18
10.019
43,23
5.895
39,35
3.341
15,20
339
24,99
2.043
59,60
115
60,00
412
7,79
778
13,86
64
3,00
638
55,38
N¨m
2000
19.492
39,59
10.134
44,68
7.115
38,95
2.243
18,60
1.881
55,40
94
60,11
251
7,17
670
11,88
50
2,98
650
58,00
N¨m
2001
19.883
40,80
10.150
42,73
8.541
41,56
1.192
19,00
34
22,06
2.762
68,34
101
61,88
468
7,39
780
15,50
141
2,99
857
59,21
N¨m
2002
20.143
44,69
10.211
47,61
8.924
45,01
1.008
12,20
108
24,13
1.442
57,10
186
61,02
431
6,50
1.344
16,44
69
2,93
859
57,75
Nguån: B¸o c¸o tãm t¾t quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph©n bè sö dông ®Êt ®ai thêi
kú 2002 - 2010, huyÖn Can Léc - Th¸ng 8/ 2004.
VÒ kinh tÕ trang tr¹i, vên ®åi, vên nhµ còng cã nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh.
Trong phong trµo vËn ®éng c¶i t¹o vên t¹p, x©y dùng n«ng th«n míi do huyÖn ®Ò
ra th× phô n÷ huyÖn lµ nh÷ng ngêi tiªn phong, hëng øng nhiÖt t×nh, ho¹t ®éng cã
hiÖu qu¶. S¶n lîng c©y ¨n qu¶ c¸c lo¹i t¨ng kh¸ (Kho¶ng 90 tÊn) trong ®ã cam
70 tÊn, bëi 15 tÊn, hång c¸c lo¹i 5 tÊn.
- VÒ ch¨n nu«i: Trong nh÷ng n¨m qua, ngµnh ch¨n nu«i trªn ®Þa bµn huyÖn
®· nhËn ®îc sù quan t©m ®Çu t nªn ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, h×nh thøc
20
- Xem thêm -
.DOC 
42 
22 
58 
