Tài liệu Thuế và phân phối thu nhập

THUẾ VÀ PHÂN PHỐI THU NHẬP PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH 11/12/2009 1 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Mô hình cân bằng cục bộ Mô hình cân bằng tổng thể 11/12/2009 2 MÔ HÌNH CÂN BẰNG CỤC BỘ Nghiên cứu hành vi của thị trường có quy mô tương đối nhỏ Cơ chế thị trường cạnh tranh hoàn hảo 11/12/2009 3 MÔ HÌNH CẦN BẰNG CỤC BỘ (Thuế gián thu – thuế đơn vị) Tác động thuế đơn vị tác động đường cầu Giaù do ngöôøi tieâu duøng traû Giaù caû/ 1 lít röôïu Thu thueá = kfhn Pg k Giaù goác Po Pn m n Sc f g Ñöôøng caàu tröôùc thueá h Giaù ngöôøi saûn xuaát nhaän ñöôïc u Dc D’c 11/12/2009 Q1 Q0 Ñöôøng caàu sau thueá Lít röôïu / naêm 4 MÔ HÌNH CẦN BẰNG CỤC BỘ (Thuế gián thu – thuế đơn vị) Tác động thuế đơn vị tác động đường cung S’c Giaù do ngöôøi tieâu duøng traû j u P’g Giaù caû/ 1 lít röôïu Ñöôøng cung sau thueá Sc Pi Giaù goác Po P’n Giaù ngöôøi saûn xuaát nhaän ñöôïc Dc Ñöôøng cung tröôùc thueá Q’1 11/12/2009 Q0 Qi Lít röôïu / naêm 5 MÔ HÌNH CẦN BẰNG CỤC BỘ (Thuế gián thu – thuế đơn vị) Trong trường hợp cung không co giãn hoàn toàn SX Đường cung không co giãn. Trong trường hợp này, người cung cấp sẽ gánh chịu gánh nặng thuế càng nhiều 11/12/2009 Giaù caû/ 1 ñôn vò x Cung khoâng co giaõn u Giaù caû ngöôøi cung caáp nhaän ñöôïc giaûm xuoáng baèng toaøn boä soá tieàn thueá Pg =Po DX Pn D’X X1 = Xo X/ naêm 6 MÔ HÌNH CẦN BẰNG CỤC BỘ (Thuế gián thu – thuế đơn vị) Trong trường hợp cung co giãn hoàn toàn Ñöôøng cung sau thueá Người mua tiêu dùng một lượng hàng hóa không đổi với bất kỳ mức giá nào, thì họ phải gánh chịu toàn bộ gánh nặng thuế Gi aù caû/ 1 ñô n vò z u Pg Giaù caû ngöôøi tieâu duøng traû taêng baèng toaøn boä soá tieàn thueá Pn =Po SZ Ñöôøng cung tröôùc thueá DZ D’Z 11/12/2009 Z1 Zo Z/ naêm 7 MÔ HÌNH CẦN BẰNG CỤC BỘ (Thuế gián thu – thuế tỷ lệ ) Sự tác động của thuế tỷ lệ Giaù caû/ 1 Kg löông thöïc Sự tác động của thuế tỷ lệ được quyết định bởi độ co giãn của cung và cầu 11/12/2009 Sf Pg r Caàu tröôùc thueá Po Pn D’f Df Caàu sau thueá Qr Qo kg löông thöïc / 1 naêm 8 MÔ HÌNH CÂN BẰNG TỔNG THỂ Để nghiên cứu những ảnh hưởng này đến các thị trường có liên quan, chúng ta cần phân tích cân bằng tổng thể . Ảnh hưởng cân bằng tổng thể là xem xét ảnh hưởng của thuế không chỉ đến một bộ phận thị trường mà liên quan đến các thị trường khác . 11/12/2009 9 Cân bằng tổng thể Nghiên cứu tình huống thuế đánh vào nhà hàng Hãy xem xét nhu cầu cho bữa ăn ở nhà hàng như được minh chứng trong hình bên. Đường cầu về bữa ăn có thể co dãn cao . 11/12/2009 10 Hình 2 Giá cả (P) S2 S1 $1 P1 = $20 B A Q2 = 950 Q1 = 1000 11/12/2009 D Số bửa ăn (Q) 11 Cân bằng tổng thể Nghiên cứu tình huống thuế đánh vào nhà hàng Trong trường hợp như thế, $1 thuế đánh vào nhà hàng làm thay đổi cung và nhà hàng gánh chịu toàn bộ gánh nặng thuế . Nhưng trong thực tế, nhà hàng không thể tự một mình vận hành. Nó phải gắn kết với sự cung cấp lao động, vốn để hoạt động . Với nhà hàng, vốn được xem là vốn tài chính – dùng để đầu tư xây dựng và mua các dụng cụ …. 11/12/2009 12 Cân bằng tổng thể Nghiên cứu tình huống thuế đánh vào nhà hàng Đánh $1 thuế vào bữa ăn, nhà hàng phải gánh chịu. Đồng nghĩa là các yếu tố về lao động và vốn phải gánh chịu thuế . Xem xét thị trường các yếu tố lao động hình bên. 11/12/2009 13 Hình 3 (a) Lao động Lãi suất (r) Tiền lương (W) (b) Vốn S D1 W1 = $8 B A S r1 = 10% r2 = 8% D2 H2 = 900 H1 = 1,000 11/12/2009 A D2 B D1 Lao động (H) I1 = $50 million Đầu tư (I) 14 Các vấn đề cần xem xét trong quá trình phân tích GE Như đã được minh chứng, cung lao động (nhân viên nhà hàng) là co dãn hoàn toàn, bởi vì các nhân viên dễ dàng tìm kiếm ở địa phương khác/chỗ khác . Thuế đánh vào đầu ra (bữa ăn) sẽ làm giảm nhu cầu lao động, giảm số người lao động, chứ không phải tiền lương của họ Trong ngắn hạn, cung vốn cố định nhưng cầu của nhà hàng về vốn di chuyển vào trong, làm hạ thấp tỷ suất sinh lợi của vốn. . Trong ngắn hạn, người sở hữu vốn (người đầu tư) gánh chịu thuế với hình thức tỷ lệ sinh lời đầu tư của họ thấp hơn . 11/12/2009 15 Các vấn đề cần xem xét trong quá trình phân tích GE Trong dài hạn, cung vốn có sự co dãn . Các chủ nhà hàng có thể đóng cửa hoặc bán nhà hàng và đầu tư vào nơi khác. Trong dài hạn, vốn có thể co dãn hoàn hảo nhu là có sự thay thế trong đầu tư: di chuyển từ địa phương này đến địa phương khác . 11/12/2009 16 Các vấn đề cần xem xét trong quá trình phân tích GE Nếu như cả lao động và vốn có độ co dãn cao trong dài hạn thì ai sẽ là người nộp thuế ? . Thêm một yếu tố không co dãn trong kinh doanh nhà hàng là đất . Cung là cố định. Cả lao động và vốn có thể tránh thuế, cách duy nhất là nhà hàng có thể duy trì kinh doanh nếu như họ nộp thuế đất với thuế suất thấp hơn. 11/12/2009 17 Các vấn đề cần xem xét trong quá trình phân tích GE Phạm vị của thuế có ý nghĩa đối với ảnh hưởng của thuế. Hãy xem xét thuế nhà hàng đánh trên diện rộng chứ không phải một phạm vi nhỏ . Phạm vi của thuế có ý nghĩa đối với phân tích phạm vi bởi vì nó quyết định mức co dãn trong phân tích: thuế có cơ sở càng rộng thì khó mà trách thuế, vì thế phản ứng của người sản xuất và người tiêu dùng đối với sẽ nhỏ hơn và không co dãn hơn . 11/12/2009 18