Tài liệu Thuế và hiệu quả kinh tế

THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH 11/12/2009 1 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Thuế tác động đến giới hạn ngân sách và tiêu dùng Thuế và hiệu quả kinh tế Tối thiểu gánh nặng phụ trội đánh thuế 11/12/2009 2 TÁC ĐỘNG CỦA THUẾ ĐẾN ĐƯỜNG GIỚI HẠN NGÂN SÁCH VÀ TIÊU DÙNG Tác động của thuế đến đường ngân sách Soá quaàn aùo (caùi)/ naêm A Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch tröôùc khi thueá ñaùnh vaøo löông thöïc Qa Qb Q1 E1 i F LTa D LT1 kg löông thöïc/ naêm Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch sau khi thueá ñaùnh vaøo löông thöïc 11/12/2009 3 TÁC ĐỘNG CỦA THUẾ ĐẾN ĐƯỜNG GIỚI HẠN NGÂN SÁCH VÀ TIÊU DÙNG Tác động của thuế đến tiêu dùng Soá quaàn aùo (caùi)/ naêm A Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch tröôùc khi ñaùnh thueá ñaùnh vaøo löông thöïc. G Q2 E2 Q1 E1 ii i F LT2 D LT1 kg löông thöïc/ naêm Ñöôøng giôùi haïn ngaân saùch sau khi ñaùnh thueá ñaùnh vaøo löông thöïc. 11/12/2009 4 THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ (Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss) Gánh nặng phụ trội là phần tổn thất phúc lợi xã hội vượt quá số thuế mà chính phủ thu được. Gánh nặng phụ trội còn gọi là chi phí phúc lợi xã hội hoặc phần mất trắng. Xét trường hợp đánh thuế vào lương thực (hình bên) 11/12/2009 5 THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ (Gánh nặng phụ trội – Deadweight loss) Quần áo (Qa ) A G M H Q2 E2 N Q3 E3 E1 IC2 F 0 Hình 7.3 11/12/2009 LT2 LT3 D IC1 I Lương thực ( QLT ) Gánh nặng phụ trội của thuế đánh vào lương thực 6 THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ Đo lường gánh nặng phụ trội của thuế đánh vào hàng hóa Hình 7.4 Gánh nặng phụ trội: thuế đánh vào hàng hóa Giá (P) a (1 + tLT )PLT PLT g f h d S’LT SLT i DLT 11/12/2009 q2 q1 Lương thực (QLT ) 7 THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ Đo lường gánh nặng phụ trội: DWL = ½ η q1 tLT {(1+ tLT)PLT - PLT} Suy ra DWL = ½ η q1 PLT t2LT 11/12/2009 8 THUẾ VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ Đo lường gánh nặng phụ trội của thuế đánh vào thu nhập Hình 7.5 Gánh nặng phụ trội đối với thuế đánh vào lao động Tiền lương (w) SL w hid = ½ ε wL1t2 ε Là độ co giãn giờ lao động (1 + t )w f g d i h a L2 11/12/2009 L1 Giờ lao động (L) 9 TỐI THIỂU HÓA GÁNH NẶNG PHỤ TRỘI (THUẾ TỐI ƯU ) Tối thiểu hóa gánh nặng phụ trội => lý thuyết thuế tối ưu của Ramsey. Thuế tối ưu là cơ cấu thuế làm tối đa hóa phúc lợi xã hội, trong đó có tính đến nguồn thu ngân sách nhà nước. 11/12/2009 10 TỐI THIỂU HÓA GÁNH NẶNG PHỤ TRỘI (THUẾ TỐI ƯU ) Hình 7.6 Gánh nặng phụ trội biên (MDWL) Px h P* + t b f P* +2t k i a P* e c g S D 0 11/12/2009 Q” Q’ Q* Q 11 THUẾ TỐI ƯU (Thuế hàng hóa tối ưu) Quy tắc Ramsey : thuế đánh vào hàng hóa có cầu không co dãn thì thuế thu được càng lớn; và thuế thuế đánh vào hàng hóa có cầu càng co dãn thì thuế thu được càng nhỏ. Và để giảm thiểu gánh nặng phụ trội, hàng hóa có cầu không co dãn nên được đánh thuế cao hơn so với hàng hóa có cầu co dãn cao hơn. 11/12/2009 12