MUÏC LUÏC
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
Trang
DANH MUÏC BAÛNG BIEÅU
CHÖÔNG I: LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG CHO THUEÂ
TAØI CHÍNH
1.1)Cô sôû khoa hoïc cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính .............................................. 1
1.2)Baûn chaát cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính......................................................... 2
1.2.1)Khaùi nieäm cho thueâ taøi chính.................................................................... 2
1.2.2)Baûn chaát cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính............................................... 4
1.3)Nhöõng noäi dung chuû yeáu cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính................................ 6
1.3.1)Caùc thaønh phaàn tham gia hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính............................ 6
1.3.2)Taøi saûn cho thueâ taøi chính......................................................................... 9
1.3.3)Thôøi haïn cho thueâ taøi chính .................................................................... 10
1.3.4)Giaù trò coøn laïi (Residual Value).............................................................. 11
1.3.5)Phöông thöùc xaùc ñònh tieàn thueâ............................................................... 11
1.3.6)Qui trình hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.................................................... 13
1.3.7)Ñieàu kieän tham gia vaøo hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính............................ 15
1.3.8)Caùc hình thöùc cho thueâ taøi chính............................................................. 16
1.4)Nhöõng nguyeân nhaân ñeå doanh nghieäp choïn loaïi hình thueâ taøi chính ............... 18
1.5)Kinh nghieäm veà hoaït ñoäng cho thueâ cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi vaø baøi hoïc
kinh nghieäm ñoái vôùi Vieät Nam................................................................................ 20
CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG CHO THUEÂ TAØI
CHÍNH ÔÛ VIEÄT NAM HIEÄN NAY
2.1)Quaù trình hình thaønh hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ôû Vieät Nam....................... 23
2.2)Nhöõng nhaân toá giuùp hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ôû Vieät Nam phaùt trieån ....... 23
2.2.1)Nhu caàu veà voán kinh doanh cuûa neàn kinh teá .......................................... 23
2.2.2)Nhu caàu veà ñoåi môùi maùy moùc thieát bò .................................................... 24
-1-
2.3)Tình hình hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ôû Vieät Nam hieän nay.......................... 24
2.3.1)Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính taïi Vieät Nam ....... 25
2.3.2)Nhöõng maët coøn haïn cheá ñoái vôùi hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ôû nöôùc ta
hieän nay ................................................................................................................... 29
CHÖÔNG III: LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG PHAÙP GIUÙP DOANH
NGHIEÄP RA QUYEÁT ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH
3.1)Söï caàn thieát khi doanh nghieäp löïa choïn hình thöùc thueâ taøi chính..................... 38
3.2)Tính khaû thi vaø hieäu quaû cuûa moãi loaïi hình cho thueâ taøi chính trong ñieàu kieän
Vieät Nam hieän nay .................................................................................................. 39
3.2.1)Ñoái vôùi hình thöùc cho thueâ giaùp löng...................................................... 39
3.2.2)Ñoái vôùi hình thöùc cho thueâ trôï baùn ......................................................... 39
3.2.3)Ñoái vôùi loaïi hình cho thueâ hôïp taùc (hay coøn goïi laø cho thueâ ñoøn baåy) .. 40
3.2.4)Ñoái vôùi loaïi hình mua vaø cho thueâ laïi .................................................... 40
3.2.5)Ñoái vôùi hình thöùc cho thueâ traû goùp ......................................................... 40
3.2.6)Ñoái vôùi loaïi hình cho thueâ taøi chính thuaàn.............................................. 41
3.3)Phöông phaùp löïa choïn ....................................................................................... 41
3.3.1)Phöông phaùp ñònh löôïng.......................................................................... 41
3.3.2)Phöông phaùp ñònh tính............................................................................. 51
3.4)Ví duï minh hoaï .................................................................................................. 52
3.4.1)Xem xeùt choïn phöông phaùp thueâ taøi chính ............................................. 55
3.4.2)Tính toaùn caùc chæ soá ................................................................................ 56
3.4.3)Tính toaùn hieän giaù toång chi phí ñeå ra quyeát ñònh.................................... 56
3.4.4)Ra quyeát ñònh choïn phöông phaùp thueâ taøi chính .................................... 61
KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
PHUÏ LUÏC
-2-
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi:
Trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa moät neàn kinh teá, heä thoáng ngaân haøng laø
moät khaâu trung gian khoâng theå thieáu. Tuy nhieân, vôùi aùp löïc veà nguoàn voán ñaëc
bieät laø nguoàn voán trung vaø daøi haïn ngaøy caøng cao cuøng vôùi söï phaùt trieån phöùc
taïp vaø ña daïng cuûa neàn kinh teá theá giôùi ñaõ laøm cho hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính
phaùt trieån maïnh ôû moät soá nöôùc nhö Myõ, Anh, Phaùp, Nhaät, Trung Quoác… Ngaøy
nay, hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính laø moät boä phaän khoâng theå thieáu ñoái vôùi neàn
kinh teá cuûa moät nöôùc phaùt trieån.
Rieâng ñoái vôùi neàn kinh teá cuûa nöôùc ta hieän nay ñang thieáu nguoàn voán
trung vaø daøi haïn. Trong thôøi gian vöøa qua Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñaõ ñöa ra nhöõng
chính saùch nhaèm thu huùt moät nguoàn voán raát lôùn ñang nhaøn roãi töø nhaân daân nhöng
vaãn khoâng theå naøo taän duïng heát nguoàn voán naøy. Vieäc thò tröôøng taøi chính ôû nöôùc
ta hoaït ñoäng chöa hieäu quaû vaø heä thoáng phaùp luaät coøn quaù nhieàu khe hôû ñaõ laøm
cho ngöôøi daân khoâng theå maïo hieåm ñoàng voán cuûa mình trong kinh doanh vaø theá
laø maëc duø voán ñaõ coù saün nhöng noù ñaõ “bò cheát” laøm cho neàn kinh teá vaãn tieáp tuïc
thieáu voán.
Hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ra ñôøi cuõng phaàn naøo laøm giaûm bôùt söùc eùp
leân heä thoáng ngaân haøng thöông maïi trong vieäc cung caáp voán trung vaø daøi haïn
cho caùc doanh nghieäp. Hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ra ñôøi coøn taïo ñieàu kieän cho
quaù trình coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù ngaøy caøng thöïc hieän nhanh hôn vaø ñaït
hieäu quaû hôn. Trong hoaït ñoäng thueâ mua, caùc doanh nghieäp coù ñieàu kieän ñoåi môùi
heä thoáng maùy moùc cuõ kyõ, laïc haäu cuûa mình ñeå thay vaøo ñoù laø caùc maùy moùc thieát
bò hieän ñaïi vôùi naêng suaát vaø hieäu quaû cao hôn. Ngoaøi ra, hoaït ñoäng naøy coøn taïo
ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû coù ñuû nguoàn voán, maùy moùc thieát bò
ñeå saûn xuaát, ñaåy maïnh hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình.
Tuy nhieân, hieän nay ôû nöôùc ta chæ coù 09 coâng ty cho thueâ taøi chính (coù truï
sôû chính ñaët taïi Thuû ñoâ Haø Noäi vaø Tp. Hoà Chí Minh) neân hoaït ñoäng naøy coøn xa
laï ñoái vôùi caùc doanh nghieäp. Tính ñeán cuoái naêm 2004, tyû leä dö nôï cho thueâ taøi
chính chæ ñaït 2,45% so vôùi toång dö nôï toaøn heä thoáng. Ñieàu naøy chöùng toû caùc
doanh nghieäp coøn chöa quan taâm ñeán lónh vöïc cho thueâ taøi chính, hoï chæ tìm ñeán
hoaït ñoäng naøy khi nguoàn taøi trôï töø caùc ngaân haøng ñaõ töø choái.
Caùc doanh nghieäp ôû nöôùc ta haàu nhö chöa hieåu roõ heát caùc öu nhöôïc ñieåm
cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính. Ñeå giuùp caùc doanh nghieäp hieåu roõ hôn nöõa lôïi
ích cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính, ñieàu kieän ñeå ñöôïc thueâ taøi chính cuõng nhö
phöông phaùp tính toaùn khi quyeát ñònh thueâ taøi chính, toâi choïn ñeà taøi: “Löïa choïn
-3-
phöông phaùp giuùp doanh nghieäp ra quyeát ñònh thueâ taøi chính” laøm ñeà taøi nghieân
cöùu.
2. Muïc ñích nghieân cöùu:
chính.
-Giuùp doanh nghieäp hieåu roõ nhöõng lôïi ích cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi
-Giuùp doanh nghieäp coù cô sôû ra quyeát ñònh löïa choïn phöông phaùp thueâ taøi
chính coù hieäu quaû nhaát.
3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu:
a)Ñoái töôïng nghieân cöùu: löïa choïn phöông phaùp giuùp doanh nghieäp ra
quyeát ñònh thueâ taøi chính.
b)Phaïm vi nghieân cöùu: Caùc loaïi hình cho thueâ taøi chính ñang aùp duïng taïi
Vieät Nam hieän nay taïi caùc coâng ty cho thueâ taøi chính trong nöôùc.
4. Phöông phaùp nghieân cöùu:
-Söû duïng caùc lyù thuyeát taøi chính, taøi chính doanh nghieäp, ñaàu tö taøi chính.
-Söû duïng phöông phaùp thoáng keâ, phoûng vaán tröïc tieáp, thu thaäp caùc nguoàn
taøi lieäu trong vaø ngoaøi nöôùc thoâng qua caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, toång
hôïp, phaân tích soá lieäu.
5. Ñieåm môùi cuûa ñeà taøi:
-Heä thoáng hoaù caùc lyù luaän veà cho thueâ taøi chính.
nay.
-Ñaùnh giaù thöïc traïng veà hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính cuûa Vieät Nam hieän
-Chæ ra caùc phöông phaùp ra quyeát ñònh thueâ taøi chính baèng nhieàu hình thöùc
thoâng qua phöông phaùp ñònh löôïng vaø ñònh tính.
chính.
-Chæ ra nhöõng ñieåm löu yù khi ra quyeát ñònh löïa choïn phöông phaùp thueâ taøi
6. Keát caáu luaän vaên: Luaän vaên goàm coù 03
-4-
CHÖÔNG I
LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG CHO THUEÂ TAØI CHÍNH.
1.1)Cô sôû khoa hoïc cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, hoaït ñoäng tín duïng cuõng
caøng ngaøy caøng theå hieän vai troø cuûa mình trong neàn kinh teá. Neáu nhö luùc tröôùc,
hoaït ñoäng tín duïng chæ ñôn thuaàn laø hoaït ñoäng cho vay vaø huy ñoäng nguoàn voán
thì ngaøy nay, caùc saûn phaåm cuûa ngaân haøng raát ña daïng vaø phong phuù. Ngaân haøng
laø moät khaâu trung gian khoâng theå thieáu ñöôïc ñoái vôùi neàn kinh teá thò tröôøng.
Maët khaùc, caùc doanh nghieäp khoâng döøng laïi ôû qui moâ hoaït ñoäng nhoû beù
vaø haïn heïp maø hoï muoán ñaàu tö theâm caùc maùy moùc thieát bò, qui moâ saûn xuaát roäng
ra treân phaïm vi roäng lôùn. Chính vì ñieàu naøy maø hoï caàn phaûi coù nhöõng maùy moùc
thieát bò môùi, caàn phaûi coù nguoàn voán kinh doanh nhieàu hôn… nhöng heä thoáng ngaân
haøng hieän taïi khoâng cho pheùp hoï thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù.
Trong ñieàu kieän ñôøi soáng (caû veà vaät chaát laãn tinh thaàn) ngaøy caøng taêng leân
cuûa ngöôøi daân, ñoøi hoûi naêng suaát lao ñoäng cuõng phaûi taêng môùi coù theå ñaùp öùng
ñöôïc nhu caàu tieâu duøng. Beân caïnh ñoù, vôùi trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä phaùt trieån
nhö hieän nay, caùc maùy moùc thieát bò deã daøng bò laïc haäu, cuõ kyõ. Vì vaäy, ñoøi hoûi
caùc doanh nghieäp phaûi nghó ñeán vieäc thay ñoåi caùc maùy moùc thieát bò cuõ ñeå trang
bò caùc maùy moùc thieát bò môùi hieän ñaïi hôn, tieát kieäm nhieân lieäu hôn vaø taêng naêng
suaát hôn. Bôûi vì, ñeå coù theå caïnh tranh treân thò tröôøng thì moät doanh nghieäp buoäc
phaûi tính ñeán vieäc tieát giaûm chi phí vaø taêng naêng suaát lao ñoäng, coù nhö vaäy giaù
thaønh cuõng seõ haï vaø chaát löôïng saûn phaåm cuõng ngaøy ñöôïc toát hôn. Muoán thöïc
hieän ñöôïc vieäc naøy thì phaûi thay ñoåi toaøn boä maùy moùc thieát bò laïc haäu ñeå trang bò
caùc maùy moùc thieát bò hieän ñaïi, tieân tieán, coù trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä cao.
Töø nhöõng nhu caàu böùc thieát nhö treân, moät loaïi hình cung caáp nguoàn voán
trung vaø daøi haïn môùi ra ñôøi vaø ñaõ phaùt trieån roäng raõi, ñoù chính laø hoaït ñoäng cho
thueâ taøi chính. Chính hoaït ñoäng naøy ñaõ phaàn naøo giaûm bôùt aùp löïc töø phía ngaân
haøng vaø noù cuõng ñaùp öùng ñöôïc caùc nhu caàu môû roäng ñaàu tö cuûa caùc doanh
nghieäp.
Treân thöïc teá, töø khi ra ñôøi cho ñeán nay, hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính ñaõ
khoâng ngöøng phaùt trieån. Hoaït ñoäng cho thueâ taøi saûn ñaõ xuaát hieän töø raát sôùm
trong lòch söû vaên minh cuûa nhaân loaïi. Loaïi hình naøy ñaõ xuaát hieän töø 2000 naêm
tröôùc coâng nguyeân vôùi vieäc cho thueâ caùc coâng cuï saûn xuaát noâng nghieäp, suùc vaät
keùo, quyeàn söû duïng nöôùc, ruoäng ñaát, nhaø cöûa.
-5-
Ñaàu theá kyû XIX, do söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø neàn kinh teá
haøng hoaù, soá löôïng vaø chuûng loaïi taøi saûn cho thueâ ñaõ coù söï gia taêng ñaùng keå.
Ñeán ñaàu thaäp nieân 50 cuûa theá kyû naøy, giao dòch thueâ mua ñaõ coù nhöõng
böôùc nhaûy voït. Nhaèm ñaùp öùng nhu caàu voán trung vaø daøi haïn, nghieäp vuï tín duïng
thueâ mua phaùt trieån sang Chaâu AÂu vaø phaùt trieån maïnh meõ taïi ñoù töø nhöõng naêm
cuûa thaäp nieân 60. Tín duïng thueâ mua cuõng phaùt trieån maïnh meõ taïi Chaâu AÙ vaø
nhieàu khu vöïc khaùc töø ñaàu thaäp nieân 70. Ngaønh coâng nghieäp thueâ mua coù giaù trò
trao ñoåi chieám khoaûng 350 tyû USD vaøo naêm 1994. Hieän nay ôû Myõ, ngaønh thueâ
mua thieát bò chieám khoaûng 25-30% toång soá tieàn taøi trôï cho caùc giao dòch mua
baùn thieát bò haøng naêm. Nguyeân nhaân chính thuùc ñaåy vieäc cho thueâ taøi chính phaùt
trieån nhanh laø do noù theå hieän hình thöùc taøi trôï coù tính chaát an toaøn cao, tieän lôïi
vaø hieäu quaû cho caùc beân giao dòch
1.2)Baûn chaát cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.
1.2.1)Khaùi nieäm cho thueâ taøi chính.
Töø khi ra ñôøi cho ñeán nay, thuaät ngöõ “Leasing” ñöôïc haàu heát caùc quoác gia
treân Theá giôùi söû duïng nhaèm haøm chæ hoaït ñoäng cho thueâ taøi saûn ñöôïc caùc ñònh
cheá taøi chính (trong ñoù nhaát thieát phaûi coù coâng ty cho thueâ taøi chính) mua vaø cho
thueâ theo yeâu caàu cuûa beân thueâ. Heát thôøi haïn thueâ, beân thueâ ñöôïc pheùp chuyeån
quyeàn sôû höõu hoaëc mua laïi taøi saûn ñoù theo caùc ñieàu kieän ñaõ thoaû thuaän trong hôïp
ñoàng cho thueâ taøi chính.
Theo Nghò ñònh soá 16/2001/NÑ-CP ngaøy 02/5/2001 cuûa Chính phuû veà vieäc
qui ñònh toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính taïi Vieät Nam nhö
sau:
-6-
“Cho thueâ taøi chính laø hoaït ñoäng tín duïng trung vaø daøi haïn thoâng qua vieäc
cho thueâ maùy moùc, thieát bò, phöông tieän vaän chuyeån vaø caùc ñoäng saûn khaùc treân
cô sôû hôïp ñoàng cho thueâ giöõa beân cho thueâ vôùi beân thueâ. Beân cho thueâ cam keát
mua maùy moùc, thieát bò, phöông tieän vaän chuyeån vaø caùc ñoäng saûn khaùc theo yeâu
caàu cuûa beân thueâ vaø naém giöõ quyeàn sôû höõu ñoái vôùi caùc taøi saûn cho thueâ. Beân
thueâ söû duïng taøi saûn thueâ vaø thanh toaùn tieàn thueâ trong suoát thôøi haïn thueâ ñaõ
ñöôïc hai beân thoaû thuaän. Khi keát thuùc thôøi haïn thueâ, beân thueâ ñöôïc quyeàn löïa
choïn mua laïi taøi saûn thueâ hoaëc tieáp tuïc thueâ theo caùc ñieàu kieän ñaõ thoaû thuaän
trong hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính. Toång soá tieàn thueâ moät loaïi taøi saûn qui ñònh taïi
hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính ít nhaát phaûi töông ñöông vôùi giaù trò cuûa taøi saûn ñoù taïi
thôøi ñieåm kyù hôïp ñoàng”.
Nhö vaäy, ñònh nghóa treân ñaõ noùi leân raát roõ taát caû hoaït ñoäng cho thueâ taøi
chính vaø phaân ñònh roõ raøng: beân cho thueâ seõ naém giöõ quyeàn sôû höõu taøi saûn vaø
beân ñi thueâ seõ ñöôïc quyeàn söû duïng taøi saûn ñoù trong suoát thôøi gian thueâ taøi saûn taøi
chính. Theo Nghò ñònh treân thì ta coù theå hieåu nhö sau:
-Beân cho thueâ laø caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït
ñoäng theo phaùp luaät Vieät Nam.
-Beân thueâ laø caùc toå chöùc, caù nhaân hoaït ñoäng taïi Vieät Nam tröïc tieáp söû
duïng taøi saûn thueâ cho muïc ñích hoaït ñoäng cuûa mình.
-Taøi saûn cho thueâ laø maùy moùc, thieát bò, phöông tieän vaän chuyeån vaø caùc
ñoäng saûn khaùc.
Treân cô sôû caùc tieâu chuaån phaân loaïi IAS 17 cuûa IASC (UÛy ban tieâu chuaån
Keá toaùn quoác teá – International Accounting Standards Committee), moãi quoác gia
ñeàu coù nhöõng qui ñònh cho thueâ taøi chính cuûa mình döïa treân côû sôû nhöõng ñieàu
kieän cuï theå cuûa moãi nöôùc. Nhöõng qui ñònh naøy coù nhöõng khaùc bieät nhaát ñònh,
-7-
song veà cô baûn chuùng khoâng maâu thuaãn vôùi IAS 17 vaø tuøy theo möùc ñoä, nhöõng
qui ñònh naøy coù theå chi tieát, cuï theå hôn IAS 17.
Baûng 1.1: NHÖÕNG TIEÂU CHUAÅN CHO THUEÂ TAØI CHÍNH CUÛA
MOÄT SOÁ QUOÁC GIA
Tieâu thöùc
IAS 17
Hoa
Kyø
Chuyeån
giao
quyeàn sôû höõu khi
keát thuùc hôïp
ñoàng
Coù
Coù
Quyeàn choïn mua
Coù
Coù
Anh
Coù
Nhaät
Haøn
Quoác
Vieät
Nam
Coù
Khoâng
qui ñònh
cuï theå
Coù
Khoâng
Khoâng
Khoâng
Khoâng
baét buoäc baét buoäc baét buoäc baét buoäc
Quyeàn
huyû Khoâng
ngang hôïp ñoàng ñöôïc
Khoâng
ñöôïc
Thôøi haïn thueâ
tính theo thôøi
gian höõu duïng
cuûa taøi saûn
Taøi saûn
≤10
naêm:
≥75%,
7%; Taøi
toái ña
khoâng
Phaàn lôùn saûn >10
quaù 30
naêm:
naêm
60%;
Toái ña
120%
Phaàn
lôùn
Hieän giaù caùc
khoaûn tieàn thueâ
toái thieåu (chieát
Baèng
khaáu theo laõi
hoaëc
suaát ñi vay cuûa
lôùn hôn
beân thueâ) so vôùi
giaù trò hôïp lyù cuûa
taøi saûn
≥90%
Khoâng
ñöôïc
≥90%
(Nguoàn Ngaân haøng Nhaø Nöôùc)
-8-
Khoâng
ñöôïc
≥90%
Khoâng
ñöôïc
Khoâng
ñöôïc
Taøi saûn
≤5 naêm:
60%;
Taøi saûn
>5 naêm:
70%
Chieám
phaàn lôùn
thôøi gian
höõu
duïng
cuûa taøi
saûn
Ít nhaát
phaûi
töông
ñöông
vôùi giaù
trò
taøi
saûn
1.2.2)Baûn chaát cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.
Thueâ taøi chính laø moät hôïp ñoàng thueâ khoâng theå huûy ngang vaø phaûi coù moät
trong caùc ñaëc ñieåm sau ñaây:
-Quyeàn sôû höõu taøi saûn thöôøng ñöôïc chuyeån giao cho ngöôøi thueâ khi beân
thueâ thanh toaùn heát soá tieàn thueâ coøn nôï vaø giaù trò coøn laïi nhö ñaõ thoaû thuaän trong
hôïp ñoàng thueâ.
-Phí thueâ coù theå ñöôïc cô caáu ñeå phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa beân thueâ.
-Laõi thanh toaùn vaø khaáu hao taøi saûn trong caùc giao dòch cho thueâ taøi chính
ñöôïc chieát khaáu khi tính thueá doanh nghieäp.
thueâ.
-Moät taøi saûn ñöôïc goïi laø ñoäng saûn vaø coù theå khaáu hao ñöôïc ñeàu coù theå cho
-Hôïp ñoàng thueâ taøi saûn coù qui ñònh quyeàn choïn mua taøi saûn. Hai beân coù
theå thoaû thuaän chuyeån quyeàn sôû höõu hoaëc baùn laïi taøi saûn hay tieáp tuïc thueâ sau
khi keát thuùc hôïp ñoàng.
-Hieän giaù cuûa khoaûn tieàn thueâ phaûi lôùn hôn hoaëc baèng giaù trò thò tröôøng
cuûa taøi saûn taïi thôøi ñieåm thueâ.
-Thueâ thieát bò, taøi saûn cho thueâ do beân thueâ choïn löïa töø nhaø cung caáp chöù
khoâng phaûi do beân cho thueâ löïa choïn.
-Ngöôøi cho thueâ laø chuû sôû höõu cuûa taøi saûn cho thueâ trong suoát thôøi gian
cuûa hôïp ñoàng.
-Beân thueâ ñoäc chieám quyeàn söû duïng taøi saûn thueâ trong suoát thôøi gian cuûa
hôïp ñoàng nhöng khoâng ñöôïc chuyeån nhöôïng taøi saûn thueâ cho moät beân naøo khaùc.
-Giaù trò hôïp ñoàng cho thueâ taøi saûn toái thieåu baèng vôùi toång chi phí mua taøi
saûn cuûa beân cho thueâ bao goàm caùc khoaûn tieàn mua thieát bò, chi phí vaän chuyeån,
nhaäp khaåu, thueá vaø leä phí caùc loaïi…
-Töø khi thieát bò ñöôïc chuyeån giao cho beân thueâ töø nhaø cung caáp thì moïi
traùch nhieäm vaø ruûi ro lieân quan ñeán taøi saûn cuõng ñoàng thôøi ñöôïc chuyeån giao cho
beân thueâ.
-Beân thueâ chòu traùch nhieäm veà vieäc mua baûo hieåm, baûo trì, thay theá phuï
tuøng, söûa chöõa thieát bò khi hö hoûng.
Theo quan ñieåm cuûa UÛy ban Tieâu chuaån Keá toaùn quoác teá IASC, moät giao
dòch cho thueâ taøi chính phaûi ñaït ñöôïc toái thieåu boán tieâu chuaån cô baûn sau ñaây,
-9-
neáu khoâng thì ñoù laø giao dòch cho thueâ vaän haønh (cho thueâ vaän haønh laø hình thöùc
cho thueâ taøi saûn coù tính chaát taïm thôøi, ngaén haïn vaø theo thôøi vuï).
IASC
Baûng 1.2: TIEÂU CHUAÅN PHAÂN LOAÏI CHO THUEÂ TAØI CHÍNH CUÛA
STT
TIEÂU CHUAÅN
THUEÂ VAÄN
HAØNH
THUEÂ TAØI
CHÍNH
01
Quyeàn sôû höõu ñöôïc chuyeån giao
khi hôïp ñoàng chaám döùt
Khoâng
Coù
02
Hôïp ñoàng thueâ coù ñònh quyeàn choïn
theo giaù mua ñaëc tröng
Khoâng
Coù
03
Thôøi gian thueâ chieám phaàn lôùn giaù
trò höõu duïng cuûa taøi saûn
Khoâng
Coù
04
Giaù trò hieän taïi cuûa khoaûn tieàn thueâ
toái thieåu phaûi lôùn hôn hay töông
ñöông vôùi giaù trò cuûa taøi saûn
Khoâng
Coù
Tuøy theo tình hình ñaëc thuø töøng quoác gia vaø tuøy theo chính saùch thueá cuûa
moãi quoác gia khaùc nhau maø loaïi hình thueâ taøi chính coøn coù theâm moät soá ñaëc
ñieåm cuï theå nhö sau:
-Thôøi haïn thueâ taøi saûn phaûi nhoû hôn 30 naêm. Neáu thôøi haïn thueâ vöôït quaù
30 naêm thì hoaït ñoäng thueâ naøy chæ ñöôïc xem nhö baùn taøi saûn coù ñieàu kieän.
-Hôïp ñoàng thueâ taøi saûn coù ñieàu khoaûn trao cho beân ñi thueâ quyeàn choïn
cho pheùp beân ñi thueâ coù theå mua laïi taøi saûn vôùi giaù thaáp hôn giaù trò thò tröôøng.
Chaúng haïn hôïp ñoàng qui ñònh raèng giaù thò tröôøng cuûa taøi saûn laø 1 USD khi hôïp
ñoàng keát thuùc. Moät ñieàu khoaûn nhö theá treân thöïc teá chính laø cho beân ñi thueâ giaù
trò thu hoài cuûa taøi saûn.
-Hôïp ñoàng thueâ taøi saûn coù lòch trình thanh toaùn tieàn thueâ taøi saûn ñònh kyø
maø theo ñoù tieàn thueâ ñöôïc thanh toaùn cao trong nhöõng naêm ñaàu vaø thaáp daàn vaøo
nhöõng naêm cuoái. Nhöõng khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ cao trong nhöõng naêm ñaàu seõ
laø chöùng cöù cho thaáy hôïp ñoàng thueâ taøi saûn naøy ñöôïc söû duïng nhö laø moät caùch ñeå
traùnh thueá chöù khoâng vì muïc ñích kinh doanh chính ñaùng.
-Hôïp ñoàng thueâ taøi saûn giôùi haïn quyeàn cuûa beân ñi thueâ trong vieäc phaùt
haønh caùc chöùng khoaùn nôï hoaëc giôùi haïn chính saùch chi traû coå töùc trong suoát thôøi
-10-
haïn hôïp ñoàng thueâ coù hieäu löïc. Neáu coù nhöõng haïn cheá naøy thì qui ñònh naøy gioáng
nhö moät khoaûn nôï vôùi söï aùp ñaët cuûa caùc chuû nôï chöù khoâng phaûi laø thueâ taøi saûn.
-Quyeàn löïa choïn tieáp tuïc thueâ laïi phaûi coù lyù do chính ñaùng vaø noù phaûn
aùnh ñuùng giaù trò thò tröôøng cuûa taøi saûn. Yeâu caàu naøy coù theå ñöôïc aùp duïng baèng
vieäc trao cho beân ñi thueâ quyeàn löïa choïn öu tieân thueâ taøi saûn cuûa nhöõng nhaø cho
thueâ caïnh tranh khaùc treân thò tröôøng.
1.3)Nhöõng noäi dung chuû yeáu cuûa hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.
1.3.1)Caùc thaønh phaàn tham gia hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính.
1.3.1.1)Ngöôøi cho thueâ taøi chính (caùc coâng ty cho thueâ taøi chính).
Laø nhaø taøi trôï voán cho ngöôøi thueâ, laø ngöôøi thanh toaùn toaøn boä giaù trò mua
baùn thieát bò theo thoaû thuaän giöõa ngöôøi thueâ vôùi nhaø cung caáp vaø laø chuû sôû höõu
taøi saûn phaùp lyù. Trong tröôøng hôïp cho thueâ taøi saûn cuûa chính hoï thì ngöôøi cho
thueâ cuõng ñoàng thôøi laø nhaø cung caáp.
Ñoái vôùi ngöôøi cho thueâ thì coù caùc traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi sau:
-Mua taøi saûn töø nhaø cung caáp, giöõ quyeàn sôû höõu vaø cho thueâ trung hay daøi
haïn (thôøi gian veà trung daøi haïn seõ do moãi quoác gia ñònh nghóa tuøy vaøo trình ñoä
phaùt trieån tín duïng rieâng).
-Khoâng cung caáp caùc chi phí vaø dòch vuï vaän haønh, baûo trì taøi saûn maø seõ do
nhaø cung caáp thöïc hieän theo thoûa thuaän trong hôïp ñoàng mua thieát bò. Phaûi baûo
ñaûm quyeàn lôïi cho ngöôøi thueâ.
-Khoâng chòu ruûi ro vaø thieät haïi ñoái vôùi taøi saûn cho thueâ. Phaûi yeâu caàu
ngöôøi thueâ mua caùc loaïi baûo hieåm caàn thieát döôùi teân mình cho töøng loaïi taøi saûn
thueâ (taïi vì quyeàn sôû höõu taøi saûn thuoäc veà ngöôøi cho thueâ).
-Heát haïn hôïp ñoàng, ngöôøi cho thueâ cho pheùp ngöôøi thueâ quyeàn löïa choïn
mua taøi saûn hay kyù tieáp hôïp ñoàng thueâ, uûy quyeàn cho ngöôøi thueâ baùn hoaëc nhaän
laïi taøi saûn.
Hieän nay, döïa treân moâ hình kinh doanh thì caùc coâng ty thueâ mua treân theá
giôùi coù theå phaân thaønh ba loaïi, bao goàm: Coâng ty ñoäc laäp (independents), Coâng
ty phuï thuoäc (captives) vaø Coâng ty moâi giôùi (brokers).
-Caùc coâng ty thueâ mua ñoäc laäp: hoaït ñoäng ñoäc laäp vôùi caùc nhaø cung caáp
vaø chieám phaàn lôùn thò tröôøng thueâ mua xeùt treân goùc ñoä ngöôøi baùn. Ñoái vôùi loaïi
hình ñoäc laäp, luoân coù ba beân tham gia trong moät giao dòch thueâ mua. Ñoù laø coâng
ty cho thueâ taøi chính, nhaø cung caáp vaø beân thueâ. Coâng ty cho thueâ taøi chính chæ
ñôn giaûn laø mua maùy moùc, thieát bò töø baát kyø nhaø cung caáp naøo do beân thueâ choïn
-11-
vaø cho beân thueâ thueâ, coøn baûn thaân nhaø cung caáp khoâng coù lieân quan gì ñeán hoaït
ñoäng thueâ mua.
-Coâng ty thueâ mua phuï thuoäc: laø caùc coâng ty do nhaø cung caáp laäp ra ñeå taøi
trôï cho saûn phaåm cuûa chính hoï laøm ra. Trong moâ hình naøy, chæ coù hai beân tham
gia trong moät giao dòch thueâ mua, ñoù laø beân thueâ vaø coâng ty cho thueâ taøi chính
cuõng laø ñaïi dieän cho nhaø cung caáp. Veà baûn chaát, “thueâ mua phuï thuoäc” coù theå
ñöôïc xem nhö laø moät phöông thöùc xuùc tieán baùn haøng thoâng qua vieäc cung caáp
cho caùc khaùch haøng moät phöông thöùc taøi trôï.
-Coâng ty thueâ mua moâi giôùi: thöôøng ñoùng vai troø trung gian trong quaù trình
thueâ mua thoâng qua vieäc tìm kieám vaø chaép noái beân thueâ, nhaø cung caáp vôùi caùc
coâng ty thueâ mua thöïc thuï hoaëc caùc nguoàn taøi trôï khaùc. Coâng ty thueâ mua moâi
giôùi khoâng sôû höõu taøi saûn thueâ hay giao dòch thueâ mua maø chæ giôùi haïn trong vieäc
taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho quaù trình thueâ mua taøi saûn.
1.3.1.2)Ngöôøi ñi thueâ (Caùc toå chöùc, caù nhaân caàn thueâ taøi chính).
Laø ngöôøi nhaän söï taøi trôï tín duïng cuûa coâng ty thueâ mua hay laø khaùch haøng
thueâ mua thieát bò, taøi saûn cuûa ngöôøi cho thueâ. Ngöôøi thueâ cuõng laø ngöôøi coù quyeàn
söû duïng, höôûng duïng nhöõng lôïi ích do taøi saûn ñem laïi vaø coù traùch nhieäm traû
nhöõng khoaûn tieàn thueâ theo thoaû thuaän.
Ñoái vôùi ngöôøi ñi thueâ coù caùc traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi sau:
-Traû caùc khoaûn tieàn thueâ theo ñònh kyø (thaùng, quyù, 06 thaùng) vaø ñöôïc
quyeàn söû duïng taøi saûn, khoâng ñöôïc theá chaáp, caàm coá taøi saûn thueâ (vì khoâng phaûi
laø sôû höõu cuûa mình).
-Ñöôïc quyeàn thaûo luaän vôùi ngöôøi cho thueâ khi kyù keát hôïp ñoàng mua taøi
saûn vôùi nhaø cung caáp. Coù quyeàn yeâu caàu ngöôøi cung caáp ñaûm baûo caùc ñieàu
khoaûn vaø ñieàu kieän laép ñaët, chaïy thöû, baûo haønh, baûo trì….
-Chòu moïi ruûi ro vaø thieät haïi lieân quan ñeán taøi saûn. Coù traùch nhieäm mua
baûo hieåm, ñoùng thueá taøi saûn döôùi teân cuûa ngöôøi cho thueâ.
-Coù quyeàn löïa choïn mua hoaëc tieáp tuïc thueâ hoaëc baùn taøi saûn khi heát hôïp
ñoàng theo söï uûy quyeàn hoaëc traû laïi taøi saûn döôùi teân cuûa ngöôøi cho thueâ neáu hôïp
ñoàng coù qui ñònh.
1.3.1.3)Nhaø cung caáp (nhaø cheá taïo).
Laø ngöôøi cheá taïo vaø cung caáp thieát bò maùy moùc, phöông tieän vaän chuyeån…
theo thoaû thuaän cuûa ngöôøi ñi thueâ vaø theo caùc ñieàu khoaûn trong hôïp ñoàng mua
baùn maùy moùc, thieát bò ñaõ kyù keát vôùi ngöôøi cho thueâ.
-12-
Nhaø cung caáp coù traùch nhieäm baûo haønh, baûo trì, chaát löôïng… haøng hoaù ñoái
vôùi beân cho thueâ theo hôïp ñoàng ñaõ kyù keát. Nhö vaäy, trong quaù trình vaän haønh
maùy moùc thieát bò, neáu coù söï coá kyõ thuaät xaûy ra thì beân ñi thueâ seõ keâu goïi nhaø
cung caáp ñeán baûo trì maø nhaø cho thueâ seõ khoâng chòu traùch nhieäm veà caùc söï coá
naøy.
1.3.1.4)Ngöôøi cho vay.
Laø moät ñònh cheá taøi chính hay laø moät ngöôøi naøo ñoù cho ngöôøi cho thueâ vay
moät phaàn cuûa khoaûn tieàn mua saém thieát bò ñeå cho thueâ.
Caùc nhaø cho vay trong loaïi hình naøy söû duïng loaïi hình tín duïng ñaëc tröng
laø caùc khoaûn cho vay mieãn truy goác ( 1 ) vaø beân cho thueâ seõ söû duïng hôïp ñoàng thueâ
nhö moät ñaûm baûo cho khoaûn vay. Ñieàu naøy coù nghóa laø coâng ty cho thueâ seõ
khoâng gaùnh chòu nghóa vuï traû nôï cho caùc nhaø cung caáp tín duïng trong tröôøng hôïp
beân ñi thueâ khoâng coøn khaû naêng chi traû. Tuy nhieân caùc nhaø cho vay seõ töï baûo veä
mình baèng hai caùch nhö sau:
-Caùc nhaø cho vay seõ laø ngöôøi coù quyeàn öu tieân naém giöõ taøi saûn cho ñeán
khi caùc con nôï thanh toaùn heát nôï goác vaø laõi vay.
-Trong tröôøng hôïp coù khaû naêng ruûi ro laø beân ñi thueâ khoâng ñuû khaû naêng
thanh toaùn tieàn thueâ maø trong ñoù moät phaàn seõ ñöôïc beân cho thueâ trích ra traû cho
beân cho vay thì luùc naøy tieàn thueâ taøi saûn seõ ñöôïc traû tröïc tieáp cho beân cho vay
maø khoâng caàn thoâng qua trung gian beân cho thueâ.
Coâng ty cho thueâ chæ ñoùng goùp moät phaàn vaøo toång chi phí mua saém taøi saûn
nhöng laïi nhaän ñöôïc khoaûn tieàn thanh toaùn vaø taát caû nhöõng lôïi ích töø thueá.
Nhöõng khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ naøy seõ ñöôïc coâng ty cho thueâ söû duïng ñeå chi
traû caùc khoaûn nôï goác coäng laõi vay cho beân cho vay töø khoaûn vay mieãn truy goác.
Lôïi ích töø phía ñi thueâ seõ laø khoaûn chi phí thueâ thaáp nhaát khi caùc coâng ty cho
thueâ tieát kieäm ñöôïc moät khoaûn thueá thu nhaäp vaø khi caùc coâng ty cho thueâ phaûi
caïnh tranh laãn nhau treân moät thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo.
1.3.1.5)Caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc.
Laø cô quan coâng quyeàn nhö Ngaân haøng Nhaø nöôùc, toaø aùn, cô quan thueá…
Nhöõng cô quan naøy coù traùch nhieäm giaùm saùt vaø kieåm tra vieäc tuaân thuû caùc qui
ñònh cuûa luaät phaùp. Ñoàng thôøi coâng nhaän tính hôïp phaùp cuûa giao dòch thueâ mua,
(1)
Khoaûn cho vay mieãn truy goác (non-recourse loan) laø moät khoaûn cho vay maø chæ coù theå ñoøi hoûi beân ñi
vay hoaøn traû töø chính lôïi nhuaän cuûa taøi saûn ñöôïc taøi trôï töø khoaûn vay ñoù chöù khoâng phaûi baèng caùc khoaûn
phaûi thu khaùc cuûa ngöôøi ñi vay.
-13-
quyeàn sôû höõu phaùp lyù ñoái vôùi taøi saûn vaø xeùt xöû, giaûi quyeát caùc tranh chaáp neáu coù
xaûy ra.
1.3.2)Taøi saûn cho thueâ taøi chính.
1.3.2.1)Loaïi taøi saûn cho thueâ taøi chính.
Khaùc vôùi hình thöùc taøi trôï coå ñieån baèng tieàn teä, cho thueâ taøi chính taøi trôï
döôùi hình thöùc taøi saûn. Thoâng thöôøng, taøi saûn cho thueâ taøi chính bao goàm ñoäng
saûn vaø baát ñoäng saûn.
-Baát ñoäng saûn laø nhöõng taøi saûn coá ñònh höõu hình khoâng theå di dôøi ñöôïc
hoaëc laø nhöõng taøi saûn voâ hình nhö nhaø ôû, khaùch saïn, quyeàn söû duïng ñaát ñai...
-Ñoäng saûn laø nhöõng taøi saûn höõu hình coù giaù trò lôùn vaø thôøi gian söû duïng laâu
daøi nhö: maùy moùc thieát bò coâng ngheä saûn xuaát, phöông tieän vaän taûi, thieát bò vaên
phoøng, taøu bieån, maùy bay…
1.3.2.2)Tính chaát cuûa taøi saûn cho thueâ taøi chính.
-Tính chaát phaùp lyù: ngöôøi cho thueâ laø chuû sôû höõu cuûa taøi saûn thueâ taïi moïi
thôøi ñieåm khi ngöôøi ñi thueâ chöa aán ñònh mua taøi saûn hay ngöôøi cho thueâ chöa aán
ñònh chuyeån giao quyeàn sôû höõu taøi saûn cho ngöôøi ñi thueâ thì ngöôøi ñi thueâ chæ
ñöôïc quyeàn söû duïng taøi saûn maø khoâng coù caùc quyeàn:
+Baùn, giao, theá chaáp maùy moùc thieát bò thueâ hoaëc duøng maùy moùc thieát bò
thueâ ñeå laøm taøi saûn theá nôï.
+Thay ñoåi hình daùng, tính naêng kyõ thuaät, di chuyeån moät phaàn hay toaøn boä
taøi saûn thueâ maø khoâng coù söï ñoàng yù baèng vaên baûn cuûa beân cho thueâ.
+Xoaù, thay ñoåi kyù hieäu nhaän daïng cuûa taøi saûn thueâ.
+Söû duïng thieát bò thueâ vôùi nhöõng muïc ñích khoâng ñöôïc thieát keá hay khoâng
mong ñôïi.
Neáu ngöôøi ñi thueâ vi phaïm nhöõng quy öôùc treân thì ngöôøi cho thueâ ñöôïc
pheùp thu hoài laïi taøi saûn vôùi cöông vò laø ngöôøi chuû sôû höõu phaùp lyù ñoái vôùi taøi saûn
thueâ.
-Tính chaát kinh teá: maëc duø ngöôøi cho thueâ laø chuû sôû höõu taøi saûn veà maët
phaùp lyù nhöng hoï khoâng tröïc tieáp söû duïng taøi saûn, quyeàn lôïi naøy ñöôïc trao cho
ngöôøi ñi thueâ. Quyeàn lôïi cuûa ngöôøi ñi thueâ chính laø hoï ñaõ sôû höõu veà maët kinh teá
cuûa taøi saûn ñoù. Ngöôøi ñöùng ra khai thaùc tính höõu ích cuûa taøi saûn vaø cam keát gaùnh
chòu moïi ruûi ro lieân quan ñeán thieát bò thueâ thì ngöôøi ta duøng thuaät ngöõ “sôû höõu
kinh teá” ñeå noùi leân quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm naøy.
-14-
+Ngöôøi ñi thueâ seõ ñeàn buø cho ngöôøi cho thueâ moïi maát maùt hay thieät haïi
veà maùy moùc thieát bò vôùi baát cöù nguyeân nhaân naøo.
+Ngöôøi ñi thueâ ñoàng yù mua baûo hieåm taøi saûn thueâ theo yeâu caàu cuï theå cuûa
ngöôøi cho thueâ vaø seõ duy trì söï baûo hieåm nhö vaäy cho ñeán heát thôøi haïn thueâ.
+Ngöôøi ñi thueâ seõ boài thöôøng cho nguôøi cho thueâ nhöõng söï coá hay hö haïi
do beân thöù ba gaây ra.
+Ngöôøi ñi thueâ seõ thanh toaùn cho ngöôøi cho thueâ moïi khoaûn chi phí, thueá
vaø caùc loaïi phí (goàm chi phí quaûn lyù) cuûa ngöôøi cho thueâ lieân quan ñeán vieäc
chuaån bò, thöïc hieän taát caû hôïp ñoàng, vieäc chuyeân chôû hay nhaäp khaåu thieát bò vaø
baát kyø chi phí naøo khaùc coù theå phaùt sinh ngoaøi thôøi haïn cho thueâ.
+Ngöôøi ñi thueâ seõ tieán haønh giöõ gìn thieát bò (baûo quaûn, söûa chöõa) ôû traïng
thaùi toát nhaát.
Ngöôøi ñi thueâ chòu moïi ruûi ro trong quaù trình söû duïng taøi saûn, tuy nhieân
noùi nhö vaäy khoâng coù nghóa laø ngöôøi cho thueâ khoâng gaëp ruûi ro. Caùc ruûi ro maø
ngöôøi cho thueâ coù theå gaëp laø thieát bò khoâng baùn ñöôïc hay khoâng cho thueâ tieáp
ñöôïc khi hôïp ñoàng cho thueâ heát haïn do laïc haäu veà coâng ngheä, söï bieán ñoåi veà khaû
naêng thu hoài voán do chính saùch vó moâ, vi moâ gaây neân vaø do moâi tröôøng thay ñoåi.
1.3.3)Thôøi haïn cho thueâ taøi chính.
1.3.3.1)Thôøi haïn thueâ cô baûn (Basic period).
Laø thôøi haïn maø ngöôøi thueâ traû nhöõng khoaûn tieàn thueâ cho ngöôøi cho thueâ
ñeå ñöôïc quyeàn söû duïng taøi saûn. Trong suoát giai ñoaïn naøy, ngöôøi cho thueâ thöôøng
kyø voïng thu hoài ñuû soá tieàn ñaõ boû ra ban ñaàu coäng vôùi tieàn laõi treân soá voán ñaõ taøi
trôï. Ñaây chính laø thôøi haïn maø moät beân khoâng ñöôïc quyeàn huyû ngang hôïp ñoàng
neáu khoâng coù söï chaáp nhaän cuûa beân kia.
1.3.3.2)Thôøi gian gia haïn tuyø choïn (Optional Renewal Period).
Trong giai ñoaïn thöù hai naøy, ngöôøi thueâ coù theå tieáp tuïc thueâ (taùi thueâ)
hoaëc mua laïi thieát bò tuøy theo yù muoán cuûa hoï.
1.3.4)Giaù trò coøn laïi (Residual Value).
Laø giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn thueâ sau khi hôïp ñoàng thueâ chaám döùt. Sau khi
hôïp ñoàng thueâ heát haïn, beân cho thueâ seõ chuyeån quyeàn sôû höõu taøi saûn thueâ cho
beân thueâ, neáu beân thueâ ñaõ thanh toaùn taát caû caùc moùn tieàn thueâ trong suoát thôøi
haïn thueâ, vôùi giaù töôïng tröng naøy ñöôïc goïi laø giaù trò coøn laïi.
Caùc loaïi chi phí baûo trì, vaän haønh, phí baûo hieåm, thueá taøi saûn vaø moïi ruûi ro
thöôøng do ngöôøi thueâ chòu vaø toång soá tieàn maø ngöôøi thueâ traû cho ngöôøi cho thueâ
-15-
trong suoát thôøi gian thueâ thöôøng ñuû ñeå buø ñaép laïi toaøn boä giaù goác (giaù mua) cuûa
taøi saûn. Bôûi caùc loaïi chi phí duy trì hoaït ñoäng, baûo hieåm, thueá… cuûa taøi saûn do
ngöôøi thueâ chòu neân caùc khoaûn tieàn thueâ maø ngöôøi cho thueâ nhaän ñöôïc coi laø giaù
trò thuaàn cuûa taøi saûn. Chính vì lyù do naøy maø phöông thöùc cho thueâ taøi chính coøn
goïi laø thueâ mua thuaàn.
Söï khaùc bieät so vôùi moät khoaûn vay nôï vaø cuõng chính laø moät trong nhöõng
nguyeân nhaân taïo ra söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa hình thöùc giao dòch naøy laø ngöôøi
cho thueâ naém giöõ quyeàn sôû höõu phaùp lyù vaø coù quyeàn thu hoài ngay laäp töùc neáu coù
nhöõng ñe doïa söï an toaøn ñoái vôùi taøi saûn cuûa mình.
1.3.5)Phöông thöùc xaùc ñònh tieàn thueâ.
1.3.5.1)Tieàn thueâ taøi chính.
Theo quan ñieåm cuûa caùc toå chöùc cho thueâ taøi chính nhö Hieäp hoäi cho thueâ
thieát bò Anh quoác thì tieàn thueâ taøi chính bao goàm toång giaù trò taøi saûn cho thueâ vaø
tieàn laõi cuûa beân cho thueâ ñoái vôùi taøi saûn cho thueâ trong suoát thôøi gian cho thueâ.
Giaù trò taøi saûn cho thueâ ñöôïc tính ñuû caùc khoaûn:
-Giaù mua taøi saûn töø nhaø cung caáp.
-Chi phí laép ñaët, vaän haønh, chaïy thöû.
-Thueá, phí nhaäp khaåu, thueá doanh thu hoaëc thueá VAT.
-Caùc khoaûn leä phí baûo hieåm, leä phí tröôùc baï, ñaêng kyù taøi saûn… maø beân cho
thueâ phaûi traû khi mua taøi saûn.
Laõi suaát tính tieàn thueâ thöôøng caên cöù treân laõi suaát cho vay trung vaø daøi
haïn, tuøy thuoäc vaøo töøng thò tröôøng vaø hôïp ñoàng cuï theå maø söû duïng laõi suaát coá
ñònh hay thaû noåi.
1.3.5.2)Phöông thöùc tính tieàn thueâ.
Cô sôû tính tieàn thueâ trong caùc giao dòch thueâ mua laø phöông phaùp hieän
giaù, töùc laø ñöa taát caû caùc khoaûn thu ñöôïc trong töông lai veà giaù trò hieän taïi. Tuøy
tình hình taøi chính, saûn xuaát kinh doanh vaø uy tín cuûa khaùch haøng maø coâng ty taøi
chính coù theå löïa choïn phöông thöùc thanh toaùn tieàn thueâ cho phuø hôïp. Sau ñaây laø
moät soá phöông thöùc chuû yeáu ñeå xaùc ñònh tieàn thueâ theo hai tröôøng hôïp laø laõi suaát
coá ñònh vaø laõi suaát thaû noåi.
a)Tröôøng hôïp laõi suaát coá ñònh.
nhau.
a1)Tieàn thueâ thanh toaùn vaøo ñaàu ñònh kyø vôùi soá tieàn moãi kyø thanh toaùn baèng
-16-
Ñaây laø phöông thöùc ñang ñöôïc aùp duïng roäng raõi. Phöông thöùc naøy xaùc
ñònh tieàn thueâ phaûi traû ñeàu ñaën theo ñònh kyø (thaùng, quyù, 6 thaùng) nhaèm oån ñònh
trong suoát thôøi gian thueâ, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho khaùch haøng tính toaùn giaù
thaønh.
Coâng thöùc 1:
[C (1 + i ) n − S ].i
AÑ =
(1 + i )[(1 + i ) n − 1]
Trong ñoù:
AÑ
: Tieàn thueâ phaûi traû ñeàu nhau ôû ñaàu caùc kyø haïn.
C
: Toång soá tieàn taøi trôï.
S
: Giaù baùn taøi saûn cho ngöôøi ñi thueâ hoaëc giaù trò öôùc tính cuûa
taøi saûn ôû cuoái hôïp ñoàng.
n
: Soá kyø haïn traû nôï trong hôïp ñoàng.
i
: Laõi suaát cho thueâ.
a2)Tieàn thueâ thanh toaùn vaøo cuoái ñònh kyø vôùi soá tieàn moãi kyø thanh toaùn
baèng nhau.
Coâng thöùc 2:
AC =
[C (1 + i ) n − S ].i
(1 + i ) n − 1
Trong ñoù:
AC
: Tieàn thueâ phaûi traû ñeàu nhau ôû cuoái caùc kyø haïn.
Caùc chæ soá khaùc gioáng nhö treân.
a3)Thanh toaùn cuoái kyø vôùi khoaûn nôï goác ñöôïc traû baèng nhau.
Phöông thöùc naøy töông töï nhö phöông thöùc thu nôï voán vay trung vaø daøi
haïn thoâng thöôøng. Khaùch haøng phaûi traû nhöõng khoaûn nôï goác nhö nhau cho caùc kyø
haïn nôï.
Coâng thöùc 3:
-17-
P=
C−S
n
Cx = C – x.P
Trong ñoù:
Cx
: Chi phí taøi trôï cho thueâ coøn laïi ôû cuoái kyø haïn x (o
- Xem thêm -
.PDF 
75 
41 
138 
