ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
Lêi nãi ®Çu
Trong ®iÒu kiÖn c«ng cuéc kiÕn thiÕt níc nhµ ®ang buíc
vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ víi nh÷ng c¬
héi thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc buíc vµo
thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ víi nh÷ng c¬ héi
thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n th¸lín. §iÒu nµy ®Æt ra cho
thÕ hÖ trÎ nh÷ng chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc nh÷ng
nhiÖm vô nÆng nÒ. §Êt níc ®ang cÇn søc trÎ vµ trÝ tuÖ
còng nh lßng nhiÖt huyÕt cña nh÷ng trÝ thøc trÎ , trong
®ã cã nh÷ng kü s t¬ng lai.
Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc
kü thuËt nãi chung vµ trong lÜnh vùc ®iÖn -®iÖn tö nãi
riªng lµm cho bé mÆt cña x· héi thay ®æi tõng ngµy.
Trong hoµn c¶nh ®ã , ®Ó ®¸p øng ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc
tiÔn cña s¶n xuÊt ®ßi hái nh÷ng kü s ®iÖn t¬ng lai ph¶i ®îc trang bÞ nhng kiÕn thøc chuyªn ngµnh mét c¸ch s©u
réng.
Trong khu«n khæ cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o kü s ngµnh tù
®«ng ho¸ - cung cÊp ®iÖn ,nh»m gióp cho sinh viªn tríc khi
ra trêng cã ®iÒu kiÖn hÖ thèng ho¸ l¹i nh÷ng kiÕn thøc
®· ®îc trang bÞ ë trêng còng nh cã ®IÒu kiÖn tiÕp cËn víi
nh÷ng m« h×nh kü thuËt chuyªn ngµnh cña thùc tiÔn s¶n
xuÊt , ®ång thêi còng gióp cho sinh viªn cã c¬ héi t duy
®éc lËp nghiªn cøu vµ thiÕt kÕ .Trêng §¹i Häc Kü ThuËt
C«ng NghiÖp Th¸i Nguyªn tæ chøc cho sinh viªn tríc khi
ra trêng lµm ®å ¸n tèt nghiÖp –b¶n ®å ¸n tèt nghiÖp nµy
ra ®êi trong hoµn c¶nh ®ã.Thôc tiÔn trong c¸c xÝ nghiÖp
c«ng nghiÖp hiÖn nay ®ang ®Æt ra vÊn ®Ò lµ ph¶i c¶i t¹o ,
n©ng cÊp l¹i nh÷ng thiÕt bÞ vµ d©y truyÒn s¶n xuÊt cò
theo quan ®iÓm lµ gi÷ l¹i nh÷ng phÇn thiÕt bÞ ®· hoµn
thiÖn hoÆc cßn phï hîp , c¶i t¹o thay thÕ nh÷ng phÇn ®·
l¹c hËu hoÆc cã nhiÒu nhîc ®iÓm ®Ó cho ra nh÷ng thiÕt bÞ
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 2
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
cã ®é hoµn thiÖn cao . Khi ®a vµo s¶n xuÊt cho n¨ng suÊt
vµ chÊt lîng s¶n phÈm cao.
Dùa trªn nÒn t¶ng ®ã b¶n ®å ¸n ThiÕt kÕ hÖ thèng trang bÞ ®iÖn cho truyÒn
®éng ¨n dao m¸y doa 2620B tËp trung vµo gi¶i quyÕt , c¶i t¹o hÖ thèng trang bÞ
®iÖn cho m¸y . B¶n ®å ¸n gåm cã 5 phÇn :
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 3
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
PhÇn I : T×m hiÓu c«ng nghÖ cña m¸y doa 2620B
PhÇn II: Ph©n tÝch chän phong ¸n truyÒn ®éng,thiÕt kÕ s¬ ®å nguyªn lý
PhÇn III: TÝnh chän thiÕt bÞ.
PhÇn IV: X©y dùng ®Æc tÝnh tÜnh vµ kiÓm tra chÊt lîng tÜnh.
PhÇn V: XÐt æn ®Þnh vµ hiÖu chØnh hiÖu chØnh hÖ thèng.
PhÇn VI: ThuyÕt minh s¬ ®å nguyªn lý.
Trªn tinh thÇn lµm viÖc nghiªm tóc , víi nh÷ng lç lùc cao cña b¶n th©n néi
dung cña b¶n ®å ¸n ®îc x©y dùng trªn c¬ së nh÷ng tÝnh to¸n logic vµ khoa häc cã
tÝnh thuyÕt phôc cao. B¶n ®å ¸n ®îc tr×nh bµy mét c¸ch logic, nh»m gióp cho ngêi
®äc dÔ hiÓu .Tuy nhiªn, do kiÕn thøc cßn h¹n chÕ , trong ph¹m vi thêi gian cã h¹n ,
lîng kiÕn thøc lín nªn b¶n ®å ¸n kh«ng khái cßn nh÷ng khiÕm khuyÕt .Em mong
nhËn ®îc sù gãp ý x©y dùng cña c¸c thÇy còng nh bÌ b¹n ®Ó b¶n ®å ¸n ®îc hoµn
thiÖn h¬n.
Trong qu¸ tr×nh lµm ®å ¸n em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì híng dÉn chØ b¶o nhiÖt
t×nh cña c¸c thÇy gi¸o còng nh sù gãp ý x©y dùng cña c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp
.§Æc biÖt lµ sù gióp ®ì cña thÇy §ç Trung H¶i .
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nµy!
Sinh viªn thiÕt kÕ:
Ngô Duy Hậu
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 4
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
PhÇn I
giíi thiÖu c«ng nghÖ cña m¸y
I.1 chøc n¨ng - c«ng dông cña m¸y doa
I- chøc n¨ng vµ c«ng dông cña m¸y doa
M¸y doa thuéc nhãm m¸y c¾t gät kim lo¹i . Doa lµ mét ph¬ng ph¸p gia
c«ng chi tiÕt ,doa thuéc c«ng ®o¹n gia c«ng tinh , nã gia c«ng c¸c lç ®· ®îc
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 5
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
khoan ,khoÐt, nh÷ng lç h×nh c«n, h×nh trô, c¾t ren. Ngoµi ra m¸y doa cßn cã thÓ ®îc dïng ®Ó phay.
Doa lµ mét ph¬ng ph¸p gia c«ng tinh nã cã thÓ ®¹t ®é bãng bÒ mÆt tõ 69 vµ cÊp chÝnh x¸c tõ 4 - 2 hoÆc cÊp chÝnh x¸c 1.
II- ph©n lo¹i m¸y doa
M¸y doa lµ m¸y gia c«ng c¾t gät kim lo¹i . Trªn truyÒn ®éng chÝnh cña
m¸y cã thÓ g¸ mòi khoan hoÆc mòi doa, v× vËy m¸y cã thÓ gia c«ng th« ( khoan
,khoÐt c¸c lç h×nh c«n ,h×nh trô); cã thÓ gia c«ng tinh khi g¸ mòi doa.
§Æc ®iÓm cña m¸y doa lµ cã thÓ gia c«ng ®ång thêi nhiÒu lç cã trôc song
song hoÆc trôc th¼ng gãc víi nhau.
M¸y doa cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau víi kÝch cì , c«ng dông vµ møc ®é chuyªn
m«n ho¸ kh¸c nhau.
- NÕu ph©n lo¹i theo chøc n¨ng , c«ng dông cã thÓ ph©n ra :
+ M¸y khoan , khoÐt
+ M¸y doa
- Ph©n lo¹i theo chuyÓn ®éng :
+Doa ®øng: dao quay theo ph¬ng th¼ng ®øng
+Doa ngang: dao quay theo ph¬ng n»m ngang
- Ph©n lo¹i theo møc ®é trang bÞ ®iÖn :
+Lo¹i ®¬n gi¶n: thêng dïng ®éng c¬ K§B kh«ng cã ®iÒu chØnh tèc ®é vÒ ®iÖn.
+Lo¹i trung b×nh thêng dïng ®éng c¬ K§B ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng c¸ch thay
®æi sè ®«i cùc hoÆc dïng ®éng c¬ mét chiÒu nhng lµ hÖ thèng hë.
+Lo¹i phøc t¹p : dïng ®éng c¬ mét chiÒu kÝch tõ ®éc lËp ®iÒu khiÓn theo hÖ
kÝn hoÆc cã thÓ ®iÒu khiÓn theo ch¬ng tr×nh . §©y lµ lo¹i m¸y doa gia c«ng cã ®é
chÝnh x¸c rÊt cao.
- NÕu ph©n lo¹i theo träng lîng cña m¸y ,ta cã:
+Lo¹i nhá : träng lîng cña m¸y nhá h¬n 10 tÊn
+Lo¹i trung b×nh :träng lîng cña m¸y tõ 10 - 100 tÊn
+Lo¹i lín: träng lîng m¸y lín h¬n 100 tÊn.
I.2 giíi thiÖu m¸y doa 2620B
I-Giíi thiÖu m¸y
1/ Chøc n¨ng cña m¸y
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 6
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
M¸y doa ngang 2620B n»m trong nhãm m¸y c¾t gät kim lo¹i thø ba. §©y lµ
lo¹i m¸y cã vai trß quan träng trong nÒn c«ng nghiÖp bëi v× nã lµ lo¹i m¸y doa
v¹n n¨ng . Lo¹i m¸y nµy cã hÖ thèng trang bÞ ®iÖn hiÖn ®¹i, nã cã thÓ gia c«ng ®îc
nhiÒu lo¹i chi tiÕt kh¸c nhau, kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña nã cã thÓ dïng ®Ó doa,
khoan, khoÐt, phay víi c¸c nguyªn c«ng sau:
- Nguyªn c«ng doa: thêng doa c¸c lç h×nh c«n ,h×nh trô, c¸c mÆt ph¼ng
vu«ng gãc víi nhau cã ®é ®Þnh t©m cao.
- Nguyªn c«ng tiÖn: khi n¾p lìi dao tiÖn th× cã thÓ tiÖn trong ,c¾t mÆt ®Çu, c¾t
ren... Víi nguyªn c«ng c¾t ren th× truyÒn ®éng ¨n dao ®îc truyÒn tõ trôc chÝnh.
-Nguyªn c«ng khoan: khi cÇn gia c«ng c¸c lç cã ®é ®Þnh t©m cao ta cã thÓ
thùc hiÖn trªn m¸y doa , nguyªn c«ng nµy thêng nÆng nÒ nhÊt.
- Nguyªn c«ng phay: phay mÆt ®Çu , phay mÆt ph¼ng , phay mÆt trong , phay
mÆt ngoµi.
2/ C¸c truyÒn ®éng c¬ b¶n cña m¸y doa
a, TruyÒn ®éng chÝnh
TruyÒn ®éng chÝnh trong m¸y doa 2620B lµ truyÒn ®éng quay m©m g¸ dao,
truyÒn ®éng nµy ®îc thùc hiÖn nhê ®éng c¬ K§B ro to lång sãc, thay ®æi tèc ®é
nhê thay ®æi c¸ch ®Êy d©y tõ -YY
Tèc ®é cña trôc vµ m©m g¸ dao thay ®æi trong ph¹m vi réng cã cÊp nhê hép
tèc ®é Khi thay ®æi tèc ®é nÕu c¸c b¸nh r¨ng cha ¨n khíp ®éng c¬ ®îc ®ãng ®iÖn
víi m« men nhá t¹o ®iªï kiÖn cho c¸c b¸nh r¨ng vµo ¨n khíp , truyÒn ®éng nµy cã
nhiÒu cÊp tèc ®é nhê kÕt hîp c¶ hai ph¬ng ph¸p thay ®æi tèc ®é b»ng ®iÖn vµ b»ng
c¬ khÝ.
§éng c¬ chÝnh ®îc h·m ngîc sau khi Ên nót dõng hoÆc sau khi Ên nót thö
m¸y.
b, TruyÒn ®éng ¨n dao
Bao gåm c¸c truyÒn ®éng:
- ChuyÓn ®éng tÞnh tiÕn theo ph¬ng ngang.
-ChuyÓn ®éng sang tr¸i.
-ChuyÓn ®éng sang ph¶i
Ngoµi ra cßn cã chuyÓn ®éng cña bµn m¸y vµ ô m¸y theo hai chiÒu, c¸c
chuyÓn ®éng nµy ®îc truyÒn ®éng b»ng ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu kÝch tõ ®éc lËp vµ
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 7
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
nã lµ truyÒn ®éng quan träng nhÊt , phøc t¹p nhÊt trong m¸y doa víi nh÷ng yªu
cÇu vÒ c¸c th«ng sè chÊt lîng rÊt cao.
c, C¸c truyÒn ®éng phô
- TruyÒn ®éng di chuyÓn c¬ cÊu kÑp chi tiÕt, ®îc thùc hiÖn nhê ®éng c¬ K§B ro to
lång sãc.
- C¸c truyÒn ®éng b¬m níc, b¬m dÇu...
3/ KÕt cÊu cña m¸y doa 2620B
a, Th©n m¸y
Lµ phÇn cè ®Þnh so víi bÖ m¸y, cã kÕt cÊu h×nh ch÷ U, hai ®Çu cã hai ô
b, ô chÝnh
N»m trªn th©n m¸y, cã thÓ chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn so víith©n m¸y. §éng c¬
trôc chÝnh ®îc g¾n vµo th©n m¸y cïng víi hép tèc ®é, qu¸ tr×nh di chuyÓn ®îc
thùc hiªn nhê trôc chÝnh hoÆc ®éng c¬ ch¹y dao .
c, ô trôc phô
N»m trªn th©n m¸y cã thÓ chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn nhê ®éng c¬ ¨n dao hoÆc
b»ng tay. Khi gia c«ng chi tiÕt cã ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao th× nã cã t¸c dông gi÷
dao.
d, Bµn m¸y
§îc bè trÝ gi÷a hai ô, cã thÓ di chuyÓn ngang, däc, qua tr¸i, qua ph¶i.
4/ C¸c chÕ ®é vËn hµnh cña m¸y
a, M¸y doa ngang 2620B cã c¸c chÕ ®é vËn hµnh sau:
+TruyÒn déng ¨n dao nhê hai chÕ ®é vËn hµnh b»ng tay hoÆc tù ®éng.
+ Trong qu¸ tr×nh vËn hµnh cã thÓ thùc hiÖn ch¹y nhanh bµn dao b»ng ph¬ng ph¸p
gi¶m tõ th«ng ®éng c¬. ChØnh ®Þnh to¹ ®é cña ô, trôc nhê hÖ kÝnh phãng ®¹i quang
häc.
+§iÒu khiÓn m¸y nhê c¸c nót bÊm vµ tay g¹t, chóng ®îc bè chÝ trªn hai ô m¸y.
b,C¸c th«ng sè kü thuËt cña m¸y
+§êng kÝnh trôc chÝnh :
D= 90 mm
+KÝch thíc bµn m¸y
900 - 1200 mm
:
+ §é dÞch chuyÓn däc cña bµn m¸y : 1090 mm
+ §é dÞch chuyÓn híng t©m cña m©m cÆp : 170 mm
+ Tèc ®é quay cña trôc chÝnh : 12,5- 2000 V/p
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 8
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
+ M« men cùc ®¹i trªn trôc chÝnh : 308 KN.m
+ Tèc ®é quay cña m©m cÆp : 80-200 V/p
+ Ph¹m vi ¨n dao cña bµn : 1,4 - 1110 mm/p
+ Pham vi ¨n dao cña ô
: 1,4 - 1170 mm/p
+ Ph¹m vi ¨n dao cña m©m cÆp :
9,8 - 700 mm/p
+ Ph¹m vi ¨n dao cña trôc chÝnh :
2,2 - 1760 mm/p
+ Lùc ¨n dao cùc ®¹i cña trôc chÝnh : 1500 KN
+ Lùc ¨n dao cùc ®¹i cña ô :
2000 KN
+ Lùc ¨n dao cùc ®¹i cña bµn m¸y :
2000 KN
+ KÝch thíc lç doa lín nhÊt khi gia c«ng :
- B»ng trôc chÝnh : 320 mm
- B»ng m©m cÆp : 600 mm
+ KÝch thíc lín nhÊt khi tiÖn mÆt ®Çu : 550 mm
+ Träng lîng lín nhÊt cña chi tiÕt gia c«ng : 200 Kg
+ Träng lîng bµn m¸y : 1500 Kg
+ KÝch thíc m¸y
: 750 x 3000 x 3000 mm
+ §éng c¬ truyÒn ®éng chÝnh lµ ®éng c¬ K§B ro to lång sãc cã hai cÊp tèc
®é P®m =10 Kw . Tèc ®é ®Þnh møc : N®m = 1460 , 2890 (v/p)
+ §éng c¬ truyÒn ®éng ¨n dao lµ ®éng c¬ mét chiÒu kÝch tõ ®éc lËp.
II-C¸c yªu cÇu trang bÞ ®iÖn cho truyÒn ®éng ¨n dao
cña m¸y doa 2620B
Trong m¸y doa ngang 2620B truyÒn ®éng ¨n dao lµ truyÒn ®éng phøc t¹p
nhÊt, nã ®ßi hái hÖ thèng trang bÞ ®iÖn cã møc ®é tù ®éng ho¸ cao. ë truyÒn ®éng
nµy dïng ®éng c¬ mét chiÒu kÝch tõ ®éc lËp, truyÒn ®éng nµy cã c¸c yªu cÇu vÒ
chØ tiªu chÊt lîng nh sau:
1, Ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é
TruyÒn ®éng ¨n dao cña m¸y doa ngang 2620B cã yªu cÇu ph¹m vi tèc ®é
réng, d¶i ®iÒu chØnh ®îc ®Æc trng bëi hÖ sè:
D
n max 800
n min
1
2, §é tr¬n khi ®iÒu chØnh
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 9
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
V× m¸y lµm viÖc ë nhiÒu chÕ ®é gia c«ng kh¸c nhau nh doa lç cã ®êng kÝnh
lín th× cÇn tèc ®é nhá, cßn khi phay th× cÇn tèc ®é lín . §Ó ®¶m b¶o chÊt lîng gia
c«ng bÒ mÆt cã ®é bãng tõ 6- 9 th× tèc ®é ph¶i ®îc ®iÒu chØnh v« cÊp.
n i 1
1
ni
4,§é æn ®Þnh tèc ®é khi lµm viÖc
§Ó ®¶m b¶o duy tr× æn ®Þnh tèc ®é ®¹t møc chÝnh x¸c cao ngay c¶ khi tèc
®é truyÒn ®éng chÝnh thay ®æi . Khi phô t¶i biÕn ®æi tõ 0 Mmax th× yªu cÇu ®é
sôt tèc ®é lµ:
n
n 0 i n dmi
(3 5)%
n 0i
4,Sù phï hîp gi÷a ®Æc tÝnh ®iÒu chØnh vµ ®Æc tÝnh c¬
TruyÒn ®émg ¨n dao cña m¸y bao gåm c¸c chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn, nÕu m«
men c¶n MC do lùc kÐo ¨n dao qui ®Þnh th× nã ph¶i ®¶m b¶o phô t¶i cã m« men M
lín nhÊt.
NÕu yªu cÇu m« men M = const th× Mmax nµy ®îc x¸c ®Þnh bëi lùc ¨n dao,
bao gåm : lùc kÐo Fx ,tæn hao ma s¸t trªn gê trît cña m¸y.
Trong hÇu hÕt ph¹m vi ®iÒu chØnh ë vïng tèc ®é thÊp lùc ¨n dao bÞ h¹n chÕ bëi
chiÒu s©u c¾t do Fx kh«ng ®¹t tíi trÞ sè cùc ®¹i mµ phô t¶i vµo tèc ®é ¨n dao. Mµ
vïng tèc ®é cao, lùc ¨n dao cßn phô thuéc vµo c«ng suÊt cña truyÒn ®éng chÝnh v×
nh÷ng cÊp ¨n dao cùc ®¹i chØ sö dông víi c¸c cÊp tèc ®é chÝnh x¸c cùc ®¹i, do ®ã
cã thÓ dÉn tíi qu¸ t¶i vµ g©y nguy hiÓm cho truyÒn ®éng chÝnh. MÆt kh¸c, còng
víi cÊp tèc ®é nµy thêng dïng ®Ó gia c«ng tinh lªn lùc ¨n dao kh«ng cÇn lín, nÕu
cã kÓ ®Õn sù biÕn ®æi cña lùc ma s¸t trªn gê trît ¶nh hëng tíi tèc ®é th× lùc kÐo
bµn lµ Qn vµ ®îc biÓu diÔn nh h×nh vÏ sau :
Mc,Pc
F,Q
mc
q®m
f®m
pc
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
n0
n
n1
n2
Trang 10
0
v
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
ë vïng tèc ®é gia c«ng ta cã:
M=const , P tØ lÖ víi U
ë vïng ch¹y dao nhanh:
M P/n ; P=const
5,Yªu cÇu tù ®éng h¹n chÕ phô t¶i
Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc thêng x¶y ra qu¸ t¶i tÜnh vµ qu¸ t¶i ®éng
- Qu¸ t¶i tÜnh: do vËt liÖu kh«ng ®ång nhÊt, khi dao c¾t ®i vµo vïng chai
cøng hoÆc khi nhiÖt ®é t¨ng qu¸ lµm cho c«ng suÊt c¾t t¨ng dÉn tíi qu¸ t¶i.
-Qu¸ t¶i ®éng:®ã lµ c¸c qu¸ tr×nh khëi ®éng ,h·m , ®¶o chiÒu. §Ó rót ng¾n
thêi gian qu¸ t¶i ®éng th× cÇn ph¶i rót ng¾n qu¸ tr×nh nµy.
C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ phô t¶i:
+ H¹n chÕ phô t¶i truyÒn ®éng chÝnh th«ng qua truyÒn ®éng ¨n dao.
+ H¹n chÕ phô t¶i tÜnh vµ ®éng b»ng ph¬ng ph¸p sö dông kh©u ph¶n håi
©m dßng cã ng¾t.
6, Yªu cÇu h·m dõng chÝnh x¸c
ViÖc dõng m¸y chÝnh x¸c lµ mét yªu cÇu rÊt qua träng. Bëi v× khi dõng
chÝnh x¸c th× ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt cña m¸y, an toµn
cho thiÕt bÞ vµ ngêi vËn hµnh.
C¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng qu¸ tr×nh h·m ( gi¶m thêi gian h·m )
- Sö dông nh÷ng thiÕt bÞ khèng chÕ.
-T¨ng gia tèc cña hÖ thèng.
-Sö dông nh÷ng vËt liÖu nhÑ ®Ó gi¶m thµnh phÇn m« men qu¸n tÝnh.
- T¨ng lùc c¶n b»ng c¬ khÝ.
- H·m b»ng ®iÖn , sö dông mét trong ba ph¬ng ph¸p:
+ H·m ngîc
+H·m ®éng n¨ng
+ H·m t¸i sinh
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 11
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
- Gi¶m tèc ®é b»ng c¸ch gi¶m ®iÖn ¸p ®Æt vµo phÇn øng ®éng c¬.
7, Yªu cÇu vÒ ®¶o chiÒu
§Æc ®iÓm c«ng nghÖ cña m¸y doa 2620B lµ cã ®¶o chiÒu, ®Ó ®¶m b¶o
n¨ng suÊt cho m¸y th× viÖc yªu cÇu vÒ ®¶o chiÒu lµ rÊt quan träng.
8, Yªu cÇu vÒ kinh tÕ
+ HÖ thèng thiÕt kÕ ra ph¶i ®¶m b¶o cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, gän nhÑ, thuËn thiÖn cho
vËn hµnh vµ söa ch÷a.
+Vèn ®Çu t mua s¾m thiÕt bÞ , chi phÝ vËn hµnh ph¶i hîp lý.
+Gi¸ thµnh hÖ thèng h¹, trong khi ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt.
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 12
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
PhÇn II
Ph©n tÝch chän ph¬ng ¸n truyÒn
®éng vµ thiÕt kÕ s¬ ®å nguyªn lý
A./Ph©n tÝch hÖ thèng truyÒn ®éng ¨n dao cho
m¸y doa ngang 2620b cò
Trong m¸y doa ngang 2620B truyÒn ®éng ¨n dao lµ truyÒn ®éng quan träng
nhÊt , víi m¸y doa ngang 2620B cã c¸c yªu cÇu sau:
-Ph¹m vi ®iÒu chØnh : D=800/1 . Lîng ¨n dao ®îc ®iªu chØnh trong ph¹m vi
2mm/f 600mm/f . Di chuyÓn nhanh cã thÓ ®¹t tíi 2,5m/f 3m/f.
-C«ng suÊt ®éng c¬ ¨n dao P=2,1KW,tèc ®é ®éng c¬ ¨n dao cã thÓ ®¹t tíi
3000v/f.§Æc tÝnh c¬ cÇn ®é cøng cao, víi ®é Èn tèc ®é < 10%.HÖ thèng truyÒn
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 13
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
®éng ¨n dao ®¶m b¶o t¸c ®éng nhanh , dõng chÝnh x¸c , ®¶m b¶o sù liªn ®éng víi
truyÒn ®éng chÝnh khi lµm viÖc tù ®éng.
-M¸y doa 2620B lµ m¸y cã kÝch thíc trung b×nh , hÖ thèng truyÒn ®éng ¨n dao
nguyªn b¶n lµ hÖ thèng sö dông m¸y ®iÖn khuÕch ®¹i tõ - ®éng c¬ mét chiÒu kÝch
tõ ®éc lËp.
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 14
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
I./giíi thiÖu s¬ ®å.
1./m¹ch ®éng lùc:
cd
*
*
*
BA§L
K
T1
c
R
T2
R
T5
c
R
T3
R
c
c
T6
c
R
c
cb 2
+
cb 1
CK§
-
R
T4
sb
§C
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 15
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
§:lµ ®éng c¬ mét chiÒu kÝch tõ ®éc lËp.
CK§:lµ cuén kÝch tõ cña ®éng c¬ §.
K§M:lµ m¸y ®iÖn khuÕch ®¹i tõ trêng ngang t¹o ®iÖn ¸p mét chiÒu ®iÒu chØnh
®îc cÊp cho ®éng c¬ §.
SuÊt ®iÖn ®éng ph¸t ra ®iÒu chØnh bëi tõ th«ng cña c¸c cuén 1CK , 2CK, cuén
bï CB.
2./M¹ch ®iÒu khiÓn:
-Kh©u ph¶n håi ©m dßng cã ng¾t m¹ch :gåm c¸c phÇn tö
+CB, D3, D6: lµ kh©u ph¶n håi ©m dßng cã ng¾t theo chiÒu thuËn.
+CB, D4, D5: lµ kh©u ph¶n håi ©m dßng cã ng¾t theo chiÒu ngîc.
-TÇng khuÕch ®¹i c«ng suÊt :gåm cã 2 ®Ìn ®iÖn tö 2 cùc , 2§T, 3§T cÊp nguån
cho 1CK , 2CK
-TÇng khuÕch ®¹i ®iÖn ¸p :dïng ®Ìn ®iÖn tö 3 cùc kÐp 1§T.
-1BO:lµ m¸y biÕn ¸p vi ph©n chèng dao ®éng m¹ch ngang cña K§M gåm c¸c
cuén :
1BO-1: lµ cuén s¬ cÊp nèi vµo m¹ch ngang K§M
2BO-2;1BO-3 : lµ 2 cuén thø cÊp nèi tíi 2 ®Ìn cña tÇng khuÕch ®¹i c«ng
suÊt.
-2BO : lµ m¸y biÕn ¸p vi ph©n chèng dao ®éng tèc ®é ®éng c¬ §:gåm c¸c cuén:
2BO-1:lµ cuén s¬ cÊp nèi víi m¸y ph¸t tèc .
2BO-2;2BO-3:lµ cuén thø cÊp nèi víi tÇng khuÕch ®¹i ®iÖn ¸p .
-FT:lµ m¸y ph¸t tèc t¹o ®iÖn ¸p ph¶n håi tû lÖ víi tèc ®é trªn trôc ®éng c¬ .
II./Nguyªn Lý Lµm viÖc cña S¬ ®å
1.Nguyªn lý lµm viÖc cña bé khuÕch ®¹i ®iÖn tõ:
Bé khuÕch ®¹i ®iÖn tõ gåm 2 tÇng, ®îc thiÕt kÕ theo s¬ ®å c©n b»ng ®iÒu khiÓn
bé khuÕch ®¹i ®iÖn tõ ®Ó thay ®æi søc ®iÖn ®éng ph¸t ra trªn K§M b»ng c¸ch thay
®æi tõ th«ng F cña 2 cuén 1CK, 2CK.
Nh vËy dßng ®iÖn ch¹y trªn 1CK vµ 2CK phô thuéc vµo chÕ ®é lµm viÖc cña bé
khuÕch ®¹i ®iÖn tõ:
*TÝn hiÖu vµo tÇng 1:
Uv1 =Uc® - .n –Um2
Trong ®ã:
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 16
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
Uc® : lµ ®iÖn ¸p chñ ®¹o lÊy trªn WR1
.n : lµ ®iÖn ¸p ph¶n håi ©m tèc ®é ®éng c¬ lÊy trªn m¸y ph¸t tèc.
Um2 : lµ ®iÖn ¸p ph¶n håi mÒm , tû lÖ víi gia tèc vµ ®¹o hµm gia tèc ë
®Çu ra cuén thø cÊp 2BO-2; 2BO-3.
*TÝn hiÖu vµo tÇng 2:
Uv2 =Uv1-Um2
Trong ®ã:
Uv1 : lµ ®iÖn ¸p ®Çu ra tÇng 1 , lÊy trªn R8 vµ R9
Um2 : lµ ®iÖn ¸p ph¶n håi mÒm , tû lÖ víi ®¹o hµm dßng ®iÖn m¹ch
ngang lÊy trªn cuén thø cÊp 1BO-2 ;1BO-3 .
Khi Uc® =0
U®k =Uv1=Uc® -.n- Um2
§iÖn ¸p líi ®iÒu khiÓn nöa tr¸i b»ng ®iÖn ¸p ®iÒu khiÓn nöa ph¶i cña ®Ìn
1§T :U1T =U1P, do ®ã dßng ®iÖn qua 2 nöa ®Ìn 1§T lµ nh sau:
IA1§T-T =IA1§T-P
Sôt ¸p trªn R8,R9 lµ nh nhau nªn 2§T vµ 3§T më nh nhau:
I1CK=IA2§T =I2CK = IA3§T
V× 1CK vµ 2CK cã sè vßng nh nhau nªn søc tõ ®éng F1CK =F2CK .MÆt kh¸c ®îc
nèi sao cho søc tõ ®éng sinh ra ngîc nhau nªn søc tõ ®éng tæng F=F1CK +F2CK =o
lµm cho søc ®iÖn ®éng EK§M =0.
Khi Uc® >0:
U®k = Uv1 =Uc®-.n –Um2 >0
TiÕp ®iÓm RT kÝn , do sù ph©n cùc cña ®iÖn ¸p chñ ®¹o nªn ®iÖn ¸p líi ®iÒu
khiÓn cña nöa ®Ìn bªn tr¸i lín h¬n nöa ®Ìn bªn ph¶i.
Nöa bªn tr¸i më nhiÒu h¬n dÉn tíi IA1§T-T >IA1§T- P.
Khi ®ã sôt ¸p trªn R8 lín h¬n sôt ¸p trªn R9 , ®iÖn ¸p ra tÇng khuÕch ®¹i ®iÖn
¸p cã cùc tÝnh lµm ®Ìn 3§T th«ng m¹ch h¬n ®Ìn 2§T.
Do ®ã IA3§T > IA2§T; I2CK >I1CK, søc tù ®éng tæng F=F1CK –F2CK<0 t¬ng øng
víi chiÒu quay thuËn cña ®éng c¬.
Søc ®iÖn ®éng EK§M #0, ®éng c¬ quay theo chiÒu thuËn , tèc ®é ®éng c¬ lín
hay nhá phô thuéc vµo gi¸ trÞ cña ®iÖn ¸p chñ ®¹o (Uc®)
Khi Uc®< 0:
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 17
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
U®k =Uv1 =(-Uc®) -.n –Um2<0
TiÕp ®iÓm RT kÝn , do sù ph©n cùc cña ®iÖn ¸p chñ ®¹o nªn ®iÖn ¸p líi ®iÒu
khiÓn cña nöa ®Ìn bªn tr¸i lín h¬n nöa ®Ìn bªn ph¶i nöa ®Ìn bªn tr¸i më nhiÒu
h¬n dÉn tíi IA1§T –T>IA1§T-P
Khi ®ã sôt ¸p trªn R8 lín h¬n sôt ¸p trªn R9 , ®iÖn ¸p ra tÇng khuÕch ®¹i ®iÖn ¸p
cã cùc tÝnh lµm ®Ìn 3 §T th«ng m¹ch h¬n ®Ìn 2§T.
Do ®ã IA3§T>IA2§T ; I2CK >I1CK, søc tõ ®éng tæng F=F1CK – F2CK <0 t¬ng øng víi
chiÒu quay thuËn cña ®éng c¬.
Søc ®iÖn ®éng EK§M # 0 , ®éng c¬ quay theo chiÒu thuËn , tèc ®é ®éng c¬ lín
hay nhá phô thuéc vµo gi¸ trÞ cña ®iÖn ¸p chñ ®¹o (Uc®)
Khi Uc® < 0:
U®k =Uv1=(-Uc®)-.n-Um2 <0
TiÕp ®iÓm RN thêng kÝn , ®iÖn ¸p líi ®iÒu khiÓn nöa ®Ìn bªn ph¶i lín h¬n nöa
®Ìn bªn tr¸i , nöa ®Ìn bªn ph¶i më nhiÒu h¬n nªn I A1§T –T < IA1§T –P sôt ¸p trªn R9
lín h¬n sôt ¸p trªn R8 , ®iÖn ¸p ra cña tÇng khuÕch ®¹i ®iÖn ¸p cã cùc tÝnh lµm cho
®Ìn 2§T më nhiÒu h¬n ®Ìn 3§T .Do ®ã I A3§T 0 t¬ng øng chiÒu quay ngîc cña ®éng c¬
Søc ®iÖn ®éng EK§M # 0, ®éng c¬ quay theo chiÒu quayngîc , tèc ®é lín hay
nhá phô thuéc vµo gi¸ trÞ cña ®iÖn ¸p chñ ®¹o (Uc®)
2./Nguyªn lý lµm viÖc cña kh©u ph¶n håi ©m dßng cã ng¾t :
Khi dao c¾t ®i vµo vïng chai cøng hoÆc v× mét lý do nµo kh¸c ®éng c¬ qu¸ t¶i
, dßng phÇn øng t¨ng.
- Lîi dông tÝnh chÊt cña m¸y khuÕch ®¹i tõ trêng ngang lµ khi cã dßng ®iÖn
phÇn øng ®iÖn ¸p cña nã sÏ gi¶m do t¸c dông cua ph¶n øng phÇn øng t¸c dông cña
cuén bï CB lµ bï l¹i ph¶n øng phÇn øng , m¹ch ph¶n håi ©m dßng cã ng¾t gåm
c¸c cuén bï CB , hai cÆp van D3,D6 vµ D2 ,D5 (t¬ng øng víi hai chiÒu quay ), biÕn
trë WR3.
*Nguyªn lý lµm viÖc nh sau:
-xÐt cho chiÒu quay thuËn :
khi dßng ®iÖn phÇn øng cßn nhá I Ingsôt ¸p trªn CB lµ UBA
>USP lµ sôt ¸p trªn R3.T¹i ®ã A(t) > E(t) ; B < F lµm D3 D6 më , khi D3 , D6 më
dßng phÇn øng I rÏ m¹ch qua D3 ,D6 dßng qua cuén CB gi¶m , møc ®é bï gi¶m
K§M kh«ng ®îc bï ®ñ dÉn tíi suÊt ®iÖn ®éng EK§M gi¶m nhanh , ®iÖn ¸p ®Æt vµo
phÇn øng ®«ng c¬ gi¶m nhanh dÉn tíi dßng phÇn øng I gi¶m , tèc ®é gi¶m.
NÕu m«men ®éng cha tho¶ m·n ,®éng c¬ sÏ dõng , dßng phÇn øng gi¶m I=Id <(I)
cb
a
b
-
e
ckd
d1
n
d2
+
f
n0
nng
I
0
Ing
Id
3./Nguyªn lý ®iÒu chØnh tèc ®é:
Tèc ®é ®éng c¬ ®îc thay ®æi b»ng c¸ch thay ®æi ®iÖn ¸p phÇn øng hay søc ®iÖn
®éng EK§M.ViÖc thay ®æi søc ®iÖn ®éng tæng E nguyªn lý thay ®æi nh sau:
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 19
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
-Thay ®æi gi¸ trÞ Uc® b»ng c¸ch ®iÒu chØnh biÕn trë WR1 , do qu¸n tÝnh c¬ lín nªn
.n vµ Um2 cha kÞp thay ®æi nªn U®k thay ®æi dÉn ®Õngi¸ trÞ ®iÖn ¸p líi ®iÒu khiÓn
Uicña ®Ìn 1§T thay ®æi, lóc nµy møc ®é më cña hai nöa ®Ìn1§T còng bÞ thay ®æi
lµm ®iÖn ¸p ra cña tÇng khuÕch ®¹i ®iÖn ¸p thay ®æi lµm hai ®Ìn 2§T vµ 3§t còng
thay ®æi ®é më nªn dßng qua 2 ®Ìn ®ång thêi qua 1CK vµ 2CK thay ®æi.
Gi¸ trÞ cña søc ®iÖn ®éng tæng F thay ®æi lµm EK§M thay ®æi theo vµ thay ®æi tèc
®é ®éng c¬.
4./Nguyªn lý tù ®éng æn ®Þnh tèc ®é:
Trong qu¸ tr×nh lµm s¶n xuÊt , v× lý do nµo ®ã lµm thay ®æi tèc ®é ¨n dao thay
®æi lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm do ®ã yªu cÇu cÇn ph¶i tù ®éng æn ®Þnh.
Khi cã sù biÕn ®éng vÒ tèc ®é sÏ lµm gi¸ trÞ cña ph¶n håi ©m tèc ®é vµ U m2 thay
®æi so víi tr¹ng th¸i æn ®Þnh tríc ®ã.TÝn hiÖu ®iÒu khiÓn U®k thay ®æi do U®k =Uc® .n –Um2.Khi U®k thay ®æi qua bé khuÕch ®¹i ®iÖn tõ sÏ lµm thay ®æi søc tõ ®éng
tæng :F =F1CK- F2CK.
Do ®ã EK§M sù thay ®æi lµm tèc ®é ®éng c¬ thay ®æi theo chiÒu híng bï l¹i sù thay
®æi tèc ®é.
III/NhËn xÐt vÒ trang bÞ truyÒn ®éng ¨n dao m¸y doa
ngang 2620B cò.
1/Kh¶o s¸t chÕ ®é tÜnh:
Tõ s¬ ®å nguyªn lý ta viÕt ®îc ph¬ng tr×nh c©n b»ng ®iÖn ¸p.
U®k= Uc® - .n -I.Rb.1|I|
EK§M= KK§M.U®k
U§ =EK§M +I.RK§M
U§ = E§ +I.R
E§ =Ke..n
Víi ::lµ hÖ sè ph¶n håi dßng
Rb: lµ ®iÖn trë cu«n bï CB vµ kh©u ng¾t dßng
KK§M§ =KK§M.KK§TT :lµ hÖ sè khuÕch ®¹i cña bé biÕn ®æi b»ng tÝch cña hÖ sè
KK§M vµ hÖ sè khuÕch ®¹i cña bé K§§T
RK§M :lµ ®iÖn trë phÇn øng cña K§M
Ph¬ng tr×nh ®Æc tÝnh tÜnh:
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 20
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Trêng §HKTCN Th¸i Nguyªn
K .U cd 1.R.K
.R.K .1 | I |
n
.
.I .
1 .n 1 .n
1 .n
Víi :K = KK§M§ . K§
R = RK§M + R
2./Nhîc ®iÓm cña hÖ thèng:
In dïng nhiÒu m¸y ®iÖn quay gåm hai m¸y
Nhîc ®iÓm quan träng cña hÖ thèng lµ
®iÖn.
M¸y ®iÖn khuÕch ®¹i tõ trêng ngang cã tõ d , ®Æc tÝnh tõ ho¸ cã trÔ nªn khã ®iÒu
khiÓn s©u tèc ®é .
-Bé khuÕch ®¹i tõ sö dông c¸c ®Ìn ®iÖn tö nªn hiÖu suÊt thÊp , hÖ sè khuÕch ®¹i
nhá vµ tuæi thä thÊp .
B./Chän ph¬ng ¸n c¶i t¹o hÖ thèng truyÒn ®éng ¨n
dao m¸y doa ngang 2620B
§Ó ®¸p øng tiªu chuÈn chÊt lîng cña truyÒn ®éng ¨n dao cho m¸y doa ngang
2620B ë hÖ thèng cò sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu kÝch thÝch ®éc lËp ®iÒu chØnh
tèc ®é vµ ®¶o chiÒu quay b»ng c¸ch ®iÒu chØnh ®¶o chiÒu ®iÖn ¸p phÇn øng.
Nh ta ®· biÕt víi nguyªn lý ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p phÇn øng hÖ thèng cã cÊu tróc nh
sau:
+
u~
bb®
®
ckd
u
Bé biÕn ®æi cã t¸c dông biÕn ®æi ®iÖn ¸p xoay chiÒu thµnh ®iÖn ¸p mét chiÒu
®iÒu chØnh ®Æt vµo cÊp cho phÇn øng cña ®éng c¬.
SV thiÕt kÕ: Ng« Duy HËu
Trang 21
- Xem thêm -