Tài liệu Quy trình chăm sóc cây măng tây

QUY TRÌNH CHĂM SÓC MĂNG TÂY [1]. GIỚI THIỆU CÂY MĂNG TÂY (ASPARAGUS) Cây Măng tây (Asparagus), có tên khoa học là Asparagus Officinalis L., thuộc họ Măng tây Asparagaceae, là một loại Rau "Trường Sinh Bất Lão" sống thọ >2.500 tuổi ra đời từ những năm 500 trước công nguyên, có nguồn gốc ở bờ biển phía tây Châu Âu (từ miền bắc Tây Ban Nha tới bắc Ai-len, Anh, và tây bắc Đức) nên chúng ta quen gọi là Măng tây để phân biệt với Măng ta (Măng tre, Măng le,...), là một loại cây trồng lâu năm nhằm mục đích thù hoạch chồi non (rau Măng tây) làm rau xanh, thực phẩm dinh dưỡng cao cấp, đã được du nhập vao nước ta từ thời Pháp thuộc theo chân nhũtig gia đình quan chức người Pháp. Từ thập niên 1970 đến nay, nhiều vùng trong nước đã trồng được cây Măng tây để lấy rau tươi như Đông Anh (Hà Nội), Kiến An (Hải Phòng), Đà Lạt, Đơn Dương, Đức Trọng, Bảo Lộc (Lầm Đồng), Bà Điểm (Hốc Môn),... nhưng ngày đó diện tích trồng rất ít và do chiến tranh, không có sản lượng và thị trường tiêu thụ nên cây không có điều kiện đế phát triển. Từ năm 2005, nhiều vùng như Củ Chi (TPHCM); Đức Hoà (Long An); Long Thành (Đồng Nai); sông Xoài, Suối Rao, Buhg Riềng (BRVT); Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc (Bình Thuận); Chơn Thành, Bình Long, Lộc Ninh, Đồng Xoài, Đồng Phú, Bù Đăng, Bù Đốp (Bình Phước); Châu Thành (Tây Ninh); Hiệp Thành, Vĩnh Trạch Đông (Bạc Liêu); Sóc Trăng; Vĩnh Long; Chợ Lách (Bến Tre); Đăk Nông; Đăk Lăk; Gia Lai; Phú Thọ; Thái Bình; Thanh Hoá; Nghệ An; Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh;... đã trồng được cây Măng tây đế lấy rau xanh tiêu dùng trong nước, hướng tới xuất khẩu. Ở nước ngoài, Măng tây là một loại rau thực phẩm giàu dinh dưỡng được dùng phổ biến như rau xanh trong bữa ăn hàng ngày nhiều như người Việt Nam mình ăn rau Muống. Họ còn đông lạnh và đóng hộp dự trữ cho mùa đông và xuất khẩu khắp nơi trên thế giới. Nhưng do các quốc gia phương Tây ở vùng khí hậu ôn đới lạnh lẽo chỉ thu hoạch được rau Măng tây trong 3 tháng mùa Xuân (3 tháng mùa hè phải dưỡng cây mẹ lấy lá quang hợp với nắng cung cấp dinh dưỡng cho bộ rễ tích trữ, 3 tháng mùa thu cây úa vàng chết sinh lý, 3 tháng mùa đông cây ngủ đông không phát triển và không cho Măng) nên nhu cầu nhập khẩu rau Măng tây của thế giới rất lớn (hàng triệu tấn/năm), đến nay cũng còn tăng cao từng năm, chủ yếu là thị trường Hoa Kỳ, Châu Âu, Nhật Bản,... Về diện tích trồng, tính đến năm 2007 các nước Châu Á như Trung Quốc đã trồng 90.000 ha cây Măng tây sản lượng >1.000.000 tấn/năm, Nhật Bản trồng 7.000 ha, Thái Lan và Đài Loan mỗi nước trồng 1.500 ha, Philippine trồng 1.200 ha,... Ở Châu Âu, Tây Ban Nha đã trồng được 17.000 ha, CHLB Đức trồng 15.000 ha, Pháp trồng 11.000 ha, Italia (Ý) và Greece (Hy Lạp) mỗi nước trồng 6.000 ha,... ớ Châu Mỹ, Hoa Kỳ đã trồng được 35.000 ha, Peru trồng 20.000 ha, Mexico trồng 15.000 ha, Chile trồng 4.000 ha, Argentina trồng 2.000 ha, Canada trồng 1.500 ha,... Ở Châu Úc, Australia trồng 4.500 ha, NewZealand trồng 2.200 ha,... Ở Châu Phi, Nam Phi cũng trồng được 2.500 ha Để tiếp tục duy trì, phát triển thêm sản lượng Măng đang cung cấp cho thị trường thế giới, hiện nay tại 65-70 quốc gia có trồng cây Măng tâỵ vẫn đang tiếp tục mở rộng thêm diện tích trồng cây trên đất mới moi năm để luân phiên trẻ hóa, thay thế dần từng phần các diện tích đất đã trồng cây Măng tây từ 8-15-20 năm trước đến nay phải bỏ đi. Ở nước ta, bước vào thời kỳ hội nhập kinh tế hiện nay, các nhà hàng, khách sạn và cộng đồng xã hội đã biết đến giá trị dinh dưỡng cao cấp và tác dụng phòng, chữa bệnh đặc biệt kỳ diệu của rau Măng tây nên nhu cầu tiêu thụ Măng tây càng ngày càng tăng cao. Năm 1988, có một Việt kiều mang 0,5 kg hạt giống Măng tây "MaryWashington"về trồng ở Đà Lạt, nhưng khi cây vừa được 2-3 tháng tuổi, người trồng đã cắt những cành lá kim xinh xinh làm kiểng đem bán kèm với hoa hồng và các loại hoa cắt cành để lấy tiền, khiến dự án lúc đó bị thất bại. Đầu thập niên 1990, công ty Rau quả TPHCM đã trồng thành công Măng tây tại Đơn Dương, Đức Trọng và đã xuất khẩu sang Đức. 15 năm sau, năm 2005 cây Măng tây được Trung tâm Khuyến nông TPHCM đưa về trồng thí điểm 4 ha tại các xã Phước Vĩnh An, Trung Lập Hạ và Nhuận Đức, kết quả cho thấy cây vẫn sinh trưởng được trên vùng đất phù sa cổ nghèo dinh dưỡng ở củ Chi, bước đầu chuyển đổi cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế khả quan, từ đó đã phát triển sản xuất ra trên 40 tỉnh thành, mở ra thị trường tiêu thụ rộng rãi trong cả nước. [02]. ĐẶC ĐIỂM SINH TRƯỞNG - HÀM LƯỢNG DINH DƯỠNG & CÁC DƯỢC TÍNH ĐẶC BIỆT CỦA RAU MĂNG TÂY a. Đặc điểm sinh trưởng & phát triển của cây Măng tây: Cây Măng tây có tuổi thọ #30 năm, trồng thích hợp ở vùng khí hậu nhiệt đới nhiệt độ trung bình 25°C-33°C (cây có năng suất cao nhất ở nhiệt độ bình quân #30°C), thuộc lớp thực vật một lá mầm, dạng bụi, thân thảo, lá kim, chịu hạn rất tốt, khi trưởng thành cây sẽ bung tàn cành lá rộng #1 mét, cao tới #1,5-1,8 mét. Bộ rễ chùm cây Măng tây 4-5 năm tuổi có #150-200 cọng rễ trải rộng #50-70 cm, có hình dáng trông như cái nôm cá với 80% là rễ hút dinh dưỡng ăn sâu #30- 60 cm và 20% là rễ hút nước có thể cắm sâu đến #2-3 mét dưới chân đất trồng. Cây Măng tây có hoa đơn tính màu lục nhạt, trái khi chín màu đỏ, có 4-6 hạt màu đen. Một cân Anh (1 pound) hạt giống Măng tây = 453,6 gr có #22.000-25.000 hạt, #18.000-22.000 cây con, đủ để trồng được 1 hecta. Nhờ được các nhà khoa học kỹ thuật tuyển chọn rất kỹ ngay từ khâu sản xuất giống, trên đất trồng cây Măng tây bao giờ cũng có #80- 90% số cây là cây nam chủ yếu cung cấp Măng và 10-20% số cây là cây nữ vừa cung cấp hoa và trái lấy hạt, vừa cung cấp Măng (to hơn nhưng ít hơn cây nam). Các cây nam trông khoẻ mạnh hơn, thông thường cho sản lượng Măng thu hoạch nhiều hơn cây nữ #20-25%. Sản phẩm của cây Măng tây là các chồi Măng non có tên thương mại là rau Măng tây xanh. Rau Măng tây xanh là nơi tập trung nhiều chất dinh dưỡng nhất của cây Măng tây. Trước khi nhú khỏi mặt đất, các chồi non Măng tây khởi đầu có toàn thân màu trắng (Măng tây trăng), khi nhô cao khỏi mặt đất, sau khi tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp chiếu xạ chúng phát triển nhiều diệp lục tố làm cho thân Măng chuyển hoá thành màu xanh (Măng tây xanh). Sản lượng Măng tây thu hoạch sẽ tăng dần từ 20-25-30 tấn/ha/năm từ năm thứ 2 đến thứ 4 lên 35-40-45 tấn/ha/năm từ năm thứ 5 đến thứ 10... Tuỳ theo đất trồng và cách chăm sóc, từ năm thứ 6-7 hoặc 12-15 trở đi, khi năng suất và chất lượng Măng đã giảm (thân măng nhỏ dưới <7-8 mm) thì cần phá bỏ cây cũ đi để trồng lại cây mới sau khi đất đã luân canh cải tạo bằng 1-2 vụ cây trồng khác như cac loại cây họ đậu... b. Giá trị dinh dưỡng trong 100 gr rau Măng tây: Rau Măng tây là một loại rau cao cấp có hàm lượng dinh dưỡng rất cao, có thế ăn tươi như rau sống, hoặc hấp/luộc/trụn sơ 2-3 phút với nước sôi + một ít muối + 1 ít giấm (đế vân giữ được độ giòn và màu xanh), rồi hấp, luộc, chiên, xào, nấu, nướng với dầu hào/dầu mè/dầu olive/bơ/sữa tươi/rượu mùi, và các loại tôm, cua, thịt, cá; làm lẩu, nấu canh, làm gỏi, dưa chua, kim chi, làm nhân bánh, yogurt, nước ép, xay sinh tố với bơ đậu phọng + sữa,... đều rất ngon và rất bổ dưỡng. Các nhà khoa học Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã phân tích được trong l00gr rau Măng tây xanh có: @ Energy: 20kcal (1%) - Đường Carbohydrates: 3,88gr (4%) - Sugar (đường): l,88gr - Protein: 2,20gr (2,5%) - Fat (Chất béo thực vật): 0,12gr (0μ,5%) - Cholesterol: Ogr (0%) @ Chất xơ (Dietary Fiber): 2,10gr (5,5%) @ Chất khoáng: Calcium: 24mg (2%) - Magnesium: 14mg (1%) - Manganese: 0,158mg (7%) - Selenium: 2.3mcg (4%) - Copper: 0.189mg (21%) - Iron: 2,14 mg (14%) - Zinc: 0,54gr (5%) - Phosphorus: 52mg (7%) - Potassium: 20,2 mg (4%) @ Chất điện giải (Electrolytes): Potassium: 20,2mg (4%) - Sodium 2mg <1% - Chất tro: 0,6 % @ Các Vitamines: Thiamine (Vitamin Bl): 0,143 mg (12%) - Rlboflavln (Vltamine B2): 0,141 mg (11%) - Niacin (Vitamine B3): 0,978 mg (7%) Pantothenic Acid (Vitamine B5): 0,274 mg (5%) - Pyridoxine (Vitamine B6): 0,091 mg (7%) - Folate (Vitamine B9): 52 ụg (13%) - Vitamin K: 41,6 ụg (35%) - Vitamine A: 756 IU (25%) - Vitamine C: 5,60 mg (9%) - Vitamin E: 1.13 mg (7.5%) @ Phytonutrients: Lutein-Zeaxanthin: 710 ụg - Carotene-6: 449 ụg - Carotene-a: 9 ụg;... c. Các dược tính đặc biệt kỳ diệu của cây rau Măng tây: Cây Măng tây rất giàu dược tính: Từ cây Măng tây, các nhà khoa học đã chiết xuất được 141 hợp chất hoá học quý hiếm, trong đó có 31 hợp chất hoá học trực tiếp có tấc dụng phòng chống và điều trị bệnh ung thư (http://sun.arsarin.gov:8080/npgspub/xsql/duke/plantdisp.xsql ?taxon=137). Từ >2.000 năm trước, người Hy Lạp, người Ai cập và La Mã cổ đại đã biết sử dụng Măng tây làm thuốc lợi tiểu, trị táo bón, chống lão hóa da, phòng ngừa bệnh tim mạch, suy gan, thận, tăng cường sức khoẻ tình dục. Vua Louis XIV của Pháp đã từng đem Măng tây về trồng trong cung điện nhà vua để phục vụ cho mình, quan chức triều đình và giới quý tộc. Từ rễ cây Măng tây, người Pháp đa bào chế ra Descinq Raciness làm thuốc lợi tiểu, người Đức có Kommission E trị nhiễm trùng đường tiểu, sạn thận, người Ấn Độ có Shatavvari làm thuốc tăng cường sinh lực, kích thích tình dục,... Cây Măng tây rất giàu dinh dưỡng: Măng tây chứa nhiều chất xơ rất cần thiết cho hệ tiêu hóa và phòng trị rất tốt các chứng táo bón, chất Asparagine giúp lợi tiểu, phòng trị các bệnh ung thư, tiếu đường, suy gan và đau bàng quang. Măng tây còn là nguồn cung cấp chất đạm Homocystein giúp người lao động trí óc giảm stress, tăng cường sinh lực và sức dẻo dai khi làm việc, chống béo phì và chống lão hóa da, ổn định kinh nguyệt, làm giàu sữa mẹ, giúp điều trị bệnh goutte và bệnh tim mạch, làm giảm cholesterol; có lượng Magnesium và Potassium cao giúp ổn định huyết áp, phòng ngừa xơ vữa mạch vành và bệnh đột quỵ tim mạch rất hữu hiệu. Măng tây còn có Beta-Carotene giúp ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thế. và đặc biệt hơn, Măng tây còn có khả năng giúp tăng cường rất tốt sức khoẻ tình dục vợ chồng (thiên nhiên đã chủ ý tạo hình "ngọn giáo khoẻ mạnh" cho chồi non rau Măng tây xanh). Ngoài ra, Măng tây còn có dược chất Synthetase chứa nhiều tinh thế Nitơ rất cần thiết cho sự xây dựng và phân chia tế bào, giúp hạn chế các khuyết tật khi cấu tạo tế bào máu và hệ thần kinh ở thai nhi. Theo Viện Ung Thư Quốc Gia Hoa Kỳ (US National Cancer Institute), Măng tây cũng có nhiều Folate và Glutathione là chất chống ung thư và chống lão hóa rất hữu hiệu [3]. CÁCH TRỒNG CÂY MĂNG TÂY RA ĐẤT a. Chuẩn bị đất trồng cây Măng tây Đất trồng cây Măng tây cần cải tạo bằng phẳng, có độ dốc nhẹ <5- 10% đế dễ dàng tưới thấm qua rãnh và thoát nước tốt. Cần phải trồng cây chắn gió + đào mương thoát nước bao quanh đất trồng để chống giông gió, mưa to hay triều cường. Khi cần phải có máy bơm công suất lớn tháo nước, không để ngập úng chân đất quá >8 giờ sẽ làm mất năng suất Măng sáng ngày hôm sau và những ngày sau đó. Do bộ rễ cây Măng tây trải rộng 50-70 cm và ăn sâu 30-50 cm tràn đầy trong chân đất sau 1-2-3 năm trồng không thể dùng cuốc xẻng can thiệp làm tơi xốp đất được nữa, và do nước ta có 6 tháng mưa, đôi khi kéo dài nhiều ngày khiến đất trồng dễ bị ngậm nước và ngập úng làm mất dưỡng khí, người trồng phải cải tạo đất, thiết lập tầng canh tác tơi xốp như một lớp giá thể dày #20-30cm, lên liếp đất trồng cao #20- 30 cm, đáy liếp (cũng là đáy của 80% bộ rễ hút dinh dưỡng của cây Măng) phải cao hơn mực nước ngầm #30-50 cm; rãnh thoát nước sâu 20-30 cm tuỳ theo độ ăn sâu của rễ; quanh rẫy phải đào mương thoát nước rộng 1-2 mét, sâu 1-2 mét đề phòng mưa to, triều cường gây ngập úng bất ngờ, có kết hợp trồng cây để chắn giông gió lớn. Có thế chuẩn bị làm luống/liếp đất trồng cây Măng tây như sau: [1]. Trước tiên, tiến hành làm cỏ và xử lý thuốc diệt mầm cỏ, dung SPS clean hoặc Sinconsin,... Tiếp theo khử tuyến trùng, nấm bệnh, côn trùng, vi sinh vật có hại; dùng 5-7 lít EMZ, bổ sung ; rồi bón lót thêm #20-50 tấn phân xanh (vỏ/bã thực vật các loại cây họ đậu, lục bình, trấu mục, rơm rạ, mùn cưa, 20% tro trấu,...), phân chuồng ủ hoai (có xử lý Trichoderma), phân trùn quế, phân hữu cơ tổng hợp và phân vi sinh hữu ích thành 1 lớp phân xanh + phân hữu cơ dày #10 cm; rồi dùng cuốc xẻng, máy cày, máy cuốc đảo trộn đều 10 cm lớp cát + 10 cm phân xanh, phân chuồng + lớp đất mặt dày #10 cm thành một lớp đất cát pha tơi xốp giàu dinh dưỡng hữu cơ dày #30 cm [a] (Đất trồng là đất cát pha 50/50 thì không cần bổ sung thêm cát đen san nền nữa). [2]. Chọn hướng đông - tây để cây trồng lấy được nắng sáng + nắng chiều để phòng ngừa dịch bệnh, rồi xẻ rãnh thoát nước rộng 20- 40 cm, sâu 20-30 cm lấy được một lóp đất phủ lên mặt liếp dày #10 cm, bổ sung thêm một lớp cát đen san nền dày #10 cm rồi bón thêm 12-15 lít Nano R011 khử phèn kết hợp với xử lý thuốc diệt cỏ phổ rộng và côn trùng, nấm bệnh, tuyến trùng; bón thêm #10 tấn phân xanh (tro trấu, vỏ hoặc bã thực vật các loại cây họ đậu; lục bình, vụn xơ dừa,...) + 10 tấn phân chuồng ủ hoai (có xử lý Trichoderma), phân trùn quế, phân hữu cơ tổng hợp, phân vi sinh hữu ích thành một lớp phân xanh, phân trùn quế, phân chuồng dày #10 cm; sau đó dùng cuốc xẻng, máy cày, máy xới đảo trộn đều thành một lớp đất cát pha tơi xốp giàu dinh dưỡng hữu cơ dày #20-30 cm [b]. Cộng [a] + [b], ta có tầng canh tác dày # 50-60 cm (30cm nổi + 30cm chìm dưới mặt đất) hoàn toàn tơi xốp, giàu dinh dưỡng, có rãnh thoát nước sâu 20-30 cm sẵn sàng trồng cây Măng tây mà không sợ bộ rễ bị nhiễm phèn hay đất bị ngậm nước và ngập úng nước. Sau khi đã cải tạo xong tầng đất canh tác như lớp giá thể dày #30- 50 cm nêu trên, cần tiến hành tạo mặt phẳng đất trồng với độ dốc <5- 10%, rồi tùy theo mật độ trồng cây đã định trước, căng dây lấy mực cho thẳng để chỉnh sửa ngay ngắn các rãnh thoát nước rộng 20-40 cm X sâu 20-30 cm để thoát nước trời mưa lớn, định hình liếp đất trồng cao 20-30 cm X rộng 100 cm (trồng 1 hàng đơn cây cách cây 50 cm, mật độ 18.500 cây/ha) hoặc rộng 150 cm (trồng hàng đôi so le hình nanh sấu, cầy cách cây 50 cm, mật độ 20-26.500 cây/ha) rồi phơi nắng 1 tháng 15 ngày, tháng xử lý mầm cỏ, tuyến trùng, nấm bệnh, côn trùng, sâu bọ hại cây. Trong thời gian 2,5 - 3 tháng chờ ươm giống cây Măng tây, người trồng có thể trồng cây Sunhem hoặc tỉa một vụ cây họ đậu để cải tạo đất và lấy thân cây lá vùi làm phân xanh bổ sung thêm đạm hữu cơ thực vật dinh dưỡng cho đất (có thể bố sung lục bình, rơm rạ, xơ dừa, trấu, vỏ cà phê, mùn cứa (không dùng gỗ cao su), 20% tro trấu,...). @ Nếu đất trồng có tầng sét, tầng phèn và mực nước ngầm nông/cạn <50 cm dưới mặt đất tự nhiên thì cần phải tôn cao đáy liếp đất trồng (cũng là đáy bộ rễ cầy Măng) cao hơn tầng sét, tầng phèn và mực nước ngầm khoảng >30-50 cm không để bộ rễ cây Măng bị ngập úng và nhiễm phèn. Cách trồng trên liếp cao 20-30 cm có lợi thế là sẽ dễ dàng kiểm soát, xử lý nấm bệnh và độ ẩm 50-60% trong chân đất, nhưng có hạn chế là trong mùa nắng phải bảo đảm cung cấp nước tưới liên tục và nhiều hơn vì độ bốc thoát hơi nước rất cao. @ Nếu đất trồng có tầng sét, tầng phèn và mực nước ngầm sâu >1-2-3,... mét dưới mặt đất tự nhiên thì chỉ cần lên liếp cao 10-20 cm, hoặc cũng có thể xẻ rãnh trồng cây Măng tây âm trong rãnh chìm sâu 10-20 cm. Cách trồng âm trong rãnh chìm có lợi thế là mùa nắng sẽ giữ được độ ẩm trong chân đất rất tốt, nhưng đến mùa mưa lại có hạn chế là chân đất sẽ rất dễ bị ngậm nước và ngập úng, rất khó kiểm soát độ ẩm trong đất và khó xử lý nấm bệnh phát sinh ở bộ rễ. b. Trồng cây Măng tây ra đất sản xuất Thông thường, cây Măng tây trồng hàng cách hàng 120-150 cm X cây cách cây 45-50 cm = mật độ 18.500 cây/ha (trồng hàng đơn) hoặc mật độ 20.000-26.500 cây/ha (trồng hàng đôi). Cẩn thận chuyển cây giống hoặc các bầu ươm giống đến vị trí đất trồng, nắn nhẹ quanh bầu giống rồi trút lấy cây giống ra, giữ nguyên bầu giá thể, đặt cây con ngay ngắn vào hố trồng, cây cách cây 45-50 cm, mặt bầu ngang mặt đất trồng (không được làm tổn thương rễ). Cũng có thể đặt cổ bộ rễ cây Măng tây sâu dưới mặt liếp đất trồng # 10-15-20 cm. Nếu trồng cạn/nông, cây sẽ mau lớn và mau cho Măng, nhưng Măng sẽ có nhiều xơ ở 10 cm phần gốc. Nếu trồng sâu #20 cm, cây sẽ cho Măng to hơn và ít hoặc không có xơ ở 10cm phần gốc, đồng thời cây cũng sẽ có tuổi thọ cao hơn. Trồng cạn hay sâu sẽ ảnh hưởng rất lớn việc chăm sóc cây (tưới nước, bón phân, tưới thuốc) về sau này. Sau khi trồng cây xong, cần lấy đất 2 bên mép liếp đất trồng để vun gốc, phủ một lớp đất mặt không cao quá #3-5 cm cho những gốc cây đã trồng để bảo vệ cổ rễ và giữ cây Măng đứng thẳng quang hợp với nắng, kết hợp tạo mặt liếp đất trồng dốc nghiêng về hai bên mép liếp để thoát nước, rồi tiến hành tưới nước hàng ngày bằng cách tưới thấm + bón phân qua rãnh; hoặc phun sương 2 giờ tưới + 2 giờ nghỉ; hoặc tưới tia liên tục nhỏ để giữ ẩm (Không nên vun đất phủ gốc cao quá >3-5 cm sau này sẽ tạo ra phần trắng gốc măng cao >10 cm có nhiều xơ làm mất năng suất và mất giá trị thương phẩm). Cần theo dõi cây trồng thường xuyên, nếu thấy bị hư hỏng, sâu bệnh chết cây thì phải tiêu huỷ ngay và kịp thời trồng giặm cây mới để bổ sung. Cây Măng tây có một đặc điếm sinh lý: Chồi Măng non bao giờ cũng lớn hơn cây mẹ, có nghĩa là đường kính thân cây mẹ đời sau bao giờ cũng lớn hơn thân cây mẹ đời trước. Trong 6 tháng đầu tiên trồng cây ra đất, người trồng nên tiến hành 4-5 lần tỉa cây, cắt tỉa toàn bộ cây trồng (đời trước) trên đất để tạo ra 4-5 đời cây mẹ mới (đời sau) có đường kính tăng dần từ 2-4-6-8-10 mm để cây có Măng lớn >10mm. c. Lao động trồng cây Măng tây Mỗi hecta đất trồng cây Măng tây cần khoảng 4-5 lao động có kinh nghiệm trồng rẫy rau màu, siêng năng cần cù như công nhân chuyên nghiệp và có sức khoẻ tốt để chăm sóc cây. Sau đó, kể từ năm thứ hai, khi cây bẳt đầu cho thu hoạch ổn định, tuỳ sản lượng nhiều hay ít, có thể tuyển thêm vài lao động thời vụ tại địa phương đế nhổ Măng xong trước khi mặt trời mọc, chế biến, đóng gói, bảo quản sản phẩm, v.v... Nên chia đất trông rau Măng tây xanh thành từng lô 2.000 m2 giao cho 1 lao động khoẻ mạnh, siêng năng thi đua chăm sóc và chịu trách nhiệm cụ thể để vườn Măng có năng suất và chất lượng cao. QUY TRÌNH CHĂM SÓC MĂNG TÂY SAU KHI XUỐNG GIỐNG. Trồng cây Măng tây thực chất là TRỒNG VÀ CHĂM SÓC BỘ RỄ cho thật tốt để thu hoạch được thật nhiều Măng loại 1, nên công việc chủ yếu là những phần việc diễn ra ở dưới mặt đất. Cần phải thường xuyên xới đào, bổ sung chất hữu cơ, chế phẩm vi sinh cải tạo đất thật tơi xốp, duy trì thường xuyên độ ẩm 50%- 60% mùa mưa cũng như mùa nắng dưới chân đất trồng bằng nước sạch pH= 6,5- 7,5. Cây Măng tây có đặc điểm: Cây càng nhiều năm tuổi thì rễ càng to và sâu dần, đường kính thân cây mẹ càng lớn; Chồi măng non bao giờ cũng lớn hơn than cây mẹ; Cây mẹ đời sau bao giờ cũng lớn hơn cây mẹ đời trước, chồi Măng non đời sau bao giờ cũng lớn hơn chồi Măng non đời trước… cứ thế năng suất và chất lượng Măng sẽ ngày càng tăng cao fần theo độ tuổi lớn lên của cây Măng. Từ đặc điểm này, trong 6 tháng đầu tiên từ khi trồng cây ra đất, cứ mỗi đợt từ 40- 45 ngày/ lần người trồng phải lần lượt tỉa bỏ 4- 5 đời cây mẹ cũ (đời trước) để thay thế bằng 4- 5 đời cây mẹ mới (đời sau) có đường kính thân cây tăng dần mỗi đời từ 2mm (đời 1) lên 4mm (đời 2), lên 6mm (đời 3 ), lên 8mm (đời 4), lên 10mm (đời 5)… Vườn măng có >70- 80% cây mẹ đường kính thân >10mm thì sẽ có 80- 90% măng loại 1; ngược lại, nếu thu hoạch sớm từ đời cây mẹ có đường kính thân nhỏ khoảng 5- 6mm thì trên vườn Măng sẽ có 80- 90% sản phẩm là Măng loại 2, loại 3 nhỏ như ống hút hay chiếc đũa ăn cơm. Sử dụng thường xuyên phân hữu cơ vi sinh EMZ – USA, bón gốc Eco Hydro, bón lá dưỡng chồi non Eco Nereo + chế phẩm cải tạo đất chế phẩm kích thích phát triển rễ Agrostim, Atonik + GA3, NAA, Auxin+ Super Canxi loại hữu cơ, sẽ giúp hạn chế được mầm bệnh gây hại, giúp phát triển bền vững, tang năng suất, kéo dài thời gian thu hoạch và tuổi thọ cây Măng. Tính ra, người trồng có thể tiết giảm được 80- 90% lượng phân vô cơ gây chai cứng, bó cục bộ rễ, thặng dư vào đất những chất hóa học làm đất xơ hóa. Một cách tổng quát có thể định kỳ bón phân cây Măng tây như sau: @ 2 tháng/ lần: Bón 4 -5 lít phân hữu cơ vi sinh EMZ – USA ,các loại hữu cơ bón gốc 2 tháng/ lần hoặc bón lá mỗi tháng/ lần ). Lưu ý : Khi sử dụng phân bón chủ lực EMZ – USA nếu kết hợp thêm các chế phẩm khác cần cách từ 7 – 10 ngày trước và sau khi sử dụng EMZ – USA. @ 10- 15 ngày/ lần: Bón dặm 2- 3 lít phân hữu cơ vi sinh EMZ - USA + DAP& NPK 16-16-8/15-15-15/21-7-14 ( giảm số phân vô cơ DAP và NPK xuống còn 60% khi kết hợp với EMZ – USA) Nhưng cũng cần lưu ý: Do cây Măng tây cho sản phẩm thu hoạch hàng ngày, người trồng cần phải quan sát sức sống của cây và màu lá đế nhận biết tình trạng sức khoẻ của cây dư, thiếu dưỡng chất gì để kịp thời cung cấp cân đối, đầy đủ dinh dưỡng và nước tưới hàng ngày cho cây thì sẽ tốt hơn (tương tự như nuôi bò sữa phải cung cấp đầy đủ, cân đối dinh dưỡng hàng ngày thì mới có sữa để vắt mỗi ngày).Thông thường, lượng phân bón dùng cho 1 hecta (10.000 m2) đất trồng cây Măng tây như sau: а. Bón lót: Ngay từ đầu khi trồng cây Măng tây, cần bón lót đất trồng với lượng phân hỗn hợp sau: 10-20 tấn/ha phân trùn quế + 4-5 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA đã ủ hoạt hóa, sunfat đồng, thuốc tẩy Javel (Sodium Hypochlorite 10%) để khử trùng + 20 kg NPK 16-16-8. Do bộ rễ chùm ăn tràn ra đất sau 1-2 năm trồng không thể dùng cuốc xẻng can thiệp sâu vào đất được, người trồng có thể dùng phân hữu cơ vi sinh EMZ - USA bón lót một lần với số lượng lớn 5-7 lít cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho đất trồng trong 1-2 năm để không phải hao tốn chi phí nhân công và thời gian cho mỗi chu kỳ 3 tháng/lần bón phân hữu cơ nữa. Cần chú ý cải tạo đất trồng cho thật bằng phẳng (nên có độ dốc nhẹ <5-10 % để dễ thoát nhanh nước mưa, nước tưới), thật tơi xốp, thật giàu dinh duững hữu cơ và vi sinh, tưới nước thật sạch (pH =6.5-7.5) -không thừa không thiếu- để giữ đều độ ẩm 50-60 % cho chân đất trồng, thì năng suất và chất lượng Măng sẽ càng tăng cao. Có thể kiểm tra độ pH, độ ẩm và độ tơi xốp của đất trồng cây Măng tây bằng thiết bị đo pH bán sẵn ở các cửa hàng hoặc bằng cách dùng một đoạn ống sắt tráng kẽm dài 70 cm, đường kính 27-34 mm có xe một rãnh dọc dài 50 cm, rộng 1/3 đường kính, vừa đóng vừa xoay sâu dần 40-50 cm dưới đất để lấy đất mẫu ở độ sâu 30-50 cm. Khi bóp chặt nắm đất trong tay thấy rịn nước mà không nhỏ thành giọt là đất co đủ độ ẩm 50-60 %, khi buông nắm tay ra thấy đất có nhựa bùn/keo đất bám dính nhưng vẫn nát vụn, rã rời ra là đất tốt có đủ độ tơi xốp. Ngược lại, nếu thấy nước nhỏ thành giọt là dư nước, trường hợp nay phải xẻ rãnh thoát nước và đào mương sâu 1-2 mét bao quanh đề nước thoát tuột nhanh ra khỏi đất trồng. Nếu đất bị phèn nặng, hoặc dễ vón thành cục là thiếu độ tơi xốp, trồng Măng tây sẽ không có hiệu quả, trường hợp đất bị phèn nặng cần dùng chế phẩm Phân bón chức năng Nano R011.2 để khử phèn và phân hủy tồn dư vô cơ trong đất. b. Bón thúc - Sau khi trồng 15 ngày (0,5 tháng): xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh cỏ mới. Bón thúc 30 kg NPK 15-15-15 + 3-5 lít phân EMZ - USA. Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc (không đế phần trắng chân Măng cao >5cm làm mất giá trị thương phẩm), giữ mặt liếp đất trồng cao 20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc ngừa tuyến trùng, nấm bệnh và sâu bọ hại cây. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây. Để chống gió xô đổ ngả cây mới trồng, chen giữa hàng cây Măng đã trồng, tiến hành cắm các cọc chăng đều dây 10 cm vuông sâu 50 cm, cao 100-120 cm (để không bị hư, mục) cách nhau 4 mét, dùng dây điện thoại cũ hoặc cước nilon 2-3 mm (chịu được mưa nắng) giăng 1 hàng đôi cao hơn mặt liếp 20-30 cm, kẹp lỏng cây Măng vào giữa đôi dây để giữ cây đứng thẳng, rồi sau đó tuỳ theo tuổi lớn của cây măng mà nâng đôi dây cao dần lên 50-70 cm (hoặc giăng thêm 1 hàng dây đôi khác). Cây dưới 5-6 tháng tuổi chưa thu hoạch Măng, để hạn chế cỏ dại có thể dùng màng phủ, trồng cây họ đậu, rau ăn lá hoặc phủ vỏ & dây đậu, rơm rạ, xơ dừa, lục bình, mùn cưa, tro trấu,... đã xử lý nấm bệnh. - Sau khi trồng 30 ngày (1 tháng): cây phát triển nhiều thân mới. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh. Bón thúc 35 kg NPK 16-168 + 3-4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ bón gốc Eco Hydro. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc (không để phần trắng chân Măng >5 cm), giữ mặt liếp cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc ngừa tuyến trùng, nấm bệnh. ( phun trước và sau khi sử dụng phân bón từ 6 – 10 ngày ) Sau khi trồng 45 ngày (1,5 tháng): Tiến hành cẳt tỉa bỏ toàn bộ đời cây thứ 1 có đường kính thân từ 1-2mm trên vườn trồng để thay thế bằng đời cây thứ 2 có đường kính thân từ 3-4mm rồi xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh cỏ mới. Làm vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, côn trùng hại cây. Bón thúc 15 tấn phân Trùn quế + 2-4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA+ 2 lít Hữu cơ đạm cá Eco Hydro. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc cây Măng, giữ mặt liếp đất trồng cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo ra năng lượng tổng hợp nuôi dưỡng cây. - Sau khi trồng 60 ngày (2 tháng): Cây phát triển nhiều thân mới. Ở mỗi gốc chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non mới đường kính khoảng 4 mm sạch bệnh to khoẻ nhất, tiến hành tỉa bỏ những cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đổ nghiêng ngả, cây già đời trước và cây nhỏ. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non. Bón thúc 10 kg NPK 16-16-8 + 2-3 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ bón gốc Eco Hydro. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ hại cây. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo ra năng lượng tổng hợp nuôi dưỡng cây. - Sau khi trồng 75 ngày (2,5 tháng): cây phát triển nhiều thân mới. ở mỗi gốc chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non mới đường kính #5mm sạch bênh to khoẻ nhất, tiến hành tỉa bỏ những cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đổ nghiêng ngả, cây già đời trước và cây nhỏ. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non, tuyệt đối không để cỏ già tái sinh cỏ mới. Bón thúc 25 kg NPK 15-15-15 + 3-4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít phân hữu cơ bón gốc Eco Hydro. Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng. Dưỡng bộ rễ khòẻ mạnh và bọ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo ra năng lượng nuôi dưỡng cây. - Sau khi trồng 90 ngày (3 tháng): Tiến hành cắt tỉa bỏ toàn bộ đời cây thứ 2 có đường kính thân #3-4mm trên vườn trồng để thay thế bằng đời cây thứ 3 có đường kính thân #5-6mm rồi xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh cỏ mới. Làm vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ côn trùng hại cây. Bón thúc 15-20 tấn Trùn quế+ 2-3 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ đạm cá Eco Hydro. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc, giữ liếp đất trồng cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo ra năng lượng tổng hợp nuôi dưỡng cây. - Sau khi trồng 105 ngày (3,5 tháng): cây phát triển nhiều thân mới. ở mỗi gốc chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non mới đường kính # 6 mm sạch bênh to khoẻ nhất, tiến hành tỉa bỏ những cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đổ nghiêng ngả, cây già đời trước và cây nhỏ. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để co già rơi hạt tái sinh. Bón thúc 30 kg NPK 15-15-15 + 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít Eco Hydro. Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp cao 20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ hại cây. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng nuôi dưỡng cây. - Sau khi trồng 120 ngày (4 tháng): cây phát triển nhiều thân mới. Ở mỗi gốc chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non mởi đường kính #7mm sạch bệnh to khoẻ nhất, tiến hành tỉa bỏ những cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đổ nghiêng, cây già đời trước và cây nhỏ. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không đẽ cỏ già tái sinh cỏ mới. Bón thúc 40 kg NPK 16-16-8 + 3 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ bón gốc Eco Hydro. Vun đất cao từ 3-5cm đậy gốc cây Măng, giữ mặt liếp đất trồng cao từ 20-30cm. Vệ sinh vườn trồng, phun thuốc ngừa nấm bệnh, sâu bọ hại cây. ( lưu ý khi phun thuốc bảo vệ thực vật phải cách 7 – 10 ngày trước và sau khi sử dụng phân hữu cơ vi sinh và hữu cơ cao cấp EMZ và Eco.) Giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tống hợp nuôi dưỡng cây. Sau khi trồng 135 ngày (>4,5 tháng): Tiến hành cắt tỉa bỏ toàn bộ đời cây thứ 3 có đường kính thân #5-6mm trên vườn trồng để thay thế bằng đời cây thứ 4 có đường kính thân #7-8mm rồi xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để co già rơi hạt tái sinh cỏ mới. Làm vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ côn trùng hại cây. Bón thúc 10-20 tấn phân Trùn quế + 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 1 lít phân bón gốc Eco Hydro và 50 kg NPK 1515-15 . Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ cây Măng, giữ mặt liếp cao #2030 cm so với mặt đất tự nhiên. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây. Sau khi trồng 150 ngày (>5 tháng): Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Ở mỗi gốc chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non mới kính #8mm sạch bệnh to khoẻ nhất, tiến hành tỉa bỏ những cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đổ nghiêng, cây già đời trước và cây nhỏ. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh. Bón thúc 40 kg NPK 16-16-8 + 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ đạm cá bón gốc Eco Hydro. Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp cao #20-30 cm. Vệ sinh vườn trồng, phun thuốc ngừa nấm bệnh, sâu bọ hại cây. Giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng tổng hợp nuôi cây. Sau khi trồng 165 ngày (>5,5 tháng): Nếu chăm sóc đủ dinh dưỡng và đúng kỹ thuật, từ giai đoạn này cây sẽ bắt đâu trổ Măng tơ. Đón đầu lứa Măng tơ này, khi quan sát thấy cây mẹ phát triển tốt, đường kính thân cây mẹ đạt 9 mm (lớn cỡ ngón tay) + lá chuyển sang màu xanh đậm thì chọn giữ lại 3-5 cây mẹ + 3-5 chồi Măng non to, khoẻ, tiến hành tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già đời trước, cây nhỏ và cành nhánh phát sinh ở phần gốc # 50 cm để thông gió phòng tránh côn trùng, nấm bệnh hại cây + cắt hạ bớt ngọn cây Măng ở độ cao không thấp hơn 1,20-1,40m để kích thích cây trổ Măng + Xới xáo đất, làm sạch cỏ non, bón thúc 60kg NPK 21-7-14 + 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 3 lít hữu cơ bón gốc đạm cá Eco Hydro + 1 hữu cơ bón lá dưỡng trái và chồi non Eco Nereo. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ cây Măng, giữ mặt liếp đất trồng cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh và côn trùng hại cây. Duững bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi cây. Khoảng 5-10 ngày sau khi cắt hạ ngọn, cây bẳt đầu trổ Măng tơ. Tiến hành thu hái cho bằng hết lứa Măng tơ này bất kể đạt hay không đạt chất lượng để dồn dinh dưỡng cho cây mẹ và để gốc Măng có chỗ trống cho ra đời lứa Măng kế tiếp nhiều hơn và khoẻ mạnh hơn. Thu hoạch Măng tơ được 12-15 ngày thì bón thúc 70 kg NPK 21-7- 144 + 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít hữu cơ đạm cá bón gốc Eco Hydro. Thu hoạch tiếp khoảng 12-15 ngày nữa thì Phải Ngưng Thu Hoạch (Không Nên Thu Hoạch Lứa Măng Tơ Quá 1 Tháng), tránh không để cây mất sức, làm ảnh hưởng năng suất, chất lượng của các đời cây/lứa măng sau. - Sau khi trồng 180 ngày (>6 tháng): Tiến hành cắt tỉa bỏ toàn bộ đời cây thứ 4 có đường kính thân #7-8mm trên vườn trồng để thay thế bằng đời cây thứ 5 có đường kính thân #9-10mm rồi xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non không để cỏ già rơi hạt tái sinh cỏ mới. Làm vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ côn trùng hại cây. Bón thúc 10-20 tấn phân Trùn quế+ 3 - 5 lít hữu cơ vi sinh EMZ - USA. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp đất trồng cao #20-30 cm so với mặt đất tự nhiên. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây. Khi cây trưởng thành và đã bắt đầu cho Măng thu hoạch, chỉ nên dùng rơm, trấu mục, bã vụn xơ dừa, bã vụn vỏ cà phê, lục bình, tro trấu, các loại phân xanh, hoặc trồng cây họ đậu, cỏ lạc dại để phủ gốc ngăn cỏ dại; tuyệt đối không nên phủ bạt nilon để khử cỏ dại nữa vì làm như vậy vô tình sẽ tạo ra nơi ẩn nấp cho sâu bọ, côn trùng; cỏ sẽ không mọc được nhưng đồng thời cũng phong toả luôn cả sự hô hấp của bộ rễ cây Măng, cản trở sự phát triển của các chồi Măng, kiềm hãm sự phát triển bình thường của bộ rễ, cây Măng và cả các lứa Măng về sau này mà trước mắt ta chưa thể thấy ngay hạu quả nặng nề của nó. c. Bón phân trong chu kỳ thu hoạch Măng: @ Trong 1 chu kỳ thu hoạch Măng kéo dài 2-3 tháng (#75- 90 ngày): Cần bón thúc 20 ngày/lần với 40-50 kg NPK 21-7-14 + 5 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 3 lít hữu cơ bón gốc Eco Hydro. Tuỳ theo sự phát triển của cây, có thể dùng thêm các loại chế phẩm sinh học bón gốc và bón lá để kích thích cây phát triển, cho nhiều chồi Măng có năng suất và chất lượng tốt hơn. Lượng phân bón sẽ tăng dần theo sức lớn lên từng năm tuổi của cây. Người trồng có thể xẻ rãnh 2 bên mép liếp, đào lỗ hoặc rãnh (sâu 10-15 cm, bán kính #20-25 cm) quanh gốc để bón phân. Cũng có thể bổ sung nước tưới + phân dinh dưỡng pha loãng vào đất trồng thông qua 2-3-4 khúc "ty" ống tưới (đường kính 21mm, sâu 30cm, khoan nhiều lỗ 2-3mm và bịt đáy ống) cắm đứng theo bán kính 20-25 cm quanh gốc hoặc dùng vòi xịt áp lực mạnh cắm sâu xuống đất 10-20 cm. d. Bón phân trong chu kỳ dưỡng cây mẹ trẻ thay thế: @ Trong 1 chu kỳ nghỉ dưỡng cây mẹ trẻ đời sau thay thê cây mẹ già đời trước kéo dài từ 40-45 ngày: Bón thúc với 10-15 tấn phân trùn quế + 2 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA đồng thời 20 ngày/lần bón thúc 50-80 kg NPK 15-15-15 + 2 – 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA. Lượng phân bón thúc này sẽ tăng dần theo sức lớn của các lứa tuổi cây sẽ cho Măng lớn hơn, nhiều hơn ở các năm sau. Sau khi tạm ngưng thu hoạch lứa Măng tơ 12-15 ngày, khi quan sát thấy 3-5 cây mẹ trẻ đời sau vừa đủ lớn, bắt đầu bung tàn cành lá thì tiến hành tỉa bỏ 3-5 cây mẹ già đời trước đã vàng úa, hết khả năng cung cấp Măng, cây bị sâu bệnh, cây yếu cổ rễ đố nghiêng ngả, cây nhỏ và cành lá phát sinh ở phần gốc # 40-50 cm để thông gió phòng tránh côn trùng, nấm bệnh xâm hại. Xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non, tuyệt đổi không đế cỏ già rơi hạt tái sinh cỏ mới, tiến hành bón thúc 4 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 2 lít bón gốc đạm cá Eco Hydro + 1 lít hữu cơ bón lá Eco Nereo và 60-80 kg NPK 16-16-8. Vun đất cao 3-5 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ cây Măng (không để phần trắng chân Măng >5 cm), giữ mặt liếp cao #30 cm so với mặt đất tự nhiên, vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, sâu, bệnh. Dưỡng bộ rễ khoẻ mạnh và bộ lá sum suê, giữ cây đứng thẳng quang hợp với nắng tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây. Khoảng 15-20 ngày sau, khi thấy đường kính thân cây mẹ trẻ đời sau đạt >10 mm + bộ lá chuyển sang màu xanh đậm thì tiến hành cắt hạ bớt ngọn cây Măng ở độ cao không thấp hơn 1,20 - 1,40 mét , bón thúc thêm 60-80 kg NPK 21-7-14 + 3 lít hữu cơ vi sinh EMZ – USA + 1 lít hữu cơ bón gốc Eco Hydro cùng bộ lá sum suê để kích thích cây trổ Măng. Tiến hành vệ sinh vườn trồng, xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non, tuyệt đối không để cỏ già rơi hạt tái sinh. Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc (không để phần trắng chần Măng cao quá >5 cm làm mất năng suất, giảm giá trị thương phẩm). Khoảng 5-10 ngày sau khi cắt hạ ngọn còn 1,20-1,40m, cây sẽ cho lứa Măng mới, bắt đầu thu hoạch lúa Măng thứ hai kéo dài khoảng 2 tháng; sau đó nghỉ dưỡng cây mẹ thay thế #40-45 ngày, rồi thu hoạch lứa Măng thứ ba kéo dài #2,5-3 tháng. Rồi sau đó cứ thế tiếp tục dưỡng cây mẹ đời sau và thu hoạch các lúa Măng tiếp theo. [06]. CÁCH CHĂM SÓC CÂY MĂNG TÂY Vườn Măng tây chăm sóc tốt và đúng kỹ thuật, có năng suất cao bao giờ ở mỗi gốc/bụi Măng cũng phải có 3-5 cây mẹ to khoẻ (đường kính thân cây mẹ sau 6-9 tháng trồng phải to ít nhất bằng ngón tay út trở lên = >9-10mm) kèm theo 3-5 chồi măng khoẻ mạnh và to hơn thân cây mẹ (>10mm) theo thế "Mẹ Bồng Con", "Tre Già Măng Mọc" (Ở mỗi gốc Măng người trồng chọn giữ lại 3-4 hay 5 cây mẹ và 34 hay 5 chồi Măng là tuỳ theo bộ rễ có khoẻ mạnh, bộ lá có sum suê để làm tốt chức năng quang hợp hay không). a. Cách tưới nước và thoát nước cho cây Măng tây: Để có sản phẩm rau Măng tây non mềm, ngon ngọt, tươi giòn với năng suất, chất lượng cao, người trồng cây Măng tây cần phải thường xuyên vệ sinh vườn trồng + xới xáo đất mặt + cung cấp cân đối dinh dưỡng và đầy đủ nước tưới sạch pH=6.5-7.5, duy trì ổn định độ ẩm 50-60 % trong chân đất trồng + chăm sóc bộ rễ cho thật tốt để có cây mẹ to bằng các ngón tay >9-10 mm, nhằm mục đích thu hoạch được thật nhiều Măng to chất lượng loại 1. Nước tưới sạch là yếu tố quyết định năng suất và chất lượng Măng nhiều hay ít, tốt hay xấu. Nước tưới Măng tây phải là nước sạch có độ pH=6.5-7.5, bảo đảm không nhiễm độc tố và kim loại nặng. Cần tránh sử dụng nước sông, nước suối công cộng, chỉ nên sử dụng nước giếng khoan đã qua lắng, lọc để quản lý được chất lượng nguồn nước. Mùa nắng tưới 1-2 lần/ngày, nắng hỗn thì phải tưới 3-4 lần/ngày, phủ xơ dừa, tro trấu, lục bình, trồng cây họ đậu, cỏ lạc, tưới phun sương để giảm nhiệt không khí còn #30°c (>35-37°C cây cho rất ít Măng), làm mát đất và giữ ẩm 50-60% cho đất để có Măng thu hoạch. Mùa mưa độ ẩm trong không khí tăng cao, đất trồng rất dễ bị bão hoà nước, úng rễ, cách tốt nhất là phải có nhà lưới che phủ toàn bộ vườn trồng, hoặc chủ động trải màng phủ 2 bên mép liếp để nước mưa tuột thắng xuống rãnh thoát, nếu để dư nước bộ.lá và bộ rễ cây Măng rất dễ bị úng thối, nấm bệnh và côn trùng xâm hại sẽ làm hỏng cây, chồi Măng sẽ biến dạng cong vẹo, mất giá trị thương phẩm, mất năng suất! Nếu đã lỡ trồng cây Măng ở vùng đất thấp, thường ngập nước hay bị triều cường, cần phải có đê bao, đào mương thoát nước quanh rẫy trồng, sử dụng bơm công suất lớn để tháo nhanh nước ngập ra khỏi đất trồng, tuyệt đối không được để rẫy Măng bị ngập úng quá 8 giờ/ngày. Với diện tích sản xuất lớn, cách tưới tràn kết hợp bón phân qua rãnh thẩm thấu vào chân đất là tiết kiệm, ít tốn kém nhất. Tùy khả năng và điều kiện, cũng có thể tưới phun nước ngược từ mặt luống lên ngọn cây Măng( tưới nhồi 2 giờ tưới+ 2 giờ nghỉ xen kẽ nhau) hoặc tưới tỉa liên tục, tưới nhỏ giọt thẳng vào chân đất trồng. Cách tưới phun sương có thể làm phát sinh nhiều cỏ dại, cũng có thể làm hỏng Măng chưa thu hoạch nếu không kịp chụp nón bảo vệ yếm lá dài và đầu bông các chồi Măng. Cách tưới tràn qua rãnh có thể hạn chế được cỏ dại, nhưng sau khi tưới nếu gặp trời mưa to có thể làm ngập úng chân đất đã ngậm nhiều nước. Cách tưới tỉa liên tục, tưới nhỏ giọt + bón phân pha loãng điều khiển tự động theo công nghệ Isarel để giữ đều độ ẩm 50- 60% trong đất mùa mưa cũng như mùa nắng ở Peru có thể cho năng suất cao đến 60- 80 tấn/ha/năm. Dùng hệ thống tưới tỉa liên tục hoặc tưới nhỏ giọt kết hợp bón phân hữu cơ vi sinh EMZ – USA, phân hữu cơ bón gốc Eco Hydro và hữu cơ bón lá dưỡng chồi non Eco Nereo để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và duy trì thường xuyên độ ẩm 50- 60% trong chân đất trồng, có thể chủ động điều chỉnh lượng nước không để khô hạn làm teo rễ hoặc thừa nước ngập úng bộ rễ quá 8h/ngày (có thể dung ống tưới chuyên dùng 16- 34mm của Isarel (3.000đ/mét); hoặc dùng ống đường kính 34mm- 40mm “Twin Tube” Irregation SHUEN YUE của Taiwan ( 4.000đ/mét); mỗi cuộn dài 100m, cứ cách 22cm lại có 1 điểm tưới gôm 3 tia nước phun sương thật nhuyễn, nếu dùng áp lực mạnh có thể tạo ra 1 tia đứng phun cao 1,50m + 2 tia phun sương 2 bên x mỗi bên 1,5- 2m có tác dụng vừa giảm nhiệt vừa tạo ẩm vườn trồng, nếu dùng áp lực yếu có thể tạo ra 3 tia đứng phun cao 10- 20cm x 2 bên có tác dụng tưới nhỏ liên tục trên mặt luống đất trồng; hoặc cũng có thể dùng ống nhựa đen dẻo cuộn tròn đục lỗ nhỏ giọt bằng đường kim máy may mũi thưa). Người trồng cũng có thể dung vòi phun có áp lực cao bằng máy (cắt bỏ đầu bec ) cắm sâu xuống đất #10- 15cm để tưới nước+ phân loãng. Vì chồi Măng non sinh sôi và phát triển chủ yếu vào ban đêm, không nên tưới nhiều sau 17 giờ chiều có thể làm dư nước ngập úng chân đất trồng và bộ rễ cây Măng tây. Người trồng chỉ nên tưới nước cho cây Măng tây vào các buổi sáng hàng ngày sau khi đã thu hoạch xong lứa Măng tươi mỗi buổi sáng; nếu tưới vào buổi chiều mà gặp trời mưa to vào buổi tối sẽ dư nước ứ đọng không rút thoát đi được, có thể làm chân đất trồng cây Măng ngậm nước kéo dài. Chân đất ngậm nước và ngập úng làm mất dưỡng khí nhiều ngày sẽ làm tổn thương hoặc thối hỏng bộ rễ cây Măng, ngay lập tức sẽ ức chế việc sinh sôi nảy nở các chồi Măng vào buổi tối hôm đó, hoặc có thể làm biến dạng cong vẹo chồi Măng, làm giảm hoặc mất sản lượng Măng vào buổi sáng hôm sau và những ngày sau đó. Trong trường hợp này, dù là đêm tối cũng phải khẩn trương tồ chức tiêu thoát nước cho rẫy Măng. Phải có hệ thống mương thoát nước thật tốt và phải chuẩn bị sẵn bơm nước công suất lớn để tháo nước thật nhanh ra khỏi rẫy trồng Măng. b. Cách làm cỏ cho cây Măng tây. Trồng cây Măng tây trên diện tích lớn, làm cỏ bằng tay sẽ tốn nhiều công sức, thời gian và mất rất nhiều chi phí nhân công. Cách làm cỏ tốt nhất cho vườn/rẫy trông Măng tây là phải thường xuyên xới xáo đất và làm cỏ dứt điểm ngay từ lúc cỏ còn non, tuyệt đối không đế cỏ già rơi hạt tái sinh lớp cỏ con cháu. Ngay từ khi chuẩn bị đất trồng, cần làm cỏ nhiều lần cho thật sạch, phun thuốc diệt mầm cỏ thật kỹ, kết hợp xử lý các chế phẩm sinh học phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ côn trùng. Khi chuẩn bị liếp đất trồng, cân căng dây lấy mực để xẻ rãnh, lên liếp, trồng cây cho thắng hàng. Biện pháp này sẽ giúp ích rất nhiều cho việc làm cỏ bằng máy làm cỏ và xới xáo đất (có thể tự chế), đồng thời tạo đường đi thuận lợi để dùng máy xẻ rãnh bón phân và lấp rãnh bón phân (có thể tự chế), chăm sóc cây và vận chuyển Măng thu hoạch sau này. Trong thời gian mới trồng từ 1-6 tháng tuổi, do cây còn nhỏ bộ rễ chưa phát triển rộng, để hạn chế cỏ người trồng có thể trồng cây Măng với màng phủ nông nghiệp hoặc dùng màng phủ tự huỷ, dùng lục bình, vụn xơ dừa, trấu mục, tro trấu, rơm rạ, mạt cưa,... đã xử lý mầm bệnh, hoặc trồng cây họ đậu, cỏ lạc dại, rau ăn lá,... để phủ gốc cây Măng. Do bộ rễ cây Măng tây rất "nhạy cảm" với môi trường sống, nước tưới và thời tiết (nhất là mùa mưa bão), và do rau Măng tây là sản phẩm phải thu hoạch hàng ngày, nên khi bộ rễ cây trưởng thành đã trải rộng 50-70 cm và cây đã cho thu hoạch Măng thì chỉ nên trồng cây họ đậu, cỏ lạc dại, dùng vỏ đậu, vụn xơ dừa, rơm rạ, tro trấu, lục bình, vỏ cà phê,... đã xử lý nấm bệnh để phủ gốc, tuyệt đối không nên dùng bạt nilon phủ gốc để khử cỏ nữa, vì như vậy sẽ vô tình tạo nơi ẩn nấp cho côn trùng, phong toả dưõng khí hô hấp của bộ rễ và ngăn cản sự tác động có lợi của ánh nắng, phá hỏng sự phát triển bình thường của cây Măng và các chồi Măng non, sẽ ảnh hƣởng nặng nề đến sự phát triển của các thế hệ/đời cây Măng về sau (cỏ mà không mọc nổi thì bộ rễ của cây Măng cũng sẽ bị hậu quả tương tự như vậy, có khi người trồng phải huỷ bỏ cả vườn/rẫy Măng chỉ sau vài đợt thu hoạch !). Vun đất cao #3-5 cm đậy gốc, giữ mặt liếp đất trồng cao 20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, sửa dây giăng để giữ cây đứng thẳng. Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bộ rễ khoẻ mạnh để cây Măng bung mạnh cành lá sum suê lấy nắng quang hợp tạo ra năng lượng hữu cơ tổng hợp dinh dưỡng nuôi cây + Tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây bị đổ nghiêng ngả, cây già đời trước, cây nhỏ và cành lá phát sinh ở phần gốc #50 cm để thông gió phòng tránh côn trùng, nấm bệnh + Vệ sinh vườn trồng, phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh, sâu bọ hại cây. Làm như vậy sẽ giúp cho cây mẹ nhanh chóng phát triển bộ rễ, mau to gốc, tạo ra điều kiện cơ bản để cây cho Măng to hơn, thu hóạch lứa sau nhiều hơn, cao hơn lứa trước. Cung cấp nước tưới và dinh dưỡng không đây đủ, không cân đối phân đa trung - vi lượng, vi sinh, bộ rễ thiếu dưỡng chất, hoặc cắt hạ ngọn thấp hơn 1,201,40m, đường kính thân cây mẹ ốm hơn <7-8 mm, bộ lá cây Măng tây sẽ phát triển kém, không đủ sức quang hợp, chồi Măng non sẽ phát triển chậm (có khi phải mất 2-3 ngày tuổi thay vì chi cần 1 ngày tuổi là chồi Măng đã đủ chiều cao 23-25 cm để thu hoạch), cọng Măng có gốc to những đầu bông nhỏ nhọn, bị kéo xơ già hoá và trổ tay cành lá làm mất giá trị thương phẩm. a. Cách thu hoạch sản phẩm rau Măng tây xanh: Chồi măng non phát triển chủ yếu vào ban đêm, tuỳ nguồn dinh dưỡng và nước tưới cung cấp đủ hay thiếu, sau 1 đêm tuổi chúng có thể vượt cao 15-20-25 cm đủ để thu hoạch. Việc thu hoạch rau Măng tây khá đơn giản, chỉ cần giật hái bằng tay (hoặc dùng dao cắt) như thu hoạch hoa Huệ. Thời gian thu hoạch thông thường từ 5h30-8h30 sáng mỗi ngày, khi Măng chưa tiếp xúc với nắng để tránh bị héo, mềm yểu nhanh sau thu hoạch. Từ năm thứ 3-4-5, khi sản lượng nhiều thì có thể thu hoạch thêm vào buổi chiều mát, khi mặt trời đã lặn. Trước khi thu hoạch Măng sáng/chiều, cần tiến hành tưới nhẹ cho rẫy Măng để bố sung nước chống "hóc" và chống "sốc" cho Măng sau khi hái khỏi vườn trồng, giữ tươi lâu cho Măng thương phẩm, để Măng thương phẩm có chất lượng non mềm, tươi dòn, ngon ngọt đặc trưng. Khi các chồi Măng to đường kính giữa thân măng >8-10-12 mm nhô lên cao khỏi mặt đất 17-20-23 cm (#1 gang tay) là lúc cần phải thu hoạch ngay để có được sản phẩm Măng non mềm, đâu bông còn búp, thân măng tươi giòn, chất lượng cao (lúc này chồi Măng mới có 1 đêm tuổi nên chua kịp kéo xơ, già hoá). Chọn các chồi Măng có phần thân xanh nhú trên mặt đất cao 17-20-23 cm, đầu bông (đài lá non) còn búp ôm sát dính liền thân Măng, dùng dao cắt hoặc dùng tay nắm sát gốc nghiêng 45°C xoay và giật nhẹ lên như thu hoạch hoa Huệ mà không để lại vết thương. Cách thu hoạch bằng tay có lợi hơn dùng dao cắt vì sẽ tránh được việc vô tình làm tổn thương các chồi Măng khác, để lại vết thương có thể làm thối hỏng phần gốc Măng còn lại ở dưới mặt đất sẽ tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm hại bộ rễ ! Chồi Măng thu hoạch sớm (từ lúc đầu bông còn búp) dù cọng Măng ngắn (dài/cao 13-17-20-23 cm như tiêu chuẩn nước ngoài) sẽ có đường kính thân Măng to >10-15-20 mm, non mềm giòn rụm, có vị ngọt và mùi thơm đặc trưng, không có xơ, chất lượng cao hơn Măng thu hoạch trễ (khi đầu Măng đã trổ bông) có cọng Măng dài/cao hơn 25-27 cm, nhưng đường kính thân Măng nhỏ hơn <10 mm, thân Măng kéo xơ già hoá, đầu Măng đã trổ bông, chất lượng Măng sẽ kém hơn. Rau Măng tây sau khi thu hoạch cần phải tránh không để tiếp xúc với ánh nắng, đem ngay vào nơi thoáng mát, nhanh chóng tiến hành phân loại Măng loại 1 và Măng loại 2 theo yêu cầu của đơn vị thu mua: Dùng vòi nước mạnh xịt rửa sạch đất, cát nhưng tuyệt đối không đƣợc để ƣớt đầu Măng vì nước ứ đọng sẽ làm thối hổng các búp lá non, hư hỏng đầu bông chồi Măng nhanh chóng (nếu lỡ để ướt đầu bông chồi Măng thì phải giũ sạch nước và làm khô bằng quạt gió), cắt cỡ, dùng loại dây không có hoá chất độc hại cột thành bó 0,50 - 1kg, dùng giấy chuyên dùng hoặc giấy báo sạch (giấy trắng không có mực in) gói bảo vệ đầu bông bó Măng tránh không để va chạm làm dập hỏng đầu bông, rồi xếp thẳng đứng vào thùng carton cứng 5-7 lớp sóng hoặc két/giỏ nhựa, thùng xốp ở đáy có lót vật liệu xốp mềm ẩm nước hoậc nước đá "gel" để giữ mát, chống sốc "ổ gà" và chống "hóc" cho Măng trong quá trình vận chuyển, khẩn trương chuyển giao ngay cho đại lý thu mua trong ngày để họ kịp thời gian chế biến, bảo quản mát, phân phối ra thị trường nội địa hoặc vô bao bì, đóng kiện xuất khẩu. Rau Măng tây nếu chưa kịp sơ chế hoặc sử dụng ngay thì cần phải nhanh chóng đưa vào nơi thoáng mát, tiến hành giải nhiệt rồi làm lạnh nhanh, đưa vào bảo quản mát trong kho mát nhiệt độ >2-5°C + ẩm độ 90% (lạnh+khô của tủ lạnh sẽ làm các loại rau củ quả và rau Măng tây mất nước và mau héo; nếu đông lạnh dưới 0°c để lâu lấy ra không dùng kịp Măng tây sẽ bị ngậm nước tổn thương lạnh). Chồi Măng sau khi thu hoạch vẫn còn "sống" chứ chưa "chết" hẳn, nếu cắm vào 1-2 cm nước lạnh sạch để 2-3 giờ sẽ phát triển vượt thêm chiều cao 1-2-3 mm, đường kính thân Măng sẽ ốm bớt 0,1-0,2 mm. Nếu ngâm/cắm chân Măng vào nước để lâu qua đêm, chân Măng sẽ ngả vàng như đóng phèn, dễ bị thối nhũn rỗng ruột, thân Măng sẽ bị kéo xơ già hoá, giảm hương vị và tính chất tươi giòn, ngon ngọt đặc trưng, đầu Măng ối đọng nước sẽ đổi màu, thối hỏng, bốc mùi khó chịu. Tiếp tục thu hoạch Măng mỗi ngày cho đến cuối mỗi chu kỳ thu hoạch Măng 2,5 - 3,5 tháng, khi thấy đƣờng kính thân Măng nhỏ hơn cây bút bi <7-8 mm + cây mẹ già (đời trƣớc) có dấu hiệu vàng úa lá (lão hoá) Thì Phải Ngưng Thu Hoạch Ngay, rồi tiến hành trẻ hoá rẫy Măng bằng cách chọn giữ lại 3- 5 chồi Măng to khoẻ sạch bệnh ở mỗi gốc để dưỡng làm cây mẹ trẻ (đời sau) thay thế, bỏ nón chụp đầu Măng ra kết hợp tăng cường phân hữu cơ vi sinh EMZ – USA. Việc trẻ hoá rẫy Măng thường được thực hiện bằng 2 cách: a. Hoặc tiến hành xử lý tập trung: Sau #2,5 - 3,5 tháng thu hoạch Măng thì phải nghỉ dưỡng cây #40-45 ngày, trong thời gian này người trồng sẽ đồng loạt tỉa/cẳt bỏ toàn bộ số cây mẹ già cũ trên cả vườn trồng để chờ thay thành đời cây mẹ trẻ mới, tiến hành xử lý thuốc bảo vệ thực vật, khử tuyến trùng, nấm bệnh, sâu bọ gây hại vườn trồng. b. Hoặc tiến hành xử lý cục bộ, riêng lẻ ở từng gốc/bụi Măng để vẫn duy trì việc thu hoạch Măng liên tục hàng ngày: Ngay sau khi thu hoạch #10-15 ngày trong mỗi chu kỳ thu hoạch Măng, người trồng chọn giữ lại 3-5 chồi Măng sạch bệnh, to khoẻ hơn cây mẹ ở từng gốc/bụi Măng dưỡng làm cây mẹ trẻ mới theo thế "3-5 mẹ bồng 3-5 con". Khi cây mẹ trẻ mới vừa đủ lớn, đường kính thân đạt >10 mm + bắt đầu bung tán cành lá thì tỉa bỏ cây mẹ già cũ vàng úa, cây bị sâu bệnh, cây nhỏ và cành lá phát sinh ở phần gốc #50 cm đề thông gió phòng bệnh, xới xáo đất mặt, làm sạch cỏ non, đồng thời bón thúc 90-130 kg NPK 15-15-15 + 5 - 7 lít hữu cơ vi sinh EMZ - USA, vun đất cao #3-5 cm đậy gốc cây Măng và giữ mặt liếp đất trồng cao 20-30 cm so với mặt đất tự nhiên, giữ cây đứng thẳng để lấy nắng quang hợp, phun thuốc phòng ngừa tuyến trùng, nấm bệnh, côn trùng hại cây. b. Cách phân loại sản phẩm rau Măng tây xanh Ngoài hương vị và màu sắc đặc trưng, đầu bông búp với các đài lá non còn ôm sát dính liền thân Măng, đường kính thân Măng và độ dài chồi Măng là các tiêu chuẩn cơ bản phân loại rau Măng tây :