Tài liệu Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương việt nam chi nhánh ninh thuận

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HUỲNH HẠNH DIỆU HUY QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH THUẬN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HUỲNH HẠNH DIỆU HUY QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH THUẬN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Lê Đình Hạc THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018 TÓM TẮT Hệ thống ngân hàng giữ vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế. Ngân hàng thường được coi là hệ tuần hoàn vốn của nền kinh tế từng quốc gia và toàn cầu. Tuy nhiên, hoạt động ngân hàng luôn gắn liền với những rủi ro tiềm ẩn. Điển hình như sự suy thoái nền kinh tế năm 2009 đến nay phần lớn là do sự phá sản của các ngân hàng trên phạm vi toàn thế giới. Tình trạng phá sản này là kết quả của cuộc khủng hoảng thị trường cho vay thế chấp “dưới chuẩn” của thị trường tài chính Mỹ. Sau khi phân tích tình hình này, các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng việc cấp tín dụng dễ dàng và quản trị rủi ro tín dụng lỏng lẻo đã gây ra hậu quả nặng nề trong lĩnh vực ngân hàng và từ đó ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu. Điều này cho thấy vai trò quan trọng hàng đầu của việc dự báo và quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động tài chính ngân hàng. Một ngân hàng hoạt động kinh doanh hiệu quả, có năng lực tài chính mạnh và có hệ thống quản lý rủi ro đồng bộ, hiệu quả và chuyên nghiệp sẽ đảm bảo cho sự tăng trưởng tín dụng an toàn và bền vững. Vì vậy, việc quản trị rủi ro tín dụng đã trở thành vấn đề cấp thiết cho các ngân hàng nói chung và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận nói riêng trong hoạt động cho vay. Xuất phát từ yêu cầu nêu trên, tác giả đã nghiên cứu đề tài “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận”. Luận văn phân tích một cách toàn diện lý thuyết về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng. Ngoài ra, luận văn cũng phân tích kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của một số nước trên thế giới và rút ra kinh nghiệm cho các ngân hàng thương mại nói chung và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận nói riêng. Luận văn phân tích thực trạng rủi ro tín dụng và thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017. Trong đó, luận văn tập trung vào việc sử dụng các phiên bản của Hiệp ước Basel trong công tác quản trị rủi ro tín dụng. Từ đó, tổng kết được những hạn chế, đưa ra các nguyên nhân cần khắc phục và đề xuất giải pháp quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận cũng như đưa ra những khuyến nghị cần thiết. Với những kết quả nghiên cứu trên , tác giả hy vọng có thể khắc phục được những hạn chế , hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụngtại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận trong thời gian tới. LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là: HUỲNH HẠNH DIỆU HUY Ngày sinh: 18/02/1991 Nơi sinh: Bình Thuận Hiện công tác tại: Phòng Khách hàng– Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Ninh Thuận. Là học viên cao học khóa XVII của Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Cam đoan đề tài: “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận” Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Đình Hạc Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi Ninh Thuận, ngày tháng năm 2018 Học viên Huỳnh Hạnh Diệu Huy LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới đến Trường Đa ̣i học Ngân hàng TP .HCM, Phòng đào tạo sau đại học, các Thầy Cô giáo đã trực tiếp giảng dạy truyền đạt những kiến thức khoa học chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, đặc biệt là TS. Lê Đình Hạc đã trực tiếp hướng dẫn , dìu dắt, giúp đỡ tôi với những chỉ dẫn khoa học quý giá trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luâ ̣n văn "Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận". Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đế n Ban Giám đốc, các Anh/chị lãnh đạo phòng và các Anh/chị đồng nghiệp tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Ninh Thuận nói riêng và Ngân hàng Thương ma ̣i Cổ phầ n Ngoa ̣i thương Viê ̣t Nam nói chung đã giúp đỡ, hỗ trơ ̣ tôi trong quá trình thu thập dữ liệu và thông tin của luận văn. Sau cùng tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình đã luôn tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học cũng như thực hiện luận văn. Do thời gian có hạn, khả năng tiếp cận những nguồn tài liệu khoa học còn hạn chế và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn còn nhiều thiếu sót , rất mong nhận được ý kiến góp ý của Quý Thầy Cô và các ba ̣n ho ̣c viên. Tôi xin chân thành cảm ơn. MỤC LỤC TÓM TẮT LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN PHÂN MỞ ĐẦU .............................................................................................................. i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................................... viii DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................. ix DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................................. ix DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................................ x DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................................................................................... x CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG ................. 1 1.1 Rủi ro tín dụng ........................................................................................................... 1 1.1.1 Khái niệm rủi ro....................................................................................................... 1 1.1.2 Phân loại rủi ro ........................................................................................................ 1 1.1.3 Khái niệm rủi ro tín dụng ........................................................................................ 3 1.1.4 Các loại rủi ro tín dụng ............................................................................................ 4 1.1.5 Nguyên nhân của rủi ro tín dụng ............................................................................. 5 1.1.5.1 Nguyên nhân từ phía khách hàng ....................................................................... 5 1.1.5.2 Nguyên nhân từ phía ngân hàng ......................................................................... 6 1.1.5.3 Nguyên nhân từ môi trường bên ngoài ............................................................... 7 1.1.6 Tiêu chí đánh giá rủi ro tín dụng ............................................................................. 8 1.2 Quản trị rủi ro tín dụng tại các NHTM ...................................................................... 9 1.2.1 Khái niệm ................................................................................................................ 9 1.2.2 Sự cần thiết phải quản trị rủi ro tín dụng của NHTM ........................................... 10 1.2.3 Nguyên tắc của Basel về quản trị rủi ro tín dụng .................................................. 11 1.2.4 Nội dung quản trị rủi ro tín dụng ........................................................................... 13 1.2.4.1 Nhận diện rủi ro tín dụng .................................................................................. 14 1.2.4.2 Đo lường rủi ro tín dụng ................................................................................... 14 1.2.4.3 Xây dựng chính sách tín dụng thích hợp........................................................... 19 1.2.4.4 Thiết lập quy trình cấp tín dụng ........................................................................ 21 1.2.4.5 Tổ chức bộ máy quản trị rủi ro tín dụng ........................................................... 22 1.2.4.6 Kiểm soát rủi ro tín dụng .................................................................................. 24 1.2.4.7 Điều chỉnh sau giám sát .................................................................................... 25 1.2.4.8 Xử lý rủi ro tín dụng .......................................................................................... 25 1.3 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng trên thế giới .................................................. 27 1.3.1 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của một số ngân hàng nước ngoài .............. 27 1.3.1.1 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của Trung Quốc .................................... 27 1.3.1.2 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của Mỹ ................................................... 27 1.3.1.3 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của Thái Lan ......................................... 28 1.3.1.4 Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của Nhật Bản ......................................... 30 1.3.2 Bài học kinh nghiệm đối với các NHTM ở Việt Nam .......................................... 30 KẾT LUẬN CHƢƠNG I ............................................................................................. 32 CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH THUẬN ..................................................................................... 33 2.1 Quá trình hình thành và phát triển của Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận ...... 33 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Vietcombank ........................................... 33 2.1.2 Cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý ........................................................................ 34 2.1.3 Quá trình hành thành và phát triển của Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận ... 35 2.2 Thực trạng hoạt động tín dụng tại Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận ............. 36 2.2.1 Các sản phẩm tín dụng .......................................................................................... 36 2.2.2 Kết quả hoạt động tín dụng ................................................................................... 37 2.2.2.1 Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn .............................................................................. 37 2.2.2.2 Cơ cấu tín dụng theo đối tượng cho vay ............................................................ 39 2.2.2.3 Chỉ tiêu định lượng về tăng trưởng – thu nhập.................................................. 40 2.2.3Thực trạng rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận .............................................................................................................................. 41 2.3 Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận .................................................................................................... 42 2.3.1 Nội dung quản trị rủi ro tín dụng ........................................................................... 42 2.3.1.1 Nhận diện rủi ro ................................................................................................ 42 2.3.1.2 Về đánh giá xếp loại và đo lường rủi ro tín dụng ............................................. 46 2.3.1.3 Thiết lập chính sách tín dụng ............................................................................ 47 2.3.1.4 Thiết lập quy trình cấp tín dụng ........................................................................ 48 2.3.1.5 Tổ chức thực hiện .............................................................................................. 49 2.3.1.6 Về kiểm soát rủi ro tín dụng .............................................................................. 49 2.3.1.7 Xử lý rủi ro ........................................................................................................ 50 2.3.2 Những kết quả đạt được ........................................................................................ 51 2.3.3 Một số hạn chế trong quản trị rủi ro tín dụng ........................................................ 52 2.3.4 Nguyên nhân ảnh hưởng đến hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Chi nhánh Ninh Thuận ........................................... 55 2.3.4.1 Nguyên nhân từ phía ngân hàng ....................................................................... 55 2.3.4.2 Nguyên nhân từ phía khách hàng ..................................................................... 57 2.3.4.3 Nguyên nhân từ môi trường kinh doanh ........................................................... 57 KẾT LUẬN CHƢƠNG II............................................................................................ 59 CHƢƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NINH THUẬN ......................................................................................................................... 60 3.1 Định hướng phát triển của Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam đến năm 2020 ................................................................................................................. 60 3.1.1 Định hướng phát triển của Vietcombank .............................................................. 60 3.1.2 Định hướng về công tác quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận .................................................................... 60 3.2 Giải pháp hoàn thiện quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận ......................................................... 62 3.2.1 Về công tác dự báo và nhận diện rủi ro ................................................................. 62 3.2.2 Xây dựng chính sách khách hàng trong hoạt động tín dụng ................................. 63 3.2.3 Nâng cao chất lượng công tác thẩm định và phân tích tín dụng ........................... 63 3.2.4 Phát hiện, theo dõi và xử lý nợ có vấn đề ............................................................. 65 3.2.5 Tuân thủ chính sách tín dụng, quy định, quy trình của Vietcombank .................. 66 3.2.6 Kết hợp thực hiện bảo hiểm tín dụng .................................................................... 67 3.2.7 Xây dựng chương trình hội ý bán hàng đầu ngày ................................................. 68 3.3 Một số kiến nghị: ..................................................................................................... 69 3.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước: .............................................................................. 69 3.3.2 Đối với Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam ............................................ 70 3.3.4 Kiến nghị khác: ..................................................................................................... 75 KẾT LUẬN CHƢƠNG III .......................................................................................... 77 KẾT LUẬN TOÀN BÀI .............................................................................................. 78 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 80 i PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết và ý nghĩa thực tiến, khoa học của đề tài: Hoạt động tín dụng đã và đang là một trong những hoạt động kinh doanh chính đem lại nguồn thu chủ yếu cho các NHTM. Tuy nhiên, cùng với việc đem lại thu nhập đáng kể cho ngân hàng thì lĩnh vực tín dụng cũng là lĩnh vực có rủi ro lớn nhất. Hậu quả của rủi ro tín dụng đối với ngân hàng thường rất nặng nề: làm tăng thêm chi phí của ngân hàng, thu nhập lãi bị chậm hoặc mất đi cùng với sự thất thoát vốn vay, làm xấu đi tình hình tài chính và cuối cùng làm tổn hại đến uy tín và vị thế của ngân hàng. Rủi ro tín dụng luôn song hành với hoạt động tín dụng, không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro tín dụng mà chỉ có thể áp dụng các biện pháp để phòng ngừa hoặc giảm thiểu thiệt hại tối đa khi rủi ro xảy ra. Đứng trên quan điểm quản lý toàn bộ hoạt động ngân hàng nói chung và hoạt động tín dụng nói riêng, một tỷ lệ tổn thất dự kiến đối với hoạt động tín dụng phải luôn được xác định trong chiến lược hoạt động chung. Khi ngân hàng kinh doanh với một mức tổn thất thấp hơn hoặc bằng mức tỷ lệ tổn thất dự kiến thì đó là sự thành công trong lĩnh vực quản lý rủi ro. Ngân hàng phải bằng nhiều biện pháp tác động đến hoạt động tín dụng để hạn chế tối đa rủi ro tín dụng nhằm góp phần đạt tới mục tiêu hoạt động tín dụng an toàn, hiệu quả trong tăng trưởng. Thực tiễn hoạt động tín dụng của Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam thời gian qua cũng cho thấy rủi ro tín dụng của toàn hệ thống chưa được kiểm soát một cách hiệu quả và đang có xu hướng ngày một gia tăng. Chính vì vậy, yêu cầu cấp bách đặt ra là rủi ro tín dụng phải được quản lý, kiểm soát một cách bài bản và có hiệu quả, đảm bảo tín dụng hoạt động trong phạm vi rủi ro chấp nhận được, hỗ trợ việc phân bổ vốn hiệu quả hơn trong hoạt động tín dụng, giảm thiểu các thiệt hại phát sinh từ rủi ro tín dụng và tăng thêm lợi nhuận kinh doanh của ngân hàng. Góp phần nâng cao uy tín và tạo ra lợi thế của ngân hàng trong cạnh tranh. Một ngân hàng hoạt động kinh doanh có hiệu quả, có năng lực tài chính mạnh và quản lý được rủi ro trong giới hạn cho phép sẽ tạo được niềm tin của khách hàng và nâng cao được vị thế, uy tín đối với các tổ chức kinh tế, tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Đây là điều vô cùng quan trọng giúp ngân hàng đạt được mục tiêu tăng trưởng ii và phát triển bền vững cũng như thực hiện thành công các hoạt động hợp tác, liên doanh liên kết trong xu thế hội nhập. Đó là lý do tôi chọn đề tài “Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam – Chi nhánh Ninh Thuận” để làm đề tài nghiên cứu. 2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan:  Các công trình nghiên cứu trƣớc đây: Các công trình nghiên cứu có giá trị tham khảo như sau:  Luận án tiến sỹ kinh tế của tác giả Bùi Diệu Anh “Quản trị danh mục cho vay tại các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam” bảo vệ tại Đại Học Ngân hàng TP.HCM, năm 2012. Luận án bao gồm 3 nội dung chính: (1) Lý luận cơ bản về quản trị danh mục cho vay tại Ngân hàng thương mại, (2) Thực trạng quản trị danh mục cho vay tại các Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam, (3) Giải pháp hoàn thiện hoạt động quản trị danh mục cho vay tại các Ngân hàng TMCP Việt Nam. Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu tổng hợp, phương pháp thống kê, phương pháp toán học trong việc đề xuất áp dụng 2 mô hình phân phối tổn thất của danh mục cho vay. Đề xuất đóng góp của công trình nghiên cứu: (1) Đề xuất xây dựng mô hình đo lường rủi ro danh mục ứng dụng vào các ngân hàng thương mại, (2) Đề xuất ứng dụng các công cụ kỹ thuật hiện đại như hoán đổi rủi ro, chứng khoán hóa nợ trong việc điều chỉnh danh mục phù hợp. Đề tài nghiên cứu với quy mô rộng trên hầu hết tất cả các ngân hàng thương mại.  Luận án tiến sỹ kinh tế của tác giả Nguyễn Hữu Thủy“Những giải pháp chủ yếu hạn chế rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại nước ta trong giai đoạn hiện nay” bảo vệ tại Đại học Kinh tế quốc dân, năm 1996. Nghiên cứu đã đề cập đến đặc điểm của quá trình hình thành và hoạt động của hệ thống NHTM nước ta còn quá non trẻ. Điều kiện về vốn nghèo nàn, công nghệ ngân hàng lạc hậu, sản phẩm đơn điệu. Đội ngũ cán bộ ngân hàng còn thiếu kinh nghiệm, thiếu kiến thức về một ngân hàng trong nền kinh tế thị trường. Việc mở rộng quy mô tín dụng vượt quá khả năng quản trị, điều hành,…Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất iii những giải pháp nhằm hạn chế và ngăn ngừa rủi ro tín dụng. Trong đó, tập trung phân tích các trọng tâm bao gồm việc đào tạo cán bộ, sắp xếp bộ máy, mạng lưới, kiểm tra kiểm soát cũng như việc đa dạng hóa sản phẩm và phát triển sản phẩm mới. Luận án sử dụng các phương pháp lý thuyết hệ thống duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, phân tích hoạt động kinh tế, toán học, thống kê, điều tra chọn mẫu.  Luận án tiến sỹ kinh tế của tác giả Lê Thị Huyền Diệu“Luận cứ khoa học về xác định mô hình quản lý rủi ro tín dụng tại hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam” bảo vệ tại Học viện Ngân hàng, năm 2010. Luận án bao gồm 3 nội dung chính: (1) Mô hình quản lý rủi ro tín dụng và điều kiện áp dụng, (2) Thực trạng mô hình quản lý rủi ro tín dụng tại hệ thống NHTM Việt Nam, (3) Xác định mô hình quản lý rủi ro tín dụng trong điều kiện cụ thể của hệ thống NHTM Việt Nam. Luận án sử dụng phương pháp chuyên gia, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp phân tích. Đề xuất đóng góp của công trình nghiên cứu: (1) Luận án hệ thống hóa rõ nét nội dung cơ bản của quản trị rủi ro tín dụng, trên cơ sở đó đưa ra các mô hình quản lý rủi ro và điều kiện áp dụng, (2) Hệ thống nội dung quản lý rủi ro tín dụng ở các bước cơ bản: nhận biết rủi ro, đo lường rủi ro, quản lý rủi ro, kiểm soát rủi ro và xử lý nợ, (3) Luận án cũng nghiên cứu thực trạng rủi ro tín dụng của hệ thống NHTM Việt Nam trước năm 2000 và sau năm 2000.  Các bài báo, tạp chí có giá trị tham khảo:  Tác giả Nguyễn Đào Tố đã có bài viết về “Xây dựng mô hình quản trị rủi ro tín dụng từ những ứng dụng nguyên tắc Basel về quản lý nợ xấu” trên Tạp chí công nghệ Ngân hàng, Vietcombank Quảng Ngãi – số 5 tháng 3/2008. Bài viết đã nghiên cứu về: (1) Những tín hiệu mới trong mô hình quản trị rủi ro tín dụng của các Ngân hàng Việt Nam, (2) Nguyên tắc Basel về quản lý nợ xấu – Những định hướng trong xây dựng mô hình quản lý rủi ro tín dụng hiện đại, (3) Những ứng dụng của nguyên tắc Basel về quản lý nợ xấu trong xây dựng mô hình quản trị rủi ro tín dụng tại Việt Nam. iv  TS. Trầm Thị Xuân Hương đã có bài nghiên cứu về “Ứng dụng xếp hạng tín dụng nội bộ theo yêu cầu Basel trong quản trị rủi ro tín dụng tại các Ngân hàng thương mại VN” đăng trênTạp chí Phát triển kinh tế - Số 222 Tháng 4/2009. Bài nghiên cứu đã đưa ra từng mức hạng của khách hàng và quy định cụ thể về cấp tín dụng, giám sát cho vay cũng như phân loại nợ, trích lập dự phòng đối với từng mức hạng này. Bài nghiên cứu cũng đưa ra một số vấn đề cần quan tâm khi xây dựng và ứng dụng XHTN tại các NHTM, từ đó đề ra một số giải pháp về phía NHTM, Nhà nước và Doanh nghiệp.  ThS. Trần Thị Phương Thảo và ThS. Ngô Sỹ Nam đã có bài viết về “Quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng theo thông lệ quốc tế” trên Tạp chí Thị trường tài chính tiền tệ Số 19 (460) – Tháng 10/2016, trang 36 – 38. Bài viết đã đề xuất việc vận dụng lý thuyết về quản trị rủi ro của Arthur Williams vào hoạt động của các cơ quan giám sát cũng như NHTM nhằm nâng cao hiệu quả quản trị trong điều kiện tại Việt Nam còn hạn chế nhiều về các nguồn lực thông tin, năng lực bản thân ngân hàng và phù hợp với quan điểm rủi ro tín dụng là không thể loại bỏ hoàn toàn. 3. Mục đích, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu:  Mục tiêu tổng quát: Qua nghiên cứu những vấn đề lý thuyết về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng tại các ngân hàng thương mại, từ đó thực hiện phân tích, đánh giá hệ thống quản trị rủi ro tín dụng đang được triển khai xây dựng và áp dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam nói chung và thực tế tại Chi nhánh Ninh Thuận nói riêng nhằm tìm ra và đề xuất một số giải pháp hiệu quả trong việc áp dụng và nâng cao chất lượng quản trị rủi ro tín dụng tại Vietcombank – Chi Nhánh Ninh Thuận.  Mục tiêu cụ thể: + Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại nhằm góp phần làm rõ các nội dung cơ bản về lý luận quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại. + Phân tích thực trạng hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại Vietcombank – Chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017. v + Đánh giá điểm mạnh và hạn chế những thực trạng trong hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại Vietcombank – Chi nhánh Ninh Thuận. + Tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất các giải pháp cho việc quản trị rủi ro tín dụng, nhằm giúp ngân hàng hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng. 4. Câu hỏi nghiên cứu: Để đạt được mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu, luận văn tập trung giải quyết các câu hỏi sau đây:  Có những cơ sở lý luận chủ yếu nào về quản trị RRTD của NHTM? Sự cần thiết phải quản trị rủi ro tín dụng?  Thực trạng về quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 như thế nào?  Hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong việc quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng này là gì?  Có những giải pháp và kiến nghị gì để hoàn thiện quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận? 5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu:  Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn: Hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại Vietcombank – Chi nhánh Ninh Thuận.  Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: Quản trị rủi ro tín dụng tại Vietcombank trên địa bàn Ninh Thuận. + Thời gian nghiên cứu: số liệu thu thập từ năm 2015 – 2017. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu: Để thực hiện được các mục tiêu và nội dung nghiên cứu đặt ra, đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu như sau:  Phương pháp tổng hợp sử dụng nhằm kế thừa những lý luận về quản trị rủi ro tín dụng đang được áp dụng, từ đó hình thành cơ sở lý luận cho luận văn.  Phương pháp thống kê sử dụng để thu thập số liệu về tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận cũng vi như thực trạng về quản trị rủi ro tín dụng qua các năm (số tuyệt đối, số tương đối, xu hướng phát triển qua thời gian,…). Ngoài ra, nó còn được sử dụng để đánh giá chất lượng rủi ro tín dụng của các NHTM Việt Nam thông qua phân tích mô hình quản trị rủi ro ở một số nước phát triển đặc biệt là các chuẩn mực Basel I và Basel II trong quản trị rủi ro tín dụng,…  Phương pháp diễn dịch và quy nạp: đề tài sử dụng phương pháp diễn dịch để phân tích thực trạng và đưa ra những kết luận về quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận. Bên cạnh phương pháp diễn dịch, từ quan sát thực trạng rủi ro tín dụng của ngân hàng, đề tài đã sử dụng phương pháp quy nạp để tổng quát hóa thành những điểm chung nhất, đặc trưng nhất trong trị rủi ro tín dụng của ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận trong giai đoạn 2015 – 2017. 7. Cơ sở lý luận và dữ liệu nghiên cứu:  Đối với các thông tin, dữ liệu trình bày trong Chương 1 Cơ sở lý luận, tác giả sử dụng những dữ liệu, thông tin thu thập trong các sách, tài liệu, tạp chí, luận án. Trong số này có các dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp. Điều này sẽ được tác giả chú thích cụ thể khi trích dẫn.  Đối với các số liệu phản ánh quá trình thành lập, tình hình hoạt động kinh doanh, thực trạng rủi ro tín dụng tại Chương 2, luận văn sử dụng số liệu nội bộ hàng năm của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận.  Ngoài ra tác giả còn thu thập dữ liệu trên các website đáng tin cậy. Tất cả các nguồn này đều được liệt kê đầy đủ trong danh mục tài liệu tham khảo. 8. Những đóng góp mới của luận văn:  Luận văn đánh giá và chỉ rõ những mặt được và chưa được trong quản trị rủi ro tín dụng của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận qua các năm, đặc biệt là việc quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel II. Từ đó, đưa ra giải pháp phù hợp với điều kiện của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận, nhằm thực hiện tốt hơn công tác quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng này vii  Điểm mới xét về mặt không gian: Luận văn thực hiện nghiên cứu quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam– chi nhánh Ninh Thuận. Các công trình nghiên cứu trước đây chưa đi vào nghiên cứu đối tượng nghiên cứu này.  Điểm mới xét về mặt thời gian: luận văn nghiên cứu quản trị rủi ro tín dụng giai đoạn 2015 – 2017. 9. Nội dung và kết quả nghiên cứu:  Luận văn phân tích một cách toàn diện lý thuyết về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng. Ngoài ra, luận văn cũng phân tích kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng trên thế giới và rút ra kinh nghiệm cho các ngân hàng thương mại nói chung và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam nói riêng.  Phân tích thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại Thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015-2017. Đánh giá ưu điểm, hạn chế, phân tích nguyên nhân của những hạn chế trong quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng này.  Đề xuất giải pháp để hoàn thiện quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại Thương Việt Nam – chi nhánh Ninh Thuận và đưa ra những kiến nghị cần thiết. viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT NHTM Ngân hàng thương mại XHTN Xếp hạng tín nhiệm TMCP Thương mại cổ phần NHNN Ngân hàng Nhà nước RRTD Rủi ro tín dụng CIC Hệ thống thông tin tín dụng (Credit Information Center) HĐQT Hội đồng quản trị CBTD Cán bộ tín dụng TSBĐ Tài sản bảm đảm TCTD Tổ chức tín dụng Vietcombank Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam Vietcombank Ninh Thuận, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Vietcombank – chi Ninh Thuận nhánh Ninh Thuận SMEs Doanh nghiệp vừa và nhỏ CBKH Cán bộ khách hàng NIM Hệ số chênh lệch lãi ròng (Net interest Margin) PD Xác suất vỡ nợ (Probability at Default) GHTD Giới hạn tín dụng QHKH Quan hệ khách hàng DPRR Dự phòng rủi ro LGD EL Tỷ trọng % số dư rủi ro ngân hàng sẽ bị tổn thất khi khách hàng không trả được nợ Tổn thất dự kiến ix VAR Phương sai GTCG Giấy tờ có giá PDTD Phê duyệt tín dụng EAD Số dư nợ vay của khách hàng/ngành hàng khi xảy ra vỡ nợ DANH MỤC HÌNH VẼ STT Hình vẽ Tên hình vẽ 1 Hình 2.1 Mô hình quản trị của Vietcombank Trang 34 2 Hình 2.2 Cơ cấu bộ máy quản lý của Vietcombank Trang 35 3 Hình 2.3 Quy trình tín dụng tại Vietcombank Ninh Thuận Trang 49 4 Hình 3.1 Trang Chiến lược và định hướng của Vietcombank đến năm Trang 60 2020 DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT 1 2 Biểu đồ Tên biểu đồ Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn tại Vietcombank – Biểu đồ 2.1 chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Cơ cấu tín dụng theo đối tượng tại Vietcombank Biểu đồ 2.2 – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Trang Trang 39 Trang 40 x DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng 1 Bảng 2.1 2 Bảng 2.2 3 Bảng 2.3 4 Bảng 2.4 Tên bảng số liệu Sự tăng trưởng dư nợ tín dụng của Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Cơ cấu tín dụng theo đối tượng cho vay tại Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Các chỉ tiêu định lượng về tăng trưởng – thu nhập của Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Các chỉ tiêu định lượng về rủi ro tại Vietcombank – chi nhánh Ninh Thuận giai đoạn 2015 – 2017 Trang Trang 38 Trang 39 Trang 40 Trang 41 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT 1 2 Biểu đồ Sơ đồ1.1 Sơ đồ1.2 Tên biểu đồ Mô hình quản trị rủi ro tín dụng tập trung Mô hình quản trị rủi ro tín dụng phân tán Trang Trang 23 Trang 23