Tài liệu Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ở trường trung cấp an ninh nhân dân trong bối cảnh hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢ N ỌC GIÁO DỤC Ỗ TRUNG HIẾU QUẢN LÝ HO T ỘNG RÈN LUYỆN KỶ LUẬT CHO HỌC VIÊN Ở TRƢ NG TRUNG CẤP AN NINH NHÂN DÂN TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY LUẬN VĂN T C SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2019 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢ N ỌC GIÁO DỤC Ỗ TRUNG HIẾU QUẢN LÝ HO T ỘNG RÈN LUYỆN KỶ LUẬT CHO HỌC VIÊN Ở TRƢ NG TRUNG CẤP AN NINH NHÂN DÂN TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY LUẬN VĂN T C SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.140114 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: P S.TS P AN VĂN TỲ HÀ NỘI - 2019 L I CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ, động viên và các ý kiến góp ý rất sâu sắc của các thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp… Qua đây, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phan Văn Tỵ - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội; quý thầy cô là giáo viên lớp Cao học quản lý giáo dục; Ban Giám hiệu, Lãnh đạo các đơn vị chức năng của Trường Đại học giáo dục và Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I đã tạo điều kiện thuận lợi, giúp đỡ và đóng góp ý kiến quý báu cho tôi trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn; gia đình và đồng nghiệp đã luôn động viên và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn này. Hà Nội, ngày tháng 6 năm 2019 Tác giả ỗ Trung Hiếu i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ BCA Bộ Công an CAND Công an nhân dân CNH, HĐH Công nghiệp hoá, hiện đại hoá GD, ĐT Giáo dục, đào tạo Nxb Nhà xuất bản QLGD Quản lý giáo dục RLKL Rèn luyện kỷ luật TCANND Trung cấp An ninh nhân dân ii MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn ......................................................................................................... i Danh mục chữ viết tắt ....................................................................................... ii Mục lục ............................................................................................................. iii Danh mục các bảng ......................................................................................... vii Danh mục biểu đồ .......................................................................................... viii MỞ ẦU .......................................................................................................... 1 C ƢƠN ỘN TRUN 1: N ỮN VẤN Ề LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ RÈN LUYỆN KỶ LUẬT C O CẤP CÔN O T ỌC V ÊN CÁC TRƢ N AN N ÂN DÂN ......................................................... 7 1.1. Tổng quan những công trình nghiên cứu liên quan ............................. 7 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam .......................................... 7 1.1.2. Các công trình nghiên cứu liên quan đến giáo dục kỷ luật trong Công an nhân dân ................................................................................... 10 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ........................................................... 12 1.2.1. Kỷ luật và kỷ luật của học viên các trường trung cấp Công an nhân dân .................................................................................................. 12 1.2.2. Hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên các trường trung cấp Công an nhân dân ............................................................................ 16 1.2.3. Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên các trường trung cấp Công an nhân dân .................................................................. 21 1.3. Nội dung quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên các trƣờng trung cấp Công an nhân dân, Bộ Công an..................................... 23 1.3.1. Quản lý mục tiêu rèn luyện kỷ luật cho học viên .......................... 23 1.3.2. Quản lý nội dung, hình thức, phương pháp rèn luyện kỷ luật cho học viên ở các trường trung cấp Công an nhân dân ....................... 24 1.3.3. Quản lý kết quả hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ........... 26 1.3.4. Đảm bảo các điều kiện rèn luyện kỷ luật cho học viên ................ 27 iii 1.3.5. Kiểm tra, giám sát hoạt động rèn luyện cho học viên .................. 27 1.4. Những yếu tố tác động đến quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên các trƣờng trung cấp Công an nhân dân .............................. 28 1.4.1. Tác động từ môi trường kinh tế xã hội đến quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên................................................................. 28 1.4.2. Tác động từ mục tiêu, yêu cầu đào tạo của các trường trung cấp Công an nhân dân ............................................................................ 30 1.4.3. Tác động từ môi trường giáo dục, đào tạo ở trường Trung cấp An ninh nhân dân đến hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ........... 31 1.4.4. Tác động từ nhiệm vụ học tập, rèn luyện đến quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên........................................................ 32 1.4.5. Tác động từ động cơ, nhu cầu học tập, tu dưỡng đến hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên........................................................ 33 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 35 C ƢƠN ỘN 2: N ỮN VẤN Ề T ỰC T ỄN VỀ QUẢN LÝ RÈN LUYỆN KỶ LUẬT C O ỌC V ÊN TRƢ N CẤP AN N N N ÂN DÂN TRON BỐ CẢN O T TRUN ỆN NAY ......................36 2.1. Khái quát tình hình, nhiệm vụ giáo dục và đào tạo của Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ....................................................................... 36 2.1.1. Khái quát về hoạt động xây dựng và trưởng thành ...................... 36 2.1.2. Cơ cấu, tổ chức, biên chế .............................................................. 36 2.1.3. Nhiệm vụ giáo dục đào tạo ........................................................... 37 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ....................................................................... 37 2.2.1. Mục đích khảo sát thực trạng ....................................................... 37 2.2.2. Phương pháp khảo sát .................................................................. 38 2.2.3. Đối tượng khảo sát ........................................................................ 38 2.3. Thực trạng hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ....................................................................... 38 iv 2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng của RLKL cho học viên ................. 38 2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu, nội dung và phương pháp rèn luyện kỷ luật cho học viên ....................................................................... 40 2.3.3. Thực trạng kết quả rèn luyện kỷ luật cho học viên ....................... 41 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ........................................................ 43 2.4.1. Thực trạng nhận thức của các lực lượng sư phạm về vai trò của quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật ................................................. 43 2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch rèn luyện kỷ luật cho học viên .... 45 2.4.3. Thực trạng quản lý chủ thể và đối tượng của hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ....................................................................... 48 2.4.4. Thực trạng quản lý nội dung, hình thức, phương pháp rèn luyện kỷ luật cho học viên ....................................................................... 50 2.4.5. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất và các điều kiện đảm bảo cho hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên......................................... 51 2.4.6. Thực trạng kiểm tra giám sát kết quả rèn luyện kỷ luật cho học viên ................................................................................................... 52 2.5. Nguyên nhân những hạn chế trong quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ..................... 53 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 56 C ƢƠNG 3: YÊU CẦU VÀ B ỆN P ÁP QUẢN LÝ RÈN LUYỆN KỶ LUẬT C O ỌC V ÊN TRƢ N AN NINH N ÂN DÂN TRON BỐ CẢN O T TRUN ỘN CẤP ỆN NAY ....................... 57 3.1. Yêu cầu quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng trung cấp An ninh nhân dân .......................................................... 57 3.1.1. Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên phải phù hợp với mục tiêu đào tạo của nhà trường ............................................... 57 3.1.2. Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên phải phù hợp với điều kiện của Nhà trường và đặc điểm đối tượng học viên ....... 57 v 3.1.3. Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên phải toàn diện nhưng có trọng tâm trọng điểm....................................................... 58 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên Trƣờng Trung cấp An ninh nhân dân ........................................................ 59 3.2.1. Tổ chức giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các lực lượng giáo dục trong Nhà trường về hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên.................................................................................................... 59 3.2.2. Xây dựng kế hoạch rèn luyện kỷ luật cho học viên gắn với hoạt động giáo dục, đào tạo của Nhà trường ......................................... 65 3.2.3. Phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức, các lực lượng giáo dục của nhà trường trong hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ............ 71 3.2.4. Xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh, và tạo điều kiện để thực hiện rèn luyện kỷ luật cho học viên................................................. 76 3.2.5. Đảm bảo cơ sở vật chất, kinh phí, phương tiện rèn luyện kỷ luật trong hoạt động đào tạo .................................................................. 83 3.2.6. Tổ chức thực hiện tốt kiểm tra, giám sát hoạt động rèn luyện ..... 86 3.3. Khảo nghiệm cần thiết, tính khả thi của các biện pháp ..................... 91 3.3.1. Khái quát về khảo nghiệm cần thiết và tính khả thi ..................... 91 3.3.2. Kết quả khảo nghiệm..................................................................... 91 Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 98 KẾT LUẬN VÀ K ẾN N DAN Ị ...................................................................... 99 MỤC TÀ L ỆU T AM K ẢO ................................................... 102 P Ụ LỤC vi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Đánh giá về vai trò RLKL cho học viên trong thực hiện nhiệm vụ của Nhà trường và đơn vị .............................................. 39 Bảng 2.2. Thống kê kết quả học tập và rèn luyện kỷ luật cho học viên qua các năm học ............................................................................ 42 Bảng 2.3. Thống kê các vụ vi phạm kỷ luật cho học viên từ 2014 đến 2018 .... 43 Bảng 2.4. Đánh giá về vai trò của quản lý hoạt động RLKL cho học viên (Đối với cán bộ quản lý và giáo viên)…………………………………….44 Bảng 2.5. Đánh giá về vai trò quản lý hoạt động RLKL cho học viên (Đối với học viên)……………………………………………...........................44 Bảng 2.6. Đánh giá về mức độ quản lý nội dung RLKL cho học viên nhà trường (Đối với cán bộ quản lý và giáo viên)……………………………… 50 Bảng 3.1. Tổng hợp ý kiến đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên Nhà trường về cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 92 Bảng 3.2. Tổng hợp ý kiến đánh giá của các nhà khoa học chuyên ngành Quản lý giáo dục về sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ....................................................................................... 93 Bảng 3.3. Tổng hợp ý kiến đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên Nhà trường và các nhà khoa học chuyên ngành Quản lý giáo dục về sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp .......................... 94 vii DANH MỤC BIỂU Ồ Biểu đồ 3.1. Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên Nhà trường về cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ..................................... 93 Biểu đồ 3.2. Đánh giá của các nhà khoa học chuyên ngành Quản lý giáo dục về sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ...... 94 Biểu đồ 3.3. Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên Nhà trường và các nhà khoa học chuyên ngành Quản lý giáo dục về sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ..................................... 95 viii MỞ ẦU 1. Lý do chọn đề tài Kỷ luật là sức mạnh, là một trong những nhân tố quan trọng đảm bảo cho sự tồn tại, trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của của lực lượng CAND. Trong hoạt động xây dựng CAND theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đòi hỏi các tổ chức, đơn vị và mọi cán bộ, chiến sỹ phải luôn luôn tự giác, thực hiện nghiêm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của CAND, các quy định về điều lệnh CAND và các chế độ quy định của đơn vị. Vì vậy vấn đề đặt ra đối với các nhà trường CAND hiện nay, trong đó có Trường Trung cấp An ninh nhân dân là phải tăng cường và thực hiện tốt nhiệm vụ RLKL cho học viên. Trường Trung cấp An ninh nhân dân là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, sĩ quan CAND chuyên ngành Trinh sát An ninh, Trinh sát Ngoại tuyến, chuyên ngành Cảnh vệ cho toàn lực lượng CAND. Trước yêu cầu phát triển mới của CAND đòi hỏi nhà trường phải không ngừng đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ CAND có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt và chuyên môn nghiệp vụ giỏi, đáp ứng yêu cầu xây dựng các đơn vị trong lực lượng CAND. Để đạt được mục tiêu đó thì vấn đề tăng cường RLKL cho học viên có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đối tượng đào tạo chủ yếu của nhà trường là học viên đào tạo trình độ trung cấp, sau khi hoàn thành chương trình đào trở về các cơ sở của Bộ, khu vực và công an các tỉnh, huyện công tác trên cương vị cán bộ An ninh, phường, thị trấn. Cán bộ An ninh là những người thường xuyên gần gũi, tiếp xúc với phạm nhân và nhân dân đòi hỏi cán bộ An ninh phải có phẩm chất nhân cách tốt, am hiểu và tự giác chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật CAND để giáo dục, duy trì kỷ luật ở đơn vị và đặc biệt phải là tấm gương về chấp hành kỷ luật để nhân dân noi theo, góp phần quan 1 trọng vào thực hiện nhiệm vụ của mình. Vì vậy việc RLKL cho học viên Trường Trung cấp An ninh nhân dân, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quản lý, xây dựng đội ngũ cán bộ trong lực lượng CAND nói chung. Hiện nay, trước diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và trong nước, bên cạnh những yếu tố thuận lợi, tích cực, thì những yếu tố tiêu cực cũng đang tác động, cản trở hoạt động xây dựng, giữ vững kỷ cương phép nước nói chung, hoạt động chấp hành pháp luật nhà nước và kỷ luật CAND nói riêng. Mặt khác, trước yêu cầu xây dựng và nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng trong giai đoạn mới, đòi hỏi công tác giáo dục pháp luật, rèn luyện kỷ luật CAND cho đối tượng học viên trong các nhà trường CAND cần phải được tăng cường, nâng cao hơn nữa về chất lượng, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Tuy nhiên, trước yêu cầu của tình hình nhiệm vụ trong giai đoạn mới, giáo dục pháp luật, rèn luyện kỷ luật cho học viên trong các nhà trường CAND vẫn còn bộc lộ những hạn chế nhất định. Một bộ phận học viên ý thức tự giác còn thấp, còn tự do tuỳ tiện, chấp hành kỷ luật không nghiêm, chất lượng học tập, rèn luyện chưa cao. Thực trạng đó ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị cũng như thực tiễn công tác sau này. Trong những năm qua, hoạt động RLKL của nhà trường đã được quan tâm và có những chuyển biến tích cực, song vẫn còn nhiều hạn chế. Trình độ nhận thức và thực hành kỷ luật của một bộ phận học viên còn yếu. Một số học viên vi phạm điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định của CAND, quy chế của nhà trường. Cá biệt có những đồng chí mắc vào các tệ nạn xã hội như nghiện ma tuý, cờ bạc, trộm cắp, gây mất an ninh trật tự địa bàn nơi đóng quân, làm giảm uy tín của nhà trường cũng như hình ảnh của người chiến sĩ CAND, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, đào tạo của nhà trường. Trên thực tế vẫn có đồng chí sau khoá đào tạo về đơn vị công tác trên cương vị chức trách không 2 những không gương mẫu chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật CAND, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện nhiệm vụ. Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là do công tác giáo dục và quản lý hoạt động RLKL cho học viên ở nhà trường có những mặt còn hạn chế. Nhận thức về quản lý hoạt động RLKL cho học viên ở một bộ phận giáo viên, cán bộ quản lý và học viên còn yếu. Kế hoạch quản lý hoạt động RLKL cho học viên còn chung chung, chưa sát với thực tế, với điều kiện đảm bảo của nhà trường và trình độ nhận thức của học viên. Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục có một số đồng chí năng lực, phẩm chất hạn chế, hiểu biết về pháp luật, kỷ luật chưa thật toàn diện... Về vấn đề RLKL cho học viên đã có một số đề tài nghiên cứu ở các góc độ tiếp cận khác nhau, nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện về quản lý hoạt động RLKL cho học viên Trường Trung cấp An ninh nhân dân, Bộ công an Xuất phát từ những vấn đề trên, tác giả muốn nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn từ góc độ khoa học quản lý trong việc củng cố và nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động RLKL cho học viên Trường Trung cấp An ninh nhân dân. Vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài “Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ở Trường Trung cấp An ninh nhân dân trong bối cảnh hiện nay” để nghiên cứu làm luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục. (Căn cứ vào nghị định số 01/2018/NĐ-CP ngày 06-8-2018. Bộ Công an ban hành đề án 106 ĐA-BCA “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Trong đề án có nêu về việc tinh gọn các trường CAND, quyết định xóa hệ đào tạo cao đẳng trong các trường CAND, các trường Cao đẳng CAND xuống Trung cấp). Vì vậy tác giả đã chọn đề tài “Quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên ở Trường Trung cấp An ninh nhân dân trong bối cảnh hiện nay” nhưng mọi số liệu thống kê tác giả sử dụng hiện nay đang nghiên cứu tại trường Cao đẳng ANND I. 3 2. Mục đích nghiên cứu Làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn quản lý hoạt động RLKL cho học viên, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động RLKL cho học viên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ở Trường TCANND. 3. Khách thể, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quản lý hoạt động giáo dục phẩm chất, nhân cách cho học viên Trường TCANND. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý hoạt động RLKL cho học viên Trường TCANND trong bối cảnh hiện nay. 4. Câu hỏi nghiên cứu - Làm sao để nâng cao chất lượng quản lý quá trình rèn luyện kỷ luật của học viên Trường trung cấp An ninh nhân dân trong bối cảnh hiện nay. - Cơ sở lý luận nào để nâng cao chất lượng quản lý quá trình rèn luyện kỷ luật của học viên Trường trung cấp An ninh nhân dân trong bối cảnh hiện nay. 5. Giả thuyết khoa học Nhận thức, thái độ và hành vi chấp hành kỷ luật cho học viên không tự nhiên mà có, nó được hình thành thông qua hoạt động giáo dục với sự tổ chức quản lý chặt chẽ và khoa học ở nhà trường. Nếu xác định rõ mục tiêu RLKL cho học viên, tổ chức các lực lượng giáo dục, RLKL phù hợp với nội dung, phương pháp, hình thức rèn luyện, đồng thời tổ chức chặt chẽ việc đảm bảo cơ sở vật chất, phương tiện rèn luyện và kiểm tra, đánh giá kết quả RLKL cho học viên, thì sẽ quản lý tốt được hoạt động RLKL cho học viên ở Trường TCANND, góp phần thực hiện tốt mục tiêu, yêu cầu đào tạo của Nhà trường. 6. Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1. Làm rõ những vấn đề lý luận về hoạt động RLKL và quản lý hoạt động RLKL cho học viên các trường Trung cấp của BCA trong bối cảnh hiện nay 4 6.2. Đánh giá thực trạng chỉ rõ nguyên nhân của thực trạng hoạt động RLKL và quản lý hoạt động RLKL cho học viên Trường TCANND. 6.3. Đề xuất biện pháp cơ bản quản lý hoạt động RLKL cho học viên Trường TCANND, BCA. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất. 7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu quản lý quá trình rèn luyện kỷ luật của học viên Trường TCANND. 8. Phƣơng pháp nghiên cứu 8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Đề tài được nghiên cứu dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về kỷ luật và RLKL. Đồng thời, đề tài tiếp cận các quan điểm tiếp cận hệ thống, quan điểm logic và quan điểm thực tiễn. Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu khoa học, các văn bản pháp quy liên quan đến giáo dục đào tạo nói chung và RLKL của lực lượng CAND nói riêng, các báo cáo sơ tổng kết về tình hình RLKL của nhà trường cũng như tình hình chấp hành kỷ luật của học viên. 8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn + Phương pháp quan sát: Quan sát hoạt động RLKL cho học viên ở Trường TCANND trong các môi trường khác nhau, thời điểm khác nhau. + Phương pháp toạ đàm, trao đổi: Thực hiện trò chuyện, trao đổi, toạ đàm với cán bộ, giáo viên, cán bộ quản lý học viên và các cấp. + Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Tiến hành điều tra bằng mẫu phiếu câu hỏi in sẵn với 200 học viên và 100 cán bộ quản lý học viên, cán bộ phòng, khoa giáo viên. Nội dung tìm hiểu, thực trạng quản lý hoạt động RLKL cho học viên ở Nhà trường. Đồng thời, khẳng định tính khách quan của một số nhận định trong luận văn. 5 + Phương pháp khảo nghiệm sư phạm: Đưa ra các phiếu hỏi và khảo sát về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp. - Nhóm phương pháp nghiên cứu hỗ trợ + Xin ý kiến chuyên gia: Xin ý kiến của một số nhà khoa học, nhà sư phạm, nhà quản lý giáo dục về nội dung nghiên cứu. + Phương pháp thống kê toán học: Dùng công thức toán học và Specman để tính toán số lượng trong khảo nghiệm và đánh giá thực trạng. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu, phụ lục, nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên các trường trung cấp công an nhân dân. Chương 2: Những vấn đề thực tiễn về quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên trường trung cấp An ninh nhân dân. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động rèn luyện kỷ luật cho học viên trường trung cấp An ninh nhân dân. 6 C ƢƠN 1 NHỮNG VẤN Ề LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HO T ỘNG RÈN LUYỆN KỶ LUẬT CHO HỌC VIÊN CÁC TRƢ NG TRUNG CẤP CÔNG AN NHÂN DÂN 1.1. Tổng quan những công trình nghiên cứu liên quan 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam Vấn đề quản lý giáo dục đã được các tác giả quan tâm nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, như: Trần Kiểm (2014), “Khoa học quản lý giáo dục - một số vấn đề lý luận và thực tiễn” [21]; Đặng Quốc Bảo (2006), “Quản lý giáo dục”; Nhìn chung, các tác giả tập trung luận giải nhiều vấn đề cơ bản về quản lý giáo dục và quản lý trường học; bước đầu nghiên cứu QLGD, đạo đức và đề cập một số nguyên tắc, phương pháp, xây dựng các biện pháp QLGD đối với học sinh, sinh viên. Các nghiên cứu vấn đề kỷ luật dưới góc độ của Tâm lý học có công trình khoa học tiêu biểu như: Đinh Hùng Tuấn (1996), “Cơ sở tâm lý học của củng cố và nâng cao tính kỷ luật của các tập thể quân sự bộ đội Đặc công” [40], tác giả đã xác định các biện pháp xã hội - tâm lý nhằm nâng cao tính kỷ luật của quân nhân. Đó là giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, xây dựng động cơ GDKL cho các quân nhân; tổ chức tốt mọi hoạt động quân sự trong đơn vị; thực hành kỷ luật nghiêm, xây dựng thói quen hành vi kỷ luật vững chắc; phát huy vai trò của người chỉ huy và tập thể cơ sở quân nhân trong xây dựng các nền nếp kỷ luật của đơn vị, quản lý kỷ luật tốt nhằm phát triển tính kỷ luật của quân nhân; tích cực hoá tự giáo dục kỷ luật của mỗi quân nhân. Các tác giả cũng đề cập đến vấn đề quản lý và coi đó là một trong những biện pháp nhằm nâng cao tính kỷ luật của quân nhân. Các nghiên cứu vấn đề kỷ luật dưới góc độ của Khoa học giáo dục có các công trình khoa học tiêu biểu: Phạm Minh Thụ (2004), “Sử dụng tổng hợp 7 các phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho học viên sĩ quan ở các trường đại học quân sự” [51], tác giả đã làm rõ cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu, đưa ra ba nhóm phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho học viên (gồm xây dựng ý thức kỷ luật; hoạt động GDKL; kích thích và điều chỉnh nhận thức, thái độ hành vi), đồng thời phân tích thực trạng và đề xuất các biện pháp sử dụng tổng hợp các phương pháp giáo dục nhằm nâng cao chất lượng GDKL cho HV, đáng chú ý như: kết hợp các phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho HV thông qua quá trình tổ chức thực hiện các chế độ quy định ở Nhà trường đại học quân sự; thông qua tổ chức thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và thông qua việc xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, chính quy mẫu mực ở Nhà trường đại học quân sự. Đặc biệt, tác giả đã đưa ra Quy trình sử dụng tổng hợp các phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho HV theo từng năm học cụ thể gồm 3 khâu: nâng cao nhận thức; xây dựng thái độ niềm tin; hình thành thói quen hành vi kỷ luật; trong mỗi khâu gồm có các bước, các tác động giáo dục cụ thể. Tác giả Vũ Quang Hải (2009), “Nghiên cứu quy trình tổ chức GDKL cho học viên trong Nhà trường Quân đội” [19], trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn tổ chức GDKL cho HV các Nhà trường Quân đội, tác giả đã đề xuất quy trình tổ chức GDKL cho học viên trong Nhà trường Quân đội gồm 5 bước, đó là: phân tích tình hình, xác định mục tiêu GDKL; thiết kế nội dung, lựa chọn phương pháp, hình thức GDKL; bồi dưỡng kiến thức về trình tự công việc tổ chức GDKL và tạo sự đồng thuận cho các lực lượng giáo dục; thực hành GDKL cho HV và tập thể học viên; kiểm tra đánh giá, tổng kết phản hồi kết quả GDKL. Cũng nghiên cứu về GDKL. Các công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu vấn đề kỷ luật dưới góc độ của Khoa học Chính trị như: tác giả Lê Văn Làm (2007), “Bồi dưỡng rèn luyện ý thức kỷ luật quân sự của học viên đào tạo sĩ quan ở các nhà trường quân đội hiện nay” [23], đã phân tích làm rõ những vấn đề cơ bản về ý thức 8 kỷ luật quân sự và bồi dưỡng rèn luyện ý thức kỷ luật quân sự của HV đào tạo sĩ quan ở các nhà trường quân đội. Trên cơ sở đó, đã đề xuất các giải pháp bồi dưỡng rèn luyện ý thức kỷ luật quân sự của học viên đào tạo sĩ quan ở các nhà trường quân đội. Tác giả Vũ Đình Khoa (2007), “Giáo dục, rèn luyện kỷ luật quân sự cho học viên đào tạo sĩ quan chỉ huy cấp phân đội ở Trường sĩ quan Pháo binh hiện nay”[22]. Tác giả đi sâu làm rõ một số vấn đề lý luận về kỷ luật quân sự, giáo dục, rèn luyện kỷ luật quân sự cho học viên đào tạo sĩ quan chỉ huy cấp phân đội ở Trường sĩ quan Pháo binh. Đánh giá thực trạng, chỉ ra nguyên nhân, rút ra một số kinh nghiệm, qua đó đề xuất giải pháp cơ bản giáo dục, rèn luyện kỷ luật quân sự cho học viên đào tạo sĩ quan chỉ huy cấp phân đội ở Trường sĩ quan Pháo binh hiện nay. Tác giả Nguyễn Xuân Quang (2011), “Công tác giáo dục, rèn luyện kỷ luật cho đảng viên là học viên ở Trường sĩ quan Chính trị hiện nay”[34], Luận văn đã chỉ rõ những đặc điểm của đảng viên là học viên ở Trường sĩ quan Chính trị. Trên cơ sở đánh giá thực trạng việc chấp hành kỷ luật đảng của học viên, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đảng viên là học viên ở Trường sĩ quan Chính trị hiện nay. Dưới góc độ khoa học QLGD đã có một số công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu: Tác giả Phạm Đình Dũng (2008),“Quản lý hoạt động GDKL cho học viên Trường sĩ quan Tăng - Thiết giáp” [12]. Các công trình khoa học trên đã tập trung đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động GDKL cho HV các Nhà trường, nội dung quản lý hoạt động GDKL, những yếu tố tác động đến quá trình quản lý và đề xuất biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động GDKL đối với HV, góp phần đáp ứng mục tiêu yêu cầu đào tạo của các Nhà trường đó. Ngoài ra, còn nhiều bài báo khoa học viết về tầm quan trọng của kỷ luật, giáo dục, rèn luyện, quản lý kỷ luật cũng như vai trò của cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, các tổ chức ở đơn vị trong việc giáo dục, GDKL cho quân nhân và tập thể quân nhân. 9 Tác giả Phạm Đình Hoè (2008), “Hệ thống biện pháp giáo dục kỷ luật cho học viên văn hoá nghệ thuật trong quân đội” [20]. Từ phân tích các đặc điểm riêng biệt của đối tượng nghiên cứu, khái quát các nhân tố tác động, thực trạng và kinh nghiệm GDKL cho đội ngũ này, tác giả đã đưa ra định hướng và đề xuất hệ thống biện pháp về GDKL cho học viên văn hoá nghệ thuật trong Quân đội - nhóm đối tượng đặc thù trong hệ thống các Nhà trường Quân đội. Từ sự phân tích những luận cứ khoa học của vấn đề nghiên cứu, các tác giả đã đề xuất nhiều kiến nghị và biện pháp nhằm củng cố kỷ luật quân đội, tăng cường hiệu quả công tác giáo dục, quản lý giáo dục, GDKL cũng như phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, các tổ chức ở đơn vị cơ sở trong việc giáo dục, GDKL cho quân nhân và tập thể quân nhân trong quân đội. 1.1.2. Các công trình nghiên cứu liên quan đến giáo dục kỷ luật trong Công an nhân dân Tác giả Trần Xuân Nhuận (1998), “Tình hình vi phạm kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân trong thời gian gần đây và một số giải pháp”[32], đề tài khoa học cấp bộ. Tác giả chỉ ra sự cần thiết của việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương điều lệnh CAND nhằm góp phần xây dựng lực lượng CAND vững mạnh, toàn diện. Trên cơ sở đánh giá những kết quả đạt được và hạn chế trong công tác siết chặt kỷ luật, điều lệnh CAND, từ đó tác giả đã đề xuất những giải pháp quan trọng góp phần ngăn chặn tình trạng vi phạm kỷ luật của cán bộ, chiến sĩ công an. Tác giả Phan Văn Dần (2000), “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”[11]. Tác giả đã xác định vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của nhiệm vụ xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, hết lòng phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Tác giả điểm lại những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân, xác định một 10