Tài liệu Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố mỹ tho tỉnh tiền giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TÊ ́H U Ế VÕ MINH HỮU H PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA N TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ MỸ THO, ẠI H O ̣C KI TỈNH TIỀN GIANG Đ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ HUẾ, 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ́H U Ế VÕ MINH HỮU TÊ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA H TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ MỸ THO, O ̣C KI N TỈNH TIỀN GIANG CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ ẠI H MÃ SỐ: 8 31 01 10 Đ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN HUẾ, 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ “Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Mỹ Tho - tỉnh Tiền Giang” là công trình nghiên cứu của bản thân tôi. Các nội dung nghiên cứu và số liệu trong luận văn là trung thực. Kết quả nghiên cứu chưa từng được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào trước đây. Nguồn số liệu thứ cấp, sơ cấp và một số ý kiến đánh giá, nhận xét của các tác giả, cơ quan Ế và tổ chức được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu U tham khảo. TÊ Luận văn, đảm bảo không có sự gian lận nào. ́H Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn trước Hội đồng về tính trung thực của Người cam đoan KI N H Huế, ngày 9 tháng 11 năm 2018 Đ ẠI H O ̣C Võ Minh Hữu i LỜI CẢM ƠN Luận văn hoàn thành là sự kết hợp giữa kết quả học tập, nghiên cứu ở nhà trường với kinh nghiệm thực tiễn của cá nhân trong quá trình công tác và rèn luyện. Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS.Trịnh Văn Sơn người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học, thầy đã giúp đỡ và đóng góp những ý kiến quý báu giúp tôi hoàn thành luận văn này. Ế Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo cơ quan, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo U điều kiện cho tôi về thời gian, công việc để học tập đạt kết quả tốt. ́H Mặc dù đã cố gắng, nỗ lực để hoàn thành Luận văn tốt nhất theo yêu cầu, đảm bảo về chất lượng,song luận văn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Do đó, cá TÊ nhân tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp của quý thầy, cô giáo, đồng nghiệp và các bạn quan tâm để bản thân tiếp tục hoàn thiện mục tiêu và kết quả nghiên cứu N KI Xin chân thành cám ơn! H của mình, vận dụng tốt vào lý luận và thực tiễn. H O ̣C Học Viên Đ ẠI Võ Minh Hữu ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ và tên: Võ Minh Hữu Chuyên ngành: Quản lý kinh tế, Khóa: 2016 - 2018 Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Trịnh Văn Sơn Tên đề tài nghiên cứu khoa học: “PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ Ế VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN TP MỸ THO, TỈNH TIỀN GIANG” U 1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu ́H Mục đích: Từ nghiên cứu lý luận và đánh giá thực trạng, Luận văn nhằm đề xuất các giải pháp phát triển DNNVV trên địa bànTP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang đến TÊ năm 2022. bàn TP Mỹ Tho – tỉnh Tiền Giang. H Đối tượng nghiên cứu: Là thực trạng về quá trình phát triển DNNVV trên địa N 2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng KI Luận văn sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp, sơ cấp, phương pháp: phân tổ thống kê, phân tích thống kê mô tả, so sánh và một số O ̣C phương pháp khác. 3. Các kết quả nghiên cứu và đóng góp của luận văn H Kết quả nghiên cưu cho thấy Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực ẠI tiễn về phát triển DNNVV và Đánh giá thực trạng phát triển các DNNVV trên địa bàn TPMỹ Tho, Tiền Giang. Từ đó đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tiếp tục Đ tăng số lượng doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của các DNNVV tại thành phố giai đọan 2017-2020 Trên cơ sở đánh giá thực trạng năng lực và hiệu quả sản xuất kinh doanh của các DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho, kết hợp với chủ trương, chính sách, quan điểm, định hướng của Đảng, Chính phủ và Chính quyền địa phương, luận văn đã đề xuất hai nhóm giải pháp chính để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh cho các DNNVV giai đoạn 2016-2020. iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Doanh nghiệp nhà nước DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa DN Doanh nghiệp ĐTDN Điều tra doanh nghiệp ĐKKD Đăng kí kinh doanh GDP Tổng sản phẩm quốc nội KH – ĐT Kế hoạch và Đầu tư KH – CN Khoa học và Công nghệ KTXH Kinh tế - xã hội KV Khu vực H NLTS Đ ẠI SXKD U ́H KI O ̣C TM-DV TÊ H N Ngân sách nhà nước NSNN CN-XD Ế DNNN Công nghiệp-Xây dựng Thương mại-Dịch vụ Nông, lâm nghiệp và thủy sản Sản xuất kinh doanh UBND Uỷ ban nhân dân WTO Tổ chức Thương mại thế giới iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................................ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ ............................................................................................... iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................................ iv MỤC LỤC ............................................................................................................................................... v Ế DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG .......................................................................................................ix U DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .............................................................................................................xi ́H PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ......................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................................1 TÊ 2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................................2 H 4. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................................................4 N 5. Kết cấu đề tài ..................................................................................................................................6 KI PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................7 CHƯƠNG 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄNPHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ O ̣C VÀ VỪA ..................................................................................................................................................7 1.1. LÝ LUẬN VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ................................................................7 H 1.1.1. Khái niệm và tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ..................................7 ẠI 1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa .................................................................. 10 Đ 1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa ....................................................................... 12 1.2. LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ................................. 16 1.2.1 Một số khái niệm liên quan ............................................................................................ 16 1.2.2. Nội dung phát triển doanhnghiệp nhỏ và vừa ...................................................... 17 1.2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................................................................................................ 18 1.2.4. Một sốchỉ tiêu đánh giá sự phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ................. 23 1.3. THỰC TIỄN VÀ KINH NGHIỆM VỀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ v VỪA Ở MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM................................................. 26 1.3.1 Hệ thống chính sách của Đảng và Nhà nước về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ......................................................................................................................... 26 1.3.2. Kinh nghiệm phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở một số nước trên thế giới ........................................................................................................................................................ 28 1.3.3. Kinh nghiệm phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa một số tỉnh ở Việt Nam ................................................................................................................................................................ 30 Ế 1.3.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho TP Mỹ Tho,tỉnh Tiền Giang .......................... 31 U CHƯƠNG 2:THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ́H TRÊN ĐỊA BÀN TP MỸ THO, TIỀN GIANG .......................................................................... 34 2.1. TỔNG QUAN CHUNG VỀ THÀNH PHỐ MỸ THO, TIỀN GIANG ........................... 34 TÊ 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên ......................................................................................... 34 2.1.2. Đặc điểm Kinh tế - xã hội................................................................................................ 35 H 2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA N TRÊN ĐỊA BÀN TP. MỸ THO, TIỀN GIANG .......................................................................... 39 KI 2.2.1. Đánh giá thực trạng phát triển theoqui mô và cơ cấudoanh nghiệp nhỏ và O ̣C vừa ........................................................................................................................................................ 39 2.2.2. Đánh giá thực trạng phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa theo các chỉ tiêu H về nguồn lực .................................................................................................................................... 45 2.2.3. Đánh giá thực trạng phát triểndoanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn TP ẠI Mỹ Thotheo Chỉ tiêu thị phần vàkết quả- hiệu quảsản xuất kinh doanh .............. 53 Đ 2.3. Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA DOANH NGHIỆPNHỎ VÀ VỪA VỀ THỰC TRẠNG VÀ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN ................................................................. 65 2.3.1. Mẫu điều tra ......................................................................................................................... 65 2.3.2. Kết quả đánh giá của đối tượng điều tra về thực trạng và nhân tố ảnh hưởng đến phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Tp Mỹ Tho, Tiền Giang .................................................................................................................................................... 68 2.4 NHẬN XÉT CHUNG VỀ NHỮNG THÀNH CÔNG VÀ HẠN CHẾ VỀ PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN TP MỸ THO, TIỀN vi GIANG .................................................................................................................................................. 74 2.4.1 Những kết quả đạt được .................................................................................................. 74 2.4.2 Những tồn tại, hạn chế trong phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn TP Mỹ Tho, Tiền Giang ........................................................................................................ 75 CHƯƠNG 3:ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢIPHÁP PHÁT PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TP MỸ THO, TỈNH TIỀN GIANG .............................................................. 81 Ế 3.1. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNGPHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA U TRÊN ĐỊA BÀN TP MỸ THO, TIỀN GIANG ........................................................................... 81 ́H 3.1.1 Quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước ......................................................... 81 TÊ 3.1.2 Những nguyên tắc cơ bản về phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ............. 81 3.1.3. Định hướng phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở TP Mỹ Tho .................. 82 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA H BÀN TP MỸ THO, TIỀN GIANG ................................................................................................. 83 N 3.2.1.Hoàn thiện chính sách phát triển DNNVV ............................................................... 83 KI 3.2.2 Nhóm giải pháp về hỗ trợ môi trường sản xuất kinh doanh ........................... 86 O ̣C 3.2.3 Nhóm giải pháp đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ...................................... 89 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................................................... 93 H 3.1. KẾT LUẬN ................................................................................................................................. 93 3.2. KIẾN NGHỊ ................................................................................................................................ 94 ẠI 3.2.1. Đối với chính phủ và các Bộ, ngành ........................................................................... 95 Đ 3.2.2. Đối với UBND tỉnh Tiền Giang ..................................................................................... 95 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................................. 96 PHỤ LỤC ............................................................................................................................................. 98 QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1+2 BẢN GIẢI TRÌNH XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN vii viii ẠI Đ H O ̣C H N KI Ế U ́H TÊ DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG Bảng 1.1 Tiêu chí phân loại DNNVV của một số nước trên thế giới ..................8 Bảng 1.2: Tiêu chí xác định DNNVV ở Việt Nam ................................................9 Bảng 1.3: Tỷ trọng thu hút lao động và tạo ra giá trị gia tăng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở một số nước Châu Á ..........................................14 Dân số - Lao động thành phố Mỹ Tho ................................................36 Bảng 2.2: Qui mô và tỷ trọng DNNVV đang hoạt động trên địa bàn TP Mỹ Tho Ế Bảng 2.1: Qui mô và Cơ cấu DNNVV theo loại hình, giai đoạn 2015 – 2017 trên ́H Bảng 2.3: U .............................................................................................................40 đia bàn TP Mỹ Tho – tỉnh Tiền Giang ................................................41 Qui mô và Cơ cấu DNNVV theo ngành sản xuất kinh doanh trên đia TÊ Bảng 2.4: bàn TP Mỹ Tho – tỉnh Tiền Giang ......................................................42 Số lượng DNNVV TP Mỹ Tho phân theo xã, thị trấn, năm 2017 ......44 Bảng 2.6: Tình hình phát triển Qui mô và cơ cấu lao động trong các DNNVV N H Bảng 2.5: Bảng 2.7: KI theo ngành SX - KDtrên đia bàn TP Mỹ Tho .....................................46 Số lượng và Cơ cấu lao động tính bình quân trên một DNNVV theo Bảng 2.8: O ̣C ngành SX - KD trên đia bàn TP Mỹ Tho ............................................46 Thực trạng sử dụng máy móc của nhữmg DNNVV Tính đến Quy mô vốn bình quân cho DNNVV tại TP Mỹ Tho .........................50 Bảng 2.10: Quy mô và cơ cấu vốn -Năm 2017- tính bình quân DNNVV phân theo Đ ẠI Bảng 2.9: H 30/12/2017 tại TP Mỹ Tho ..................................................................48 ngành SXKD tại TP Mỹ Tho...............................................................51 Bảng 2.11: Kết quả sản xuất - kinh doanh của các DNNVV giai đoạn 2015 - 2017 .............................................................................................................54 Bảng 2.12: Kết quả sản xuất - kinh doanh của các DNNVV Theo loại hình doanh nghiệp trong năm 2017 ........................................................................56 Bảng 2.13: Kết quả sản xuất - kinh doanh của các DNNVV trong năm 2017 ......58 Bảng 2.14: Tình hình lãi và lỗ của các DNNVV tại TP Mỹ Tho ..........................60 ix Bảng 2.15: Tình hình lãi và lỗ theo ngành sản xuất – kinh doanh Của các DNNVV tại TP Mỹ Tho, năm 2017 ...................................................................61 Bảng 2.16: Thu nhập bình quân của người lao động/tháng, trong các DNNVV giai đoạn 2015 - 2017 ..........................................................................62 Bảng 2.17: Thu nhập bình quân của người lao động theo loại hình doanh nghiệp giai đoạn 2015 - 2017 ..........................................................................64 Bảng 2.18: Bảng cơ cấu đối tượng điều tra theo giới tính, độ tuổi theo loại hình Ế Doanh nghiệp nhỏ và vừa....................................................................66 Bảng cơ cấu điều tra trình độ học vấn chủ doanh nghiệp nhỏ và vừa 67 Bảng 2.20: Đánh giá chủ doanh nghiệp về những nhân tố ảnh hưởngđến sự phát ́H U Bảng 2.19: triển DNNVV (ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất – kinh doanh) .....70 TÊ Bảng 2.21 : Ý kiến đánh giá của đối tượng điều tra về Khả năng tiếp cận vốn và Cơ sở hạ tầng, giao thông ....................................................................71 Ý kiến đánh giá của đối tượng điều tra về chính sách hỗ trợ, hoạt động H Bảng 2.22: N Marketing về cung ứng nguyên liệu đầu vào, tiêu thụ sản phẩm đầu ra KI .............................................................................................................72 Bảng 2.23 : Ý kiến đánh giá của đối tượng điều tra về chính sách đất đai và thủ tục Bảng 2.24: O ̣C hành chính ...........................................................................................73 Ý kiến đánh giá của đối tượng điều tra về công tác quản lý và các thiết Đ ẠI H chế pháp lý...........................................................................................73 x DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Số lượng DNNVV theo ngành SX-KD giai đoạn (2015 – 2017) .....43 Biểu đồ 2.2: Số lượng DNNVV theo vùng miền giai đoạn (2015 – 2017) ...........44 Biểu đồ 2.3: Cơ cấu trình độ trong DNNVV năm 2017 ........................................47 Đ ẠI H O ̣C KI N H TÊ ́H U Ế Biểu đồ 2.1: xi PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài Đảng ta đã khẳng định vai trò quan trọng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) là lực lượng chủ yếu trong thành phần kinh tế tư nhân. Thực hiện chủ trương phát triển kinh tế tư nhân, Nhà nước đã thể chế hóa, ban hành các luật liên quan để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh (SXKD). Các chính sách, chương trình trợ giúp phát triển DNNVV đã từng bước đi vào cuộc sống. Ế Việc thực thi chính sách hỗ trợ phát triển DNNVV của các bộ, ngành giúp cho cộng U đồng doanh nghiệp (DN)nỗ lực vượt khó khăn để phát triển bền vững. Phát triển ́H DNNVV là nội dung quan trọng trong quá trình xóa đói giảm nghèo, là hoạt động tiên TÊ phong trong quá trình phát triển kinh tế và tự do hóa kinh doanh. Việt Nam nói chung và thành phố Mỹ Tho - tỉnh Tiền Giang nói riêng, việc phát H triển các DNNVV là điều kiện tiền đề để khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh của nền N kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại. KI Sự tồn tại và phát triển của loại hình doanh nghiệp này trong nền kinh tế thị trường là tất yếu khách quan và là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Đảng, Nhà nước O ̣C cũng như chính quyền địa phương các cấp. Trong những năm gần đây, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách cho các H DNNVV trên nhiều mặt từ việc hỗ trợ tiếp cận các nguồn lực (đất đai, vốn, công ẠI nghệ...), đến hỗ trợ phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm, mở rộng quan hệ với bạn hàng, khách hàng... Nhờ đó, các DN này đã có bước phát triển mạnh cả về số lượng, Đ năng lực kinh doanh và khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, bản thân DN và sự hỗ trợ của Nhà nước còn nhiều hạn chế, vì thế chưa phát huy hết tiềm năng đối với các DNNVV. Xác định phát triển doanh nghiệp, nhất là là các DNNVV là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thực hiện nhất quán theo nguyên tắc “Nhà nước kiến tạo và lấydoanh nghiệp là đối tượng phục vụ” trong định hướng phát triển kinh tế - xã hội và thu hút đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh của tỉnh Tiền Giang và Thành phố (TP) Mỹ Tho trong giai đoạn 2017 - 2022. 1 Đẩy mạnh phát triển loại hình DNNVV trên địa bàn TP Mỹ Tho - tỉnh Giang và huy động tối đa tiềm năng về vốn, lao động, mặt bằng trong các DN là vấn đề cấp thiết và có tính cơ bản, lâu dài đối với tỉnh Tiền Giang, nhằmtạo bước đột phá về chính sách và giải pháp cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất kinh doanh; phát huy lợi thế, tiềm năng của tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng đồng bằng sông Cửu Long. Xuất phát từ vị trí, vai trò và tính đòi hỏi tất yếu về phát triển DNNVV tại TP Ế Mỹ Tho, trong quá trình thực tập tôi lựa đề tài:“Phát triển doanh nghiệp nhỏ và U vừa trên địa bàn Tp. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang”làm luận văn thạc sĩ của mình. ́H 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung TÊ Từ nghiên cứu lý luận vàđánh giá thực trạng, Luận văn nhằm đề xuất các giải pháp phát triển DNNVV trên địa bànTP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang trong thời gian tới. H 2.2. Mục tiêu cụ thể N - Hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển DNNVV. KI - Đánh giá thực trạng phát triển các DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho – tỉnh Tiền Giang trong thời gian từ năm 2015 - 2017. O ̣C - Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát triển DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang đến năm 2022. H 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ẠI 3.1 Đối tượng nghiên cứu: Là thực trạngvề quá trình phát triển DNNVV trên địa bàn TP Mỹ Tho – tỉnh Đ Tiền Giang. 3.2 Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi về loại hình doanh nghiệp: Doanh nghiệp nghiên cứu của đề tài là toàn bộ các DN kinh tế hạch toán độc lập, có đầy đủ tư cách pháp nhân, có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được thành lập theo quy định của pháp luật (Luật doanh nghiệp, Luật hợp tác xã), đang còn tồn tại về mặt pháp lý tại thời điểm 31/12 hàng năm, bao gồm: 2 Khu vực doanh nghiệp Nhà nước - Doanh nghiệp Nhà nước do Trung ương quản lý; - Doanh nghiệp Nhà nước do địa phương quản lý; Khu vực doanh nghiệp ngoài Nhà nước - Hợp tác xã; - Doanh nghiệp tư nhân; - Công ty hợp danh; Ế - Công ty TNHH tư nhân (kể cả công ty TNHH có vốn nhà nước ≤ 50%) U - Công ty cổ phần có vốn nhà nước dưới hoặc bằng 50%; ́H - Công ty cổ phần không có vốn nhà nước; Khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài TÊ - Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài; - Doanh nghiệp nhà nước liên doanh với nước ngoài; H - Doanh nghiệp khác liên doanh với nước ngoài. N (*) Luận văn không nghiên cứu các doanh nghiệp. KI - Các doanh nghiệp đã được cấp giấy đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế, nhưng chưa đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh; O ̣C - Các doanh nghiệp tuy đã được cấp giấy đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế nhưng đã giải thể, sáp nhập; các doanh nghiệp đã cấp đăng ký kinh doanh nhưng H không có tại địa phương (đã được xác minh thực tế); ẠI - Các đơn vị không phải là doanh nghiệp hạch toán kinh tế độc lập, như: chi Đ nhánh, đơn vị phụ thuộc, các đơn vị sự nghiệp. Phạm vi về nội dung: Nghiên cứu thực trạng phát triển DNNVV và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triểnDNNVV trên địa bàn thành phố. Phạm vi về thời gian: Số liệu thứ cấp: Nguồn số liệu thứ cấp thu thập trong giai đoạn 2015-2017. Số liệu sơ cấp: Điều tra trong đầu năm 2018. Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển DNNVV đến năm 2022. 3 Phạm vi về Không gian: DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập số liệu Số liệu được thu thập từ 2 nguồn chính là số liệu thứ cấp và số liệu sơ cấp. -Số liệu thứ cấp: Đây là nguồn tài liệu, số liệu liên quan đến hình thành và phát triển của các doanh Ế nghiệp (từ năm 2015 đến 2017 ), tài liệu, số liệu từ văn bản, qui định, chính sách... U Đảng, Nhà nước, của các Bộ banngành có liên quan và nguồn từ Tỉnh, TP Mỹ ThoTiền ́H Giang, từ Cục Thống kê tỉnh Tiền Giang, báo cáo khoa học, sách chuyên khảo, đề tài khoa học, tạp chí, bài báo, các tài liệu trên Internet…và các tài liệu sách báo có liên TÊ quan đến phát triển DNNVV. Kết quả điều tra doanh nghiệp được Tổng cục Thống kê tổ chức định kỳ hàng H năm nhằm thu thập thông tin tất cả các loại hình doanh nghiệp trên phạm vi cả nước, N phục vụ công tác hoạch định chính sách, quản lý, phát triển DN của quốc gia từng địa - Số liệu sơ cấp: KI phương, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các nhà đầu tư và các doanh nghiệp. O ̣C Số liệu điều tra các DNVNVV với nội dung nhằm đánh giá sự phát triển và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển các DNNVV tại thành phố Mỹ Tho – tỉnh H Tiền Giang. ẠI + Xác định đối tượng điều tra: Lựa chọn các DNNVV trên địa bàn TP Mỹ Tho, với đối tượng điều tra là Giám đốc (hoặc Phó), cấp trưởng hay phó phòng. Đ + Xác địnhmẫu điều tra: Cụ thể tác giả đã chọn ngẫu nhiên với 5% số tổng số DNNVV, tương ứng mẫu điều tra với 100 DNNVV, với cách thức chọnphân tầng theo 2 tiêu chí dựa trên cơ sở số lượng DNNVV, được sắp xếp theo ngành nghề sản xuất kinh doanh chính (Mã ngành kinh tế cấp 5 theo VSIC 2007theo quyết định số 10/2007/QĐ-TTg ngày 23/01/2007) và theo độ dốc số lao động. Tiến hành đánh giá theo 10 tiêu chí theo dạng câu hỏi để các doanh nghiệp trả lời theo từng mức độ ảnh hưởng khác nhau. 4 + Phương pháp điều tra: Số liệu được tổ chức điều tra, phỏng vấn thông qua bảng hỏi; tổng hợp, phân tích từ phiếu điều tra của 100 DNNVV: trong đó 30 DN thuộc lĩnh vực NLTS, 35 DN thuộc lĩnh vực CN-XD và 35 DN thuộc lĩnh vực TM-DV. 4.2 Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu Toàn bộ số liệu, dữ liệu có liên quan sau khi được thu thập, tác giả đã tiến hành Tổng hợp theo các tiêu chí và chỉ tiêu liên quan, được kết nối trên hệ thống các biểu bảng, sơ đồ ...vv, nhằm đánh giá theo nội dung nêu ra. Để có cơ sở sử dụng các phương pháp phân tích, dữ liệu số liệu sau khi tổng hợp sẽ sử dụng công cụ hỗ Ế trợ là phần mềm Word, Excel... U 4.3 Phương pháp phân tích ́H Đề tài sử dụngmột số phương pháp như: Phương pháp phân tổ thống kê, TÊ Phương phápSo sánh; Phương pháp phân tích thống kê mô tả và một số phương pháp khác....việc sử dụng các phương pháp này giúp ta dễ tiếp cận nguồn số liệu và H phù hợp với đề tài nghiên cứu. N - Phương pháp phân tổ thống kê mô tả KI Sử dụng phương pháp này để phân tổ dựa trên cơ sở các tiêu thức liên quan.. Các tiêu thức chủ yếu được sử dụng để phân tổ trong luận văn gồm: Phân tổ theo O ̣C loại hình doanh nghiệp, theo ngành nghề sản xuất kinh doanh chính, phân tổ theo quy mô lao động, theo đặc điểm vốn… H Chủ yếu tổng hợp kết quả điều tra doanh nghiệp hàng năm của Tổng cục Thống kê tỉnh nhằm phản ảnh các đặc điểm cơ bản và sự phát triển của các DNNVV. ẠI Sử dụng phương pháp nhằm mô tả thực trạng các vấn đề trong hoạt động Đ SXKD, trong quá trình phát triển...của các DNNVV trên địa bàn,.... - Phương pháp so sánh: Trên cơ sở các các lĩnh vực hoạt động hoặc chỉ tiêu được tính toán tương ứng với các loại hình doanh nghiệp để so sánh với nhau từ đó thấy được những ưu điểm, khuyết điểm, lợi thế và khó khăn để làm cơ sở đề xuất các giải pháp phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ. Sử dụng phương pháp so sánh nhằm xác định số biến động tuyệt đối, tương đối, số bình quân... so sánh theo thời gian, chuỗi thời gian, không gian .... 5 4.4. Phương pháp chuyên gia tham khảo Ngoài sử dụng các phương pháp trên, Luận văn sẽ tiến hành tham khảo ý kiến của các chuyên gia, các lãnh đạo có liên quan để thu thập thông tin, ý kiến đánh giá và hướng phát triển đối với các DNNVV trên địa bàn TP Mỹ Tho Tiền Giang. Để làm sáng tỏ những cơ sở lý luận cũng như phân tích, đánh giá các chỉ tiêu kinh tế trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi còn sử dụng phương pháp thu thập thông tin từ các chuyên viên, chuyên gia, nhà quản lý, lãnh đạo của Cục Thống kê, Ế Chi Cục Thống kê thành phố Mỹ Tho, Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư và U các DNNVV; từ đó rút ra kết luận có căn cứ khoa học và thực tiễn; đề xuất các giải ́H pháp có tính khả thi, phù hợp với thực tiễn của từng loại hình DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. TÊ 5. Kết cấu đề tài Ngoài phần đặt vấn đề, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của H Luận văngồm 03 chương. N Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển DNNVV. KI Chương 2. Thực trạng phát triển DNNVV trên địa bàn thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. O ̣C Chương 3. Định hướng và giải pháp nhằm phát triển DNNVV trên địa bàn Đ ẠI H thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. 6 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄNPHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA 1.1. LÝ LUẬN VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA 1.1.1. Khái niệm và tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa 1.1.1.1 Khái niệm Ế Căn cứ khoản 7, Điều 4 Luật doanh nghiệp Việt Nam ban hành ngày U 26/11/2014 như sau: “ Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có ́H trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”[1, tr1]. TÊ Doanh nghiệp (DN) là những cơ sở sản xuất kinh doanh vì mục đích lợi nhuận, có quy mô doanh nghiệp trong những giới hạn nhất định theo các tiêu thức vốn, lao động, H doanh thu, giá trị tăng thu được trong từng thời kỳ theo quy định của từng quốc gia. N Từ khái niệm về DN, khái niệm về doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) được KI thực hiện trên cơ sở các Nghị định của Chính phủ. Theo Nghị định số 56/2009/NĐ-CP, ngày 30/6/2009 của Thủ tướng Chính phủ O ̣C ban hành về trợ giúp phát triển DNthì khái niệm về Doanh nghiệp nhỏ và vừa như sau: “Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) là cơ sở kinh doanh đã đăng ký kinh H doanh theo quy định pháp luật, được chia thành ba cấp: siêu nhỏ, nhỏ, vừa theo ẠI quy mô tổng nguồn vốn (tổng nguồn vốn tương đương tổng tài sản được xác định trong bảng cân đối kế toán của DN) hoặc số lao động bình quân năm (tổng nguồn Đ vốn là tiêu chí ưu tiên)”.[3, tr1] 1.1.1.2. Tiêu chí xác định Theo tiêu chí của Ngân hàng Thế giới, doanh nghiệp (DN) siêu nhỏ là DN có số lượng lao động dưới 10 người, DN nhỏ có số lượng lao động từ 10 đến dưới 50 người, còn DN vừa có từ 50 đến 300 lao động. Các quốc gia đều lấy tiêu chí số lao động bình quân làm cơ sở quan trọng để phân loại doanh nghiệp theo quy mô. Điều này là hợp lý hơn so với việc lựa chọn 7