Tài liệu Mua bán và sáp nhập (m&a) ngân hàng nghiên cứu trường hợp m&a của ngân hàng tmcp sài gòn hà nội (shb) và ngân hàng tmcp nhà hà nội (hbb)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ******************** LÊ TRUNG KIÊN MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP (M&A) NGÂN HÀNG – NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP M&A CỦA NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN HÀ NỘI (SHB) VÀ NGÂN HÀNG TMCP NHÀ HÀ NỘI (HBB) LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà nội – Năm 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ******************** LÊ TRUNG KIÊN MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP (M&A) NGÂN HÀNG – NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP M&A CỦA NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN HÀ NỘI (SHB) VÀ NGÂN HÀNG TMCP NHÀ HÀ NỘI (HBB) Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số : 60 34 05 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƯỚNG DẪN Hà nội – Năm 2015 CHẤM LUẬN VĂN LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Học viên nghiên cứu Lê Trung Kiên LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban giám hiệu trường đại học Kinh tếĐHQGHN vì đã tổ chức khóa học để tôi có cơ hội tham gia học tập và nghiên cứu khóa học. Tiếp theo, tôi xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô trong trường và các thầy cô khoa Quản trị kinh doanh đã truyền đạt lại cho tôi những kiến thức bổ ích để tôi có thể thực hiện được nghiên cứu này. Đặc biệt, tôi xin gửi lởi cảm ơn sâu sắc tới Tiến sĩ Lê Trung Thành, người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài này. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn những người đã ủng hộ, giúp đỡ tôi thực hiện và hoàn thiện nghiên cứu này. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 1. CN : Chi nhánh 2. CNTT : Công nghệ thông tin 3. M&A: Merger & Acquisition: Mua lại & Sáp nhập 4. HNX: Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội 5. HBB: Ngân hàng TMCP Nhà Hà Nội 6. NH TMCP: Ngân hàng thương mại cổ phần 7. NH: 8. NHNN: Ngân hàng nhà nước 9. NHNNg: Ngân hàng nước ngoài 10. TSCĐ: Tài sản cố định 11. TNHH: Trách nhiệm hữu hạn 12. TCTD: Tổ chức tín dụng 13. TCKT: Tổ chức kinh tế 14. TPCP: Trái phiếu chính phủ 15. SHB: 16. WTO: Tổ chức thương mại thế giới Ngân hàng Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội i DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tổng tài sản và tăng trưởng qua các năm giai đoạn 2009-2013Error! Bookmark n Biểu đồ 2.2: Tổng nguồn vốn huy động và tăng trưởng qua các năm giai đoạn 2009-2013 ................................................................ Error! Bookmark not defined. Biểu đồ 2.3: Tổng dư nợ và tăng trưởng qua các năm giai đoạn 2009-2013 Biểu đồ 2.4: Số lượng nhân sự giai đoạn từ 2009 đến 2013Error! Bookmark not defined. DANH MỤC BẢNG Bảng 2. 1: Hệ số an toàn vốn CAR ........................... Error! Bookmark not defined. Bảng 2. 2: Một số chỉ tiêu an toàn trong hoạt động ngân hàngError! Bookmark not defined. Bảng 2. 3: Các chỉ số tài chính ngân hàng 1 năm sau sáp nhậpError! Bookmark not defined. Bảng 2.4: Các chỉ số tài chính ngân hàng 1 năm sau sáp nhập so với thời điểm sáp nhậpError! Bookm ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................................................i DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................................................................................... ii DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................................... ii LỜI NÓI ĐẦU ..........................................................................Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SÁP NHẬP, HỢP NHẤT VÀ MUA BÁN NGÂN HÀNG ...........................................................................Error! Bookmark not defined. 1.1. Lý luận về hoạt động sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàng ........ Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Khái niệm, bản chất của sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàng .. Error! Bookmark not defined. 1.1.2. Các hình thức sáp nhập, hợp nhất và mua bán Error! Bookmark not defined. 1.1.2.1. Giới hạn phạm vi lãnh thổ ........................................Error! Bookmark not defined. 1.1.2.2. Giới hạn mức độ liên kết ...........................................Error! Bookmark not defined. 1.1.3. Các bên tham gia vào hoạt động sáp nhập, hợp nhất và mua bán ........ Error! Bookmark not defined. 1.2. Các phƣơng thức thực hiện sáp nhập, hợp nhất và mua bán ................ Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Thương lượng .................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Thu gom cổ phiếu ............................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.3. Chào mua công khai cổ phiếu trên thị trường chứng khoán ................ Error! Bookmark not defined. 1.2.4. Lôi kéo cổ đông bất mãn .................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.5. Mua lại tài sản .................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3. Nội dung của quá trình sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàng .... Error! Bookmark not defined. 1.3.1. Chuẩn bị đàm phán ............................................ Error! Bookmark not defined. 1.3.2. Lập kế hoạch ...................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.3. Kiểm soát quá trình thực hiện ........................... Error! Bookmark not defined. 1.4. Tác động của sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàngError! Bookmark not defined. 1.4.1. Lợi ích của sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàngError! Bookmark not defined. 1.4.1.1. Hiệu quả kinh tế do quy mô đem lại ...........................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.2. Hiệu quả kinh tế do phạm vi kinh doanh ....................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.3. Hiệu ứng kế toán ...........................................................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.4. Hiệu ứng quản lý ...........................................................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.5. Tận dụng nguồn nhân lực.............................................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.6.Tận dụng được hệ thống khách hàng ...........................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.7. Tác động lên giá cổ phiếu ngân hàng..........................Error! Bookmark not defined. 1.1.4.8.Tác động đến nhà nước .................................................Error! Bookmark not defined. 1.4.2. Hạn chế của sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàngError! Bookmark not defined. 1.4.2.1. Quyền lợi của cổ đông thiểu số bị ảnh hưởng............Error! Bookmark not defined. 1.4.2.2. Xung đột mâu thuẫn lợi ích của các cổ đông lớn.......Error! Bookmark not defined. 1.4.2.3. Văn hóa ngân hàng bị xáo trộn ....................................Error! Bookmark not defined. 1.4.2.4. Xu hướng dịch chuyển nhân sự ...................................Error! Bookmark not defined. 1.4.2.5. Sáp nhập, hợp nhất và mua bán ngân hàng thành công sẽ tạo ra tập trung độc quyền trong cạnh tranh...........................................................................Error! Bookmark not defined. 1.5. Kinh nghiệm về hoạt động sáp nhập, hợp nhất và mua bán của một số ngân hàng thƣơng mại trên thế giới và bài học cho Việt NamError! Bookmark not defined. 1.5.1. Kinh nghiệm sáp nhập ngân hàng từ hợp nhất vốn nhằm tăng quy mô hoạt động và duy trì sản phẩm dịch vụ ngân hàng truyền thống có thế mạnh ....... Error! Bookmark not defined. 1.5.2. Kinh nghiệm để trở thành ngân hàng nội địa có lượng tiền gửi, vốn hóa thị trường lớn nhất ............................................................ Error! Bookmark not defined. 1.5.3. Kinh nghiệm từ hỗ trợ xây dựng các thể chế tài chính lành mạnh, mua lại chi nhánh ngân hàng nước ngoài để mở rộng mạng lưới hoạt động ............. Error! Bookmark not defined. 1.5.4. Kinh nghiệm nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh từ cổ phần hóa ngân hàng thương mại lớn để bán cổ phiếu ngân hàng cho các đối tác nước ngoài ....................................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.5.5. Kinh nghiệm từ mua lại tài sản và xử lý nợ xấu ngân hàngError! Bookmark not defined. 1.5.6. Kinh nghiệm khắc sâu sự hiện diện của ngân hàng thương mại bán lẻ trên các thị trường có chọn lọc ........................................... Error! Bookmark not defined. 1.5.7. Kinh nghiệm xác lập sở hữu cổ phần để loại bỏ sở hữu chéo nhằm minh bạch vốn chủ sở hữu ngân hàng ................................. Error! Bookmark not defined. 1.5.8. Hoạch định sáp nhập, hợp nhất và mua bán như một chiến lược kinh doanh ngân hàng cốt lõi để tìm kiếm lợi nhuận từ các nhà đầu tư trong nước đang đầu tư ở nước ngoài ............................... Error! Bookmark not defined. 1.5.9. Kinh nghiệm vấn đề văn hóa ngân hàng sau sáp nhập, hợp nhất và mua bán ....................................................................................... Error! Bookmark not defined. Kết luận chƣơng 1 .........................................................................Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 2: NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP MUA BÁN VÀError! Bookmark not defined. SÁP NHẬP NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN HÀ NỘI VÀError! Bookmark not defined. NGÂN HÀNG TMCP NHÀ HÀ NỘI ......................................Error! Bookmark not defined. 2.1. Tổng quan về hai Ngân hàng SHB và HBB ....... Error! Bookmark not defined. 2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng SHB ......................... Error! Bookmark not defined. 2.1.2. Tổng quan về Ngân hàng HBB ......................... Error! Bookmark not defined. 2.2. Thực trạng SHB trƣớc khi sáp nhập .................. Error! Bookmark not defined. 2.2.1. Tài sản và nguồn vốn ......................................... Error! Bookmark not defined. 2.2.1.2. Cơ cấu tài sản................................................................Error! Bookmark not defined. 2.2.1.3. Kết quả Hoạt động Kinh doanh: ROA, ROE và Lợi nhuận sau thuế................. Error! Bookmark not defined. 2.2.1.4. Hệ số an toàn vốn – CAR.............................................Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Mạng lưới hoạt động SHB................................. Error! Bookmark not defined. 2.2.3. Phân tích điểm mạnh điểm yếu cơ hội và thách thức SHBError! Bookmark not defined. 2.2.3.1. Điểm mạnh ....................................................................Error! Bookmark not defined. 2.2.3.2. Điểm yếu ........................................................................Error! Bookmark not defined. 2.2.3.3. Cơ hội .............................................................................Error! Bookmark not defined. 2.2.3.4. Thách thức .....................................................................Error! Bookmark not defined. 2.3. Thực trạng HBB trƣớc khi sáp nhập ................. Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Tài sản và Nguồn vốn ........................................ Error! Bookmark not defined. 2.3.1.1. Chất lượng tài sản của HBB........................................Error! Bookmark not defined. 2.3.1.2 Cơ cấu tài sản của HBB................................................Error! Bookmark not defined. 2.3.1.3. Kết quả Hoạt động Kinh doanh: ROE, ROA và Lợi nhuận sau thuế................. Error! Bookmark not defined. 2.3.1.4.Tỷ lệ nợ xấu theo CAR..................................................Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Mạng lưới hoạt động của HBB ......................... Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Phân tích điểm mạnh điểm yếu cơ hội và thách thức HBBError! Bookmark not defined. 2.3.2.2. Điểm yếu ........................................................................Error! Bookmark not defined. 2.3.2.2. Cơ hội .............................................................................Error! Bookmark not defined. 2.3.2.3. Thách thức .....................................................................Error! Bookmark not defined. 2.3. Hoạt động Ngân hàng một năm sau sáp nhập ... Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Tình hình tài chính ............................................ Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Tình hình hoạt động kinh doanh ...................... Error! Bookmark not defined. 2.3.3. Hoạt động quản lý và huy động vốn .................. Error! Bookmark not defined. 2.3.4. Hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng Error! Bookmark not defined. 2.3.5 Hoạt động dịch vụ .............................................. Error! Bookmark not defined. 2.3.6. Tổ chức nhân sự và đào tạo............................... Error! Bookmark not defined. 2.3.7. Công tác phát triển mạng lưới ........................... Error! Bookmark not defined. 2.3.8. Công tác phát triển sản phẩm ........................... Error! Bookmark not defined. 2.3.9. Khả năng thanh toán ......................................... Error! Bookmark not defined. 2.3.10. Các giải thưởng đạt được năm 2013 ............... Error! Bookmark not defined. 2.4. Những thành tựu đạt đƣợc và hạn chế của hoạt động sáp nhập, hợp nhất và mua bán của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần Việt NamError! Bookmark not defined. 2.4.1. Những kết quả đạt được .................................... Error! Bookmark not defined. 2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân ....................... Error! Bookmark not defined. Kết luận chƣơng 2 ....................................................................Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 3: MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN MUA BÁN VÀ SÁP NHẬP NGÂN HÀNG TẠI VIỆT NAM....................Error! Bookmark not defined. 3.1. Khuyến nghị từ phía Nhà nƣớc........................... Error! Bookmark not defined. 3.2. Khuyến nghị từ ngân hàng thƣơng mại cổ phầnError! Bookmark not defined. Kết luận chƣơng 3 ....................................................................Error! Bookmark not defined. Tài liệu tham khảo..........................................................................................................................1 Tài liệu tham khảo Tiếng Việt 1. Thái Bảo Anh (2006), Tham luận về khung pháp lý liên quan tới vấn đề sáp nhập và mua lại doanh nghiệp ở Việt Nam. 2. Trần Ngọc Thơ, Nguyễn Thị Ngọc Trang, Phan Thị Bích Nguyệt, Nguyễn Thị Liên Hoa, Nguyễn Thị Uyên Uyên (2003), Tài chính doanh nghiệp hiện đại, NXB Thống kê. 3. Trần Ngọc Thơ, Nguyễn Thị Ngọc Trang, Phan Thị Bích Nguyệt, Nguyễn Thị Liên Hoa, Nguyễn Thị Uyên Uyên (2003), Tài chính doanh nghiệp hiện đại, NXB Thống kê. 4. Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam hướng dẫn thực hiện các chuẩn mực kế toán theo chế độ kế toán mới (2008), NXB Tài Chính. 5. “M&A ở Việt Nam - Sự đo lường và rào cản đi tới thành công” (2008), PwC Việt Nam. 6. Quốc Hội, Luật Cạnh tranh số 27/2004/QH11 ngày 03 tháng 12 năm 2004. 7. Quốc Hội, Luật Chứng khoán số 70/2006/QH11 ngày 29 tháng 06 năm 2006. 8. Quốc Hội, Luật Doanh nghiệp số 60/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2005. 9. Quốc Hội, Luật Đầu tư số 59/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2005. 10. Sách Phân Tích Tài Chính – Khoa Tài Chính Doanh Nghiệp trường Đại học Kinh Tế TP. HCM (2007), NXB Lao động và xã hội. 11. Sách Tài Chính Doanh Nghiệp Hiện Đại – Khoa Tài Chính Doanh Nghiệp trường Đại học Kinh Tế TP. HCM (2005), NXB Thống Kê. Tiếng Anh 12. Andrew J. Sherman and Milledge A.Hart, Mergers & Acquisitions from A to Z, 2nd Edition, AMACOM. 13. Mergers & Acquisitions in banking and finance (2004), Oxford University Press. 14. Reed, Standley Foster & Lajoux, The Art of Mergers and Acquisitions: A Merger and Acquisition Buyout Guide, Alexandra Reed. 15. Patrick A.Gaughan (2005), Merger: what can go wrong and how to prevent it. 16. PricewaterhouseCoopers, Asia-Pacific 2010,www.pwc.com. 1 M&A Bulletin Mid-Year Danh mục website tham khảo: 17. http:// www.vneconomy.vn 18. http:// www.timnhanhchungkhoan.vn 19. http:// www.muabancongty.com 20. http:// www.saigontimes.com.vn/tbktsg 21. http:// www.fpts.com.vn 22. http:// www.investopedia.com 23. http:// www.reuters.com 24. http://www.saga.vn 25. http://www.cafef.vn 2 VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ ! VUI LÒNG TẢI VỀ ĐỂ XEM BẢN FULL ĐẦY ĐỦ !