Tài liệu Mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại sở tài chính thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH -----*----- BÙI QUANG HUY MỐI QUAN HỆ GIỮA TÍNH CHÍNH TRỊ CỦA TỔ CHỨC VÀ SỰ CAM KẾT VỚI TỔ CHỨC, SỰ HÀI LÒNG TRONG CÔNG VIỆC, Ý ĐỊNH NGHỈ VIỆC CỦA CÔNG CHỨC TẠI SỞ TÀI CHÍNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH -----*----- BÙI QUANG HUY MỐI QUAN HỆ GIỮA TÍNH CHÍNH TRỊ CỦA TỔ CHỨC VÀ SỰ CAM KẾT VỚI TỔ CHỨC, SỰ HÀI LÒNG TRONG CÔNG VIỆC, Ý ĐỊNH NGHỈ VIỆC CỦA CÔNG CHỨC TẠI SỞ TÀI CHÍNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Quản lý công Mã số : 60340403 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS. Võ Sáng Xuân Lan THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng Luận văn “Mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Các số liệu thu thập và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn hợp pháp, trung thực. Các tài liệu tham khảo có nguồn trích rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung và tính trung thực của đề tài nghiên cứu./. Người thực hiện luận văn Bùi Quang Huy LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian chuẩn bị và tiến hành nghiên cứu, tôi đã hoàn thành đề tài “Mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh”. Trong quá trình thực hiện, tôi đã nhận được sự hỗ trợ từ đơn vị công tác, bạn bè, đồng nghiệp cũng như sự hướng dẫn nhiệt tình của thầy, cô giáo Trường Đại học kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. Qua luận văn này, tôi xin được trân trọng cảm ơn: TS. Võ Sáng Xuân Lan , Người đã tận tình hướng dẫn cho tôi trong quá trình tìm kiếm tài liệu, tổ chức nghiên cứu và hoàn thành Luận văn này. TS. Lưu Trọng Tuấn, Người đã tạo cảm hứng cho tôi để bắt đầu hình thành ý tưởng đề tài Luận văn. Các Thầy, Cô giáo Khoa Quản lý Nhà nước, Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ trong quá trình xây dựng đề cương và tìm kiếm các tài liệu nghiên cứu phục vụ cho việc thực hiện Luận văn này. Các Thầy, Cô giáo Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh đã truyền đạt những kiến thức quý báu trong suốt chương trình cao học. Đảng ủy, Ban Giám đốc và Lãnh đạo các phòng, ban của Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh đã chấp thuận và tạo điều kiện giúp đỡ tôi tiến hành khảo sát và nghiên cứu. Bạn bè, đồng nghiệp đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá trình thảo luận, thực hiện khảo sát, tìm kiếm thông tin, thu thập và xử lý dữ liệu. TP.Hồ Chí Minh, ngày 11 tháng 11 năm 2017 MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH TÓM TẮT Chương 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ........................................................................... 1 1.1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 1.2. Giới thiệu Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh ........................................... 4 1.2.1. Vị trí chức năng ................................................................................................ 4 1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn .................................................................................... 5 1.3. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 5 1.4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 6 1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 8 1.5.1. Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................... 8 1.5.2. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 8 1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài .............................................................................. 8 1.7. Bố cục luận văn .................................................................................................. 8 Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU .................... 10 2.1. Các khái niệm................................................................................................... 10 2.1.1. Tính chính trị của tổ chức (Organizational politics) ...................................... 10 2.1.2. Sự cam kết với tổ chức (Organizational commitment) .................................. 11 2.1.3. Sự hài lòng trong công việc (Job satisfaction) ............................................... 12 2.1.4. Ý định nghỉ việc (Turnover intension) ........................................................... 14 2.2. Các nghiên cứu trước ...................................................................................... 15 2.3. Lập luận giả thiết ............................................................................................. 21 2.3.1. Tác động của tính chính trị của tổ chức đến sự cam kết với tổ chức công .... 22 2.3.2. Tác động của tính chính trị của tổ chức đến sự hài lòng trong công việc của công chức ........................................................................................................... 24 2.3.3. Tác động của tính chính trị của tổ chức đến ý định nghỉ việc của công chức ........................................................................................................................ 26 2.3.4. Tác động của sự cam kết với tổ chức đến ý định nghỉ việc của công chức ... 28 2.3.5. Tác động của sự hài lòng trong công việc đến ý định nghỉ việc của công chức ........................................................................................................................ 29 Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 33 3.1. Thiết kế nghiên cứu ......................................................................................... 33 3.2. Thang đo ........................................................................................................... 33 3.3. Chọn mẫu ......................................................................................................... 35 3.4. Phương pháp phân tích dữ liệu ...................................................................... 36 Chương 4: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ BÌNH LUẬN ........................................ 38 4.1. Mô tả mẫu nghiên cứu..................................................................................... 38 4.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo ................................................................ 38 4.2.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo Tính chính trị của tổ chức ...................... 39 4.2.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo Sự cam kết với tổ chức ........................... 40 4.2.3. Kiểm định độ tin cậy của thang đo Sự hài lòng trong công việc ................... 42 4.2.4. Kiểm định độ tin cậy của thang đo Ý định nghỉ việc ..................................... 43 4.3. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) ............................................................... 44 4.4. Phân tích nhân tố khẳng định (CFA) ............................................................ 46 4.5. Điều chỉnh kết quả nghiên cứu....................................................................... 52 4.6. Phân tích và kiểm định mô hình nghiên cứu ................................................ 52 4.6.1. Phân tích và kiểm định độ thích hợp của mô hình với dữ liệu thị trường ...... 53 4.6.2. Phân tích boostrap .......................................................................................... 54 4.7. Phân tích và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu ....................................... 55 4.8. Phân tích ảnh hưởng của các biến định tính đến các thang đo bằng Ttest và phân tích ANOVA ...................................................................................... 57 4.8.1. Kiểm định biến Giới tính ................................................................................ 57 4.8.2. Kiểm định biến Độ tuổi .................................................................................. 58 4.8.3. Kiểm định biến Trình độ học vấn ................................................................... 59 4.8.4. Kiểm định biến Tình trạng công việc ............................................................. 60 4.8.5. Kiểm định biến Thâm niên công tác ............................................................... 61 Chương 5: KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ .................................... 64 5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu ............................................................................ 64 5.2. Ý nghĩa nghiên cứu và kiến nghị .................................................................... 66 5.2.1. Ý nghĩa học thuật của nghiên cứu .................................................................. 66 5.2.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................ 67 5.2.3. Kiến nghị ........................................................................................................ 68 5.3. Hạn chế của nghiên cứu .................................................................................. 74 5.4. Hướng nghiên cứu kế tiếp ............................................................................... 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO & PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt STT Ý nghĩa 1 ANOVA Analysis of Variance 2 EFA Exploratory Factor Analysis 3 KMO Kaiser-Meyer-Olkin 4 SPSS Statistical Package for the Social Sciences 5 CFA Confirmatory Factor Analysis DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1: Thang đo và mã hóa thang đo ........................................................................33 Bảng 4.1: Đặc điểm mẫu nghiên cứu .............................................................................38 Bảng 4.2: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Tính chính trị của tổ chức ..39 Bảng: 4.3: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Tính chính trị của tổ chức lần 2 ................................................................................................................................40 Bảng 4.4: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Sự cam kết với tổ chức ......41 Bảng 4.5: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Sự cam kết với tổ chức lần 2 ......................................................................................................................................41 Bảng 4.6: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Sự hài lòng trong công việc .................................................................................................................................42 Bảng 4.7: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Sự hài lòng trong công việc lần 2 ........................................................................................................................43 Bảng 4.8: Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha thang đo Ý định nghỉ việc ................43 Bảng 4.9: Phân tích nhân tố EFA lần 2 các thang đo của mô hình nghiên cứu .............45 Bảng 4.10: Quy tắc đánh giá mức độ phù hợp của mô hình cấu trúc ............................47 Bảng 4.11: Tổng hợp hệ số tin cậy tổng hợp và tổng phương sai trích được ................50 Bảng 4.12: Các hệ số đã chuẩn hóa................................................................................51 Bảng 4.13: Đánh giá giá trị phân biệt ............................................................................52 Bảng 4.14: Phân tích Boostrap .......................................................................................55 Bảng 4.15: Hệ số hồi quy chuẩn hóa .............................................................................55 Bảng 4.16: Kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu .............................................56 Bảng 4.17: Bảng trích kết quả kiểm định T – test (biến giới tính) ................................58 Bảng 4.18: Mô tả đặc điểm nhóm độ tuổi của mẫu nghiên cứu ....................................58 Bảng 4.19: Kiểm định Levene’s giữa các nhóm độ tuổi ................................................58 Bảng 4.20: Trích kiểm định ANOVA giữa các nhóm độ tuổi .......................................59 Bảng 4.21: Mô tả đặc điểm nhóm trình độ học vấn của mẫu nghiên cứu......................59 Bảng 4.22: Kiểm định Levene’s giữa các nhóm trình độ học vấn .................................59 Bảng 4.23: Trích kiểm định ANOVA giữa các nhóm trình độ học vấn ........................60 Bảng 4.24: Bảng trích kết quả kiểm định T – test (biến tình trạng công việc) ..............61 Bảng 4.25: Mô tả đặc điểm nhóm thâm niên công tác của mẫu nghiên cứu .................61 Bảng 4.26: Kiểm định Levene’s giữa các nhóm thâm niên công tác............................61 Bảng 4.27: Trích kiểm định ANOVA giữa các nhóm thâm niên công tác ....................62 DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1. Mô hình nghiên cứu .......................................................................................31 Hình 4.1. Kết quả phân tích nhân tố khẳng định CFA chuẩn hóa .................................48 Hình 4.2: Kết quả phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính SEM .....................................54 Hình 4.3: Mô hình nghiên cứu cuối cùng của nghiên cứu .............................................57 TÓM TẮT Mục tiêu chính trị được sử dụng rộng rãi trong mọi tổ chức. Các mục tiêu chính trị đều ảnh hưởng đến kết quả công việc của nhân viên. Mặc dù hành vi chính trị trong tổ chức phụ thuộc vào nhận thức của chủ thể sử dụng nó là tích cực hay tiêu cực, tuy nhiên phần lớn tính chính trị của tổ chức không tạo ra được các giá trị tích cực như sự hài lòng trong công việc, sự cam kết với tổ chức, đồng thời làm cho tổ chức kém đổi mới sáng tạo, từ đó làm gia tăng mức độ căng thẳng trong công việc và ý định nghỉ việc trong nhân viên. Thực tế trong các tổ chức công hiện nay, một số cá nhân sử dụng tính chính trị của tổ chức như một phương thức phi chính thức để đạt được “sức mạnh” và hoàn thành các mục tiêu của riêng họ. Xét về phương diện tiêu cực này, tính chính trị của tổ chức sẽ tạo ra một mạng lưới mang tính cục bộ và vị kỷ; theo đó sẽ phá hoại đến sự gắn kết của tổ chức cũng như tác động đến các chính sách và quy trình hoạt động của tổ chức. Do đó, yêu cầu đặt ra là làm cách nào để giảm thiểu các tác động tiêu cực của tính chính trị của tổ chức thông qua việc sử dụng các quy trình tạo sự công bằng tổ chức và các biện pháp nhằm tăng thêm mối quan hệ mật thiết với nhân viên. Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm khảo sát mối quan hệ nghịch biến giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc; mối quan hệ đồng biến giữa tính chính trị của tổ chức và ý định nghỉ việc; mối quan hệ nghịch biến giữa sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc và ý định nghỉ việc. Các thước đo lấy mẫu từ 210 công chức tại các phòng, ban, đơn vị trực thuộc của Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. 1 Chương 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1. Lý do chọn đề tài Ngày nay, các tổ chức trong xã hội đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của nhân loại. Theo đó, một tổ chức hoạt động hiệu quả và có hiệu suất công việc cao là điều cần thiết đối với bản thân tổ chức đó nói riêng và toàn bộ xã hội nói chung. Và các nhân viên của tổ chức chịu trách nhiệm chính trong việc thực hiện mục tiêu này. Trong thế giới cạnh tranh không ngừng thay đổi, sự thành công của tổ chức phụ thuộc vào kết quả công việc của toàn bộ lực lượng lao động và thái độ của họ. Trong thực tế, một số thành viên thể hiện sự hài lòng và gắn kết với tổ chức của họ trong khi một số khác thì bất mãn và xa rời với tổ chức. Thực tế chứng minh rằng môi trường làm việc có tác động đến công việc và thái độ của người nhân viên. Mục tiêu chính trị được sử dụng rộng rãi trong mọi tổ chức. Tính chính trị của tổ chức là một yếu tố phổ biến và có mối quan hệ chặt chẽ với tổ chức bởi nó có nguồn gốc từ việc sử dụng quyền lực, sự kiểm soát và sức ảnh hưởng trong tổ chức. Do sự khan hiếm về tài nguyên trong khi nhu cầu cá nhân là vô hạn nên dường như không ai có thể tránh khỏi ảnh hưởng của tính chính trị của tổ chức. Do đó, nhận thức của nhân viên về bản chất chính trị của môi trường làm việc sẽ tác động đến kết quả công việc của họ. Nhiều nghiên cứu khác nhau nhằm hiểu rõ hơn về tính chính trị của tổ chức đã đưa ra nhiều mô hình lý thuyết để chứng minh rằng tính chính trị của tổ chức là sự kết hợp giữa môi trường làm việc, sự ảnh hưởng giữa các cá nhân và tổ chức cũng như tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả công việc và hành vi công dân tổ chức của nhân viên, theo đó làm gia tăng sự căng thẳng trong công việc của họ. Tính chính trị của tổ chức còn ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức về sự công bằng trong tổ chức (Ferris và Kacmar, 1992). Trong các môi trường làm việc có tính chính trị cao, tổ chức hiếm đánh giá nhân viên dựa trên kết quả công việc, theo đó các quyết định khen thưởng thường bị chi phối bởi các tác nhân bất lợi như nhóm lợi ích, nhóm quyền lực và “nhóm gia đình” (Rusbult và cộng sự, 1990). 2 Khi nhân viên nhận thức được sự bất công do tính chính trị của tổ chức gây ra, họ thường có khuynh hướng phản ứng ngược thông qua giảm bớt sự gắn bó với tổ chức cũng như không gắn trách nhiệm của mình đối với hoạt động của tổ chức (Vigoda, 2000a). Thay vào đó, để hạn chế rủi ro, họ thường không chịu tiên phong trong công tác cũng như không tích cực tham gia các hoạt động ngoài các nhiệm vụ được giao. Parker và cộng sự (1995) nhận thấy rằng trong các tổ chức công, những người càng nhận thức rõ về tính chính trị của tổ chức thì càng đánh giá tổ chức của mình rất cứng nhắc và thụ động. Thực tế trong các tổ chức công hiện nay, một số cá nhân sử dụng tính chính trị của tổ chức như một phương thức phi chính thức để đạt được “sức mạnh” và hoàn thành các mục tiêu của riêng họ. Xét về phương diện tiêu cực này, tính chính trị của tổ chức sẽ tạo ra một mạng lưới mang tính cục bộ và vị kỷ; theo đó sẽ phá hoại đến sự gắn kết của tổ chức như ảnh hưởng đến sự chia sẻ thông tin, tinh thần đồng đội, sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc và tác động đến các chính sách, quy trình hoạt động của tổ chức. Ngày 30 tháng 10 năm 2016, thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TW. Nghị quyết hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Theo đó nhận diện tính chính trị của tổ chức như là một hạn chế, khuyết điểm của một số tổ chức công hiện nay ở Việt Nam và cần được khắc phục bởi nó là nguyên nhân cốt lõi dẫn đến các biểu hiện suy thoái về lối sống, đạo đức của người công chức như vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ; đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức; cục bộ, bè phái, lợi ích nhóm; cực đoan, cơ hội, vụ lợi, thực dụng; dĩ hòa, vi quý, nói dựa, lấy lòng nhau… Như vậy, việc khắc phục các khuyết điểm của tính chính trị của tổ chức trong khu vực công sẽ tác động tốt đến niềm tin và sự cam kết với tổ chức, qua đó đội ngũ công chức sẽ tận tâm hơn với công việc của bản thân, hài lòng trong công việc và 3 hết lòng phụng sự công, lúc đó họ sẽ có ý thức được cá nhân mình là một phần của tổ chức, là một nhân tố góp phần xây dựng một đất nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” (Đại hội Đảng lần thứ XII). Hầu hết mọi công chức ở Việt Nam nói chung và ở Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đều có thể kể lại một biến cố chính trị đã từng ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến công việc của họ. Và kết quả của những tác động chính trị này khiến cho họ có những góc nhìn riêng khác nhau về tính chính trị của tổ chức. Một số người bị ảnh hưởng tiêu cực bởi tính chính trị của tổ chức thì nhận thấy nó không tốt, trong khi những người khác, đặc biệt là những người có chức vụ thì xem tính chính trị của tổ chức như một công cụ hữu ích để điều hành tổ chức. Bên cạnh đó, những khảo sát sơ bộ gần đây đối với công chức đang làm việc tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí minh cho thấy khi bị tác động bởi tính chính trị của tổ chức, người công chức luôn làm việc trong tâm trạng lo lắng, không yên tâm công tác, không hài lòng trong công việc của mình và thậm chí họ luôn có ý định nghỉ việc. Bên cạnh đó, trong thời gian qua, nhằm góp phần xây dựng nền tài chính quốc gia lành mạnh, đảm bảo giữ vững an ninh tài chính, ổn định kinh tế vĩ mô, tài chính – tiền tệ, tạo điều kiện thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và tái cấu trúc nền kinh tế, giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội, công tác quản lý cán bộ, công chức của ngành Tài chính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nói chung và Sở Tài chính thành phố nói riêng đã không ngừng đổi mới, phát triển cả về chất lượng và số lượng, hướng tới các nội dung quản lý thiết thực gắn với vị trí việc làm của đội ngũ cán bộ, công chức, qua đó cải thiện hiệu quả làm việc tại từng vị trí việc làm hiện tại, đồng thời góp phần tích cực chuẩn bị cho đội ngũ rèn luyện để có thể đảm nhiệm công việc mới, công việc cao hơn đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Chính vì vậy, tôi chọn đề tài: “Mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức, sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh” nhằm tạo một sự đổi mới trong môi trường làm việc, hướng mọi người đạt đến mục tiêu chung của tổ chức và chú 4 trọng đến chất lượng, kết quả công việc chứ không phải vì hành vi ứng xử khôn khéo hoặc vì “vị trí” của bản thân. 1.2. Giới thiệu về Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh bao gồm 09 phòng, ban chuyên môn và 01 đơn vị trực thuộc Sở: Văn phòng Sở, Phòng Quản lý ngân sách, Phòng Quận huyện – Phường xã, Phòng Đầu tư sửa chữa, Phòng Hành chính sự nghiệp, Phòng Quản lý công sản, Thanh tra, Ban Vật giá và Chi cục Tài chính doanh nghiệp. Biên chế hành chính và sự nghiệp của Sở Tài chính được Ủy ban nhân dân thành phố giao trong tổng số chỉ tiêu biên chế hành chính sự nghiệp của thành phố: 250 biên chế. 1.2.1. Vị trí chức năng - Sở Tài chính là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài chính; ngân sách nhà nước; thuế, phí, lệ phí và thu khác của ngân sách nhà nước; tài sản nhà nước; các quỹ tài chính Nhà nước; đầu tư tài chính; tài chính doanh nghiệp; kế toán; kiểm toán độc lập; giá và hoạt động dịch vụ tài chính (sau đây gọi tắt là lĩnh vực tài chính) tại địa phương theo quy định của pháp luật. - Sở Tài chính có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng, chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và hoạt động của Ủy ban nhân dân thành phố; đồng thời chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra về chuyên môn nghiệp vụ của Bộ Tài chính. - Trụ sở làm việc của Sở Tài chính đặt tại số 142 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 6, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh. - Điện thoại: (028) 39.306.572, 39.304.504. - Fax: 39.304.663, E.mail: [email protected] - Tên gọi bằng tiếng Anh là: HOCHIMINH CITY DEPARMENT OF FINANCE (viết tắt là HCMC.D.O.F). 5 1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn - Trình Ủy ban nhân dân thành phố, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực tài chính. - Quản lý ngân sách nhà nước. - Quản lý thuế, phí, lệ phí và thu khác của ngân sách nhà nước. - Quản lý vốn đầu tư phát triển. - Quản lý nguồn kinh phí ủy quyền, quỹ dự trữ tài chính và các khoản vay, viện trợ cho địa phương. - Quản lý tài sản nhà nước tại địa phương. - Quản lý giá và thẩm định giá. - Quản lý các quỹ tài chính nhà nước (Quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa; Quỹ phát triển nhà ở và các loại hình Quỹ tài chính nhà nước khác được thành lập theo quy định của pháp luật). - Quản lý tài chính doanh nghiệp. - Công tác thanh tra, kiểm tra. 1.3. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát và chứng minh mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời, nghiên cứu này còn hướng đến đánh giá mức độ tác động giữa các yếu tố: - Tính chính trị của tổ chức tác động tiêu cực đến sự cam kết với tổ chức và sự hài lòng trong công việc của công chức Sở Tài chính. - Tính chính trị của tổ chức tác động tích cực đến ý định nghỉ việc của công chức Sở Tài chính. - Sự cam kết với tổ chức và sự hài lòng trong công việc tác động tiêu cực đến ý định nghỉ việc của công chức Sở Tài chính. Tương ứng với những mục tiêu nghiên cứu trên bao gồm những câu hỏi nghiên cứu sau: - Tính chính trị của tổ chức có tác động đến sự cam kết với tổ chức hay 6 không? - Tính chính trị của tổ chức có tác động đến động sự hài lòng trong công việc hay không? - Tính chính trị của tổ chức có tác động đến ý định nghỉ việc hay không? - Sự cam kết với tổ chức có tác động đến ý định nghỉ việc hay không? - Sự hài lòng trong công việc có tác động đến ý định nghỉ việc hay không? Ngoài năm mục tiêu trên, nghiên cứu còn đưa ra khuyến nghị cho các nhà quản trị trong các tổ chức công. 1.4. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu dự kiến thực hiện thông qua hai bước: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. - Nghiên cứu sơ bộ: thực hiện thông qua phương pháp định tính trên cơ sở các nghiên cứu trước đây và các tài liệu về mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức, sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức trong tổ chức công; đồng thời kết hợp kỹ thuật tham vấn ý kiến của các chuyên gia và giảng viên có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nhân sự để điều chỉnh thang đo, thiết lập bảng câu hỏi sử dụng cho nghiên cứu chính thức. Bên cạnh đó, tác giả còn tiến hành thảo luận nhóm tập trung nhằm hoàn chỉnh bảng câu hỏi khảo sát trước khi đưa vào khảo sát chính thức. Để hoàn chỉnh phiếu khảo sát trước khi tiến hành khảo sát chính thức trên phạm vi các phòng, ban, đơn vị trực thuộc Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đã thành lập một nhóm gồm 05 thành viên là chuyên viên Phòng Hành chính sự nghiệp để tập trung thảo luận với các câu hỏi như: Các phát biểu trong nội dung khảo sát có rõ ràng và dễ hiểu hay không? Nếu chưa thì cần điều chỉnh như thế nào cho từng phát biểu trong nội dung khảo sát để phù hợp với thực tế tại Sở Tài chính? Các nội dung về thông tin cá nhân, theo anh/chị đã đầy đủ chưa? Cần bổ sung thêm nội dung không? Trước khi thảo luận, các thành viên của nhóm đã được nghe trình bày về các định nghĩa, khái niệm của các biến trong nghiên cứu; quá trình thảo luận được ghi nhận và tổng hợp đầy đủ các ý kiến bằng biên bản thảo luận nhóm. Thông qua ý kiến thảo luận 7 của nhóm cũng là một phần trong những đối tượng khảo sát của nghiên cứu, phiếu khảo sát được hoàn chỉnh và chính thức đưa vào khảo sát để tiếp tục phục vụ cho nghiên cứu chính thức tiếp theo. - Nghiên cứu chính thức: thực hiện theo phương pháp định lượng thông qua bảng câu hỏi điều tra. Mẫu điều tra dự kiến gồm 210 công chức của Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. Các dữ liệu, thông số sẽ được tiến hành kiểm tra, thống kê, phân tích, đánh giá bằng phần mềm SPSS 22.0 và AMOS 20.0 phiên bản Windows. Quy trình nghiên cứu được mô tả sơ bộ qua sơ đồ sau: Đặt vấn đề nghiên cứu Đặt vấn đề nghiên cứu Cơ sở lý thuyết và lập luận giả thuyết Mô hình nghiên cứu và các giả thuyết nghiên cứu Nghiên cứu định tính sơ bộ Xây dựng, lấy ý kiến chuyên gia và hoàn thành bảng câu hỏi Nghiên cứu định lượng sơ bộ Kiểm định độ tin cậy của các thang đo bằng hệ số Cronbach Alpha Kiểm định giá trị của các thang đo Nghiên cứu định lượng chính Kiểm định độ tin cậy của các thang đo bằng hệ số Cronbach Alpha Kiểm định giá trị của các thang đo bằng EFA Kết quả nghiên cứu Kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu: kiểm định CFA, phân tích SEM 8 1.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.5.1. Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của đề tài là mối quan hệ giữa tính chính trị của tổ chức, sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc, ý định nghỉ việc của công chức tại Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. - Đối tượng khảo sát nhằm thu thập dữ liệu cho đề tài là những công chức đang làm việc tại các phòng, ban, đơn vị trực thuộc của Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. 1.5.2. Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu được thực hiện trong vòng 05 tháng từ tháng 06 đến tháng 10 năm 2017 tập trung vào các phòng, ban, đơn vị trực thuộc của Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh. 1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài Luận văn góp phần khẳng định, minh chứng thêm thực nghiệm về mối quan hệ nghịch biến giữa tính chính trị của tổ chức và sự cam kết với tổ chức, sự hài lòng trong công việc và ý định nghỉ việc. Các kết luận rút ra từ kết quả nghiên cứu góp phần bổ sung thêm luận cứ khoa học, qua đó có thể giúp ích cho Lãnh đạo Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh tham khảo thêm trong quá trình quản lý đội ngũ công chức, đồng thời giúp cho việc sắp xếp công tác tổ chức và quản trị đội ngũ công chức được hiệu quả hơn, hoạt động tốt hơn; tạo hài lòng trong công việc cho đội ngũ công chức để họ có thể cống hiến hết mình và cam kết gắn bó lâu dài cho tổ chức, cho cộng đồng. 1.7. Bố cục luận văn Luận văn bao gồm 5 chương: - Chương 1: Giới thiệu đề tài Trình bày lý do chọn đề tài, bối cảnh nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu và đưa ra câu hỏi nghiên cứu. - Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu