BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
TRẦN THỊ NGỌC DUYÊN
HOÀN THIỆN DỰ TOÁN NGÂN SÁCH
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN PHAVI
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP.HỒ CHÍ MINH - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
TRẦN THỊ NGỌC DUYÊN
HOÀN THIỆN DỰ TOÁN NGÂN SÁCH
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN PHAVI
Chuyên ngành
Mã số học viên
: Kế toán
: 7701250406A
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. LÊ ĐÌNH TRỰC
TP.HỒ CHÍ MINH - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Trong quá trình thực hiện luận văn với đề tài : “ Hoàn thiện dự toán ngân sách tại
công ty Cổ Phần PhaVi”, tôi đã vận dụng kiến thức học tập của mình cùng với sự
trao đổi, hướng dẫn, góp ý của giáo viên hướng dẫn để thực hiện đề tài luận văn
thạc sỹ này.
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này là của tôi, các số liệu và kết quả nghiên
cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng.
Các kết quả của luận văn chưa từng được công bố ở bất kể công trình nghiên cứu
nào. Luận văn được thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Lê Đình Trực.
TP.Hồ Chí Minh, ngày 29 tháng 09 năm 2017
Người thực hiện
Trần Thị Ngọc Duyên
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
LỜI CAM ĐOAN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ DỰ TOÁN NGÂN SÁCH ........................ 10
1.1 Lý thuyết về dự toán ngân sách ............................................................................ 10
1.1.1 Khái niệm dự toán ............................................................................................... 10
1.1.2 Phân loại dự toán ngân sách ............................................................................. 11
1.1.2.1 Phân loại theo chức năng ................................................................................. 11
1.1.2.2 Phân loại theo thời gian ................................................................................... 11
1.1.2.3 Phân loại theo phương pháp lập ..................................................................... 12
1.2 Mục đích, chức năng của việc lập dự toán ........................................................... 12
1.2.1 Mục đích ............................................................................................................... 12
1.2.2 Chức năng ............................................................................................................ 13
1.3 Kế hoạch, chiến lược dài hạn và dự toán ngân sách ........................................... 15
1.3.1 Sự quan trọng của chiến lược trong lập dự toán.............................................. 15
1.3.2 Sự tính toán của chiến lược ................................................................................ 16
1.3.3 Mục tiêu chiến lược và mục tiêu dài hạn .......................................................... 17
1.3.4 Mục tiêu ngắn hạn và dự toán ngân sách ......................................................... 18
1.4 Các mô hình, quy trình, trình tự và nội dung lập dự toán ngân sách ngắn
hạn. ................................................................................................................................ 20
1.4.1 Các mô hình dự toán ngân sách ......................................................................... 20
1.4.1.1 Mô hình ấn định thông tin từ trên xuống ...................................................... 20
1.4.1.2 Mô hình thông tin từ dưới lên ......................................................................... 22
1.4.1.3 Mô hình thông tin phản hồi ............................................................................. 24
1.4.2 Quy trình lập dự toán ngân sách ....................................................................... 25
1.4.2.1 Giai đoạn chuẩn bị ........................................................................................... 27
1.4.2.2 Giai đoạn soạn thảo .......................................................................................... 27
1.4.2.3 Giai đoạn theo dõi ............................................................................................ 27
1.4.3 Trình tự và nội dung lập dự toán ngân sách .................................................... 28
1.4.3.1 Trình tự lập dự toán ngân sách ...................................................................... 28
1.4.3.2 Nội dung lập dự toán ngân sách ..................................................................... 28
1.5 Đặc điểm hoạt động kinh doanh thương mại ảnh hưởng đến dự toán ngân
sách ngắn hạn. .............................................................................................................. 38
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 41
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẨN PHAVI .................................................................................... 42
2.1 Tình hình hoạt động kinh doanh của công ty Cổ phần PhaVi .......................... 42
2.1.1 Tình hình tổ chức quản lý .................................................................................. 42
2.1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển công ty Cổ Phần PhaVi ........................... 42
2.1.1.2 Chức năng, nhiệm vụ ...................................................................................... 42
2.1.1.3 Ngành nghề kinh doanh và cơ cấu tổ chức .................................................... 43
2.1.2 Đặc điểm kế toán tại công ty Cổ Phần PhaVi .................................................. 45
2.1.2.1 Các chính sách và chế độ kế toán áp dụng .................................................... 45
2.1.3 Khó khăn, thuận lợi và phương hướng phát triển của công ty ...................... 47
2.2 Thực trạng công tác dự toán tại Công ty Cổ phần PhaVi .................................. 48
2.2.1 Mô hình lập dự toán ............................................................................................ 48
2.2.2 Qui trình lập dự toán tại Công ty Cổ phần PhaVi ........................................... 49
2.2.2.1 Giai đoạn chuẩn bị ........................................................................................... 50
2.2.2.2 Giai đoạn soạn thảo .......................................................................................... 52
2.2.2.3 Giai đoạn theo dõi ............................................................................................ 54
2.2.3 Thực trạng các dự toán tại công ty Cổ phần PhaVi ........................................ 54
2.2.3.1 Dự toán tiêu thụ ................................................................................................ 54
2.2.3.2 Dự toán hàng hóa mua vào .............................................................................. 56
2.2.3.3 Dự toán chi phí bán hàng ................................................................................ 57
2.2.3.4 Dự toán tiền ..................................................................................................... 58
2.2.3.5 Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh............................................ 59
2.2.4 Đánh giá thực trạng công tác dự toán ngân sách tại công ty Cổ Phần
PhaVi ............................................................................................................................. 60
2.2.4.1 Ưu điểm ............................................................................................................. 60
2.2.4.2 Nhược điểm ....................................................................................................... 61
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 66
3.1 Quan điểm hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách............................................ 67
3.2 Mục tiêu và nguyên tắc hoàn thiện ...................................................................... 67
3.2.1 Mục tiêu hoàn thiện ............................................................................................ 67
3.2.2 Nguyên tắc hoàn thiện dự toán ngân sách ........................................................ 68
3.3 Giải pháp hoàn thiện dự toán ngân sách tại công ty Cổ phần PhaVi ............... 68
3.3.1 Hoàn thiện quy trình lập dự toán ...................................................................... 68
3.3.2 Hoàn thiện mô hình dự toán ngân sách tại công ty Cổ phần PhaVi .............. 71
3.3.3 Hoàn thiện quy trình lập dự toán ngân sách .................................................... 73
3.3.4 Hoàn hiện hệ thống dự toán ngân sách tại công ty Cổ phần PhaVi ............... 77
3.3.4.1 Hoàn thiện dự toán tiêu thụ sản phẩm ........................................................... 77
3.3.5 Hoàn thiện phân bổ nguồn lực tối ưu trong dự toán ngân sách ..................... 83
3.3.6 Đánh giá và hoàn thiện môi trường dự toán .................................................... 84
3.3.7 Một số kiến nghị để hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách tại công ty
Cổ phần PhaVi.............................................................................................................. 84
3.3.7.1 Tổ chức lại bộ máy kế toán.............................................................................. 84
3.3.7.2 Tổ chức nguồn nhân lực trong việc thực hiện dự toán ngân sách ............... 85
3.3.7.3 Trang thiết bị cơ sở vật chất kỹ thuật cho việc lập dự toán ngân sách. ...... 86
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................. 87
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TÊN ĐẦY ĐỦ
TỪ VIẾT TẮT
ACCA
Hiệp hội kế toán công chứng Anh Quốc
CĐKT
Cân đối kế toán
COPD
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
CPBH
Chi phí bán hàng
CPNCTT
Chi phí nhân công trực tiếp
CPNVLTT
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
CPSXC
Chi phí sản xuất chung
DNTM
Doanh nghiệp thương mại
DNVVN
Doanh nghiệp vừa và nhỏ
ERP
Hoạch định nguồn lực doanh nghiệp
KQHĐKD
Kết quả hoạt động kinh doanh
KTQT
Kế toán quản trị
LCTT
Lưu chuyển tiền tệ
QLDN
Quản lý doanh nghiệp
DANH MỤC BẢNG
STT
TÊN
TRANG
1
Bảng 1.1.Bảng dự toán kết quả kinh doanh
38
2
Bảng 2.1.Biểu mẫu dự toán ngân sách
53
3
Bảng 2.2.Bảng giá tại thời điểm lập dự toán
56
4
Bảng 3.1.Biểu mẫu của quy trình tác giả đề xuất bổ sung và hoàn
thiện
75
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
STT
1
2
TÊN
Sơ đồ 1.1. Chu kỳ hoạch định và kiểm soát
Sơ đồ 1.2. Đánh giá, phân tích các yếu tố bên ngoài và bên trong
doanh nghiệp
TRANG
15
17
Sơ đồ 1.3. Sơ đồ mô tả mối quan hệ giữa kế hoạch chiến lược,
3
mục tiêu ngắn hạn, kế hoạch ngắn hạn, dự toán ngân sách, hoạt
19
động và quản lý
4
Sơ đồ 1.4. Mô hình ấn định thông tin từ trên xuống
20
5
Sơ đồ 1.5. Mô hình thông tin từ dưới lên
22
6
Sơ đồ: 1.6. Mô hình thông tin phản hồi
24
7
Sơ đồ 1.7. Quy trình dự toán ngân sách của Stephen Brookson
26
8
Sơ đồ 1.8. Mối quan hệ giữa các dự toán bộ phận trong hệ thống
dự toán ngân sách
30
9
Sơ đồ 2.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy của công ty Cổ phần PhaVi
44
10
Sơ đồ 2.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán
46
11
Sơ đồ 2.3. Mô hình dự toán ngân sách của Công ty
49
12
Sơ đồ 2.4. Sơ đồ Quy trình lập kế hoạch năm
53
13
Sơ đồ 3.1. Mô hình dự toán ngân sách đề xuất
73
14
Sơ đồ 3.2. Quy trình lập dự toán đề xuất
76
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
Trong bối cảnh kinh tế thế giới chuyển biến tích cực với đà tăng trưởng khả
quan từ kinh tế Mỹ và các nước phát triển: hoạt động thương mại và đầu tư toàn cầu
phục hồi trở lại là những yếu tố tác động tích cực đến nền kinh tế của Việt Nam.
Đây vừa là cơ hội và thách thức để các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng đổi mới
và hoàn thiện mình, tăng cường vị trí cạnh tranh. Trong môi trường đổi mới đó, việc
hoàn thiện và xây hệ thống dự toán ngân sách là chìa khóa quan trọng giúp các nhà
quản trị phân bổ nguồn nhân lực hợp lý, thu hút nguồn vốn đầu tư, duy trì và mở
rộng hoạt động kinh doanh. Dự toán ngân sách là công cụ quản lý khoa học, giữ vai
trò hết sức quan trọng cho mục tiêu hoạch định và kiểm soát của doanh nghiệp. Dự
toán giúp doanh nghiệp đi đúng hướng, không vượt mức chi phí, tránh gây lãng phí
và phát triển trong tương lai.
Nhận thấy được tầm quan trọng của công tác dự toán, các doanh nghiệp dù nhỏ
hay lớn cũng cần phải thực hiện trong việc phát triển chiến lược của công ty. Hơn
thế nữa, hiện nay thị trường ngành Dược ở Việt Nam đang có sự tăng trưởng mạnh
trong các nước Đông Nam Á, là mảnh đất vàng đối với các nhà sản xuất, phân phối
dược trong và ngoài nước, thu hút khá nhiều tập đoàn lớn như Abbort, Taisho
Pharmaceutical đầu tư và mua cổ phần doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp
ngành Dược cần phải ngày càng hoàn thiện mình để tăng lợi thế cạnh tranh, phải tạo
ra điểm khác biệt đáng kể như tối đa hóa lợi nhuận nhưng vẫn giảm thiểu chi phí
bằng công cụ dự toán ngân sách.
Công ty cổ phần PhaVi là một doanh nghiệp non trẻ, mới được thành lập còn
yếu trong khâu quản lý và hoạch định trong thị trường Dược, công tác dự toán ngân
sách mới được hình thành chưa được hoàn chỉnh, mang tính chất thủ công là chủ
yếu, các kế hoạch được lập đơn giản thiên về định tính dẫn đến việc cung ứng hàng
hóa trên thị trường không kịp thời, doanh nghiệp thường xảy ra tình trạng thiếu
hàng để cung ứng cho thị trường. Đây là một điều vô cùng nguy hiểm đối với doanh
nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại. Việc không cung ứng hàng hóa kịp thời sẽ tạo cơ
2
hội cho đối thủ cạnh tranh, gây mất niềm tin của khách hàng tạo ra sự không ổn
định thị trường các sản phẩm mà công ty đang kinh doanh cộng với dòng tiền hoạt
động không phù hợp gây ảnh hưởng đến doanh số bán hàng và giảm kết quả hoạt
động kinh doanh. Bên cạnh đó bộ phận nhân sự tham gia vào quy trình dự toán
cũng không được phân chia vai trò và trách nhiệm cụ thể, chi tiết dẫn đến mọi
người chưa hiểu biết được tầm quan trọng của việc lập dự toán.
Nhận thức được các vấn đề khó khăn và nguy cơ tiềm ẩn đang tồn tại tại công
ty cổ phần PhaVi và tầm quan trọng, sự cần thiết của việc lập dự toán ngân sách, tôi
mạnh dạn chọn đề tài “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty Cổ Phần PhaVi”
làm luận văn. Với mong muốn hoàn thiện, bổ sung dự toán ngân sách tại công ty
cũng như đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện dự toán ngân sách, góp phần nâng
cao hoạt động phát triển lâu dài và lớn mạnh của công ty cổ phần PhaVi.
2. Tổng quan nghiên cứu
2.1 Tổng quan các nghiên cứu ngoài nước
- Jae K.Shim, Joel G.Siegel, Allison I.Shim, 2009. Budgeting basic and beyond.
Mô tả về hệ thống dự toán ngân sách tổng thể và phương pháp lập. Ngân sách
tổng thể được chia làm 2 nhóm: ngân sách hoạt động và ngân sách tài chính.
Ngân sách hoạt động gồm có dự toán tiêu thụ, dự toán sản xuất, dự toán chi phí
nguyên vật liệu trực tiếp, dự toán chi phí nhân công trực tiếp, dự toán chi phí sản
xuất chung, dự toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp, dự toán
kết quả hoạt động kinh doanh. Ngân sách tài chính gồm có dự toán thu, chi tiền
mặt và dự toán bảng cân đối kế toán. Các loại dự toán và phương pháp lập này
được tác giả sử dụng đề xuất hoàn thiện hệ thống báo cáo dự toán.
- Kamilah Ahmad (2012) “The uptake of managemen accounting practices among
Malaysian firms in SMES sector”. Nghiên cứu này tiến hành nghiên cứu việc áp
dụng trong các DNVVN trong lĩnh vực sản xuất ở Malaysia. Bài nghiên cứu này
sử dụng danh mục các công cụ KTQT đã được đưa ra bởi Chenhall và LangfieldSmith. Kết quả nghiên cứu từ 160 Doanh nghiệp cho thấy tỷ lệ áp dụng các công
cụ KTQT truyền thống cao hơn so với các công cụ KTQT hiện đại. Đặc biệt là
3
các công cụ KTQT liên quan đến việc tính giá, lập dự toán và hệ thống đánh giá
thành quả được sử dụng rộng rãi hơn hệ thống hỗ trợ ra quyết định và KTQT
chiến lược. Kết quả nghiên cứu đưa ra nhìn nhận về tầm quan trọng của việc áp
dụng các công cụ KTQT trong việc đánh giá thành quả hoạt động và hoạt động
kiểm soát trong việc quản lý ở DNVVN. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng ở phần
dự toán ngân sách thì hình thức dự toán tiêu thụ chiếm tỷ trọng cao hơn dự toán
sản xuất, dự toán giá,…bởi vì dự toán tiêu thụ là dự toán cơ sở để hình thành các
dự toán khác, nó giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao doanh thu cho sự
thành công của doanh nghiệp. Trong đó, dự toán ngân sách theo năm là sử dụng
phổ biến nhất, còn về phương pháp dự toán thì phương pháp tiếp cập trên cơ sở
hoạt động được sử dụng ở mức độ trung bình, còn dự toán tiếp cận trên cơ sở ban
đầu là ít sử dụng nhất.
- P.L.Foshi Jawahar Al-Mudaki Wayne G. Bremser (2003) “Corporate budget
planning, control and performance evaluation in Bahrain”. Nghiên cứu này đã
khảo sát 54 doanh nghiệp vừa và lớn ở Bahrain bằng bảng câu hỏi khảo sát về
việc thực hiện và kiểm soát dự toán ngân sách. Hầu hết các doanh nghiệp đều
chuẩn bị kế hoạch lâu dài và ngân sách kinh doanh đồng thời họ thực hiện dự
toán theo một quy trình xác định và phương pháp thưc hiện. Việc sử dụng chênh
lệch dự toán là phương pháp để đo lường khả năng, năng lực của người quản lý,
ghi nhận vấn đề kịp lúc và để điểu chỉnh, cải thiện cho những dự án tiếp theo. Cả
công ty niêm yết và công ty không niêm yết đều áp dụng dự toán ngân sách
giống nhau chỉ khác nhau chính là mục đích cụ thể cho dự toán, mức độ tham gia
dự toán. Việc áp dụng ngân sách dự toán cũng bị ảnh hưởng ở một số quy mô
doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu cho thấy tất cả các doanh nghiệp được khảo
sát đã có dự toán hàng năm và đều có ủy ban dự toán. Mục đích của dự toán
được các doanh nghiệp nhìn nhận ra là dự toán tương lai, kiểm soát thực hiện
thông qua điều tra sự chênh lệch và tối đa hóa lợi nhuận. Bên cạnh đó các công
ty niêm yết thì sự tham gia của mọi người là 60% và sử dụng theo mô hình phản
hồi còn công ty không niêm yết thì đa số chỉ có các cấp quản lý tham gia chiếm
4
36% và sử dụng dự toán theo mô hình từ trên xuống dưới. Hầu hết các công ty
đều sử dụng dự toán cố định chiếm 42%, dự toán linh hoạt là 38.9%. Các công ty
sử dụng phối hợp cả 2 hình thức dự toán linh hoạt và dự toán cố định chiếm
18.5%.
- Ahmad, Sulaiman (2003), “Are budgets useful? A survey of Malaysian
company”. Nghiên cứu này chứng minh dự toán ngân sách tại Malaysia cũng
giống như dự toán ở Anh và New Zealand. Họ đều sử dụng 3 kỹ thuật sau để dự
toán: dự toán thống kê, dự toán dựa vào nghiên cứu thị trường, dự toán dựa vào
kinh nghiệm. Trong đó kỹ thuật dự toán dựa vào kinh nghiệm của nhân viên là
được sử dụng nhiều nhất và dự báo thống kê ít được sử dụng hơn. Tuy nhiên
Malaysia thì cả 3 kỹ thuật này đều sử dụng đồng đều. Bên cạnh đó, kết quả của
nghiên cứu cũng cho thấy việc sử dụng mô hình dự toán từ trên xuống dưới được
sử dụng nhiều. Tuy nhiên, cũng có sự tham gia của các cấp quản trị như quản lý
các bộ phận, giám sát, nhân viên tham gia vào dự toán và có cũng có ảnh hưởng
cho quyết định dự toán cuối cùng. Điều này cho thấy rằng các công ty ở Anh,
New Zealand và Malaysia tương tự thực hiện theo mô hình dự toán phản hồi.
- Martha Suhardiyah1, Subakir1 & Sulistyowati( 2016), “Analysis of factors
affecting sales volume of small and medium enterprises( SMEs) in Surabaya”.
Nghiên cứu này đã chứng minh các nhân tố ảnh hưởng đến sản lượng tiêu thụ
của các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Surabaya: Vốn đầu tư mạo hiểm, Số lượng
nhân công, Số giờ làm việc, Kinh nghiệm về sản lượng tiêu thụ, Ảnh hưởng của
công nghệ kỹ thuật, chiến lược quảng cáo.
- Bài nghiên cứu của Guesh Berhe “Assessment of factors affecting sales volume:
with reference to Mesfin industrial engineering PLC”. Bài nghiên cứu này cho
thấy các nhân tố ảnh hưởng đến sản lượng tiêu thụ gồm có yếu tố nghiên cứu bên
trong và yếu tố bên ngoài. Yếu tố tác động bên trong: Giá, Chất lượng sản phẩm,
Nhà phân phối, Chương trình khuyến mãi, Sự thiếu hàng tồn trữ. Các yếu tố về
bên ngoài như: Yếu tố thiên nhiên, yếu tố kinh tế, Đối thủ cạnh tranh, Công nghệ
kĩ thuật, Điều kiện chính trị và pháp luật.
5
2.2 Tổng quan các nghiên cứu trong nước
-
Nguyễn Thị Lệ Thủy (2012) “Xây dựng dự toán ngân sách các Doanh
nghiệp Thương mại nhỏ và vừa ở TP.HCM ”. Thông qua việc nghiên cứu cơ
sở lý thuyết và tiến hành khảo sát, tác giả nhận thấy đa số các doanh nghiệp
trong lĩnh vực thương mại vừa và nhỏ tại thành phố Hồ Chí Minh chưa thực
hiện dự toán ngân sách. Chính vì vậy, tác giả đã xây dựng dự toán ngân sách
cho các doanh nghiệp này theo mô hình thông tin từ dưới lên nhằm tiết giảm
chi phí và thời gian cho công tác lập dự toán. Đồng thời tác giả xây dựng quy
trình lập dự toán, áp dụng kỳ lập dự toán ngân sách là hàng năm trong đó chi
tiết thành từng quý nhằm phản ánh chính xác đặc điểm tình hình hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp theo từng thời điểm. Lập đầy đủ báo cáo dự
toán theo trình tự bắt đầu là dự toán tiêu thụ và kết thúc bởi các dự toán tài
chính.
-
Lê Thu Hằng (2016) “Xây dựng dự toán ngân sách tại công ty cổ phần thủy
sản và xuất nhập khẩu Côn Đảo”. Tác giả đã tìm hiểu thực trạng hệ thống
thông tin kế toán phục vụ quản lý sản xuất kinh doanh tại công ty cổ phần
thủy sản và xuất nhập khẩu Côn Đảo, tác giả nhận thấy hiện tại công ty chưa
xây dựng dự toán ngân sách mà chỉ lập các kế hoạch sản xuất-kinh doanh và
kế hoạch thu chi .Do đó, tác giả đã đưa ra một số giải pháp xây dựng một hệ
thống dự toán ngân sách gồm có mô hình dự toán ngân sách là mô hình
thông tin từ dưới lên, quy trình dự toán ngân sách, xây dựng hệ thống báo
cáo dự toán ngân sách, tổ chức các nhân sự thực hiện và các giải pháp hỗ trợ
xây dựng và thực hiện dự toán ngân sách tại doanh nghiệp như xây dựng hệ
thống chi phí theo mô hình ứng xử biến phí và định phí, xây dựng hệ thống
định mức cho từng hoạt động, xây dựng hệ thống kỹ thuật phân tích dự báo
thông tin thị trường, nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên kế toán.
-
Trần Thị Hiền, 2016. “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty cổ phần
Beton 6”. Luận văn Thạc sĩ Trường Đại học Kinh tế TP. HCM. Theo tác giả,
để việc lập dự toán ngân sách hiệu quả, công ty cần áp dụng mô hình thông
6
tin phản hổi, có sự phân công phân nhiệm cụ thể cho từng thành viên, chú
trọng đến việc theo dõi và điều chỉnh dự toán ngân sách theo từng quý để
giúp Ban lãnh đạo đưa ra những quyết định điều chỉnh kịp thời, phù hợp với
tình hình thực tế tại công ty.
-
Luận văn thạc sỹ “Dự toán ngân sách tại Công ty Pepsico Việt Nam- Ngành
Foods thực trạng và giải pháp hoàn thiện” của Nguyễn Thị Minh Ức (2010).
Nghiên cứu phản ánh thực trạng dự toán ngân sách tại công ty còn tồn tại
nhiều khuyết điểm về mô hình dự toán không phản ánh được tình hình thực
tế tại công ty. Từ thực trạng tác giả đã đưa ra các giải pháp để hoàn thiện là
xây dựng dự toán ngân sách theo mô hình thông tin từ dưới lên, lập đầy đủ
báo cáo theo trình tự bắt đầu từ dự toán tiêu thụ và kết thúc là các dự toán
báo cáo tài chính.
2.3 Nhận xét các nghiên cứu và khe hổng nghiên cứu
Nhận xét các nghiên cứu:
-
Đã có rất nhiều nghiên cứu nước ngoài về vấn đề dự toán ngân sách cho thấy
được ý nghĩa và tầm quan trọng, sức mạnh của dự toán ngân sách trong doanh
nghiệp. Là chìa khóa vàng để dẫn đến sự thành công của doanh nghiệp tuy
nhiên cũng có nhiều khó khăn khi thiết kế, áp dụng vào mỗi doanh nghiệp.
-
Hầu hết các nghiên cứu trong nước đề cập đến thực trạng không lập dự toán
ngân sách trong doanh nghiệp hoặc có lập nhưng vẫn chưa hệ thống hóa, còn rất
đơn giản và thủ công từ đó cần phải xây dựng hệ thống dự toán ngân sách cho
từng doanh nghiệp: các báo cáo dự toán ngân sách, quy trình dự toán ngân sách,
cách thức thực hiện dự toán.
-
Qua các nghiên cứu trong và ngoài nước ta có thể thấy rằng việc thực hiện dự
toán ngân sách cực kỳ quan trọng và cũng rất phong phú, đa dạng, không có
một khuôn mẫu nhất định cho mọi loại hình doanh nghiệp áp dụng. Do đó tùy
vào đặc điểm hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp mà có thể thiết kế và
áp dụng dự toán ngân sách khác nhau.
Khe hổng nghiên cứu:
7
Hiện tại tác giả nhìn thấy hầu hết các nghiên cứu dự toán ngân sách áp dụng tại
các doanh nghiệp đều là các dự toán ngân sách áp dụng tại công ty sản xuất.
Việc áp dụng dự toán ngân sách vào các doanh nghiệp thương mại chưa được
nghiên cứu nhiều mặc dụ việc lập dự toán ngân sách ở các doanh nghiệp thương
mai cũng vô cùng quan trọng và cần thiết, quyết định đến sự phát triển dài lâu
của doanh nghiệp. Vì vậy tác giả đã lựa chọn nghiên cứu dự toán ngân sách
trong doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại cụ thể là công ty Cổ phần PhaVi.
2.4 Định hướng nghiên cứu
Nhằm góp phần lắp đầy khe hổng nghiên cứu trên, tác giả đã nghiên cứu đề tại
áp dụng dự toán ngân sách tại công ty Cổ phân PhaVi để tìm hiểu và đưa ra cái
nhìn khái quát hơn về việc thực hiện dự toán ngân sách tại công ty thương mại,
cho mọi người thấy được tầm quan trọng và sự cần thiết trong việc lập dự toán
ngân sách tại doanh nghiệp thươnng mại. Bên cạnh đó sẽ giúp công ty hoàn
thiện dự toán ngân sách của mình để góp phần tạo nên sự phát triển ổn định và
dài lâu.
3. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu:
- Mục tiêu nghiên cứu chung: Nghiên cứu dự toán ngân sách trong công ty CP PhaVi.
- Mục tiêu nghiên cứu riêng gồm hai mục tiêu sau:
➢ Phân tích và đánh giá lại thực trạng công tác lập dự toán ngân sách tại công ty CP
Phavi.
➢ Đưa ra những biện pháp để hoàn thiện dự toán ngân sách tại công ty CP Phavi.
Câu hỏi nghiên cứu:
Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu đã nêu ra thì luận văn đã đặt ra hai câu hỏi
sau:
➢ Câu hỏi 1: Công ty Cổ Phần PhaVi đã thực hiện dự toán ngân sách một cách hoàn
thiện và phù hợp chưa ?
➢ Câu hỏi 2: Cần phải thực hiện và áp dụng các giải pháp nào để hoàn thiện dự toán
ngân sách tại công ty CP PhaVi ?
8
4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
Các vấn đề liên quan đến dự toán ngân sách ngắn hạn trong doanh nghiệp bao gồm:
-
Các mô hình dự toán ngân sách.
-
Quy trình dự toán ngân sách.
-
Trình tự và nội dung lập dự toán ngân sách.
Phạm vi nghiên cứu
Các vấn đề nghiên cứu liên quan đến việc lập dự toán ngân sách của công ty CP
Phavi vào năm 2017 .
5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu là phương pháp nghiên cứu định tính,
cụ thể:
- Luận văn sử dụng phương pháp thu thập thông tin, phân tích, tổng hợp, phương
pháp tiếp cận để hệ thống hóa những vấn đề lý luận về dự toán ngân sách ở chương
1
- Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu như phương pháp thống kê, phương
pháp tổng hợp, thu thập thông tin thực tế từ Công ty cổ phần PhaVi
- Từ việc đánh giá thực hiện dự toán tại công ty, tác giả sẽ thảo luận với ban giám
đốc và các phòng ban liên quan để phân tích về từng nội dung một sau đó sẽ đưa ra
các giải pháp để hoàn thiện dự toán ngân sách tại công ty.
6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài.
Thông qua việc tìm hiểu và đánh giá thực trạng việc lập dự toán ngân sách trong
doanh nghiệp tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện dự
toán ngân sách tại công ty.
7. Kết cấu của một luận văn
Bên cạnh phần Mở đầu và Kết luận thì nội dung chính của đề tài được phân tích qua
3 chương như sau:
-
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về dự toán ngân sách.
-
Chương 2: Thực trạng thực hiện dự toán ngân sách tại công ty Cổ phần PhaVi.
9
-
Chương 3: Các giải pháp hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách tại công ty CP
PhaVi.
10
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ DỰ TOÁN NGÂN SÁCH
1.1 Lý thuyết về dự toán ngân sách
1.1.1 Khái niệm dự toán
-Theo Blocher & cộng sự (2010): Dự toán là một kế hoạch chi tiết để huy động và
sử dụng các nguồn lực tài chính và các nguồn lực khác của doanh nghiệp trong một
khoảng thời gian nhất định, thường là một năm. Một ngân sách bao gồm cả tài
chính và phi tài chính của kế hoạch các hoạt động. Quá trình chuẩn bị ngân sách
được gọi là lập ngân sách.
-Theo Vanderbeck & cộng sự (2010): Dự toán ngân sách trong kinh doanh và công
nghiệp là một phương pháp chính thức để lập kế hoạch tài chính chi tiết. Nó bao
gồm sự phối hợp và kiểm soát của tất cả các mục quan trọng trong bảng cân đối kế
toán và báo cáo kết quả kinh doanh giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu dài hạn
và ngắn hạn.
-Còn Hilton & cộng sự (2010): Dự toán ngân sách là một kế hoạch chi tiết thể hiện
dưới dạng định lượng, dùng để huy động và sử dụng các nguồn lực của doanh
nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định.
Như vậy dự toán ngân sách là một kế hoạch tài chính được thể hiện dưới dạng định
lượng, nhằm để huy động và sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp trong một
khoảng thời gian nhất định tạo điều kiện cho nhà quản trị hoạch định và kiểm soát
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đạt được những mục tiêu đã đề ra. Dự toán
ngân sách là một hệ thống gồm nhiều dự toán: dự toán tiêu thụ, dự toán sản xuất, dự
toán chi phí nguyên vật liệu, dự toán chi phí nhân công, dự toán chi phí sản xuất
chung, dự toán chi phí bán hàng, dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp, dự toán giá
vốn hàng bán, dự toán vốn đầu tư, dự toán tiền, dự toán báo cáo kết quả hoạt động
kinh doanh, dự toán bảng cân đối kế toán. Dự toán ngân sách được coi là cơ sở để
đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận, của từng cá nhân phụ trách từng bộ
phận từ đó xác định được trách nhiệm của mỗi bộ phận nhằm phục vụ tốt cho quá
trình tổ chức và hoạch định.
- Xem thêm -