Tài liệu Luận văn các nhân tố tác động đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh bạc liêu​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT TP.HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ KIM NGÂN CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP THỦY SẢN TỈNH BẠC LIÊU LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Kế toán Mã số ngành: 60340301 TP.HỒ CHÍ MINH, tháng 06 năm 2017 i CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS. TS. Phan Đức Dũng. (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày 23 tháng 04 năm 2017 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: STT Họ và tên Chức danh Hội Đồng 1 PGS.TS. Trần Phước Chủ tịch 2 TS. Trần Văn Tùng Phản biện 1 3 TS. Nguyễn Thị Thu Hiền Phản biện 2 4 PGS.TS. Phạm Văn Dược Ủy viên 5 TS. Phan Mỹ Hạnh Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV ii TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày 30 tháng 03 năm 2017 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Trần Thị Kim Ngân Ngày, tháng, năm sinh: 21/11/1988 Chuyên ngành: Kế toán. Giới tính: Nữ Nơi sinh: Tiền Giang MSHV: 1541850030 I- Tên đề tài: Các nhân tố tác động đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu II- Nhiệm vụ và nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu để giải quyết ba nhiệm vụ: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và các kết quả nghiên cứu trên thế giới cũng như trong nước về kế toán quản trị, làm cơ sở nghiên cứu cho đề tài này. - Xác định các nhân tố tác động đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. - Đề xuất các chính sách và hàm ý quản trị nhằm vận dụng kế toán quản trị phù hợp, hiệu quả hơn tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. Để giải quyết nhiệm vụ đặt ra, tác giả thực hiện và trình bày đề tài nghiên cứu trong 5 nội dung, bao gồm: (1)Tổng quan về vấn đề nghiên cứu; (2) Cơ sở lý thuyết; (3) Phương pháp nghiên cứu; (4) Kết quả nghiên cứu và thảo luận; (5) Kết luận và kiến nghị. Hạn chế của đề tài: Nghiên cứu này được thực hiện tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu, chưa được thực hiện tại các tỉnh khác. III- Ngày giao nhiệm vụ: 26/09/2016. IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 30 tháng 03 năm 2017 V- Cán bộ hướng dẫn: PGS. TS. Phan Đức Dũng CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Họ tên và chữ ký) PGS. TS. Phan Đức Dũng KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) iii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Trần Thị Kim Ngân iv LỜI CẢM ƠN Tôi xin gởi lời cảm ơn chân thành và tri ân sâu sắc đối với của trường Đại học Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, đặc biệt là các thầy cô Khoa Kế toán – Kiểm toán đã tạo điều kiện cho tôi có nhiều thời gian để hoàn thành khóa luận của mình. Và tôi xin chân thành cảm PGS.TS.Phan Đức Dũng đã nhiệt tình hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện và hoàn thành khóa luận. Cuối cùng tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè và quý anh/chị trong các doanh nghiệp đã dành thời gian quý báu của mình đã giúp đỡ tôi hoàn thành khảo sát. Họ và tên học viên Trần Thị Kim Ngân v TÓM TẮT Kế toán quản trị có vai trò quản lý hữu hiệu, giúp nhà quản trị có những công cụ hiệu quả để quản lý. Đây là một nhu cầu tất yếu đối với bất kỳ doanh nghiệp nào trong nền kinh tế thị trường. Đối với các doanh nghiệp thủy sản hiện nay đang hoạt động trong giai đoạn khó khăn. Thông qua việc nghiên cứu các nhân tố tác động đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu, tác giả đã tìm hiểu và đưa ra các vấn đề cần nghiên cứu: + Xác định thực trạng về Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. + Các nhân tố tác động và mức độ tác động của các nhân tố đến việc vận dụng Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. + Các giải pháp nhằm hoàn thiện Kế toán quản trị. Với phương pháp điều tra, khảo sát thực tế bài viết này sẽ góp phần giả quyết các vấn đề nói trên. Qua việc khảo sát gồm 62 doanh nghiệp với 154 phiếu khảo sát, tác giả đã xác định và lượng hóa tác động của 5 nhân tố: Quy mô doanh nghiệp, Văn hóa doanh nghiệp, trình độ của nhân viên kế toán, nhận thức của người điều hành doanh nghiệp, chi phí cho việc vận dụng kế toán quản trị. Bảng câu hỏi đã gửi đến các doanh nghiệp, từ những thông tin thu thập được, tác giả đã tập hợp, phân tích và đánh giá thực trạng. Trên cơ sở đó tác giả đã đưa ra kết luận và kiến nghị. vi ABSTRACT Management Accounting takes the role of managing effectively, it’s seen as an effective management tool for managers. This is an indispensable need for any enterprises in the market economy. In this research, the author studies factors that impact the process of applying management accounting at fishery enterprises in Bac Lieu province. And the result of this research helps us to solve these issues: - Determining the situation of management accounting at fishery enterprises in Bac Lieu province. - Factors and impact degree of these factors to the process of applying management accounting at fishery enterprises in Bac Lieu province. - The solutions to improve the situation of applying management accounting. The author used investigation and survey method to solve these above issues. Via the survey of 62 enterprises and 154 survey papers, the author has identified and quantified the effect of 5 factors: Enterprise scale, Enterprise culture, Accoutant level, the Manager awareness and the Expenses of applying management accounting. From the information collected in the survey papers, the author gathered, analysed and evaluated the situation before giving conclusion and recommendation. vii MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... Trang 1. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................ 1 2. Mục tiêu, nội dung và phương pháp nghiên cứu ........................................ 2 2.1. Mục tiêu của đề tài ............................................................................... 2 2.2. Nội dung nghiên cứu ............................................................................ 2 2.3. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................... 2 3. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 3 4. Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................ 3 5. Những đóng góp của luận văn ...................................................................... 3 6. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4 Chương 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ............................................................. 5 1.1. Các nghiên cứu trong nước .......................................................................... 5 1.2. Nghiên cứu nước ngoài ................................................................................. 8 Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ VÀ CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC VẬN DỤNG KTQT TẠI CÁC DN ............................ 21 2.1. Tổng quan về KTQT ................................................................................... 21 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của KTQT .............................................. 21 2.1.2. Các khái niệm về KTQT ............................................................................ 22 2.2. Vai trò, bản chất của KTQT ...................................................................... 23 2.2.1. Vai trò của KTQT ...................................................................................... 23 2.2.2. Bản chất của KTQT ................................................................................... 25 2.3. Nội dung cơ bản của KTQT ....................................................................... 25 2.3.1. Dự toán ngân sách ...................................................................................... 26 2.3.1.1. Khái niệm và ý nghĩa của dự toán ........................................................ 26 2.3.1.2. Phân loại dự toán ................................................................................. 26 2.3.2. Hệ thống kế toán chi phí và phân tích biến động chi phí sản xuất kinh doanh .................................................................................................................................. 30 viii 2.3.2.1. Phân loại chi phí .............................................................................. 30 2.3.2.2. Các mô hình kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm . 33 2.3.2.3. Phân tích biến động chi phí .............................................................. 35 2.3.3. Kế toán trách nhiệm ............................................................................... 35 2.3.4. Thiết lập thông tin KTQT phục vụ cho việc ra quyết định.................... 38 2.4. Các nhân tố tác động đến việc vận dụng KTQT tại các DN ................... 40 2.5. Một số lý thuyết nền tảng có liên quan các nhân tố tác động đến việc vận dụng KTQT......................................................................................................... 42 2.5.1. Lý thuyết bất định .................................................................................. 43 2.5.1.1. Nội dung lý thuyết........................................................................... 43 2.5.1.2. Áp dụng lý thuyết bất định vào việc vận dụng KTQT .................... 44 2.5.2. Lý thuyết đại diện .................................................................................. 46 2.5.2.1. Nội dung lý thuyết........................................................................... 46 2.5.2.2. Áp dụng lý thuyết đại diện vào việc vận dụng KTQT ..................... 46 2.5.3. Lý thuyết xã hội học .............................................................................. 47 2.5.3.1. Nội dung lý thuyết........................................................................... 47 2.5.3.2. Áp dụng lý thuyết xã hội học vào việc vận dụng KTQT ................. 47 Chương 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ................................................................ 50 3.1. Quy trình nghiên cứu .................................................................................. 50 3.1.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................... 50 3.1.2. Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 51 3.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu các nhân tố tác động đến việc vận dụng KTQT tại doanh nghiệp thủy sản ..................................................................... 52 3.3 Phương pháp nghiên cứu định tính ............................................................ 53 3.3.1. Thiết kế nghiên cứu định tính ................................................................ 53 3.3.2. Kết quả thảo luận chuyên gia................................................................. 53 3.3.3. Xây dựng các giả thuyết thiết kế ........................................................... 56 3.4. Phương pháp nghiên cứu định lượng ........................................................ 56 ix 3.4.1. Xây dựng thang đo ................................................................................. 56 3.4.2. Phương pháp đo lường và tính toán dữ liệu........................................... 57 3.4.3. Thiết kế nghiên cứu định lượng ............................................................. 58 3.4.4. Mô hình hồi quy..................................................................................... 59 Chương 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................................. 61 4.1. Tổng quan về doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu ............................... 61 4.2. Thực trạng về KTQT tại các DN thủy sản tỉnh Bạc Liêu ....................... 65 4.2.1.Nhận diện, phân loại chi phí ................................................................... 65 4.2.2. Phân tích biến động chi phí ................................................................... 68 4.2.3.Xây dựng hệ thống dự toán ngân sách .................................................... 71 4.2.4. Xây dựng kế toán trung tâm trách nhiệm .............................................. 78 4.2.5. Xây dựng và thiết kế thông tin thích hợp cho việc ra quyết định .......... 79 4.3. Kết quả nghiên cứu ..................................................................................... 81 4.3.1. Bước 1: Thực hiện kiểm định thang đo ................................................. 81 4.3.2. Bước 2: Phân tích nhân tố khám phá ..................................................... 86 4.3.3. Bước 3: Phân tích hồi quy đa biến ......................................................... 91 4.4. Dò tìm các vi phạm giả định cần thiết ....................................................... 95 4.4.1. Giả định liên hệ tuyến tính..................................................................... 95 4.4.2. Giả định phân phối chuẩn của số dư ...................................................... 96 4.4.3. Giả định về tính độc lập của sai số ........................................................ 97 4.4.4. Giả định không có mối tương quan giữa các biến độc lập .................... 98 4.4.5. Kiểm định các giả thuyết nghiên cứu .................................................... 98 4.5. Bàn luận về kết quả nghiên cứu ................................................................. 99 4.5.1. Đối với nhân tố quy mô DN ................................................................ 100 4.5.2. Đối với văn hóa DN ............................................................................. 100 4.5.3. Đối với người điều hành DN ............................................................... 101 4.5.4. Đối với chi phí cho việc vận dụng KTQT ........................................... 101 4.5.5. Đối với trình độ nhân viên kế toán ...................................................... 102 x Chương 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................... 104 5.1.Kết luận ....................................................................................................... 104 5.2. Một số kiến nghị......................................................................................... 105 5.2.1. Đối với cơ sở đào tạo nguồn nhân lực ................................................. 105 5.2.2. Đối với nhân viên KTQT ..................................................................... 105 5.2.3. Đối với nhà quản trị DN ...................................................................... 105 5.2.4. Đối với DN .......................................................................................... 106 5.2.5. Đối với cơ quan nhà nước .................................................................... 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................... 109 PHỤ LỤC I: Phiếu Khảo sát PHỤ LỤC II: Danh sách các doanh nghiệp khảo sát xi DANH MỤC VIẾT TẮT BTC: Bộ tài chính CP: Cổ phần DNTN: Doanh nghiệp tư nhân KTQT: Kế toán quản trị MTV: Một thành viên TNHH: Trách nhiệm hữu hạn TT: Thông tư xii DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 4.1: Sản lượng các mặt hàng thủy sản tỉnh Bạc Liêu từ năm 2011-2015 ....... 61 Bảng 4.2: Phân loại chi phí trong doanh nghiệp thủy sản theo cách ứng xử ........... 66 Bảng 4.3: Cronbach Alpha của thang đo quy mô doanh nghiệp .............................. 82 Bảng 4.4: Cronbach Alpha của thang đo văn hóa doanh nghiệp ............................. 83 Bảng 4.5: Cronbach Alpha của thang đo nhận thức của người điều hành DN ........ 83 Bảng 4.6: Cronbach Alpha của thang đo trình độ của nhân viên kế toán DN ......... 84 Bảng 4.7: Cronbach Alpha của thang đo chi phí cho việc tổ chức KTQT ............... 85 Bảng 4.8: Cronbach Alpha của thang đo khả năng vận dụng KTQT trong DN thủy sản tỉnh Bạc Liêu ............................................................................................................ 85 Bảng 4.9: Hệ số KMO và kiểm định Barlett các thành phần ................................... 88 Bảng 4.10: Kiểm định phương sai trích ................................................................... 88 Bảng 4.11: Bảng ma trận xoay ................................................................................. 90 Bảng 4.12: Kiểm định hệ số hồi quy ........................................................................ 91 Bảng 4.13: Bảng tóm tắt mô hình ............................................................................. 92 Bảng 4.14: Bảng phân tích hồi quy Anova .............................................................. 93 Bảng 4.15: Kiểm định Spearman.............................................................................. 93 Bảng 4.16: Kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu ........................................ 98 xiii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Hình 2.1: Sơ đồ khung lý thuyết bất định cập nhật của Macy và Arunachalam.. 44 Hình 2.2.: Sơ đồ diễn giải khung lý thuyết bất định cập nhật của Chenhall ........ 45 Hình 2.3: Sơ đồ khung lý thuyết đại diện Healy và Palepu ................................. 47 Hình 2.4: Khung lý thuyết xã hội học Covaleski và ctg (1996) .......................... 48 Hình 3.1: Khung nghiên cứu luận án ................................................................... 52 Hình 3.2: Mô hình nghiên cứu ............................................................................ 53 Hình 4.1: Số lượng các DN thủy sản tỉnh Bạc Liêu............................................. 62 Hình 4.2: Mô hình kết quả hồi quy ...................................................................... 95 Hình 4.3: Đồ thị phân tán phần dư chuẩn hóa...................................................... 96 Hình 4.4: Biểu đồ tần số của phần dư chuẩn hóa ................................................. 97 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Việt Nam đang trong quá trình hội nhập kinh tế sâu rộng với khu vực và thế giới nhằm tạo ra sự phát triển nhanh của đất nước. Phù hợp với sự phát triển của chính sách kinh tế vi mô và vĩ mô, công cụ kế toán cũng thay đổi theo.Tuy nhiên, kế toán quản trị chỉ mới được hệ thống hóa và phát triển một cách có hệ thống về lý luận và thực tiễn ở những thập kỹ gần đây trong các doanh nghiệp. Đặc biệt là các doanh nghiệp có quy mô, sự tiến bộ nhất định về khoa học kỹ thuật, trình độ quản lý, điều kiện xử lý thông tin . Ngày 12 tháng 6 năm 2006 Bộ Tài chính đã ban hành thông tư số 53/2006/TTBTC về việc “Hướng dẫn áp dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp”, nhưng việc triển khai, áp dụng cụ thể vào từng loại hình doanh nghiệp như thế nào thì còn nhiều vấn để phải xem xét và nghiên cứu. Một khi môi trường kinh doanh thay đổi theo xu hướng hội nhập toàn cầu, một thách thức lớn đặc ra cho các nhà quản trị Việt Nam là phải vận dụng các công cụ kỹ thuật quản trị mới để ứng phó, nhằm tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp mình. Việc vận dụng kế toán quản trị sẽ tận dụng được các công cụ quản trị để giúp các nhà quản trị có được thông tin kịp thời và thích hợp và hiệu quả nhằm hổ trợ cho quá trình ra quyết định. Chế biến thủy sản là một trong những ngành đang được Nhà nước quan tâm hỗ trợ nhằm phát triển chương trình kinh tế biển, khai thác lợi thế về biển của Việt Nam, nhưng những năm gần đây các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn về thị trường tiêu thụ, nguồn nguyên liệu, công nghệ sản xuất, trình độ quản lý,…... Việc vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tại Việt Nam chịu tác động của nhiều nhân tố bên trong lẫn bên ngoài doanh nghiệp, có thể làm tăng tính khả thi của việc vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp và ngược lại. Do đó việc nghiên cứu nhằm nhận diện và lượng hóa mức độ tác động của từng nhân tố đến việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp thủy sản tại tỉnh Bạc Liêu là chủ đề quan trọng và cấp thiết. Chính vì vậy, tác giả lựa chọn nội dung “Các nhân tố tác động đến việc vận 2 dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu” để thực hiện luận án của mình. 2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Mục tiêu của đề tài: - Mục tiêu tổng quát: Luận văn được thực hiện nhằm nghiên cứu các nhân tố tác động và mức độ tác động của từng nhân tố đến việc vận dụng Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. - Mục tiêu cụ thể: + Xác định thực trạng về Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu + Các nhân tố tác động và mức độ tác động của các nhân tố đến việc vận dụng Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu + Các giải pháp nhằm hoàn thiện Kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu 2.2. Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu các nhân tố tác động đến việc vận dụng Kế toán quản trị tại các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. 2.3. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Luận văn được thực hiện trong suốt quá trình nghiên cứu và kết hợp hai phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng như sau: - Phương pháp định tính: dùng công cụ phỏng vấn kết hợp với xin ý kiến của chuyên gia để xác định nhân tố tác động đến việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp thủy sản trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Từ nội dung trao đổi, tác giả sẽ sử dụng kết quả thảo luận cuối cùng để làm cơ sở để xây dựng bảng câu hỏi phục vụ cho công tác khảo sát. - Phương pháp nghiên cứu định lượng + Tổng thể mẫu và mẫu nghiên cứu • Xác định tổng thể mẫu nghiên cứu • Xác định mẫu nghiên cứu 3 + Phương pháp thu thập dữ liệu: Dữ liệu phục vụ để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu được thu thập thông qua điều tra bảng câu hỏi/phiếu điều tra. Các câu hỏi điều tra gồm các câu hỏi mở và câu hỏi đóng. Trên cơ sở các biến và thang đo cho các biến đã được xác định, quy trình thu thập dữ liệu sơ cấp bằng phiếu điều tra được tiến hành như sau: + Soạn thảo phiếu điều tra để khảo sát thử +Hoàn thiện phiếu điều tra + Phát hành phiếu điều tra để thu thập thông tin + Tiếp cận phiếu điều tra và cập nhật thông tin + Làm sạch dữ liệu +Phương pháp phân tích và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Tác giả phân tích và kiểm định bằng phần mềm SPSS để kiểm tra lại độ tin cậy của các thang đo các nhân tố tác động đến việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp thủy sản trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, đồng thời tìm ra các nhân tố mới và đo lường mức độ tác động của chúng. Công cụ sử dụng bao gồm Conbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy đa biến. 3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Phạm vi về không gian: Tìm các nhân tố tác động đến việc vận dụng Kế toán quản trị trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu. Phạm vi về thời gian: thời gian thực hiện luận văn từ tháng 9/2016 – tháng 3/2017. 4. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Để đạt được mục tiêu trên, các câu hỏi cần đặt ra như sau: - Thực trạng của việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu ? - Các nhân tố nào tác động, mức độ tác động của từng nhân tố và mối tương quan giữa chúng với nhau trong các doanh nghiệp thủy sản tỉnh Bạc Liêu? 5. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN 4 Kết quả nghiên cứu của luận văn đã đóng góp khoa học một số điểm cơ bản sau: -Thông qua việc tổng hợp thực tiễn về vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp thủy sản , rút ra được những bài học kinh nghiệm cho việc vận dụng KTQT trong các DN thủy sản tỉnh Bạc Liêu. - Thông qua kết quả nghiên cứu, tác giả đã đề xuất các giả pháp đồng bộ để góp phần làm tăng tính khả thi của việc vận dụng KTQT trong các DN thủy sản tỉnh Bạc Liêu. - Nghiên cứu này cũng góp phần làm tài liệu tham khảo cần thiết và bổ ích cho các nghiên cứu tiếp theo. 6. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN Luận văn bao gồm 5 chương: Phần mở đầu Chương 1: Tổng quan Chương 2: Cơ sở lý thuyết về kế toán quản trị và các nhân tố tác động đến việc vận dụng kế toán quản trị Chương 3: Thiết kế nghiên cứu Chương 4: Kết quả nghiên cứu Chương 5: Kết luận và kiến nghị 5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 1.1. CÁC NGHIÊN CỨU TRONG NƯỚC Khi tìm hiểu về các nghiên cứu các đề tài về Kế toán quản trị thì tác giả tập trung nghiên cứu, tập hợp, phân tích và tổng hợp được một số luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ, công trình nghiên cứu và bài báo tiêu biểu có tính chất, nội dung về cơ bản có liên quan đến luận án như sau: (i) Tác giả Phạm Văn Dược (1997) đã nghiên cứu đề tài “Phương hướng xây dựng nội dung và tổ chức vận dụng KTQT vào các doanh nghiệp Việt Nam”. Nghiên cứu này đã nêu những điểm khái quát nhất về KTQT, đồng thời chỉ ra những điểm khác nhau giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính. Qua đó nghiên cứu đưa ra các giải pháp để xây dựng các nội dung kế toán quản trị như: kế toán quản trị chi phí, xây dựng dự toán ngân sách, phân tích mối quan hệ chi phí-khối lượng-lợi nhuận (CVP) và phương hướng vận dụng những nội dung đó vào các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên nghiên cứu này chỉ đề ra những nội dung và phương hướng áp dụng, tổ chức KTQT cho tất cả các loại hình doanh nghiệp nói chung mà chưa quan tâm đến sự khác nhau giữa các ngành nghề, loại hình doanh nghiệp. (ii) Nghiên cứu của Phạm Thị Thủy (2005) về “Xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí cho các doanh nghiệp sản xuất dược phẩm Việt Nam” theo hướng hệ thống kế toán quản trị chi phí hiện đại, có thể cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản trị trong việc ra các quyết định kinh doanh trong môi trường cạnh tranh khắc nghiệt. Nghiên cứu đã tiến hành xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí linh hoạt cho các doanh nghiệp sản xuất dược phẩm với quy mô lớn, quy mô vừa và nhỏ. Tăng cường kiểm soát chi phí thông qua việc phân loại chi phí, lập dự toán và phân tích biến động chi phí, xác định quy mô hợp lý cho từng lô sản phẩm sản xuất. Yêu cầu phải đánh giá kết quả hoạt động chi tiết theo từng sản phẩm, từng phân xưởng sản xuất và từng chi nhánh cụ thể. Tuy nhiên nghiên cứu chỉ tập trung xây dựng mô hình quản trị chi phí chứ chưa đề cập đến những nội dung khác của kế toán quản trị. 6 (iii) Nghiên cứu của Nguyễn Bích Liên (2007) về “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại tại Công ty Phân bón Miền Nam” đã phân tích công tác kế toán quản trị với các nội dung: hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách, kế toán trách nhiệm, kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm, hệ thống thông tin phục vụ cho việc ra quyết định kinh doanh tại Công ty Phân bón Miền Nam. Kết quả nghiên cứu của tác giả đã chỉ ra rằng việc hoàn thiện hệ thống kế toán quản trị sẽ tạo điều kiện cho các nhà lãnh đạo quản lý tốt quá trình sản xuất kinh doanh, kịp thời đưa ra các quyết định chính xác và hiệu quả. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ tập trung tại một công ty nên không mang tính khái quát chung cho ngành. (iv) Tác giả Văn Thị Thái Thu (2008) “Hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí, doanh thu, kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn ở Việt Nam”, nghiên cứu đã xác định được sự cần thiết, yêu cầu, các nguyên tắc cơ bản và nội dung hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn ở Việt Nam, đồng thời cũng chỉ rõ các điều kiện cơ bản mà các cơ quan quản lý Nhà Nước và bản thân các doanh nghiệp khách sạn có thể đáp ứng đề hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị này. Tuy nhiên, nghiên cứu chưa xem xét đến những nội dung khác của công tác tổ chức kế toán quản trị tại những doanh nghiệp khách sạn này. (v) Phạm Ngọc Toàn (2010), “Xây dựng nội dung và tổ chức KTQT cho các DNNVV ở Việt Nam”. Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Kinh tế. Luận án của tác giả đã tổng hợp, phân tích và trình bày các nội dung và tổ chức KTQT trong DN , tác giả đã khảo sát hiện trạng tình hình tổ chức cũng như nội dung KTQT đang áp dụng trong các DNNVV, từ đó tác giả đưa ra kiến nghị và giải pháp nhằm hổ trợ cho các DNNVV tổ chức tốt KTQT, tăng cường cung cấp thông tin phục vụ cho các quyết định quản lý. (vi) Tác giả Hồ Thị Huệ (2011) “Xây dựng kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất tại thành phố Hồ Chí Minh” đã chứng minh tầm quan trọng của kế toán quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất. Kế toán quản trị đưa ra tất cả các thông tin kinh tế đã được đo lường xử lý và cung cấp cho ban lãnh đạo doanh nghiệp để điều hành hoạt