Tài liệu Kth[2009] 4053562 truong thi huong lan (www.kinhtehoc.net)

www.kinhtehoc.net TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CÔNG TY XĂNG DẦU TÂY NAM BỘ Giáo viên hướng dẫn: Th.S NGÔ MỸ TRÂN Sinh viên thực hiện: TRƯƠNG THỊ HƯƠNG LAN Mã số SV: 4053562 Lớp: Kế toán tổng hợp khóa 31 Cần Thơ 2009 http://www.kinhtehoc.net www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ LỜI CẢM TẠ  Qua quá trình học tập tại giảng đường trường Đại học Cần Thơ đã cung cấp cho em những kiến thức quý báu trong suốt bốn năm học qua. Đồng thời, cùng với khoảng thời gian thực tập tại Công ty xăng dầu Tây Nam Bộ cho em tiếp thu một số kinh nghiệm thực tiễn, trên cơ sở đó giúp em hoàn thành luận văn của mình. Em xin chân thành cảm ơn Cô Ngô Mỹ Trân đã tận tình hướng dẫn và truyền đạt kinh nghiệm quý báu của mình cho em trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Chúc Cô được nhiều sức khỏe, may mắn thành công trong sự nghiệp của mình. Đồng thời em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Đốc và lãnh đạo các phòng ban của Công ty xăng dầu Tây Nam Bộ đã cho em thực tập tại đây và nhiệt tình giúp đỡ, luôn tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt thời gian thực tập để hoàn thành tốt luận văn của mình. Do trình độ còn hạn chế, nên bài luận văn này sẽ không tránh khỏi những sai sót. Em rất mong thầy cô và Ban lãnh đạo công ty góp ý để đề tài được hoàn chỉnh. Sau cùng em kính chúc quí thầy cô trường Đại học Cần Thơ, cùng toàn thể các cô chú và anh chị trong công ty dồi dào sức khoẻ, luôn thành đạt trong công việc và trong cuộc sống. Cần Thơ, ngày….tháng …năm … Sinh viên thực hiện Trương Thị Hương Lan GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net ii SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ LỜI CAM ĐOAN  Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày … tháng … năm … Sinh viên thực hiện Trương Thị Hương Lan GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net iii SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP  .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày …. tháng …. năm … Thủ trưởng đơn vị GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net iv SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC  Họ và tên người hướng dẫn: .......................................................................................... Học vị:............................................................................................................................ Chuyên ngành: ............................................................................................................... Cơ quan công tác: .......................................................................................................... Tên học viên: ................................................................................................................. Mã số sinh viên: ............................................................................................................. Chuyên ngành: ............................................................................................................... Tên đề tài: ...................................................................................................................... ........................................................................................................................................ NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 2. Về hình thức ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 5. Nội dung và các kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu, …) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 6. Các nhận xét khác ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ 7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và các yêu cầu chỉnh sửa) ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2009 Người nhận xét GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net v SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ MỤC LỤC Trang Chương 1: GIỚI THIỆU ........................................................................................ 1 1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu..................................................................................... 1 1.1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu .................................................................... 1 1.1.2 Căn cứ khoa học và thực tiễn ................................................................. 2 1.2 Mục tiêu nghiên cứu....................................................................................... 5 1.2.1 Mục tiêu chung ....................................................................................... 5 1.2.2 Mục tiêu cụ thể ....................................................................................... 5 1.3 Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................................... 6 1.4 Phạm vi nghiên cứu......................................................................................... 6 1.4.1 Không gian ............................................................................................. 6 1.4.2 Thời gian ................................................................................................. 6 1.4.3 Đối tượng nghiên cứu ............................................................................. 6 1.5 Lược khảo tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu ...................................... 7 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .... 8 2.1Phương pháp luận8 2.1.1 Tổng quát về phân tích hoạt động kinh doanh ....................................... 8 2.1.2 Khái quát về doanh thu, chi phí, lợi nhuận và bảng báo cáo tài chính ... 14 2.1.3 Một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh ....................... 19 2.2 Phương pháp nghiên cứu................................................................................. 24 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 24 2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu ............................................................... 24 Chương 3: GIỚI THIỆU CÔNG TY XĂNG DẦU TÂY NAM BỘ ................... 31 3.1 Lịch sử hình thành và phát triển công ty xăng dầu Tây Nam Bộ ................... 31 GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net vi SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ 3.2 Chức năng và nhiệm vụ của công ty ............................................................... 32 3.2.1 Chức năng ............................................................................................... 32 3.2.2 Nhiệm vụ ................................................................................................ 33 3.3 Môi trường vi mô công ty xăng dầu Tây Nam Bộ .......................................... 33 3.3.1 Cơ cấu tổ chức và tình hình nhân sự ...................................................... 33 3.3.2 Khái quát chung về tình hình kinh doanh của công ty ........................... 38 3.3.3 Tình hình kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2006 – 2008 .......... 42 3.3.4 Thuận lợi, khó khăn của công ty hiện nay .............................................. 45 Chương 4: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CÔNG TY XĂNG DẦU TÂY NAM BỘ............................................................... 47 4.1 Phân tích tình hình doanh thu, chi phí, lợi nhuận của công ty qua 3 năm 2006 – 2008 ............................................................................................................. 47 4.1.1 Phân tích tình hình doanh thu ................................................................. 47 4.1.2 Phân tích tình hình chi phí ...................................................................... 71 4.1.3 Phân tích tình hình lợi nhuận .................................................................. 78 4.2 Phân tích các chỉ tiêu tài chính đánh gía hiệu quả hoạt động kinh doanh ...... 92 4.2.1 Phân tích các tỷ số thanh toán ................................................................ 92 4.2.2 Phân tích các tỷ số quản trị tài sản ......................................................... 95 4.2.3 Phân tích các tỷ số quản trị nợ ................................................................ 98 4.2.4 Phân tích các tỷ số về khả năng sinh lời ................................................. 100 4.3 Phân tích môi trường kinh doanh của công ty ................................................ 102 4.3.1 Đánh giá môi trường kinh doanh của công ty ........................................ 102 4.3.2 Phân tích những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức của công ty ............................................................................................................................... 111 Chương 5: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY XĂNG DẦU TÂY NAM BỘ ........................... 115 5.1 Phương hướng phát triển công ty trong thời gian tới ...................................... 115 5.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty xăng dầu Tây Nam Bộ .............................................................................................. 115 5.2.1 Biện pháp làm tăng sản lượng tiêu thụ ................................................... 116 GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net vii SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ 5.2.2 Điều chỉnh giá bán phù hợp .................................................................... 117 5.2.3 Kiểm soát và quản lý các chi phí ............................................................ 117 5.2.4 Công ty cần giảm các khoản nợ phải thu ............................................... 118 5.2.5 Nâng cấp, đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật cho một số cửa hàng.............. 118 Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................. 119 6.1 Kết luận ........................................................................................................... 119 6.2 Kiến nghị ......................................................................................................... 119 6.2.1 Đối với công ty ....................................................................................... 119 6.2.2 Đối với Nhà nước ................................................................................... 120 Tài liệu tham khảo .................................................................................................... 122 GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net viii SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Tình hình số lượng lao động tại công ty xăng dầu Tây Nam Bộ năm 2008 .......................................................................................................................... 37 Bảng 2: Tình hình trình độ lao động tại công ty xăng dầu Tây Nam Bộ năm 2008 .......................................................................................................................... 38 Bảng 3: Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty qua 3 năm 2006 – 2008 .......... 44 Bảng 4: Doanh thu theo thành phần qua 3 năm 2006 – 2008 ................................... 49 Bảng 5: Doanh thu theo mặt hàng qua 3 năm 2006 – 2008...................................... 51 Bảng 6: Sản lượng tiêu thụ theo mặt hàng giai đoạn 2006 – 2008 .......................... 52 Bảng 7: Doanh thu theo phương thức bán giai đoạn 2006 – 2008 ........................... 59 Bảng 8: Sản lượng xuất bán theo từng phương thức bán giai đoạn 2006 – 2008 .... 60 Bảng 9: Tình hình hoàn thành kế hoạch doanh thu năm 2008 ................................. 64 Bảng 10: Sản lượng và giá bán các mặt hàng giai đoạn 2006 – 2008 ...................... 68 Bảng 11: Giá vốn hàng bán theo mặt hàng giai đoạn 2006 – 2008 ......................... 73 Bảng 12: Chi phí hoạt động các mặt hàng giai đoạn 2006 – 2008 .......................... 77 Bảng 13: Lợi nhuận thực tế của công ty giai đoạn 2006 – 2008 ............................. 78 Bảng 14: Lợi nhuận từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ ............................ 81 Bảng 15: Lợi nhuận từ hoạt động tài chính .............................................................. 82 Bảng 16: Lợi nhuận từ hoạt động khác ..................................................................... 83 Bảng 17: Doanh thu – Giá vốn hàng bán giai đoạn 2006 – 2007 ............................ 85 Bảng 18: Doanh thu – Giá vốn hàng bán giai đoạn 2007 – 2008 ............................ 91 Bảng 19: Các tỷ số về khả năng thanh toán .............................................................. 93 Bảng 20: Các tỷ số về quản trị tài sản ...................................................................... 95 Bảng 21: Các tỷ số về quản trị nợ ............................................................................. 98 Bảng 22: Các chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời.................................................... 100 GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net ix SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức công ty ....................................................................... 34 Hình 2: Sơ đồ mạng lưới phân phối hàng hóa của công ty ...................................... 39 Hình 3: Biểu đồ biểu diễn tổng doanh thu của công ty qua 3 năm ........................... 48 Hình 4: Biểu đồ biểu diễn doanh thu của xăng qua 3 năm ....................................... 53 Hình 5: Biểu đồ biểu diễn doanh thu của dầu hỏa qua 3 năm .................................. 54 Hình 6: Biểu đồ biểu diễn doanh thu của diesel qua 3 năm ..................................... 55 Hình 7: Biểu đồ biểu diễn doanh thu của mazut qua 3 năm ..................................... 56 Hình 8: Biểu đồ biểu diễn giá vốn hàng bán của xăng qua 3 năm .......................... 72 Hình 9: Biểu đồ biểu diễn giá vốn hàng bán của dầu hỏa qua 3 năm ...................... 74 Hình 10: Biểu đồ biểu diễn giá vốn hàng bán của diesel qua 3 năm ....................... 74 Hình 11: Biểu đồ biểu diễn giá vốn hàng bán của mazut qua 3 năm ...................... 75 Hình 12: Biểu đồ biểu diễn lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của công ty giai đoạn 2006 – 2008 .......................................................................................... 79 Hình 13: Biểu đồ biểu diễn các tỷ số về quản trị tài sản qua 3 năm 2006 – 2008.... 96 Hình 14: Biểu đồ biểu diễn các tỷ số về khả năng sinh lời 3 năm 2006 – 2008 ...... 100 Hình 15: Biểu đồ biểu diễn thị phần kinh doanh xăng dầu tại ĐBSCL ................... 108 GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net x SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT  P. Phòng TSCĐ Tài sản cố định CCDV Cung cấp dịch vụ TNDN Thu nhập doanh nghiệp ĐBSCL Đồng bằng sông Cửu Long DT Doanh thu HĐTC Hoạt động tài chính TCT Tổng công ty GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net xi SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu Trong nền kinh tế thị trường như hiện nay thì vấn đề cạnh tranh giữa các doanh nghiệp là vấn đề được đặt lên hàng đầu, cạnh tranh là để tồn tại và phát triển, đặc biệt sau ba năm Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới WTO thì sự cạnh tranh này càng trở nên khốc liệt, các doanh nghiệp Việt Nam đứng trước một môi trường kinh doanh mà ở đó cơ hội đến rất nhiều và đồng thời là những thách thức rất lớn đi kèm. Hiện nay, nước ta là một điểm thu hút đầu tư từ phía các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào nhiều lĩnh vực kinh tế. Trong đó xăng dầu là một lĩnh vực kinh doanh tạo ra nhiều lợi nhuận do đó đã trở thành một lĩnh vực tâm điểm cho các nhà đầu tư; đặc biệt là năm nay, năm 2009 theo cam kết của nước ta khi gia nhập WTO thì thị trường xăng dầu sẽ mở cửa hoàn toàn chào đón sự đầu tư từ các doanh nghiệp ngoài nước. Chính môi trường cạnh tranh như hiện nay đòi hỏi các doanh nghiệp không ngừng nổ lực vươn lên, hoạt động kinh doanh mang lại nhiều hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo dựng niềm tin đối với khách hàng và đối tác từ đó giành lấy vị thế trên thương trường. Sự nổ lực phát triển này cần được đòi hỏi cao hơn đối với doanh nghiệp nhà nước bởi vì trước đây trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung thì doanh nghiệp nhà nước luôn được sự bảo hộ, ưu đãi từ phía nhà nước. Từ khi nền kinh tế chuyển sang cơ chế thị trường, các doanh nghiệp hoạt động bình đẳng, độc lập, không còn sự ưu đãi nào do vậy doanh nghiệp nào hoạt động kém hiệu quả sẽ bị loại khỏi cuộc chạy đua chung của thương trường. Tiêu chuẩn để đánh giá vị thế của mỗi doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh như hiện nay là việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là việc làm hết sức cần thiết đối với doanh nghiệp mà nhất là các nhà quản trị, các nhà quản trị phải GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 1 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ thường xuyên kiểm tra, đánh giá một cách toàn diện về nguồn nhân lực, vật lực, tài lực tại doanh nghiệp… đồng thời tìm những điểm mạnh để phát huy, khắc phục những điểm yếu. Doanh nghiệp cần tìm ra các giải pháp thiết thực để tăng cường các hoạt động kinh doanh và quản lý doanh nghiệp một cách hợp lý, hiệu quả. Mặt khác, phân tích hoạt động kinh doanh còn giúp cho nhà quản trị dự báo, dự đoán tình hình sản xuất kinh doanh trong những năm tiếp theo từ đó đ ưa ra các chiến lược kinh doanh phù hợp. Nhận thấy được tầm quan trọng của việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh nên em đã chọn đề tài tốt nghiệp “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Tây Nam Bộ” để làm đề tài nghiên cứu, tìm hiểu tình hình kinh doanh cụ thể từ đó đề xuất một số giải pháp kinh doanh phù hợp và hiệu quả cho công ty. 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn 1.1.2.1. Căn cứ khoa học - Trong điều kiện kinh tế hiện nay, hiệu quả kinh doanh luôn là vấn đề được mọi doanh nghiệp cũng như toàn xã hội quan tâm. Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực sẳn có của đ ơn vị cũng như nền kinh tế để đạt hiệu quả cao nhất với chi phí thấp nhất trong kinh doanh và để thực hiện mục tiêu đặt ra. Hiểu một cách đơn giản, hiệu quả kinh doanh là lợi ích tối đa thu được trên chi phí bỏ ra tối thiểu trong hoạt động kinh doanh. - Trong hoạt động kinh doanh, nhà kinh doanh sau khi tính toán kết quả cuối cùng là lợi nhuận thì tiếp tục đánh giá xem xét hoạt động của mình có hiệu quả không. Hiệu quả kinh doanh có thể xác định sau một thời kỳ hoặc sau một thương vụ nhất định. Hiệu quả kinh doanh còn có thể tính toán trước khi tiến hành kinh doanh để có những quyết định đúng đắn trong kinh doanh. - Trên góc độ nền kinh tế hiệu quả kinh doanh biểu hiện qua: + Tăng thu nhập quốc dân và tăng tích lũy cho nền kinh tế, tăng kim ngạch khẩu thu lợi nhuận cao mà vẫn đảm bảo được đời sống của nhân dân, không làm ô nhiễm môi trường, không ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống vật GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 2 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ chất, tinh thần của nhân dân, không cản trở tiến bộ xã hội, giải quyết công ăn việc làm cho người dân. + Nhập khẩu thiết bị, máy móc, vật liệu đảm bảo phát triển sản xuất, nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật, công nghệ sản xuất, tiết kiệm ngoại tệ, giá mua bán hàng hóa trên thị trường, phải tranh thủ đem lại lợi ích cho nền kinh tế, cho doanh nghiệp và tương xứng với chất lượng và giá cả trên thị trường. + Đánh giá hiệu quả kinh doanh là xét trên kết quả thu được xem kết quả đó đóng góp cho toàn xã hội như thế nào, có tuân thủ xu hướng phát triển chung hay không. Đồng thời phải sử dụng một cách tối đa năng lực của nền kinh tế, tận dụng lợi thế của nền kinh tế. Hiệu quả cuối cùng là làm cho tốc độ tăng trưởng nhanh, đời sống nhân dân được cải thiện. + Điều này có nghĩa là kim ngạch cao, lợi nhuận nhiều chưa chắc có hiệu quả nếu trong quá trình thực hiện gây nhiều lãng phí, ảnh hưởng không tốt như ô nhiễm môi trường, tài nguyên kiệt huệ, tổn hại nền văn hóa… Hiệu quả cần phải hài hòa trong một mục tiêu chung, đạt mục đích lớn nhất là phát triển nền kinh tế, đảm bảo đời sống nhân dân lao động. - Trên góc độ doanh nghiệp, hiệu quả kinh doanh tức là phải đạt được lợi nhuận kinh doanh tối đa trên chi phí tối thiểu. Nếu doanh nghiệp dùng mọi biện pháp bất chấp các chính sách, đường lối của Nhà nước để đạt lợi nhuận tối đa thì không thể gọi đó là hiệu quả. Việc khai thác, chế biến bừa bãi khoáng sản, tài nguyên đất nước không phải là hiệu quả. Và nếu doanh nghiệp đạt được lợi nhuận do lừa đảo, lường gạt doanh nghiệp khác, chiếm dụng vốn sử dụng cho mục đích riêng của mình, đây cũng không phải là hiệu quả. Hiệu quả thực sự đạt được khi các doanh nghiệp xuất khẩu nổ lực tìm các biện pháp đa dạng hóa các mặt hàng, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá các loại chi phí, các mất mát thua lỗ, hao hụt trong quá trình kinh doanh. - Trong nền kinh tế thị trường hiệu quả kinh doanh phụ thuộc phần lớn vào khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp bao gồm cạnh tranh giữa những doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp nước này với doanh nghiệp nước khác… GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 3 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ - Hiệu quả kinh doanh không những là thước đo chất lượng, phản ánh thực trạng tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp mà còn là vấn đề sống còn của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. - Để đánh giá một doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả hay không người ta dựa vào lợi nhuận mà doanh nghiệp đạt được vào cuối kỳ kinh doanh. Ta có: Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí. Người ta dùng phương pháp so sánh để so sánh lợi nhuận thực hiện năm nay so với năm trước nhằm biết được tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của công ty, nói cách khác là xem xét công ty hoạt động ngày càng có hiệu quả không? Mục tiêu so sánh trong phân tích kinh doanh là xác định mức biến động tuyệt đối và mức biến động tương đối. Trong đó: + Mức biến động tuyệt đối: được xác định trên cơ sở so sánh trị số của chỉ tiêu giữa hai thời kỳ, đó là kỳ phân tích và kỳ gốc hay chung hơn so sánh số phân tích và số gốc. + Mức biến động tương đối: là kết quả so sánh giữa số thực tế với số gốc đã được chỉnh theo một hệ số của chỉ tiêu có liên quan theo hướng quyết định quy mô của chỉ tiêu phân tích. 1.1.2.2. Căn cứ thực tiễn Hiệu quả hoạt động kinh doanh là một chỉ tiêu được nhiều người quan tâm vì nó là căn cứ để các nhà quản trị ra quyết định, các nhà đầu tư hay các nhà cho vay xem xét có nên đầu tư hay cho vay không? Trong điều kiện sản xuất và kinh doanh trong nền kinh tế thị trường để tồn tại và phát triển đòi hỏi doanh nghiệp kinh doanh phải có lãi. Để đạt được hiệu quả cao nhất trong sản xuất và kinh doanh, các doanh nghiệp cần phải xác định phương hướng mục tiêu trong đầu tư, biện pháp sử dụng các điều kiện sẳn có về các nguồn nhân tài, vật lực. Muốn vậy, các doanh nghiệp cần nắm được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động của từng nhân tố đến kết quả hoạt động kinh doanh. Điều này chỉ thực hiện trên cơ sở của phân tích hoạt động kinh doanh. Như chúng ta đã biết: mọi hoạt động của doanh nghiệp đều nằm trong thế tác động liên hoàn với nhau. Bởi vậy, chỉ có thể tiến hành phân tích hoạt động GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 4 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ kinh doanh mới giúp các nhà doanh nghiệp đánh giá đầy đủ và sâu sắc mọi hoạt động kinh tế trong trạng thái thực của chúng. Trên cơ sở đó, nêu lên một cách tổng hợp về trình độ hoàn thành các mục tiêu - biểu hiện bằng hệ thống chỉ tiêu kinh tế - kĩ thuật - tài chính của doanh nghiệp. Đồng thời, phân tích sâu sắc các nguyên nhân hoàn thành hay không hoàn thành các chỉ tiêu đó trong sự tác động lẫn nhau giữa chúng. Từ đó, đánh giá đầy đủ mặt mạnh, mặt yếu trong công tác quản lý doanh nghiệp để nhằm phát huy hay khắc phục, cải tiến quản lý. Mặt khác, nó còn giúp doanh nghiệp phát huy mọi tiềm năng thị trường, khai thác tối đa những nguồn lực của doanh nghiệp nhằm đạt đến hiệu quả cao nhất trong kinh doanh. Tài liệu của phân tích kinh doanh còn là những căn cứ quan trọng, phục vụ cho việc dự đoán, dự báo xu thế phát triển kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ qua 3 năm 2006 - 2008 để thấy được những mặt mạnh, những mặt còn hạn chế của công ty, đồng thời phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, trên cơ sở đó đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty trong thời gian tới. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Mục tiêu 1: Phân tích doanh thu, chi phí, lợi nhuận của công ty qua 3 năm 2006 – 2008. - Mục tiêu 2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu, lợi nhuận từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ của công ty qua 3 năm 2006 – 2008. - Mục tiêu 3: Phân tích một số chỉ tiêu tài chính để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty. - Mục tiêu 4: Phân tích môi trường kinh doanh của công ty để xác định những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức ảnh hưởng đến vị thế hiện tại GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 5 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ và tương lai của công ty trong mối quan hệ tương tác lẫn nhau từ đó phối hợp thành những chiến lược giúp công ty hoạt động có hiệu quả. - Mục tiêu 5: Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU - Doanh thu của công ty có biến động qua các năm? Tốc độ biến động như thế nào? - Tốc độ tăng lợi nhuận như thế nào trong mối quan hệ với doanh thu và chi phí? - Các nhân tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty? - Giải pháp nào góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động tại công ty? 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1. Không gian Luận văn được thực hiện tại Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ. 1.4.2. Thời gian Số liệu phân tích trong luận văn được thu thập từ năm 2006 đến năm 2008. Luận văn được thực hiện trong thời gian thực tập tại công ty bắt đầu từ ngày 02/02/2009 đến ngày 24/04/2009. 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu Phân tích hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là đề tài rộng lớn, bên cạnh đó do thời gian thực tập có hạn nên em chỉ tập trung nghiên cứu những vấn đề sau: - Nghiên cứu về những cơ sở lý luận có liên quan đến vấn đề phân tích hoạt động kinh doanh. - Phân tích thực trạng của Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ thông qua việc phân tích doanh thu, chi phí, lợi nhuận từ năm 2006 đến năm 2008. GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 6 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ - Phân tích các nguyên nhân ảnh hưởng đến sự biến động doanh thu bán hàng của các mặt hàng và các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty. 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh đã có những kết quả nghiên cứu cụ thể như sau: - Nguyễn Như Anh (2007), luận văn tốt nghiệp Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty cổ phần Nông Lâm Sản Kiên Giang. Bài viết phân tích tình hình doanh thu, chi phí, lợi nhuận từ năm 2004 – 2006, đồng thời tác giả đi sâu nghiên cứu các nguyên nhân ảnh hưởng đến tình hình tiêu thụ sản phẩm, các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh. Đề tài sử dụng phương pháp so sánh và phương pháp thay thế liên hoàn. - Huỳnh Thị Cẩm Thơ (2008), luận văn tốt nghiệp Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh công ty xăng dầu Vĩnh Long. Tác giả viết về tình hình biến động doanh thu, chi phí, lợi nhuận của công ty từ năm 2005 – 2007; bài viết phân tích các nguyên nhân ảnh hưởng đến sự biến động của doanh thu và lợi nhuận, bên cạnh đó tác giả chú trọng vào sự biến động của giá cả xăng dầu qua 3 năm 2005 – 2007; từ những phân tích cụ thể tác giả đề ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty. Bài viết sử dụng các phương pháp phân tích: so sánh, thay thế liên hoàn, ma trận SWOT. Tuy nhiên, cho đến nay chưa có tác giả và công trình nghiên cứu nào nghiên cứu cụ thể hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty xăng dầu Tây Nam Bộ đến năm 2008. Vì vậy trên cơ sở nghiên cứu đã có kết hợp với các thông tin mới, em tiến hành thực hiện đề tài này. GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 7 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1 Tổng quát về phân tích hoạt động kinh doanh 2.1.1.1 Khái niệm phân tích hoạt động kinh doanh Phân tích hoạt động kinh doanh là một lĩnh vực nghiên cứu quá trình kinh của doanh nghiệp, bao gồm các hoạt động cụ thể như: hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Bằng những phương pháp riêng, kết hợp với các lý thuyết kinh tế và các phương pháp kỹ thuật khác nhằm đến việc phân tích, đánh giá tình hình kinh doanh và những nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, phát hiện những qui luật của các mặt hoạt động trong một doanh nghiệp dựa vào các dữ liệu lịch sử, làm cơ sở cho các quyết định hiện tại, những dự báo và hoạch định chính sách trong tương lai. Cùng với kế toán và các khoa học kinh tế khác, phân tích hoạt động kinh doanh là một trong những công cụ đắc lực để quản lý và điều hành có hiệu quả các hoạt động của doanh nghiệp. 2.1.1.2 Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh - Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ cung cấp thông tin để điều hành hoạt động kinh doanh cho các nhà quản trị doanh nghiệp (và đồng thời cung cấp thông tin cho các đối tượng sử dụng bên ngoài nữa). Những thông tin này thường không có sẳn trong báo cáo kế toán tài chính hoặc trong bất cứ tài liệu nào của doanh nghiệp. Để có những thông tin này người ta phải thông qua quá trình phân tích. Với tư cách là môn khoa học độc lập, phân tích hoạt động kinh doanh có đối tượng riêng. Trong phạm vi nghiên cứu của mình nó là một hoạt động kinh doanh, đồng thời cũng là một hiện tượng xã hội đặc biệt. - Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh suy đến cùng là kết quả kinh doanh. Nội dung phân tích tài chính là quá trình tìm cách lượng hóa những yếu tố đã tác động đến kết quả kinh. Đó là những yếu tố của quá trình cung cấp, sản xuất, tiêu thụ và mua bán hàng hóa, thuộc các lĩnh vực sản xuất, thương mại, dịch vụ. GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 8 SVTH: Trương Thị Hương Lan www.kinhtehoc.net Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh Công ty Xăng dầu Tây Nam Bộ - Phân tích hoạt động kinh doanh còn nghiên cứu tình hình sử dụng các nguồn lực: vốn, vật tư, lao động và đất đai; những nhân tố nội tại của doanh nghiệp hoặc khách quan từ phía thị trường và môi trường kinh doanh, đã trực tiếp ảnh hưởng đến hiệu quả của các mặt hoạt động doanh nghiệp. - Phân tích hoạt động kinh doanh đi vào những kết quả đã được, những hoạt động hiện hành và dựa trên kết quả phân tích đó để ra các quyết định quản trị kịp trước mắt - ngắn hạn hoặc xây dựng kế hoạch chiến lược – dài hạn. - Có thể nói theo cách ngắn gọn, đối tượng của phân tích là quá trình kinh doanh và kết quả kinh doanh - tức sự việc đã xảy ra ở quá khứ; phân tích, mà mục đích cuối cùng là đúc kết chúng thành qui luật để nhận thức hiện tại và nhắm đến tương lai cho tất cả các mặt hoạt động của một doanh nghiệp. 2.1.1.3 Nhiệm vụ của phân tích hoạt động kinh doanh Để trở thành một công cụ quan trọng của quá trình nhận thức hoạt động kinh doanh ở doanh nghiệp và là cơ sở cho việc ra các quyết định kinh doanh đúng đắn, phân tích hoạt động kinh doanh có những nhiệm vụ cụ thế như sau:  Kiểm tra và đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh - Nhiệm vụ trước tiên của phân tích là đánh giá và kiểm tra khái quát giữa kết quả tính được so với các mục tiêu kế hoạch, dự toán định mức… đã đặt ra để khẳng định tính đúng đắn và khoa học của chỉ tiêu xây dựng trên một số mặt chủ yếu của quá trình hoạt động kinh doanh. - Ngoài quá trình đánh giá dựa trên phân tích cần xem xét đánh giá tình hình các quy định, các thể lệ thanh toán, trên cơ sở tôn trọng pháp luật của nhà nước ban hành và luật trong kinh doanh quốc tế. - Thông qua quá trình kiểm tra, đánh giá, người ta có được cơ sở định hướng để nghiên cứu sâu hơn ở các bước sau, nhằm làm rõ các vấn đề mà doanh nghiệp cần quan tâm.  Xác định các nhân tố ảnh hưởng Sự biến động của chỉ tiêu là do ảnh hưởng trực tiếp của các nhân tố gây nên, do đó ta phải xác định trị số của nhân tố và tìm nguyên nhân gây nên biến động của trị số nhân tố đó. GVHD: Th.S Ngô Mỹ Trân http://www.kinhtehoc.net 9 SVTH: Trương Thị Hương Lan