Tài liệu Kiểm soát chi đầu tư qua kho bạc nhà nước ninh bình

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN XUÂN NAM KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC NINH BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2018 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN XUÂN NAM KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC NINH BÌNH Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã Số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN HỒNG SƠN Hà Nội – 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này là trung thực và chƣa công bố dƣới bất kỳ hình thức nào trƣớc đây. Bên cạnh đó, các dữ liệu, số liệu, bảng biểu, biểu đồ trong phần nội dung đƣợc thu thập từ các nguồn cơ sở dữ liệu khác nhau phục vụ cho việc phân tích và nhận xét của tác giả. Các bảng biểu, số liệu của các cơ quan, tổ chức khác, tác giả khác đều có trích dẫn nguồn gốc. Tác giả luận văn MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...................................................................i DANH MỤC BẢNG........................................................................................iii DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ...........................................................................iv LỜI MỞ ĐẦU...................................................................................................1 Chƣơng 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN TẠI KBNN CẤP TỈNH.................................................................................................................4 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN.....................................................................................................4 1.2. Một số lý luận cơ bản về kiểm soát chi ngân sách nhà nƣớc và kiểm soát chi đầu tƣ phát triển.............................................................................. 7 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản.................................................................7 1.2.2. Vai trò của chi đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước.............11 1.2.3. Sự cần thiết, yêu cầu và nguyên tắc kiểm soát chi đầu tư phát triển từ NSNN...................................................................................................... 14 1.2.4. Vai trò của KBNN đối với công tác kiểm soát chi đầu tư phát triển từ NSNN..................................................................................................15 1.2.5. Yêu cầu đối với công tác kiểm soát chi đầu tư phát triển từ NSNN. .. 16 1.3. Nội dung kiểm soát chi đầu tƣ phát triển............................................ 17 1.3.1. Kiểm soát việc lập và giao kế hoạch vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước.........................................................................................17 1.3.2. Kiểm soát cấp phát vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước ................................................................................................................ 23 1.3.3. Thanh toán và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước.........................................................................................24 1.3.4. Kiểm soát quyết toán vốn đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước .. 28 1.4. Nhân tố ảnh hƣởng đến kiểm soát chi đầu tƣ phát triển.....................30 1.4.1. Những nhân tố khách quan:..........................................................30 1.4.2. Những nhân tố chủ quan:............................................................. 31 1.5. Tiêu chí đánh giá hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển sử dụng NSNN qua hệ thống Kho bạc Nhà nƣớc.................................................... 32 1.5.1 Tiêu chí định tính:..........................................................................32 1.5.2 Chỉ tiêu định lượng........................................................................33 1.6. Cơ sở thực tiễn về kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ ngân sách nhà n ƣớc 35 1.6.1. Bài học tại Kho bạc Nhà nước Thanh Hóa.................................. 35 1.6.2. Bài học tại Kho bạc Nhà nước Thái Nguyên................................35 1.6.3. Bài học tại Kho bạc Nhà nước Hải Dương.................................. 35 1.6.4. Bài học kinh nghiệm tại Kho bạc Nhà nước Hà Nội....................37 1.6.5. Bài học kinh nghiệm đối với KBNN Ninh Bình............................ 38 Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI................................. 39 2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu.....................................................................39 2.1.1. Phương pháp thu thập thông tin...................................................39 2.1.2. Phương pháp xử lý thông tin........................................................ 40 2.2. Hệ thống tiêu chí đánh giá kiểm soát chi đầu tƣ phát triển.................41 Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ QUA KBNN NINH BÌNH GIAI ĐOẠN 2015- 2017.............................................. 43 3.1. Tổng quan về KBNN Ninh Bình..........................................................43 3.1.1. Giới thiệu về KBNN Ninh Bình, quá trình hình thành và phát triển .. 43 3.1.2. Trách nhiệm và quyền hạn của các bộ phận trong kiểm soát chi đầu tư phát triển qua KBNN Ninh Bình..................................................45 3.2. Phân tích, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình giai đoạn 2015-2017...............................................51 3.2.1. Quy trình tiếp nhận hồ sơ kiểm soát chi đầu tư phát triển...........53 3.2.2. Kiểm soát thanh toán vốn chuẩn bị đầu tư...................................54 3.2.3. Kiểm soát thanh toán vốn thực hiện đầu tư..................................59 3.2.4. Tình hình thực hiện công tác kiểm soát chi đầu tư phát triển......61 3.2.5. Kiểm soát thanh toán vốn đầu tư phát triển................................. 67 3.2.6. Kiểm soát quyết toán chi đầu tư phát triển...................................68 3.3. Đánh giá chung công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình giai đoạn 2015-2017..................................................................71 3.3.1. Phân tích thuận lợi trong công tác kiểm soát chi đầu tư phát triển qua KBNN Ninh Bình giai đoạn 2015-2017...........................................71 3.3.2. Phân tích khó khăn trong công tác kiểm soát chi đầu tư phát triển qua KBNN Ninh Bình giai đoạn 2015-2017...........................................73 3.3.3. Kết quả đạt được...........................................................................75 Chƣơng 4. ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM TĂNG CƢỜNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN QUA KBNN NINH BÌNH THỜI GIAN TỚI.................................................79 4.1. Mục tiêu, định hƣớng phát triển kinh tế tại tỉnh Ninh Bình, những yêu cầu đối với công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình giai đoạn 2018-2020....................................................................................79 4.1.1. Định hướng đổi mới cơ chế kiểm soát chi đầu tư phát triển từ NSNN những năm tới..............................................................................79 4.1.2. Mục tiêu đổi mới cơ chế kiểm soát chi phát triển từ NSNN trong những năm sắp tới.................................................................................. 82 4.2. Giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN......................................................................................................... 84 4.2.1. Nhóm giải pháp về cơ chế kiểm soát chi đầu tư phát triển..........84 4.2.2. Nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện........................................... 86 4.3. Điều kiện thực hiện giải pháp.............................................................. 89 4.3.1. Đối với Bộ tài chính:.................................................................... 89 4.3.2. Đối với Kho bạc Nhà nước........................................................... 90 4.4. Các kiến nghị, giải pháp chủ yếu nhằm tăng cƣờng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển tại KBNN Ninh Bình.................................................92 4.4.1. Kiến nghị đối với Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước.....................92 4.4.2. Kiến nghị đối với Bộ, ngành, địa phương.....................................93 4.4.3. Kiến nghị với chính phủ................................................................94 KẾT LUẬN.....................................................................................................95 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................97 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu 1 A-B 2 Cán bộ KSC 3 CBĐT 4 CBTHDA 5 CĐT 6 CNH- HDH 7 CT MTQG 8 ĐBGPMB 9 ĐTPT 10 GPMB 11 HĐND 12 KBNN 13 KSTTVĐT 14 KT-XH 15 MTQG 16 NSNN 17 QLDA 18 TC i ii 19 TDT 20 TKKT 21 TKTG 22 TMĐT 23 TPCP 24 UBND 25 VĐT 26 XDCB DANH MỤC BẢNG STT Bảng iii 1 Bảng 3.1 2 Bảng 3.2 3 Bảng 3.3 DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ STT 1 2 iv LỜI MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của việc xây dựng đề tài Chi đầu tƣ phát triển (ĐTPT) từ ngân sách nhà nƣớc (NSNN) là một nguồn lực tài chính hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nƣớc cũng nhƣ từng địa phƣơng. Việc kiểm soát tốt, phân bổ và sử dụng vốn đầu tƣ phát triển hiệu quả sẽ góp phần quan trọng tạo lập cơ sở vật chất kỹ thuật, định hƣớng đầu tƣ, tác động tích cực đến tăng tr ƣởng, chuyển dịch cơ cấu, tạo việc làm, thực hiện những vấn đề xã hội, bảo vệ môi tr ƣờng, làm tăng tích lũy cho nền kinh tế. Với vai trò quan trọng nhƣ vậy nên từ lâu việc kiểm soát chi đầu tƣ phát từ NSNN đã đƣợc chú trọng đặc biệt. Nhiều nội dung kiểm soát nguồn vốn này đã đƣợc hình thành: từ việc ban hành pháp luật, xây dựng và thực hiện cơ chế, chính sách quản lý đến việc xây dựng quy trình, thủ tục cấp phát và quản lý sử dụng vốn. Cũng nhƣ các địa phƣơng khác, việc kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ NSNN qua KBNN Ninh Bình cũng đƣợc chú trọng. Các cấp chính quyền tỉnh và đặc biệt là hệ thống Kho bạc Nhà nƣớc trên địa bàn đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai thực hiện cơ chế chính sách chung, cải tiến quy trình, thủ tục cấp phát và quản lý sử dụng, tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra. Kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN là một trong những hoạt động quan trọng, là khâu chốt chặn đảm bảo nguồn vốn từ ngân sách nhà n ƣớc đƣợc sử dụng hiệu quả cao, đúng mục đích, đúng luật và không lãng phí thất thoát; kịp thời phát hiện những khoản chi đầu phát triển sai mục đích, sai nguyên tắc, vi phạm quy trình, sai định mức chi tiêu,... góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu phát triển từ NSNN theo nhiệm vụ đƣợc giao. . 1 Tuy vậy, cũng nhƣ tình hình chung trong cả nƣớc, công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ nguồn NSNN qua KBNN Ninh Bình còn nhiều bất cập trong một số nội dung và ở tất cả các khâu từ cấp phát, sử dụng, thanh toán và thanh quyết toán vốn đầu tƣ. Vì vậy, hiệu quả sử dụng vốn chi đầu t ƣ phát triển từ NSNN còn hạn chế, tình trạng thất thoát, lãng phí từ NSNN vẫn còn diễn ra thƣờng xuyên. Trong bối cảnh nợ công có xu hƣớng ngày càng cao, việc kiểm soát chi càng có ý nghĩa quyết định trong việc thực hành tiết kiệm, chống thất thoát, lãng phí, do đó việc hoàn thiện kiểm soát chi tiêu công nói chung và kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ NSNN tại KBNN là một đòi hỏi bức xúc… Việc tìm kiếm những giải pháp hoàn thiện kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ NSNN qua KBNN là vấn đề rất cấp thiết. Từ các lí do trên, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài "Kiểm soát chi đầu tƣ qua Kho bạc nhà nƣớc Ninh Bình" làm luận văn thạc sĩ kinh tế, chuyên ngành: Quản lý kinh tế. 2. Câu hỏi nghiên cứu Để tập trung giải quyết mục tiêu của đề tài đặt ra, đề tài nghiên cứu phải trả lời đƣợc câu hỏi: - Đặc điểm, nội dung cơ bản, chức năng và vai trò của kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ NSNN, kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN? Các nhân tố ảnh hƣởng đến kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN? - Thực trạng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình trong thời gian từ 2015 đến 2017 nhƣ thế nào? Những thành công, hạn chế và nguyên nhân? Những nhân tố ảnh hƣởng nào ảnh h ƣởng đến công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình trong thời gian tới? - Giải pháp tăng cƣờng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình? 2 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Hệ thống hoá các cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ nguồn vốn NSNN qua hệ thống Kho bạc Nhà n ƣớc ở tất cả các khâu từ cấp phát, sử dụng, thanh toán và thanh quyết toán vốn đầu tƣ. Phân tích, đánh giá thực trạng kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình, chỉ ra những thành công, hạn chế trong công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cƣờng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình trong thời gian tới. Kiến nghị các giải pháp chủ yếu nhằm tăng cƣờng công tác kiểm soát chi đầu tƣ phát triển tại KBNN Ninh Bình. Trên cơ sở các giải pháp giúp thực hiện các chức năng quản lý của nhà nƣớc về kiểm soát chi đầu tƣ phát triển từ nguồn vốn NSNN một cách hiệu quả. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Ninh Bình (bao gồm vốn đầu tƣ Ngân sách tỉnh, ngân sách tỉnh, nguồn vốn Trung ƣơng hỗ trợ có mục tiêu cho tỉnh, nguồn vốn TPCP, nguồn vốn CTMTQG). Thời gian: từ năm 2015 đến năm 2017 3 Chƣơng 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM SOÁT CHI ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN TẠI KBNN CẤP TỈNH 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kiểm soát chi đầu tƣ phát triển qua KBNN Hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển tại hệ thống KBNN là một trong những hoạt động cơ bản, mũi nhọn của ngành, do vậy trong thời gian qua có rất nhiều đề tài nghiên cứu liên quan đến hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển trong hệ thống KBNN. Để nghiên cứu đề tài luận văn của mình, tác giả cũng đã tìm hiểu về các đề tài trƣớc đó đã nghiên cứu có tính kế thừa, có đề tài mang tính tham khảo, rút kinh nghiệm: Cụ thể nhƣ sau: Đề án “Một số giải pháp tăng cƣờng quản lý vốn ứng trƣớc kế hoạch trong hoạt động kiểm soát chi vốn đầu tƣ của hệ thống KBNN” năm 2010 của tác giả Trƣơng Thị Tuấn Linh, đề án sử dụng phƣơng pháp tổng hợp, phân tích và so sánh số liệu ứng trƣớc kế hoạch vốn đầu t ƣ từ năm 2000-2009 thông qua báo cáo và tình hình thực tế tại KBNN tỉnh, thành phố. Đề tài phân tích nhƣng văn bản quy phạm pháp luật trong giai đoạn nghiên cứu quy định về nguồn vốn ứng trƣớc, về hoạt động kiểm soát thanh toán vốn ứng tr ƣớc trong hệ thống KBNN từ đó chỉ ra những thành công và những tồn tại chủ yếu của hoạt động kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB ứng tƣớc kế hoạch vốn tại hệ thống KBNN trong giai đoạn 2000-2009. Và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cƣờng quản lý vốn ứng trƣớc kế hoạch trong công tác kiểm. Đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB của KBNN từ thực tiễn KBNN Thái Nguyên” của tác giả Nguyễn Mạnh Tiến năm 2006, tác giả vận dụng tổng hợp phƣơng pháp duy vật biện chứng, phƣơng pháp quy vật lịch sử, phƣơng pháp thống kê kết hợp 4 phƣơng pháp khái quát hóa, trừu tƣợng hóa, cụ thể hóa, các kiến thức kinh tế ngành thuộc lĩnh vực đầu tƣ XDCB và các quy định hiện hành của Nhà nƣớc, của các ngành có liên quan đến hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ XDCB làm cơ sở phƣơng pháp luận cho việc nghiên cứu tổng hợp và phân tích. Đề tài nghiên cứu công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB tại KBNN Thái Nguyên, phạm vi nghiên cứu bao gồm các vấn đề liên quan đến công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB tại KBNN Thái Nguyên trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2006. Trên cơ sở các lý luận về kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB qua hệ thống KBNN để phân tích thực trạng công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB tại Kho bạc Thái Nguyên và hệ thống KBNN nói chung nhằm làm rõ những mặt tích cực, hạn chế chủ yếu, xác định nguyên nhân gây ra hạn chế đó. Từ đó tìm ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB của KBNN từ thực tiễn KBNN Thái Nguyên. Đề tài “Một số giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ qua KBNN” của tác giả Vũ Đức Hiệp năm 2013. Đề tài nghiên cứu một số lý luận về quản lý đầu tƣ và quản lý vốn đầu tƣ tại thời điểm nghiên cứu, đặc biệt những vấn đề có liên quan đến công tác thanh quyết toán vốn đầu tƣ. Từ những vấn đề cơ bản của lý luận xác định rõ vai trò, vị trí, chức năng của KBNN đối với công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu t ƣ. Đồng thời thông qua nghiên cứu thực trạng của công tác quản lý vốn đầu tƣ trong những năm qua nhằm đánh giá một cách tổng quát quản lý vốn đầu t ƣ nói chung và kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ qua KBNN nói riêng, chỉ ra những mặt đƣợc và chƣa đƣợc của cơ chế hiện hành. Trên cơ sở đó đề ra những mặt tích cực và hạn chế của cơ chế hiện hành. Trên cơ sở đó đề ra những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lƣợng của công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu t ƣ qua KBNN ứng dụng vào thực tế công tác. Đề tài sử dụng phƣơng pháp tổng 5 hợp – phân tích thông qua khảo sát tình hình thực tế tại một số tỉnh, thành phố và thu thập thông tin từ các KBNN địa phƣơng. Trên cơ sở đó phân tích rút ra những kết luận và đề ra những giải pháp phù hợp, những kiến nghị cụ thể đối với công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ qua KBNN. Tác giả Phạm Thị Lan nghiên cứu đề tài “Quy trình quản lý, kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ, vốn chƣơng trình mục tiêu, vốn sự nghiệp có tính chất đầu tƣ” năm 2008, đề tài nghiên cứu những chƣơng trình tin học ứng dụng trong hoạt động kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ nhƣ: Chƣơng trình DTKB/OAR, DTKB/LAN, TT TH&TK cũng đã hoàn thành quy định tạm thời về Quản lý, kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ trên mạng máy tính. Tuy nhiên do những thay đổi liên tục của nghiệp vụ, yêu cầu ngày càng cao trong việc tra cứu, cung cấp thông tin phục vụ công tác điều hành, và sự biến đổi nhanh chóng về công nghệ, các chƣơng trình trên đã bộc lộ nhiều khiếm khuyết cần phải đƣợc khắc phục. Đề tài đƣa ra các giải pháp xây dựng Quy trình quản lý kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ XDCB, vốn Ch ƣơng trình mục tiêu, vốn sự nghiệp. Đề tài “Hoàn thiện mẫu chứng từ trong công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ của hệ thống KBNN” của tác giả Vũ Hồng Sơn năm 2007, đề tài nghiên cứu tổng quan về chứng từ thanh toán trong hoạt động nghiệm vụ KBNN nói chung và chứng từ thanh toán vốn đầu tƣ XDCB nói riêng. Đặc biệt là những vấn đề có liên quan đến phƣơng pháp và nội dung ghi chép của các loại chứng từ trong kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ hiện tại. Đồng thời, nghiên cứu phân tích thực trạng về chứng từ thanh toán vốn đầu t ƣ của hệ thống KBNN. Đề tài sử dụng phƣơng pháp tổng hợp, phân tích thông qua khảo sát tình hình thực tế tại một số KBNN tỉnh, thành phố. Trên cơ sở nội dung nghiên cứu và phƣơng pháp nghiên cứu, đề tài đƣa ra những nhận xét, đánh giá, nêu nổi bật những tồn tại, vƣớng mắc trong quá trình triển khai thực 6 tế. Từ đó đƣa ra những phƣơng án đổi mới chứng từ thanh toán vốn đầu t ƣ phù hợp, những kiến nghị cụ thể đồng thời phân tích ƣu nhƣợc điểm của từng phƣơng án nhằm hoàn thiện bộ mẫu chứng từ trong công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tƣ của hệ thống KBNN. Nhìn chung các tài liệu trên đã phân tích những khó khăn, v ƣớng mắc trong hoạt động kiểm soát chi đầu tƣ phát triển ở nhiều góc độ, phạm vi khác nhau. Đƣa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện, nâng cao hiệu quả kiểm soát chi đầu tƣ qua hệ thống KBNN cũng nh ƣ KBNN Ninh Bình. Tuy nhiên, các tài liệu vẫn chƣa đi sâu phân tích hoạt động kiểm soát thanh toán vốn tại một đơn vị chủ quản có nguồn vốn nhất định. Trên cơ sở các nghiên cứu trƣớc đây, cùng với vị trí cơ cấu nguồn vốn cũng nh ƣ số l ƣợng dự án của các dự án sử dụng nguồn vốn đầu tƣ phát triển tại KBNN Ninh Bình, do vậy luận văn này sẽ nghiên cứu, phân tích đánh giá hoạt động kiểm soát chi đầu t ƣ phát triển qua cách tiếp cận thực tế hoạt động kiểm soát chi các dự án đ ƣợc giao vốn đầu tƣ phát triển thuộc KBNN Ninh Bình có kiểm soát thanh toán qua KBNN, để từ đó đƣa ra những điểm chung nhất trong hoạt động kiểm soát chi của KBNN đối với các dự án sử dụng nguốn vốn đầu tƣ phát triển từ NSNN. 1.2. Một số lý luận cơ bản về kiểm soát chi ngân sách nhà n ƣớc và kiểm soát chi đầu tƣ phát triển. 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1.1. Khái niệm về kiểm soát chi NSNN. * Khái niệm kiểm soát chi NSNN qua Kho bạc nhà nƣớc Kiểm soát chi Ngân sách nhà nƣớc là sự tác động có tổ chức của cơ quan nhà nƣớc đƣợc giao nhiệm vụ lên hoạt động chi NSNN của các đơn vị sử dụng NSNN thông qua hệ thống các văn bản pháp luật quy định về quản lý chi NSNN nhằm phát hiện, ngăn chặn các khoản chi không đủ điều kiện, 7 hƣớng tới mục tiêu đảm bảo cho các khoản chi đƣợc đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả. Kiểm soát chi NSNN qua KBNN là việc cơ quan KBNN (cơ quan đƣợc giao nhiệm vụ) thông qua hệ thống các văn bản pháp luật để kiểm soát các khoản chi từ NSNN đối với các dơn vị sử dụng ngân sách đảm bảo cho các khoản chi đƣợc đúng (mục đích, đối tƣợng), chi đủ, chi kịp thời, hiệu quả. * Chi đầu tƣ phát triển từ NSNN Chi đầu tƣ phát triển từ NSNN là quá trình phân phối và sử dụng một phần vốn tiền tệ từ quỹ NSNN để đầu tƣ xây đựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, phát triển sản xuất và dự trữ vật tƣ, hàng hóa của Nhà nƣớc, nhằm thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng tr ƣởng kinh tế và phát triển xã hội. 1.2.1.2. Phân loại chi ngân sách Nhà nƣớc Phân loại chi NSNN là việc sắp xếp các khoản chi NSNN theo những tiêu thức, tiêu chí nhất định vào các nhóm, các loại chi. Có nhiều tiêu thức để phân loại các khoản chi nhƣ: + Phân loại theo nội dung kinh tế: Các khoản chi NSNN đ ƣợc chia thành 04 nhóm là: Chi thƣờng xuyên; Chi đầu tƣ phát triển; Chi cho vay hỗ trợ quỹ và tham gia góp vốn của Chính phủ; Chi trả nợ gốc các khoản vay của Nhà N ƣớc. + Phân loại theo tổ chức hành chính: Các khoản chi NSNN đƣợc phân loại theo các bộ, cục sở hoặc cơ quan, đơn vị thụ hƣởng kinh phí NSNN theo cấp quản lý trung ƣơng, tỉnh, tỉnh, xã. + Phân loại theo tính chất pháp lý thì chi NSNN đƣợc chia thành: Các khoản chi theo luật định, các khoản chi đã đƣợc cam kết; các khoản chi đã đƣợc điều chỉnh... + Ngoài ra, còn phân loại chi NSNN theo ngành kinh tế quốc dân, theo đơn vị dự toán các cấp... 8 Trong kiểm soát chi NSNN hiện nay, ngƣời ta chủ yếu phân loại các khoản chi NSNN theo nội dung kinh tế. Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, luận văn xin đề cập đến nội dung chi quan trọng là: chi đầu tƣ phát triển. 1.2.1.3. Đặc điểm của chi đầu tư phát triển từ ngân sách nhà nước Thứ nhất: Chi đầu tƣ phát triển là khoản chi lớn từ NSNN nhƣng không có tính ổn định: Chi đầu tƣ phát triển là yêu cầu tất yếu nhằm đảm bảo cho sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, cơ cấu chi đầu tƣ phát triển lại không có tính ổn định giữa các thời kỳ phát triển kinh tế - xã hội, thứ tự và tỷ trọng chi đầu tƣ phát triển từ NSNN cho từng nội dung chi cho từng lĩnh vực kinh tế - xã hội thƣờng có sự thay đổi giữa các thời kỳ, vì vậy nó có tính không ổn định. Thứ hai: Xét theo mục đích kinh tế - xã hội và thời hạn tác động thì chi đầu tƣ phát triển từ NSNN mang tính chất cho tích lũy. Những khoản chi này tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật, năng lực sản xuất, tăng tích lũy tài sản của nền kinh tế quốc dân, từ đó đảm bảo cho sự tăng trƣởng kinh tế và phát triển xã hội, vì vậy chi đầu tƣ phát triến là chi cho tích lũy. Thứ ba: Phạm vi và mức độ chi đầu tƣ phát triển từ NSNN luôn gắn liền với việc thực hiện mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nƣớc trong từng thời kỳ: kế hoạch phát triển kinh tế xã hội là nền tảng trong việc xây dựng kế hoạch chi đầu tƣ phát triển từ NSNN về mức độ và thứ tự ƣu tiên chi NSNN cho đầu tƣ phát triển. Thứ tư: Chi đầu tƣ phát triển từ NSNN gắn liền với định hƣớng phát triển KT-XH của đất nƣớc, của địa phƣơng theo từng thời kỳ Chi đầu tƣ phát triển phải bảo đảm các hoạt động của Nhà n ƣớc trên tất cả các lĩnh vực. Nhƣng nguồn lực NSNN có hạn, buộc Nhà n ƣớc phải lựa chọn phạm vi chi, tập trung nguồn tài chính vào chiến lƣợc, định h ƣớng phát triển KT-XH, để giải quyết những vấn đề lớn của đất nƣớc, của địa phƣơng trong từng 9