Tài liệu [hot] một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình[hot]

SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình Đề tài: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình PHẦN I: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của mỗi dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc, giáo dục trẻ em là trách nhiệm của nhà nước, của xã hội và của mỗi gia đình. Đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ về mọi mặt như: thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh và phản ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật, trong các hình thức hoạt động mang tính nghệ thuật. Ở trường mầm non có rất nhiều các họat động, nhiều môn học phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo, là cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới. Trẻ biết sáng tạo, lao động trong tương lai. Chính vì vậy việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm non sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất đơn giản, ngộ nghĩnh sinh động. Trẻ biết đánh giá khái quát cao, trẻ phản ánh ấn tượng của bản thân không phụ thuộc vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng màu sặc sỡ mang tính chất phản ánh biểu tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi khác nhau. Trẻ tham gia vào hoạt đông tạo hình đã giúp trẻ hình thành các đức tính tốt như: yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Trong thực tế việc tổ chức các hoạt động tạo hình theo phương pháp hiện hành cũng đã mang lại hiệu quả tới việc phát triển nhân cách. Song phương pháp đó chưa thực sự đáp ứng và chưa phát huy hết khả năng sáng tạo. Các phương pháp hoạt động tạo hình lâu nay đang được sử dụng còn mang tính áp đặt, dập khuôn theo mẫu, sao chép chưa phát huy hết khả năng sáng tạo và sự linh hoạt của người giáo viên khi tổ chức hoạt động tạo hình. Vậy giáo viên phải làm gì, làm như thế nào để trẻ có thể vẽ, nặn, cắt, tô màu và làm đẹp sản phẩm. Nhận thưc rõ trách nhiệm to lớn của giáo viên mầm non trong giai đoạn phát triển hiện nay. Như NQ hội nghị lần thứ hai BCH TW Đảng (Khoá VIII) đã nêu: “Giáo viên mầm non là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh, giáo viên phải có đủ đức, đủ tài”. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những biện pháp, phương pháp tốt nhất để giúp trẻ mẫu giáo học tốt môn tạo hình. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: - Nghiên cứu vấn đề này là để tìm cách vận dụng phương pháp giáo dục áp dụng vào bài dạy, hướng dẫn trẻ làm quen với hoạt động tạo hình đạt kết quả cao. - Xác định cơ sở lý luận về đề tài: Một số biện pháp nâng cao chất lượng Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 1 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình. - Tìm hiểu đánh giá thực trạng tình hình về việc cho trẻ mẫu giáo làm quen với hoạt động tạo hình ở trường mầm non. - Đề xuất các giải pháp khả thi trong việc nâng cao phương pháp hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non. III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: - Giải pháp của giáo viên về công tác nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình. IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT– THỰC NGHIỆM: - Đối tượng là trẻ mẫu giáo tại lớp mẫu giáo ghép 3-4 tuổi Cu Dong của Trường mầm non Húc – Hướng Hóa – Quảng Trị. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp thống kê: Thông kê các số liệu và chất lượng trẻ trong việc làm quen với hoạt động tạo hình ở trường mầm non. - Phương pháp tổng hợp, phân tích: trên các số liệu thu thập được kết hợp với quát trình quan sát, đánh giá tình hình, rút ra kết luận. - Phương pháp đối chiếu so sánh: so sánh đối chiếu số liệu để đánh giá chất lượng trẻ. VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU: - Thời gian bắt đầu từ tháng 8 năm 2017 khảo sát thực trạng, lựa chọn đề tài nghiên cứu. - Từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018. Khảo sát năng lực của trẻ, xây dựng kế hoạch về cách tổ chức, xây dựng các hoạt động cho trẻ theo nguyên nhân, áp dụng các giải pháp đưa ra, kiểm tra đánh giá kết quả nghiên cứu – xây dựng đề cương nghiên cứu. - Tháng 4 năm 2018 kết thúc quá trình nghiên cứu, viết đề tài hoàn thành nội dung nghiên cứu. PHẦN II: NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình học tập của trẻ, cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một giáo viên mầm non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát triển toàn diện. Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục tạo hình là một bộ phận của văn hoá tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN: 1. Thuận lợi: Đã nhiều năm tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo ghép ba độ tuổi và đã được thực hành dạy chuyên đề để cho tất cả các giáo viên trong nhà trường chia Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 2 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình sẻ đóng góp những kinh nghiệm. Từ đó bản thân tôi đúc rút được một số kinh nghiệm từ việc từ việc dạy trẻ hoạt động tạo hình và đây cũng chính là hoạt động mà tôi yêu thích. Giáo viên tích cực xây dựng môi trường học tập cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình và đã có sự đầu tư làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc dạy và học. Giáo viên được quán triệt, tiếp thu, bồi dưỡng nội dung kế hoạch chuyên đề một cách đầy đủ, sử dụng nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương và đã thể hiện đồng bộ về chương trình đổi mới cho từng độ tuổi. Đa số trẻ đã tiếp thu và thể hiện sản phẩm theo yêu cầu của giáo viên. Trẻ biết đánh giá nhận xét sản phẩm của mình của bạn. Một số phụ huynh đã biết quan tâm về việc đưa con em đến trường và có sự phối hợp giữa phụ huynh và giáo viên trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của các cấp lãnh đạo, của ban giám hiệu nhà trường. Vừa qua Phòng giáo dục huyện Hướng Hóa đã tổ chức nhiều lớp tập huấn làm và thi đồ dùng đồ chơi cho các trường mầm non trong huyện, nhằm mục đích giúp cho giáo viên mầm non biết cách làm sách tranh, con rối, mô hình, các con vật…để phục vụ cho các hoạt động dạy và học và hoạt động vui chơi của cô và trẻ có độ bề cao, có tính thẩm mỹ, tính giáo dục cao và đảm bảo an toàn tuyệt đối với trẻ, đồng thời cung cấp cho giáo viên những kiến thức cơ bản về nghệ thuật dạy và bản thân tôi chín năm liên tục đã đạt giải cao trong hội thi đồ dùng dạy học cấp trường, cấp huyện. Và gần đây lại đạt giải xuất sắc hội thi đồ dùng dạy học cấp trường. 2. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi trên thì vẫn còn tồn tại một số khó khăn trong việc dạy trẻ làm quen với hoạt động tạo hình đó là: Trang thiết bị đồ dùng dạy học còn thiếu, chưa phong phú, chưa hấp dẫn trẻ. Lớp ghép nhiều độ tuổi nên trong quá trình thực hiện hoạt động kết quả đạt chưa cao. Giáo viên còn chú trọng đến kết quả mà chưa chú trọng đến quá trình hoạt động của trẻ, giáo viên lúng túng nhiều trong việc xử lý các tình huống xảy ra trong hoạt động, phương pháp giảng dạy còn gò bó, áp đặt. Giáo viên phải tốn nhiều công sức, thời gian để làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho bài dạy của mình, thực hiện các bước chuyển tiếp còn cứng nhắc. Trẻ chưa cảm nhận và thể hiện được cảm xúc trước những sản phẩm đẹp của bản thân và mọi người. Kỹ năng hoạt động tạo hình như: vẽ, nặn, cắt, xé dán, tô màu còn thấp, chưa biết phối hợp các nguyên vật liệu để tạo nên sản phẩm đơn giản, việc chọn màu sắc để thể hiện sản phẩm còn lúng túng. Chưa biết nhận xét nói lên được những ý tượng thể hiện trong sản phẩm tạo hình của mình và của bạn. Chưa thể hiện được sự sáng tạo khi tham gia hoạt động tạo hình. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của con trẻ nên chưa giúp trẻ trong quá trình học tập, chưa động viên khuyến khích trẻ. Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 3 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình Xuất phát từ những thực tế trên tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ và cho kết quả khảo sát như sau: III. KẾT QUẢ KHẢO SÁT: 3.1 Bảng khảo sát chất lượng cho trẻ làm quen hoạt động tạo hình tại thời điểm: tháng 9 năm 2017: TT Nội dung 1 Số trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động Cảm nhận và thể hiện được cảm xúc trước những sản phẩm đẹp của bản thân và mọi người. Kỹ năng hoạt động tạo hình như: vẽ, nặn, cắt, xé dán, tô màu. Biết sử dụng các nguyên vật liệu khác nhau để làm ra một sản phẩm đơn giản. Nhận xét nói lên được những ý tượng thể hiện trong sản phẩm tạo hình của mình và của bạn. Thể hiện được sự sáng tạo khi tham gia hoạt động tạo hình. 2 3 4 5 6 Tổng số trẻ 27 Kết quả đạt được Số lượng Tỉ lệ % 16/27 59 27 15/27 56 27 14/27 52 27 13/27 48 27 13/27 48 27 12/27 44 3.2 Nhận xét: Qua khảo sát kết quả hoạt động tạo hình của lớp, các nội dung khảo sát còn rất thấp chưa đáp ứng yêu cầu của môn học. Là một giáo viên tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài để tìm ra một số giải pháp thực hiện sau: IV. CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ MẪU GIÁO HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH: Con người sinh ra không phải ai cũng đã có sẵn trong mình những năng khiếu thẫm mĩ, cũng không ai cũng có những tài năng bên mình, mà phải đòi hỏi thông qua giáo dục và hoạt động thì từ đó những tài năng và khả năng đó mới được bộc lộ và phát triển. Nhất là đối với trẻ nhỏ, việc học của trẻ không phải đơn thuần là đưa trẻ vào một khuôn phép chặt chẽ, mà học của trẻ ở đây thông qua chơi, “trẻ chơi mà học, học mà chơi”. Vì thế, đứng trước những thuận lợi và không ít những khó khăn đó là một giáo viên trẻ tôi cố gắng tìm tòi để lựa chọn những biện pháp, hình thức tổ chức thích hợp giúp tất cả trẻ đều hứng thú và tích cực tham gia hoạt động tạo hình. Tuy nhiên đối với trẻ nhỏ, sự kiên trì và khả năng chú ý của chúng chưa được tốt nên cũng dễ dẫn đến sự nhàm chán và không hào hứng với công việc được giao trong một thời gian ngắn, và chính người lớn chúng ta cũng không thể nào ép buộc trẻ hoàn thành nhiệm vụ được, xuất phát từ những đặc điểm đó để hướng dẫn trẻ đi vào một hoạt động tạo hình, tôi không yêu cầu trẻ thực hiện ngay. Vì như thế sẽ làm cho một giờ hoạt động khô khan và không đạt ở trẻ sự hứng thú tích cực, mà đặc biệt với sự áp dụng chương trình giáo dục mầm non mới nó đòi hỏi một giờ hoạt động phải nhẹ nhàng và chủ động trên trẻ nhiều hơn trong đó người giáo viên chỉ là người định hướng cho trẻ. Cùng với trẻ xem tranh minh hoạ bên cạnh đó tôi cũng đã tiến hành tạo Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 4 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình môi trường nghệ thuật trong lớp học sạch sẽ và đẹp mắt, trong phòng có nhiều đồ chơi đẹp có màu sắc sặc sỡ được bố trí gọn gàng, phù hợp, đẹp mắt để thu hút và hấp dẫn trẻ, thúc đẩy trẻ hoạt động tích cực được tốt hơn. Bên cạnh đó, tôi còn cho trẻ hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi như giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ nhặt lá rơi rồi tạo nên những con vật dễ thương mà trẻ thích, qua đó giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường. Trong những buổi sinh hoạt chiều hay là ở hoạt động góc, tôi đã cho các cháu cùng quan sát những bức tranh, sản phẩm đẹp của các bạn trong lớp và ở lớp bạn, thông qua đó, tôi khuyến khích trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển khả năng cảm thụ thẩm mỹ, phát triển hứng thú của trẻ đối với hoạt động tạo hình, khiến trẻ hưởng ứng ngay mỗi khi cô cho trẻ vẻ, nặn, cắt dán giấy. Góp phần làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ thuật, đó chính là nền tảng để phát triển tính sáng tạo của trẻ. Hiểu được đặc điểm, tâm sinh lý và khả năng tham gia vào hoạt động tạo hình của trẻ. Từ đó tôi đã xây dựng một số biện pháp cụ thể như sau: Biện pháp 1: Xây dựng nề nếp học tập trong giờ học trên lớp. Nề nếp của trẻ là bước đầu của một tiết học, nếu chúng ta không đưa trẻ vào nề nếp thì giờ học không đạt kết quả cao. Khi trẻ có nề nếp tốt cùng với sự hướng dẫn khoa học của cô ngay ban đầu trẻ đã say mê với giờ học, luôn thể hiện cảm xúc, trí tưởng tượng cho hoạt động nghệ thuật. Tôi đã rèn luyện nề nếp bằng cách: Xếp xen kẽ cháu mạnh dạn với cháu nhút nhát, cháu nam xen cháu nữ. Chia tổ, đặt tên cho tổ “tổ hoa cúc, tổ hoa hồng, tổ hoa mai” và bầu ra tổ trưởng để quán xuyến, nhắc nhở thành viên của mình. Tôi luôn động viên trẻ trong tiết học, uốn nắn tác phong ngồi học cho trẻ, trẻ ngồi đúng tư thế, không nói chuyện, không nói leo, nói phải xin phép cô, nói rõ ràng, mạch lạc, đủ câu,… Với những biện pháp trên trẻ đã có thói quen tốt trong việc xây dựng nề nếp học tập. Biện pháp 2: Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ. Tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh để trẻ lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật. Tổ chức cho trẻ hoạt động theo nhóm, cá nhân nhằm đem lại cho trẻ sự hứng thú, đặc biệt là giao lưu, gắn bó với nhau trong những cảm nhận, những hoạt động chung. Tận dụng các thời điểm hợp lí trong ngày cho trẻ tiếp xúc như được ngắm nghía, chăm sóc, vuốt ve, âu yếm với các con vật gần gũi (thỏ, mèo, gà con…) chơi với các đồ vật, tri giác tranh ảnh nghệ thuật nhằm thỏa mãn tính tò mò khám phá, trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ, giúp trẻ bộc lộ cảm xúc. Đồng thời giúp trẻ phát triển cảm xúc và khả năng cảm nhận các sản phẩm tạo hình. Từ đó giúp trẻ tìm ra phương thức thể hiện trong những tình huống khác nhau. Ngoài việc giúp trẻ lĩnh hội những kiến thức thực tế để làm giàu vốn kinh nghiệm cho bản thân, thì bên cạnh đó tôi cũng luôn chú trọng nhiệm vụ, nội Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 5 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình dung và phương pháp hướng dẫn giúp trẻ thực hiện các thao tác tạo hình một cách tốt nhất đối với từng thể loại và từng nội dung hoạt động phù hợp với khả năng trên từng trẻ. * Đối với tiết mẫu: Đây là một hình thức hoạt động rất quan trọng không thiếu được, bởi lẽ nó có vai trò là nền tảng, là môi trường bồi dưỡng ở trẻ óc quan sát, khả năng phân tích, nhận biết các đặc điểm đa dạng về hình thái, khả năng cảm thụ tính thẩm mỹ và nét độc đáo của các sự vật, hiện tượng xung quanh. Vì vậy việc làm của cô phải chính xác, hình mẫu phải đảm bảo cần cho trẻ tìm hiểu và phân tích các đặc điểm cơ bản của hình mẫu, vừa làm vừa giải thích rõ ràng, kết hợp giữa lời nói và động tác tuy nhiên tránh việc làm mẫu quá lâu sẽ làm mất hứng thú tạo hình của trẻ. * Hoạt động tạo hình theo đề tài cho sẵn: Đây là hình thức tạo hình mang tính tự do ít phụ thuộc vào mẫu. Ở hình thức này cô trao đổi với trẻ về nội dung đề tài, giúp trẻ phát triển trí nhớ hình tượng. Dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng thể hiện phù hợp với đề tài đã cho, và tạo sản phẩm theo ấn tượng của trẻ; củng cố những kiến thức kĩ năng đã học. Dạy trẻ những phương thức tạo hình riêng biệt để tạo ra một đề tài có kết cấu chặt chẽ mạch lạc. thông qua đó nó sẽ phát triển về năng lực thể hiện màu sắc đường nét. Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của trẻ là chủ yếu vì thế tôi chỉ là người gợi ý và định hướng cho trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của mình là chính. * Hoạt động tự chọn: Dưới hình thức hoạt động này, trẻ được chủ động tích cực, tự lựa chọn và thể hiện nội dung miêu tả ( đề tài cụ thể ) mà mình thích theo dự định tạo hình của cá nhân. Đối với trẻ nhỏ đôi lúc sự định hình chưa được rõ ràng mơ hồ và dễ mất đi nhanh chóng. Hiểu được những hạn chế đó trên trẻ, tôi luôn có những phương pháp để định hướng các đề tài tự chọn trong phạm vi những kinh nghiệm, những xúc cảm, tình cảm mà trẻ đã được trãi nghiệm. Từ đó phát huy những khả năng thế mạnh ở trẻ một cách tự nhiên. Bên cạnh những định hướng, những phương pháp giúp trẻ học tốt hoạt động tạo hình, thì có một điều không thể thiếu được, đó chính là sự khích lệ động viên kịp thời của cô giáo đối với những sản phẩm mà trẻ làm ra, hay đối với những trẻ chưa làm tốt hay chưa hoàn thành xong sản phẩm của mình thì một lời khích lệ sẽ làm cho trẻ cố gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau. Việc nhận xét sản phẩm của giáo viên đối với sản phẩm của trẻ cũng rất quan trọng, nó giúp cho trẻ rút được những kinh nghiệm để làm tốt hơn vào lần sau, cũng như bước đầu hình thành khả năng nhận xét đánh giá tác phẩm nghệ thuật trên bản thân trẻ. Biết rõ điều đó trong các giờ tạo hình tôi luôn biết cách động viên khích lệ trẻ đúng lúc và cũng khéo léo nêu ra những hạn chế còn trên trẻ để không làm trẻ tự thấy thoả mãn ở khả năng bản thân của mình để tiếp tục cố gắng hơn nữa. Khi nhận xét việc khen chê cũng phải khéo léo, lời lẽ nhận xét sản phẩm phải gây cho trẻ niềm vui sướng vì những gì chúng đã tạo nên, phải nhấn mạnh những thành công sáng tạo, những ý định tạo tình thú vị của trẻ, phải chỉ cho trẻ thấy sự gống nhau giữa sự vật với hình ảnh được miêu tả và giúp cho trẻ thể hiện tình cảm, thái độ trước kết quả hoạt động. Ngoài ra tôi luôn để ý năng khiếu ở mỗi trẻ để bồi dưỡng thêm. Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 6 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình Bên cạnh sự tác động hỗ trợ của nhà trường, cô giáo, thì một thành phần không thể thiếu đó chính là các bậc phụ huynh. Muốn cho con em phát triển một cách hài hoà và toàn diện thì sự kết hợp hài hoà giữa nhà trường và gia đình cũng rất quan trọng, nó giúp cho trẻ ngày càng được tiến bộ hơn và phát triển năng lực hơn khi được rèn luyện thường xuyên và đồng bộ. Với thực tế đa số phụ huynh là những người đồng bào dân tộc thiểu số, tầm hiểu biết của họ vẫn còn ở mức độ đơn giản và chưa chú trọng đến việc học của con trẻ, để cho họ thấy được năng lực thật sự của đứa trẻ thì trong lớp tôi cũng tạo ra những mảng để trưng bày sản phẩm của trẻ cũng như triển lãm những bức tranh đẹp, thu hút sự chú ý của các bậc phụ huynh, từ đó có thể tiếp cận trao đổi thông tin một cách thân thiện từ đó giúp cô sẽ hiểu sâu thêm một số đặc điểm của trẻ hơn để có hướng khắc phục. Đặt và xắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để thực hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích và có thể trưng bày các sản phẩm của mình. Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: bầy đồ chơi đẹp, xắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt,..Từ đây tạo cho trẻ cảm giác thích thú và mong muốn được tái tạo. Biện pháp 3: Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ lấy trẻ làm trung tâm: Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa chọn. + Cái trẻ muốn làm (nội dung) + Làm thế nào để đạt được (quá trình) + Cái hoàn thành sẽ như thế nào (kết quả, sản phẩm) Tăng cường các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm dò, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Hãy để tự trẻ miêu tả những gì trẻ biết và có thể làm. Với những cử chỉ, hành động, lời nói tạo ra cho trẻ thấy là trẻ được đánh giá tốt (khá) qua việc làm của trẻ. Ví dụ: “Ôi cô rất thích tô màu ngôi trường này”, “Bức tranh này trông đẹp quá!” Không lạm dụng các sản phẩm mẫu và làm mẫu, càng ít làm mẫu và càng ít sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm kiếm cách thể hiện. Nếu có trường hợp yêu cầu làm mẫu, phải gợi ý chứ đừng nên làm ngay. Bắt đầu xé từ đâu, xé hình gì, xé như thế nào,..Tạo tình huống để trẻ làm giúp. Ví dụ: “Để đất mềm ra chúng ta làm như thế nào?”. Trong khi làm mẫu tôi luôn coi trọng quan điểm của trẻ, làm cho trẻ phát triển khả năng so sánh, phân tích, suy nghĩ về nhiệm vụ. Động viên kích thích trẻ tự tìm, tự sáng tạo trong khi thể hiện. Biện pháp 4: Sử dụng nguyên vật liệu tạo hình: Khi thực hiện hoạt động tạo hình, nguyên vật liệu không thể thiếu được. Vậy để hoạt động tạo hình có hiệu quả, việc sử dụng nguyên vật liệu tạo Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 7 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình hình là vô cùng quan trọng. Nguyên vật liệu là những loại đồ dùng, dụng cụ dễ kiếm. Có thể trẻ tự kiếm như lá cây, phế liệu hư, vỏ hộp, thùng catong, quần áo cũ, bông, vải vụn,… Chúng có thể được sản xuất như: giấy, hồ dán, kéo, … Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình để lựa chọn để khuyến khích khả năng sáng tạo của trẻ. Hoạt động tạo hình phải thể hiện qua mầu sắc như: tô, cắt, dán, vẽ, nặn, … Để đảm bảo khi sử dụng nguyên vật liệu tạo hình tôi cần cân nhắc những điểm sau: + An toàn (không nhọn, không có cạnh sắc, không độc hại,…) + Rẻ tiền (những nguyên vật liệu mua ở địa phương) + Dễ kiếm: Ví dụ: vỏ ốc, hến, hạt na, bưởi, len, …) + Dễ bảo quản hay cất giữ + Dễ cầm: (phù hợp với tầm tay của trẻ) + Dễ cung cấp kinh nghiệm bao gồm cả giác quan. + Dễ sửa chữa + Tạo cơ hội để lựa chọn và sắp xếp nguyên vật liệu + Luôn quan sát sự tưởng tượng và sử dụng trí nhớ linh hoạt Vì từng đồ dùng, đồ chơi còn nhiều hạn chế tôi luôn huy động trẻ tìm kiếm nguyên vật liệu, phế thải có sẵn ở địa phương. Ví dụ: Bằng những hạt gạo, hạt đỗ, rơm, rạ, lá cây,.. tôi có thể tạo ra nhiều con vật nghộ nghĩnh, sinh động, những bức vẽ, các đề tài khác nhau. Biện pháp 5: Tích hợp các môn học khác: Tích hợp là phương pháp đòi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và khéo léo khi vận dụng, quá trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở lên rời rạc, chắp vá. * Ví dụ: Đối với tiết học “Vẽ phương tiện giao thông” (đề tài) tôi chuẩn bị rất nhiều phương tiện giao thông (đồ chơi) và chuẩn bị từ 2-4 tranh cho bé quan sát.Khi vào bài cho trẻ hát bài “Em tập lái ôtô”. Sau đó tôi hỏi trẻ; Cả lớp vừa hát bài gì? - Vậy trong lớp có những đồ chơi gì là phương tiện giao thông. - Cho trẻ nói tên và đếm các phương tiện giao thông. * Sau đó tôi cho trẻ quan sát các bức tranh mà trẻ vừa được mô tả qua đồ chơi trong lớp. * Giới thiệu và đàm thoại với trẻ về các bức tranh mẫu (từ 2 – 4 tranh) * Trẻ thực hiện: Tôi mở băng có các bài hát trong chủ điểm gợi cho trẻ say mê làm việc trong khi trẻ thực hiện, tôi đến từng bàn động viên khuyến khích đối với những cháu còn lúng túng, gợi ý cho trẻ làm từ đơn giản đến phức tạp. Đối với trẻ khá tôi gợi ý để trẻ có nhiều sáng tạo trong bài vẽ. * Nhận xét sản phẩm: Cho trẻ để bài theo tổ, theo bàn và làm đoàn tàu đi quanh quan sát, nhận xét để trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích nhất: con thích bài nào nhất? Vì sao con thích? Sau đó cô phân tích ưu điểm của từng bức tranh ở từng nét vẽ, màu sắc, bố cục, hình dáng,… cho trẻ đếm phương tiện đã vẽ được, những bài đã vẽ được. * Kết thúc: Cho trẻ vận động bài “Đoàn tàu nhỏ xíu” với một tiết học như Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 8 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình vậy, tôi đã thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt tiết học là chủ đề phương tiện giao thông, trẻ rất hứng thú và tích hợp được MTXQ, toán, âm nhạc. Sau đây là một số ví dụ đối với tiết học nặn (theo đề tài) mẫu giáo. * Ví dụ: Đối với bài “Nặn củ cà rốt” đối với dạng bài này tôi phải chuẩn bị vật mẫu của mình to hơn trẻ nhiều đồng thời cũng chuẩn bị một số vật mẫu nhỏ để cho trẻ quan sát kĩ hơn, chuẩn bị 1 bàn xoay để trẻ có thể quan sát tất cả các hướng của chú thỏ và tôi cho trẻ ngồi đội hình vòng cung. Thông qua việc đàm thoại về màu sắc và cách chọn màu, cũng như cách chia tỉ lệ đất giúp trẻ thực hiện tốt hơn bài làm của mình. Thông qua đó tôi cũng lồng hép nội dung giáo dục nhằm phát triển tình cảm đạo đức cũng như tình cảm xã hội ở trẻ. Phần kết thúc nhận xét và phần trao thưởng cho các giải là những bông hoa,.. Biện pháp 6: Dạy tạo hình thông qua các hoạt động khác: - Hoạt động làm quen với toán: Ví dụ: Cho trẻ trang trí hình vuông và hình chữ nhật. - Hoạt động khám phá: Ví dụ cho trẻ vẽ các con vật, các loại quả hay các phương tiện giao thông, và người thân trong gia đình,… - Hoạt động làm quen văn học: Ví dụ sau khi học xong bài thơ “Hoa kết trái” cho trẻ vẽ hoa cà, hoa mướp. - Hoạt động tạo hình: Ví dụ: vẽ các con vật trong truyện. - Hoạt động làm quen với chữ cái:Ví dụ: trẻ tô màu vào chữ in rỗng, vào vở tập tô. Biện pháp 7: Học tạo hình mọi lúc, mọi nơi Trẻ được làm quen với hoạt động khám phá khi đi dạo chơi trẻ được ngắm nhìn vật thật, đựơc sờ nắm, khi cho trẻ họat động ngoài trời cô có thể phát phấn để trẻ có thể vẽ lên nền. Ví dụ: trẻ dùng phấn để in cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ thích. Khi hoạt động ngoài trời tôi yêu cầu trẻ lượm lá khô, cành khô để làm vật liệu cho trẻ hoạt động tạo hình. + Giờ sinh hoạt chiều: Ví dụ: tôi cho trẻ kể về những con vật mà trẻ thích và cho trẻ vẽ những con vật đó. + Ở các hoạt động góc: Góc học tập trẻ có thể chơi dậy vẽ, nặn, xé, dán. Góc nghệ thuật trẻ: Ví dụ: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán “ Ngôi nhà của bé”. Bên cạnh dạy tạo hình ở lớp tôi thường gợi ý cho trẻ tạo hình ở nhà bằng cách trao đổi với phụ huynh để cùng nhắc nhở, động viên trẻ, hướng dẫn trẻ thực hiện một vài bài tập ở nhà như vẽ tranh theo đề tài, nặn theo mẫu, vẽ theo ý thích, hay xé dán một hình ảnh nào đó, theo các đề tài mà trẻ đã được làm quen ở lớp. Biện pháp 8: Đi sâu bồi dưỡng các đối tượng yếu kém và có năng khiếu tạo hình: Ngoài việc giảng dạy trên tiết học, tôi còn thường xuyên chia đối tượng giỏi, khá, trung bình, yếu để tập luyện ở mọi lúc, mọi nơi. * Ví dụ 1: Những trẻ yếu tôi thường hướng dẫn cho trẻ xem tranh và gợi ý cho trẻ vẽ những bức tranh từ đơn giản đến phức tạp. Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 9 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình * Ví dụ 2: Đối với trẻ nhút nhát, tôi thường phối hợp với gia đình động viên trẻ vẽ về những bức tranh mà trẻ yêu thích để tặng ông bà, cha mẹ. Những trẻ khá, giỏi tôi gợi ý, yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy khả năng sáng tạo. * Ví dụ: Trẻ đang vẽ ô tô gợi hỏi “Con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu?” Đường đồng bằng hay miền núi, trên bầu trời có gì? IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC : * Bảng khảo sát so sánh đối chiếu kết quả của trẻ về hoạt động tạo hình tại thời điểm tháng 3. TT Nội dung Số 1 trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động Cảm 2 nhận và thể hiện được cảm xúc trước những sản phẩm đẹp của bản thân và mọi người. Kỹ 3 năng hoạt động tạo hình như: vẽ, nặn, cắt, xé dán, tô màu. Biết 4 sử dụng các nguyên vật liệu khác nhau để làm ra một sản phẩm đơn giản. Nhận 5 xét nói lên được những ý tượng thể hiện trong sản phẩm tạo hình của mình và của bạn. Thể 6 hiện được sự sáng tạo khi tham gia hoạt động tạo hình. Tổng Kết quả khảo số sát tháng 9 Số Tỉ lệ lượng % Kết quả khảo sát tại tháng 3 Số Tỉ lệ lượng % Kết quả tăng so với đầu năm 27 16/27 59 24/27 89 30% 27 15/27 56 22/27 81 25% 27 14/27 52 21/27 78 26% 27 13/27 48 23/27 85 37% 27 13/27 48 20/27 74 26% 27 12/27 44 21/27 78 34% Với những biện pháp như trên tôi đã vận dụng vào tình hình thực tế một cách hợp lí và kết quả mang lại cho trẻ trong giờ hoạt động tạo hình đạt được nhiều thành quả đáng khích lệ, hầu hết các tiết tạo hình 100% trẻ đều hoàn thành sản phẩm. Trẻ rất hứng thú tham gia vào hoạt động biết sử dụng các nguyên vật liệu để tạo nên nhiều sản phẩm ngộ ngĩnh. Trẻ đã biết nhận xét về sản phẩm của mình, của bạn và nói lên được những ý tượng thể hiện trong sản phẩm tạo hình. Góc tạo hình đã có nhiều tranh của nhiều cháu và các sản phẩm bằng đất nặn làm cho phụ huynh phấn khởi và yên tâm hơn. Vì thế mà phụ huynh đã có những cách nhìn nhận tốt hơn về năng lực của con em mình. Từ đó, có những đóng góp tích cực đối với các hoạt động của lớp, sưu tầm đồ dùng, đồ chơi giúp đỡ và phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để giúp trẻ ngày càng tiến bộ hơn Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 10 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình PHẦN III: KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN : Qua quá trình nghiên cứu và thực tế ở lớp, tôi đã rút ra cho mình những bài học bổ ích giúp tôi có nhiều kinh nghiệm hơn khi lên lớp. Điều quan trọng đầu tiên đối với trẻ là chuẩn bị tri thức cho trẻ, kết hợp với việc soạn giáo án đầy đủ, sáng tạo và có thủ thuật lên lớp. Say mê không chưa đủ mà đòi hỏi môn tạo hình phải phát huy hết khả năng năng tìm tòi, sáng tạo ra những cái mới để tạo ra những sản phẩm đẹp mắt mang tính thẩm mĩ cao và phù hợp với nhận thức của trẻ, qua đó thu hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo. Lên kế hoạch tìm kiếm nguyên vật liệu phế thải để làm đồ dùng, đồ chơi, tuyên truyền kết hợp giữa gia đình và nhà trường. Biết tích hợp lồng ghép nhẹ nhàng chuyên đề vào các hoạt động mọi lúc mọi nơi. Trong quá trình đổi mới phương pháp giáo dục thường xuyên lấy trẻ làm trung tâm, “Cô giáo là người gợi mở dẫn dắt trẻ vào thế giới đầy mầu sắc của tạo hình”. Để có được sản phẩm đẹp do trẻ tạo ra cô giáo phải là người kiên trì không nóng vội trước kết quả của trẻ tạo ra, mà dẫn dắt bằng cả tấm lòng nhiệt tình, sự yêu nghề của mình với vốn kiến thức đã được học đem đến cho trẻ những gì cần thiết nhất, giúp trẻ tiến bộ. Cần cho trẻ thể hiện các sản phẩm tạo hình theo sở thích để phát triển tính tò mò sáng tạo của trẻ. Giáo viên phải có khả năng tìm tòi, sáng tạo ra những cái mới để tạo ra những sản phẩm đẹp mắt mang tính thẩm mĩ cao và phù hợp với nhận thức của trẻ, qua đó thu hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo. Giáo viên phải biết sử dụng đồ dùng trực quan linh hoạt, đúng lúc tránh lạm dụng, ôm đồm và phải biết phối hợp chặt chẽ với phụ huynh. Luôn tự học hỏi để nâng cao trình độ chuyên đề thông qua dự giờ đồng nghiệp và việc tiếp thu chuyên đề do nhà trường tổ chức. Sử dụng các đồ dùng hằng ngày có các yếu tố trang trí, có chất lượng thẩm mĩ cao: màu sắc tươi sáng, hình dáng sinh động, bắt mắt và gây hứng thú cho trẻ. Trẻ em để lĩnh hội một tri thức đầy đủ và toàn diện thì đòi hỏi ở trẻ có một trạng thái tâm lý thoải mái và an toàn. Vì vậy, là một cô giáo Mầm non chúng ta cần phải biết yêu thương, đùm bọc, che chở và tôn trọng trẻ, từ đó trẻ thấy mình thực sự được an toàn và nó tích cực tham gia vào hoạt động và lĩnh hội tri thức một cách trọn vẹn. Nhờ đó mà trẻ rèn luyện kỹ năng tạo hình và phát huy được tính sáng tạo, chủ động tích cực theo cách riêng của mình. Lúc này chúng ta mới thực sự đưa hoạt động tạo hình của trẻ đạt đến mức độ hoạt động Nghệ Thuật. Đó là: " Nghệ thuật của trẻ thơ" hoạt động lấy trẻ làm trung tâm. Trong tất cả các lĩnh vực hoạt động ở trường Mầm non lĩnh vực nào cũng quan trọng, đó là yếu tố giúp trẻ phát triển nhân cách một cách hài hoà và toàn diện giúp trẻ bước vào đời. Vì vậy chúng ta phải hết sức quan tâm để nâng cao chất lượng giáo dục ở bậc học, tạo một môi trường lành mạnh, một tâm thế tốt Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 11 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình cho trẻ có những hứng thú khi đến trường và thực sự mang tính chất là một trường học thân thiện. Để trẻ học tốt hoạt động tạo hình thì trước hết cô giáo phải thực sự là người bạn lớn của trẻ, luôn kịp thời lắng nghe ý kiến, giải thích, động viên giúp đỡ trẻ khi trẻ còn lúng túng. Quá trình giảng dạy cô phải quan tâm đến khả năng từng trẻ để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp. Giáo dục cho trẻ thói quen nếp sống văn minh, ngăn nắp gọn gàng trước và sau khi học. Có ý thức bảo vệ sản phẩm của mình của bạn. Ngoài chuyên môn vững cô còn phải thực hiện sự hoà nhập với thế giới của trẻ thơ. Cô hiểu và cùng trẻ thể hiện, tạo cho trẻ cảm giác tự tin, thoải mái và đạt hiệu quả cao trong giờ học. II. KIẾN NGHỊ: 1. Đối với phòng giáo dục: Mở thêm nhiều lớp tập huấn để giáo viên được học tập để nâng cao kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ. 2. Đối với nhà trường: Được thăm lớp dự giờ các đồng nghiệp Cung cấp thêm tài liệu, phương tiện dạy trẻ làm quen với hoạt động tạo hình theo chủ đề. Trang thiết bị đồ dùng dạy học. 3. Đối với phụ huynh: Quan tâm hơn đến việc học của con em Quyên góp thêm nhiều nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương như: tre nứa, bìa cát tông, vỏ hộp nhựa, hột hạt, tạp chí cũ,.. để phục vụ cho việc dạy và học của cô và trẻ được tốt hơn. III. TÀI LIỆU THAM KHẢO: - Tham khảo hướng dẫn tổ chức thực hiện giáo dục Mầm non “Mẫu giáo 3-4 tuổi” - Tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp - Chương trình giáo dục Mầm non - Nghiên cứu tài liệu bồi dưỡng hè năm học 2017-2018 - Xem và tham kháo trên ti vi, mạng các tiết mẫu về hoạt động tạo hình. Trên đây là một vài kinh nghiệm của bản thân tôi trong quá trình thực hiện chuyên đề: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt môn tạo hình.” Ngoài ra nó còn là những kết quả sau quá trình đào sâu nghiên cứu tâm lý trẻ. Mong muốn lớn nhất của tôi làm sao để mỗi tiết học, trẻ được vui chơi và thấm vào tâm hồn trong sáng của trẻ những cảm xúc, ở đó sự sáng tạo đã được bắt nguồn, nảy nở. Tuy nhiên kinh nghiệm của bản thân chắc chắn không tránh khỏi sự thiếu xót và hạn chế. Rất mong sự đóng góp ý kiến xây dựng của các cấp lãnh đạo và các bạn bè đồng nghiệp để sáng kiến của tôi được hoàn thành tốt hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 12 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình Húc, ngày 06 tháng 04 năm 2018 XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của mình viết, không sao chép nội dung người khác. Tác giả Hồ Thị Thu Lưu Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 13 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình MỤC LỤC PHẦN I: MỞ ĐẦU Trang I. Lý do chọn đề tài............................................................................................... 1 II. Mục đích ngiên cứu ......................................................................................... 1 III. Đối tượng nghiên cứu..................................................................................... 2 IV. Đối tượng khảo sát – thực nghiệm ................................................................. 2 V. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 2 VI. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu ................................................................... 2 PHẦN II: NỘI DUNG I. Cơ sở lý luận ..................................................................................................... 2 II. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................. 2 III. Kết quả khảo sát.............................................................................................4 III. Các biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình ....................................................................................................................... 4 IV. Kết quả đạt được .......................................................................................... 10 PHẦN III: PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ I. Kết luận ........................................................................................................... 11 II. Kiến nghị ....................................................................................................... 12 III. Tài liệu tham khảo........................................................................................12 Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 14 SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo học tốt hoạt động tạo hình Người thực hiện: Hồ Thị Thu Lưu 15