ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
________________
________________
LÃ QUỐC CƢỜNG
HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG
CHÍNH SÁCH XÃ HỘI ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ XÓA
ĐÓI GIẢM NGHÈO Ở TỈNH NINH BÌNH
Chuyên ngành : KINH TẾ CHÍNH TRỊ
Mã số
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ TRUNG THÀNH
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây lacông trinh̀ nghiên cƣ́u cua riêng tôi . Cac sô
liêụ vatrich́ dân nên trong Luân ̣ văn hoan toan trung thƣc ̣. Cac kết qua nghiên
cƣ́u cua Luân ̣ văn chƣa đƣơc ̣ công bôtrong bât kycông trinh̀ nao.
Hà Nô ̣i, gaày 25 thága 7
Tác giả
i
găm 2014
LỜI CẢM ƠNN
Trƣơc tiên , tac gia bay to long biết ơn chân thanh tơi giao viên hƣơng
dân khoa hoc ̣ đa chi bao tân ̣ tinh cho tôi trong suôt qua trinh nghiên cƣu va
̃
hoan thanh luâ ̣n văn nay . Tac gia xin bay to lời cam ơn tơi nha trƣờng
thầy cô đa quan tâm , tham gia đong go y kiến va hỗtrơ ̣tac gi
̃
trinh nghiên cưu , giu tac gia co cơ sở kiến thưc va hƣơng ha nghiên cưu
để hoan thiện Luâ ̣n văn.
Tac gia xin chân thanh cam ơn tơi Lanh đao cac Cơ quan
, cac đông
nghiê ̣ đa ̃quan tâm, hỗtrơ,cung
câ tai liêu, thông
tin cần thiết, tao điđu kiện
̣
̣
cho tac giacocơ sởthƣc ̣ tiên đểnghiên cƣ́u, hoan thanh luâ ̣n văn.
Cuôi cùng, tac gia chân thanh cam ơn gia đinh , ban b̀ đa hỗ tr , đông ̣
viên tac giatrong suôt quatrinh̀ nghiên cƣ́u va hoan thiện luâ ̣n văn./.
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.......................................................................................................i
LỜI CẢM ƠNN........................................................................................................... ii
MỤC LỤC................................................................................................................iii
̉
̉
̀
̉
̀
DANH MUC̣ BANG, BIÊU VA BIÊU ĐÔ............................................................. vi
DANH MỤC CÁC CHƢ̃VIẾT TẮT.....................................................................vii
̀
PHÂN MỞ ĐẦU.......................................................................................................1
1. Tính câ thiết cua đđ tai vaanghia khoa hoc ̣ cua đđtai............................................1
2. Tông quan cac công trinh̀ nghiên cƣ́u liên quan đến đđtai......................................3
3. Mục đích vanhiêṃ vu ̣nghiên cưu cua đđ tai...........................................................5
4. Đôi tƣ ng va ham vi nghiên cưu..........................................................................5
5. Câu hoi nghiên cƣ́u đđtai........................................................................................6
6. Phƣơng ha nghiên cưu cua luâ ̣n văn...................................................................6
7. Những đong go mơi cua luâ ̣n văn.........................................................................6
8. Kết câu nôidung cua luân ̣ văn.................................................................................7
CHƢƠNNG 1. CƠN SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA
NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VỚI VIÊC
̣ XÓA ĐÓI GIẢM
NGHÈO..................................................................................................................... 8
̉
̀
1.1. TÔNG QUAN VÊNGHÈO ĐÓI VÀSỰ CẦN THIẾT PHẢI HỖ TRỢ
VỐN CHO NGƢỜI NGHÈO..........................................................................8
1.1.1. Tông quan vđ ngh̀o đoi.............................................................................8
1.1.2. ̀ự cần thiết hai hỗ tr vôn đểxoa đoi giam ngh̀o.................................. 11
̀
̀
1.2. VAI TRÒ CỦA VIÊC̣ XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO BĂNG NGUÔN
́
VÔN TÍN DỤNG CỦA NGÂN HANG CHÍNH ̀SCH XA HỘI.................13
1.2.1. Ngân hang chinh́ sach xa ̃ hôivơi công cuôc ̣ xoa đoi gi am ngh̀o................................................................... 13
1.2.2. Hoat động tín dụng cua ngân hang C̀XH đôi vơi hộ ngh̀o...................16
1.3. HIỆU QUẢ CỦA HOAT ĐỘNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI HỘ NGHÈO..........20
1.3.1. Khai niệm vđ hiệu qua tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o....................................20
1.3.2. Cac chỉ tiêu đanh gia hiệu qua tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o........................21
iii
1.4. KINH NGHIỆM XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO THÔNG QUA HOAT
ĐỘNG CỦA NGÂN HANG CHÍNH ̀SCH XA HỘI...........................
1.4.1. Kinh nghiệm một sô đia hƣơng ...............................................................
1.4.2. Bai học kinh nghiệm vâ ̣n dụng vao tinh Ninh Binh .................................
CHƢƠNNG 2.
HÀNG CHÍNH SÁCH
NGHÈO Ở NINH BÌNH ..........................................................................................
̉
2.1. TÔNG QUAN VÊ NINH BINH VATINH HINH XÓA ĐÓI GIẢM
NGHÈO TRONG TỈNH ..................................................................................
2.1.1. Tinh hinh kinh tế - xa hội tỉnh Ninh Binh giai đoan 2008-2013 ................
2.1.2. Thực trang đoi ngh̀o tai tỉnh Ninh Binh ...................................................
2.2. VAI TRÒCỦA NGÂN HANG CHÍNH ̀SCH XAHÔÔ TỈNH NINH
BINH ĐỐI VỚI HOAT ĐỘNG XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO...........................
2.2.1. Qua trinh hinh thanh va hat triển .............................................................
2.2.2. Mô hinh tô chưc va hoat động ...................................................................
2.3. THƢ̣C TRANG̣ HOAṬ ĐÔNG̣ TÍN DUNG̣ HỘNGHÈO TAÔ NHC̀XH
TỈNH
2.3.1. Nguôn vôn cho vay hộ ngh̀o ....................................................................
2.3.2. Hoat động cho vay hộ ngh̀o tai NHC̀XH tỉnh Ninh Binh giai đoan
2008-2013 .................................................................................................
2.4. THANH CÔNG VA TTN TAI VỀ HOAT ĐỘNG TÍN DỤNG NGÂN
HANG C̀XH ĐỐI VỚI XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO
NINH BINH ...........
2.4.1. Những kết qua đat đƣ c ...........................................................................
2.4.2. Một sô han chế va nguyên nhân ................................................................
CHƢƠNNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA
NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI ĐỐI VỚI CÔNG TÁC XÓA ĐÓI
GIẢM NGHÈO Ở TỈNH NINH BÌNH ...................................................................
3.1. PHƢƠNG HƢỚNG VAMUC̣ TIÊU XÓA ĐÓI – GIẢM NGHÈO CỦA
NINH BINH ĐÊN NĂM 2020 .......................................................................
3.1.1. Mục tiêu va hƣơng hƣơng chung cua tỉnh ...............................................
3.1.2. Mục tiêu va hƣơng hƣơng cua NHC̀XH tai Ninh Binh ........................
iv
3.2. GIẢI PHSP PHST TRIỂN HOAT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN
HANG CHÍNH ̀SCH XA HỘI ĐỐI VỚI CÔNG TSC XÓA ĐÓI GIẢM
NGHÈO
TỈNH NINH BINH...................................................................... 67
3.2.1. Hoan thiện mô hinh mang ̣ lƣơi hoatđông
̣
̣ tiń dung ̣ cua NHC̀XH...........68
3.2.2. Huy đông ̣ cac nguôn vôn nhằm mở rộng cho vay ngƣời ngh̀o...............70
3.2.3. Cai thiện kha năng tiế câ ̣n tín dụng cho hộ ngh̀o..................................72
3.2.4. Giai ha nâng cao chât lƣ ng giao dich ởcac đia hƣơng va cokế
hoach đao tao chuyên môn, nghiệ vụ
73
3.2.5. Cac giai ha khac.................................................................................... 75
3.3. MỘT ̀Ố KIẾN NGHÔ.................................................................................... 76
3.3.1. Đôi vơi Nha nƣơc.................................................................................... 76
3.3.2. Đôi vơi NHC̀XH Việt Nam.................................................................... 76
3.3.3. Đôi vơi cac câ chính quyđn đia hƣơng tai tỉnh Ninh Binh....................78
3.3.4. Đôi vơi Ban đai diện HĐQT- NHC̀XH cac câ ...................................... 79
KẾT LUẬN.............................................................................................................. 80
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................... 82
v
̉
̉
DANH MUC̣ BANG, BIÊU VÀ BIỂU ĐỒ
Bang 2.1. ̀ô hộ ngh̀o va hộ câ ̣n ngh̀o Ninh Binh năm 2012........................36
Bang 2.2. Cac nguôn huy động vôn cho vay cac hộ ngh̀o..............................44
Bang 2.3. Hoat động tín dụng hộ ngh̀o ở tỉnh Ninh Binh đến 31/12/2013.....47
Bang 2.4. Bao cao kết qua điđu tra cua NHC̀XH, khao sat vđ một sô chỉ
tiêu đanh gia hiệu qua ttừ nguôn vôn tín dụng
cua NHC̀XH
(giai đoan 2008 - 2013) 50
Bang 2.5. Diễn biến nguôn vôn va dƣ n qua 10 năm hoat động (giai
đoan 2008-2013) 52
Bang 2.6. Tông h
kết qua cho vay hộ ngh̀o ttừ 2003 - 2013.......................61
Bang 2.7. Tông h
kết qua cho vay chƣơng trinh hộ ngh̀o vđ nha ở ttừ
năm 2003-2013
62
Biểu đô2.1.
Cac nguyên nhân xay ra ngh̀o đoi ở Ninh Binh........................37
Biểu đô2.2.
Cac nguôn huy động vôn cho vay hộ ngh̀o..............................45
Biểu đô 2.3. Hoat động tín dụng hộ ngh̀o ở tỉnh Ninh Binh
đến
31/12/2013 (N qua han) 48
vi
FAO
HĐND
HĐQT
KT-XH
NHC̀XH
QĐ-TTg
̀X-KD
TK&VV
UBND
XĐGN
vii
̀
PHÂN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài và y nghia hha hhc của đề tài
Trong lich sử hat triển cua loai ngƣời, vân đđ đoi ngh̀o xuât hiện, tôn
tai va trở thanh một thach thưc lơn đôi vơi tât ca cac quôc gia, khu vực, thâ ̣m
chí đa trở thanh vân đđ mang tính toan cầu. Vi thế, cuộc đâu tranh chông đoi
ngh̀o cũng la một trong những cuộc đâu tranh lâu dai va gian khô nhât đôi
vơi hầu hết cac dân tộc trên thế giơi. Việt Nam la một n ƣơc đi lên ttừ san xuât
nông nghiệ , nđn kinh tế đang trong giai đoan hat triển nên tinh trang đoi
ngh̀o vẫn trai dai khắ cac tỉnh thanh. Mặc dù những năm gần đây, nhờ co
chính sach đôi mơi, nđn kinh tế nƣơc ta tăng trƣởng nhanh, đai bộ hâ ̣n đời
sông nhân dân đa đƣ c tăng lên một cach rõ rệt, nhƣng sự đoi ngh̀o cua dân
cƣ đang la một vân đđ nhưc nhôi rât câ bach hai thao gỡ. Để ng ƣời ngh̀o
thoat ngh̀o la mục tiêu, nhiệm vụ chính tri - xa hội ma Đang va nha n ƣơc ta
đặc biệt quan tâm.
Xuât hat ttừ những yêu cầu đoi hoi trên đây, ngay 4 thang 10 năm
2002; Thu tƣơng Chính hu đa co quyết đinh sô 131/TTg thanh lâ ̣ Ngân
hang Chính sach xa hội (NHC̀XH), trên cơ sở tô chưc lai Ngân hang Phục
vụ ngƣời ngh̀o trƣơc đây nhằm thực hiện chƣơng trinh mục tiêu quôc gia va
cam kết trƣơc cộng đông quôc tế vđ xoa đoi giam ngh̀o. NHC̀XH ra đời
chính la cầu nôi đƣa chính sach tín dụng ƣu đai cua Chính hu đến vơi cac hộ
ngh̀o va cac đôi t ƣ ng chính sach khac. Tính đến 2012, sau 9 năm hoat
động, NHC̀XH đa cho vay trên 100.000 tỷ đông vơi hơn 11 triệu l ƣ t hộ
ngh̀o va cac đôi tƣ ng chính sach khac đƣ c vay vôn, go
hần to lơn trong
công cuộc xoa đoi giam ngh̀o (XĐGN).
Theo Chiến lƣ c hat triển Ngân hang Chính sach xa hội giai đoan 2011
– 2020 đƣơc ̣ Thutƣơng Chinh́ hu hê duyêt ̣ , nhằm hat triển Ngân hang
Chính sach xa hội theo hƣơng ôn đinh, bđn vững, đu năng lực để thực hiện tôt
1
tín dụng chính sach xa hội cua Nha n ƣơc; gắn liđn vơi việc hat triển cac san
hẩm dich vụ hỗ tr co hiệu qua hơn cho ng ƣời ngh̀o, hộ câ ̣n ngh̀o va cac
đôi tƣ ng chính sach khac.
Mục tiêu cụ thể cua chiến lƣ c nay la: 100% ngƣời ngh̀o va cac đôi
tƣ ng chính sach khac co nhu cầu va đu điđu kiện đđu đ ƣ c tiế câ ̣n cac san
hẩm, dich vụ do Ngân hang Chính sach xa hội cung câ ; D ƣ n tăng tr ƣởng
binh quân hang năm khoang 10%; Tỷ lệ n qua han d ƣơi 3%/tông d ƣ n ;
Đơn gian hoa thu tục va tiêu chuẩn hoa quy trinh nghiệ vụ; Đa dang hoa cac
san hẩm, dich vụ; Hiện đai hoa cac hoat động nghiệ vụ, hội nhâ ̣ vơi hệ
thông ngân hang trong khu vực va trên thế giơi; Hoan thiện, hat huy hiệu lực
va hiệu qua hoat động cua hệ thông kiểm tra, kiểm soat va hân tích, canh bao
rui ro; Phôi h
, lông ghé co hiệu qua hoat động tín dụng chính sach xa hội
vơi hoat động hỗ tr kỹ thuâ ̣t, chuyển giao khoa học công nghệ, khuyến công,
khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngƣ va hoat động cua cac tô chưc chính tri
- xa hội nhằm mục tiêu giam ngh̀o nhanh va bđn vững, đam bao an sinh xa hội.
Chiến lƣ c cũng đƣa ra nhiđu giai ha nhằm hat triển Ngân hang chính sach
xa hội theo hƣơng ôn đinh, bđn vững, đu năng lực để thực hiện tôt tín
dụng, chính sach xa hội cua nha nƣơc.
Ninh Binh̀ la một tỉnh nằm trong vùng đông bằng Bắc Bộ vơi 80% dân
sô sông bằng nông nghiệ , Ninh Binh la một tỉnh co nđn kinh tế châ ̣m hat
triển, tỷ lệ hộ đoi ngh̀o cao. Tuy nhiên, trong mƣời năm qua, nhờ sự ra đời
va hoat động cua NHC̀XH tỉnh Ninh Binh, tỷ lệ đoi ngh̀o toan tỉnh đa giam
rõ rệt: ttừ 10,38% (theo tiêu chí 2001 - 2005) xuông dƣơi 5,8% năm 2005; ttừ
18,02% (theo tiêu chí 2006-2010) xuông 6,87% năm 2010; ttừ 12,4% (theo
tiêu chí 2011-2015) xuông 7,54% năm 2012.
Bên canh những kết qua đa đat đƣ c, hoat động tín dụng cua NHC̀XH
tỉnh Ninh Binh vẫn con không ít han chế nhƣ: vẫn xay ra tinh trang
2
cho vay không đung đôi tƣ ng; mưc vôn vay, thời han cho vay ch ƣa hù h
vơi ttừng đôi tƣ ng, ttừng mục đích; quy mô tín dụng con thâ ; mô hinh hoat
động cua cac tô tiết kiệm va vay vôn bộc lộ nhiđu han chế… dẫn đến hiệu qua
sử dụng vôn vay thâ .
Trong bôi canh đo, đđ tai “Hoạth đô ̣ga thíg dụga của Naâg aàga Caíga
śca xã́ aô ̣i đốii vớii côga th́c xóaa đóai aimm gaaoo thỉnga Niga Bìnga aiai đoạg
2008-2013” đƣ c nghiên cưu nhằm đƣa ra cac giai ha nâng cao công tac
giam thiểu đoi ngh̀o ở Ninh Binh trong thời gian tơi.
2.
Tổng q̉uan các công tiinh̀ nghiên cƣ́u liên q̉uan đến đềtài
Ngân hang chính sach xa hội viết tắt la NHC̀XH, đ ƣ c thanh lâ ̣ theo
quyết đinh sô 131/2002/QĐ-TTg ngay mông 4 thang 10 năm 2002 cua Thu
Tƣơng chính hu trên cơ sở tô chưc lai Ngân hang hục vụ ng ƣời ngh̀o. Ngân
hang hục vụ ngƣời ngh̀o đƣ c thanh lâ ̣ năm 1995 va chính thưc đI vao hoat
động năm 1996, do hệ thông Ngân hang nông nghiệ va hat triển nông thôn
Việt Nam lam đai la giai ngân, vơi tông sô vôn cho vay hang ngan tỉ đông tơi cac
hộ ngh̀o ở nông thôn. việc tôn tai bộ hâ ̣n nông dân ngh̀o ở nông thôn đa thuc
đẩy việc ra đời va hoat động cua ngân hang hục vụ ng ƣời ngh̀o. Ngân hang
Chính sach xa hội (NHC̀XH) đƣ c thanh lâ ̣ la sự nỗ lực rât lơn cua Chính hu
Việt Nam trong việc cơ câu lai hệ thông ngân hang nhằm thực hiện ch ƣơng trinh
mục tiêu quôc gia va cam kết trƣơc cộng đông quôc tế vđ "xoa đoi giam ngh̀o".
Hiên ̣ nay , môtsô
̣ nghiên c ƣ́u đanh giacua Ngô Thi Huyđn (2008) vơi
“Giai ha tín dụng ngân hang đôi vơi hộ ngh̀o cua Ngân hang Chính sach
xa hội Việt Nam”, nghiên cƣ́u cua Nguyễn Anh Tuân (2011) vơi “ Cao vay aỗ
thrợ gaười gaaoo thại thỉnga Tiềg Giaga thaực thrạga và aimi páp”; nghiên cƣ́u
cua Nguyên Minh Đinh ̣ (2011) vơi “Chính sach xoa đoi giam ngh̀o trên đia
ban tỉnh Kon Tum”; nghiên cƣ́u cua Nguyễn Trung Tăng (2001) vơi “Giai
ha mở rộng va nâng cao hiệu qua sử dụng vôn tín dụng XĐGN”; nghiên
3
cƣ́u cua Nguyễn Văn Châu (2009), “Ảnh hƣởng tín dụng ƣu đai Ngân hang
chính sach xa hội đến giam tỷ lệ hộ ngh̀o tai huyện Vi Xuyên tỉnh Ha Giang”
nghiên cƣ́u cua Nguyễn Viết Hông (2001) vơi nghiên cƣ́u “Vđ việc tach bach
tín dụng chính sach vơi tín dụng thƣơng mai trong hoat động ngân hang” đđu
chỉ ra vai tro quan trọng cua NHC̀XH trong công cuộc xoa đoi giam ngh̀o ở
ViêtNam
. Cac nghiên cưu đđu chỉ rõ : Hoat động cua NHC̀XH la không vi
̣
mục đích l i nhuâ ̣n. ̀ự ra đời cua NHC̀XH co vai tro rât quan trọng la cầu
nôi đƣa chính sach tín dụng ƣu đai cua Chính hu đến vơi hộ ngh̀o va cac
đôi tƣ ng chính sach khac; tao điđu kiện cho ngƣời ngh̀o tiế câ ̣n đƣ c cac
chu chƣơng, chính sach cua Đang va Nha nƣơc; cac hộ ngh̀o, hộ chính sach
co điđu kiện gần gũi vơi cac cơ quan công quyđn ở đia hƣơng, giu cac cơ
quan nay gần dân va hiểu dân hơn. Đƣ c nha nƣơc bao hộ nhƣng NHC̀XH
vẫn luôn ttừng bƣơc đôi mơi, hat triển linh hoat, ngay cang xa hội hoa để theo
ki sự hat triển kinh tế xa hội nhanh chong cua đât nƣơc. Bởi thế ma trên thi
trƣờng tai chính, một san hẩm cua nđn kinh tế thi trƣờng, cũng không thể
thiếu sự co mặt cua NHC̀XH. Vơi nhiđu hoat động huy động vôn co hiệu
qua, NHC̀XH đa biến tai chính tín dụng thanh công cụ hữu hiệu trong chính
sach hat triển cua minh. Vân đđ xoa đoi giam ngh̀o va tín dụng hục vụ
công tac XĐGN đa đƣ c nghiên cưu trên ham vi ca nƣơc, cũng nhƣ ở một
sô đia hƣơng. Một sô đđ tai đa nghiên cưu vđ tac động cua cac công cụ chính
sach đôi vơi công tac giam ngh̀o ở tỉnh hoặc một huyện cụ thể ma chƣa hân
tích riêng lẻ tac động cua nguôn vôn ƣu đai va giai ha nhằm nâng cao hiệu
qua tín dụng ƣu đai đôi vơi hộ ngh̀o trên đia ban tỉnh.
Môtṇ ghiên cƣ́u vđ NHC̀XH ởtinh̉ Ninh Binh ̀ cua tac gia Đỗ Ngọc Tân
(2012). Nghiên cƣ́u đa ̃chỉra đƣơc ̣ cac hoat động cua NHC̀XH tỉnh vẫn con
nhiđu han chế cần khắc hục, đo la nhiđu hộ ngh̀o đu điđu kiện co nhu cầu vay
nhƣng chƣa đƣ c vay, sô hộ ngh̀o thoat ngh̀o ttừ nguôn vôn vay cua
4
NHC̀XH chƣa cao, tinh trang cho vay không đung đôi tƣ ng diễn ra kha
hô biến... dẫn đến hiệu qua tín dụng hộ ngh̀o vẫn thâ so vơi mục tiêu đđ ra.
Đỗ Ngọc Tân (2012) đa ̃hệ thông hoa những vân đđ la luâ ̣n cơ ban vđ đoi
ngh̀o, tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o, sự cần thiết hai XĐGN, cac chỉ tiêu tính
toan hiệu qua tín dụng va rut ra sự cần thiết khach quan hai nâng cao hiệu
qua tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o. Bên canh ̣ đo, Đỗ Ngọc Tân (2012) đa ̃ hân
tích, đanh gia thực trang va hiệu qua cho vay hộ ngh̀o tai NHC̀XH Ninh
Binh. Đông thời, chỉ ra những tôn tai va nguyên nhân cua ch ƣơng trinh cho
vay hộ ngh̀o tai Ninh Binh trong thời gian vtừa qua. Trên cơ sở mục tiêu hoat
động cua NHC̀XH tỉnh Ninh Binh, luâ ̣n văn đƣa ra cac nhom giai ha va
một sô kiến nghi vơi Chính hu, NHC̀XH Việt Nam, vơi câ uy Đang chính
quyđn cac câ tai Ninh Binh, Ban Đai diện HĐQT cac câ , NHC̀XH tỉnh
Ninh Binh, nhằm go
hần nâng cao hiệu qua tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o.
3. Mục đích và nhiêm
̣ vụ nghiên cứu của đề tài
Mục đích va nhiệm vụ nghiên cưu cua đđ tai la lam rõ những vân đđ la
luâ ̣n vđ đoi ngh̀o, vai tro va tầm quan trọng cua tín dụng đôi vơi công cuộc
xoa đoi giam ngh̀o ; hân tích, đanh gia đung mưc thực trang hoat động cho
vay đôi vơi hộ ngh̀o tai NHC̀XH tỉnh Ninh Binh. Chỉ rõ những tôn tai, tim
ra nguyên nhân va đđ xuât những giai ha , kiến nghi chu yếu nhằm hat triển
tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o trên đia ban.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đôi tƣ ng nghiên cưu cua đđ tai la vân đđ đoi ngh̀o trong tinh̉ Ninh
Binh va hoat động tín dụng nhằm xoa đoi giam ngh̀o cua NHC̀XH tai
tỉnh Ninh Binh.
Pham vi nghiên cưu cua đđ tai bao gôm vai tro cua việc XĐGN bằng
nguôn vôn tín dụng cua NHC̀XH, kinh nghiệm cua một sô tỉnh thanh vđ
XĐGN thông qua hoat động tín dụng cua NHC̀XH, trong đo đi sâu vao
hân tích thực trang hoat động tín dụng cua NHC̀XH tai tỉnh Ninh Binh
trong giai đoan 2008-2013 va đđ xuât cac giai ha đến năm 2015.
5
5.
Câu hoi nghiên cƣ́u đềtài
Nghiên cƣ́u dƣ ̣kiến se ̃tralời cac câu hoi sau:
- Ngh̀o đoi la gì Tính câ thiết cua việc hai xoa đoi giam ngh̀o ở
Việt
Nam̀
- Hoat động tín dụng nhằm xoa đoi giam ngh̀o cua NHC̀XH ởcac đia
hƣơng trong ca nƣơc đƣ c thực hiện nhƣ thế nao
cac đia hƣơng va xac đinh bai học tôt cho tỉnh Ninh Binh̀
- Thếnao la hoat động tín dụng nhằm xoa đoi giam ngheo
̀ ̀
tín dụng nhằm xoa đoi giam ngheo cua NHC̀XH taiti nh Ninh Binh đa
́ ́
va đang đƣ c thực hiện nhƣ thế naò
- Thực trang hoat động cho vay đôi vơi hộ ngh̀o tai NHC̀XH tỉnh
Ninh
Binh trong nhƣ̃ng năm qua đƣơc ̣ thƣc ̣ hiên ̣ nhƣ thếnao ̀ Cac ƣu
điểm , han chế, cac vƣơng mắc cần đƣ c khắc hục la gì
- Cac cơ quan Nha nƣơc, cac Hiệ hội, cac Ban nganh đia hƣơng va
đặc
biêtlaNHC̀XH
tỉnh Ninh Binh cần lam gi, co những hƣơng hƣơng
̣
va giai ha gi để hoan thiện cac chính sach , cac mục tiêu liên quan
đến hoat động t ín dụng nhằm xoa đoi giam ngh̀o thanh công tai tỉnh
Ninh Binh̀̀
6.
Phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
Phƣơng ha nghiên cưu đƣ c sử dụng bao gôm: hƣơng ha
tích, so sanh, tông h
hân
, thông kê cac sô liệu va thông tin ttừ cac nguôn tai liệu
nhƣ sach, bao, ta chí, cac trang web trong va ngoai nƣơc để xac đinh va luâ ̣n
giai những vân đđ vđ hoat động xoa đoi giam ngh̀o cua NHC̀XH trên ham
vi
toan quôc noi chung va tai tỉnh Ninh Binh noi riêng.
7. Những đóng góp mới của luận văn
Luân ̣ văn lam rõ những vân đđ la luâ ̣n cơ ban vđ đoi ngh̀o, sự cần thiết
hai XĐGN, cac chỉ tiêu tính toan hiệu qua tín dụng va rut ra sự cần thiết
6
khach quan hai nâng cao hiệu qua tín dụng đôi vơi hộ ngh̀o. Đđtai t iến
hanh hân tích, đanh gia trên ca hai goc độ hiệu qua kinh tế va hiệu qua xa
hội, rut ra những mặt đƣ c va chƣa đƣ c đôi vơi công tac cho vay hộ ngh̀o
tai tỉnh Ninh Binh trong thời gian ttừ năm 2007 đến năm 2013, nhât la đa chỉ
rõ nguyên nhân cua những tôn tai, han chế cần khắc hục. Trên cơ sở đo, đđ
xuât cac nhom giai ha va một sô kiến nghi vơi Chính hu , NHC̀XH Việt
Nam, vơi câ uy Đang va chính quyđn cac câ tai tỉnh Ninh Binh , NHC̀XH
tỉnh Ninh Binh , go
hần nâng cao hiệu qua cũng nhƣ vai trocua NHC̀XH
đôi vơi hộ ngh̀o.
Luân ̣ văn tiến hanh khao sat nắm bắt sô liệu thực tế, xac đinh rõ ng ƣời
thụ hƣởng trực tiế , nhu cầu, năng lực cũng nhƣ những kho khăn cac hộ
ngh̀o ở Ninh Binh vơi kết qua va sô liệu, thông tin đang tin câ ̣y; kết nôi vơi
đinh hƣơng cua tỉnh, chính sach cua nha n ƣơc, hù h
vơi xu thế hat triển
cua đia hƣơng để đƣa ra những giai ha hiệu qua, thiết thực. Cac giai ha
thực hiện hai kết nôi một cach chu động va linh hoat vơi cac ch ƣơng trinh,
kế hoach khac cua cac sở, nganh co liên quan để tâ ̣n dụng nguôn lực; đông
thời hat huy tôi đa vai tro cua xa hội hoa. Giai ha hỗ tr mang tính bđn
vững đến ttừng đia chỉ cụ thể để giu cac hộ thanh niên ngh̀o lâ ̣ nghiệ ,
vƣơn lên thoat ngh̀o bằng chính kha năng lao động cua minh.
8. Kết cấu nôịdung của luận văn
Ngoai hần mở đầu, kết luâ ̣n, tai liệu tham khao va hụ lục, nội dung
cua Luân ̣ văn đƣ c kết câu gôm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở la luâ ̣n vđ hoat động tín dụng cua NHC̀XH đôi vơi việc
xoa đoi giam ngh̀o.
Chƣơng 2: Thực trang hoat động tín dụng cua NHC̀XH đôi vơi việc xoa đoi
giam ngh̀o ở Ninh Binh.
Chƣơng 3: Giai ha
hat triển hoat động tín dụng cua NHC̀XH đôi vơi
công tac xoa đoi giam ngh̀o ở tỉnh Ninh Binh.
7
CHƢƠNNG 1
CƠN SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG
CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VỚI VIÊC̣ XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO
̉
̀
̀
́
̀
1.1. TÔNG QUAN VÊ NGHEO ĐOI VA SỰ CẦN THIẾT PHẢI HỖ
TRỢ VỐN CHO NGƢỜI NGHÈO
1.1.1. Tổng q̉uan về nghèh đói
1.1.1.1. Khái niệm về đói nghèo
Co kha nhiđu khai niệm khac nhau vđ ngh̀o đoi, tùy thuộc vao cach
tiế câ ̣n, thời gian nghiên cưu va sự hat triển kinh tế cua một quôc gia. Hội
nghi ban vđ giam ngh̀o đoi trong khu vực Châu S- Thai Binh Dƣơng do
ÈCAP tô chưc vao thang 09/1993 tai Thai Lan đa thông nhât cho rằng
“Ngh̀o la thực trang một bộ hâ ̣n dân c ƣ không đƣ c hƣởng va thoa man
nhu cầu cơ ban cua con ngƣời, ma những nhu cầu nay đ ƣ c xa hội thtừa nhâ ̣n
tùy theo trinh độ hat triển kinh tế - xa hội va hong tục tâ ̣ quan cua đia
hƣơng”. Đây la một khai niệm kha đầy đu vđ đoi ngh̀o đ ƣ c nhiđu nƣơc
trên thế giơi sử dụng, trong đo co Việt Nam.
Ngh̀o không chỉ đơn gian la mưc thu nhâ ̣ thâ ma con thiếu thôn
trong việc tiế câ ̣n dich vụ, nhƣ giao dục, văn hoa, thuôc men, không chỉ
thiếu tiđn mặt, thiếu những điđu kiện tôt hơn cho cuộc sông ma con thiếu thể
chế kinh tế thi trƣờng hiệu qua, trong đo co cac thi tr ƣờng đât đai, vôn va lao
động cũng nhƣ cac thể chế nha nƣơc đƣ c cai thiện co trach nhiệm giai trinh
va vâ ̣n hanh trong khuôn khô ha la minh bach cũng nh ƣ một môi trƣờng
kinh doanh thuâ ̣n l i. Mưc ngh̀o con la tinh trang đe dọa bi mât những hẩm
chât qua gia, đo la long tin va long tự trọng.
1.1.1.2. Các tiêu chi về đói nghèo
Để xac đinh mưc độ đoi, ngh̀o ngƣời ta th ƣờng dựa trên mưc thu nhâ ̣
hoặc mưc chi tiêu. Một ngƣời đƣ c coi la đoi, ngh̀o nếu mưc độ chi tiêu hoặc
8
thu nhâ ̣ dƣơi mưc tôi thiểu cần thiết để đa ưng cho cac nhu cầu căn ban.
Mưc tôi thiếu nay đƣ c gọi la “ng ƣỡng đoi ngh̀o”. Cac yếu tô đa ưng nhu
cầu căn ban thay đôi theo thời gian va xa hội, do đo, “ng ƣỡng đoi ngh̀o”
khac nhau theo thời gian, đia điểm va mỗi quôc gia sử dụng cac ng ƣỡng thích
h
vơi mưc độ hat triển, chuẩn mực va gia tri xa hội cua minh.
Chuẩn ngh̀o Việt Nam la một tiêu chuẩn để đo l ƣờng mưc độ ngh̀o
cua cac hộ dân tai Việt Nam. Chuẩn nay khac vơi chuẩn ngh̀o binh quân trên
thế giơi. Đai diện cua Bộ Lao động, Thƣơng binh va Xa hội cho biết, sô liệu
thông kê trên dựa theo tiêu chuẩn mơi, cụ thể: Thu nhâ ̣ hang thang cua hộ
gia đinh ngh̀o la 400.000 đông trở xuông ở nông thôn va 500.000 đông trở
xuông ở thanh thi.
Cho đến năm 2009, theo chuẩn ngh̀o trong Quyết đinh cua Thu tƣơng
chính hu Việt Nam sô 170/2005/QĐ-TTg ka ngay 08 Thang 07 năm 2005 vđ
việc ban hanh chuẩn ngh̀o a dụng cho giai đoan 2006 – 2010, ca n ƣơc Việt
Nam hiện co khoang 2 triệu hộ ngh̀o, đat tỷ lệ 11% dân sô. Va đến năm 2011,
theo chuẩn ngh̀o mơi, ca nƣơc Việt Nam hiện co khoang 3 triệu hộ ngh̀o.
Theo chuẩn trên, nhiđu hộ ngh̀o mặc dù đa thoat ngh̀o nh ƣng vẫn
không đu sông, đời sông kho khăn nên rât nhiđu ng ƣời muôn con đ ƣ c thuộc
diện ngh̀o mai để tiế tục đƣ c nhâ ̣n cac khoan hỗ tr nhƣ vay vôn ƣu đai.
Dù theo cach đanh gia nao đi nữa thi bộ hâ ̣n dân ngh̀o ở Việt Nam
hiện nay con kha lơn. Vi co nhiđu nguyên nhân khac nhau nên chung ta cần
hai đưng trên nguyên nhân cua ttừng hộ gia đinh để đƣa ra biện ha hỗ tr
hiệu qua.
1.1.1.3. Nguyên nhân nghèo đói
Ngh̀o đoi la hâ ̣u qua đan xen cua nhiđu nhom cac yếu tô, nhƣng chung
quy lai thi co thể chia nguyên nhân đoi ngh̀o cua nƣơc ta theo cac nhom sau:
9
a)
Naóam gauyêg gaâg do bmg thaâg gaười gaaoo
- Thiếu vôn san xuât: Cac tai liệu điđu tra cho thây đây la nguyên
nhân chu yếu nhât. Nông dân thiếu vôn thƣờng rơi vao vong luẩn
quẩn, san xuât kém, lam không đu ăn, hai đi thuê, đi vay để đam bao
cuộc sông tôi thiểu hang ngay. Co thể noi: Thiếu vôn san xuât la một
lực can lơn nhât han chế sự hat triển cua san xuât va nâng cao đời
sông cua cac hộ gia đinh ngh̀o. Kết qua điđu tra xa hội học vđ nguyên
nhân ngh̀o đoi cua cac hộ nông dân ở nƣơc ta năm
2001 cho thây: Thiếu vôn chiếm khoang 70% - 90% tông sô hộ đƣ c
điđu tra.
- Thiếu kinh nghiệm va kiến thưc lam ăn: Phƣơng ha canh tac cô
truyđn đa ăn sâu vao tiđm thưc, san xuât tự cung tự câ la chính,
thƣờng sông ở những nơi hẻo lanh, giao thông đi lai kho khăn, thiếu
hƣơng tiện, con cai thât học,… Những kho khăn đo lam cho hộ
ngh̀o không thể nâng cao trinh độ dân trí, không co điđu kiện a
dụng tiến bộ khoa học kỹ thuâ ̣t vao canh tac, thiếu kinh nghiệm va
trinh độ san xuât kinh doanh đẫn đến năng xuât thâ , không hiệu qua.
- Thiếu sưc khoe: Bệnh tâ ̣t va sưc khoẻ yếu kém cũng la yếu tô đẩy
con ngƣời vao tinh trang ngh̀o đoi trầm trọng.
- Thiếu tai nguyên: Đât canh tac ít, tinh trang không co đât canh tac
đang co xu hƣơng tăng lên.
- Thiếu việc lam, thiếu sự chu động trong việc tim kiếm việc lam. Mặt
khac do hâ ̣u qua cua chiến tranh dẫn đến nhiđu ng ƣời dân bi mât sưc
lao động, nhiđu hụ nữ bi goa hụ dẫn tơi thiếu lao động hoặc thiếu
lao động trẻ, khoe co kha năng đam nhiệm những công việc nặng
nhọc.
10
b)
Naóam gauyêg gaâg do môi thrườga thự gaiêg xã́ aô ̣i.
Điđu kiện tự nhiên khắc nghiệt đa tac động sâu sắc đến san xuât nông
nghiệ cua cac hộ gia đinh ngh̀o.
những vùng khí hâ ̣u khắc nghiệt
:
thiên tai, lũ lụt, han han, dich bệnh, đât đai cằn cỗi, diện tích canh
tac ít,
đia hinh hưc ta , giao thông đi lai kho khăn, cơ sở ha tầng thiếu hoặc
không co la những vùng co nhiđu hộ ngh̀o đoi nhât.
1.1.2. Sự cần thiết phải hỗ tiợ vốn đđêóa đói giảm nghèh
Đoi ngh̀o la hiện tƣ ng hô biến cua nđn kinh tế thi tr ƣờng va tôn tai
khach quan đôi vơi mỗi quôc gia trong qua trinh hat triển. Đặc biệt đôi vơi
nƣơc ta, qua trinh chuyển sang nđn kinh tế thi tr ƣờng t từ xuât hat điểm
ngh̀o nan lac hâ ̣u dẫn đến tinh trang đoi ngh̀o không thể tranh khoi. Nhƣ
vâ ̣y, hỗ tr ngƣời ngh̀o trƣơc hết la mục tiêu cua xa hội. Xoa đoi giam
ngh̀o sẽ han chế đƣ c cac tệ nan xa hội, tao sự ôn đinh công bằng xa hội,
go
hần thuc đẩy hat triển kinh tế. Ngƣời ngh̀o đƣ c hỗ tr để tự v ƣơn
lên, tao thu nhâ ̣ , ttừ đo lam tăng sưc mua, khuyến khích san xuât hat triển.
Chính vi vâ ̣y, quan điểm cơ ban cua chiến lƣ c hat triển xa hội ma Đang ta
đa đđ ra la hat triển kinh tế, ôn đinh va công bằng xa hội nhằm thực hiện
mục tiêu dân giau, nƣơc manh, xa hội công bằng văn minh.
XĐGN la một bộ hâ ̣n trong kế hoach hat triển kinh tế - xa hội cua tât
ca cac quôc gia trên thế giơi, đo cũng la một trong những mục tiêu hang đầu
trong chiến lƣ c hat triển kinh tế - xa hội cua Việt Nam.
Xó đóai aimm gaaoo đốii vớii sự páth thriểg kiga th
Ngh̀o đoi đi liđn vơi lac hâ ̣u va la trở ngai lơn đôi vơi sự hat triển.
Noi cach khac, XĐGN sẽ tao tiđn đđ cho sự hat triển, ngƣ c lai tăng
trƣởng kinh tế gắn vơi công bằng xa hội la nhân tô đam bao thanh công
trong công tac XĐGN.
11
- Xem thêm -