Tài liệu Hoạt động thanh tra thuế ở cục thuế tỉnh hà giang

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- VŨ ĐỨC HỒNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA THUẾ Ở CỤC THUẾ TỈNH HÀ GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- VŨ ĐỨC HỒNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA THUẾ Ở CỤC THUẾ TỈNH HÀ GIANG Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHÍ MẠNH HỒNG XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội - 2015 - Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng t«i. C¸c sè liÖu, kÕt qu¶ nªu trong luËn v¨n lµ trung thùc. Nh÷ng kÕt luËn khoa häc cña luËn v¨n ch-a tõng ®-îc c«ng bè trong bÊt cø c«ng tr×nh nµo. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này , tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn , giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Tr ƣờng Đại học Kinh tế - Đaihoc ̣ Quôc gia HàNôiô Trƣớc hết , tôi xin chân thành cảm ơn đến quýthầy cô tr ƣờng Đại học Kinh tế, đã tận tình hƣớng dân, giúp đỡ cho tôi trong qua trình học tậpô Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGSôTSô Phí Mạnh Hồng đã dành rất nhiều thời gian và tâm huyết hƣớng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành luận văn tôt nghiệpô Mặc dù tôi đã có nhiều cô gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện luận văn, tuy nhiên không thể tranh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc những đóng góp tận tình của quýthầy cô và cac bạnô MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮTôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôi DANH MỤC CÁC BẢNGôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôii MỞ ĐẦU.....................................................................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HOẠT ĐỘNG THANH TRA THUẾôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô4 1ô1ô Tổng quan tài liệu nghiên cứuôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô4 1ô2ô Những vấn đề chung về thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 8 1ô2ô1ô Khai niệm, đặc điểm, vai trò của thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô8 1ô2ô2ô Mục tiêu, yêu cầu đôi với hoạt động thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 14 1ô2ô3ô Nguyên tắc thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 15 1ô2ô4ô Nội dung thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô17 1ô2ô5ô Quy trình thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô19 1ô2ô6ô Phƣơng phap thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô21 1ô3ô Chỉ tiêu đanh gia, k năng, nghiệp vụ, ứng dụng công nghệ và công tac phôi hợp trong hoạt động thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô24 1ô3ô1ô Chỉ tiêu đanh gia công tac thanh tra thuế đôi với NNT tại Cục Thuế tỉnh Hà Giangôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 24 1ô3ô2ô K năng, nghiệp vụ thanh tra tại doanh nghiệpôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô25 1ô3ô3ô Cơ sở dữ liệu về NNT phục vụ cho công tac thanh tra thuếôôôôôôô26 1ô3ô4ô Cac ứng dụng tin học vào công tac thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô27 1ô3ô5ô Công tac phôi hợpôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô28 1ô4ô Cac nhân tô ảnh hƣởng đến hoạt động thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô29 1ô4ô1ô Hệ thông văn bản phap luậtôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô29 1ô4ô2ô Quy trình, thủ tục, cơ chế giam sat và ph ƣơng phap thanh tra thuế 30 1ô4ô3ô Tổ chức bộ may và đội ngũ can bộ làm công tac thanh tra thuế ô 32 1ô4ô4ô Sử dụng công nghệ, nguồn thông tin, dữ liệu về NNT và cơ sở vật chất, k thuật phục vụ cho công tac thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 33 1ô4ô5ô Công tac bảo mật trong hoạt động thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô34 1ô4ô6ô Cac nhân tô ảnh hƣởng khacôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 34 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀTHIẾT KẾ NGHIÊN CƢ́Uôôôôôôôôôôôôôôôôôô37 2ô1ô Cac câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyếtôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 37 2ô2ô Cach tiếp cậnôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô37 2ô3ô Phƣơng phap nghiên cứuôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô38 2ô3ô1ô Cơ sở phƣơng phap luậnôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô38 2ô3ô2ô Cac phƣơng phap nghiên cƣ́u cu ̣thểôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô38 2ô4ô Đia điểm nghiên cứuôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 41 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THANH TRA THUẾ TẠI CỤC THUẾ TỈNH HÀ GIANG GIAI ĐOẠN 2011 – 2013ôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 42 3ô1ô Đặc điểm kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Giang và khai quat Cục Thuế Hà Giangôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô42 3ô1ô1ô Đặc điểm tình hình kinh tế xã hội tỉnh Hà Giangôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô42 3ô1ô2ô Đặc điểm ngƣời nộp thuế trên đia bàn tỉnh Hà Giangôôôôôôôôôôôôôôôô43 3ô1ô3ô Khai quat về Cục Thuế tỉnh Hà Giangôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô45 3ô1ô4ô Biên chế, tổ chức và chức năng nhiệm vụ của phòng Thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô47 3ô2ô1ô Hoạt động thu thập thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu, phân tích rủi ro để lựa trọn cac trƣờng hợp thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô49 3ô2ô2ô Sô NNT đƣợc thanh tra trong tổng sô NNTôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 51 3ô2ô3ô Kết quả về chông thất thu ngân sach, xử lý vi phạm hành chính về thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô52 3ô2ô4ô Kết quả về sự biến chuyển ý thức tự tuân thủ nghĩa vụ thuế của NNT, phòng ngừa vi phạmôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 60 3ô3ô Đanh gia chung về công tac thanh tra thuế đôi với NNT tại Cục thuế tỉnh Hà Giang thời gian quaôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô62 3ô3ô1ô Nhƣ̃ng mặt tích cựcôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 62 3ô3ô2ô Những hạn chế, yếu kémôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô64 3ô3ô3ô Nguyên nhânôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô67 CHƢƠNG 4: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THANH TRA THUẾ TẠI CỤC THUẾ TỈNH HÀ GIANG TRONG THỜI GIAN TỚIôôôôôôô74 4ô1ô Quan điểm hoàn thiện công tac thanh tra thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô 74 4ô1ô1ô Viêc ̣ hoàn thiện công tac thanh tra thuế phải phù hợp với chiến lƣơc ̣ cải cach thuế, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả của quản lý thuếôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô75 4ô1ô2ô Hoàn thiện công tac thanh tra thuếphải trên cơ sởphùhơp ̣ với điều kiên ̣ thƣc ̣ tếkhach quanôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô77 4ô1ô3ô Hoàn thiện công tac thanh tra thuế phải góp phần tạo điều kiện thuân ̣ lơi cho hoatđông ̣ ̣ sản xuất, kinh doanh phat triểnôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô77 4ô2ô Cac giải phap hoàn thiện công tac thanh tra thuế đôi với NNT tại Cục thuế tỉnh Hà Giang trong thời gian tớiôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô78 4ô2ô1ô Kiến nghi hoàn thiện về cơ chế, chính sach, ban hành cac văn bản điều chỉnh những bất hợp lýôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô78 4ô2ô2ô Hoàn thiện quy trình thanh tra, cơ chế giam sat hoạt động thanh tra và tăng cƣờng công tac thanh tra kiểm tra nội bộ nghànhôôôôôôôôôôôôôô79 4ô2ô3ô Cac giải phap về tổ chức bộ may và con ngƣờiôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô81 4ô2ô4ô Cac giải phap về chuyên môn, nghiêp ̣ vu,ứng dụng công nghệ ô 83 ̣ KẾT LUẬNôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô94 TÀI LIỆU THAM KHẢOôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô95 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Số TTKý hiệu 1CBTTCan bộ thanh tra 2 CQTCơ quan thuế 3 GTGTGia tri gia tăng 4 NNTNgƣời nộp thuế 5 NSNNNgân sach nhà nƣớc i 6 TNCN 7 TNDN DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1: Lực lƣợng can bộ thanh tra Cục thuế Hà Giang 2011-2013 ôôôôôôôô Bảng 3.2: Cac trƣờng hợp đƣa vào kế hoạch thanh tra 2011-2013ôôôôôôôôôôôôôôô Bảng 3.3: Sô NNT đƣợc thanh tra trong tổng sô NNT đang hoạt động 20112013ôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô Bảng 3.4: Tình hình thực hiện kế hoạch thanh tra NNT 2011-2013 ôôôôôôôôôôôô Bảng 3.5: Kết quả xử lý về thuế và xử phạt vi phạm hành chính sau thanh tra thuế giai đoạn 2011 – 2013 của Cục thuế tỉnh Hà Giang ôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô Bảng 3.6: Sô thuế truy thu trong tổng thu NSNN 2011-2013 ôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô Bảng 3.7: Tình hình nợ thuế sau thanh tra của NNT 2011-2013 ôôôôôôôôôôôôôôôôô Bảng 3.8: Sô liệu kết quả thanh tra thuế năm 2012 tại Công ty TNHH Hải Hà Hà Giang ôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôôô ii LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Thuế là một trong những chính sach kinh tế - xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nƣớc ta, là nguồn thu chủ yếu của ngân sach Nhà n ƣớc, là công cụ điều tiết nền kinh tế phat triển theo đinh hƣớng xã hội chủ nghĩa, tạo môi tr ƣờng thuận lợi cho sản xuất kinh doanh phat triển, giải quyết cac vấn đề kinh tế - xã hội của đất nƣớc, góp phần vào tích lu ngân sach, tăng tổng sản phẩm xã hội và thu nhập quôc dân, góp phần đảm bảo công bằng xã hội và hội nhập quôc tếô Theo cơ chế quản lý thu thuế hiện nay NNT phải tự khai, tự nộp thuế và tự chiu trach nhiệmô Trong cac chức năng trong quản lý thuế, thanh tra thuế đ ƣợc coi nhƣ là một bộ phận chủ lực của ngành thuế trong phòng ngừa, răn đe gian lận trong chông trôn-tranh thuế, nâng cao tính tuân thủ của NNTô Thanh tra thuế đƣợc sử dụng nhƣ chức năng đảm bảo phap chế thuế, giúp tăng c ƣờng kỷ luật, kỷ cƣơng trong lĩnh vực thuế, nâng cao hiệu quả của quản lý Nhà n ƣớc về thuế, phải đƣợc xac đinh nhƣ một nhân tô tất yếu của công tac quản lý thuếô Thanh tra thuế đƣợc coi nhƣ một biện phap hữu hiệu của CQT nhằm răn đe, phat hiện, xử lý, hạn chế những sai phạm của NNT, nâng cao tính nghiêm minh của phap luật, làm cho NNT tự giac tuân thủ, đảm bảo sự công bằng khach quan cho NNT, nhờ vậy mà tac động ngƣợc trở lại thúc đẩy nền kinh tế phat triển lành mạnh, bền vữngô Trong những năm qua, ngành thuế tỉnh Hà Giang đã hoàn thành tôt nhiệm vụ thu ngân sach, tôc độ tăng trƣởng năm sau luôn cao hơn năm tr ƣớcô Trong kết quả chung của ngành thuế tỉnh Hà Giang có phần đóng góp không nhỏ của công tac thanh tra thuếô Tuy nhiên, theo bao cao chuyên đề về công tac thanh thuế tại hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2013 triển khai nhiệm vụ công tac thuế năm 2014 của ngành thuế tỉnh Hà Giang, công tac thanh tra thuế vẫn còn những hạn chế nhất đinh trong cả hoạt động triển khai cac văn bản phap luật về chính sach 1 thuế lẫn cac quy trình nghiệp vụ thanh tra thuếô Mặt khac cac văn bản phap luật về thuế còn nhiều bất cập chƣa phù hợp với thực tiễn và thƣờng có sự thay đổi đã ảnh hƣởng đến chất lƣợng công tac thanh tra thuế ô Công tac thanh tra, kiểm tra giam sat đảm bảo sự tuân thủ, tính minh bạch trong cơ quan thuế và ngƣời nộp thuế chƣa đạt hiệu quảô Hiện tƣợng trôn thuế, tranh thuế của ngƣời nộp thuế vẫn còn diễn ra ở nhiều lĩnh vựcô Sô thuế phải xử lý truy thu sau thanh tra và xử phạt vi phạm hành chính về thuế còn lớnô Lực lƣợng công chức cũng nhƣ trình độ công chức làm công tac thanh tra thuế chƣa tƣơng xứng với yêu cầu nhiệm vụ đặt raô Việc ap dụng công nghệ tiên tiến phục vụ cho công tac thanh tra thuế đã đƣợc triển khai nhƣng hiệu quả còn thấpô Trong điều kiện đó việc hoàn thiện và nâng cao chất l ƣợng của hoạt động thanh tra thuế ở Hà Giang trở thành một đòi hỏi thực tiễn bức xúcô Xuất phat từ những lý do trên, việc nghiên cứu đề tài “ Hoạt động thanh tra thuế ở Cục Thuế tỉnh Hà Giang’’ là cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn thiết thựcô 2. - Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. Mục tiêu của luận văn là trên cơ sở chỉ ra đ ƣợc cac vấn đề nẩy sinh, cần giải quyết, đề xuất cac giải phap nhằm hoàn thiện, nâng cao chất l ƣợng công tac thanh tra thuế tại Cục Thuế tỉnh Hà Giangô - Nhiệm vụ của luận văn: + + Làm rõ cơ sở lí luận và thực tiễn về hoạt động thanh tra thuếô Phân tích làm rõ thực trạng hoạt động thanh tra thuế ở Cục Thuế Hà Giang trong năm 2011-2013, chỉ ra những hạn chế và cac vấn đề đặt ra cần giải quyếtô + Đề xuất cac giải phap nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lƣợng hoạt động thanh tra thuế tại Cục Thuế tỉnh Hà Giangô 3. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu Đôi tƣợng nghiên cứu của đề tài là hoạt động thanh tra thuế tại Cục Thuế Hà Giangô 2 Phạm vi nghiên cứu là công tac thanh tra thuế đôi với cac Doanh nghiệp, Hợp tac xã ( gọi chung là ngƣời nộp thuế) do ngành thuế tỉnh Hà Giang quản lý trong giai đoạn từ 2011 -2013 4. Những đóng góp mới của luận văn Đanh gia thực trạng hoạt động thanh tra thuế ở Cục Thuế tỉnh Hà Giang trong giai đoạn 2011-2013, đã đạt đƣợc kết quả nhất đinh nhƣ tăng thu cho ngân sach, phat hiện, ngăn ngừa đƣợc một sô hành vi sai phạm, gian lận của ngƣời nộp thuếô Xac đinh đƣợc những tồn tại, hạn chế và nguyên nhânô Đề xuất đƣợc một sô giải phap nhằm hoàn thiện công tac thanh tra thuế ở Cục Thuế tỉnh Hà Giang trong thời gian tới theo cac nhóm nhân tô ảnh h ƣởng đó là: kiến nghi hoàn thiện những bất cập về cơ chế, chính sach; Hoàn thiện chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ và cơ chế giam sat; Hoàn thiện tổ chức bộ may theo hƣớng chuyên sâu, tăng cƣờng sô lƣợng, chất l ƣợng đội ngũ can bộ, ứng dụng hiệu quả công nghệ tiên tiến, tăng c ƣờng công tac bảo mật, công tac phôi hợp trong hoạt động thanh tra thuếô Cac giải phap đ ƣợc đ ƣa ra trên cơ sở lý luận, thực tiễn và tƣơng đôi phù hợp, có khả năng ap dụng vào thực tếô 5. Cấu trúc luận văn Gồm phần mở đầu, kết luận và 4 chƣơngô Cụ thể nhƣ sau: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiêncứu và cơ sở lý luận của hoạt động thanh tra thuếô Chƣơng 2: Phƣơng phap và thiết kế nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng hoạt động thanh tra thuế tại Cục thuế tỉnh Hà Giang giai đoạn 2011 – 2013ô Chƣơng 4: Cac giải phap hoàn thiện hoạt động thanh tra thuế tại Cục thuế tỉnh Hà Giang trong thời gian tớiô 3 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HOẠT ĐỘNG THANH TRA THUẾ 1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Thanh tra thuế là chức năng rất quan trọng của hoạt động quản lý Nhà n ƣớc, quản lý thuế nên thời gian qua ở Việt Nam có rất nhiều công trình khoa học nghiên cứu về vấn đề này với sự tham gia nghiên cứu của cac nhà khoa học, nhà quản lý, nghiên cứu sinh và học viên cao họcô Tiêu biểu là cac công trình nghiên cứu sau đây: - Luận an Tiến sĩ kinh tế, Học viện Tài chính, Hà Nội “Cac giải phap hạn chế việc trôn thuế và tranh thuế của cac công ty đa quôc gia hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam “ của Nguyễn Thi Lan (2009): luận an đã hệ thông hóa lý luận về vấn đề trôn thuế, tranh thuế của cac công ty đa quôc giaô Luận an nhấn mạnh: cac công ty đa quôc gia là cac đôi tƣợng nộp thuế có nguy cơ trôn thuế và tranh thuế rất cao, hiện tƣợng lợi dụng việc đinh gia chuyển giao để trôn, tranh thuế là kha phổ biếnô Công tac kiểm tra, thanh tra thuế đôi với cac công ty đa quôc gia còn nhiều hạn chế, chƣa hữu hiệu và đap ứng yêu cầu quản lý đôi với cac đôi tƣợng nàyô Luận an cũng đề cập đến biện phap đổi mới công tac thanh tra thuế đôi với cac công ty đa quôc gia theo hƣớng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào vấn đề đinh gia chuyển giao giữa công ty ở Việt Nam với công ty liên kết, thành lập bộ phận thanh tra về gia chuyển giaoô Luận an Tiến sĩ kinh tế tài chính- ngân hàng “ Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra ngƣời nộp thuế ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” (2013) của Nguyễn Xuân Thành: trên cơ sở đanh gia thực trạng thanh tra thuế ở Việt Nam trong giai đoạn 2007-2012, luận an đã đề xuất một sô giải phap mới nhằm góp phần nâng cao hiệu quả thanh tra thuế ở Việt Nam thời gian tớiô Cac giải phap đề xuất tập trung vào giải quyết những vấn đề then chôt trong thanh tra thuế 4 nhƣ: tăng tỷ lệ sô lƣợng ngƣời nộp thuế đƣợc thanh tra; nâng cao chất l ƣợng cuộc thanh tra; ap dụng hệ thông tiêu chí đanh gia hiệu quả công tac thanh tra; chuẩn hóa quy trình thanh tra thuế; chuyển đổi hình thức thanh tra; lựa chọn tiêu chí phân tích rủi ro lập kế hoạch thanh tra; đƣa vào ap dụng sổ tay k năng thanh traô - Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Học viện Tài chính, Hà Nội “ Thanh tra, kiểm tra nhằm nâng cao tính tuân thủ của người nộp thuế trong điều kiện Việt Nam hiện nay (2009) của Nguyễn Chí Dũng: luận văn đã phân tích hoạt động kiểm tra, thanh tra thuế dƣới giac độ tuân thủ của NNT, đã nêu đ ƣợc một sô vai trò của kiểm tra, thanh tra thuế đôi với việc nâng cao tính tuân thủ của NNTô Tac giả đã đề cập cac điều kiện để nâng cao tính tuân thủ nhƣ xây dựng hệ thông tiêu chí đanh gia hiệu quả kiểm tra, thanh tra thuế nh ƣ tỷ lệ NNT tiến hành thanh tra, kiểm tra trong vòng một năm, tỷ lệ phần trăm (%) độ chính xac tại khâu phân tích hồ sơ so với kết quả thanh traô - Luận văn thạc sĩ kinh tế “Hoàn thiện công tác Thanh tra, Kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp tại Văn phòng Cục Thuế tỉnh Hưng Yên”(2013) của Phạm Thanh Bình: công trình này hệ thông hóa một sô vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động thanh tra, kiểm tra đôi với NNTô Từ nghiên cứu lý luận, đề tài đã phân tích đanh gia thực trạng của công tac thanh tra, kiểm tra thuế tại Văn phòng Cục Thuế tỉnh Hƣng Yên, chỉ ra những hạn chế bất cập nhƣ trong thanh tra đôi với hoạt động trong lĩnh vực xây lắp, bất động sản, thanh tra chông chuyển gia và nguyên nhân của hạn chế đồng thời đã đƣa ra giải phap nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế ở Cục thuế tỉnh Hƣng Yênô “ Tác động của công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với công tác quản lý thuế” của thanh tra Tổng cục Thuế trong bao cao chuyên đề tại Hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2012 của Tổng cục Thuếô Tac giả phân tích làm rõ 5 cac nội dung liên quan đến kết quả công tac thanh tra thanh tra, kiểm tra thuế 2012, những tac động cụ thể của công tac thanh tra, kiểm tra thuế đôi với công tac quản lý thu thuế, đề ra một sô giải phap nhằm tăng cƣờng công tac thanh tra thuế năm 2013 trong toàn Ngành thuếô - “Thanh tra 585 doanh nghiệp FDI có dấu hiệu chuyển giá” của Tuấn Việt, Tạp chí Thuế nhà nƣớc sô 45 (355)-Kỳ I/12/2011ô Tac giả phân tích làm rõ cac nội dung liên quan đến công tac thanh tra theo chuyên đề chông chuyển gia tại cac doanh nghiệp FDI trên phạm vi cả n ƣớc đến hết năm 2010, từ đó tập hợp đƣa ra cac hành vi vi phạm và cac biện phap tổ chức thực hiện trong thời gian tới đôi với cơ quan thuế cac cấpô - Tổng cục Thuế tỉnh với bao cao chuyên đề “Công tác thanh tra, kiểm tra thuế năm 2012, một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra thuế của toàn Ngành thuế” trình bày tại Hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2012 của Tổng cục Thuếô Công trình này đã đanh gia toàn bộ công tac thanh tra thuế năm 2012 của toàn ngành thuế đã từng b ƣớc đi vào việc thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, tăng cƣờng thanh tra theo chuyên đề’ đanh gia đ ƣợc tac động của tac thanh tra, kiểm tra đôi với công tac quản lý thuếô Đề xuất một sô giải phap để tăng cƣờng công tac thanh tra, kiểm tra thuế nh ƣ: Tập trung vào cac nhành nghề, lĩnh vực có khả năng khai thac nguồng thu cao nh ƣ: D ƣợc phẩm, Du lich, Quảng cao, Truyền thông, Điện lực, Dầu khí, Khoang sản, Bất động sảnôôô; Triển khai ap dụng hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin vào công tac thanh tra, kiểm tra thuế; tập trung nghiên cứu xây dựng cac tài liệu chuyên sâu về nghiệp vũ, k năng thanh tra, kiểm tra thuếô Cục thuế tỉnh Quảng Ninh với công trình nghiên cứu “Công tác thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế tỉnh Quảng Ninh” trình bày tại Hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2011 của Tổng cục Thuếô Công trình này trình bày về tầm quan trọng của công tac thanh tra, kiểm tra thuế do cơ quan thuế thực 6 hiện, đanh gia thực trạng công tac thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế tỉnh Quảng Ninh năm 2011, chỉ ra những nguyên nhân của thành công và hạn chế trong thực tế và đề xuất những đinh hƣớng giải phap nâng cao hiệu quả công tac thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế tỉnh Quảng Ninhô Nh ƣ vậy, công trình này không nghiên cứu toàn diện về công tac thanh tra, kiểm tra thuế, cả trên phƣơng diện lý luận và thực tiễn, mà chỉ tập trung nghiên cứu sâu thực trạng công tac thanh tra, kiểm tra thuế tại tỉnh Quảng Ninhô Cục thuế tỉnh Bà Ria- Vũng Tàu với công trình nghiên cứu “ Xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra dựa trên tiêu chí rủi ro” trình bày tại Hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2013 của Tổng cục Thuếô Công trình này trình bày về tầm quan trọng, hiệu quả của việc lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra thuế do cơ quan thuế thực hiện, đanh gia thực trạng công tac thanh tra, kiểm tra thuế tại dựa trên phân tích rủi ro của ngƣời nộp thuế và đề xuất những đinh hƣớng giải phap nâng cao chất lƣợng công tac lập kế hoach thanh tra, kiểm tra thuế tại Cục thuế tỉnh Bà Ria- Vũng Tàuô tra Cục Thuế Thai Bình “Một số kinh nghiệm trong công tác thanh chống chuyển giá” của Xuân Thi Vinh, trang thông tin Cục Thuế Thai Bình (thaibinhôgdtôgovôvn) ngày 17/01/2013 , tac giả đanh gia tổng quat về nội dung thanh tra chông chuyển gia, kết quả thực hiện của Cục Thuế Thai Bình, cac kinh nghiệm rút ra qua công tac thanh tra, biện phap hoàn thiệnô - Cục Thuế tỉnh Hà Giang “ Kết quả công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thu thuế” của Phạm Quang Trung, trang thông tin Cục Thuế tỉnh Hà Giang (hagiangôgdtôgovôvn) ngày 20/9/2013, tac giả đanh gia và đƣa ra một sô biện phap để nhằm chông thất thu ngân sach tại Cục thuế tỉnh Hà Giang nh ƣ; lựa chọn có trọng tậm trọng điểm đôi tƣợng và nội dung thanh tra đó là cac lĩnh vực nhƣ thuế nhà thầu, khoang sản, xây dựngôôô tập trung nguồn lực, tăng 7 cƣờng phân tích hồ sơ để phat hiện rủi ro, nâng cao k năng thanh tra và xử kiên quyết sau thanh traô Phòng Thanh tra thuế - Cục Thuế tỉnh Hà Giang với cac bao cao tham luận: “Kết quả công tác thanh tra thuế năm 2011 và biện pháp nâng cao chất lượng công tác thanh tra thuế năm 2012”; “Kết quả công tác thanh tra thuế năm 2012 và biện pháp nâng cao chất lượng công tác thanh tra thuế năm 2013”; “Kết quả công tác thanh tra thuế năm 2013 và biện pháp nâng cao chất lượng công tác thanh tra thuế năm 2014” trình bày tại Hội nghi tổng kết công tac thuế năm 2011,2012, 2013 của Cục Thuế tỉnh Hà Giang, Cac bài viết đã phân tích đanh gia kết quả công tac tra thuế trong từng năm và chỉ ra những hạn chế, yếu kém, đề xuất những giải phap nhằm nâng cao chất l ƣợng công tac thanh tra thuế trong thời gian tới tại Cục thuế Hà Giangô Tóm lại, nghiên cứu cac công trình của cac tac giả tr ƣớc đã công bô gần đây cho thấy chƣa có cac công trình nghiên cứu riêng hoạt động thanh tra thuế ở Cục Thuế tỉnh Hà Giangô Do đó, việc s ƣu tầm, tổng hợp, hệ thông hóa và phân tích làm rõ hơn một sô vấn đề về lý luận, đanh gia thực trạng, đề xuất khuyến nghi, giải phap nâng cao hiệu quả thanh tra thuế ở Cục Thuế tỉnh Hà Giang trong giai đoạn hiện nay là vấn đề cần thiết, cần tiếp tục đ ƣợc nghiên cứuô 1.2. Những vấn đề chung về thanh tra thuế 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của thanh tra thuế 1.2.1.1. Khái niệm thanh tra thuế Thanh tra thuế là hoạt động kiểm tra của tổ chức chuyên trach của cơ quan thuế đôi với đôi tƣợng thanh tra nhằm phat hiện, ngăn chặn và xử lý những hành vi trai phap luật ô 1.2.1.2. Đặc điểm của thanh tra thuế Thanh tra thuế mang những đặc điểm chung giông đặc điểm của thanh tra nói chung và thanh tra chuyên ngành nói riêng, đó là: 8 Thứ nhất, thanh tra thuế luôn mang tính quyền lực của Nhà nƣớc: là một chức năng của quản lý Nhà nƣớc trong lĩnh vực thuế, thanh tra thuế thực hiện quyền lực của chủ thể quản lý (CQT) đôi với đôi t ƣợng quản lý (NNT)ô Thanh tra thuế luôn luôn ap dụng quyền năng của Nhà nƣớc trong qua trình hoạt động của mình và nó nhân danh Nhà nƣớc khi ap dụng quyền năng đóô Thứ hai, thanh tra thuế là một chức năng, một giai đoạn của chu trình quản lý thuếô Thanh tra thuế là một là một trong bôn chức năng cơ bản của quản lý thuế, là khâu hậu kiểm, thực hiện tôt chức năng giam sat tuân thủ của CQTô Thanh tra thuế có tac động tới hầu hết cac giai đoạn của chu trình quản lý thuế: kê khai thuế, tuyên truyền hỗ trợ và cƣỡng chế nợ thuếô Xét theo chức năng của quản lý thuế thì thanh tra thuế là công cụ, ph ƣơng tiện để Nhà n ƣớc quản lý thuếô Thứ ba, thanh tra thuế là một hoạt động mang tính chuyên môn hóa cao, đƣợc thực hiện theo một quy trình chặt chẽô Cac bƣớc công việc cụ thể để thực hiện một cuộc thanh tra thuế đƣợc chuẩn hóa từng khâu, quy đinh trach nhiệm rõ ràng cho từng bộ phận, từng can bộ tham gia quy trìnhô Để có thể đap ứng đƣợc quy trình thanh tra thuế, đòi hỏi CBTT phải đƣợc chuyên nghiệp, có trình độ cao, nắm vững đƣợc chính sach, phap luật, am hiểu về kế toan và phải có k năng phân tích, phat hiện, xử lý gian lận của đôi t ƣợng thanh traô Thứ tư, thanh tra thuế có tính độc lập tƣơng đôi: đây là đặc điểm vôn có, xuất phat từ bản chất của thanh tra, đặc điểm này phân biệt thanh tra thuế với cac bộ phận chức năng khac trong bộ may quản lý thuếô Thanh tra thuế chủ động và độc lập trong việc lập kế hoạch thanh tra, phân bổ nguồn lực thanh tra, trong việc ra quyết đinh và kết luận thanh tra và độc lập trong cach quan hệ ứng xử với đôi tƣợng đƣợc thanh tra khi cần thiếtô Thanh tra thuế là 9