LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu thùc tiÔn, nghiªn cøu ®Ò tµi
“gi¸o dôc lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu
häc th«ng qua gi¶ng day truyÒn thuyÕt trong ch¬ng tr×nh V¨n
häc – TiÕng ViÖt ë tiÓu häc” t«i ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n.
Song víi sù næ lùc cè g¾ng cña b¶n th©n vµ sù híng dÉn chu
®¸o nhiÖt t×nh vµ khoa häc cña thÇy gi¸o Hoµng Trung ChiÕn,
cïng c¸c thÇy c« trong khoa GDCT, vµ víi sù ®éng viªn khÝch lÖ
cña b¹n bÌ t«i ®· hoµn thµnh ®Ò tµi ®óng nh kÕ ho¹ch ®·
®Æt ra.
Do tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ c¶ vÒ chuyªn m«n
vµ kinh nghiÖm nªn nh÷ng thiÕu sãt sÏ lµ ®iÒu kh«ng thÓ
tr¸nh khái.
T«i rÊt mong ®îc sù ®éng viªn, gãp ý tõ thÇy c« gi¸o vµ c¸c
b¹n.
Qua ®©y t«i xin ®îc göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt
®Õn thÇy Hoµng Trung ChiÕn – ngêi ®· trùc tiÕp híng dÉn t«i
lµm ®Ò tµi nµy, xin göi lêi c¶m ¬n s©u s¾c tíi c¸c thÇy c« gi¸o
trong khoa cïng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh trêng tiÓu
häc Lª Lîi – Thµnh Phè Vinh – NghÖ An ®· gióp ®ì t«i trong qu¸
tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi.
T¸c gi¶: Hoµng ThÞ Nh©n
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
1
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Môc lôc.
Trang
Lêi nãi ®Çu.
1
PhÇn I: më ®Çu.
6
I. Lý do chän ®Ò tµi.
6
II.Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
9
III.Kh¸ch thÓ vµ ®èi tîng.
9
1.Kh¸ch thÓ
2.§èi tîng.
9
IV.Gi¶ thiÕt khoa häc.
9
V.NhiÖm vô nghiªn cøu.
9
VI.Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
10
VII.KÕ ho¹ch nghiªn cøu.
10
VIII.§iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng nghiªn cøu thùc nghiÖm.
10
IX.§ãng gãp cña ®Ò tµi.
Ch¬ng I.
11
PhÇn II. Néi dung nghiªn cøu.
11
C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu.
11
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
2
LuËn v¨n tèt nghiÖp
I.LÞch sö vÊn ®Ò nghiªn cøu.
11
II.B¶n chÊt cña kh¸i niÖm lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n
téc
14
vµ ®Æc ®iÓm cña chñ nghÜa yªu níc XHCN.
1. C¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng cña d©n téc ViÖt Nam. 14
2.Kh¸i niÖm vÒ lßng yªu níc, tù hµo d©n téc.
15
a.Lßng yªu níc.
15
b.Lßng tù hµo d©n téc.
17
3.§Æc ®iÓm cña lßng yªu níc XHCN.
17
4.Vai trß cña gi¸ trÞ truyÒn thèng yªu níc, tù hµo d©n téc
19
trong sù nghiÖp gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ.
5.Bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a d¹y häc vµ gi¸o dôc trong
gi¶ng d¹y
19
V¨n Häc – TiÕng ViÖt ë tiÓu häc.
III.VÞ trÝ, vai trß cña truyÒn thuyÕt trong viÖc gi¸o dôc
lßng yªu níc,
20
lßng tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu häc.
1.VÞ trÝ, vai trß cña ph©n m«n kÓ chuyÖn trong ch¬ng
tr×nh
20
V¨n Häc – TiÕng ViÖt ë tiÓu häc.
20
a.VÞ trÝ.
21
b.Vai trß.
2.§Æc ®iÓm cña ph©n m«n kÓ chuyÖn.
21
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
3
LuËn v¨n tèt nghiÖp
3.VÞ trÝ, vai trß ®Æc ®iÓm, néi dung cña c¸c truyÒn
thuyÕt trong ph©n
22
m«n kÓ chuyÖn.
22
3.1.TruyÒn thuyÕt lµ g×.
3.2.§Æc ®iÓm cña truyÒn thuyÕt.
23
a.Thêi ®iÓm xuÊt hiÖn, chøc n¨ng vµ nh©n vËt.
23
b.Nguån gèc vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña truyÒn thuyÕt.
23
3.3.Néi dung cña truyÒn thuyÕt.
24
4.Kh¶ n¨ng gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc
sinh tiÓu häc
27
cña truyÒn thuyÕt .
4.1. TruyÒn thuyÕt d©n gian båi dìng trÎ th¬ lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n téc.
27
a.NiÒm tù hµo lín lao vÒ dßng dâi con L¹c ch¸u Hång.
27
b.NiÒm tù hµo vÒ c¸c anh hïng chèng giÆc ngo¹i x©m.
28
c.NiÒm tù hµo vÒ c¸c anh hïng, c¸c danh nh©n v¨n ho¸ d©n
téc.
28
4.2. Kh¸i n¨ng gi¸o dôc cña truyÒn thuyÕt nhê vµo sù
hÊp dÉn trÎ bëi
29
tÝnh chÊt l·ng m¹n hµo hïng.
Ch¬ng II.
C¬ së thùc tiÔn cña ®Ò tµi.
30
A.§iÒu tra häc sinh.
30
I.Môc ®Ých ®iÒu tra.
30
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
II.Gi¶ thiÕt ®iÒu tra th¨m dß.
III.Néi dung ®iÒu tra.
30
IV.§èi tîng ®iÒu tra.
30
V.Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra.
31
VI.C¸ch tiÕn hµnh vµ kÕt qu¶ ®iÒu tra, kÕt luËn.
31
B.§iÒu tra gi¸o viªn.
36
I.Môc ®Ých ®iÒu tra.
36
II.Gi¶ thiÕt ®iÒu tra.
36
III.Néi dung ®iÒu tra th¨m dß.
36
IV.§èi tîng th¨m dß.
36
V.Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra.
36
VI.TiÕn hµnh ®iÒu tra.
36
VII.KÕt qu¶ v µ kÕt luËn.
37
C.Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng trªn.
39
I.VÒ phÝa gi¸o viªn.
39
II.VÒ phÝa häc sinh.
39
III.VÒ phÝa nhµ trêng.
40
Ch¬ng III. §Ò xuÊt mét xè ph¬ng ph¸p n©ng cao chÊt lîng
41
gi¸o dôc lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n téc cho häc sinh
khi d¹y truyÒn thuyÕt ë tiÓu häc.
41
I.C¬ së ®Ò xuÊt.
41
1.Môc tiªu cña gi¸o dôc tiÓu häc.
2.VÞ trÝ môc tiªu cña ph©n m«n kÓ chuyÖn vµ truyÒn
thuyÕt trong ch¬ng tr×nh
41
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
5
LuËn v¨n tèt nghiÖp
V¨n Häc – TiÕng ViÖt.
3.§Æc ®iÓm t©m sinh lý vµ ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña
häc sinh tiÓu häc.
42
a.§Æc ®iÓn t©m lý.
42
b.§Æc ®iÓm nhËn thøc.
43
II.§Ò xuÊt ph¬ng ph¸p gi¸o dôc.
45
1.Ph©n tÝch néi dung 1 sè truyÒn thuyÕt ®Ó khai th¸c
b¶n n¨ng gi¸o dôc
45
lßng yªu níc, lßng tù hµo d©n téc qua c¸c truyÒn thuyÕt
®ã.
2.C¸c ph¬ng ph¸p h×nh thµnh xóc c¶m, tÝnh c¸ch cho
häc sinh nh»m
48
gióp häc sinh lÜnh héi ®îc gi¸ trÞ cña lßng yªu ní, lßng tù
hµo d©n téc.
3.Mét sè ph¬ng ph¸p t¸c ®éng lªn nhËn thøc cña häc
sinh.
49
4.C¸c ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn hµnh vi.
49
Ch¬ng IV. Thùc nghiÖm s ph¹m vµ kÕt qu¶ thùc nghiÖm.
50
I.Môc ®Ých thùc nghiÖm.
50
II.Gi¶ thiÕt thùc nghiÖm.
50
III.§èi tîng thùc nghiÖm.
50
IV.Néi dung thùc nghiÖm.
50
V.Ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm.
51
VI.ChuÈn bÞ.
51
1.Chän bµi d¹y thùc nghiÖm.
51
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp
2.Chän líp.
51
3.Thèng kª kÕt qu¶ thùc tËp cña häc sinh ë ph©n m«n kÓ
chuyÖn
51
trong líp vµ ®èi chøng.
VII.TiÕn tr×nh thùc nghiÖm.
51
VIII.KÕt qu¶ thùc nghiÖm.
59
1.§èi v¬i truyÒn thuyÕt “An D¬ng V¬ng”
59
2.§èi víi truyÒn thuyÕt “ Con Rång, ch¸u Tiªn”
59
PhÇn III.
60
PhÇn kÕt luËn.
I.Nh÷ng kÕt luËn chung.
60
II.Nh÷ng ®Ò xuÊt øng dông s ph¹m.
62
Phô lôc nghiªn cøu.
63
Tµi liÖu tham kh¶o.
68
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp
PHÇn I.
I.
Më ®Çu
Lý do chän ®Ò tµi
Nh chóng ta ®· biÕt chÝnh s¸ch cña ®¶ng vµ nhµ níc ta
hiÖn nay: Më cöa ®Ó héi nhËp vµ giao lu ®ãn nhËn nh÷ng nÒn
v¨n minh cña nh©n lo¹i, nh÷ng t tëng tiÕn bé thµnh tùu khoa
häc, kinh tÕ…trªn toµn cÇu.
Song bÊt cø mét vÊn ®Ò g× ®Òu cã tÝnh hai mÆt cña
nã, cuèn theo nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i lµ nh÷ng
vÊn ®Ò mang tÝnh ®èi lËp ®ã chÝnh lµ luång t tëng ph¶n
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
8
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®éng nh»m chèng l¹i nh÷ng g× mµ nh©n d©n ta, nhµ níc ta,
§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®ang x©y dng theo con ®êng XHCN –
tiÕn lªn CNCS . Mµ ngêi tiÕp cËn c¶ hai mét c¸ch nhanh nh¹y
nhÊt, ¶nh hëng s©u s¾c nhÊt vµ còng cã vai trß quyÕt ®Þnh
nhÊt ®ã chÝnh lµ thÕ hÖ trÎ – t¬ng lai cña ®Êt níc, chñ nh©n
cña ®Êt níc nµy. VËy th× c©u hái lín ®Æt ra ë ®©y lµ:
B©y giê nh©n d©n ta, d©n téc ta ®ang ®îc sèng
trong hoµ b×nh ®éc lËp Êm no h¹nh phóc, nhng liÖu råi c¸i hoµ
b×nh ®ã, ®éc lËp ®ã liÖu cã trêng tån m·i m·i ®îc kh«ng ?
NÕu lu«n bÞ c¸c thï ®Þch, chèng ph¸, dßm ngã, chóng lu«n
t×m s¬ hë, c¬ héi ®Ó thanh to¸n, nh¶y vµo cíp níc ta.
ChÝnh v× vËy gi¸o dôc lßng yªn níc, tù hµo vÒ mét d©n téc con
L¹aL, ch¸u Rång cho thÕ hÖ trÎ nãi chung vµ häc sinh tiÓu häc
nãi riªng lµ mét viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt.
Thùc tÕ ®· chøng minh: ChØ cã lßng yªu níc, yªu ®ång
lo¹i míi lµ ®éng lùc th«i thóc, ®éng lùc ®Ó ®Êu tranh dµnh
nh÷ng chiÕn th¾ng vang déi cña qu©n vµ d©n ta trong c¸c
cuéc chiÕn tranh cña d©n téc.
Gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo vÒ mét d©n téc cho häc sinh ngay
tõ nh÷ng buæi ®Çu ®Õn trêng – giai ®o¹n ®Çu cña viÖc h×nh
thµnh qu¸ tr×nh nhËn thøc, th¸i ®é, hµnh vi, nh©n c¸ch cña
häc sinh, c¸c em sÏ ®îc còng cè “chÊt ®Ò kh¸ng” víi nh÷ng¶nh
hëng xÊu cña thêi cuéc, kh¬i dËy ®îc ý chÝ quËt cêng, truyÒn
thèng yªu níc mµ mçi con ngêi ViÖt Nam vèn cã trong dßng m¸u
cña m×nh.
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Gi¸o dôc lßng yªu níc tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu häc
còng chÝnh lµ gi¸o dôc mét phÇn quan träng trong gi¸o dôc
®¹o ®øc cho häc sinh – bé phËn cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc tæng
thÓ nh»m h×nh thµnh ë häc sinh nh÷ng t×nh c¶m tèt ®Ñp ®èi
víi quª h¬ng, ®Êt níc, tõ ®ã h×nh thµnh nh÷ng hµnh vi, viÖc
lµm cô thÓ chøng to¶ lßng yªu níc, tù
hµo vÒ mét d©n téc
ngµn n¨m v¨n hiÕn, tr¨m n¨m v¨n vËt.
Mét trong ba nhiÖm vô c¬ b¶n cña d¹y häc lµ gi¸o dôc
tøc lµ th«ng qua “d¹y ch÷ ®Ó d¹y ngêi”. Suy cho cïng th× môc
®Ých cuèi cïng cña d¹y häc vµ gi¸o dôc lµ “®µo t¹o ra nh÷ng
con ngêi ®a n¨ng, toµ diÖn, cã ®ñ tiªu chuÈn vÒ tri thøc, vÒ
®¹o ®øc…” giµu lßng nh©n ¸i, yªu níc, yªu CNXH, sèng lµnh
m¹nh, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc nh÷ng n¨m 90
vµ chuÈn bÞ cho t¬ng lai…Nh B¸c Hå kÝnh yªu cña chóng ta thêng nãi “ Non s«ng viÖt nam cã trë nªn t¬i ®Ñp ®îc hay
kh«ng? D©n téc viÖt nam cã s¸nh vai ®îc víi c¸c cêng quèc
n¨m ch©u ®îc hay kh«ng ®ã chÝnh nhê vµo c«ng häc tËp cña
c¸c em” . ChÝnh v× thÕ gi¸o dôc víi vai trß chñ ®¹o trong qu¸
tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸c cña häc sinh ph¶i
®¶m nhiÖm ®îc chøc n¨ng tréi cña m×nh lµ båi dìng nh÷ng t tëng t×nh c¶m, thãi quen, hµnh vi, nhËn thøc do ®ã d¹y häc
ph¶i mang tÝnh gi¸o dôc. MÆt kh¸c ®µo t¹o ra nh÷ng con ngêi
ViÖt Nam ®i theo lý tëng cña B¸c Hå vÜ ®¹i, ph¶i ph¸t huy ®îc truyÒn yªu níc cã trong mçi con ngêi ViÖt Nam, dÇn dÇn ph¸t
triÓn thµnh chñ nghi· yªu níc ;tù hµo d©n téc cho häc sinh lµ
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp
viÖc lµm v« cïng quan träng v« cïng cÇn thiÕt v× “trÎ em h«n
nay, thÕ giíi ngµy mai” hay “TrÎ em lµ t¬ng lai cña ®Êt níc”.
Song c©u hái ®Æt ra lµ : “ Gi¸o dôc b»ng c¸ch nµo? gi¸o dôc ë
®©u vµ nh thÕ nµo?” ®Ó ®at ®îc hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao nhÊt.
Cã rÊt nhiÒu h×nh thøc gi¸o dôc kh¸c nhau ®Òu nh»m môc
®Ých “gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc” song mçi mét
h×nh thøc, mét ®Ò tµi ®Òu khai th¸c kh¶ n¨ng gi¸o dôc ®ã ë
nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau vµ ®Òu thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt
®Þnh. Do ®ã cÇn ph¶i x¸c ®Þnh xem h×nh thøc gi¸o dôc nµo
lµ träng t©m vµ hiÖu qu¶ nhÊt.
Theo ngiªn cøu cña gi¸o dôc häc, l«gÝc häc vµ t©m lý häc løa
tuæi tiÓu häc th× trÎ em sÏ dÔ dµng tiÕp nhËn nh÷ng vÊn ®Ò
mang tÝnh cô thÓ, phï hîp gÇn gñi víi ®êi sèng thùc tÕ, ®êi
sèng t×nh c¶m cña häc sinh cho nªn nh÷ng g× t¸c ®éng lªn
nh÷ng ®iÒu nµy trÎ sÏ dÔ dµng tiÕp nhËn.
Trong c¸c m«n trÎ ®îc häc ë trêng tiÓu häc th× ph©n m«n kÓ
chuyÖn thu«c m«n V¨n- TiÕng ViÖt cã mét vµi trß quan träng
trong vÊn ®Ò gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc
sinh. M«n kÓ chuyÖn víi nh÷ng ®Æc trng riªng cña nã víi néi
dung vµ h×nh ¶nh sinh ®éng lång ghÐp vµo nhau t¹o nªn mét
thÕ giíi li k× hÊp dÉn, kÝch thÝch sù ham t×m hiÓu, tÝnh tß mß
cña trÎ mµ ®Æc biÖt víi c¸c truyÒn thuyÕt k× diÖu nh nh÷ng
huyÒn tho¹i, giai tho¹i vÒ c¸c Bµ Trng, Bµ TriÖu, c¸c vua Hïng…
®· dùng níc vµ gi÷ níc ra sao, nh÷ng chiÕn c«ng lÉy lõng víi
mét lßng yªu níc nång nµn…Do ®ã gi¸o dôc lßng yªu níc tù hµo
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp
d©n téc cho häc sinh tiÓu häc th«ng qua gi¶ng d¹y phÇn
truyÒn thuyÕt ch¾c ch¾n sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ gi¸o dôc tèi u.
Song thùc tiÔn gi¶ng d¹y ë c¸c trêng tiÓu häc hiÖn nay cha lµm
râ ®îc, cha nhËn thøc ®îc mèi quan hÖ gi÷a d¹y häc vµ gi¸o
dôc, nghÜa lµ d¹y häc cha mang tÝnh gi¸o dôc. Tuy r»ng mét sè
gi¸o viªn ®· biÕt khai th¸c kh¶ n¨ng gi¸o dôc cña d¹y häc nhng
®ang ë møc s¬ sµi cha chó träng thùc sù. Mµ nh t«i ®· tr×nh
bµy ë trªn kh¶ n¨ng gi¸o dôc häc sinh qua c¸c giê d¹y lµ rÊt lín,
cô thÓ nh gi¶ng d¹y c¸c truyÒn thuyÕt gi¸o viªn cha khai th¸c
®óng møc t¸c dông cña c¸c truyÒn thuyÕt ®èi viÖc gi¸o dôc
lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh mµ mçi truyÒn
thuyÕt ®Òu cã t¸c dông rÊt lín.
Tõ nh÷ng thùc tr¹ng trªn, vÊn ®Ò ®Æt ra v« cïng cÊp thiÕt
hiÖn nay lµ ph¶i g¾n liÒn gi¸o dôc vµ d¹y häc, ph¶i khai th¸c
hÕt kh¶ n¨ng gi¸o dôc cña c¸c m«n häc ®Ó gióp cho qu¸ tr×nh
gi¸o dôc ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. §ång thêi ph¶i gi¸o dôc lßng
yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh th«ng qua nhiÒu h×nh
thøc, nhiÒu m«n häc kh¸c nhau, trong ®ã cÇn chó träng ®óng
møc kh¶ n¨ng gi¸o dôc cña c¸c truyÒn thuyÕt trong qu¸ tr×nh
gi¶ng d¹y kÓ chuyÖn ®èi víi viÖc gi¸o dôc lßng yªu níc cho häc
sinh tiÓu häc. Lßng yªu níc, tù hµo vÒ d©n téc chÝnh lµ “®éng
lùc” ®Ó c¸c em phÊn ®Êu rÌn luyÖn vµ häc tËp tch, ®Ó sau
nµy x©y dùng ®Êt níc giµu m¹nh nh B¸c Hå h»ng mong mái vµ
®Æt niÒm tin n¬i c¸c em.
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
12
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ë trêng tiÓu häc, ngoµi c¸c ho¹t ®éng: sao, ®éi, ho¹t ®éng
ngoµi giê, häc sinh ®îc häc ®ñ 9 m«n: To¸n, tù nhiªn x· héi,
®¹o ®øc, thÓ dôc, h¸t nh¹c, v¨n, ho¹…trong ®ã m«n V¨n –
TiÕng ViÖt ®îc chia ra nhiÒu ph©n m«n kh¸c nhau (tËp ®äc,
chÝnh t¶, tõ ng÷, ng÷ ph¸p, tËp viÕt, kÓ truyÖn, tËp lµm v¨n).
Trong c¸c ph©n m«n nµy th× ph©n m«n nµo còng cã kh¶ n¨ng
gi¸o dôc häc sinh ë mét gãc ®é nµo ®ã nh rÌn luyÖn tÝnh cÈn
thËn tØ mÜ(tËp viÕt), rÌn luyÖn tÝnh ®éc lËp ( tËp lµm v¨n) …
Song gi¸o dôc lßng yªu níc, yªu nh©n lo¹i…chØ cã thÓ lµ m«n
kÓ chuyÖn, mµ cô thÓ lµ th«ng qua c¸c truyÒn thuyÕt lµ ho¹t
®éng gi¸o dôc lßng yªu níc tù hµo d©n téc cho häc sinh mét
c¸ch nhÑ nhµng, sinh ®éng vµ hÊp dÉn rÊt phï hîp víi ®Æc
®iÓm nhËn thøc vµ t©m lÝ cña häc sinh tiÓu häc, sÏ ®¹t ®îc
hiÖu qu¶ cao theo ®Æc trng riªng cña c¸c truyÒn thuyÕt.
V× mét x· héi ph¸t triÓn hng thÞnh th¸i b×nh l©u dµi cña ®Êt
níc cña d©n téc, v× mét nhµ níc XHCN, v× lý tëng céng s¶n,
®Ó gãp mét phÇn nhá vµo c«ng t¸c gi¸o dôc lßng yªu níc tù
hµo cho thÕ hÖ trÎ, vµ do thùc tr¹ng d¹y häc vµ gi¸o dôc hiÖn
nay nªn t«i ®· chän ®Ò tµi “gi¸o dôc lßng yªu níc vµ tù hµo
d©n téc cho häc sinh tiÓu häc th«ng qua gi¶ng d¹y c¸c
truyÖn truyÒn thuyÕt trong ch¬ng tr×nh V¨n - TiÕng
ViÖt ë tiÓu häc”.
II.môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
13
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt lîng trong c«ng t¸c
gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu häc.
III.kh¸ch thÓ vµ ®èi tîng
1.Kh¸ch thÓ nghiªn cøu.
Kh¶ n¨ng gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cña cña truyÒn
thuyÕt trong ch¬ng tr×nh V¨n – TiÕng ViÖt tiÓu häc.
2.§èi tîng nghiªn cøu.
Nh÷ng h×nh thøc vµ biÖn ph¸p gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo
d©n téc cho häc sinh th«ng qua gi¶ng d¹y truyÒn thuyÕt ë tiÓu
häc.
IV.Gi¶ thuyÕt khoa häc.
NÕu biÕt khai th¸c kh¶ n¨ng gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n
téc cña truyÒn thuyÕt th× truyÒn thuyÕt cã t¸c dông rÊt lín
trong viÖc gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh
tiÓu häc.
V.nhiÖm vô nghiªn cøu
1.B¶n chÊt cña kh¸i niÖm “d¹y häc cã tÝnh gi¸o dôc” vµ viÖc
qua hÖ cña mèi quan hÖ gi÷a viÖc gi¶ng d¹y truyÒn thuyÕt víi
viÖc gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu
häc.
2.Thùc tr¹ng cña viÖc kÕt hîp gi÷a d¹y häc vµ gi¸o dôc trong
viÖc gi¶ng d¹y ë ph©n m«n kÓ chuyÖn
3.X©y dùng hÖ thèng, c¸ch thøc,biÖn ph¸p, gi¸o dôc lßng yªu
níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh tiÓu häc khi gi¶ng d¹y phÇn
truyÒn thuyÕt.
4.Tæ chøc thùc nghiÖm s ph¹m .
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
14
LuËn v¨n tèt nghiÖp
5. §Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p øng dông s ph¹m ®Ó n©ng cao
hiÖu qu¶ gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n téc cho häc sinh
tiÓu hoc.
VI. C¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
1.Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ tæng hîp lý thuyÕt.
2.Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra gi¸o dôc.
3.Ph¬ng ph¸p ph©n lo¹i lý thuyÕt.
4.Ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm s ph¹m.
5.Ph¬ng ph¸p text.
6.Ph¬ng ph¸p thèng kª.
VII. kÕ ho¹ch nghiªn cøu.
1. Tõ th¸ng 10/2003 ®Õn nhËn ®Ò tµi.
2. Tõ th¸ng 11/1003 – 12/2003 chÝnh x¸c ho¸ ®Ò tµi, x©y
dùng ®Ò c¬ng nghiªn cøu.
3. Tõ th¸ng 1/2004 – 2/2004 x©y dùng ®Ò c¬ng chi tiÕt.
4. Tõ th¸ng 3/2004 – 4/2004 so¹n ct thùc nghiÖm vµ tiÕn hµnh
thùc nghiÖm sp.
5. Tõ th¸ng 5/2004 – 6/2004 hoµn thµnh ®Ò tµi vµ b¶o vÖ.
VIII.®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨gn nghiªn cøu thùc hiÖn ®Ò tµi
Do nghiªn cøu vµ thùc hiÖn ®Ò tµi trong thêi gian kh«ng
nhiÒu, b¾t ®Çu nhËn ®Ò tµi (10/2003) ®Õn khi hoµn tÊt ®Ò
tµi(5/2004) chØ trong vßng 8 th¸ng, nªn thêi gian nghiªn cøu
®Ò tµi qu¸ eo hÑp, thªm vµo khã kh¨n n÷a lµ võa thùc tËp s
ph¹m võa nghiªn cøu ®Ò tµi. Do ®ã chÊt lîng hiÖu qu¶ cã bÞ
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
15
LuËn v¨n tèt nghiÖp
¶nh hëng phÇn nµo. MÆt kh¸c sè truyÒn thuyÕt trong ch¬ng
tr×nh V¨n häc-
TiÕng ViÖt ë tiÓu häc rÊt h¹n chÕ nªn viÖc
thùc hiÖn còng gÆp nhiÒu khã kh¨n. H¬n n÷a khi tiÕn hµnh
nghiªn cøu ®Ò tµi, t¸c gi¶ ph¶i nghiªn cøu trong ®iÒu kiÖn
thiÕu thèn vÒ c¬ së vËt chÊt, ph¬ng tiÖn vµ tµi liÖu do ®ã mét
sè ch¬ng tr×nh thùc nghiÖm còng bÞ g©y trë ng¹i.
Tuy nhiªn cho dï khã kh¨n nh vËy song ®Ò tµi ®· ®îc thùc hiÖn
®óng kÕ ho¹ch vµ yªu cÇu chÊt lîng cña mét luËn v¨n tèt
nghiÖp b»ng sù kh¾c phôc khã kh¨n kÓ trªn víi sù gióp ®ì cña
b¹n bÌ, thÇy c« gi¸o trong khoa GDTH vµ trêng tiÓu häc Lª Lîi.
IX.®ãng gãp cña ®Ò tµi
§Ò tµi cña t«i cã nh÷ng ®ãng gãp sau:
-
Lµm s¸ng to¶ mét sè luËn ®iÓm, mét sè vÊn ®Ò, lý
luËn vÒ ph¬ng ph¸p “gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo d©n
téc cho häc
sinh th«ng qua gi¶ng d¹y c¸c truyÖn
truyÒn thuyÕt trong ch¬ng tr×nh V¨n häc- TiÕng ViÖt ë
tiÓu häc”.
- §· ®Ò ra mét sè c¸ch thøc ph¬ng ph¸p gi¸o dôc lßng
yªu níc, tù hµo d©n téc khi gi¶ng d¹y truyÒn thuyÕt vµ tiÕn
hµnh thö nghiÖm d¹y theo ph¬ng ph¸p ®ã ë mét sè truyÒn
thuyÕt cô thÓ cã trong ch¬ng tr×nh V¨n häc- TiÕng ViÖt ë tiÓu
häc. §ång thêi thiÕt kÕ mét sè gi¸o ¸n theo ph¬ng ph¸p ®· ®Ò
ra ®Ó d¹y truyÒn thuyÕt.
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
16
LuËn v¨n tèt nghiÖp
PhÇn II:
néi dung nghiªn cøu
Ch¬ng I: c¬ së lý luËn cña ®Ò tµi.
I.lÞch sö vÊn ®Ò nghiªn cøu.
Trong x· héi hiÖn nay víi sù ph¸t triÓn chãng mÆt
cña khoa häc kü thuËt vµ sù héi nhËp quèc tÕ trong nh÷ng
®iÒu kiÖn míi víi nh÷ng ¶nh hëng theo nhiÒu híng kh¸c nhau
(tÝch cùc vµ tiªu cùc), vÊn ®Ò b¶o tån vµ ph¸t huy tinh hoa
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
17
LuËn v¨n tèt nghiÖp
v¨n ho¸ cña d©n téc mµ trong ®ã truyÒn thèng yªu níc, tù hµo
d©n téc lµ tinh hoa quý gi¸ nhÊt, nã t¹o nªn søc m¹nh ®Ó
chiÕn th¾ng bÊt kú kÎ thï cêng b¹o nµo, dËp t¾t mäi ý ®å b¹o
lùc ®en tèi cña bän thùc d©n, ®Õ quèc vµ phong kiÕn ph¬ng
B¾c.
ViÖt Nam mét ®Êt níc cã h¬n 4 ngh×n n¨m v¨n hiÕn mµ
nh ®¹i thi hµo NguyÔn Tr·i ®· hïng hån kh¼ng ®Þnh:
“Nh níc ®¹i viÖt ta ngµy tríc
Vèn xng nÒn v¨n hiÕn ®· l©u”
ViÖt Nam tr¶i qua bao th¨ng trÇm biÕn cè cña lÞch sö vÉn “hiªn
ngang, bÊt khuÊt, kiªn cêng”
§ã lµ phÈm chÊt mang tÝnh truyÒn thèng mµ kh«ng ph¶i d©n
téc nµo còng cã ®îc mµ nã ph¶i ®îc hun ®óc vµ rÌn luyÖn
nhiÒu qua n¨m th¸ng qua tõng thêi kú, qua giai ®o¹n cña lÞch
sö. Song ®Ó b¶o tån ®îc nh÷ng nÐt v¨n ho¸ quý b¸u ®ã lµ
vÊn ®Ò kh«ng ph¶i dÔ nhÊt lµ trong t×nh h×nh x· héi hiÖn nay
– x· héi theo c¬ chÕ thÞ trêng víi sù chi phèi ghª gím cña ®ång
tiÒn vµ nh÷ng ¶nh hëng xÊu cña c¸c luång t tëng ph¶n ®éng.
V× thÕ mµ nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ cña d©n téc ®ang ngµy bÞ
mai môt vµ còng v× nh÷ng ¶nh hëng nãi trªn mµ ®¹o ®øc
nh©n c¸ch con ngêi ®ang bÞ xuèng cÊp mét c¸ch trÇm träng,
tíi møc nguy hiÓm ®Õn vËn mÖnh d©n téc t¬ng lai cña ®Êt níc.
MÆt kh¸c trong nhµ trêng tiÓu häc ®ang diÔn ra sù mÊt c©n
b»ng gi÷a gi¸o dôc vµ d¹y häc, chó träng d¹y kiÕn thøc cña c¸c
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
18
LuËn v¨n tèt nghiÖp
m«n häc mµ cha khai th¸c ®îc kh¶ n¨ng gi¸o dôc con ngêi cña
c¸c m«n häc, cha chó ý mét c¸ch s©u s¾c tíi viÖc th«ng qua
“d¹y ch÷ ®Ó d¹y ngêi”.
ChÝnh v× nh÷ng lÏ ®ã mµ ®Ó gãp phÇn ph¸t huy nh÷ng
truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc, “®Ò phßng, ®Ò kh¸ng” víi
nh÷ng t tëng tiªu cùc ph¶n ®éng chèng ph¸ c«ng cuéc x©y
dùng CNXH mµ nh©n d©n ta, ®Êt níc ta ®ang tiÕn hµnh th×
ph¶i gi¸o dôc lßng yªu níc cho häc sinh ngay tõ khi míi bíc vµo
ngìng cöa trêng tiÓu häc – bËc häc nÒn t¶ng lµ rÊt quan träng
vµ cÇn thiÕt nhiÖm vô nµy thuéc vÒ nhµ trêng, c¸c cÊp vµ toµn
x· héi.
Trong ®ã nhµ trêng tiÓu häc lµ c¬ së ®Æt nÒn mãng ®Çu tiªn
trong viÖc båi dìng vµ ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch con ngêi
ViÖt Nam – XHCN.
§Ó gãp phÇn vµo ph¸t huy truyÒn thèng, tinh hoa v¨n
ho¸ cña d©n téc, gãp phÇn vµo môc tiªu ®µo t¹o cña nhµ trêng
tiÓu häc “ ®µo t¹o ra nh÷ng con ngêi ph¸t triÓn mét c¸ch toµn
diÖn” th× ®iÒu tÊt yÕu lµ ph¶i gi¸o dôc lßng yªu níc, tù hµo
d©n téc cho häc sinh tiÓu häc, nh t«i ®· nãi ë phÇn lý do t«i
chän ®Ò tµi nµy v× “lßng yªu níc, tù hµo d©n téc” lµ ®éng lùc
thóc ®Èy c¸c em phÊn ®Êu rÌn luyÖn vµ häc tËp, ®ã lµ môc
®Ých cuèi cïng cña c¶ mét qu¸ tr×nh häc tËp vµ rÌn luyÖn cña
mçi con ngêi “gãp phÇn ®Ó x©y dùng mét ®Êt níc hoµ b×nh ®éc lËp – Êm no – h¹nh phóc”. Tr¸ch nhiÖm gi¸o dôc nµy
kh«ng thuéc vÒ riªng ai, kh«ng thuéc vÒ mét tæ chøc nµo mµ
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
19
LuËn v¨n tèt nghiÖp
lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi, cña tÊt c¶ mäi ngêi ViÖt Nam
yªu níc muèn x©y dùng ®Êt níc. H¬n n÷a thêi gian häc tËp rÌn
luyÖn cña häc sinh kh«ng chØ ë trêng mµ cßn ë c¶ gia ®×nh vµ
ngoµi m«i trêng x· héi, gia ®×nh – nhµ trêng – x· héi lµ 3 m¾t
xÝch trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt,
kh«ng thÓ t¸ch b¹ch, nÕu ta xem nhÑ mét yÕu tè nµo ®ã ch¾c
ch¾n s¶n phÈm gi¸o dôc sÏ kh«ng toµn diÖn. Trong nghiªn cøu
vÒ gi¸o dôc tiÓu häc, ngêi ta ®· kÕt luËn: B¶n chÊt cña gi¸o
dôc tiÓu häc lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng cã môc ®Ých cã kÕ ho¹ch
cã néi dung vµ ph¬ng ph¸p cña chñ thÓ gi¸o dôc ®Õn ®èi tîng
gi¸o dôc nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô gi¸o dôc cña nhµ trêng
tiÓu häc. Qu¸ tr×nh ®ã kh«ng chØ diÔn ra trong ph¹m vi nhµ
trêng, víi c¸c lo¹i h×nh gi¸o dôc c¬ b¶n (häc tËp, lao ®éng vui
ch¬i sinh ho¹t tËp thÓ, ho¹t ®éng x· héi), mµ cßn diÔn ra trong
cuéc sèng hµng ngµy víi nh÷ng mèi quan hÖ ®a d¹ng cña trÎ
theo ®óng chuÈn mùc ®¹o ®øc. Cuéc sèng ®ã bao gåm c¸c
ho¹t ®éng gi¸o dôc tæ chøc mét c¸ch cã môc ®Ých, cã kÕ
ho¹ch, cïng víi sù tham gia tÝch cùc, chñ ®éng cña trÎ.
Sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a t¸c ®éng s ph¹m cña nhµ gi¸o
dôc vµ ho¹t ®éng tù gi¸c tÝch cùc cña ngêi ®îc gi¸o dôc ph¶n
¸nh mét trong nh÷ng nÐt b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh gi¸o dôc tiÓu
häc gi¸o dôc bao giê còng gi÷ vai trß chñ ®¹o.
ë ®Ò tµi cña t«i, cÇn xÐt ®Õn mèi quan hÖ “ d¹y häc vµ
gi¸o dôc”. VÊn ®Ò “d¹y häc cã tÝnh gi¸o dôc” hay mèi liªn hÖ
gi÷a chóng ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn tõ l©u trong lÞch sö nhµ trêng
Ngêi thùc hiÖn: Hoµng ThÞ
Nh©n
20
- Xem thêm -